Εργαστήριο Τεχνολογίας Λογισμικού και Ανάλυσης Συστημάτων - 1 ο Εργαστήριο

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 3 ο ΕΞΑΜΗΝΟ Εργαστήριο Τεχνολογίας Λογισμικού και Ανάλυσης Συστημάτων - 1 ο Εργαστήριο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Πρέντζα Ανδριάννα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ: Στουγιάννου Ελευθερία Επικοινωνίας: estoug@unipi.gr

2 Περιεχόμενο & Δομή Όλου Του Εργαστηρίου Μοντελοποίηση Συστημάτων με την Χρήση της UML Εκμάθηση και Χρήση Case Εργαλείου Use-cases Diagrams (2 μαθήματα) 1 η ενότητα Class Diagrams (2 μαθήματα) Activity Diagrams (1 μάθημα) 2 η ενότητα Sequence Diagrams (1 μάθημα) 3 η ενότητα Communication Diagrams (1 μάθημα) Επαναληπτικό Παράδειγμα χρησιμοποιώντας όλα τα παραπάνω (1-2 μαθήματα) Θα υπάρχει μία εργασία ανά ενότητα που θα βαθμολογείται Θα δοθεί μία εργασία προς το τέλος του μαθήματος (του εξαμήνου). Το Εργαστήριο θα πραγματοποιείται κάθε: Τρίτη 10:00-12:00 (Ομάδα 1), Τρίτη 14:00-16:00 (Ομάδα 2), Τετάρτη 14:00-16:00 (Ομάδα 3)

3 Τι είναι η UML Η UML (Unified Modeling Language) είναι μία γλώσσα για: Κατάρτιση προδιαγραφών λογισμικού και τεκμηρίωση τμημάτων λογισμικού Αναπαράσταση με οπτικό τρόπο (visualization) τμημάτων λογισμικού Μοντελοποίηση εταιρικών και άλλων συστημάτων που δεν αφορούν λογισμικό. Χρησιμότητα των Case Tools (Εργαλείων Μοντελοποίησης) Σχεδιασμός διαγραμμάτων που εξασφαλίζουν τη σωστή χρήση των στοιχείων του μοντέλου. Δημιουργία Κώδικα Παραγωγή Μοντέλων από τον Κώδικα (Reverse Engineering) Κάλυψη όλων των επιπέδων αφαίρεσης, από το επίπεδο περιγραφής του συστήματος στο επίπεδο του κώδικα,..κ.α. Παραδείγματα UML Case Tools: IBM Rational Rose, Visual Paradigm, ArgoUML, PowerDesigner, κ.α. ΕΜΕΙΣ, στο Εργαστήριό μας θα χρησιμοποιήσουμε το UMLet εργαλείο (freeware)

4 Μοντέλο Περιπτώσεων Χρήσης Μοντέλο των λειτουργιών και του περιβάλλοντος του Συστήματος χρησιμοποιείται σαν συμβόλαιο μεταξύ του πελάτη και της ομάδας ανάπτυξης του συστήματος, βασική είσοδος σε δραστηριότητες, όπως είναι η ανάλυση, ο σχεδιασμός και ο έλεγχος του συστήματος. Τεκμηριώνει το σύνολο των λειτουργικών απαιτήσεων του υπό ανάπτυξη συστήματος και περιλαμβάνει: τους actors του συστήματος, τις περιπτώσεις χρήσης, διαγράμματα περιπτώσεων χρήσης, καθώς και άλλα διαγράμματα.

5 Use Cases (Περιπτώσεις Χρήσης) Τι θα κάνει το λογισμικό για κάποιον χρήστη; (όχι τι κάνει το λογισμικό). Το σύνολο των περιπτώσεων χρήσης περιγράφουν την λειτουργικότητα που παρέχεται από το σύστημα. Είναι διηγήσεις χρήσης του συστήματος λογισμικού. Το όνομά τους ξεκινάει από ρήμα ή μπορεί να είναι ουσιαστικό που δηλώνει ενέργεια. Μία περίπτωση χρήσης παρέχει αξία στον τελικό χρήστη, παράγοντας κάποιο ευδιάκριτο αποτέλεσμα Η UML παρέχει τα διαγράμματα περιπτώσεων χρήσης (use case diagrams). UML Διαγράμματα Περιπτώσεων Χρήσης: απεικονίζουν τα όρια του συστήματος και τις αλληλεπιδράσεις του με τον έξω κόσμο.

