Κώδικας Ασφάλειας Ομίλου Ορειβασίας

Transcript

1 Κώδικας Ασφάλειας Ομίλου Ορειβασίας Α. Εισαγωγή Τα βουνά προσφέρονται για δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ορεινή πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση κλπ, κρύβουν όμως κινδύνους. Για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, έχει καταρτιστεί ο κώδικας ασφάλειας, τον οποίο κάθε μέλος οφείλει να γνωρίζει και να τηρεί. Περιέχει στοιχεία που αφορούν την οργάνωση, συμμετοχή και συμπεριφορά στις εξορμήσεις του Ομίλου. Αντικειμενικοί κίνδυνοι: είναι γενικά οι κίνδυνοι που δεν εξαρτώνται από την θέληση του ανθρώπου, κυρίως οι καιρικές συνθήκες. Τους αντιμετωπίζουμε με το να τους αποφεύγουμε, λαμβάνοντας υπόψη ότι γνωρίζουμε καλά το βουνό. Οι υποκειμενικοί κίνδυνοι: είναι γενικά οι κίνδυνοι που εξαρτώνται από τον άνθρωπο, όπως η κούραση, οι απερίσκεπτες ενέργειες, η υποτίμηση ή η υπερτίμηση καταστάσεων. Αντικειμενικοί και υποκειμενικοί κίνδυνοι δεν είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους, πχ από υπερβολική κούραση δεν προλαμβάνουμε να αποφύγουμε μια απότομη αλλαγή του καιρού με θύελλα. Στη καθημερινή μας ζωή μπορούμε εύκολα να βρούμε βοήθεια, στη φύση και δη στο βουνό, είμαστε μόνοι και η λύση κάθε δυσκολίας εξαρτάται μόνο από εμάς. Η σωστή εκτίμηση των συνθηκών του βουνού, όπως οι καιρικές συνθήκες και ο βαθμός δυσκολίας του βουνού, μαζί και ο εξοπλισμός μας, έχουν μεγάλη σημασία για να έχουμε μια ευχάριστη ορεινή πεζοπορία. Β. Ορισμοί Πεζοπορία είναι η σωματική δραστηριότητα κατά την οποία διανύουμε περπατώντας μια μεγάλη απόσταση. Η απόσταση αυτή πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 χιλιόμετρα, αλλιώς δεν θεωρείται πεζοπορία αλλά απλά περπάτημα. Ο όρος ορειβασία είναι ένας γενικός όρος των δραστηριοτήτων βουνού, αλλά στις κατηγορίες της πεζοπορίας υποδηλώνει την πλέον δύσκολη μορφή της ορεινής πεζοπορίας. Ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας διακρίνονται τρεις κατηγορίες πεζοπορίας με τα εξής χαρακτηριστικά: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΠΛΗ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΟΡΕΙΝΗ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ ΑΠΟΣΤΑΣΗ 5-20 χλμ χλμ χλμ. ΜΕΣΗ ΩΡΙΑΙΑ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 4-5 χλμ. 3-4 χλμ. 2-3 χλμ. ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ 1-5 ώρες 3-10 ώρες 3-10 ώρες ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ μ μ. 600μ. και άνω ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Καλή Πολύ Καλή Άριστη ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Ελαφρύς αθλητικά παπούτσια ή παπούτσια trekking, ελαφρό συμβατικό ντύσιμο ανάλογα την εποχή Καλός καλό ορειβατικό άρβυλο, καλό σακίδιο, κατάλληλο ντύσιμο Πολύ καλός ειδικός εξοπλισμός ΕΦΟΔΙΑ Λίγα μικρό σακίδιο, με λίγο νερό και πρόχειρη τροφή. Αρκετά πρόβλεψη τροφής/νερού Πολλά kodikas_asfaleias_omilou_orivasias_ docx 1/1

