ΟΡΓΑΝΑ - ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΝ

Transcript

1 ΖΑΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΚΥΤΤΑΡΑ ΙΣΤΟΙ ΟΡΓΑΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΝ Η ζωή ξεκινάει από την ένωση ενός.. με ένα. Αυτά τα δυο κύτταρα δημιουργούν ένα., το οποίο με πολλαπλές δημιουργεί νέα κύτταρα όμοια/διαφορετικά μεταξύ τους. Ακολουθούν πολλές. και μ αυτόν τον τρόπο προκύπτουν κύτταρα με διαφορετική δομή και λειτουργία. Ετσι έχουμε έναν άνθρωπο που αποτελείται από δις/τρις εκατομμύρια κύτταρα με σημαντική ποικιλομορφία/ομοιομορφία. Η σειρά δημιουργίας είναι: κύτταρα όργανα οργανισμός ΙΣΤΟΙ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΣ: καλύπτει επιφάνειες μέσα ή έξω από το σώμα, πχ... Ρόλος: προστασία, απορρόφηση και έκκριση ουσιών. Όταν παράγουν και εκκρίνουν ένα προϊόν συνιστούν έναν όπως.. ΕΡΕΙΣΤΙΚΟΣ: συνδέει δομές (μαζί με άλλα ινίδια πχ. κολλαγόνο), προσφέρει. και.. Διακρίνεται σε πχ. σύνδεσμοι, τένοντες,.. πχ. χόνδροι και ιστό πχ.... Το αίμα θεωρείται ιστός, με κύτταρα τα, αιμοσφαίρια και τα., ενώ μεσοκυττάρια ουσία είναι το.. ΜΥΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ: αποτελείται από τις. οι οποίες. Κι έτσι επιτρέπονται κινήσεις. Αυτές γίνονται με τη θέλησή μας (σκελετικός ιστός που βρίσκεται στα..) ή χωρίς αυτήν (μυικός ιστός.. και λείος μυικός ιστός που βρίσκεται στα..) ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ: παράγει ή μεταβιβάζει τις ΟΡΓΑΝΑ - ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΝ Πολλοί ιστοί φτιάχνουν ένα.. πχ. ο βραχιόνος μυς αποτελείται από., και ιστό. Πολλά όργανα φτιάχνουν ένα σύστημα οργάνων πχ. το πεπτικό σχηματίζεται από τα εξής όργανα:. Πολλά συστήματα φτιάχνουν έναν άνθρωπο πχ..

2 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 ANAΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ 1. Όρχεις : κατά την εμβρυική ζωή βρίσκονται μέσα στην. Του αγοριού, στη συνέχεια κατεβαίνουν και εγκαθίστανται στο έτσι ώστε να έχουν την ιδανική για την ανάπτυξη σπερματοζωαρίων. Η μη κάθοδος αποτελεί την Από την εφηβεία και μετά παράγονται τα τα οποία αποθηκεύονται στην 2. Η επιδιδυμίδα ενώνεται μέσω του.. με την ουρήθρα. Η ουρήθρα περνάει μέσα από τον.. και καταλήγει στο. Η άκρη του πέους λέγεται.. 3. Το σπέρμα αποτελείται από τα. και ουσίες που εκκρίνουν ο προστάτης και η σπερματοδόχος. 4. Το πέος αποτελείται από 3 σώματα τα οποία κατά την ερωτική πράξη γεμίζουν.. Ετσι επιτυγχάνεται η ανόρθωση του πέους δηλ. η Το δέρμα που καλύπτει το πέος λέγεται. Κατά την ούρηση και την στύση η άκρη της πόσθης τραβιέται προς τα. Σε μερικές περιπτώσεις δεν τραβιέται εύκολα (= ) και αυτό προκαλεί πόνο. Η χειρουργική επέμβαση του λέγεται.. 5. Οι όρχεις παράγουν επίσης και ορμόνες με κυριότερη την.. η οποία είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και λειτουργία των αλλά και των αρσενικών φυλετικών χαρακτηριστικών δηλ

