ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015

Transcript

1 ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015

2

3 ΑΘΗΝA 3 OΡΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΕΘΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ: Επιστημονικές εργασίες και διαλέξεις των σπουδαστών της Σχολής, των στελεχών των Ε.Δ. και Σ.Α., καθηγητών Πανεπιστημίων, εμπειρογνωμόνων και ειδικών, καθώς γενικά διαλέξεις της Πολιτικής και Στρατιωτικής Ηγεσίας του ΥΕΘΑ, για θέματα που αφορούν σε Άμυνα, Ασφάλεια, Οικονομία, και λοιπούς τομείς της Γεωπολιτικής, άμεσου εθνικού ενδιαφέροντος. Πρακτικά Ημερίδων που διοργανώνει η Σχολή. Εκπαιδευτικές και λοιπές δραστηριότητες της Σχολής. Δεν δημοσιεύονται εργασίες που περιέχουν διαβαθμισμένες πληροφορίες, που δεν τεκμηριώνεται το περιεχόμε νό τους, που έχουν αιχμές πολιτικής φύσεως ή περιέχουν εκφράσεις, που δεν συνάδουν με το ήθος και το πνεύμα της Σχολής. Η δημοσίευση εργασίας δεν σημαίνει και αποδοχή από τη ΣΕΘΑ των απόψεων του συντάκτη. ΟΡΟΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ: Τα κείμενα και τα άρθρα δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 4000 λέξεις και πρέπει να περιλαμβάνουν πλήρη επιστη μονική τεκμηρίωση-βιβλιογραφία. Οι βιβλιογραφικές σημειώσεις πρέπει να έχουν ενιαία αρίθμηση, να ευρίσκονται στο τέλος του άρθρου και να δίνονται ως εξής: Για βιβλία-μονογραφίες: Ονοματεπώνυμο συγγραφέα, τίτλος βιβλίου και υπότιτλος, πόλη έκδοσης, εκδοτικός οίκος, έτος έκδοσης, σελίδες. π.χ.: John Keegan, Η Ιστορία του Πολέμου, Αθήνα, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη- Νέα Σύνορα, 1997, σελ Για άρθρα-μελέτες: Ονοματεπώνυμο συγγραφέα, τίτλος άρ θρου εντός εισαγωγικών,περιοδικό, αριθμός τεύχους, χρονολογία, σελίδες, π.χ.: Ελευθερία Μαντά, «Η νέα ιταλική Ostpolitik και η στρατηγική θέση της Αλβανίας», Γεωπολιτική, τ. 11, Οκτώβριος 2000, σελ Οι μελέτες στρατηγικού και γεωπολιτικού περιεχομένου πρέπει να συνοδεύονται από σχετικούς χάρτες και σχε διαγράμματα, μαζί με τους σχετικούς υπότιτλους. Φωτογραφίες δημοσιεύονται μόνο εάν το περιεχόμενό τους κρίνεται αναγκαίο, και για την πληρέστερη ενημέρωση του αναγνώστη. Η οποιαδήποτε συνεργασία πρέπει να παραδίδεται σε ηλεκτρονική μορφή (δισκέτα, CD), καθώς και σε δύο τυπω μένα αντίγραφα. res3@hndc.mil.gr Η αφίσα του εξωφύλλου, που κέρδισε στον Διαγωνισμό Αφίσας για τη Γενέθλια Ημέρα της ΣΕΘΑ, το 2012, είναι δημιουργία της συνεργασίας του Ταξ/χου (ΔΒ) Δημητρίου Κουτρουμάνη και της Μ.Υ. Ελευθερίας Καρατσίν από την ΑΔΙΣΠΟ.

4 4 ΑΘΗΝA ΓΡΑΦΕΙΑ ΚΤΗΡΙΟ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ Ευελπίδων 6 και Μουστοξίδη Τηλ.: ή 43 Fax: res3@hndc.mil.gr Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ ΕΚΔΟΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ - ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΗΣ ΣΕΘΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΣΥΝΤΑΞΗ Σχης (ΠΖ) Ιωάννης Τζανετάκης Δρ. Γεώργιος Μούρτος ΕΜΘ Αλχίας (ΠΒ) Περσεφόνη Μίγγου Στρτης (ΠΖ) Ιωάννης Λιόλης ΕΚΤΥΠΩΣΗ Τυπογραφείο Ελληνικού Στρατού (ΤΥΕΣ) ΔΙΑΝΟΜΗ Υπουργεία, Γενικά Επιτελεία, Στρατιωτικοί Σχηματισμοί, ΓΕΕΦ, Στρατιωτικές Σχολές, Σπουδαστές ΣΕΘΑ, Ινστιτούτα και Ερευνητικά Ιδρύματα, Ενώσεις Αποστράτων Διαταγή Απερχόμενου Διοικητού (19 Μαρτίου 2015)...6 Διαταγή Παραλαμβάνοντος Διοικητού (19 Μαρτίου 2015)...8 Διαταγή Απερχόμενου Διοικητού (20 Οκτωβρίου 2015)...10 Διαταγή Παραλαμβάνοντος Διοικητού (20 Οκτωβρίου 2015)...13 Τελετές Έναρξης Σπουδών Τελετή Έναρξης Σπουδών 6 ης ΔιΜα...14 Τελετή Έναρξης Σπουδών 68 ης Ε.Σ...16 Τελετή Έναρξης Σπουδών Διεθνούς Τμήματος...18 Άρθρα «Η θεώρηση του πολέμου από τον Παναγιώτη Κονδύλη. Μια ματιά στο ομώνυμο έργο του» Νικόλαος Παπαναστασόπουλος, Δρ. Διεθνούς Πολιτικής και Διαχείρισης Κρίσεων Ο Κονδύλης θεωρεί ότι ο κατακερματισμός του ελληνικού χώρου δεν θα πρέπει να μετουσιώνεται και σε κατακερματισμό των ενόπλων δυνάμεων. «Η Τρομοκρατία στην Σύγχρονη Εποχή» Δρ. Σπυρίδων Πλακούδας Ενδεικτικά ένας ακαδημαϊκός κατέγραψε 212 διαφορετικούς ορισμούς της τρομοκρατίας εφόσον ακόμα δεν έχει καθιερωθεί μια καθολικά αποδεκτή ερμηνεία του φαινομένου.

5 ΑΘΗΝA 5 Εργασίες Σπουδαστών «Ο χειρισμός κρίσεων υπό το πρίσμα των στρατηγικών άμεσης και έμμεσης προσέγγισης»...37 Σχης (ΠΒ) Ευστάθιος Κώτσης, 67η Ε.Σ., Δεύτερο Βραβείο Ατομικής Διατριβής Το αρχικό πρόβλημα για τους λήπτες αποφάσεων είναι να αντιληφθούν άμεσα την κρίση και να προσδιορίσουν τους κινδύνους που εμπεριέχει, διαχωρίζοντας τη ρητορική του αντιπάλου από τα πραγματικά και θεμελιώδη του συμφέροντα. «Αυτοδιάθεση των λαών και αποσχίσεις στον 21ο αιώνα. Ματιές από τη σκοπιά του Διεθνούς Δικαίου»...50 Αντιπλοίαρχος Κωνσταντίνος Πιτυκάκης Π.Ν., 4η Ε.Σ. ΔιΜα, Δεύτερο Βραβείο Ατομικής Διατριβής. Η παγκοσμιοποίηση και η περιφερειακή ολοκλήρωση είναι φαινόμενα που αναμένεται να διευρυνθούν στον αιώνα μας. Αυτή η διεύρυνση μπορεί να έχει εξίσου ευεργετικές και δυσμενείς επιδράσεις στις αποσχιστικές τάσεις. Δραστηριότητες Ημερίδες - Συμπόσια Στη ΛΑΕΔ, 25 Μαΐου Στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, 23 Σεπτεμβρίου Στο Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος, 11 Δεκεμβρίου Επισκέψεις ΣΕΘΑ στο εξωτερικό Ξένες Αντιπροσωπείες στη ΣΕΘΑ ΣΕΘΑ στο εσωτερικό...71 Επισκέψεις - Ομιλίες προσωπικοτήτων...74 Απονομή Πτυχίων Ημερήσια Διαταγή Διοικητού ΣΕΘΑ κατά την απονομή των Διακριτικών και των Πτυχίων στους Αποφοιτήσαντες Σπουδαστές 67 ης Ε.Σ Απονομή των Διακριτικών και των Πτυχίων στους αποφοιτήσαντες σπουδαστές 4 ης Ε.Σ. Δι.Μα (1 Απριλίου 2015)...81 Απονομή των Διακριτικών και των Πτυχίων στους αποφοιτήσαντες Σπουδαστές της 5 ης Ε.Σ. Δι.Μα. (16 Οκτωβρίου 2015)...82

6 6 ΑΘΗΝA Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ Ημερήσια Διαταγή Απερχόμενου Διοικητού Σχολής Εθνικής Άμυνας Αντιστρατήγου Ανδρέα Ηλιόπουλου (19 Μαρτίου 2015) Κύριε Αρχηγέ του ΓΕΕΘΑ Κύριε Αρχηγοί των ΓΕ Σεβαστοί Καθηγητές Αξιότιμοι προσκεκλημένοι Κυρίες και Κύριοι Με απόφαση του ΚΥΣΕΑ παραδίδω σήμερα στον Αντιστράτηγο Δημήτριο Θωμαΐδη την Διοίκηση της Σχολής Εθνικής Άμυνας. Θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω όλο το προσωπικό της Σχολής, Στρατιωτικό και Πολιτικό, για την βοήθεια που μου προσέφερε στην εκτέλεση της αποστολής μου ως Διοικητού της Σχολής. Η ΣΕΘΑ προσφέρει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση σε Αξιωματικούς των Ε.Δ και των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και Υπαλλήλους διαφόρων Υπουργείων και Δημοσίων Υπηρεσιών της χώρας, προετοιμάζοντας τους να αναλάβουν ηγετικές θέσεις στις υπηρεσίες των. Αποτελεί μία μοναδική δεξαμενή ελεύθερης σκέψης και το διδακτικό προσωπικό της αποτελείται απ ότι καλύτερο διαθέτει η Ελληνική κοινωνία στον τομέα αυτό, από καθηγητές Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Υπουργούς, Πρέσβεις, Αρχηγούς των κλάδων των Ε.Δ και των Σωμάτων Ασφαλείας, Διοικητές Οργανισμών, Ανώτατους Αξιωματικούς ε.ε και ε.α, προσωπικότητες και στελέχη Διεθνών Οργανισμών από το εξωτερικό και λοιπούς παράγοντες από τον πνευματικό, πολιτικό και διπλωματικό χώρο της χώρας.