6 Actors Actor: Ο χρήστης του προγράμματος. Συνήθως, αφορά φυσικά πρόσωπα ή στοιχεία εκτός του συστήματος που αλληλοεπιδρούν με αυτό. Άνθρωπος (π.χ. υπάλληλος) ή σύστημα (π.χ. βάση δεδομένων) τύπος χρήστη Το όνομά του θα πρέπει να είναι ουσιαστικό. Πρωτεύων actor για μία περίπτωση χρήσης είναι ο actor που κατά κανόνα την εκκινεί. Δευτερεύον actor: το σύστημα επικοινωνεί μαζί τους, ενώ διεκπεραιώνει μια περίπτωση χρήσης. Δηλαδή, παρέχουν πληροφορίες ή ενημερώνονται από το Σύστημα, ΑΛΛΑ δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλία ενεργειών. Μία περίπτωση χρήσης ικανοποιεί κυρίως τους στόχους του πρωτεύοντος actor. Η εξυπηρέτηση των στόχων του πρωτεύοντος actor είναι το στοιχείο με το οποίο αποτιμάται η αξία που παρέχει μία περίπτωση χρήσης.

7 Πώς θα βρούμε τους Actors Απαντώντας στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ποιοί είναι οι κύριοι χρήστες του συστήματος; Ποιός χρειάζεται την υποστήριξη του συστήματος για τις καθημερινές εργασίες; Ποιοί είναι οι δευτερεύοντες χρήστες του συστήματος; Τι υλικό (h/w) χρησιμοποιεί το σύστημα; Ποιά άλλα συστήματα (εάν υπάρχουν) αλληλοεπιδρούν με το σύστημα; Υπάρχουν οντότητες που αλληλοεπιδρούν με το σύστημα έχοντας πολλαπλούς ρόλους ως actors;

8 Διάγραμμα Περιπτώσεων Χρήσης Απεικονίζει μια όψη του μοντέλου περιπτώσεων χρήσης. Αποτελείται από ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα στοιχεία: Actor, use case, Σημαντικό: Ένας actor πρέπει να συνδέεται τουλάχιστον με ένα use-case, ενώ μερικά usecases δεν είναι απαραίτητο να συνδέονται με κάποιον actor. συσχέτιση επικοινωνίας (communicate-association) μεταξύ actor και use case, σχέση γενίκευσης μεταξύ actors (actor generalization), σχέση συμπερίληψης (include relationship) μεταξύ use cases, σχέση επέκτασης (extend relationship) μεταξύ use cases, σχέση γενίκευσης μεταξύ use cases (use case generalization)

9 Βασικά Σύμβολα

10 Σχέση Γενίκευσης Μεταξύ των Actors Γενίκευση: χρησιμοποιείται για την απεικόνιση κληρονομικών σχέσεων μεταξύ των actors. Ένας actor B που κληρονομεί έναν actor A, επικοινωνεί με τις ίδιες περιπτώσεις χρήσης. Η πολλαπλή κληρονομικότητα επιτρέπεται. Β Γ Α

11 Σχέσεις μεταξύ περιπτώσεων χρήσης (1/5) (Τρία Είδη Σχέσεων) 1) Σχέση Γενίκευσης/Εξειδίκευσης (generalization/specification/is-a ) 1 (A) 2 (A) (B) (C) Χρησιμοποιείται όταν υπάρχει μία περίπτωση χρήσης που είναι όμοια με κάποια άλλη, αλλά κάνει κάτι περισσότερο Χρησιμοποιείται συνήθως για την απεικόνιση εναλλακτικών σεναρίων Οι περιπτώσεις χρήσης B και C κληρονομούν τη συμπεριφορά της A στο παράδειγμα 1. Μπορούν να εξειδικεύσουν τα βήματα των ροών της Α.