3 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 ANAΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ THΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Αποτελείται από 1. Δυο που παράγουν τα. και τις ορμόνες και 2. Δυο.. όπου γίνεται η του ωαρίου και η πιθανή του 3. Τη όπου γίνεται η εμφύτευση του. Το στόμιο της μήτρας λέγεται.. 4. Τον 5. Το... Οι ορμόνες είναι υπεύθυνες για 1... κύκλο 2... στήθους 3... φυλετικά χαρακτηριστικά όπως, κλπ

4 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΣΤΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ Α. ΣΠΕΡΜΑΤΟΓΕΝΕΣΗ Ξεκινάει στα.. και γίνεται στους.. Τα πρόδρομα γεννητικά κύτταρα λέγονται.. και έχουν.. χρωμοσώματα όπως όλα τα υπόλοιπα σωματικά Μετατρέπονται σε. (πάλι με. Χρωμοσώματα), τα οποία μετά από.. μειωτικές διαιρέσεις έχουν. χρωμοσώματα ενώ ταυτόχρονα αποκτούν μαστίγιο. Είναι πια. Περιέχουν ένζυμα για να.. στο ωάριο και πολλά.. για την παραγωγή ενέργειας. Β. ΩΟΓΕΝΕΣΗ Τα πρόδρομα γεννητικά κύτταρα λέγονται.. και υπάρχουν ήδη από την εμβρυική ηλικία στις... Εχουν και αυτά. Χρωμοσώματα. Μετατρέπονται σε.. Κάθε ωοκύτταρο βρίσκεται μέσα σε ένα ωοθυλάκιο και παραμένει εκεί για πολλά χρόνια. Από την εφηβεία και μετά, κάθε.. μέρες ένα ωοθυλάκιο αναπτύσσεται εναλλάξ από κάθε ωοθήκη. Το ωοκύτταρο μετά από. μειωτικές διαιρέσεις μετατρέπεται σε ωάριο που έχει.. χρωμοσώματα. Είναι το μεγαλύτερο κύτταρο του ανθρώπου, περιέχει λέκιθο απαραίτητη για το.. κατά τις πρώτες μέρες της ζωής του. Γ. ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ Η ερωτική επαφή επιτυγχάνεται χάρη σε Α. τη.. του πέους στον άντρα (διαστολή αρτηριών του πέους και γέμισμα των...) Β. την ύγρανση του. στη γυναίκα Κατά τον οργασμό απελευθερώνονται στον σπερματοζωάρια. Αυτά κατευθύνονται προς τη.. και εν συνεχεία στις Αν εκεί υπάρχει ωάριο (ή εμφανιστεί τις επόμενες 3-4 μέρες που τα σπερματοζωάρια είναι ακόμη εν ζωή) τότε μπορεί να συμβεί., δηλαδή οι δυο απλοειδείς. συντήκονται (δηλαδή ενώνονται τα δυο κύτταρα που έχουν το καθένα χρωμοσώματα), και προκύπτει το.. που περιέχει χρωμοσώματα. Αυτό είναι και το. κύτταρο του νέου οργανισμού. Τι είναι: μείωση, γαμέτες, ζυγωτό, απλοειδή κύτταρα, διπλοειδή κύτταρα, γονιμοποίηση