7 ΑΘΗΝA 7 Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ Η ποιότητα των επιτελών μας διαμορφώνεται από την παρεχόμενη σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευση και την επί μέρους προσπάθεια που ο καθένας καταβάλλει για την περαιτέρω βελτίωσή του, ούτως ώστε να διατηρηθεί η ποιοτική υπεροχή της Ελλάδας, η οποία στη μακρόχρονη ιστορία της, υπερνικούσε την ποσοτική υπεροχή των αντιπάλων της. Φέτος για πρώτη φορά υλοποιείται Μεταπτυχιακό πρόγραμμα στις «Στρατηγικές Σπουδές Ασφαλείας με Ελληνικό Πανεπιστήμιο, το Πάντειο, για 12 σπουδαστές, και από τον επόμενο χρόνο έχει τεθεί ο στόχος των 40 υποψηφίων με το ίδιο Πανεπιστήμιο. Παράλληλα αυτήν την εκπαιδευτική χρονιά συνεχίζεται το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στη «Εφαρμοσμένη Στρατηγική και Διεθνή Ασφάλεια» με το Βρετανικό Πανεπιστήμιο του Plymouth με συμμετοχή 42 Σπουδαστών. Η κατευθυντήριες οδηγίες του Κου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ για την εκπαίδευση των Αξιωματικών στο ανώτατο στρατιωτικό επίπεδο που είναι η Σχολή Εθνικής Άμυνας αποτελούν το κατεξοχήν θεσμικό κείμενο για το πως προσδοκούμε τους ηγέτες των Ενόπλων Δυνάμεων του αύριο στην Ελλάδα Απώτερος στόχος και όραμα για την Σχολή Εθνικής Άμυνας θα πρέπει να είναι πάντα η αναβάθμισή της σε Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας στο οποίο μέσα από πνευματική και ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και ανάπτυξη, θα υλοποιηθεί το όραμα, της δημιουργίας στην Ελλάδα, την κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού, ενός πανεπιστημιακού κέντρου αριστείας, που θα εξειδικεύει τους σπουδαστές στις Μεσογειακές σπουδές, σε θέματα της Μέσης Ανατολής και της ευρύτερης περιοχής γενικότερα, με συμμετοχή Αξιωματικών και επιστημόνων από όλο τον κόσμο. Θα δοθεί η ευκαιρία να προβληθεί διεθνώς η σημασία του έργου που επιτελεί η Σχολή Εθνικής Άμυνας και είναι χαραγμένη στο έμβλημά της, «ΣΟΦΙΑ ΣΥΝ ΤΕ- ΧΝΗ». Η Σοφία και η τέχνη του πολέμου θεωρούνται απαραίτητα εφόδια και εργαλεία που θα καταστήσουν τους σπουδαστές έτοιμους να ανταποκριθούν στα κελεύσματα των καιρών και σε συνδυασμό με την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος έναντι του ατομικού και της ιδιοτέλειας θα καταστήσουν την πατρίδα μας πιο ισχυρή. Διότι όπως λέει και ο ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ στον περίφημο διάλογο των Μηλίων κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο η συνεργασία επιτυγχάνεται μεταξύ ίσων. Διαφορετικά «Ο ισχυρός επιτυγχάνει όσα του επιτρέπει η δύναμη του και ο αδύναμος υποφέρει όσα του επιβάλλει η αδυναμία του». Τελειώνοντας εύχομαι στον νέο διοικητή Αντιστράτηγο Δημήτριο Θωμαΐδη κάθε επιτυχία στην αποστολή του και ευχαριστώ τον Κύριο Αρχηγό ΓΕΕΘΑ για την πολύτιμη βοήθεια και συμπαράστασή του στην προσπάθειά που καταβάλλει η Σχολή.

8 8 Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ ΑΘΗΝA Ημερήσια Διαταγή Παραλαμβάνοντος Διοικητού Σχολής Εθνικής Άμυνας Αντιστρατήγου Δημητρίου Θωμαΐδη Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Στρατιώτες, Εκπαιδευτικό και Πολιτικό Προσωπικό της Σχολής Εθνικής Άμυνας Κατόπιν αποφάσεως του ΚΥΣΕΑ, αναλαμβάνω σήμερα τη διοίκηση της Σχολής. Προσερχόμενος, απονέμω με βαθύτατο σεβασμό, σεμνό χαιρετισμό σε όλους τους προκατόχους μου Διοικητές, οι οποίοι άοκνα επί σειρά δεκαετιών, δημιούργησαν μια εξαιρετική παράδοση και διατήρησαν το υψηλό επίπεδο μάθησης, που παρέχεται στο ανώτατο αυτό στρατιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα σπουδών στρατηγικής εθνικής ασφάλειας, όπου προετοιμάζονται οι μελλοντικοί ηγέτες των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και της ευρύτερης Δημόσιας Διοίκησης της χώρας μας, εδώ, στον ιερό και ιστορικό χώρο της παλαιάς Στρατιωτικής Σχολής των Ευελπίδων. Πρωτίστως, παρακαλώ το Θεό να μου δώσει το σθένος και τη διαύγεια πνεύματος, έτσι ώστε να πορευθώ με αξιοπρέπεια και συνέπεια στις ακαδημαϊκές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουμε, για την επιτυχή εκπλήρωση του χρέους μας. Έχοντας πλήρη επίγνωση της ύψιστης τιμής και ευθύνης που πηγάζουν από την ανάληψη της διοικήσεως, αλλά παράλληλα και των ευθυνών και υποχρεώσεων που αυτή συνεπάγεται, δηλώνω ότι θα τηρήσω πιστά τους νόμους και τους Στρατιωτικούς Κανονισμούς και θα απαιτήσω ομοίως την πιστή τήρησή τους από όλους. Με τη βοήθεια του Θεού, το αίσθημα ευθύνης, τον υψηλό επαγγελματισμό, την εργατικότητα και την αφοσίωση στο καθήκον, που διακατέχει το σύνολο του προσωπικού, αλλά και με τον ορθολογικό προγραμ-

9 ΑΘΗΝA 9 Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ ματισμό, τη συνεχή και συστηματική προσπάθεια, είναι ιερή μας υποχρέωση να συνεχίσουμε την ανοδική πορεία της Σχολής. Είμαι βέβαιος, ότι συνεργαζόμενοι με αγάπη και αλληλοσεβασμό, θα δικαιώσουμε τις προσδοκίες των προϊσταμένων μας. Σταθερή πεποίθησή μας είναι να χτίζουμε πάνω στο έργο που παραλαμβάνουμε, γι αυτό και ότι επιτυγχάνεται είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας όλων μας. Η επιμόρφωση των ανώτερων στελεχών μας, σε θέματα αμυντικής πολιτικής, διεθνούς ασφάλειας, καθώς και εθνικής στρατηγικής, έχει αξιωματική υφή, μη επιδεχόμενη αμφισβήτησης ως προς την αναγκαιότητα υλοποίησής της. Ως εκ τούτου, η ύπαρξη της ΣΕΘΑ, ως ανωτάτου εκπαιδευτικού ιδρύματος των ΕΔ εφαρμοσμένης στρατηγικής σε όλα τα επίπεδα, με την έννοια της ενορχήστρωσης των συντελεστών ισχύος της χώρας μας στην προάσπιση και προώθηση των εθνικών συμφερόντων, για την παραγωγή Επιτελών Εθνικής Αμύνης, είναι ένας απόλυτα αναγνωρισμένος θεσμός, ιδιαίτερα πετυχημένος. Ο τρόπος λειτουργίας της, η παρεχόμενη ακαδημαϊκή εκπαίδευση εντός κατάλληλου στρατιωτικού περιβάλλοντος, αλλά και ο προσανατολισμός της, πρέπει να προσαρμόζονται συνεχώς, προς τις διεθνείς προκλήσεις και εξελίξεις του γεωστρατηγικού χώρου, που η πατρίδα μας επηρεάζει και επηρεάζεται, με έμφαση στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και στις εθνικές απαιτήσεις ασφαλείας. Ακαδημαϊκή εκπαίδευση, σημαίνει πλουραλισμός γνώσεων και απόψεων, αντιθέσεις και τελικά σύνθεση, διαμέσου κριτικής σκέψης και πνεύματος. Η εξασφάλιση λειτουργίας σε τέτοιο πλαίσιο, απαιτεί την οργάνωση ενός επαγγελματικού, αυστηρού και πολυδιάστατου προγράμματος σπουδών, με έμφαση, στην καλλιέργεια και ανάπτυξη ικανότητας στρατηγικής σκέψης, διακλαδικής αντίληψης και εφαρμογής, προσέγγισης στρατηγικού επιπέδου, αποτελεσματικής συνεργασίας προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά και στην προώθηση της ελεύθερης έκφρασης. Επιπλέον αναγκαία η εξασφάλιση των κατάλληλων διδασκόντων και είναι απαραίτητη η άοκνη και κυρίως ενεργητική δράση και μελέτη των διδασκομένων. Με τους σεβαστούς καθηγητές και όλους όσους στηρίζουν την προσπάθεια της Σχολής, είναι βέβαιο ότι θα συνεργασθούμε κατά άριστο τρόπο. Εξαιρετικά σημαντική, θεωρείται η συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία, σπουδαστών από επιλεγμένες συμμαχικές χώρες, επιτυγχάνοντας με αυτό τον τρόπο, την αμφίδρομη μεταφορά της σχετικής γνώσης και εμπειρίας, καθώς και την αλληλοκατανόηση επί θεμάτων άμυνας και ασφάλειας. Οι προκλήσεις είναι εμπρός μας, διαρκής επιδίωξή μας θα είναι η αναβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης και εκπαίδευσης για την ανάπτυξη από τους σπουδαστές βαθειάς κριτικής σκέψης, πολιτικού ενστίκτου, ευθυκρισίας, πρωτοβουλίας και ελευθερίας δράσης. Είμαι βέβαιος, ότι για μια δημιουργική πορεία υφίσταται τόσο το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, όσο και η θέληση για τη επίτευξη των στόχων μας. Σας βεβαιώνω, ότι στις πολύμορφες προσπάθειές σας θα είμαι συνεχώς δίπλα σας, συμπαραστάτης και αρωγός, στο δρόμο του καθήκοντος και της προσφοράς. Συμπαραστάτης όχι μόνο στη δουλειά μας, αλλά και στα ατομικά και οικογενειακά προβλήματα που υπάρχουν ή που τυχόν θα προκύψουν στο μέλλον. Στον καθόλα καταξιωμένο απερχόμενο Διοικητή της Σχολής Αντιστράτηγο κ. Ηλιόπουλο Ανδρέα, εκφράζω εκ μέρους όλων μας, τις θερμές μας ευχαριστίες για την πολύτιμη προσφορά του με το έργο που μας κληροδοτεί, καθώς και τις ειλικρινείς ευχές μας, για προσωπική και οικογενειακή υγεία, δύναμη και κάθε επιτυχία στα νέα του καθήκοντα ως Α Υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Τέλος, με την πεποίθηση ότι όλοι θα φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών της υπηρεσίας και της Πατρίδος μας, εύχομαι σε όλους, πάντα με τη βοήθεια του Θεού και την προστασία της Υπεραγίας μας Θεοτόκου, υγεία και προκοπή σε σας και στις οικογένειές σας και καλή επιτυχία στο έργο σας. Σας ευχαριστώ.