12 Σχέσεις μεταξύ περιπτώσεων χρήσης (2/5) (Τρία Είδη Σχέσεων) 2) Σχέση Συμπερίληψης (include) περιλαμβάνει (υποχρεωτικό ) Μία περίπτωσης χρήσης (ΠΧ) θα πρέπει να καλέσει μία άλλη ΠΧ. (π.χ. Login ΠΧ includes User Authentication ΠΧ) Σε αρκετές περιπτώσεις τα βήματα που εκτελούνται σε μία περίπτωση χρήσης μπορεί να επαναλαμβάνονται στην εκτέλεση βημάτων κάποιας άλλης περίπτωσης χρήσης. Προκειμένου να αποφύγουμε την επανάληψη των βημάτων μπορούμε να εισάγουμε τη σχέση της συμπερίληψης (include) μεταξύ δύο περιπτώσεων χρήσης, όπου μία περίπτωση χρήσης συμπεριλαμβάνει στις ροές των σεναρίων της, ροές μίας δεύτερης περίπτωσης χρήσης.

13 Σχέσεις μεταξύ περιπτώσεων χρήσης (3/5) (Τρία Είδη Σχέσεων) Παραδείγματα Σχέσης «include»: Δωμάτιο Ξενοδοχείου Μαθητολόγιο

14 Σχέσεις μεταξύ περιπτώσεων χρήσης (4/5) (Τρία Είδη Σχέσεων) 3) Σχέση Επέκτασης (extend προαιρετικό- ) (A) (B) (C) Μία περίπτωση χρήσης (ΠΧ) καλεί μία άλλη ΠΧ κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες (if-then decision points). Η περιπτώσεις χρήσης Β, C επεκτείνουν τη λειτουργικότητα της περίπτωσης χρήσης Α χωρίς η Α να το γνωρίζει. Δεν γίνεται αναφορά στην περίπτωση χρήσης Β και C στο κείμενο της Α. Οι επεκτάσεις εισάγονται σε διαφορετική ενότητα που ονομάζεται «Σημεία Επέκτασης».

15 Σχέσεις μεταξύ περιπτώσεων χρήσης (5/5) (Τρία Είδη Σχέσεων) 1 Παραδείγματα Σχέσης «extend»: To Extending Use Case δείχνει στο βασικό «Base Use Case». Οι συνθήκες και τα Extension Points (Σημεία Επέκτασης) μπορούν να παρουσιαστούν. 3 2

16 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (1/6) (- Σενάρια -) Χρήση Σεναρίων: τεχνική περιγραφής περιπτώσεων χρήσης Ένα Σενάριο είναι μια ακολουθία βημάτων που περιγράφουν την αλληλεπίδραση ενός χρήστη με το σύστημα. Τα διαφορετικά μονοπάτια στη ροή εκτέλεσης των περιπτώσεων χρήσης ονομάζονται σενάρια.

17 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (2/6) (Παράδειγμα: Αγορά Προϊόντος) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΜΕ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ο πελάτης ξεφυλλίζει τον κατάλογο και προσθέτει τα αντικείμενα που θέλει στο καλάθι αγορών. Όταν θέλει να πληρώσει, περιγράφει τον τρόπο αποστολής των προϊόντων, δίνει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας και επιβεβαιώνει την αγορά. Το σύστημα επαληθεύει τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας και επιβεβαιώνει την αγορά, ενώ στέλνει και ένα επιβεβαίωσης. Κύριο/Βασικό Σενάριο Επιτυχίας

18 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (3/6) (Εναλλακτικά Σενάρια/Ροές Γεγονότων) Αφορούν σε υπο-περιπτώσεις του αρχικού (βασικού) σεναρίου (βασική ροή γεγονότων) που προκύπτουν κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Έχουν τον ίδιο στόχο με το αρχικό σενάριο. Παραδείγματα εναλλακτικών σεναρίων στην «Αγορά Προϊόντος»: Η επαλήθευση των στοιχείων της πιστωτικής κάρτας μπορεί να αποτύχει. Οι τακτικοί πελάτες δε χρειάζεται να δίνουν με κάθε αγορά τα στοιχεία αποστολής, ούτε αυτά της πιστωτικής τους κάρτας.

