Διαχείριση ελεύθερου χρόνου - Ψυχαγωγία πελατών 4 η διάλεξη Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής και Περιπέτειας

Transcript

1 Διαχείριση ελεύθερου χρόνου - Ψυχαγωγία πελατών 4 η διάλεξη Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής και Περιπέτειας Εισηγητής: Μπακιρτζόγλου Παντελεήμων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Κατεύθυνση Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας

2 Τι είναι το rafting Το rafting είναι η κατάβαση ποταµού µε φουσκωτή βάρκα που κινείται µε κουπιά, ωστόσο σε αντίθεση µε την κωπηλασία, το ρεύµα του ποταµού είναι αυτό που καθορίζει την ταχύτητα, ενώ τα κουπιά χρησιµοποιούνται για να κατευθύνουν, για την αποφυγή των εµποδίων που βρίσκονται στον δρόμο της βάρκας ή σε κάθε άλλη περίπτωση ανάγκης.

3 Ανάλογα µε τη ροή του νερού, η πλεύση είναι άλλοτε αργή και άλλοτε πολύ γρήγορη και µε έντονους κραδασµούς δύσκολα σηµεία ή στενά περάσµατα, όπου το νερό αυξάνει τη ροή του, δηµιουργούνται µικρές ή µεγαλύτερες δίνες, οι οποίες επηρεάζουν την πορεία της βάρκας και είναι απαραίτητη η χρήση κουπιών για τη διατήρηση της πορείας. Rafting

4 Το rafting είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής υπαίθρια δραστηριότητα, διότι σ αυτή μπορεί να συμμετάσχει σχεδόν κάθε άτομο ανεξάρτητα από τις φυσικές του ικανότητες. Οι καταβάσεις rafting γίνονται σε «ζωντανά» ποτάμια, δηλαδή σε ποτάμια που έχουν συνεχή ροή γρήγορων νερών και ρευμάτων, το δε βάθος του ποταμού πρέπει να μην είναι μικρότερο του ενός μέτρου.

5 Τα ποτάμια αλλάζουν, μεταβάλλονται και μεταμορφώνονται κυρίως λόγο της αλλαγής των καιρικών συνθηκών, όπως μια ξαφνική καταιγίδα, αλλάζοντας το βαθμό δυσκολίας της κατάβασης. Την πλήρη ευθύνη της ασφάλειας στην κατάβαση την έχει οδηγός της βάρκας. Οδηγός και συμμετέχοντες αποτελούν το πλήρωμα του σκάφους. Στόχος του οδηγού είναι να πραγματοποιηθεί κάθε κατάβαση με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια, ενώ παράλληλα να δημιουργήσει κλίμα κεφιού και εμπιστοσύνης στους συμμετέχοντες.

6 Tο rafting στην Ελλάδα Η συστηµατική ενασχόληση µε το rafting στην Ελλάδα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και οι πρώτοι ποταµοί που φιλοξένησαν το σπορ ήταν ο Ταυρωπός (Μέγδοβας) και ο Τρικεριώτης στον Νοµό Ευρυτανίας και οι δύο ποταµοί της Ηπείρου, ο Αώος και ο Βοϊδοµάτης. Στη συνέχεια προστέθηκε και ο ποταµός Εύηνος στην ορεινή Ναυπακτία ενώ σήµερα έχουν προστεθεί και άλλοι µοναδικής οµορφιάς ποταµοί, όπως ο Βενέτικος, ο Αλιάκµονας, ο Ασπροπόταµος, ο Άραχθος, ο Καλαρύτικος, ο Λάδωνας, ο Αγγίτης και ο Πηνειός. Τα ελληνικά ποτάµια χαρακτηρίζονται κατά κανόνα ως µέτριου βαθµού δυσκολίας.

7 Tο rafting στην Ελλάδα Η σεζόν του rafting εξαρτάται από τον καιρό, καθώς οι βροχές ή τα χιόνια που λιώνουν γεµίζουν τα ποτάµια µε νερό. Στην Ελλάδα εν γένει το rafting ξεκινά περίπου τον Ιανουάριο και σταµατά γύρω στον Ιούνιο, µε την καλύτερη περίοδο να είναι την άνοιξη.

