Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1"

Transcript

1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

2 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): Database Management System (DBMS) λογισμικό (σύνολο από προγράμματα) για τη δημιουργία και χρήση μιας βάσης δεδομένων Σύστημα Βάσεων Δεδομένων ΣΔΒΔ ΒΔ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 2

3 Τι θα δούμε σήμερα I. Μοντελοποίηση II. Το (βασικό) Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 3

4 Μοντελοποίηση Σχήμα (database schema): η περιγραφή της δομής της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη στη βδ με τη χρήση ενός μοντέλου δεδομένων Μοντέλο Δεδομένων: ένα σύνολο από έννοιες (δομικά στοιχεία) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της δομής της πληροφορίας Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 4

5 Σχήμα και Στιγμιότυπο Σχήμα της Βάσης Πρόθεση (intension) Μοντέλο :(1) δομικά στοιχεία (2) περιορισμοί ακεραιότητας Στιγμιότυπο της Βάσης (κατάσταση ή σύνολο εμφανίσεων ή σύνολο στιγμιοτύπων) (αρχική κατάσταση, έγκυρη κατάσταση) Ανάπτυξη (extension) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 5

6 Μοντελοποίηση Υψηλού επιπέδου (εννοιολογικά) μοντέλα Υψηλού επιπέδου, περισσότερο αφηρημένη περιγραφή της δομής Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων Παραστατικά μοντέλα ή μοντέλα υλοποίησης ή λογικά μοντέλα Σχεσιακό Μοντέλο, Ιεραρχικό Μοντέλο, Δικτυωτό Μοντέλο Χαμηλού επιπέδου ή φυσικά μοντέλα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 6

7 Η αρχιτεκτονική τριών επιπέδων Περιγράφει πως βλέπουν οι χρήστες τα δεδομένα Εξωτερική Όψη 1... Εξωτερική Όψη n Περιγράφει τη λογική δομή Περιγράφει την υλοποίηση (τα αρχεία και τα ευρετήρια που χρησιμοποιούνται) Εννοιολογικό Σχήμα Εσωτερικό (ή φυσικό) Σχήμα ΒΔ Απεικόνιση Απεικόνιση Η περιγραφή της βάσης δεδομένων περιλαμβάνει ένα σχήμα για καθένα από τα επίπεδα αφαίρεσης Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 7

8 Η αρχιτεκτονική τριών επιπέδων Λογική Ανεξαρτησία Δεδομένων αλλαγή του εννοιολογικού δεν επηρεάζει τα εξωτερικά σχήματα ή τα προγράμματα εφαρμογών Φυσική Ανεξαρτησία Δεδομένων αλλαγή του φυσικού σχήματος χωρίς να χρειάζεται αλλαγή του εννοιολογικού Εξωτερική Όψη 1... Εννοιολογικό Σχήμα Εσωτερικό (ή φυσικό) Σχήμα ΒΔ Εξωτερική Όψη n Απεικόνιση Απεικόνιση Ανεξαρτησία Δεδομένων: αλλαγή του σχήματος ενός επιπέδου χωρίςνα αλλάξουμε το σχήμα του αμέσως υψηλότερου επιπέδου Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 8

9 Βήματα Σχεδιασμού 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων(requirement analysis) Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Λειτουργικές απαιτήσεις(εδώ μας ενδιαφέρουν πράξεις πάνω στη βδ) περισσότερα στη Τεχνολογία Λογισμικού, εδώ μας ενδιαφέρουν τα δεδομένα Περιγραφή σε φυσική γλώσσα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 9

10 Βήματα Σχεδιασμού 2. Εννοιολογικός Σχεδιασμός/Μοντελοποίηση (conceptual design) Υψηλού-επιπέδου περιγραφή: (α) Δεδομένα(οντότητες και συσχετίσεις) που θα αποθηκευτούν στη βδ (β) Τι είδους πληροφορία για αυτά θα αποθηκεύσουμε (γ) Περιορισμοί ακεραιότητας(integrity constraints) Σχήμαβδ χρήση μοντέλου Ο/Σ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 10

11 Βήματα Σχεδιασμού 3. Λογικός Σχεδιασμός (ή Απεικόνιση των Μοντέλων Δεδομένων)(logical design) Επιλογή ενός ΣΔΒΔ για την υλοποίηση του σχεδιασμού Μετατροπή του εννοιολογικού σχεδιασμού σε ένα σχήμα στο μοντέλο δεδομένων του επιλεγμένου ΣΔΒΔ (επίσης Κανονικοποίηση, π.χ., έλεγχοι πλεονασμού) Βελτίωση Σχήματος(Schema Refinement) χρήση σχεσιακού μοντέλου(πίνακες) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 11

12 Βήματα Σχεδιασμού 4. Φυσικός Σχεδιασμός(Physical Design) Οι εσωτερικές δομές αποθήκευσης και οργανώσεις αρχείων καθώς και τα ευρετήρια Σχεδιασμός Ασφάλειας Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 12

13 Εννοιολογικός σχεδιασμός με το Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων (Ο/Σ) - Entity- Relationship Model(ER) Γραφικό μοντέλο Δύο βασικά δομικά στοιχεία/έννοιες: Οντότητες και Συσχετίσεις Περιγραφή του σχήματος Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 13

14 Οντότητες-Συσχετίσεις Μια οντότητα αντιστοιχεί σε ένα αντικείμενο του πραγματικού κόσμου: βιβλίο, φοιτητής, μάθημα, υπάλληλος, πιστωτική-κάρτα, τραπεζικός-λογαριασμός Μια συσχέτιση σε μια διασύνδεση μεταξύ δύο ή περισσότερων οντοτήτων: φοιτητής-δανείζεται-βιβλίο, υπάλληλος-δουλεύει-τμήμα, κλπ φοιτητής-γράφεται-μάθημα, Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 14

15 Παράδειγμα Θέλουμε να κατασκευάσουμε μια βάση δεδομένων με πληροφορίες για τις αξιολογήσεις εστιατορίων από χρήστες. ΓιακάθεχρήστηέχουμεέναμοναδικόID,τοόνομακαιτο του. Για κάθε εστιατόριο διατηρούμε το όνομα του, την πόλη στην οποία βρίσκεται, τη διεύθυνση του (οδό και αριθμό) και το είδος κουζίνας που σερβίρει. Ένα εστιατόριο μπορεί να σερβίρει παραπάνω από ένα είδη κουζίνας. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχει εστιατόριο με το ίδιο όνομα στην ίδια πόλη. Κάθεχρήστηςαξιολογείέναεστιατόριομεέναβαθμόαπότο1έωςτο10. Ένας χρήστης μπορεί να αξιολογεί πολλά εστιατόρια και ένα εστιατόριο μπορεί να έχει αξιολογήσεις από πολλούς χρήστες. Όλοι οι χρήστες έχουν αξιολογήσει τουλάχιστον ένα εστιατόριο αλλά μπορεί να υπάρχουν εστιατόρια χωρίς αξιολογήσεις. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 15

16 Οντότητες Γνώρισμα/Πεδίο (attribute): ιδιότητες, χαρακτηριστικά Τύπος (ή σύνολο) οντοτήτων Περιγράφει το σχήμα ή πρόθεση Ορίζει ένα σύνολο από οντότητες που έχουν τα ίδια γνωρίσματα Περιγράφεται από ένα όνομα και μια λίστα γνωρισμάτων Οντότητα Σύνολο οντοτήτων - ανάπτυξη Ένα συγκεκριμένο αντικείμενο με φυσική ύπαρξη Μια συγκεκριμένη οντότητα έχει μια τιμή για καθένα από τα γνωρίσματα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 16

17 Οντότητες Τύπος Οντοτήτων Γνώρισμα Παράδειγμα Χρόνος Τύπος οντοτήτων ΤΑΙΝΙΑ Είδος Οντότητα Gone with the Wind, 1939, 231, color Γενικά, οι οντότητες αντιστοιχούν σε διακριτά αντικείμενα του πραγματικού κόσμου Τίτλος ιάρκεια Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 17

18 Τύποι Γνωρισμάτων απλά ή ατομικά (simple) σύνθετα(composite) τιμή: συνένωση των τιμών των απλών γνωρισμάτων που το αποτελούν ιεραρχία χρήσιμα όταν γίνεται αναφορά τόσο στα επιμέρους γνωρίσματα όσο και ενιαία σε αυτό Ονοματεπώνυμο Διεύθυνση Όνομα Επώνυμο Αριθμός Οδός Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 18

19 Τύποι Γνωρισμάτων μονότιμα (single value) πλειότιμα (multi-value) σύνολο από τιμές (κάτωπάνω όριο) τηλέφωνο Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 19

20 Τύποι Γνωρισμάτων παραγόμενα (derived) μπορεί να υπολογιστεί από σχετιζόμενες οντότητες ή γνωρίσματα αποθηκευμένα ΗΘΟΠΟΙΟΣ π.χ., αριθμός εργαζομένων σε ένα Τμήμα Ημερ. Γέννησης Ηλικία Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 20

21 Παράδειγμα Θέλουμε να κατασκευάσουμε μια βάση δεδομένων με πληροφορίες για τις αξιολογήσεις εστιατορίων από χρήστες. ΓιακάθεχρήστηέχουμεέναμοναδικόID,τοόνομακαιτο του. Για κάθε εστιατόριο διατηρούμε το όνομα του, την πόλη στην οποία βρίσκεται, τη διεύθυνση του (οδό και αριθμό) και το είδος κουζίνας που σερβίρει. Ένα εστιατόριο μπορεί να σερβίρει παραπάνω από ένα είδη κουζίνας. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχει εστιατόριο με το ίδιο όνομα στην ίδια πόλη. Κάθεχρήστηςαξιολογείέναεστιατόριομεέναβαθμόαπότο1έωςτο10. Ένας χρήστης μπορεί να αξιολογεί πολλά εστιατόρια και ένα εστιατόριο μπορεί να έχει αξιολογήσεις από πολλούς χρήστες. Όλοι οι χρήστες έχουν αξιολογήσει τουλάχιστον ένα εστιατόριο αλλά μπορεί να υπάρχουν εστιατόρια χωρίς αξιολογήσεις. Τύποι οντοτήτων και γνωρίσματα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 21