2 ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Καθόλου Με αρκετές δυσκολίες Με πολλές δυσκολίες Οι πλείστες δραστηριότητες του Ομίλου αφορούν απλές και ορεινές πεζοπορίες, με τους εξής βαθμούς δυσκολίας, που χαρακτηρίζουν τις κυπριακές διαδρομές/μονοπάτια: ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 1 εύκολο διαδρομή Ήπια μορφολογία εδάφους, με μικρές υψομετρικές διαφορές υψομετρική διαφορά έδαφος 2 μέτριο Απότομες υψομετρικές διαφορές, ανηφόρες-κατηφόρες και στενά βραχώδη περάσματα. 3 δύσκολο απότομες υψομετρικές διαφορές, με ιδιαίτερα ανώμαλο, ολισθηρό και απόκρημνο έδαφος μέτρα μέτρα μέτρα μονοπάτια καλής βατότητας ή ομαλές πλαγιές εντός ή εκτός μονοπατιού, με ή χωρίς δυσκολίες βατότητας δυσχέρειες βατότητας ή και τεχνικά περάσματα χαμηλού βαθμού δυσκολίας διάρκεια μέχρι 5 ώρες μέχρι 8 ώρες 8+ ώρες καιρικές συνθήκες Ομαλές, με την προϋπόθεση ότι δεν διαμορφώνουν καταστάσεις, των οποίων η αντιμετώπιση επηρεάζει τα πιο πάνω κριτήρια ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, με την αυστηρή προϋπόθεση ότι δεν θα είναι «επικίνδυνες». συμμετοχή αρχάριων καλή φυσική κατάσταση ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, με την αυστηρή προϋπόθεση ότι δεν θα είναι «επικίνδυνες». Επιπλέον βαθμός δυσκολίας σημειώνεται με (+). Κυκλικό: εννοείται η διαδρομή που είναι κυκλική, στην οποία ο επισκέπτης στο τέλος της διαδρομής επιστρέφει στην αφετηρία. Γραμμικό: διαδρομή γραμμική στην οποία ο επισκέπτης όταν φτάσει στο τέρμα, θα πρέπει να επιστρέψει πίσω ακολουθώντας την ίδια διαδρομή. Γ. Προγραμματισμένες δραστηριότητες: Η ΔΕ του Ομίλου προγραμματίζει και πληροφορεί έγκαιρα τα μέλη (2 βδομάδες προηγουμένως) για την επόμενη πορεία/δραστηριότητα. Στην ανακοίνωση αναφέρονται τουλάχιστον τα ακόλουθα χαρακτηριστικά πορείας: - Ονομασία βουνού/μονοπατιού/πορείας και είδος (κυκλικό ή γραμμικό) - Αφετηρία & τέρμα - Υψομετρική διαφορά - Βαθμός δυσκολίας - Ώρες πορείας (κατά προσέγγιση) - Περιγραφή διαδρομής (αναφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τοπικές δυσκολίες που πρέπει να προσεχθούν, απαιτούμενος εξοπλισμός, σταθμοί, αξιοθέατα) - Αρχηγός και Συνοδός/οί Η ΔΕ Ομίλου φροντίζει, μέσω του ΤΕΥ-ΑΤΗΚ, για την ετήσια ομαδική ασφάλιση των μελών σε προγραμματισμένες δραστηριότητες, έναντι κινδύνων που απορρέουν από αυτή kodikas_asfaleias_omilou_orivasias_ docx 2/2

3 Δ. Αρχηγός & Συνοδοί: Ο Αρχηγός πρέπει να έχει τις απαραίτητες γνώσεις και εμπειρία, να είναι γνώστης της διαδρομής που επιλέγει ή και κατά περίπτωση να συνεργάζεται με άτομα που έχουν ιδιαίτερη γνώση της περιοχής, προς τον σκοπό της ομαλής εξέλιξης της δραστηριότητας, της αντιμετώπισης τυχόν ιδιαιτεροτήτων της διαδρομής, αλλά και την ασφαλή πορεία και διεξαγωγή της. Έχει την υποχρέωση να συντάξει και να παραδώσει έγκαιρα στη ΔΕ του Ομίλου περιγραφή με τα πιο πάνω βασικά χαρακτηριστικά της διαδρομής, ώστε να δοθούν οι πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους που επιθυμούν να συμμετάσχουν, κατά προτίμηση 2 βδομάδες προηγουμένως. Φροντίζει ώστε να υπάρχει στην πορεία ο ακόλουθος εξοπλισμός (Χ2): 1. Σακίδιο χωρητικότητας ανάλογα με την δραστηριότητα (πχ για ημερήσια πορεία λίτρα). 