5 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 ANAΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ - ΤΟΚΕΤΟΣ ΑΥΛΑΚΩΣΗ - ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ Τριάντα περίπου ώρες μετά τη γονιμοποίηση, το ζυγωτό αρχίζει να διαιρείται μιτωτικά/μειωτικά. Προκύπτει ένα συσσωμάτωμα κυττάρων το.. (μίτωση είναι... ενώ μείωση...) Το μορίδιο συνεχίζει τις διαιρέσεις του (=.) και πηγαίνει προς τη.. μετά από 3-5 μέρες. Ποια είναι η σημασία των βλαστοκυττάρων; Μετά τη 5η μέρα το βλαστίδιο προσκολλάται στο.. που έχει προετοιμαστεί κατάλληλα. Από τη στιγμή της εμφύτευσης αρχίζει η ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΛΑΚΟΥΝΤΑ Από την 3η ως την 7η εβδομάδα γίνονται: Α. ο σχηματισμός του., του σάκου, του. υγρού και του.. λώρου. Ποια η σημασία των παραπάνω; Πώς επικοινωνεί το αίμα της μητέρας με το αίμα του εμβρύου; Ποιες ουσίες ανταλάσσονται; Β. η διαφοροποίηση των κυττάρων, δηλαδή ενώ το γενετικό υλικό σε όλα τα κύτταρα είναι ίδιο/διαφορετικό, δημιουργούνται κύτταρα με πολλές διαφορές στη δομή και τη Αυτό σημαίνει ότι τα εκφράζονται διαφορετικά σε διαφορετικές ομάδες κυττάρων. ΑΝΑΠΤΥΞΗ Στο 2ο τρίμηνο το έμβρυο αποκτά,,..,.. Ο χόνδρινος σκελετός αντικαθίσταται από Παράγει ούρα και κινείται. Το δέρμα του είναι λεπτό/παχύ, με/χωρίς λίπος και έχει.... Στο 3ο τρίμηνο τελειοποιούνται τα.., σχηματίζεται. κάτω από το δέρμα. ΤΟΚΕΤΟΣ 1. Διαστολή. Η μήτρα συστέλλεται κάθε. λεπτά. Γίνεται ρήξη του. 2. Έξοδος εμβρύου. Οι συσπάσεις γίνονται κάθε.. Προβάλλει πρώτα το..., ύστερα οι και τέλος το υπόλοιπο. 3. Αποκόλληση.

6 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6 ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΚΥΗΣΗ ΥΓΕΙΑ ΜΗΤΕΡΑΣ - ΕΜΒΡΥΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΚΥΗΣΗ Δυο ωάρια που γονιμοποιούνται από ένα/δυο σπερματοζωάρια δημιουργούν. δίδυμα και μοιάζουν/δεν μοιάζουν πολύ. Ένα ωάριο που γονιμοποιείται από ένα/δυο σπερματοζωάρια και στη συνέχεια διαιρείται δημιουργούν.. δίδυμα και μοιάζουν /δεν μοιάζουν πολύ. Γιατί σήμερα αυξάνει ο αριθμός των πολλαπλών κυήσεων; ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΗΤΕΡΑΣ-ΕΜΒΡΥΟΥ 1. Χημικές ουσίες: πχ.,.. Κλασικό παράδειγμα τα παιδιά της θαλιδομίδης που γεννήθηκαν με φωκομέλεια 2. Ιοι πχ. Προκαλούν σοβαρές βλάβες στα σχηματιζόμενα όργανα του εμβρύου 3. Κάπνισμα. Γεννιούνται παιδιά με. βάρος, σπασμούς κλπ 4. Καφές, οινοπνευματώδη, ναρκωτικά. Προκαλούν προβλήματα στην φυσιολογική του εμβρύου 5. Ακτίνες Χ. Προκαλούν μεταλλάξεις δηλ.. Η έγκυος πρέπει να προσέχει τη διατροφή της, και να ελέγχει το ιστορικό της οικογένειας σε σχέση με τους κληρονομικούς παράγοντες. Επίσης η μεγάλη ηλικία της γυναίκας αυξάνει την πιθανότητα γέννησης παιδιού με σύνδρομο..

7 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Ο οργανισμός αντιλαμβάνεται τις. του περιβάλλοντος και σε αυτές. Οι πληροφορίες για αυτά συλλέγονται από τους και μεταβιβάζονται στο όπου και επεξεργάζονται. Τελικά το ΝΣ δίνει και τις στους μυς και αδένες. Ετσι το ΝΣ προσαρμόζει τις λειτουργίες του οργανισμού στις μεταβολές του περιβάλλοντος = ομοιόσταση (ορισμός ομοιόστασης...) Το ΝΣ διακρίνεται σε.. (εγκέφαλος +.) και σε (νεύρα) Η βασική μονάδα του ΝΣ είναι το. ή.. (Ζωγραφίστε ένα νευρώνα και ορίστε τα μέρη του) Το κυρίως κύτταρο είναι το όπου υπάρχουν όλα τα. Οι αποφυάδες διακρίνονται σε. και Ανάλογα με τη λειτουργία τους οι νευρώνες διακρίνονται σε Α. αισθητικούς οι οποίοι μεταφέρουν τα μηνύματα από.. προς.. Β. κινητικούς οι οποίοι μεταφέρουν τα μηνύματα από. προς Γ. ενδιάμεσοι οι οποίοι μεταφέρουν τα μηνύματα από μια περιοχή σε άλλη μέσα στον Ο νευράξονας περιβάλλεται από τα κύτταρα τα οποία βοηθούν στην λειτουργία των νευρώνων:.. με θρεπτικά συστατικά, ανταλλαγή χρήσιμων και άχρηστων ουσιών, μόνωση και μεταφορά