22 Πεδίο Ορισμού Κάθε γνώρισμα ενός τύπου οντοτήτων συνδέεται με ένα σύνολο τιμών ή πεδίο ορισμού (value domain) που προσδιορίζει τις τιμές που μπορεί να πάρει ένα γνώρισμα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 22

23 Πεδίο Τιμών Γενικά, ένα (μονότιμο ή πλειότιμο) γνώρισμα Α ενός τύπου οντοτήτων Ε με πεδίο τιμών V μπορεί να οριστεί ως μια συνάρτησηαπότοεστοδυναμοσύνολο(p)τουv Α: Ε P(V) μονότιμα μονοσύνολα, σύνολο από ένα στοιχείο σύνθετα-καρτεσιανόγινόμενο P(V 1 )xp(v 2 )x P(V n ) όπου V 1, V 2,, V n τα πεδία τιμών των απλών συστατικών γνωρισμάτων του Α Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 23

24 Η τιμή null Ειδική τιμή Όταν μια οντότητα δεν έχει τιμή για ένα γνώρισμα o Δεν υπάρχει δυνατή τιμή (not applicable) oυπάρχει δυνατή τιμή αλλά δεν είναι γνωστή -- ξέρουμε ότι υπάρχει (missing) (πχ έτος γέννησης) -- δεν ξέρουμε αν υπάρχει (not known) (πχ τηλέφωνο) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 24

25 Κλειδί (key) Περιορισμός κλειδιού ή μοναδικότητας Κλειδί είναι ένα σύνολο από γνωρίσματα τέτοια ώστε δεν μπορείναυπάρχουνδυοοντότητεςμετηνίδιατιμήσεαυτά Δηλαδή, οι τιμές στα γνωρίσματα του προσδιορίζουν μία οντότητα μοναδικά ΠΡΟΣΟΧΗ: το κλειδί είναι σύνολο γνωρισμάτων Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 25

26 Κλειδί Συμβολισμός Προσοχή: ο περιορισμός κλειδιού είναι μέρος του σχήματος, δηλαδή; Κάθε υπερσύνολο ενός κλειδιού είναι επίσης κλειδί Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 26

27 Κλειδί Κλειδί ή Υπερκλειδί (superkey): σύνολο από ένα ή περισσότερα γνωρίσματα που προσδιορίζουν μοναδικά μια οντότητα Υποψήφιο κλειδί (candidate key): ελάχιστο κλειδί, δηλαδή, ένα κλειδί που αν αφαιρέσουμε ένα από τα γνώρισμα του παύει να είναι κλειδί Πρωτεύον κλειδί (primary key): το υποψήφιο κλειδί που επιλέγουμε Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 27

28 Επανάληψη Τιείδαμεμέχριτώρα: Τύπος οντότητας οντότητα Είδη γνωρισμάτων Πεδίο ορισμού ενός γνωρίσματος, null Περιορισμός του κλειδιού Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 28

29 Συσχετίσεις Τύπος Συσχέτισης ΗΘΟΠΟΙΟΣ Τύπος (ή σύνολο) συσχέτισης: ορίζει μια σύνδεση (σχέση) μεταξύ n (συνήθως n = 2) τύπων οντοτήτων ΠΑΙΖΕΙ ΤΑΙΝΙΑ Στιγμιότυπο Συσχέτισης Σύνολο συνδέσεων Συχνά αναπαράσταση του στιγμιότυπου ως πίνακα (σχέση) όπου κάθε γραμμή αντιστοιχεί στις οντότητες που συμμετέχουν στην συσχέτιση Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 29

30 Συσχετίσεις Παράδειγμα τύπος ΤΑΙΝΙΑ ΠΑΙΖΕΙ ΗΘΟΠΟΙΟΣ στιγμιότυπο Αναπαράσταση ως ένα σύνολο/πίνακα Basic Instinct Sharon Stone Total Recall Arnold Schwarzenegger Total Recall Sharon Stone Thank You for Smoking Katie Holmes Batman Begins Katie Holmes Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 30

31 Συσχετίσεις Παράδειγμα: Βιβλίο - Συγγραφέας Τόπος-Γέννησης Τίτλος ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΓΡΑΦΕΙ ΒΙΒΛΙΟ Όνομα ISBN Στιγμιότυπο Σύνολο Οντοτήτων Συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη Ηράκλειο Ιωάννα Καρυστιάνη Χανιά Πέτρος Τατσόπουλος Ρέθυμνο Ο Αιώνας των Λαβυρίνθων Οι Ανήλικοι Ο Άγιος της Μοναξιάς Η Καρδιά του Κτήνους Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 31

32 Παράδειγμα Θέλουμε να κατασκευάσουμε μια βάση δεδομένων με πληροφορίες για τις αξιολογήσεις εστιατορίων από χρήστες. ΓιακάθεχρήστηέχουμεέναμοναδικόID,τοόνομακαιτο του. Για κάθε εστιατόριο διατηρούμε το όνομα του, την πόλη στην οποία βρίσκεται, τη διεύθυνση του (οδό και αριθμό) και το είδος κουζίνας που σερβίρει. Ένα εστιατόριο μπορεί να σερβίρει παραπάνω από ένα είδη κουζίνας. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχει εστιατόριο με το ίδιο όνομα στην ίδια πόλη. Κάθεχρήστηςαξιολογείέναεστιατόριομεέναβαθμόαπότο1έωςτο10. Ένας χρήστης μπορεί να αξιολογεί πολλά εστιατόρια και ένα εστιατόριο μπορεί να έχει αξιολογήσεις από πολλούς χρήστες. Όλοι οι χρήστες έχουν αξιολογήσει τουλάχιστον ένα εστιατόριο αλλά μπορεί να υπάρχουν εστιατόρια χωρίς αξιολογήσεις. συσχετίσεις Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 32

33 Συσχετίσεις Μαθηματικά: R είναι ένα σύνολο από στιγμιότυπα συσχετίσεων r i όπουκάθεr i συνδέειnοντότητες Ε1 R E2 R υποσύνολο καρτεσιανού γινομένου: R E1 x E2 Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 33

34 Συσχετίσεις Γενικά, Δεδομένου ενός διατεταγμένου συνόλου από οντότητες Ε 1, Ε 2,..., Ε n μια συσχέτιση R ορίζει μια αντιστοίχηση μεταξύ των στιγμιότυπων των οντοτήτων αυτών, δηλαδή η R είναι ένα σύνολο από πλειάδες n στοιχείων: R E 1 x E 2 x E n Ένα στιγμιότυπο συσχέτισης αντιστοιχεί σε μια πλειάδα από στιγμιότυπα οντοτήτων (e 1, e 2,, e n ) όπου κάθε e i είναι στιγμιότυποτηςοντότηταςε i Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 34

35 Βαθμός Βαθμός ενός τύπου συσχέτισης (degree): πλήθος των τύπων οντοτήτων που συμμετέχουν Συνήθως δυαδικές συσχετίσεις, δηλαδή, συσχετίσεις βαθμού 2 Παράδειγμα βιβλίο, εκδότης, συγγραφέας Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 35

36 Λόγος Πληθικότητας Cardinality constraint Για ένα τύπο συσχετίσεων σε πόσες συσχετίσεις (στιγμιότυπα συσχετίσεων) μια οντότητα μπορεί να συμμετέχει Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 36

37 Λόγος Πληθικότητας Πολλά-προς-Πολλά Πολλά-προς-Ένα Ένα-προς-Ένα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 37

38 Λόγος Πληθικότητας Για δυαδικές συσχετίσεις ένα-προς-ένα 1:1 ένα-προς-πολλά 1:Ν πολλά-προς-ένα Ν:1 πολλά-προς-πολλά Ν:Μ Παράδειγµα - Συµβολισµός ΤΑΙΝΙΑ ΠΑΙΖΕΙ ΗΘΟΠΟΙΟΣ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 38

39 Λόγος Πληθικότητας Ένα-προς-Πολλά 1:Ν Παράδειγμα- Συμβολισμοί 1 Ν ΤΜΗΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Ένα τμήμα μπορεί να εμφανίζεται πολλές φορές στη συσχέτιση (μια για κάθε υπάλληλο που έχει) Ένας υπάλληλος εμφανίζεται μόνο μια φορά στη συσχέτιση Ένα Τμήμα έχει πολλούς Υπαλλήλους αλλά ένας Υπάλληλος ανήκει μόνο σε ένα Τμήμα Προσοχή: πόσες φορές ένα Τμήμα/Υπάλληλος εμφανίζεται στη συσχέτιση Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 39

40 Λόγος Πληθικότητας Παράδειγμα- Συμβολισμοί 1 Ν ΤΜΗΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ (min, max) (min, max) ΤΜΗΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ (0, Ν) (0, 1) ΤΜΗΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 40

41 Παράδειγμα Θέλουμε να κατασκευάσουμε μια βάση δεδομένων με πληροφορίες για τις αξιολογήσεις εστιατορίων από χρήστες. ΓιακάθεχρήστηέχουμεέναμοναδικόID,τοόνομακαιτο του. Για κάθε εστιατόριο διατηρούμε το όνομα του, την πόλη στην οποία βρίσκεται, τη διεύθυνση του (οδό και αριθμό) και το είδος κουζίνας που σερβίρει. Ένα εστιατόριο μπορεί να σερβίρει παραπάνω από ένα είδη κουζίνας. Θεωρούμε ότι δεν υπάρχει εστιατόριο με το ίδιο όνομα στην ίδια πόλη. Κάθεχρήστηςαξιολογείέναεστιατόριομεέναβαθμόαπότο1έωςτο10. Ένας χρήστης μπορεί να αξιολογεί πολλά εστιατόρια και ένα εστιατόριο μπορεί να έχει αξιολογήσεις από πολλούς χρήστες. Όλοι οι χρήστες έχουν αξιολογήσει τουλάχιστον ένα εστιατόριο αλλά μπορεί να υπάρχουν εστιατόρια χωρίς αξιολογήσεις. πληθικότητες Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 41

42 Γνωρίσματα Συσχετίσεων Οι τύποι συσχετίσεων μπορεί να έχουν και γνωρίσματα Παράδειγμα (ώρες απασχόλησης, ημερομηνία έναρξης) Πότε είναι αυτό καλή επιλογή αντί της δημιουργίας νέου τύπου οντοτήτων; (ταινία, ηθοποιός, ρόλος) Μπορεί να μεταφερθούν σε κάποια από τις οντότητες; (1:1, 1:Ν, Μ:Ν) (Φοιτητής, Τμήμα, Έτος Εγγραφής) (Φοιτητής, Μάθημα, Βαθμός) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 42