8 Οφέλη από τη δραστηριότητα Οι λόγοι συμμετοχής ενός ατόμου στη δραστηριότητα του ράφτινγκ ποικίλουν, ενώ εκτείνονται από την απλή περιέργεια για συμμετοχή, την απόλαυση της φύσης κατά τη διαδρομή, τη διάθεση για επαφή με τη φύση (νερό, κολύμπι, άσκηση) έως τη διάθεση αντιμετώπισης πραγματικά δύσκολων, από τεχνικής πλευράς, καταβάσεων.

9 Επίπεδα δυσκολίας καταβάσεων στο Rafting Το επίπεδο δυσκολίας των καταβάσεων εξαρτάται βασικά από: Τη μορφολογία του ποταμού. Το ποτάμι στην ανάπτυξη του μπορεί να διατηρεί τη βασική κατεύθυνση του ρεύματος ή να αλλάζει κατεύθυνση με μεγάλες στροφές ή να υπάρχει συνεχής αλλαγή κατεύθυνσης με μεγάλες στροφές. Εμπόδια που οφείλονται στην ανθρώπινη παρουσία. Παρεμβάσεις στη ροή, με κατασκευές, φράγματα, γέφυρες, περάσματα, που αλλάζουν εντελώς τη φυσιολογική ροή του νερού, προκαλώντας παγίδες, πολλές φορές θανάσιμες.

10 Επίπεδα δυσκολίας καταβάσεων στο Rafting Εξωτερικοί παράγοντες. Όπως έντονη βροχή, λιώσιμο πάγων και χιόνια, που προκαλούν από απλό φούσκωμα των ποταμών μέχρι την άνοδο του νερού σε ύψος πολλών μέτρων. Ο όγκος και η ορμή του νερού αυξάνονται απότομα χωρίς πολλές προειδοποιήσεις, μεταφέροντας ταυτόχρονα αδρανή υλικά που δημιουργούν παγίδες.

11 Εξοπλισμός Rafting Βάρκα Μια κλασική αυτοσχεδιαζόμενη βάρκα ράφτινγκ έχει σχήμα οβάλ. Ο εξωτερικός πλωτήρας δίνει στη βάρκα το σχήμα, ενώ χωρίζεται με ειδικά χωρίσματα σε επιμέρους ανεξάρτητους αεροθαλάμους έτσι ώστε εάν ένας τρυπήσει ή σχιστεί η να βάρκα να συνεχίζει την πλεύσης της. Εξωτερικά του κεντρικού πλωτήρα και περιμετρικά υπάρχει σχοινί που χρησιμεύει ως στήριγμα εάν κάποιος πέσει στο νερό και θέλει να ανεβεί στη βάρκα. Τα κουπιά του ράφτινγκ πρέπει να αντέχουν σε δυνατές κουπιές, σε κρούσεις με βράχια, να είναι ελαφρά και να επιπλέουν στο νερό.

12 Εξοπλισμός Rafting Εξοπλισμός των επιβατών Κάθε επιβάτης πρέπει να είναι εφοδιασμένος: Ένα σωσίβιο διπλής άνωσης σύμφωνα με τις διατάξεις της ΕΕ Ένα κράνος Μια ισοθερμική στολή Αδιάβροχο Κάλτσες Παπούτσια με αντιολισθητικές σόλες

13 Εξοπλισμός Rafting Εξοπλισμός των οδηγών της βάρκας Ο οδηγός πρέπει να φορά όλο τον εξοπλισμό και είναι εφοδιασμένος με: Ισοθερμική στολή Κράνος Σωσίβιο με ζώνη διάσωσης Μαχαίρι Πλωτό σχοινί διάσωσης Φαρμακείο Σετ αποσκευών της βάρκας Ξηρά τροφή και νερό Ασύρματο τηλέφωνο επικοινωνίας

14 Έλεγχος Οι περιοχές κατάβασης πρέπει να ελέγχονται επιμελώς, συχνά και εάν δυνατόν πριν από κάθε κατάβαση για πιθανά εμπόδια ή αλλαγές στην κοίτη του ποταμού. Σχεδιασμός της δραστηριότητας

15 Στόχοι συμμετεχόντων σε μια κατάβαση ράφτινγκ Τα άτομα συμμετέχουν: Για την άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Για να γνωρίσουν από κοντά το ποτάμι και την πανίδα και τη χλωρίδα. Για να ασκηθούν. Για να ξεφύγουν πραγματικά από την πόλη. Για το κλίμα της παρέας που δημιουργείται στην κατάβαση. Για την περιπέτεια για να κάνουν κάτι καινούριο. Για να ταξιδέψουν σε και να μάθουν καινούρια μέρη. Για να διηγούνται ιστορίες στους φίλους τους.