8 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 8 ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΗΡΕΜΙΑΣ - ΝΕΥΡΙΚΗ ΩΣΗ - ΣΥΝΑΨΗ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΗΡΕΜΙΑΣ Σε ένα νευρικό κύτταρο που βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας υπάρχει διαφορά στις συγκεντρώσεις νατρίου και καλίου μέσα και έξω από το κύτταρο. Εξω υπάρχουν περισσότερα μόρια από τα μόρια που υπάρχουν μέσα στο κύτταρο. Ετσι δημιουργείται διαφορά δυναμικού ίση με Αυτό είναι το.. ηρεμίας. ΝΕΥΡΙΚΗ ΩΣΗ Όταν υπάρχει ερέθισμα από το περιβάλλον μπαίνουν μέσα στο κύτταρο ιόντα, και βγαίνουν έξω από το κύτταρο τα ιόντα.άρα η εσωτερική επιφάνεια φορτίζεται θετικά/αρνητικά και η εξωτερική φορτίζεται θετικά/αρνητικά. Ετσι δημιουργείται μια πολύ σύντομη μεταβολή στο.. που μεταδίδεται σε όλη τη μεμβράνη = νευρική.. Τα ερεθίσματα μπορεί να είναι.,..,.,. κλπ. Επίσης πρέπει να είναι μεγαλύτερα/μικρότερα μιας οριακής τιμής. ΣΥΝΑΨΕΙΣ Σύναψη είναι η περιοχή σύνδεσης ενός... (τελικά κομβία νευράξονα) με άλλα νευρικά. ή. Η νευρική ώση που φτάνει στις συνάψεις προκαλεί την έκκριση.. (χημικές ουσίες) από το άκρο (βρίσκεται στο 1 ο νευρικό κύτταρο) προς το.. άκρο (βρίσκεται στο 2 ο νευρικό κύτταρο) Ο νευροδιαβιβαστής που φτάνει στο 2 ο κύτταρο προκαλεί αλλαγή στη διαπερατότητα νατρίου στη μεμβράνη του άρα Με αυτόν τον τρόπο μεταδίδονται οι νευρικές ώσεις.

9 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 9 ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΝΕΥΡΑ = δεσμίδες από δενδρίτες και. που συνδέονται με συνδετικό ιστό. Τα κυτταρικά τους σώματα βρίσκονται στον, στο. ή στα. (έξω από το ΚΝΣ). Ο άνθρωπος έχει.. ζεύγη εγκεφαλικών νεύρων και ζεύγη νωτιαίων νεύρων. ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΟΔΟΙ Α. ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ μεταφέρουν ώσεις από.. προς.. Β. ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ μεταφέρουν ώσεις από την.. προς το Γ. ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΤΟΞΟ συνήθως δεν μεσολαβεί ο εγκέφαλος. Εξυπηρετεί επείγουσες ανάγκες ή τη διατήρηση ισορροπίας κλπ. ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από τον. που βρίσκεται μέσα στο και το νωτιαίο. που βρίσκεται μέσα στο Προστατεύονται από 3..Ανάμεσά τους κυκλοφορεί το. υγρό που μειώνει τους., ενώ στηρίζει και θρέφει τον.. και τον ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ : Εκφύονται νεύρα που συνδέουν τον.. με τα διάφορα. ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ: Περιέχει τα κέντρα για τις, την αντίληψη, τον έλεγχο και συντονισμό των., τις ανώτερες.., τη δραστηριότητα των σπλάχνων κλπ. Περιλαμβάνει Α. τα (αισθήσεις,πνευματικές λειτουργίες, κινήσεις κλπ), Β. το (ομοιόσταση, ενδοκρινείς αδένες, σπλάχνα) Γ. την.. (ισορροπία του σώματος)