43 Ολική Συμμετοχή Participation constraint Η συμμετοχή ενός συνόλου οντοτήτων Ε σε ένα σύνολο συσχετίσεων R είναι ολική αν κάθε οντότητα του Ε συμμετέχει τουλάχιστον σε μια συσχέτιση στο R Αν κάποιες οντότητες του Ε δεν συμμετέχουν στο R τότε μερική Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 43

44 Ολική Συμμετοχή Ε1 Ε2 Ε1 Ε2 Ε1 Ε2 Ολική Συμμετοχή για το Ε1 Ολική Συμμετοχή για το Ε2 Ολική Συμμετοχή και για το Ε1 και για το Ε2 Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 44

45 Παράδειγμα Θέλουμε να κατασκευάσουμε μια βδ για δρομολόγια τρένων. Ένα δρομολόγιο περνά από σταθμούς. Κάθε σταθμός έχει ένα(μοναδικό) όνομα και διεύθυνση. Κάθε δρομολόγιο χαρακτηρίζεται από ένα (μοναδικό) αριθμό, έχει ένα σταθμό προορισμό, ένα σταθμό αφετηρία, καθώς και ένα χρόνο αναχώρησης από την αφετηρία και ένα χρόνο άφιξης στον προορισμό. Επίσης, κάθε δρομολόγιο έχει τουλάχιστον έναν ενδιάμεσο σταθμό καθώς και ένα χρόνο άφιξης σε αυτόν. Τι αλλάζει αν αντί για «έναν τουλάχιστον» ενδιάμεσο σταθμό, έχουμε «μηδέν ή περισσότερους» Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 45

46 Αναδρομικές Συσχετίσεις Αναδρομικές(τύποι) συσχετίσεις(recursive relationships) όταν ο ίδιος τύπος συμμετέχει περισσότερες από μια φορές σε μια συσχέτιση Ένας τύπος που συμμετέχει σε μια σχέση παίζει ένα συγκεκριμένο ρόλο Παράδειγμα (1) παιδί/γονέας αναδρομική συσχέτιση σε τύπο οντοτήτων πρόσωπο (2) εργαζόμενος/διευθυντής (3) συνέχεια ταινίας (sequel)) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 46

47 Αναδρομικές Συσχετίσεις Όνομα Υπό-επίβλεψη ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ Ν 1 ΠΡΟΙΣΤΑΤΑΙ ΑΤ Επιβλέπων Ώρες Απασχόλησης Ν ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΤΜΗΜΑ Όνομα 1 Τι γίνεται αν ο ίδιοςπροϊστάμενος για όλους τους εργαζόμενους σε ένα τμήμα; Αριθμός-Τμήματος Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 47

48 Ασθενείς Τύποι Οντοτήτων Μη ισχυροί ή ασθενείς ή αδύναμοι (weak) τύποι οντοτήτων Όταν μια οντότητα δεν έχει αρκετά γνωρίσματα για να σχηματίσει πρωτεύον κλειδί Παράδειγμα(τμήματα μαθημάτων) Κάποια Μαθήματα έχουν Τμήματα, τα οποία προσδιορίζονται από έναν αριθμό (Πχ 1 ο Τμήμα, 2 ο Τμήμα, κλπ), που είναι μοναδικός ανά τμήμα μαθήματος αλλά υπάρχουν τμήματα με τον ίδιο αριθμό σε διαφορετικά μαθήματα Ένας φοιτητής παρακολουθεί ένα τμήμα ενός μαθήματος Κάθε τμήμα ενός μαθήματος μπορεί να διδάσκεται από διαφορετικό καθηγητή Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 48

49 Ασθενείς Τύποι Οντοτήτων Μια ασθενής οντότητα Ε πρέπει να συμμετέχει με ολική συμμετοχή σε μια ένα-προς-πολλά συσχέτιση R με ένα τύπο οντοτήτων F R: προσδιορίζουσα συσχέτιση, F: προσδιορίζων ιδιοκτήτης Προσδιορίζεται μοναδικά από μερικό κλειδί (γνωρίσματα της Ε) + κλειδί της F Συμβολισμός Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 49

50 Κάποια Μαθήματα έχουν Τμήματα, τα οποία προσδιορίζονται από έναναριθμό (Πχ 1 ο Τμήμα, 2 ο Τμήμα, κλπ), που είναι μοναδικός ένα τμήμα μαθήματος αλλά τμήματα με τον ίδιο αριθμό σε διαφορετικά μαθήματα Κάθε τμήμα γίνεται σε μία αίθουσα Ένας φοιτητής παρακολουθεί ένα τμήμα ενός μαθήματος Κάθε τμήμα ενός μαθήματος μπορεί να διδάσκεται από διαφορετικό καθηγητή Όνομα ΚΜ ΜΑΘΗΜΑ Όνομα ΦΟΙΤΗΤΗΣ 1 ΔΜ ΑΜ ΕΧΕΙ Ν ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Μ Ν ΤΜΗΜΑ Αίθουσα ΔΙΔΑΣΚΕΙ... Αριθμός-Τμήματος Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 50

51 Ασθενείς Τύποι Οντοτήτων Μπορεί επίσης να αναπαρασταθούν ως ένα σύνθετο, πλειότιμο γνώρισμα της κυρίαρχης οντότητας Πότε όχι; Πολλά γνωρίσματα Ανεξάρτητες συμμετοχές σε συσχετίσεις Επιπλέον περιορισμούς (εργαζόμενος, εξαρτώμενος μέλος) παραπάνω από έναν προσδιορίζοντες τύπους κλειδί, αν ο προσδιορίζοντας ιδιοκτήτης ασθενής; Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 51

52 Εννοιολογικός Σχεδιασμός με το Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων (συνέχεια) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 52

53 Τι είδαμε στο προηγούμενο μάθημα I. Διαδικασία σχεδίασης/μοντελοποίησης Προσδιορισμός σχήματος 1. Ανάλυση απαιτήσεων 2. Εννοιολογικός σχεδιασμός (χρήση μοντέλου ΟΣ) 3. Λογικός Σχεδιασμός (χρήση σχεσιακού μοντέλου) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 53

54 Τι είδαμε στο προηγούμενο μάθημα ΙΙ. Το Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Τύποι Οντοτήτων σύνολο οντοτήτων Είδη γνωρισμάτων Πεδίο τιμής γνωρισμάτων και η τιμή null Περιορισμός Κλειδιού Τύποι Συσχετίσεων Πληθικότητες(για δυαδικές: 1-1, 1-Μ, Μ-Ν) Συμμετοχές (ολική, μερική) Αναδρομικές συσχετίσεις Γνωρίσματα συσχετίσεων Ασθενείς Οντότητες Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 54

55 Τι θα δούμε σήμερα I. Παραδείγματα II. Συσχετίσεις βαθμού > 2 III. Μερικά στοιχεία για το επεκταμένο Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 55

56 Παράδειγμα (πληθικότητες, συμμετοχές) Θεωρείστε μια βάση δεδομένων για το πρόγραμμα σπουδών για ένα πανεπιστήμιο που να περιέχει τις παρακάτω πληροφορίες: ποιοι καθηγητές διδάσκουν ποια μαθήματα το όνομα, διεύθυνση, αριθμό ταυτότητας(που είναι μοναδικός) για τους Kαθηγητές το όνομα, κωδικό(που είναι μοναδικός), μονάδες, εξάμηνο για τα Μαθήματα Υποθέστε ότι καταγράφεται μόνο μια ανάθεση μαθημάτων (διδασκαλία) (πχ. η ανάθεση στο τρέχων ακαδημαϊκό έτος) Δώστε πληθικότητες/συμμετοχές όταν: 1. Κάθε καθηγητής πρέπει να διδάσκει τουλάχιστον ένα μάθημα. 2. Κάθε καθηγητής διδάσκει ακριβώς ένα μάθημα. 3. Κάθε καθηγητής διδάσκει ακριβώς ένα μάθημα και κάθε μάθημα πρέπει να διδάσκεται από κάποιον καθηγητή. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 56

57 Παράδειγμα (ασθενείς οντότητες) Θέλουμε να σχεδιάσουμε μια βάση δεδομένων στην οποία θα καταγράψουμε τις προτιμήσεις φοιτητών για φαγητά που σερβίρουν εστιατόρια. Για παράδειγμα, στο φοιτητή Γιάννη Πληροφορικόπουλου αρέσει η «Καρμπονάρα» που σερβίρει το εστιατόριο «La Trattoria» (αλλά πιθανών όχι η «Καρμπονάρα» που σερβίρει το εστιατόριο «Il Forno»), ενώ στη φοιτήτρια Μαρία Βασεδοπούλου αρέσει ο «Μουσακάς» που σερβίρει το εστιατόριο«ο Μητσάρας». Κάθεφοιτητήςχαρακτηρίζεταιαπότοναριθμόμητρώοτουκαιτοόνομάτου.Οαριθμός μητρώου είναι μοναδικός. Κάθε εστιατόριο έχει ένα όνομα (που είναι μοναδικό) και μια διεύθυνση. Ένα εστιατόριο σερβίρει φαγητά. Κάθε φαγητό έχει ένα όνομα και μια τιμή. Το όνομα του φαγητού είναι μοναδικό σε κάθε εστιατόριο, αλλά διαφορετικά εστιατόρια μπορεί να σερβίρουν ένα φαγητό με το ίδιο όνομα. Η τιμή του φαγητού μπορεί να είναι διαφορετική σε κάθε εστιατόριο. Για παράδειγμα, η«καρμπονάρα»στοιχίζει6euroστο«ilforno»και10euroστο «LaTrattoria» Κάθε φαγητό σερβίρεται τουλάχιστον από ένα εστιατόριο και κάθε εστιατόριο σερβίρει τουλάχιστον ένα φαγητό. Σε κάθε φοιτητή αρέσει τουλάχιστον ένα φαγητό, αλλά μπορεί να υπάρχουν φαγητά που δεν αρέσουν σε κανέναν φοιτητή. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 57