16 Το μάθημα ΠΡΙΝ από την κατάβαση Η δραστηριότητα του ράφτινγκ ξεκινά πριν από την επιβίβαση στις βάρκες. Ο οδηγός οφείλει να επικοινωνήσεις και να γνωρισθεί με το πλήρωμα του. Με τα την γνωριμία ο κάθε οδηγός οδηγεί το πλήρωμα του και ξεκινά το προκαταρκτικό μάθημα που βασίζεται στο συγκεκριμένο ποτάμι της ημέρας, τον τύπο της βάρκας που θα χρησιμοποιηθεί.

17 Το μάθημα ΠΡΙΝ από την κατάβαση Χωρισμός των ομάδων και τοποθέτηση στις βάρκες, ανάλογα με το διαθέσιμο εξοπλισμό, τις ικανότητες, αλλά και τυχόν προσωπικές προτιμήσεις των συμμετεχόντων. Παρουσίαση στους επιβάτες τον εξοπλισμό. Χρήση του κουπιού. Τεχνική κίνησης του μονού κουπιού και θέση του σώματος.

18 Στρατηγική στην πορεία κατάβασης Οι δυνάμεις πρέπει να είναι κατανεμημένες δεξιά/αριστερά και στις δύο πλευρές της βάρκας. Οι δυνατοί κωπηλάτες τοποθετούνται μπροστά και πίσω και οι αδύναμοι στη μέση. Σύμφωνα με τη μορφολογία του ποταμού και τη ροή του νερού οι συμμετέχοντες καλούνται να εφαρμόσουν τις οδηγίες που τους δίνει ο οδηγού τους.

19 Ορεινή ποδηλασία

20 Η ποδηλασία είναι από τις πλέον δημοφιλείς δραστηριότητες παγκοσμίως καθώς αποτελεί μεταφορικό μέσο για εκατομμύρια ανθρώπους και φυσικά λαμβάνει χώρα σε ανοικτό περιβάλλον. Ο συνδυασμός της ανάπτυξης της τεχνολογίας αναφορικά με το μηχανισμό του ποδηλάτου, τη χρήση βοηθητικών ταχυτήτων καθώς και τη μείωση του βάρους του, έκανε την ποδηλασία από τις πλέον ελκυστικές δραστηριότητες υπαίθριας αναψυχής.

21 Η εξάπλωση του ποδηλάτου αναψυχής ή διεθνώς «ορειβατικό ποδήλατο» αποτελεί μια δραστηριότητα που συμπεριλαμβάνεται σχεδόν σε κάθε μεικτό πρόγραμμα υπαίθριων δραστηριοτήτων. Το επίπεδο της δράσης περιλαμβάνει σχεδιασμένες διαδρομές μέσα σε δασικά πάρκα, εθνικούς δρυμούς, αναβάσεις και καταβάσεις σε δύσκολες συνθήκες πολυήμερες διασχίσεις ορεινών όγκων και διοργάνωση αγώνων.

22 Ορεινή ποδηλασία Η δραστηριότητα της ορεινής ποδηλασίας είναι ευεργετική σωματική, ψυχικά και πνευματικά και θεωρείται υπαίθρια δραστηριότητα παρέας. Αναπτύσσει τις φυσικές ικανότητες της αντοχής, της δύναμης, τη δεξιότητα της ισορροπίας και συντονίζει όλες τις μυϊκές ομάδες του σώματος ανάλογα με το επίπεδο και το βαθμό δυσκολίας της δράσης.

23 Ορεινή ποδηλασία Η ορεινή ποδηλασία έχει ως απαίτηση την κάλυψη μιας διαδρομής που ορισμένα σημεία της παρουσιάζουν τεχνικές δυσκολίες. Η επιτυχής διεκπεραίωση της διαδρομής εξαρτάται από το ρυθμό και την ικανότητα του κάθε ποδηλάτη. Το σημαντικό είναι το συνολικό χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο θα καλυφθεί η διαδρομή. Σε κάθε διαδρομή επιτρέπεται η τεχνική «κουβάλημα του ποδηλάτου με τα χέρια» αλλά αυτή η τεχνική έχει μεγάλη χρονική καθυστέρηση.