10 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10 ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ 1. ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ Ο άνθρωπος διαθέτει αισθητήρια όργανα που του επιτρέπουν να αντιλαμβάνεται τις.. του εσωτερικού/εξωτερικού Η συλλογή πληροφοριών γίνεται από και μεταφέρονται στο ΚΝΣ με τη μορφή νευρικών ώσεων κατά μήκος των αισθητικών/κινητικών οδών. Στο ΚΝΣ επεξεργάζονται και επιλέγεται η κατάλληλη απάντηση. Είδη υποδοχέων: Α. Χημειοϋποδοχείς: ανιχνεύουν μεταβολές στη συγκέντρωση Δημιουργούν τη. και την.., ανιχνεύουν και μεταβολές στη συγκέντρωση της στο αίμα κλπ. Β. Θερμοϋποδοχείς: ανιχνεύουν μεταβολές στη Γ. Φωτοϋποδοχείς: ανιχνεύουν μεταβολές στο, δημιουργούν την. Δ. Μηχανοϋποδοχείς: ανιχνεύουν μεταβολές στην.,. κλπ. Οι υποδοχείς βρίσκονται ως ανεξάρτητα κύτταρα πχ. στο.. ή ως ομάδες πχ. στο. 2. ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ Είναι το αποτέλεσμα ερμηνείας των ερεθισμάτων στον εγκέφαλο. Από τι εξαρτάται αυτή η ερμηνεία: (διαλέξτε τη σωστή απάντηση) Α. από τον τρόπο δημιουργίας της νευρικής ώσης Β. από τη μεταφορά της νευρικής ώσης Γ. από το σημείο στο οποίο καταλήγουν οι νευρικές ώσεις. Οι αισθήσεις διακρίνονται σε. και. Α. ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ Οι υποδοχείς τους βρίσκονται στο.., στους., στους και στα. Υπάρχει συγκεκριμένη / τυχαία διασπορά στα διάφορα σημεία του σώματος, πχ. υπάρχουν περισσότεροι / λιγότεροι / ίσοι υποδοχείς θερμού σε σχέση με αυτούς του ψυχρού. Πόνος: συνήθως είναι στο δέρμα και σε εσωτερικά όργανα. Διεγείρονται από αίτια.,. ή Αφή πίεση: υποδοχείς που διεγείρονται από. ερεθίσματα και βρίσκονται συνήθως στις άτριχες περιοχές του σώματος πχ.. Θερμοκρασία: οι υποδοχείς ανιχνεύουν το.. και το και βρίσκονται συνήθως στο. και στους

11 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10 ΟΡΑΣΗ Ο οφθαλμικός βολβός αποτελείται από 3 χιτώνες: Α. ο σκληρός χιτώνας: βρίσκεται.. και περιλαμβάνει τον κερατοειδή.. που είναι διαφανής με μεγάλη.. Β. ο χοριοειδής χιτώνας: βρίσκεται εσωτερικά του, περιλαμβάνει και που απορροφούν τις ακτίνες του φωτός. Γ. ο αμφιβληστροειδής χιτώνας: βρίσκεται μέσα στο μάτι και περιλαμβάνει τα κύτταρα. Ο χοριοειδής σχηματίζει την ίριδα η οποία περιέχει μυς που ρυθμίζουν το πλάτος μιας οπής στο κέντρο της κόρη. Οι μυς αυτοί μεταβάλλουν τη της κόρης του οφθαλμού ανάλογα με την ένταση του. Στο έντονο φως η κόρη μικραίνει/μεγαλώνει, ενώ στο λίγο φως η κόρη μικραίνει/μεγαλώνει. Πίσω από την κόρη υπάρχει ο κρυσταλλοειδής φακός. Μπροστά από τον φακό υπάρχει το.. υγρό ενώ πίσω από αυτόν το.. σώμα που είναι γεμάτα με υγρό. Ο φακός αυτός παίζει μεγάλο ρόλο στην όραση με την ικανότητά του να προσαρμόζει την κυρτότητά του ανάλογα με το είδωλο= Ο αμφιβληστροειδής περιέχει τροποποιημένα νευρικά κύτταρα οι απολήξεις των οποίων ονομάζονται. και.. και περιέχουν χρωστικές. Τα ραβδία είναι υπεύθυνα για την όραση στο.. ενώ τα κωνία για την. όραση. Συνδέονται με άλλα νευρικά κύτταρα και σχηματίζουν το Πορεία του φωτός ΦΩΣ κερατοειδής χιτώνας υδατοειδές υγρό κρυσταλλοειδής φακός υαλώδες σώμα αμφιβληστροειδής χιτώνας οπτικό νεύρο ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΕΣΤΙΑΣΗΣ Όταν ο κρυσταλλοειδής φακός χάνει την ελαστικότητά του έχουμε. και το άτομο βλέπει μόνο μακρινά αντικείμενα. Όταν ο βολβός έχει μεγάλη διάμετρο το είδωλο σχηματίζεται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή =.. Όταν ο βολβός έχει μικρή διάμετρο το είδωλο σχηματίζεται πίσω από τον αμφιβληστροειδή =.. Σε όλες τις περιπτώσεις η χρήση διορθωτικών φακών αποκαθιστά τα σφάλματα εστίασης. ΑΛΛΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Το γλαύκωμα είναι μια ανωμαλία στο μάτι που οφείλεται στη συσσώρευση υδατοειδούς υγρού που προκαλεί αύξηση της πίεσης στο μάτι. Μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση. Τύφλωση επίσης προκαλείται από καταστροφή του κερατοειδούς χιτώνα. Διορθώνεται με μεταμόσχευση.