10 10 ΑΘΗΝA Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ Διαταγή Απερχόμενου Διοικητού Σχολής Εθνικής Άμυνας Αντιστρατήγου Δημητρίου Θωμαΐδη (20 Οκτωβρίου 2015) Κύριε Αρχηγέ του ΓΕΕΘΑ, Κύριοι εκπρόσωποι των Αρχηγών του ΓΕΝ, του ΓΕΑ, της ΕΛΑΣ και του ΠΣ. Σεβαστοί μας Πατέρες και σεβαστοί Στρατηγοί ε.α. Αξιότιμοι Κύριοι Καθηγητές Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, Κα τ ό - πιν σχετ ι κ ώ ν αποφάσεων του ΣΑΓΕ και του ΚΥΣΕΑ, παραδίδω σήμερα τη διοίκηση της Σχολής Εθνικής Άμυνας, στον καθόλα καταξιωμένο Αντιναύαρχο κ. Τσούνη Νικόλαο, τον οποίο και συγχαίρω για την επιλογή του, και μετατίθεμαι στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, όπου αναλαμβάνω τα καθήκοντα του Α Υπαρχηγού. Αισθάνομαι ιδιαίτερα συγκινημένος, αλλά και εξαιρετικά υπερήφανος που διετέλεσα Διοικητής της Σχολής Εθνικής Άμυνας, του ανώτατου αυτού εκπαιδευτικού ιδρύματος αμυντικών σπουδών στρατηγικού επιπέδου των Ενόπλων μας Δυνάμεων, αλλά και της δεξαμενής ελεύθερης ελληνικής στρατηγικής σκέψης, η οποία διανύει αισίως το 66ο έτος λειτουργίας της. Η Σχολή αποτελώντας το τελευταίο θεσμοθετημένο εκπαιδευτικό στάδιο ανώτερων στελεχών, προετοιμάζει επάξια τους μελλοντικούς ηγέτες των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και της ευρύτερης Δημόσιας Διοίκησης, εδώ, στον ιερό και ιστορικό χώρο της παλαιάς Στρατιωτικής Σχολής των Ευελπίδων, η οποία λειτούργησε έως το καλοκαίρι του 1982, το έτος αποφοίτησης της τάξης μου. Τις στιγμές αυτές αισθάνομαι συναισθηματικά φορτισμένος, διότι αποχωρίζομαι όλους εσάς, εκλεκτούς και πολύτιμους συνεργάτες μου, ανεξαρτήτως θέσεως και βαθμού, που μας συνέδεσαν άρρηκτα κοινές προσπάθειες και επιδιώξεις, για την εκπλήρωση της

11 ΑΘΗΝA 11 Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ ιερής αποστολής μας. Έργο ιδιαίτερο και εξόχως τιμητικό, που απαιτεί ελεύθερη σκέψη, μεθοδικότητα, επιμονή και πολλή μελέτη. Ίσως η διοίκηση των 7 μηνών να μην είναι μεγάλη, αλλά όμως όταν αναλογισθούμε πόσο έντονη είναι η ζωή μας, τις περισσότερες φορές καλούμενοι να υπερβάλλουμε εαυτούς, αντιλαμβανόμαστε πόσο βαθιά αποτυπώνονται τα ίχνη μέσα μας, αλλά και πόσο ισχυροί δεσμοί αναπτύσσονται μεταξύ μας. Ιδιαιτέρως τιμώ όλους τους προκατόχους μου Διοικητές, οι οποίοι άοκνα επί σειρά δεκαετιών διατήρησαν το υψηλό επίπεδο της προσφερόμενης μάθησης και δημιούργησαν αυτή τη εξαιρετική παράδοση της Σχολής, που της δίνει τη δυνατότητα να κινείται με επιτυχία στο πέρασμα των χρόνων, με συνεχή θετική πορεία. Σταθερή πεποίθηση όλων μας είναι να χτίζουμε στο έργο που παραλαμβάνουμε, μακριά από μεμψιμοιρίες, πάντα με ζωντάνια και αισιοδοξία. Το έργο που επιτυγχάνεται, είναι αποτέλεσμα συλλογικής και ακάματης προσπάθειας όλων μας, με ορθολογικό προγραμματισμό, με αποτελεσματική αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, με πλήρη εκμετάλλευση των υπαρχόντων μέσων, αλλά και με την πλέον πρόσφορη διαχείριση των διατεθέντων οικονομικών πόρων. Είμαι απόλυτα ευχαριστημένος, διότι κατά το χρόνο της διοικήσεώς μου οι νέοι στόχοι που αρχικά θέσαμε, αλλά και οι άλλοι που προέκυπταν στη συνέχεια, είτε έχουν επιτευχθεί είτε βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης. Κύριοι σταθμοί αυτού του έργου αφορούν στα παρακάτω: Διαμορφώθηκαν κατάλληλες, θετικές, ειλικρινείς και ευχάριστες συνθήκες εργασίας, εξασφαλίζοντας ένα άριστο και ελεύθερο ακαδημαϊκό περιβάλλον, που αποτελούν τη βάση κάθε επιτυχίας. Ολοκληρώθηκαν οι σπουδές και αποφοίτησαν επιτυχώς οι σπουδαστές της 67ης εκπαιδευτικής σειράς κανονικής φοίτησης, καθώς επίσης και οι σπουδαστές των 4ης και 5ης σειρών Διαδικτυακής Μάθησης. Ήδη από τις αρχές Σεπτεμβρίου ξεκίνησε και η φοίτηση των σπουδαστών της 6ης σειράς ΔιΜα. Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, μετά από διακοπή 6 ετών, το εκπαιδευτικό ταξίδι των σπουδαστών κανονικής φοίτησης στο Βέλγιο, με επίσκεψη στις έδρες του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του SHAPE. Πραγματοποιήθηκε στη Λέσχη Αξιωματικών ΕΔ, ημερίδα για την «Ελληνική Εθνική Στρατηγική και Εθνική Ασφάλεια. Παρόν και Μέλλον», ενώ σε συνεργασία με την πρεσβεία των ΗΠΑ, συνδιοργανώθηκε με επιτυχία στο Ναυτικό Μουσείο Πειραιώς, συμπόσιο με θέμα «Εισαγωγή στον Κόσμο του Στωικού φιλοσόφου Επίκτητου». Επιπλέον, ήδη εγκρίθηκε για τον επόμενο Δεκέμβριο, η συνδιοργάνωση με το πανεπιστήμιο του PLYMOUTH ημερίδας, με αντικείμενο τη «Διαχείριση των Σύνθετων Περιφερειακών Θεμάτων Ασφαλείας της Ανατολικής Μεσογείου». Προωθήθηκε η συνεργασία με τις αντίστοιχες Σχολές Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ, με επίσκεψη αντιπροσωπείας της Σχολής στο Πεντάγωνο, το National Defense University, το Marine Corps University και το U.S Army War College. Επίσης αναπτύχθηκαν οι διμερείς σχέσεις με τις Σχολές Άμυνας της Πολωνίας και της Κολομβίας. Συνεχίστηκαν οι συνεργασίες με αντίστοιχες Σχολές επιπέδου εθνικής άμυνας χωρών του ΝΑΤΟ, κατά τη συμμετοχή μας στην ετήσια συνέλευση των Διοικητών των σχολών που πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη. Από το βήμα της Σχολής, πέραν του διδακτικού προσωπικού, πραγματοποίησαν διαλέξεις υψηλού επιπέδου εξέχουσες προσωπικότητες, όπως Υπουργοί, όλοι οι κύριοι Αρχηγοί των 4 ΓΕ, διαπιστευμένοι πρέσβεις, απόστρατοι Αξιωματικοί άλλων χωρών, κ.ά. Εκπονήθηκε μετά από επίπονη και συλλογική επιτελική επεξεργασία, το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών των τρεχουσών εκπαιδευτικών σειρών. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην εφαρμογή της ενεργητικής μάθησης. Επανυποβλήθηκε ριζικά βελτιωμένη, πρόταση τροποποίησης του Οργανισμού της Σχολής, προκειμένου η Σχολή να βελτιωθεί, να γίνει πιο ευέλικτη και περισσότερο αποδοτική στη λειτουργία της. Πραγματοποιήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την πρόσληψη του απαραίτητου διδακτικού προσωπικού που καλείται να υλοποιήσει τα ακαδημαϊκά προγράμματα σπουδών κανονικής φοίτησης, ΔιΜα και Διεθνούς Τμήματος Σπουδών. Συνεχίστηκαν ομαλά τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στα γνωστικά πεδία των Στρατηγικών Σπουδών Ασφαλείας το οποίο βαίνει προς ολοκλήρωση, καθώς και της Εφαρμοσμένης Στρατηγικής και Διεθνούς Ασφαλείας, που παρέχονται σε συνεργασία με τη Σχολή, από το ΠΑ- ΝΤΕΙΟ πανεπιστήμιο και το πανεπιστήμιο του PLYMOUTH αντίστοιχα. Από την 21 Σεπτεμβρίου ξεκίνησε στη Σχολή για πρώτη φορά, η λειτουργία του νέου αγγλόφωνου Διεθνούς Τμήματος Σπουδών. Προωθήθηκε και ήδη πρόσφατα εγκρίθηκε η ίδρυση και λειτουργία της επώνυμης έδρας Γεωπολιτικής του ΓΕΕΘΑ «ΗΡΟΔΟΤΟΣ», στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνεχίστηκε η συντήρηση - επισκευή των εγκαταστάσεων της Σχολής και του περιβάλλοντος χώρου, προκει-