58 Παράδειγμα Οντότητες: Πρωτάθλημα, Ομάδες και Παίκτες Γιαταπρωταθλήματακαιτιςομάδεςέχουμετοόνοματουςκαιγια τους παίκτες τον αριθμό τους Τα ονόματα των πρωταθλημάτων είναι μοναδικά. Σε κανένα πρωτάθλημα δε συμμετέχουν δυο ομάδες με το ίδιο όνομα, αλλά μπορεί να υπάρχουν ομάδες με το ίδιο όνομα σε διαφορετικά πρωταθλήματα Σε καμιά ομάδα δεν υπάρχουν παίκτες με το ίδιο νούμερο. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχουν παίκτες με το ίδιο νούμερο σε διαφορετικές ομάδες. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 58

59 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο Οι περιορισμοί πληθικότητας διαφέρουν από τις δυαδικές συσχετίσεις του Δύο ΗΘΟΠΟΙΟΣ M ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ N ΤΑΙΝΙΑ 1 ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Αν το 1 είναι στην πλευρά του τύπου Ε, αυτό σημαίνει ότι αν επιλέξουμε μια οντότητα από καθένα από τα άλλα σύνολα οντοτήτων, αυτές (δηλαδή, ο συνδυασμός του) συσχετίζονται με μια μόνο οντότητα του Ε Επίσης, (1 1 1) (1 1 Ν),, Ένας ηθοποιός υπογράφει συμβόλαιο για μια ταινία με μία μοναδική εταιρεία παραγωγής - Συνδυασμός (η, τ) με ένα μοναδικό ε Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 59

60 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο του Δύο ΗΘΟΠΟΙΟΣ Μ 1 ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΤΑΙΝΙΑ 1 ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Τι σημαίνει το παραπάνω; Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 60

61 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο ΑΣΚΗΣΗ:Πως θα μετατρέψουμε το παρακάτω σε ένα σχήμα που έχει μόνο δυαδικές συσχετίσεις; του Δύο αμοιβή Όνομα-ταινίας Όνομα-ηθοποιού ΗΘΟΠΟΙΟΣ Μ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ Ν ΤΑΙΝΙΑ 1 Όνομα-εταιρείας ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 61

62 Ένα στιγμιότυπο της τριαδική συσχέτισης: Όνομα-ηθοποιού η1 τ1 ε1 {σ1} η2 τ1 ε2 {σ2} η2 τ3 ε1 {σ3}... η1 τ1 η2 τ1 η2 τ3 Το παρακάτω δεν αρκεί. Γιατί; ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΤΑΙΝΙΑ Όνομα-ταινίας αµοιβή τ1 ε1 τ1 ε2 τ3 ε1 ΜΙΣΘΩΝΕΙ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΓΕΙ η1 ε1 η2 ε2 η2 ε1 Όνομα-εταιρείας η2 τ1 ε1;ενώ δεν υπάρχει Κοιτάζοντας τα στοιχεία δεν ξέρουμε με ποια εταιρεία έκανε συμβόλαιο ο η2 για την ταινία τ1 Δηλαδή, δεν είναι ισοδύναμη της τριαδικής Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 62

63 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο Όνοµα-ηθοποιού ΗΘΟΠΟΙΟΣ 1 Όνοµα-εταιρείας ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 1 Όνοµα-ταινίας ΤΑΙΝΙΑ ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ ΣΥΝΤΑΣΣΕΙ ΑΦΟΡΑ Ν Ν ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ 1 του Δύο Μπορούμε να εισάγουμε έναν «εικονικό» ασθενή τύπο οντοτήτων Η καινούργια οντότητα είναι ασθενής (δεν τις αναθέτουμε κλειδί): προσδιορίζεται μοναδικά από τις άλλες Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 63 αµοιβή Ν Ποιο είναι το κλειδί του Συμβολαίου;

64 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο του Δύο A R B Γενικά A B C C Εισαγωγή «εικονικού» τύπου οντότητας για τη συσχέτιση R1 R2 E R3 Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 64

65 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο Στην πράξη, μερικές φορές, αντί για «ασθενής» οντότητα», εισαγωγή «τεχνητού» κλειδιού για τη συσχέτιση (πχ αριθμό συμβολαίου) του Δύο Ένα στιγμιότυπο της συσχέτισης: a1 b1 c1 e1 A R B a2 b2 c2 e2 a2 b3 c1 e3 Μετατροπή σε C A 1 B 1 C R1 Ν R2 1 Ν E Ν R3 Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 65

66 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο του Δύο Όνοµα-ηθοποιού Όνοµα-εταιρείας Όνοµα-ταινίας ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΑΙΝΙΑ ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ ΣΥΝΤΑΣΣΕΙ ΑΦΟΡΑ Ν Ν ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ αµοιβή Ν Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 66 Σ

67 Τύποι Συσχετίσεων με Βαθμό Μεγαλύτερο του Δύο Βαθμός > 2 αποθήκευση πολυπλοκότητα περιορισμούς συμμετοχής Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 67

68 Κριτήρια Υπάρχουν πολλά σχήματα Ο/Σ για ένα πρόβλημα Πότε ένα σχήμα είναι «καλό»; Πρέπει να ακολουθεί πιστά τους περιορισμούς (specifications) Αποφυγή Πλεονασμού (αποθηκευτικός χώρος, διατήρηση συνέπειας) Απλότητα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 68

69 Παράδειγμα Θέλουμε να σχεδιάσουμε μια βάση δεδομένων για ένα συνεργείο αυτοκινήτων, στην οποία διατηρούμε πληροφορία για επισκευές αυτοκινητών: Για κάθε πελάτη, καταγράφουμε το (μοναδικό) όνομά του, τη διεύθυνσή του, και ένα τηλέφωνο επικοινωνίας. Για κάθε αυτοκίνητο έχουμε το μοναδικό αριθμό πινακίδων του, τη μάρκα (πχ FIAT, BMW) και το μοντέλο του(πχ, Punto, Polo). Για κάθε επισκευή, αποθηκεύουμε μια περιγραφή της εργασίας που έγινε (έως 200 χαρακτήρες), την ημερομηνία, και το συνολικό κόστος. Μια επισκευή περιλαμβάνει αλλαγή μηδέν ή περισσοτέρων εξαρτημάτων (π.χ., μπαταρία, τακάκια, κλπ). Για κάθε εξάρτημα καταγράφουμε το μοναδικό αριθμός εξαρτήματος, το όνομα του εξαρτήματος και το κόστος του. Επιπρόσθετα, ισχύουν οι παρακάτω περιορισμοί: Σε κάθε αυτοκίνητο γίνονται μία ή περισσότερες επισκευές. Κάθε πελάτης είναι ιδιοκτήτης ενός ή περισσοτέρων αυτοκινήτων. Κάθε αυτοκίνητο έχει ένα μοναδικό ιδιοκτήτη(αγνοούμε συν-ιδιοκτησίες αυτοκινήτων). Σε κάθε αυτοκίνητο μπορεί να γίνεται μόνο μια επισκευή σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 69

70 Κριτήρια Σχεδιασμού Επιλογή του κατάλληλου στοιχείου 1. Γνώρισμα ή Τύπο Οντοτήτων; Φοιτητής Μάθημα, Φοιτητής Τμήμα, Φοιτητής - Διεύθυνση 2. Πολλές δυαδικές συσχετίσεις ή μία συσχέτιση μεγαλύτερου βαθμού; 3. Οντότητα ή Συσχέτιση; 4. Γνωρίσματα συσχετίσεων (πότε μπορεί να μεταφερθούν στις συμμετέχουσες οντότητες;) 5. Χρήση ασθενούς οντότητας; Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 70

71 Επεκταμένο Μοντέλο ΟΣ Θα δούμε μόνο τα βασικάγια τις παρακάτω έννοιες: Υπερκλάση(υποκλάση) Γενίκευση (εξειδίκευση) Κληρονομικότητα γνωρισμάτων και συσχετίσεων με ένα παράδειγμα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 71

72 Πότε; Κλάσεις Υπάρχουν γνωρίσματα που αφορούν μόνο κάποιες από τις οντότητες ή/και Υπάρχουν συσχετίσεις στις οποίες συμμετέχουν μόνο κάποιες από τις οντότητες Παραδείγματα: Φοιτητής(μεταπτυχιακός, προπτυχιακός) Όχημα(επιβατικό, επαγγελματικό) Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 72

73 Ιεραρχία ISA Μια οντότητα μπορεί να έχει τμήματα που ανήκουν σε παραπάνω από ένα τύπο οντοτήτων. Τα τμήματα ενώνονται μέσω μιας isa ιεραρχίας Φοιτητής ΑΜ isa Μεταπτυχιακός Προπτυχιακός Κατεύθυνση Έχειεπιβλέποντα Καθηγητή Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 73

74 Ιεραρχία ISA Ταινία isa όπλο Book adaptation murder mystery βασίζεται Βιβλίο Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 74

75 Εξειδίκευση Μια οντότητα μπορεί να περιλαμβάνει υπό-ομάδες οντοτήτων οι οποίες διακρίνονται από επιπρόσθετα γνωρίσματα (ταινία ταινία κινουμένων σχεδίων) Εξειδίκευση: η διαδικασία προσδιορισμού υπο-ομάδων Δημιουργεί ιεραρχίες εξειδίκευσης(είναι υπό-ομάδα)(isa) Μια σχέση IsA ορίζει επίσης μια σχέση υπερκλάσης/υποκλάσης Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 75

76 Εξειδίκευση Συμβολισμός βιβλίου: υπερκλάση C C isa d υποκλάση D D Τα cartoons, murder-mysteries ορίζουν υπο-ομάδες (υπο-κλάσεις) των ταινιών Περιλαμβάνουν όλα τα γνωρίσματα της υπερκλάσης + γνωρίσματα ή συσχετίσεις ιδιαίτερα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 76

77 Κληρονομικότητα 1. Τα γνωρίσματα των οντοτήτων που υπάρχουν στα υψηλότερα επίπεδα κληρονομούνται από τις οντότητες που βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα 2. Επίσης, κληρονομείται η συμμετοχή σε συσχετίσεις με τους ίδιους περιορισμούς (δηλαδή, κληρονομεί όλα τα στιγμιότυπα των συσχετίσεων για τους τύπους των συσχετίσεων στους οποίους συμμετέχει η υπέρ-κλάση) για παράδειγμα της συσχέτισης ΠΑΙΖΕΙ Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 77