12 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 12 ΑΚΟΗ - ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Το είναι το όργανο ακοής και ισορροπίας. Αποτελείται από: 1. Το εξωτερικό αυτί:. και.. Η κυψελίδα εμποδίζει την είσοδο.. στο αυτί. Οι ήχοι κατευθύνονται προς τον.. τον οποίο θέτουν σε παλμική κίνηση 2. Το μέσο αυτί: τυμπανική κοιλότητα,. υμένας και 3 οστάρια. Στην τυμπανική κοιλότητα καταλήγει και η που είναι ένας σωλήνας που συνδέει το μέσο αυτί με τη Βοηθάει στη διατήρηση ίσης πίεσης εκατέρωθεν του.. Τα ακουστικά οστάρια μεταδίδουν τις κινήσεις του στο. 3. Το Εσωτερικό αυτί:, αίθουσα και 3 ημικύκλιοι σωλήνες. Α. Στον κοχλία υπάρχουν τα ειδικά κύτταρα που μετατρέπουν τις.. της λέμφου σε, οι οποίες μέσω ενός νεύρου καταλήγουν στον κροταφικό λοβό του.. και ερμηνεύονται ως ήχος. Δηλαδή η αίσθηση της ακοής ακολουθεί την πορεία: Ηχητικά κύματα πτερύγιο μέσο αυτί τυμπανικός υμένας οστάρια κοχλίας ειδικά κύτταρα νευρικές ώσεις κοχλιακό νεύρο εγκέφαλος Β. Η αίθουσα και οι ημικύκλιοι σωλήνες χρησιμεύουν στην αίσθηση της ισορροπίας. Περιέχουν ειδικά κύτταρα που μετατρέπουν την κίνηση των ωτολίθων της αίθουσας (κινούνται όταν κινείται το άτομο) σε οι οποίες μεταφέρονται μέσω του αιθουσαίου νεύρου στην.. και έτσι ρυθμίζεται η ισορροπία του σώματος. ΟΣΦΡΗΣΗ ΓΕΥΣΗ Οι υποδοχείς διεγείρονται από χημικές ουσίες. Οσφρηση: το αισθητήριο της όσφρησης είναι ο οσφρητικός βλεννογόνος που καλύπτει το πάνω μέρος της Διεγείρεται με τις αέριες. που μπαίνουν στη μύτη, και μετατρέπουν τη διέγερση σε νευρική ώση. Αυτή φτάνει στον. μέσω του.. Υπάρχει μεγάλη/μικρή ποικιλία στην αντίληψη των οσμών. Όμως μετά από δράση ουσίας για αρκετό χρόνο η αίσθηση της όσφρησης μικραίνει ή/και χάνεται και αυτό λέγεται. πχ.. Γεύση: τα όργανα της γεύσης είναι οι που βρίσκονται κυρίως στη.. Υπάρχουν.. ομάδες υποδοχέων γεύσεων:,,..,. κατανεμημένες σε διάφορετικά σημεία. Η διέγερση πολλών ομάδων υποδοχέων δημιουργεί την ποικιλία στις γεύσεις. Υπάρχει /δεν υπάρχει εξοικείωση του υποδοχέα.