2. Φαρμακείο 3. Απιδεινωτής (X1) 4. Ασύρματοι 5. Σφυρίχτρα 6. Χάρτης περιοχής 7. Πυξίδα 8. Φανάρι ( ή/και κεφαλής) με εφεδρικές μπαταρίες για νυκτερινές πορείες Ορίζει κατ απόλυτη διακριτική του ευχέρεια το/τους Συνοδό/ούς της συγκεκριμένης δραστηριότητας και με γνώμονα βέβαια την αρτιότερη οργάνωση. Οι Συνοδοί δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψουν απροειδοποίητα και χωρίς σοβαρό λόγο την δραστηριότητα. Ένας από τους Συνοδούς είναι πάντα στο τέλος της πορείας για καλύτερο συντονισμό με τον αρχηγό. Αυτός ο τελευταίος ονομάζεται (σκούπα). Ο Αρχηγός έχει το απόλυτο δικαίωμα να αποκλείσει κάποιον που με βάσιμα στοιχεία πιστεύει ότι δεν πληροί τις ελάχιστες ή βασικές προϋποθέσεις, προκειμένου να αντεπεξέλθει στις συνθήκες της συγκεκριμένης προγραμματισμένης δραστηριότητας και μπορεί να θέσει σε μεγάλη ταλαιπωρία ή ακόμα και σε κίνδυνο/ταλαιπωρία τον εαυτό του αλλά και τους υπόλοιπους (πχ άρρωστος ή με ακατάλληλο εξοπλισμό). Πριν την έναρξη της πορείας οφείλει να μαζέψει τους συμμετέχοντες για σύντομη ενημέρωση για τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες του μονοπατιού, τις καιρικές συνθήκες της ημέρας κλπ (Briefing). Σε συνεργασία με τους Συνοδούς τηρείται η λίστα συμμετοχής, η οποία ενημερώνεται κατά τη διάρκεια της πορείας για τυχόν αποχωρίσεις/λόγο. Ο Αρχηγός είναι μπροστά στη διαδρομή και καθορίζει το ρυθμό της πορείας, λαμβάνοντας υπόψη την μέση ταχύτητα της ομάδας. Φροντίζει σε συνεργασία με τους Συνοδούς να μην αναπτύσσεται η ομάδα σε μεγάλο μήκος. Τουλάχιστον σε ευθεία γραμμή να υπάρχει οπτική επαφή. Ένας Συνοδός παραμένει οπωσδήποτε στο τέλος της ομάδας. Ο Αρχηγός παίρνει όλες τις αποφάσεις για την ομαλή και ασφαλή διεξαγωγή της πορείας. Με την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, συγκεντρώνει τους συμμετέχοντες, για επιβεβαίωση των ατόμων που ολοκλήρωσαν την πορεία και για να αναφέρει τυχόν περιστατικά προς αποφυγή στο μέλλον (Debriefing). Έχει την ευθύνη της επιστροφής όλης της ομάδας kodikas_asfaleias_omilou_orivasias_ docx 3/3

4 Η Λίστα Συμμετοχής παραδίδεται στη ΔΕ του Ομίλου. Σε αυτή ο Αρχηγός σημειώνει τις παρατηρήσεις του από την πορεία και αναφορά για τους συμμετέχοντες που με απερίσκεπτες ενέργειες δημιούργησαν προβλήματα. Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις υποδείξεις, ανατίθεται σε μέλος της ΔΕ του Ομίλου να επικοινωνήσει μαζί τους για διευκρινίσεις και συστάσεις. E. Συμμετέχοντες Στις προγραμματισμένες δραστηριότητες συμμετέχουν τα μέλη του Ομίλου, με την προϋπόθεση ότι έχουν λάβει προηγούμενη γνώση του παρόντος κώδικα και τον έχουν αποδεχθεί ανεπιφύλακτα. Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται ότι και μόνο από την αυτόβουλη συμμετοχή στις δραστηριότητες που καλύπτει ο παρόν κώδικας (και οποιαδήποτε τυχόν τροποποίηση του), τεκμαίρεται ότι κάθε ένας από τους συμμετέχοντες τον γνωρίζει εκ των προτέρων και τον αποδέχεται ανεπιφύλακτα στο σύνολό του. Οφείλουν να υπακούουν στις οδηγίες και τις εντολές του αρχηγού & Συνοδών, να μην απομακρύνονται από την ομάδα και γενικά να μην κάνουν ενέργειες που πιθανόν να δημιουργήσουν ανεπιθύμητες καταστάσεις τόσο στους ίδιους όσο και στους υπόλοιπους. Για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, δίδονται οι παρακάτω οδηγίες: 1. Να είστε σωματικά και ψυχολογικά προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο. 2. Να έχετε τις απαιτούμενες γνώσεις και εμπειρίες, ώστε να πάρετε τις σωστές αποφάσεις την κατάλληλη στιγμή. 3. Να γνωρίζετε τις ικανότητες σας και τα όρια σας, κρατώντας αποθέματα για έκτακτες καταστάσεις. 4. Να είστε ενήμεροι για τις ιδιαιτερότητες του βουνού που θα περπατήσετε. Βαθμός δυσκολίας επικίνδυνα σημεία, ανηφοριές, χρόνος πορείας, καιρικές συνθήκες, κλπ. Ανάλογα με τη φυσική σας κατάσταση, επιλέξετε αντίστοιχου βαθμού δυσκολίας μονοπάτια. 5. Ακολουθείτε πιστά τις σημάνσεις των ορειβατικών μονοπατιών, χωρίς να ξεφεύγετε από την πορεία τους. 6. Πειθαρχία στις οδηγίες του Αρχηγού,. 7. Μη χρησιμοποιείτε το βουνό για επίδειξη και ανταγωνισμό. Καλύτερα είναι να αποφύγετε τους κινδύνους παρά να χρειαστεί να τους αντιμετωπίσετε. 8. Να ξέρετε πότε να υποχωρήσετε. Όταν υπάρχουν καταστάσεις που δεν σας επιτρέπουν να συνεχίσετε, υποχωρήστε αμέσως και μη γίνετε έρμαιο των φιλοδοξιών σας (καιρικές συνθήκες, κούραση, εξάντληση, αδιαθεσία). 9. Συνειδητοποιήστε τις ευθύνες σας. Πρέπει να υπάρχει συναδελφική αλληλεγγύη στους άλλους ορειβάτες και προσφορά βοήθειας όταν χρειαστεί. Συστήνεται ατομικό φαρμακείο και βασικές γνώσεις Α Βοηθειών. 10. Να σέβεστε το βουνό με την άγρια φύση του, τις περιουσίες των κατοίκων της υπαίθρου και να μην αφήνετε κανένα ίχνος στο πέρασμα σας. Από το βουνό δεν παίρνουμε τίποτε και δεν αφήνουμε τίποτε. Προστατεύουμε την πανίδα και χλωρίδα, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία της φύσης. Σεβόμεθα. Οι ορειβάτες λένε, ότι από το βουνό παίρνουμε φωτογραφίες και αφήνουμε τα αποτυπώματα των παπουτσιών μας. 11. Προτεινόμενος εξοπλισμός: 1. Σακίδιο 2. Ατομικό Φαρμακείο 3. Φανάρι (προτείνεται κεφαλής) με εφεδρικές μπαταρίες για νυκτερινές πορείες kodikas_asfaleias_omilou_orivasias_ docx 4/4

5 4. Νερό (1,5-2 λίτρα) 5. Ορειβατικά παπούτσια/αρβύλες 6. Προσωπικά είδη υγιεινής 7. Σφυρίχτρα 8. Ρούχα ανάλογα με την εποχή και το υψόμετρο 9. Αδιάβροχο 10. Σκούφο ή καπέλο και γάντια (ανάλογα με την εποχή και το υψόμετρο) 11. Τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια και ζάχαρη (όπως φρούτα, ξηροί καρποί, σοκολάτα κλπ) 12. Εξειδικευμένο μπαστούνι και άλλα, τα οποία το κάθε μέλος νομίζει ότι το βοηθούν Ο παρόν κώδικας είναι δεσμευτικός για το σύνολο των μελών του Ομίλου, τα οποία συμμετέχουν αυτόβουλα στις προγραμματισμένες δραστηριότητες που αφορούν την πεζοπορία και την ορειβασία. Η ΔΕ του Ομίλου μπορεί να τροποποιεί τον κώδικα προκειμένου να τηρούνται οι απαιτήσεις των δραστηριοτήτων και να εξυπηρετείται με τον καλύτερο και ασφαλέστερο τρόπο ο σκοπός και η αιτία του παρόντος kodikas_asfaleias_omilou_orivasias_ docx 5/5