78 Συμμετοχή σε στιγμιότυπα Το σύνολο των οντοτήτων που ανήκουν σε μια υπόκλάση είναι υποσύνολο των οντοτήτων που ανήκουν στην υπέρ-κλάση Δηλαδή, κάθε ταινία murder mystery είναι και ταινία η ίδια οντότητα ανήκει και στους δύο τύπους Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 78

79 Συμμετοχή σε στιγμιότυπα Περιορισμοί επικάλυψης (overlap constraint) Στη γενική περίπτωση, μια οντότητα μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μια υποκλάσεις(murder mystery + cartoon: Roger Rabbit) Συμβολισμός-d:disjoint(ανήκεισεμίατοπολύ)o:overlap(μπορείναανήκει σε παραπάνω από μία) D D d o C B C B Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 79

80 Συμμετοχή σε στιγμιότυπα Περιορισμοί κάλυψης ή συμμετοχής (covering/completeness constraint) Στη γενική περίπτωση δεν είναι απαραίτητο κάθε οντότητα μιας υπέρκλάσης να είναι μέλος μιας υποκλάσης(covering/completeness constraint) o ολική συμμετοχή (εξειδίκευση): κάθε οντότητα της υπερκλάσης είναι μέλος κάποιας υποκλάσης o αλλιώς, μερική εξειδίκευση D Οι δυο περιορισμοί είναι ανεξάρτητοι, άρα συνολικά έχουμε 4 διαφορετικούς τύπους εξειδίκευσης d C Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 80

81 Εξειδίκευση Μια οντότητα μπορεί να έχει παραπάνω από μια εξειδικεύσεις Για παράδειγμα ένας Εργαζόμενος μπορεί να είναι: Γραμματέας, Τεχνικός, Μηχανικός Ωρομίσθιος, Μισθωτός Η εξειδίκευση μπορεί να εφαρμοστεί επαναληπτικά Ο Μηχανικός μπορεί να είναι Ηλεκτρονικός ή Μηχανολόγος Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 81

82 Γενίκευση Η εξειδίκευση αντιστοιχεί σε top-down σχεδιασμό Γενίκευση: bottom-up, σύνθεση όλων των οντοτήτων με βάση τα κοινά τους γνωρίσματα Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 82

83 Ιστορία Μοντελοποίηση του προβλήματος χρησιμοποιώντας το μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων[Chen, ACM TODS 1(1), Jan 1976] Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 83

84 Παράδειγμα Στους παγκόσμιους κολυμβητικούς αγώνες του 2009 στη Ρώμη υπάρχουν πολλά ατομικά αγωνίσματα. Θέλουμε να σχεδιάσουμε μια βάση δεδομένων για αυτά τα αγωνίσματα στην οποία θα καταγράφετε η εξής πληροφορία. Κάθε αγώνισμα έχει ένα μοναδικό όνομα (πχ Ελεύθερο Γυναικών 100μ, Πεταλούδα Ανδρών 200μ κλπ). Για κάθε αγώνισμα, θέλουμε να καταγράψουμε το παγκόσμιο ρεκόρ, το ρεκόρ αγώνων και το όνομα του νικητή στους αγώνες (αυτού που πήρε το χρυσό μετάλλιο). Κάθε αγώνισμα έχει έναν αριθμό από κούρσες. Κάθε κούρσα έχει και ένα όνομα (πχ τελικός, ημιτελικός, 1η προκριματική σειρά, κλπ). Για κάθε κούρσα θέλουμε να καταγράψουμε την ημερομηνία και την ώρα διεξαγωγής της. Κάθε κολυμβητής έχει ένα μοναδικό όνομα (πχ Michael Phelps). Για κάθε αθλητή καταγράφουμε επίσης την ηλικία του και τη χώρα καταγωγής του. Κάθε κολυμβητής αγωνίζεται σε μία ή παραπάνω κούρσες και θέλουμε να καταγράψουμε το χρόνο που κάνει σε κάθε κούρσα που συμμετέχει. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 84

85 Παράδειγμα Θέλουμε να σχεδιάσουμε μια βάση δεδομένων για επεισόδια τηλεοπτικών σειρών. Στη βάση δεδομένων θέλουμε να έχουμε πληροφορία για: Ηθοποιούς: το όνομα τους, την ημερομηνία γέννησής τους, το φύλο τους και την πόλη που γεννήθηκαν. Θεωρείστε ότι ένας ηθοποιός προσδιορίζεται μοναδικά από τον συνδυασμό του ονόματος και της ημερομηνίας γέννησής του. Τηλεοπτικές Σειρές: τον τίτλο, τα χρόνια που προβάλλονται (πχ, 2005, 2006, 2010) και το κανάλι που τις προβάλλει. Επεισόδια: Κάθε τηλεοπτική σειρά έχει επεισόδια. Κάθε επεισόδιο έχει έναν αριθμό επεισοδίου και μια ημερομηνία προβολής. Εμφανίσεις Ηθοποιού Ρόλοι: Οι ηθοποιοί εμφανίζονται σε συγκεκριμένα επεισόδια τηλεοπτικών σειρών υποδυόμενοι έναν ρόλο (π.χ., «Ντάλια», «Ζουμπουλία») που μπορεί να είναι διαφορετικός σε κάθε επεισόδιο. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 85

86 Ερωτήσεις; Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 86

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων 1 Εισαγωγή Σχεδιασμός μιας εφαρμογής ΒΔ: Βήματα 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων (requirement analysis) Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Λειτουργικές απαιτήσεις (πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Εισαγωγή Σχεδιασµός µιας Β ανάλυση ποιας πληροφορίας και της σχέσης ανάµεσα στα στοιχεία της περιγραφή της δοµής - σχήµα σε διάφορους συµβολισµούς ή µοντέλα Μοντέλο Οντοτήτων - Συσχετίσεων γραφικό

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων 1 Σχεδιασμός μιας εφαρμογής Β : Βήματα Εισαγωγή 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων (requirement analysis) Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Σχεδιασµός µιας Β : Βήµατα Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδοµένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρµογές θα κτιστούν πάνω στα δεδοµένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασµός Υψηλού-επιπέδου

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Σχεδιασμός μιας εφαρμογής Β : Βήματα 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Γενικά Για κάθε τύπο οντοτήτων και για κάθε τύπο συσχετίσεων δημιουργούμε ένα σχήμα σχέσης που παίρνει το όνομα του

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Σχεδιασμός μιας εφαρμογής Β : Βήματα Εισαγωγή. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων (requirement analysis) Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα,

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εισαγωγή Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Σχεδιασμός μιας εφαρμογής Β : Βήματα 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων (requirement analysis) Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα,

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασµός µιας Β. Εισαγωγή. Μετατροπή σε σχεσιακό -> είσοδο σε ένα Σ Β. Εισαγωγή. Ιδέες Ο/Σ Σχέσεις Σχεσιακό Σ Β

Σχεδιασµός µιας Β. Εισαγωγή. Μετατροπή σε σχεσιακό -> είσοδο σε ένα Σ Β. Εισαγωγή. Ιδέες Ο/Σ Σχέσεις Σχεσιακό Σ Β Εισαγωγή Σχεδιασµός µιας Β ανάλυση ποιας πληροφορίας και της σχέσης ανάµεσα στα στοιχεία της περιγραφή της δοµής - σχήµα σε διάφορους συµβολισµούς ή µοντέλα Μοντέλο Οντοτήτων - Συσχετίσεων γραφικό µοντέλο

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα Ευαγγελία Πιτουρά 1 Γενικά Για κάθε τύπο οντοτήτων και για κάθε τύπο συσχετίσεων δημιουργούμε ένα σχήμα σχέσης που παίρνει το όνομα του αντίστοιχου τύπου. Ευαγγελία

Διαβάστε περισσότερα

Παραστατικά µοντέλα ή µοντέλα υλοποίησης ή λογικά µοντέλα. Σχεσιακό Μοντέλο, Ιεραρχικό Μοντέλο, Δικτυωτό Μοντέλο

Παραστατικά µοντέλα ή µοντέλα υλοποίησης ή λογικά µοντέλα. Σχεσιακό Μοντέλο, Ιεραρχικό Μοντέλο, Δικτυωτό Μοντέλο Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Βάσεις εδοµένων 2012-2013 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μοντέλα Δεδοµένων Μοντέλο Δεδοµένων: ένα σύνολο από έννοιες (δοµικά στοιχεία) που µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την περιγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα Ευαγγελία Πιτουρά 1 Τι θα δούμε σήμερα: 1. Ο/Σ -> σχεσιακό 2. Ορισμός σχεσιακής βάσης σε SQL Αρχικά ας σχεδιάσουμε μια σχεσιακή βάση δεδομένων χωρίς να σχεδιάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό 1 Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Προσοχή είτε αυτά που ακολουθούν ως παράδειγμα Μην τα ακολουθείτε τυφλά ως «μαγική συνταγή» 2 : Μετατροπή Μοντέλου ΟΣ σε Σχεσιακό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Βάσεις εδοµένων : Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων 1

Εισαγωγή. Βάσεις εδοµένων : Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων 1 Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Βάσεις εδοµένων 2011-2012 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή O σχεδιασμός μιας βάση δεδομένων κωδικοποιεί κάποιο μέρος του φυσικού κόσμου Ένα μοντέλο δεδομένων είναι ένα σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων 2014-2015 Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων 2014-2015 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): Database Management System (DBMS) λογισμικό

Διαβάστε περισσότερα

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Τι θα δούμε σήμερα I. Σχεδιασμός II. Μοντελοποίηση III. Το (βασικό) Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Ευαγγελία Πιτουρά 2 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων:

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Βάσεις εδοµένων 2011-2012 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Προσοχή Δείτε αυτά που ακολουθούν ως παράδειγµα Μην τα ακολουθείτε τυφλά ως «µαγική συνταγή»

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Σχήμα Βάσεις Δεδομένων 2018-2019 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Σχήμα μιας βάσης βεδομένων ACTOR Name Day Month Year Sex Nationality MOVIE Title Year Genre Runtime PLAYS Name Title

Διαβάστε περισσότερα

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Σχεσιακό Μοντέλο Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μοντελοποίηση Σχήμα (database schema): η περιγραφή της δομής της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη στη βδ με τη χρήση ενός μοντέλου δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): Database Management System (DBMS) λογισμικό