13 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Υπάρχουν 2 είδη αδένων: 1. Οι εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια του σώματος ή σε κοιλότητες πχ. 2. Οι εκκρίνουν τις.. οι οποίες εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος πχ.. Τέλος υπάρχουν και αδένες με διπλή δράση οι πχ Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες που διεγείρουν συγκεκριμένα Επηρεάζουν το μεταβολισμό, την εμφάνιση ακόμη και τη.. Προσδένονται σε υποδοχείς οι οποίοι βρίσκονται είτε στην κυτταρική μεμβράνη (. ορμόνες) είτε στο κυτταροπλάσμα (.. ορμόνες). ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΣ Βρίσκεται στον. Ρυθμίζει το εσωτερικό περιβάλλον του οργανισμού καθώς και την.. ΥΠΟΦΥΣΗ Βρίσκεται στον. Ελέγχει τη δράση όλων των υπολοίπων αδένων. ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ Βρίσκεται κάτω από τον.. Παράγει τις ορμόνες. και. που ρυθμίζουν το, την ανάπτυξη και τη δράση του. ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Βρίσκονται πίσω από τον, παράγουν την που έλεγχει την ποσότητα.. και στο αίμα. ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Βρίσκονται πάνω σε κάθε Παράγουν ορμόνες που ρυθμίζουντην ομοιόσταση...και άλλες που αυξάνουν τον ρυθμό της καρδιάς, του.., της. και της πχ. και. ΠΑΓΚΡΕΑΣ Μικτός αδένας. Χρησιμεύει στο.. σύστημα παράγοντας ένζυμα. Επίσης παράγει 2 πολύ σημαντικές ορμόνες την.. και τη οι οποίες ρυθμίζουν τη συγκέντρωση της στο αίμα ΘΥΜΟΣ Βρίσκεται στην περιοχή του θώρακα, χρησιμεύει στην άμυνα του οργανισμού

14 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΛ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ EΡΩΤΗΣΕΙΣ 3 ο μάθημα: Π.Ν.Σ. 1.Τι περιλαμβάνει το ΠΝΣ 2. Από τι αποτελούνται τα νεύρα; 3. τι είναι τα γάγγλια; 4. σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα νεύρα ανάλογα με τη λειτουργία τους 5. Εγκεφαλικά και νωτιαία νεύρα: πόσα είναι, τι είδους 6. τι είναι οι νευρικές οδοί; Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται; 7. τι είναι το αντανακλαστικό τόξο; Από τι αποτελείται; 8. τι είναι τα αντανακλαστικά και με ποιον τρόπο λειτουργούν; 9. σε ποιες λειτουργίες του οργανισμού ενεργοποιούνται τα αντανακλαστικά; 10. τι περιλαμβάνει το αντανακλαστικό του γονάτου και πώς λειτουργεί; 4 ο μάθημα: ΚΝΣ (Ν.Μ., Εγκέφαλος, Εγκεφαλικά ημισφαίρια) 1. Από τι αποτελείται το ΚΝΣ και ποιος ο ρόλος του; 2. Με ποιους τρόπους προστατεύονται τα όργανα του ΚΝΣ; 3. Σε ποιες περιοχές παράγεται και κυκλοφορεί το ΕΝΥ 4. Νωτιαίος μυελός: πού βρίσκεται, από τι αποτελείται, τι περιλαμβάνει; 5. Ποια είναι η δομή και η σύσταση της φαιάς και της λευκής ουσίας; 6. Εγκέφαλος: τι είναι, από τι αποτελείται; 7. Σε ποιες περιοχές χωρίζεται ανατομικά ο εγκέφαλος 8. Τι είναι τα κέντρα του εγκεφάλου; 9. Ποια είναι η δομή των εγκεφαλικών ημισφαιρίων; 10. Ποιοι είναι οι λοβοί των εγκεφαλικών ημισφαιρίων; 11. Πώς κατανέμονται η φαιά και η λευκή ουσία του εγκεφάλου; 5 ο μάθημα: ΚΝΣ : Λειτουργικές περιοχές εγκεφάλου, στέλεχος, παρεγκεφαλίδα 1. Ποιες είναι οι λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου; Πού βρίσκονται και τι ελέγχουν; 2. Στέλεχος: πού βρίσκεται, και ποιες οι λειτουργικές του περιοχές; Τι ελέγχει κάθε μία λειτουργική περιοχή; 3. Παρεγκεφαλίδα: πού βρίσκεται, ποιες είναι οι λειτουργίες της;