12 12 ΑΘΗΝA Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ μένου να υποστηριχθεί το εκπαιδευτικό έργο της Σχολής και να διατηρηθεί ο ιστορικός της χαρακτήρας. Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Στρατευμένο και Πολιτικό Προσωπικό της Σχολής Εθνικής Άμυνας. Αναγνωρίζω απόλυτα και με πλήρη σεβασμό το έργο που επιτελέσατε. Η πρόοδος που πραγματοποιήθηκε, ήταν αποτέλεσμα του υψηλού αισθήματος ευθύνης, του επαγγελματισμού, της εργατικότητας και της αφοσίωσης στο καθήκον, που όλους σας διακατέχει. Παραδίδοντας τη Διοίκηση, σας ευχαριστώ όλους από βάθους καρδιάς για την άριστη συνεργασία και τις προσπάθειες που καταβάλατε, έτσι ώστε η Σχολή να ανταποκριθεί πλήρως στην αποστολή της. Σας συγχαίρω γιατί παρά τις ελλείψεις και τις αντιξοότητες, καταφέρνετε να παρέχετε στους Σπουδαστές τις υπηρεσίες που απαιτούνται για να λειτουργεί η Σχολή σε ένα άριστο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Ειλικρινά χάρηκα για τη γνωριμία και την καθημερινή επαφή μαζί σας. Σας προτρέπω να συνεχίσετε με τους ίδιους υψηλούς ρυθμούς και στο μέλλον, με αποτελεσματικότητα και επιτυχία. Αγαπητοί σπουδαστές, ήταν χαρά μου που σας γνώρισα, έστω και για περιορισμένο χρόνο. Σας ζηλεύω για την μεστή, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και υψηλού μαθησιακού επιπέδου ακαδημαϊκή χρονιά που ανοίγεται μπροστά σας. Αντιμετωπίστε τις προκλήσεις ενεργοποιώντας πλήρως τις πνευματικές σας δυνάμεις και θα γευθείτε τη σφαιρικότητα των γνώσεων και τη διεύρυνση των γνωστικών σας οριζόντων. Ιδιαίτερα ευχαριστώ τον άμεσο συνεργάτη μου και Υποδιοικητή της Σχολής Αρχιπλοίαρχο Μηχανικό Γεώργιο Μπαμπλένη για την πλήρως αποτελεσματική συνδρομή του στο έργο μου και του εύχομαι κάθε επιτυχία στο μέλλον. Ευχαριστώ θερμά τους σεβαστούς μας συναδέλφους ε.α., που διδάσκουν καθημερινά στη Σχολή, για την πρόθυμη, αμέριστη και πολύτιμη πνευματική προσφορά τους, που λόγω της βιωματικής τους γνώσης των δυσχερειών και ιδιαιτεροτήτων της στρατιωτικής πορείας, αποκτά ξεχωριστή σημασία για τους σπουδαστές. Επίσης ευχαριστώ ξεχωριστά τους σεβαστούς συναδέλφους ε.α. του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Επιτελών Εθνικής Αμύνης, με τους οποίους συστεγαζόμαστε, για την άψογη καθ όλα συνεργασία. Τους συγχαίρω θερμά για την επιτυχή έκδοση του υψηλού επιπέδου περιοδικού «ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΠΑΛΞΕΙΣ». Ιδιαίτερα θα ήθελα να τονίσω, την άριστη από κάθε πλευρά συμπόρευση και συνεργασία με τους αξιότιμους καθηγητές μας, μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας των πανεπιστημίων μας, αλλά και όλους τους διακεκριμένους ομιλητές που τιμούν τη Σχολή με την παρουσία τους. Κύριοι καθηγητές σας ευχαριστώ για την αγάπη και το ενδιαφέρον με τα οποία μας περιβάλλετε, αλλά και για το υψηλό επίπεδο γνώσεων που μεταλαμπαδεύετε στους σπουδαστές μας. Βιώνοντας από κοντά την καθημερινή λειτουργία της Σχολής και την αέναη προσπάθεια του διδακτικού προσωπικού, των σπουδαστών, αλλά και των οργανικών στελεχών της Σχολής, αισθάνομαι βέβαιος ότι η Σχολή Εθνικής άμυνας έχει όλα εχέγγυα και όλες τις προϋποθέσεις για να συνεχίσει το υψηλό έργο που επιτελεί, προβάλλοντας τόσο τις Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά και την πατρίδα μας διεθνώς. Απερχόμενος, ευχαριστώ το Θεό που μου έδωσε τη δύναμη να πορευθώ με αξιοπρέπεια και συνέπεια και με αξίωσε να ανταποκριθώ στο ύψος των ακαδημαϊκών προκλήσεων και προσδοκιών, πραγματοποιώντας ικανοποιημένος το χρέος μου. Υποκλίνομαι ευλαβικά και απονέμω με βαθύτατο σεβασμό σεμνό χαιρετισμό στις πολεμικές Σημαίες των Σχηματισμών και Μονάδων της Πατρίδας μας και αποτίω φόρο τιμής στους αθάνατους νεκρούς του Έθνους μας που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι υπέρ βωμών και εστιών. Στον αγαπητό και άξιο συνάδελφο Αντιναύαρχο κ. Τσούνη Νικόλαο, που αναλαμβάνει τη διοίκηση της Σχολής, εύχομαι υγεία, δύναμη και καλή επιτυχία στο έργο του. Είμαι βέβαιος ότι η παράδοση και η ανοδική της πορεία θα συνεχισθούν. Με τη σταθερή πεποίθηση, ότι όλοι θα παραμείνουμε αντάξιοι των προσδοκιών της υπηρεσίας και της Πατρίδος μας, εύχομαι σε σας και στις οικογένειές σας, υγεία, δύναμη, πρόοδο και κάθε επιτυχία. Θα παρακολουθώ με ενδιαφέρον και θα ακούω με υπερηφάνεια τα επιτεύγματά σας. Να είστε πάντα λεβέντες και αισιόδοξοι. Ο Θεός και η Παναγία πάντα να σας συντροφεύουν. Σας ευχαριστώ.

13 ΑΘΗΝA 13 Παράδοση Παραλαβή Διοικήσεως ΣΕΘΑ Ημερήσια Διαταγή Παραλαμβάνοντος Διοικητού ΣΕΘΑ Αντιναυάρχου Νικολάου Τσούνη ΠΝ (20 Οκτωβρίου 2015) Σε εκτέλεση σχετικής απόφασης του ΚΥΣΕΑ παραλαμβάνω σήμερα καθήκοντα Διοικητού της Σχολής Εθνικής Άμυνας από τον Αντιστράτηγο Δημήτριο Θωμαΐδη. Έμπλεος τιμής και ευγνώμων στο θεό που με αξίωσε, ευχαριστώ την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία που μου εμπιστεύτηκε την διοίκηση της κορωνίδας των στρατιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, την Σχολή Εθνικής Άμυνας. Με πλήρη επίγνωση των υποχρεώσεων και των ευθυνών που απορρέουν από τα καθήκοντα μου παρέχω την διαβεβαίωση ότι θα καταβάλλω κάθε προσπάθεια ώστε να εκπληρώσω την αποστολή μου. Στόχοι μου είναι: Η διασφάλιση ποιότητας στην παρεχόμενη εκπαίδευση Η συνεχής ανάλυση του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου και η επικαιροποίηση του προγράμματος σπουδών, εφ όσον απαιτείται. Η περαιτέρω εξωστρέφεια της Σχολής έτσι ώστε να βελτιωθεί η συνεργασία με αντίστοιχα στρατιωτικά ιδρύματα συμμαχικών χωρών αλλά και την ακαδημαϊκή κοινότητα του εσωτερικού και του εξωτερικού με σκοπό την βελτίωση του επιπέδου σπουδών αλλά και την καταξίωση της Σχολής Προκειμένου να υλοποιηθούν οι ανωτέρω στόχοι απαιτώ από τους Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς, Στρατευμένους και πολιτικό προσωπικό της Σχολής, ήθος, ευπρέπεια, εργατικότητα, επαγγελματισμό, υπευθυνότητα, συνέπεια, εργατικότητα, πνεύμα συνεργασίας και διάθεση προσφοράς. Έχοντας ενημερωθεί πλήρως από τον παραδίδοντα Διοικητή για τις ικανότητες και τη συνεισφορά σας, σας διαβεβαιώ ότι είμαι υπερήφανος που θα είμαι ο Διοικητής σας, σας εμπιστεύομαι και είμαι βέβαιος ότι δεν θα με απογοητεύσετε. Σας διαβεβαιώνω ότι θα είμαι δίπλα σας, αυστηρός αλλά και δίκαιος κριτής του έργου σας, αμερόληπτος στην αξιολόγηση σας, συμπαραστάτης σε κάθε σας προσπάθεια για βελτίωση και αρωγός σε κάθε προσωπικό και οικογενειακό σας πρόβλημα. Επίσης θα ήθελα να τονίσω ότι θεωρώ απαραίτητη, κρίσιμη αλλά και δεδομένη, για την επίτευξη των στόχων μου, τη συνεισφορά των καταξιωμένων καθηγητών και συνεργατών της Σχολής με τους οποίους είναι βέβαιο ότι θα συνεργαστούμε με άριστο τρόπο. Στον απερχόμενο Διοικητή της Σχολής Αντιστράτηγο Δημήτριο Θωμαΐδη θα ήθελα να εκφράσω τις προσωπικές μου ευχαριστίες για τη λεπτομερή ενημέρωση που μου έκανε στο πλαίσιο της παράδοσης- παραλαβής και να του ευχηθώ υγεία, καλή επιτυχία στα νέα του καθήκοντα, ως Α Υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού καθώς και κάθε προσωπική και οικογενειακή ευτυχία. Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι όπως σε όλη τη μακρόχρονη σταδιοδρομία μου έτσι και από παρούσα θέση η διοίκηση μου θα έχει ως πυξίδα την ρήση του Αγάθωνος ότι: «τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: πρώτον ότι ανθρώπων άρχει δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει τρίτον ότι ουκ αεί άρχει». τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: πρώτον ότι ανθρώπων άρχει δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει τρίτον ότι ουκ αεί άρχει Αγάθων