Διαβάστε περισσότερα

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Σχεσιακό Μοντέλο Βάσεις Δεδομένων 2018-2019 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μοντελοποίηση Σχήμα (database schema): η περιγραφή της δομής της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη στη βδ καθώς και των περιορισμών ακεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Βάσεις Δεδομένων 2017-2018 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): Database Management

Διαβάστε περισσότερα

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Βάσεις Δεδομένων 2018-2019 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Βασικές Έννοιες Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): Database Management

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός μιας εφαρμογής ΒΔ: Βήματα. 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων(requirement analysis)

Σχεδιασμός μιας εφαρμογής ΒΔ: Βήματα. 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων(requirement analysis) Σχεσιακό Μοντέλο Βάσεις εδοµένων 2012-2013 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Σχεδιασμός μιας εφαρμογής ΒΔ: Βήματα 1. Συλλογή και Ανάλυση Απαιτήσεων(requirement analysis) Εισαγωγή Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ - ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΒΔ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ - ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΒΔ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Χειμερινό Εξάμηνο 2013 - ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΒΔ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ Δρ. Βαγγελιώ Καβακλή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 1 Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Βάσεις εδοµένων 2012-2013 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Δείτε αυτά που ακολουθούν ως παραδείγματα Μην τα ακολουθείτε τυφλά ως«μαγική συνταγή»

Διαβάστε περισσότερα

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων 2014-2015. Ευαγγελία Πιτουρά 1

Το Σχεσιακό Μοντέλο. Βάσεις Δεδομένων 2014-2015. Ευαγγελία Πιτουρά 1 Το Σχεσιακό Μοντέλο Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μοντελοποίηση Σχήμα (database schema): η περιγραφή της δομής της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη στη βδ με τη χρήση ενός μοντέλου δεδομένων Μοντέλο Δεδομένων:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Σχεδιασµός µιας Β

Εισαγωγή. Σχεδιασµός µιας Β Σχεδιασµός µιας Β Εισαγωγή ανάλυση ποιας πληροφορίας και της σχέσης ανάµεσα στα στοιχεία της περιγραφή της δοµής - σχήµα σε διάφορους συµβολισµούς ή µοντέλα Μοντέλο Οντοτήτων - Συσχετίσεων (κεφ. 3) γραφικό

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σεσχεσιακό

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σεσχεσιακό Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Προσοχή είτε αυτά που ακολουθούν ως παράδειγμα Μην τα ακολουθείτε τυφλά ως «μαγική συνταγή» 1 2 Οντότητες Για κάθε τύπο οντοτήτων και για κάθε τύπο συσχετίσεων δημιουργούμε

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σεσχεσιακό

Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σεσχεσιακό Μετατροπή Σχήματος Ο/Σ σε Σχεσιακό Προσοχή είτε αυτά που ακολουθούν ως παράδειγμα Μην τα ακολουθείτε τυφλά ως «μαγική συνταγή» 1 2 Οντότητες Για κάθε τύπο οντοτήτων και για κάθε τύπο συσχετίσεων δημιουργούμε

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακό Μοντέλο. Εισαγωγή. Βάσεις εδοµένων : Σχεσιακό Μοντέλο 1

Σχεσιακό Μοντέλο. Εισαγωγή. Βάσεις εδοµένων : Σχεσιακό Μοντέλο 1 Σχεσιακό Μοντέλο Βάσεις εδοµένων 2011-2012 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή O σχεδιασμός μιας βάση δεδομένων κωδικοποιεί κάποιο μέρος του φυσικού κόσμου Ένα μοντέλο δεδομένων είναι ένα σύνολο από έννοιες για

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις δεδομένων. (2 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης

Βάσεις δεδομένων. (2 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης Βάσεις δεδομένων (2 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης varlamis@hua.gr Περιεχόμενα Μοντελοποίηση δεδομένων Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Παραδείγματα Διαγραμματικές τεχνικές Συμβολισμοί Τριαδικές συσχετίσεις 2

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Οντοτήτων - Συσχετίσεων

Διάγραμμα Οντοτήτων - Συσχετίσεων Διάγραμμα Οντοτήτων - Συσχετίσεων Παύλος Εφραιμίδης Βάσεις Δεδομένων Διάγραμμα Ο-Σ 1 Σχεδιασμός μιας Βάσης Δεδομένων Τα βασικά βήματα για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας Βάσης Δεδομένων είναι: Ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Εισαγωγή στην πληροφορική Ενότητα 6: Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων (Μέρος Α) Αγγελίδης Παντελής Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων Ι. 2 ο Φροντιστήριο. Πέρδικα Πολίνα [perdika]

Βάσεις Δεδομένων Ι. 2 ο Φροντιστήριο. Πέρδικα Πολίνα [perdika] Βάσεις Δεδομένων Ι 2 ο Φροντιστήριο http://www.dblab.upatras.gr/gr/dbi.htm Πέρδικα Πολίνα [perdika] Σχεδιασμός & Υλοποίηση ΒΔ Βήμα 1 συλλογή & ανάλυση απαιτήσεων (requirements collection and analysis)

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα

Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Σχεσιακό Μοντέλο 1 Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσματα

Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσματα Εισαγωγή Σχεσιακό Μοντέλο Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Σταύρος Βαλσαμίδης Βάσεις Δεδομένων Διάγραμμα Ο-Σ 1

Βάσεις Δεδομένων. Σταύρος Βαλσαμίδης Βάσεις Δεδομένων Διάγραμμα Ο-Σ 1 Βάσεις Δεδομένων Σταύρος Βαλσαμίδης svalsam@teikav.edu.gr Βάσεις Δεδομένων Διάγραμμα Ο-Σ 1 Σχεδιασμός μιας Βάσης Δεδομένων Τα βασικά βήματα για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας Βάσης Δεδομένων είναι:

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακό Μοντέλο Περιορισμοί Μετατροπή ER σε Σχεσιακό Παράδειγμα.. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Relational Model

Σχεσιακό Μοντέλο Περιορισμοί Μετατροπή ER σε Σχεσιακό Παράδειγμα.. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Relational Model .. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Relational Model . Σχεσιακό Μοντέλο (Relational Model) Το σχεσιακό μοντέλο παρουσιάζει μια βάση ως συλλογή από σχέσεις Μια σχέση είναι ένας πίνακας με διακριτό όνομα Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσματα

Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσματα Εισαγωγή Σχεσιακό Μοντέλο Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων Ενότητα 4

Βάσεις Δεδομένων Ενότητα 4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Ιωάννης Μανωλόπουλος, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων. Η ανάγκη Διαγράμματα ΟΣ Σύνολα Οντοτήτων-Συσχετίσεων Απεικονίσεις Επεκτάσεις

Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων. Η ανάγκη Διαγράμματα ΟΣ Σύνολα Οντοτήτων-Συσχετίσεων Απεικονίσεις Επεκτάσεις Η ανάγκη Διαγράμματα ΟΣ Σύνολα Οντοτήτων-Συσχετίσεων Απεικονίσεις Επεκτάσεις Μοντέλα Δεδομένων Μοντέλο: αφαιρετική αναπαράσταση του πραγματικού κόσμου. Μοντέλα βασισμένα σε εγγραφές (record based models)

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων : Σχεσιακό Μοντέλο 1. Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση.

Βάσεις Δεδομένων : Σχεσιακό Μοντέλο 1. Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδομένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση. Εισαγωγή Σχεσιακό Μοντέλο Ανάλυση Απαιτήσεων Σχεδιασμός μιας Β : Βήματα Τι δεδομένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρμογές θα κτιστούν πάνω στα δεδομένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασία Ανάπτυξης ΣΔΒΔ

Διαδικασία Ανάπτυξης ΣΔΒΔ Διαδικασία Ανάπτυξης ΣΔΒΔ Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων (E-R) Φροντιστήριο 2 ο 23-10-2008 Βασικά Σχήματα: ΟΝΤΟΤΗΤΑ ΣΧΕΣΗ ΓΝΩΡΙΣΜΑ 19/2/2009 Βάσεις Δεδομένων 2 Γνωρίσματα Σύνθετα vs Απλά Μονότιμα vs Πλειότιμα

Διαβάστε περισσότερα

ER Diagram Συσχετίσεις Ασθενείς Οντότητες Παράδειγμα ER.. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Entity-Relationship Diagram (ER)

ER Diagram Συσχετίσεις Ασθενείς Οντότητες Παράδειγμα ER.. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Entity-Relationship Diagram (ER) ..?????? ΒΑΣΕΙΣ????????? ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ?? ΙΙ Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Entity-Relationship Diagram (ER) . ER ER Diagram Το διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων (entity-relationship diagram) είναι ένας τρόπος αφηρημένης

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Entity-Relationship Diagram (ER)

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Entity-Relationship Diagram (ER) Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Entity-Relationship Diagram (ER) ER Diagram Το διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων (entityrelationship diagram) είναι ένας τρόπος αφηρημένης και εννοιολογικής αναπαράστασης των

Διαβάστε περισσότερα

2. Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων

2. Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Πανεπιστήμιο Πειραιώς Σχολή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων 2. Το Μοντέλο Οντοτήτων- Συσχετίσεων Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Χρήστος Δουλκερίδης 2017-18 Σχεδίαση Βάσεων

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασµός µιας Β. Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδοµένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσµατα

Σχεδιασµός µιας Β. Ένας απλός τρόπος αναπαράστασης δεδοµένων: ένας διδιάστατος πίνακας που λέγεται σχέση Γνωρίσµατα Εισαγωγή Σχεσιακό Μοντέλο Σχεδιασµός µιας Β : Βήµατα Ανάλυση Απαιτήσεων Τι δεδοµένα θα αποθηκευτούν, ποιες εφαρµογές θα κτιστούν πάνω στα δεδοµένα, ποιες λειτουργίες είναι συχνές Εννοιολογικός Σχεδιασµός

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις δεδομένων. (4 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης

Βάσεις δεδομένων. (4 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης Βάσεις δεδομένων (4 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης varlamis@hua.gr Περιεχόμενα Επέκταση του μοντέλου ΟΣ Κληρονομικότητα Εξειδίκευση/Γενίκευση Περιορισμοί Ιεραρχίες και πλέγματα Συνάθροιση Συνέχεια στο σχεσιακό

Διαβάστε περισσότερα

2. Εννοιολογική Μοντελοποίηση Δεδομένων

2. Εννοιολογική Μοντελοποίηση Δεδομένων 2. Εννοιολογική Μοντελοποίηση Δεδομένων Συγγραφέας: Ευαγγελία Πιτουρά Σκοπός Αρχικός σκοπός του κεφαλαίου είναι η κατανόηση της διαδικασίας του σχεδιασμού μιας βάσης δεδομένων και των βασικών βημάτων της.