15 6 Ο μάθημα: υποδοχείς αισθήσεις 1. Με ποιον τρόπο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τις μεταβολές του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντός του; 2. Ποια είδη υποδοχέων διαθέτει ο οργανισμός; 3. Πού βρίσκονται οι αισθητήριοι υποδοχείς; 4. Τι ονομάζουμε αίσθηση και σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι αισθήσεις; 5. Πώς γίνονται αντιληπτά τα διάφορετικά είδη ερεθισμάτων; 6. Ποιες αισθήσεις ονομάζουμε σωματικές; Πού βρίσκονται οι υποδοχείς τους; Πώς κατανέμονται στο σώμα; 7 ο μάθημα: όραση 1. Δομή οφθαλμικού βολβού (περιβλήματα, φακός, υγρά) 2. Ποιες είναι οι απολήξεις των τροποποιημένων νευρικών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς; Ποια είναι η λειτουργία τους; 3. Τι είναι η ωχρά κηλίδα; 4. Σε ποια επιμέρους τμήματα διαφοροποιείται ο χοριοειδής χιτώνας; 5. Τι περιλαμβάνει το εσωτερικό του οφθαλμικού βολβού; 6. Πώς ρυθμίζεται η ένταση του φωτός που εισέρχεται στον οφθαλμό; 7. Η διαδρομή του φωτός μέχρι τα κωνία και τα ραβδία. 8. Πώς ο κρυσταλλοειδής φακός διασφαλίζει τον σχηματισμό ακριβούς ειδώλου πάνω στον αμφιβληστροειδή; 9. Πώς σχηματίζεται το είδωλο στον αμφιβληστροειδή και πώς «βλέπουμε» 10. Πώς διεγείρονται τα κωνία και τα ραβδία; 11. Διαφορές ραβδίων και κωνίων 12. Ο άνθρωπος βλέπει τα πάντα; 8 ο ΑΚΟΗ 1. Ποια είναι τα τμήματα του αυτιού; 2. Ποια είναι η δομή του εξωτερικού αυτιού; 3. Ποια είναι η δομή του μέσου αυτιού; Τι είναι η ευσταχιανή σάλπιγγα, ποιος ο ρόλος της; 4. Ποια είναι η δομή του εσωτερικού αυτιού; 5. Ποιο είναι το υποδεκτικό όργανο της ακοής; Πού βρίσκεται; 6. Ποιοι είναι οι υποδοχείς της ακοής; Πώς διεγείρονται, πού καταλήγουν; 7. Πώς λειτουργεί ο μηχανισμός της ακοής; 9 ο ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ 1. Ποιοι είναι και πού βρίσκονται οι υποδοχείς της ισορροπίας;

16 2. Πού καταλήγει το αιθουσαίο νεύρο; Ποιο όργανο ρυθμίζει την ισορροπία; 10 ο ΓΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΣΦΡΗΣΗ 1. Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά, σε τι μας βοηθούν; 2. Ποιο είναι το υποδεκτικό όργανο της όσφρησης; 3. Πώς λειτουργεί η αίσθηση της όσφρησης; 4. Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της όσφρησης; Τι σημαίνει «εξοικείωση υποδοχέα» 5. Ποιο είναι το υποδεκτικό όργανο της γεύσης; 6. Πώς λειτουργεί η αίσθηση της γεύσης; 7. Ποιες είναι οι βασικές ομάδες γευστικών υποδοχέων και πώς αντιλαμβανόμαστε τις διαφορετικές γεύσεις;