14 14 Τελετές Έναρξης Σπουδών ΑΘΗΝA Αγαπητοί Σπουδαστές, Χαιρετισμός Διοικητού ΣΕΘΑ Αντιστρατήγου Δημητρίου Θωμαΐδη στην τελετή έναρξης της 6 ης Δι.Μα. (07 Σεπτεμβρίου 2015) Σας καλωσορίζω στη Σχολή Εθνικής Άμυνας, το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας, τη δεξαμενή ελεύθερης ελληνικής στρατηγικής σκέψης, η οποία συνεχίζει μια παράδοση 65 ετών, παρέχοντας υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκή εκπαίδευση σε Αξιωματικούς των τριών Κλάδων των Ε.Δ., των Σωμάτων Ασφαλείας, σε επιλεγμένα στελέχη Υπουργείων και Οργανισμών του Δημοσίου, καθώς και σε Αξιωματικούς των Ε.Δ. από την Κύπρο αλλά και από συμμαχικές και φίλιες χώρες. Η Σχολή Εθνικής Άμυνας παράλληλα με το τμήμα κανονικής φοίτησης, αξιοποιώντας τις σύγχρονες δυνατότητες της τεχνολογίας, καθώς και την μέθοδο μαθήσεως εξ αποστάσεως, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει εκπαίδευση επιτελών εθνικής άμυνας, σε ακόμη μεγαλύτερο αριθμό στελεχών των Ε.Δ., διευρύνοντας το γνωστικό τους πεδίο και παρέχοντας τα εφόδια για τη μελλοντική επιτελική σταδιοδρομία τους. Η επιλογή σας για φοίτηση στη ΣΕΘΑ ως σπουδαστών της 6 ης Εκπαιδευτικής Σειράς Διαδικτυακής Μάθησης, αποτελεί για εσάς μία ευκαιρία για να αυξήσετε το επίπεδο της μόρφωσής σας και να διευρύνετε τον ορίζοντα της κριτικής σκέψης που απαιτείται για ένα μελλοντικό ηγέτη των Ενόπλων Δυνάμεων στην ανώτατη ιεραρχία και σε θέσεις υψηλής ευθύνης. Οι γνώσεις, οι εμπειρίες και το πιο σημαντικό, η κριτική σκέψη σε θέματα Εθνικής Στρατηγικής που θα αποκτήσετε, θα αποτελέσουν σημαντική παρακαταθήκη, για να ανταποκριθείτε με επιτυχία στα έργα και τις αποστολές που θα σας ανατεθούν στο μέλλον και για να καταστείτε ικανοί επιτελείς και ηγέτες, με αυξημένη κρίση και διευρυμένο ορίζοντα στο χειρισμό θεμάτων Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας. Οι σύγχρονες εκπαιδευτικές απαιτήσεις είναι πολύ υψηλές και θα πρέπει οι προσπάθειες όλων μας να είναι ανάλογες, ώστε να ανταποκριθούμε με επιτυχία. Η λειτουργία των εκπαιδευτικών σειρών διαδικτυακής μάθησης για 6 η συνεχόμενη φορά, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, τόσο για

15 ΑΘΗΝA 15 Τελετές Έναρξης Σπουδών το προσωπικό της Σχολής, όσο και για τους σπουδαστές. Η πρώτη συνιστώσα της, εκφράζεται μέσω της προσπάθειας που καταβάλλεται από τα στελέχη της οργανικής δύναμης της Σχολής, για την πληρέστερη παροχή του εκπαιδευτικού υλικού, προσεγγίζοντας το δυνατόν περισσότερο την εκπαιδευτική διαδικασία της κανονικής φοίτησης. Η δεύτερη και βεβαίως σημαντικότερη συνιστώσα, εκφράζεται από την ιδιαίτερη προσπάθεια που πρέπει να καταβληθεί από εσάς τους σπουδαστές διαδικτυακής μάθησης, οι οποίοι καλείστε παράλληλα με τις αυξημένες υποχρεώσεις σας που απορρέουν από τις θέσεις ευθύνης που κατέχετε, τόσο στη διοίκηση όσο και στα επιτελεία, να ανταποκριθείτε αποτελεσματικά στην απαιτητική εκπαιδευτική διαδικασία των σπουδών σας. Είναι όμως κατανοητό, ότι παρά τις προσπάθειες όλων, η διαδικασία της διαδικτυακής μάθησης δυσχεραίνει τις δυνατότητες διδασκομένων και διδασκόντων, περιορίζοντας την αμεσότητα επαφής που προσφέρει η κανονική φοίτηση. Παρόλα αυτά, είναι δυνατόν στην πράξη, καταβάλλοντας αυξημένες προσπάθειες και επιδεικνύοντας το ανάλογο προσωπικό ενδιαφέρον, να αποκτηθούν τελικά οφέλη και γνώση, που δεν υστερούν ποσοτικά και ποιοτικά από τους σπουδαστές της κανονικής φοίτησης. Το διεθνές περιβάλλον μεταβάλλεται συνεχώς και η ευαίσθητη γεωπολιτικά περιοχή μας δεν μας αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. Για να συμβάλλουμε τα μέγιστα στην υποστήριξη των εθνικών μας θέσεων και συμφερόντων, θα πρέπει η προσπάθεια για τη μόρφωσή μας να είναι έντονη και συνεχής. Οι γνώσεις μας, αν δεν καλλιεργηθούν περαιτέρω και δεν επικαιροποιούνται ανελλιπώς, δε θα διατηρηθούν στο επιθυμητό υψηλό επίπεδο, ώστε ο καθένας μας να μπορεί να προσφέρει στις Ένοπλες Δυνάμεις και στη χώρα, τις υπηρεσίες που απαιτείται από οποιαδήποτε θέση υπηρετεί. Γι αυτό, σας προτρέπω τόσο κατά τη φοίτησή σας, όσο και μετά από αυτή, να ενεργείτε πάντα με κριτική αντίληψη και να μη διστάζετε να αναπτύσσετε δραστηριότητες με βάση τα ερεθίσματα που η Σχολή θα σας εφοδιάζει, ώστε να παραμένετε επίκαιροι, ενημερωμένοι και αποτελεσματικοί. Έχοντας κατά νου, ότι η εκπαίδευση ορίζεται ως «η προετοιμασία ανθρώπων, ατομικά ή συλλογικά, για συγκεκριμένα καθήκοντα σε συγκεκριμένες συνθήκες», ενώ η μόρφωση ως «η ανάπτυξη των πνευματικών δυνάμεων και της κατανόησης», καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι «η εκπαίδευση είναι η κατάλληλη προπαρασκευή για το προβλέψιμο, όμως για το απρόβλεπτο και τις διανοητικές προκλήσεις είναι απαραίτητη η μόρφωση». Οι ξένοι το αναφέρουν ως train for the certain and educate for the uncertain. Μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ιδιαίτερα με την εκπόνηση των ατομικών σας εργασιών αλλά της ατομικής διατριβής, θα σας δοθεί η ευκαιρία να αναλάβετε πρωτοβουλίες διερεύνησης ιδιαίτερων θεμάτων, χρησιμοποιώντας πλήθος ερευνητικών εργαλείων και πηγών, όπως είναι τα επιστημονικά βιβλία και συγγράμματα, εξειδικευμένα περιοδικά, εφημερίδες / ΜΜΕ και το διαδίκτυο, καθώς επίσης απόψεις και προσεγγίσεις ειδικών μελετητών. Στόχος τους, είναι η εξοικείωσή σας αλλά και η εμβάθυνση σε συγκεκριμένα θέματα μέσω έρευνας και μελέτης και η κατάθεση ενός κειμένου, στοιχειοθετώντας τα αναπτυσσόμενα επιχειρήματα και απόψεις, το οποίο θα καταλήγει σε συμπεράσματα και προτάσεις. Η αξιολόγησή τους θα γίνεται με γνώμονα την πρωτοτυπία, την έρευνα, την ανάλυση και την κριτική σκέψη, ενώ είναι απαραίτητη η τεκμηρίωση των παρατιθέμενων στοιχείων. Ιδιαίτερα σημασία παρακαλώ όπως δοθεί στο σεβασμό των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας παλαιοτέρων εργασιών με παρεμφερή θέματα και απόλυτη αποφυγή φαινομένων οικειοποίησης. Ιδιαίτερα θα ήθελα να τονίσω και να σας παροτρύνω να εκμεταλλευτείτε, τη δυνατότητα που σας δίδεται ως σπουδαστών της Σχολής να εντρυφήσετε στον τομέα των μεταπτυχιακών σπουδών, παρακολουθώντας τα υφιστάμενα προγράμματα, στα γνωστικά πεδία των Στρατηγικών Σπουδών Ασφαλείας, καθώς και της Εφαρμοσμένης Στρατηγικής και Διεθνούς Ασφαλείας, που παρέχονται σε συνεργασία με τη Σχολή, από το ΠΑΝΤΕΙΟ πανεπιστήμιο και το πανεπιστήμιο του PLYMOUTH αντίστοιχα, αυξάνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το επίπεδο της επιμόρφωσής σας. Η σημασία του έργου που επιτελεί η Σχολή Εθνικής Άμυνας, είναι χαραγμένη στο έμβλημά της, με τη ρήση «ΣΟΦΙΑ ΣΥΝ ΤΕΧΝΗ». Η σοφία που αποκτάται με τη συνεχή βελτίωση του επιπέδου της μάθησης, αλλά και η γνώση της τέχνης του πολέμου, σε συνδυασμό με την επίδειξη ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΛ- ΜΗΣ, θεωρούνται απαραίτητα εφόδια και εργαλεία που θα καταστήσουν τους επιτελείς Αξιωματικούς μας, έτοιμους να ανταποκριθούν στα κελεύσματα των καιρών, για την προάσπιση και προώθηση των εθνικών μας συμφερόντων, καθιστώντας την πατρίδα μας ακόμα ισχυρότερη. Στο διάστημα της φοίτησής σας στη Σχολή, η Διοίκηση, το Επιτελείο και οι Καθηγητές της, θα είναι συνεχώς αρωγοί στις προσπάθειές σας για την επιμόρφωση και εκπαίδευση, καθώς και τη διεύρυνση των πνευματικών σας οριζόντων. Εύχομαι σε όλους υγεία ατομική και οικογενειακή, γόνιμες και εποικοδομητικές σπουδές.