24 Εύκολη Διαδρομή Αρχάριοι ποδηλάτες Η διάρκεια να μην ξεπερνά τις τρείς ώρες Η απόσταση έως 30 χιλιόμετρα Μικρές υψομετρικές διαφορές Είδη διαδρομών

25 Διαδρομή Μεσαίας Δυσκολίας Διάρκεια διαδρομής τέσσερις έως έξι ώρες. Είδη διαδρομών Απόσταση διαδρομής έως 80 χιλιόμετρα. Μεγαλύτερη δυσκολία συνθηκών οδήγησης όπως οδήγημα εκτός δρόμου, λασπωμένες διαδρομές, προσπάθεια αποφυγής βράχων κ.α.

26 Δύσκολη Διαδρομή Είδη διαδρομών Απευθύνεται σε άτομα που είναι ήδη προπονημένα, έχουν υψηλές φυσικές και τεχνικές ικανότητες, εμπειρία και διάθεση για σκληραγωγία.

27 Σχεδιασμός της δραστηριότητας Ο οργανωτής για την επιλογή της κατάλληλης διαδρομής ορεινής πεζοπορίας πρέπει να λάβει υπ όψιν του τα προσόντα, τις ικανότητες και την πρότερη εμπειρία των συμμετεχόντων, ώστε η δράση να παραμείνει σε ασφαλή πλαίσια. Επίσης, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και στοιχεία της διαδρομής θα πρέπει να καθοριστούν και συγκεκριμένοι στόχοι που είναι κοντά στα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων.

28 Οι στόχοι των συμμετεχόντων σε μία ορεινή ποδηλασία μπορεί να είναι: Η απόκτηση μιας υπαίθριας κινητικής εμπειρίας. Η βίωση των εμπειριών ορεινής ποδηλασίας από μια καλοσχεδιασμένη διαδρομή ποδηλάτου στο δάσος. Η γνώση της χρήσης του εξοπλισμού, του ρουχισμού και των εργασιών επιδιόρθωσης που πιθανόν απαιτούνται κατά τη διαδρομή. Η ανάπτυξη και βελτίωση των δεξιοτήτων χειρισμού του ποδηλάτου.

29 Οργάνωση της ορεινής ποδηλασίας Βασικοί κανόνες για τη σωστή οργάνωση μιας ορεινής ποδηλασίας: 1. Η διαδρομή θα πρέπει να έχει ελεγχθεί πολλές μέρες πριν τη δράση. 2. Να είναι σχεδιασμένη σε χάρτη. 3. Να αναφέρονται η κυριότερες κατευθύνσεις, οι χιλιομετρικές αποστάσεις, και οι σημαντικές διασταυρώσεις. 4. Τελευταίος έλεγχος της σήμανσης πριν τη δράση. 5. Συνοδός «σκούπα» (με αυτοκίνητο) που αφαιρεί τη σήμανση μετά τη διέλευση του τελευταίου ποδηλάτη. 6. Μέγιστος αριθμός ομάδας μέχρι 12 συμμετέχοντες.

30 Καθοδήγηση της δραστηριότητας της ορεινής ποδηλασίας Οδηγίες στην ομάδα πριν από την έναρξη της δράσης. Περιγραφή της διαδρομής και των προγραμματισμένων στάσεων. Να γνωρίζουν οι συμμετέχοντες τους συνοδούς. Κανένας δε σταματά αυθαίρετα για να φάει, να πιει νερό ή να αλλάξει ρούχα, αλλά οι στάσεις γίνονται υποχρεωτικά για όλη την ομάδα. Αναφορά στον επιθυμητό τρόπο συμπεριφοράς από τους συμμετέχοντες προς τους συνοδούς και το αντίθετο.