19 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (4/6) Επομένως, η περιγραφή αποτελείται από: Κύριο Σενάριο Επιτυχίας (ΚΣΕ)/Βασική Ροή Γεγονότων: Περιγράφει το περιεχόμενο της περίπτωσης χρήσης ως μία ακολουθία αριθμημένων βημάτων. Επεκτάσεις / Εναλλακτικές Ροές Γεγονότων Περιγράφει εναλλακτικά σενάρια, που έχουν τον ίδιο στόχο με το ΚΣΕ της περίπτωσης χρήσης. Μπορούν να αφορούν σε επιτυχίες ή αποτυχίες. Εύρεση Επεκτάσεων: Για κάθε βήμα του ΚΣΕ: -- Πώς μπορεί αυτό να εξελιχθεί διαφορετικά; -- Πώς μπορεί να αποτύχει; Προϋποθέσεις (pre-conditions): Περιγράφει τι πρέπει να επαληθεύσει το σύστημα ότι ισχύει, πριν επιτρέψει την εκκίνηση μίας περίπτωσης χρήσης. Ενδιαφερόμενοι (stakeholders): - Όσοι επωφελούνται από την ενεργοποίηση του συγκεκριμένου use case. - Δεν είναι απαραίτητο να είναι χρήστες του Συστήματος.

20 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (5/6) (- Κύριο Σενάριο Επιτυχίας / Βασική Ροή Γεγονότων -) Ακολουθία βημάτων ΚΣΕ Ένα ΚΣΕ είναι μία ακολουθία αριθμημένων βημάτων Κάθε βήμα είναι συνήθως ένα στοιχείο της αλληλεπίδρασης μεταξύ ενός actor και του συστήματος. ΚΣΕ στο Παράδειγμα «Αγορά Προϊόντος»: 1) Ο πελάτης ξεφυλλίζει τον κατάλογο και επιλέγει προϊόντα για αγορά 2) Ο πελάτης πηγαίνει στη σελίδα εισόδου 3) Ο πελάτης συμπληρώνει τα στοιχεία αποστολής 4) Το σύστημα παρουσιάζει τις πλήρεις πληροφορίες τιμολόγησης, μαζί με τα έξοδα αποστολής 5) Ο πελάτης συμπληρώνει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας 6) Το σύστημα εγκρίνει την αγορά 7) Το σύστημα επιβεβαιώνει αμέσως την πώληση 8) Το σύστημα στέλνει μήνυμα επιβεβαίωσης μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Ο πελάτης ξεφυλλίζει τον κατάλογο και προσθέτει τα αντικείμενα που θέλει στο καλάθι αγορών. Όταν θέλει να πληρώσει, περιγράφει τον τρόπο αποστολής των προϊόντων, δίνει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας και επιβεβαιώνει την αγορά. Το σύστημα επαληθεύει τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας και επιβεβαιώνει την αγορά, ενώ στέλνει και ένα επιβεβαίωσης.

21 Περιγραφή Περιπτώσεων Χρήσης (6/6) Επεκτάσεις (Εναλλακτικές Ροές Γεγονότων) στο Παράδειγμα «Αγορά Προϊόντος»: 3 α ) Ο πελάτης είναι τακτικός πελάτης 1. Το σύστημα παρουσιάζει τις τρέχουσες πληροφορίες για τη διεύθυνση αποστολής, την τιμολόγηση και τη χρέωση. 2. Ο πελάτης ενδέχεται να αποδεχθεί ή να αναθεωρήσει αυτές τις πληροφορίες. Επιστροφή στο βήμα 6 του ΚΣΕ. 6 α ) Το Σύστημα αποτυγχάνει να εγκρίνει την αγορά μέσω πιστωτικής κάρτας 1. Ο πελάτης μπορεί να καταχωρήσει πάλι τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας ή να κάνει ακύρωση.