16 16 Τελετές Έναρξης Σπουδών ΑΘΗΝA Χαιρετισμός Διοικητού ΣΕΘΑ Αντιστρατήγου Δημητρίου Θωμαΐδη στην τελετή έναρξης της 68 ης Ε.Σ. (14 Σεπτεμβρίου 2015) Πανοσιολογιώτε, Κύριοι Πρέσβεις της Αιγύπτου και Κύπρου, Κύριοι εκπρόσωποι των Αρχηγών του ΓΕΕΘΑ, του ΓΕΣ, του ΓΕΝ, του ΓΕΑ, της ΕΛΑΣ και του ΠΣ. Κύριοι εκπρόσωποι των Πρέσβεων της Αλβανίας και της Βοσνίας Ερζεγοβίνης Σεβαστοί μας Στρατηγοί, Ναύαρχοι, Πτέραρχοι ε.α. Αξιότιμοι Κύριοι Καθηγητές Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, Αγαπητοί Σπουδαστές, Με την ευκαιρία της έναρξης φοίτησης της 68 ης εκπαιδευτικής σειράς κανονικής φοίτησης στη Σχολή Εθνικής Άμυνας, θα ήθελα να καλωσορίσω εγκάρδια τους νέους σπουδαστές μας και να σας ευχαριστήσω όλους που τιμάτε με την παρουσία σας τη σημερινή μας τελετή. Η Σχολή Εθνικής Άμυνας, ως το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα των Ενόπλων μας Δυνάμεων και ως το τελευταίο θεσμοθετημένο εκπαιδευτικό στάδιο για ανώτερα στελέχη, η οποία συνεχίζει μια παράδοση 65 ετών, παρέχοντας υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκή εκπαίδευση εφαρμοσμένης στρατηγικής, είναι επιφορτισμένη με την επιμόρφωση των μελλοντικών ηγετών, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος Ελληνικής Ακτοφυλακής, καθώς και υπαλλήλων Υπουργείων, Οργανισμών και Επιχειρήσεων του Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου σε θέματα Αμυντικών Σπουδών. Η 68 η εκπαιδευτική σειρά περιλαμβάνει ένα σύνολο 68 σπουδαστών, από τους οποίους 45 είναι Αξιωματικοί του Στρατού Ξηράς, 6 του Πολεμικού Ναυτικού, 4 της Πολεμικής Αεροπορίας, 1 του Στρατολογικού Σώματος Στρατιωτικών Νομικών Συμβούλων, 1 της Ελληνικής Αστυνομίας, 1 του Πυροσβεστικού Σώματος, 3 Πολιτικοί Υπάλληλοι από το Γενικό Επιτελείο Στρατού, την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, 4 Αξιωματικοί από την Κύπρο, καθώς και 3 Αξιωματικοί από τις συμμαχικές χώρες της Αιγύπτου, της Αλβανίας και της Βοσνίας Ερζεγοβίνης. Στο πλαίσιο της αποστολής της Σχολής και της προετοιμασίας για τη διεξαγωγή της εκπαίδευσης της νέας εκπαιδευτικής σειράς, καταβλήθηκε επίπονη και επίμονη προσπάθεια για τη διαμόρφωση και εκπόνηση ενός επαγγελματικού, αυστηρού και πολυδι-

17 ΑΘΗΝA 17 Τελετές Έναρξης Σπουδών άστατου ακαδημαϊκού προγράμματος σπουδών, με έμφαση στην καλλιέργεια και ανάπτυξη ικανότητας στρατηγικής σκέψης, διακλαδικής αντίληψης και εφαρμογής, προσέγγισης στρατηγικού επιπέδου, αποτελεσματικής συνεργασίας προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά και στην προώθηση της ελεύθερης έκφρασης, προσαρμοσμένου όσο το δυνατόν περισσότερο, στις σύγχρονες τάσεις και εξελίξεις. Αγαπητοί σπουδαστές, το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του ακαδημαϊκού έτους που από σήμερα ξεκινά, και όπως ενημερωθήκατε λεπτομερώς από τον οδηγό σπουδών που σας απεστάλη ηλεκτρονικά, περιλαμβάνει 5 γνωστικά πεδία, υποδιαιρούμενα σε αντίστοιχους μαθησιακούς κύκλους, τα οποία αναφέρονται στη θεωρία του πολέμου και εξέλιξη της στρατηγικής, στη γεωπολιτική θεώρηση του διεθνούς περιβάλλοντος, στην ανάλυση της υψηλής στρατηγικής και των συντελεστών ισχύος του κράτους, σε αντικείμενα ηγεσίας στρατηγικού επιπέδου, καθώς και στην εθνική ασφάλεια και χειρισμό κρίσεων. Για την υλοποίηση του προγράμματος αυτού η Σχολή, με την καθοδήγηση και συνεργασία με το ΓΕΕΘΑ, εξασφαλίζει με προσεκτική επιλογή και μέσα από τις προβλεπόμενες διαδικασίες το αναγκαίο διδακτικό προσωπικό, καθώς και λοιπούς ομιλητές υψηλού επίπεδου, τόσο της χώρας μας όσο και του εξωτερικού, στους οποίους περιλαμβάνονται διακεκριμένες προσωπικότητες του πανεπιστημιακού, διπλωματικού, πολιτικού και στρατιωτικού χώρου. Για την υποβοήθηση του διδακτικού έργου και της εν γένει εκπαιδευτικής διεργασίας, η Σχολή αξιοποιεί τόσο τη σύγχρονη τεχνολογία, όσο και εξελιγμένες μεθόδους εκπαίδευσης- επιμόρφωσης. Στον κορμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας περιλαμβάνονται διαλέξεις, περιορισμένες χρονικά, που θα σας δίδουν το έναυσμα για την εξέταση στη συνέχεια στο πλαίσιο των ολιγομελών Οι γνώσεις είναι για το πνεύμα ό,τι τα μάτια για το σώμα, δηλαδή, το φως της διάνοιας. Αντίθετα, η άγνοια και η αμάθεια είναι το σκοτάδι. Πλούταρχος εκπαιδευτικών ομάδων, όλων των πτυχών των θεμάτων που παρουσιάσθηκαν, μέσω κατευθυνόμενης συζήτησης από επιλεγμένους συντονιστές, δίδοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην εφαρμογή της ενεργητικής μάθησης. Επιπλέον, υψηλή αξία έχει η σύνταξη των ατομικών εργασιών επί των διδασκομένων γνωστικών αντικειμένων και η εκπόνηση ατομικών διατριβών επί σύγχρονων και ενδιαφερόντων θεμάτων στρατηγικού επιπέδου, που σχετίζονται με την εθνική άμυνα και ασφάλεια, την εθνική στρατηγική, τις ένοπλες δυνάμεις και τους συντελεστές ισχύος της χώρας. Στόχος είναι η εξοικείωσή σας με την επιστημονική έρευνα, βασιζόμενοι σε έγκριτες επιστημονικές και ακαδημαϊκές πηγές και η εμβάθυνση στη γνώση των υπό εξέταση θεμάτων. Η αξιολόγησή τους θα γίνεται με γνώμονα την πρωτοτυπία, την έρευνα, την ανάλυση και την κριτική σκέψη, ενώ είναι απαραίτητη η τεκμηρίωση των παρατιθέμενων στοιχείων. Ιδιαίτερα σημασία απαιτείται όπως δοθεί στο σεβασμό δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας παλαιοτέρων εργασιών με παρεμφερή θέματα. Επίσης, θα ήθελα να τονίσω και να σας παροτρύνω να εκμεταλλευτείτε, τη δυνατότητα που σας δίδεται ως σπουδαστών της Σχολής, να εντρυφήσετε στον τομέα των μεταπτυχιακών σπουδών, παρακολουθώντας τα υφιστάμενα προγράμματα, στα γνωστικά πεδία των Στρατηγικών Σπουδών Ασφαλείας, καθώς και της Εφαρμοσμένης Στρατηγικής και Διεθνούς Ασφαλείας, που παρέχονται σε συνεργασία με τη Σχολή, από το ΠΑΝΤΕΙΟ πανεπιστήμιο και το πανεπιστήμιο του PLYMOUTH αντίστοιχα, αυξάνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το επίπεδο της επιμόρφωσής σας. Η επιλογή σας ως σπουδαστών στη ΣΕΘΑ κανονικής φοίτησης, αποτελεί για εσάς μια μοναδική ευκαιρία, αλλά και για τη Σχολή μια νέα πρόκληση. Ευκαιρία, διότι οι γνώσεις, οι εμπειρίες και, το πιο σημαντικό, η βαθιά κριτική σκέψη σε θέματα Εθνικής Στρατηγικής που θα αποκτήσετε, θα αποτελέσουν για εσάς σημαντική παρακαταθήκη, για να ανταποκριθείτε με επιτυχία στα έργα και τις αποστολές που θα σας ανατεθούν στο μέλλον και να καταστείτε ικανοί ηγέτες και επιτελείς, με αυξημένη κρίση και διευρυμένο ορίζοντα στο χειρισμό θεμάτων Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας. Πρόκληση, διότι η Σχολή, φέροντας το βάρος και την ευθύνη απέναντι στην πολιτεία και σε εσάς, της επιτυχούς εκπαίδευσης και επιμόρφωσής σας, αλλά και της διατήρησης του χαρακτήρα της ως δεξαμενής ελεύθερης στρατηγικής σκέψης, για άλλη μια χρονιά θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των προσδοκιών ανεβάζοντας τον πήχη ακόμα υψηλότερα. Η προσπάθεια είναι κοινή, η Σχολή προσφέρει τις γνώσεις και διαμορφώνει τις κατάλληλες ευνοϊκές συνθήκες, προκειμένου εσείς οι σπουδαστές, με τη σειρά σας, καταβάλλοντας έντονη και συνεχή προσπάθεια, καθ όλη τη διάρκεια της φοίτησής σας, να αξιοποιήσετε πλήρως το χρόνο αυτό, όχι μόνο για να αποκτήσετε γνώσεις, αλλά και για να αναπτύξετε περαιτέρω την κριτική σας αντίληψη, ούτως ώστε συνδυάζοντας τις γνώσεις με τις εμπειρίες σας να οδηγείστε στις καλύτερες δυνατές λύσεις και εισηγήσεις, συμβάλλοντας στη λήψη ορθών αποφάσεων. Έχοντας κατά νου, ότι ενώ η εκπαίδευση ορίζεται ως «η συστηματική δι-