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων (ΔΟΣ) Entity Relationship Diagram (ERD)

Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων (ΔΟΣ) Entity Relationship Diagram (ERD) Βάσεις Δεδομένων Ι 2 Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων (ΔΟΣ) Entity Relationship Diagram (ERD) Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Μεσολόγγι) ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΣΟΣ - ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΡΟΥΣΟΣ XE 2015-2016

Διαβάστε περισσότερα

Εννοιολογικός σχεδιασμός βάσεων δεδομένων Το μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων Αθανάσιος Σταυρακούδης http://stavrakoudis.econ.uoi.gr Άνοιξη 2014 Περιεχόμενα 1 Γενικά για οντότητες και συσχετίσεις 2 Διαγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

Η εταιρεία είναι οργανωµένη σε τµήµατα Κάθε ΤΜΗΜΑένα όνοµα, κωδικό και έναν εργαζόµενο που διευθύνει το τµήµα. Αποθηκεύεται η ηµεροµηνία που ανέλαβε

Η εταιρεία είναι οργανωµένη σε τµήµατα Κάθε ΤΜΗΜΑένα όνοµα, κωδικό και έναν εργαζόµενο που διευθύνει το τµήµα. Αποθηκεύεται η ηµεροµηνία που ανέλαβε ιάγραµµα Οντοτήτων - Συσχετίσεων Παύλος Εφραιµίδης Βάσεις εδοµένων ιάγραµµα Ο-Σ 1 Σχεδιασµός µιας Βάσης εδοµένων Τα βασικά βήµατα για το σχεδιασµό και την ανάπτυξη µιας Βάσης εδοµένων είναι: Ανάλυση Απαιτήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα

Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Ενότητα 9: Μοντελοποίηση με το μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων και Ευφυή Πληροφοριακά Συστήματα Επιχειρηματικότητας. 2 ο Μάθημα: Βασικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων. Δρ. Κωνσταντίνος Χ.

Βάσεις Δεδομένων και Ευφυή Πληροφοριακά Συστήματα Επιχειρηματικότητας. 2 ο Μάθημα: Βασικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων. Δρ. Κωνσταντίνος Χ. Βάσεις Δεδομένων και Ευφυή Πληροφοριακά Συστήματα Επιχειρηματικότητας 2 ο Μάθημα: Βασικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Δρ. Κωνσταντίνος Χ. Γιωτόπουλος Βασικά θέματα Βάσεων Δεδομένων Ένα Σύστημα Βάσης Δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις δεδομένων. (3 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης

Βάσεις δεδομένων. (3 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης Βάσεις δεδομένων (3 ο μάθημα) Ηρακλής Βαρλάμης varlamis@hua.gr Περιεχόμενα Σχεσιακό μοντέλο δεδομένων Σχέσεις, γνωρίσματα, πλειάδες, πεδία ορισμού Πράξεις ενημέρωσης σε σχέσεις Απεικόνιση μοντέλου οντοτήτωνσυσχετίσεων

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων. Φροντιστήριο 1 ο

Βάσεις Δεδομένων. Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων. Φροντιστήριο 1 ο Βάσεις Δεδομένων Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων Φροντιστήριο 1 ο 16-10-2008 Εισαγωγή - Ορισμοί Βάση Δεδομένων είναι μία συλλογή από σχετιζόμενα αντικείμενα Ένα σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (ΣΔΒΔ)

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακό Μοντέλο. Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Μάθημα 2 ο Μαρία Χαλκίδη

Σχεσιακό Μοντέλο. Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Μάθημα 2 ο Μαρία Χαλκίδη Σχεσιακό Μοντέλο Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Μάθημα 2 ο Μαρία Χαλκίδη Εισαγωγή Το σχεσιακό μοντέλο δεδομένων (relational data model) προτάθηκε από τον E. F. Codd το 1970 Aποτελεί ένα μέσο λογικής δόμησης

Διαβάστε περισσότερα

Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων: Αποσύνθεση

Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων: Αποσύνθεση Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων: Αποσύνθεση Βάσεις Δεδομένων 2010-2011 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή Θα εξετάσουμε πότε ένα σχεσιακό σχήμα για μια βάση δεδομένων είναι «καλό» Γενικές Οδηγίες Η Μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Κανόνες μετατροπής Διαγράμματος Οντοτήτων-Συσχετίσεων σε Σχεσιακό Σχήμα. Δρ. Βαγγελιώ Καβακλή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ,

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Κανόνες μετατροπής Διαγράμματος Οντοτήτων-Συσχετίσεων σε Σχεσιακό Σχήμα. Δρ. Βαγγελιώ Καβακλή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Χειμερινό Εξάμηνο 2013 Κανόνες μετατροπής Διαγράμματος Οντοτήτων-Συσχετίσεων σε Σχεσιακό Σχήμα Δρ. Βαγγελιώ Καβακλή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας - Λευκάδα

Βάσεις Δεδομένων. Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας - Λευκάδα Βάσεις Δεδομένων Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας - Λευκάδα Στέργιος Παλαμάς, Υλικό Μαθήματος «Βάσεις Δεδομένων», 2015-2016 Κεφάλαιο 2: Περιβάλλον Βάσεων Δεδομένων Μοντέλα Δεδομένων 2.1

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 04: Εννοιολογική Σχεδίαση Βάσης Δεδομένων II (Entity Relationship Modelling) Διδάσκων: Παναγιώτης Ανδρέου

Διάλεξη 04: Εννοιολογική Σχεδίαση Βάσης Δεδομένων II (Entity Relationship Modelling) Διδάσκων: Παναγιώτης Ανδρέου Διάλεξη 04: Εννοιολογική Σχεδίαση Βάσης Δεδομένων II (Entity Relationship Modelling) Στην ενότητα αυτή θα μελετηθούν τα εξής επιμέρους θέματα: Εισαγωγή στις έννοιες: Συσχετίσεις, Ρόλοι και Δομικοί Περιορισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακό Μοντέλο Δεδομένων

Σχεσιακό Μοντέλο Δεδομένων Σχεσιακό Μοντέλο Δεδομένων Παύλος Εφραιμίδης Βάσεις Δεδομένων Σχεσιακό Μοντέλο Δεδομένων 1 Μοντέλα Δεδομένων Μοντέλα Δεδομένων Σχεσιακό Ιεραρχικό Δικτυακό Tο κυρίαρχο μοντέλο δεδομένων στις σύγχρονες βάσεις

Διαβάστε περισσότερα

καλών σχεσιακών σχημάτων

καλών σχεσιακών σχημάτων Εισαγωγή Θα εξετάσουμε πότε ένα σχεσιακό σχήμα για μια βάση δεδομένων είναι «καλό» Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων Γενικές Οδηγίες Η Μέθοδος της Αποσύνθεσης (γενική μεθοδολογία) Επιθυμητές Ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Σχεδίαση Βάσεων Δεδομένων

Κεφάλαιο 4 Σχεδίαση Βάσεων Δεδομένων Βάσεις Δεδομένων Επαγγελματικού Λυκείου Κεφάλαιο 4 Σχεδίαση Βάσεων Δεδομένων Εισηγητής Δελησταύρου Κωνσταντίνος Καθηγητής Πληροφορικής ΠΕ20 Μηχανικός Πληροφορικής Τ.Ε. M.Sc. στα Συστήματα Υπολογιστών Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Relational Model Σχεσιακό Μοντέλο

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Relational Model Σχεσιακό Μοντέλο Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Relational Model Σχεσιακό Μοντέλο Σχεσιακό μοντέλο (Relational Model) Το σχεσιακό μοντέλο παρουσιάζει μια βάση ως συλλογή από σχέσεις. Μια σχέση είναι ένας πίνακας με διακριτό

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακού Συστήματος Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών

Πληροφοριακού Συστήματος Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών Τι είναι Πληροφοριακό Σύστημα και Βάση Δεδομένων Πληροφοριακό σύστημα Είναι το σύστημα, που επεξεργάζεται εισόδους, συντηρεί αρχεία και παράγει πληροφορίες κάθε μορφής. Είναι ο συνεκτικός κρίκος των υποσυστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ασκήσεις και ερωτήσεις

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ασκήσεις και ερωτήσεις ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ασκήσεις και ερωτήσεις 1) Ερωτήσεις Σωστού/Λάθους (ΣΛ) Το πακέτο λογισμικού Excel της Microsoft είναι λογισμικό διαχείρισης ΒΔ (ΣΛ) Το πακέτο λογισμικού Access της Microsoft είναι λογισμικό

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων Εισαγωγή

Βάσεις Δεδομένων Εισαγωγή Βάσεις Δεδομένων Εισαγωγή Σκοποί ενότητας Εκμάθηση Συστημάτων Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Δημιουργία E-R διαγραμμάτων 2 Περιεχόμενα ενότητας Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Διάγραμμα οντοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ανάπτυξης Εφαρμογών Βάσεων Δεδομένων

Εργαστήριο Ανάπτυξης Εφαρμογών Βάσεων Δεδομένων Εργαστήριο Ανάπτυξης Εφαρμογών Βάσεων Δεδομένων Εξάμηνο 7 ο Περιεχόμενα Μαθήματος Εισαγωγή στις βασικές αρχές σχεδίασης και ανάπτυξης εφαρμογών Ανάλυση Απαιτήσεων. Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων (Μοντέλο Οντοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακή Άλγεβρα. Βάσεις Δεδομένων : Σχεσιακή Άλγεβρα 1