31 Καθοδήγηση της δραστηριότητας της ορεινής ποδηλασίας Οδηγίες στην ομάδα πριν από την έναρξη της δράσης. Εστίαση της προσοχής όλων των συμμετεχόντων στο φυσικό περιβάλλον και να αναφορά στους κανόνες συμπεριφοράς έναντι του περιβάλλοντα χώρου. Αρίθμηση μελών της ομάδας και χωρισμός σε τυπικές υπό-ομάδες με κάποιον επικεφαλή. Έλεγχος στα σακίδια με τον ατομικό εξοπλισμό του κάθε συμμετέχοντα. Αναφορά στη σωστή τεχνική πάνω στο ποδήλατο. Αναφορά πιθανών καταστάσεων που θα μπορούσαν να συμβούν στη διάρκεια της πορείας και τους αντίστοιχους τρόπους αντιμετώπισης.

32 Απαραίτητος εξοπλισμός για την ορεινή ποδηλασίας Ποδήλατο. Ντύσιμο ανάλογο με τις καιρικές συνθήκες. Κατά τη διάρκεια κάθε διαδρομής και με προοπτική της αλλαγής λάστιχου, πρέπει να μεταφέρονται πάντα κάποια απαραίτητα εργαλεία όπως δυο μοχλοί, μια σαμπρέλα, τρόμπα, κάποια διορθωτικά και κάποια άλεν. Η αλυσίδα πρέπει να καθαρίζετε από σκόνες και λάσπες και να λιπαίνετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

33 Κανόε/Καγιάκ

34 Κανόε/Καγιάκ Το κανόε/καγιάκ σε εσωτερικά ύδατα πραγματοποιείται, συνήθως με σκάφη διθέσια που δεν ανατρέπονται εύκολα, ενώ απαιτούν χαμηλές φυσικές ικανότητες και πρότερη εμπειρία από τους συμμετέχοντες. Με τον όρο «εσωτερικά ύδατα» εννοούνται όλες οι υδροφόρες δεξαμενές σε μια χερσαία περιοχή, όπως λίμνες, φυσικές ή τεχνητές, τεχνητά κανάλια και ποτάμια χαμηλής ροής έως πλωτά. Οι αποστάσεις που καλύπτονται κατά τη διάρκεια μιας απλής δράσης σε λίμνη με καλές καιρικές συνθήκες είναι 3-5 χιλιόμετρα την ώρα.

35 Οφέλη από τη δραστηριότητα Ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας κάθε διαδρομής η συμμετοχή προσφέρει στο συμμετέχοντα: Αίσθηση απλής εμπειρίας Αλλαγή περιβάλλοντος Αισθητική παρατήρηση Άσκηση Εξερεύνηση-Περιπέτεια Συντονισμό κινήσεων Συνεργασία και αλληλοϋποστήριξη με το ζευγάρι

36 Επίπεδα δυσκολίας διαδρομών Κανόε/Καγιάκ 1 ο επίπεδο Η δραστηριότητα του κανόε/καγιάκ αρχίζει από παρόχθιες πλεύσεις μικρής διάρκειας. Προγράμματα σε γνώριμα νερά διάρκειας μερικών ωρών, θεωρούνται εύκολα και απευθύνονται από παιδιά και οικογένειες έως σε άτομα άνω των 60 ετών χωρίς προβλήματα υγείας. 2 ο επίπεδο Αυτό το επίπεδο δυσκολίας εξελίσσεται σε διαδρομές πολύωρες ή στην απόπειρα διάπλου λιμνών.

37 Επίπεδα δυσκολίας διαδρομών Κανόε/Καγιάκ 3 ο επίπεδο Αναφέρεται σε διαδρομές με διανυκτερεύσεις στις όχθες μιας λίμνης ή σε νησάκια με την ταυτόχρονη μεταφορά όλου του εξοπλισμού πάνω στο σκάφος. 4 ο επίπεδο Ως δυσκολότερο επίπεδο θεωρείται η πλεύση σε πολυήμερες διασχίσεις υδάτινων διαδρομών που συνδυάζουν την κατάβαση σε ήρεμα ποτάμια που συναντούν λίμνες.

38 Εξοπλισμός Κανόε/Καγιάκ Το σκάφος Τα σκάφη που χρησιμοποιούνται κυρίως για δραστηριότητες αναψυχής είναι ανοικτά με δύο θέσεις. Έχουν μήκους 4,5-5 μέτρων και βάρος κιλά. Είναι σχεδόν αβύθιστα διότι έχουν στεγανά. Τα κουπιά Υπάρχουν τα διπλά κουπιά με δύο πτερύγια και τα μονά με ένα πτερύγιο. Το διπλό κουπί έχει ως πλεονέκτημα ότι δαπανάται λιγότερη ενέργεια, προσφέρει συμμετρική κίνηση και συγχρονισμό μεταξύ των δύο κωπηλατών και μπορεί με ευκολία ένα άτομο να οδηγήσει το σκάφος. Για τους αρχάριους προτείνονται τα διπλά κουπιά ενώ για τους περισσότερο έμπειρους τα μονά.