18 18 ΑΘΗΝA Τελετές Έναρξης Σπουδών αδικασία μετάδοσης γνώσεων και ανάπτυξης δεξιοτήτων σχετικά με συγκεκριμένο αντικείμενο», και η μόρφωση ως «η ανάπτυξη της παιδείας και της πνευματικής καλλιέργειας», καταλήγουμε στο ότι «η εκπαίδευση είναι η κατάλληλη προπαρασκευή για το προβλέψιμο, ενώ για το απρόβλεπτο και τις διανοητικές προκλήσεις είναι απαραίτητη η μόρφωση». Οι ξένοι το αναφέρουν ως train for the certain and educate for the uncertain. Στο διάστημα της φοίτησής σας στη Σχολή αλλά και στη συνέχεια, η Διοίκηση, το Επιτελείο και οι Καθηγητές της, θα είναι πάντα συνεχώς αρωγοί στις προσπάθειές σας για την επίτευξη των μαθησιακών σας στόχων και τη διεύρυνση των πνευματικών σας οριζόντων. Η σημασία του έργου που επιτελεί η Σχολή Εθνικής Άμυνας, είναι χαραγμένη στο έμβλημά της, με τη ρήση «ΣΟΦΙΑ ΣΥΝ ΤΕΧΝΗ». Η σοφία που αποκτάται με τη συνεχή βελτίωση του επιπέδου της μάθησης, αλλά και η γνώση της τέχνης του πολέμου, σε συνδυασμό με την επίδειξη ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΛΜΗΣ, θεωρούνται απαραίτητα εφόδια και εργαλεία που θα καταστήσουν τους επιτελείς Αξιωματικούς μας, έτοιμους να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις. Σπουδαστές της 68 ης εκπαιδευτικής σειράς από σήμερα και για τους επόμενους 9 μήνες οι ορίζοντες της γνώσης ανοίγονται μπροστά σας, αρπάξτε την ευκαιρία και προχωρήστε μαζί της ως βιωματικοί ταξιδιώτες και είμαι σίγουρος πως το ταξίδι αυτό θα σας συναρπάσει και θα σας «φωτίσει». Διότι όπως έλεγε και ο Πλούταρχος «Οι γνώσεις είναι για το πνεύμα ό,τι τα μάτια για το σώμα, δηλαδή, το φως της διάνοιας. Αντίθετα, η άγνοια και η αμάθεια είναι το σκοτάδι.» Εύχομαι σε όλους σας ατομική και οικογενειακή υγεία και καλή επιτυχία στις σπουδές σας. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. 1 ο Διεθνές Τμήμα Σπουδών (από 21 Σεπτεμβρίου εώς 18 Δεκεμβρίου 2015) Η Σχολή Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ) σχεδίασε και διοργάνωσε κατόπιν διαταγής του ΓΕΕ- ΘΑ, Διεθνές Τμήμα Σπουδών, το οποίο είναι διάρκειας τριών μηνών και απευθύνεται καταρχήν σε απόφοιτους σχολών αντίστοιχων της ΣΕΘΑ, ανώτερους Αξιωματικούς συμμαχικών ή φίλιων κρατών καθώς και σε αντίστοιχους Έλληνες. Σκοπός του Τμήματος είναι η παροχή υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκής εκπαίδευσης προκειμένου οι σπουδαστές να εμβαθύνουν/οξύνουν την ικανότητα χειρισμού θεμάτων εθνικής ασφάλειας, υψηλής ευθύνης εστιάζοντας σε αντικείμενα στρατηγικής, ιστορίας, πολιτικής και οικονομικών. Οι παρεχόμενες σπουδές χωρίζονται σε 4 κύκλους εκπαί-

19 ΑΘΗΝA 19 Τελετές Έναρξης Σπουδών δευσης καλύπτοντας τους τομείς της Στρατηγικής, του Διεθνούς Περιβάλλοντος, των Οικονομικών καθώς και της Διαχείρισης Κρίσεων και Παιγνίων. Έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην αξιολόγηση των σπουδαστών λαμβάνοντας υπόψη την ημερήσια ακαδημαϊκή συνδρομή τους, τη σύνταξη και παρουσίαση στρατηγικής επισκόπησης χώρας της Ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου και τη σύνταξη και παρουσίαση ατομικής διατριβής. Το 1ο Διεθνές Τμήμα Σπουδών λειτούργησε από 21 Σεπτεμβρίου έως 18 Δεκεμβρίου 2015 και συμμετείχαν Αξιωματικοί από την Κύπρο, την Αλβανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Κίνα, από όλους τους Κλάδους των ΕΔ και τα Σώματα Ασφαλείας. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, πραγματοποιήθηκαν, επιπλέον των ανωτέρω, εκπαιδευτικά ταξίδια τόσο στην Κρήτη όσο και στη Βόρειο Ελλάδα, προκειμένου να προβληθούν οι δυνατότητες των Ελληνικών Ενόπλων δυνάμεων και η γεωπολιτική αξία των υπόψη περιοχών. Στόχος της Σχολής είναι το Διεθνές Τμήμα Σπουδών να αναγνωριστεί ως ισότιμο αντίστοιχων σχολείων του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό θα επιτευχθεί με την παροχή υψηλού επιπέδου Ακαδημαϊκής εμπειρίας, βασισμένη στο ιστορικό κύρος του έθνους μας ως κοιτίδα των ανθρωπιστικών επιστημών και ιδιαιτέρως στη θεμελίωση των επιστημών της ιστορίας, της στρατηγικής και των διεθνών σχέσεων. Τέλος η ΣΕΘΑ, φιλοδοξεί το Διεθνές Τμήμα Σπουδών να έχει διάρκεια και να υλοποιείται τουλάχιστον μια φορά ετησίως, αποτελώντας ένα θεσμό όπου Έλληνες Αξιωματικοί θα συναναστρέφονται με Αλλοδαπούς ομοιοβάθμους τους, σε ένα Ακαδημαϊκό περιβάλλον όπου θα διευκολύνεται η ανάπτυξη διαπροσωπικών δεσμών προάγοντας έτσι την κατανόηση και τη συνεργασία μεταξύ των συμμετεχόντων εθνών αλλά και ειδικότερα των ενόπλων δυνάμεων, ενισχύοντας την αλληλοκατανόηση και συνεργασία.