Σχεσιακή Άλγεβρα. Βάσεις Δεδομένων : Σχεσιακή Άλγεβρα 1 Εισαγωγή Στα προηγούμενα μαθήματα: Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Λογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Σχεσιακού Μοντέλου) Αντιστοιχία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων ..?????? Εργαστήριο ΒΑΣΕΙΣ????????? ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Βάσεων Δεδομένων?? ΙΙ Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - . Γενικά Τρόπος Διεξαγωγής Ορισμός: Βάση Δεδομένων (ΒΔ) είναι μια συλλογή από σχετιζόμενα αντικείμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΜοντέλοΟντοτήτωνΣυσχετίσεων & ΔιάγραμμαΟντοτήτων Συσχετίσεων. Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων

ΜοντέλοΟντοτήτωνΣυσχετίσεων & ΔιάγραμμαΟντοτήτων Συσχετίσεων. Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων ΜοντέλοΟντοτήτωνΣυσχετίσεων & ΔιάγραμμαΟντοτήτων Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Το Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων βασίζεται στην αντίληψη ότι ο πραγματικός κόσμος αποτελείται από οντότητες (entities)

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Σχεσιακό Μοντέλο Μετατροπή Διαγράμματος Οντοτήτων Συσχετίσεων (E-R) σε σχεσιακό. Φροντιστήριο 3 ο

Βάσεις Δεδομένων. Σχεσιακό Μοντέλο Μετατροπή Διαγράμματος Οντοτήτων Συσχετίσεων (E-R) σε σχεσιακό. Φροντιστήριο 3 ο Βάσεις Δεδομένων Σχεσιακό Μοντέλο Μετατροπή Διαγράμματος Οντοτήτων Συσχετίσεων (E-R) σε σχεσιακό Φροντιστήριο 3 ο 22-10-2008 Σχεσιακό Μοντέλο Σχεσιακό Μοντέλο-Έννοιες Το σχεσιακό μοντέλο παριστάνει τη

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Μιχάλης Μαλιάππης

Βάσεις Δεδομένων. Μιχάλης Μαλιάππης Βάσεις Δεδομένων Μιχάλης Μαλιάππης Βασικές Έννοιες Βάσεων Δεδομένων Βάση Δεδομένων (Database) είναι ένα σύνολο δεδομένων που σχετίζονται μεταξύ τους. Δεδομένα τα οποία δεν σχετίζονται μεταξύ τους δεν μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδίαση Σχεσιακών ΒΔ

Σχεδίαση Σχεσιακών ΒΔ Σχεδίαση Σχεσιακών ΒΔ Εισαγωγή: Μοντελοποίηση, Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Βάσεων Δεδομένων Σχεδιασμός ΒΔ Εννοιολογικός σχεδιασμός το Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων (Entity Relationship Model) Λογικός σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων 2010-2011 Ευαγγελία Πιτουρά 2. Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων)

Βάσεις Δεδομένων 2010-2011 Ευαγγελία Πιτουρά 2. Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Σχεσιακή Άλγεβρα Βάσεις Δεδομένων 2010-2011 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή Στα προηγούμενα μαθήματα: Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Λογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων : Λογικός Σχεδιασμός 1. καλών σχεσιακών σχημάτων. Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων. Γενικές Κατευθύνσεις.

Βάσεις Δεδομένων : Λογικός Σχεδιασμός 1. καλών σχεσιακών σχημάτων. Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων. Γενικές Κατευθύνσεις. Εισαγωγή Θα εξετάσουμε πότε ένα σχεσιακό σχήμα για μια βάση δεδομένων είναι «καλό» Λογικός Σχεδιασμός Σχεσιακών Σχημάτων Γενικές Οδηγίες Η Μέθοδος της Αποσύνθεσης (γενική μεθοδολογία) Επιθυμητές Ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι. Ενότητα 2: Μοντελο Συσχετίσεων Οντοτήτων, Μελέτη Περίπτωσης: Η βάση δεδομένων των CD

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι. Ενότητα 2: Μοντελο Συσχετίσεων Οντοτήτων, Μελέτη Περίπτωσης: Η βάση δεδομένων των CD Ενότητα 2: Μοντελο Συσχετίσεων Οντοτήτων, Μελέτη Περίπτωσης: Η βάση δεδομένων των CD Ευαγγελίδης Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Επεκτεταμένο Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Αντζουλάτος Γεράσιμος antzoulatos@upatras.gr Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στην Διοίκηση και Οικονομία ΤΕΙ Πατρών - Παράρτημα Αμαλιάδας 08 Νοεμβρίου 2012 Περιεχομενα

Διαβάστε περισσότερα

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό

Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Βάσεις εδοµένων 2002-2003 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Μετατροπή Σχήµατος Ο/Σ σε Σχεσιακό Για κάθε τύπο οντοτήτων και για κάθε τύπο συσχετίσεων δηµιουργούµε ένα σχήµα σχέσης που

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (6)

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (6) ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ) ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (6) ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΡΚΟΥΣΗΣ Μηχανικός Η/Υ & Πληροφορικής Διδάκτορας

Διαβάστε περισσότερα

. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων .. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - . Ύλη Εργαστηρίου ΒΔ Ύλη - 4 Ενότητες.1 - Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων.2 Δημιουργία Βάσης Δεδομένων Δημιουργία Πινάκων Εισαγωγή/Ανανέωση/Διαγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 2. Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων)

Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 2. Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Σχεσιακή Άλγεβρα Βάσεις Δεδομένων 2009-2010 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή Στα προηγούμενα μαθήματα: Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Λογικός Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΛΑΤΗΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΪΟΝ

ΠΕΛΑΤΗΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΪΟΝ ΤΕΙ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Σ Ο ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009-2010 Η/Υ ΙΙΙ ΒΑΣΕΙΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ (Θεωρία) ΜΑΘΗΜΑ 2ο Σχεσιακό µοντέλο (E-R model), ιάγραµµα οντοτήτων συσχετίσεων (E-R diagram), Σχεσιακό

Διαβάστε περισσότερα

Λογικός Σχεδιασμός. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Λογικός Σχεδιασμός. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Λογικός Σχεδιασμός Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή Θα εξετάσουμε πότε ένα σχεσιακό σχήμα για μια βάση δεδομένων είναι «καλό» Μη τυπικές γενικές κατευθύνσεις Θεωρία κανονικών μορφών

Διαβάστε περισσότερα

καλών σχεσιακών σχημάτων

καλών σχεσιακών σχημάτων Εισαγωγή Θα εξετάσουμε πότε ένα σχεσιακό σχήμα για μια βάση δεδομένων είναι «καλό» Λογικός Γενικές Οδηγίες Η Μέθοδος της Αποσύνθεσης (γενική μεθοδολογία) Επιθυμητές Ιδιότητες της Αποσύνθεσης Συνένωση Άνευ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Τρόπος Διεξαγωγής #1 Ύλη (4 Ενότητες) 1. Ανάλυση Απαιτήσεων -Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων 2. Δημιουργία βάσης a) Create

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων

Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Εργαστήριο 1 Δρ. Βασιλική Κούφη Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 2. Κύκλος ζωής ανάπτυξης Βάσεως Δεδομένων 3. Oracle SQL Developer Data

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Τρόπος Διεξαγωγής #1 Ύλη (4 Ενότητες) 1. Ανάλυση Απαιτήσεων - Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων 2. Δημιουργία βάσης a)

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων 2η εργαστηριακή άσκηση

Βάσεις Δεδομένων 2η εργαστηριακή άσκηση Βάσεις Δεδομένων 2η εργαστηριακή άσκηση Διαγράμματα οντοτήτων-συσχετίσεων- Παράδειγμα Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δρ. Εύη Φαλιάγκα 1. Αντικείμενο και σκοπός της εργαστηριακής άσκησης Εννοιολογικός και λογικός

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εισαγωγικό Φροντιστήριο Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων Βάσεις Δεδομένων - Γενικά Ορισμός: Βάση Δεδομένων (ΒΔ) είναι μια συλλογή από σχετιζόμενα αντικείμενα. Τα περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - ΤΜΗΥΠ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - ΤΜΗΥΠ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - ΤΜΗΥΠ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ι Β. Μεγαλοοικονόμου, Δ. Χριστοδουλάκης Διαγράμματα Οντοτήτων- Συσχετίσεων (E-R) Ακ.Έτος 2008-09 (μεβάσητιςσημειώσειςτωνsilberchatz, Korth και Sudarshan και

Διαβάστε περισσότερα

Κανονικές Μορφές. Συνενώσεις Άνευ Απωλειών. Προσοχή με τις τιμές null στην αποσύνθεση

Κανονικές Μορφές. Συνενώσεις Άνευ Απωλειών. Προσοχή με τις τιμές null στην αποσύνθεση Κανονικές Μορφές Βάσεις Δεδομένων 2009-2010 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Συνενώσεις Άνευ Απωλειών Προσοχή με τις τιμές null στην αποσύνθεση Αιωρούμενες πλειάδες (dangling tuples) Παράδειγμα: Εργαζόμενος - Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα ανακεφαλαίωσης

Θέματα ανακεφαλαίωσης Θέματα ανακεφαλαίωσης 13 Ιουνίου 2013 1. Ορίστε την έννοια σχήμα σχέσης και αναλύστε τα στοιχεία του ορισμού σας. Υποθέστε ότι θέλουμε να αποθηκεύσουμε πληροφορίες για τα μέλη ενός πεζοπορικού συλλόγου

Διαβάστε περισσότερα

Μετασχηµατισµός διαγράµµατος ER σε σχεσιακό σχήµα Β

Μετασχηµατισµός διαγράµµατος ER σε σχεσιακό σχήµα Β Τ.Ε.Ι ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Σ Β (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3) Τελευταία ενηµέρωση: 10/2011 Μετασχηµατισµός διαγράµµατος ER σε σχεσιακό σχήµα Β ΣΤΟΧΟΣ Στόχοs του 3 ου εργαστηρίου είναι η υλοποίηση µοντέλων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο. Εργαστηριακή Άσκηση 2 24/01/2012

ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο. Εργαστηριακή Άσκηση 2 24/01/2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο Εργαστηριακή Άσκηση 2 24/01/2012

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Διδάσκων: Καθ. Ιωάννης Βασιλείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΣΚΗΣΗ

Μάθημα: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Διδάσκων: Καθ. Ιωάννης Βασιλείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΣΚΗΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Ακαδημαϊκό Έτος 2013-2014 Μάθημα: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Διδάσκων: Καθ. Ιωάννης Βασιλείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ

Διαβάστε περισσότερα