39 Εξοπλισμός Κανόε/Καγιάκ Ρουχισμός και ατομικός εξοπλισμός Απαραίτητος ειδικός εξοπλισμός είναι το ατομικό σωσίβιο. Για τον χειμώνα χρειάζονται: στολές νεοπρέν Αδιάβροχο Κάλτσες νεοπρέν Παπούτσια Για τους καλοκαίρι: Μαγιό Μπλουζάκι Καπέλο για τον ήλιο

40 Εξοπλισμός Κανόε/Καγιάκ Ρουχισμός και ατομικός εξοπλισμός Οι συνοδοί πρέπει να διαθέτουν στο σκάφος σε αδιάβροχη συσκευασία: Πυξίδα Χάρτη της περιοχής Ασύρματη επικοινωνία Φαρμακείο Φακό Αντισταμινική κρέμα Λεπτό σχοινί μήκους 5 μέτρων Αλουμινοκουβέρτα Σφυρίχτρα

41 Σχεδιασμός δραστηριότητας Περιοχές που ενδείκνυται για δράση Η χάραξη της διαδρομής για κανόε/καγιάκ χρειάζεται οπωσδήποτε πυξίδα και χάρτη. Μεγάλες διαδρομές κατάλληλες για τη δράση είναι ο συνδυασμός διάσχισης τεχνητών λιμνών και ποταμών. Κάθε λίμνη χαρακτηρίζεται από τη διαφορετικότητα των νερών της όπως το βάθος, τη διαύγεια, το είδος του πυθμένα, τη μορφολογία των ακτών της, τα φράγματα, το φυσικό τοπίο. Οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν πάντα τις συνθήκες πλεύσης.

42 Στόχοι για τους συμμετέχοντες Η διαδρομή του κανό πρέπει να σχεδιαστεί απευθυνόμενη στο μέσο όρο των ικανοτήτων των συμμετεχόντων. Η εμπειρία, η τεχνική, η φυσική κατάσταση, η ψυχική διάθεση και η σύνθεση της ομάδας είναι παράγοντες που καθορίζουν τους επιμέρους στόχους της δράσης. Ο συνολικός χρόνος και η απόσταση πρέπει να είναι στα μέτρα των πελατών για να απολαύσουν τη διαδρομή.

43 Προϋποθέσεις για τη συμμετοχή ενός ατόμου σε διαδρομή κανόε/καγιάκ : Ένα ανεκτό επίπεδο φυσικής κατάστασης και υγείας είναι αρκετό για τη συμμετοχή ατόμων όλων των ηλικιών. Υπέρβαρα άτομα ή άτομα με προβλήματα στην περιοχή της μέσης παρατηρήθηκε ότι δεν αισθάνονται άνετα με τις πολύωρες διαδρομές. Η συμμετοχή δεν απαιτεί πρότερη εμπειρία. Απαραίτητη η εξοικείωση με το υγρό στοιχείο και η γνώση κολύμβησης.

44 Οργάνωση της δραστηριότητας Διαδικασίες που ακολουθούνται από τον διοργανωτή. Οι συνοδοί να έχουν ήδη προετοιμάσει τον εξοπλισμό (καθαρά σκάφη, εξοπλισμός στο σκάφος). Οι συνοδοί να είναι ντυμένοι κατάλληλα. Οι συνοδοί να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ευχάριστο κλίμα και εμπιστοσύνης. Οι συνοδοί να αντιληφθούν τις προσδοκίες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των πελατών. Οι συνοδοί να είναι πρόθυμοι, ευγενικοί και ευχάριστοι. Οι συνοδοί εκτός από την εκμάθηση της τεχνικής να δώσουν και πληροφορίες και για το φυσικό περιβάλλον.

45 Βιβλιογραφία Θεοδωράκης Ν. (2014). Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Θεσσαλονίκη Κουθούρης, Χ. (2009). Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής, Ακραία Αθλήματα. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. Θεσσαλονίκη.