20 20 Η Θεώρηση του πολέμου από τον Παναγιώτη Κονδύλη Mια ματιά στο ομώνυμο έργο του ΑΘΗΝA Νικολάου Παπαναστασόπουλου, Δρ. Διεθνούς Πολιτικής και Διαχείρισης Κρίσεων Άρθρα Εισαγωγή Το πώς χαρακτηρίζει κανείς τον εαυτό του ή το πώς χαρακτηρίζεται από τους άλλους είναι δευτερεύον και συχνά τυχαίο. Πάνω από όλα ενδιαφέρει το τι λέει και το αν έχει κάτι να πει Σκοπός αυτής της παρουσίασης, εν είδει μιας ευσύνοπτης ιχνηλάτησης του έργου του Κονδύλη για τη θεωρία πολέμου, είναι η εμβάθυνση στη σκέψη του μεγάλου διανοητή και τα πολύτιμα ψήγματα αυτής, όσον αφορά στις στρατηγικές σπουδές. Επομένως αυτό που επιχειρείται, ακολουθώντας το νήμα της συγγραφής, ανά κεφάλαιο, είναι μια ει το δυνατόν εύληπτη και αφαιρετική αποτύπωση και εξαγωγή των κύριων ιδεών του για το φαινόμενο του πολέμου. Αυτό που αποτελεί αρχική παραδοχή για τον συγγραφέα του βιβλίου Παναγιώτη Κονδύλη είναι ότι έχει κατανοηθεί ελάχιστα ο τρόπος με τον οποίο ο Clausewitz θεμελιώνει τη θεωρία του πολέμου στην ανθρωπολογία και στη φιλοσοφία του πολιτισμού και ότι το έργο του [Clausewitz] συγκαταλέγεται δίπλα σε αυτά του διαμετρήματος Παναγιώτης Κονδύλης ( ) του Θουκυδίδη, του Machiavelli και του Hobbes. Η ανάγνωση του Clausewitz παρέχει το κλειδί για την κατανόηση των κεντρικών εννοιών για την υφή του πολέμου και συναρτάται άμεσα με τις στρατηγικές και τακτικές αναλύσεις. Ο Clausewitz εμμέσως αναφέρεται σ αυτό που καλείται κοινωνικοϊστορική και κοινωνιολογική θεώρηση, κάτι που για τους Marx και Engels αποτελεί κύρια διανοητική προσπάθεια. Η συμπερίληψη του Λένιν και της πολεμολογίας του εδράζεται στον τρόπο με τον οποίο ο Λένιν κατανόησε τον Clausewitz. Ο συγγραφέας εξηγεί αφιερώνoντας ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου στις απόψεις του Marx, καθώς η μαρξιστική σκέψη επέδρασε καταλυτικά στις κοινωνικές επιστήμες του 20 ου αιώνα και θεωρείται αναγκαίο μεθοδολογικό εργαλείο ανάγνωσης και εμβάθυνσης για την κοινωνική και οικονομική ιστορία, για τις μορφές και τους μηχανισμούς της ιδεολογίας. Η απαγκίστρωση κατά την ανάγνωση του Marx από ιδεοληπτικά και ψυχολογικά βαρίδια και πολιτικές μεταλλάξεις που ακολούθησαν μετά το 1989 είναι αναγκαία και έχει τη σημασία της. Παρά την κατίσχυση του φιλελευθερισμού, η μαρξιστική σκέψη συμπίπτει μαζί του σ έναν ουσιώδη κοινό παρανομαστή, στη βεβαιότητα κατάργησης των πολέμων, μέσα από την απορρόφηση του πολιτικού στοιχείου από το οικονομικό. Συνάμα, η πολεμολογία του Λένιν έχει τη δική της σημασία, καθώς συμβαδίζει με τον Clausewitz έχοντας την ίδια αφετηρία που δεν είναι άλλη από τη θεμελιώδη σύλληψη των σχέσεων πολέμου και πολιτικής. Αλλά και στην ιστορική της διάσταση, η πολεμολογία του Λένιν ανιχνεύει τη συγκρότηση και τον τρόπο λειτουργίας του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, όπου μέσα από τις βαθιές ρωγμές του συστήματος αυτού ξεπηδούν οι πόλεμοι. Βασική θέση για τον Κονδύλη αποτελεί ότι: «όσοι τις κοσμογονικές ανατροπές τις μετρούν με έννοιες όπως σοσιαλισμός και καπιταλισμός στέκουν στην επιφάνεια των πραγμάτων. Η ιστορική ουσία δεν βρίσκεται εδώ, αλλά στην ανάδυση νέων παγκόσμιων δυνάμεων ικανών να εκτοπίσουν τις παλιές». Η θεωρία που δρα μέσα στην ιστορία δεν είναι πάντα ιδεολογικά μονωμένη και είναι πολύ διαφορετική από εκείνη που παρασκευάζεται στα σπουδαστήρια.

21 ΑΘΗΝA 21 Η Θεώρηση του πολέμου από τον Παναγιώτη Κονδύλη I. Πόλεμος και Πολιτική: Clausewitz Το έργο του Clausewitz έχει δεχτεί ποικίλες (ιδεολογικές) αναγνώσεις. Ο αυστηρός περιγραφικός θεωρητικός του πολέμου διαπίστωσε ότι γίνονται πόλεμοι και ότι μπορούν εκάστοτε να λαμβάνουν διαφορετικές μορφές. Από την άλλη, αναζητούσε την εξήγηση αυτών των γεγονότων, ωστόσο δεν συνέστησε ή προσδοκούσε την κατάργηση των πολέμων ούτε συμβούλεψε να κάνει κανείς πόλεμο με την πρώτη ευκαιρία, καθώς δεν θεωρούσε αυτοσκοπό την υπερένταση των πολέμων. Πάντως οι νεότερες ερμηνείες του Clausewitz είναι δέσμιες της παλιάς ηθικής - κανονιστικής προβληματικής για το πώς μια έλλογη πολιτική, περιορίζει ή εξοβελίζει τον πόλεμο ή πως επιτυγχάνεται ο έλεγχος των στρατιωτικών από μια πολιτική κυβέρνηση. Όμως οι εξηγήσεις του Clausewitz είναι πολύ πέραν αυτού. Η επικρατούσα θεώρηση για το έργο του Clausewitz εγκλωβίζεται στην ιδεατή σύλληψη του πολεμικού φαινομένου: Για τον Κονδύλη ισχύει το αντίθετο: όταν ο Clausewitz ορίζει τον πόλεμο ως «πράξη βίας προκειμένου να εξαναγκάσουμε τον αντίπαλο να εκτελέσει τη βούλησή μας» θέτει ως αποκλειστικά κριτήρια υπαρξιακά μεγέθη που είναι σταθερά και συναντώμενα σε κάθε κοινωνία, πολιτισμό και πολιτική. Carl von Clausewitz Υπάρχουν κάποιες σταθερές και όσο απρόσωπα και αν είναι τα κίνητρα του πολέμου, κοινή συνισταμένη είναι η φωνή της ωμής, γυμνής φύσης που δεν βουβαίνεται ποτέ μέσα στον πόλεμο». Ο αγώνας ως άμεση και έσχατη υπαρξιακή αντιπαράθεση, όπως τη βλέπουμε, όταν παλεύουν δύο άνθρωποι σώμα με σώμα αποτελεί την κοινή πηγή όλων των συναφών με τον πόλεμο φαινομένων. Αυτή είναι η ενεργός αρχή, «το νεύρο που κινεί την ανώτερη βούληση», μέσα σ αυτή την πολυποίκιλη δυνατότητα που ονομάζουμε πόλεμο, έστω αν και αυτή η υπαρξιακή του βάση καταχωνιάζεται αρκετές φορές στο κέλυφος του πολιτισμού των κρατών. Όταν μιλά για «αφηρημένο» ή «ιδεατό» πόλεμο, για τον Κονδύλη ο Clausewitz επιχειρεί να συνοψίσει μέσα στην έννοια του πολέμου ορισμένα ειδοποιά, έσχατα ή αμιγή στοιχεία της πολεμικής πραγματικότητας. Έτσι καθώς μέσω της αφαίρεσης ανακαλύπτονται οι ειδοποιώς συναφείς με τον πόλεμο πραγματικοί παράγοντες και μέσω αυτής ο υπαρξιακός πυρήνας του πολεμικού φαινομένου, τότε μπροστά στα μάτια μας διαμορφώνεται όχι μια πλασματική κατασκευή, αλλά η ιδεοτυπική σύλληψη (ιδεότυπος), κατά Weber μιας ενισχυμένης πραγματικότητας. Αυτήν λοιπόν την ιδεατή αφετηρία πρέπει όχι να την αντιπαραθέσουμε με την πραγματικότητα, αλλά να κατονομάσουμε τους πραγματικούς παράγοντες, οι οποίοι ούτε εξαλείφουν ούτε απαλύνουν την εχθρότητα και την ακραία βία, όμως δεν τις αφήνουν να γίνουν συνεχείς και καθολικές. Η αντίθεση ανάμεσα στον πόλεμο των απολίτιστων και των πολιτισμένων κάνει ακόμα πιο ορατό ότι η μετάβαση από τον αφηρημένο/ αμιγή πόλεμο στους πραγματικούς πολέμους δεν πρέπει να νοηθεί ως μετάβαση από το χώρο του πραγματικού, παρά ως ιστορικά-πολιτισμικά προσδιορισμένη μετάβαση από ανθρώπινες καταστάσεις, όπου είναι δυνατή η απόλυτη συγκέντρωση ολόκληρου του υπαρξιακού και λοιπού δυναμικού (στην εχθρότητα και στη βία) προς ανθρώπινες καταστάσεις, όπου μια τέτοια συγκέντρωση προσκρούει σε ανυπέρβλητα αντικειμενικά εμπόδια (λόγω του κοινωνικού διαφορισμού και της συνθετότητας των βουλήσεων). Ακριβώς για τον Clausewitz αποτελεί «όνειρο λογικής» σε ανεπτυγμένους πολιτισμούς η εντολή μιας αληθινά ολοκληρωτικής και ακραίας πολεμικής προσπάθειας (η μονολιθική δηλαδή συνοχή που βλέπουμε στα πρωτόγονα κράτη- το κράτος ως ένας πολεμιστής για μάχη σώμα με σώμα). Άρα ο διχασμός ανάμεσα στον πολιτισμό και στον άνθρωπο είναι η κύρια επιταγή της ανθρωπολογίας και της πολιτισμικής φιλοσοφίας του Clausewitz και όπως είδαμε στη μετάβαση από τον αμιγή στον πραγματικό πόλεμο δεν παίζει ρόλο η πολιτική, όπως παίζει μαζί με τον πολιτισμό στην περίπτωση του πολέμου εκμηδενίσεως και του περιορισμένου πολέμου. Τελικά η απάντηση στο ερώτημα τι προκαλεί τη μετάβαση από τον αμιγή στον πραγματικό πόλεμο, είναι ότι στον άνθρωπο συγκατοικούν και αντιδικούν η ακραία βία, το πεπερασμένο του πνεύματος και ο φόβος ότι «το ένα μέλημα του θυμικού είναι το θάρρος (αμιγής πόλεμος), το άλλο όμως είναι ο φόβος (αμιγής πολιτισμός)». Έτσι εξηγείται και το διφυές του πολέμου: ο πόλεμος δεν μπορεί να κλειστεί στην αμιγή του έννοια, επειδή δεν διεξάγεται μόνο από εχθρότητα αλλά και με φόβο, η ανθρώπινη «ατέλεια» ως αρχή μετριασμού της βίας. Όμως πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαμόρφωση της διάνοιας στους πολιτισμένους λαούς δεν επιφέρει υποχώρηση της ωμότητας, ούτε στερεύει την υπαρξιακή πηγή του πολέμου, αλ- Άρθρα