22 ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΧΡΗΣΗΣ (-Σύστημα Αεροδρόμιο-) Στην εικόνα φαίνονται ξεκάθαρα τα όρια του Συστήματος. Στις επόμενες διαφάνειες θα δούμε πως θα σχεδιάσουμε το συγκεκριμένο παράδειγμα στο CASE εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουμε.

23 Πώς να δημιουργήσουμε ένα Διάγραμμα Περιπτώσεων Χρήσης 1) Σημείωσε σε μία στήλη τις κυριότερες λειτουργίες (use-cases) του Συστήματος. -- Επιχειρηματικά γεγονότα που εξαρτώνται από την ανταπόκριση του Συστήματος. -- Στόχοι/ανάγκες χρηστών που θα πρέπει να επιτυγχάνονται μέσα από το Σύστημα. -- Ενέργειες που αφορούν δεδομένα: Create, Read, Update, Delete (CRUD) data 2) Σχεδίασε τα οβάλ σχήματα για τα παραπάνω use-cases που εξήχθησαν. 3) Σχεδίασε τα όρια του Συστήματος. -- Βήματα -- 4) Σχεδίασε τους Actors και σύνδεσέ τους με τα use-cases. 5) Σημείωσε τις include, exclude σχέσεις μεταξύ των use-cases (αυτό γίνεται στο τέλος - και όχι στην αρχή).

24 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (1/3) (Παράδειγμα Σύστημα Παραγγελειοληψίας) Σχεδιάζετε ένα Σύστημα παραγγελειοληψίας από σερβιτόρους. Ο σερβιτόρος στο palmtop παίρνει την παραγγελία από τον πελάτη, και σημειώνει με τη σειρά τα ορεκτικά, το κυρίως πιάτο και το επιδόρπιο. Στο τέλος, πατά αποστολή και στέλνει την παραγγελία στο σεφ. Όταν η παραγγελία είναι έτοιμη, ο σεφ στέλνει ειδοποίηση στο palmtop του σερβιτόρου. Τέλος, όταν ο πελάτης θέλει να πληρώσει, ο σερβιτόρος σημειώνει την πληρωμή στον palmtop και κλείνει έτσι την εξυπηρέτηση του πελάτη. Ποιό είναι το πιο κατάλληλο μοντέλο περιπτώσεων χρήσης για το Σύστημα αυτό;

25 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (2/3) (Παράδειγμα Σύστημα Παραγγελειοληψίας) ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ: Τα use cases βγαίνουν συνήθως από την περιγραφή. Σημειώνω τα εξής ρήματα: σερβιτόρος: "παίρνει παραγγελία", "σημειώνει ορεκτικά", "σημειώνει κυρίως πιάτο", "σημειώνει επιδόρπιο", "πατά αποστολή", "στέλνει παραγγελία", "σημειώνει πληρωμή", "κλείνει εξυπηρέτηση" σεφ: "στέλνει ειδοποίηση" πελάτης: "πληρώσει" Άρα, από τα παραπάνω, φαίνεται να έχω: 3 actors και 10 use-cases

26 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (3/3) (Παράδειγμα Σύστημα Παραγγελειοληψίας) Σημαντικότερος Πρωτεύων Actor: ο σερβιτόρος Οπότε, ξεκινάτε ζωγραφίζοντας πάνω αριστερά τον actor σερβιτόρο. Το πρώτο ρήμα σας είναι το "παίρνει παραγγελία", το οποίο το κάνετε "Λάβε παραγγελία". Προσοχή στο naming convention: η πρώτη λέξη να είναι ρήμα που ξεκινάει με κεφαλαίο και ακολουθεί το αντικείμενο, όσο πιο λακωνικά γίνεται, με μικρά γράμματα (στα Ελληνικά μπορούμε όμως να χρησιμοποιήσουμε και ουσιαστικά που δηλώνουν ενέργεια, όπως π.χ. το «Λήψη Παραγγελίας). Ακολουθούν τα 3 included use cases, το ένα κάτω από το άλλο, και από κάτω το "Στείλε παραγγελία". Δουλεύετε στο παραπάνω μοτίβο Σε αυτό το σημείο, ας ανοίξουμε το εργαλείο μας, το UMLet για να μπορέσουμε να το δουλέψουμε καλύτερα!!!

27 UMLet Εργαλείο που χρησιμοποιείται είτε ως standalone είτε ως plugin στο eclipse. Είναι freeware και μπορείτε να το κατεβάσετε από το παρακάτω link:

28 UMLet Through Eclipse Αρχικά, φτιάχνουμε ένα νέο project: Έπειτα, φτιάχνουμε ένα νέο UMLet diagram: File New Other Umlet diagram Next Fill Container Fill Diagram Name Finish

29 UMLet Through Eclipse: Use Case Diagrams (Παράδειγμα Σύστημα Παραγγελειοληψίας -) Επιλέξτε «UML Use Case» από τη δεξιά λίστα. Διπλό κλικ ή Drag & drop κάθε component από το δεξί πλαίσιο στο κεντρικό χώρο εργασίας σας, έτσι ώστε να συνθέσετε το use case diagram που θέλετε. Στο πλαίσιο Properties, συμπληρώνετε το όνομα του επιλεγμένου κάθε φορά component του διαγράμματός σας. Π.χ. Αctor Σερβιτόρος Με διπλό κλικ πάνω σε κάθε component στο κεντρικό χώρο εργασίας σας που συνθέτετε το διάγραμμα, φτιάχνεται ένα αντίγραφο του στοιχείου αυτού.

30 Περιγραφή: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (1/4) - Δανεισμός Βιβλιοθήκης - Ο βιβλιοθηκονόμος ταυτοποιεί τον δανειζόμενο. Το Σύστημα παρουσιάζει τα στοιχεία του δανειζόμενου. Ο βιβλιοθηκονόμος επιβεβαιώνει ότι ο δανειζόμενος δικαιούται να δανειστεί βιβλία. Ο βιβλιοθηκονόμος καταχωρίζει τα στοιχεία των αντιτύπων. Το Σύστημα καταγράφει το δανεισμό και παρουσιάζει την προθεσμία για την επιστροφή των αντιτύπων.

31 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (2/4) - Δανεισμός Βιβλιοθήκης: Βασική Ροή Γεγονότων «Δανεισμός Αντιτύπων» - 1. Ο δανειζόμενος έρχεται στο βιβλιοθηκονόμο κρατώντας τα αντίτυπα των βιβλίων προς δανεισμό. 2. Ο βιβλιοθηκονόμος αναζητά τον δανειζόμενο. 3. Το Σύστημα παρουσιάζει τα στοιχεία του δανειζόμενου. 4. Ο βιβλιοθηκονόμος αναζητά το αντίτυπο. 5. Το Σύστημα παρουσιάζει τα στοιχεία του αντιτύπου. 6. Ο βιβλιοθηκονόμος επιλέγει το αντίτυπο προς δανεισμό. 7. Το Σύστημα επιβεβαιώνει ότι ο δανειζόμενος μπορεί να δανειστεί το αντίτυπο. 8. Το Σύστημα καταχωρίζει το δανεισμό και εμφανίζει την προθεσμία επιστροφής. 9. Ο βιβλιοθηκονόμος ενημερώνει τον δανειζόμενο για την προθεσμία επιστροφής του αντιτύπου. 10. Ο βιβλιοθηκονόμος επαναλαμβάνει τα βήματα 4 έως 9 για όλα τα αντίτυπα.

32 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (3/4) - Δανεισμός Βιβλιοθήκης: Εναλλακτικές Ροές Γεγονότων «Δανεισμός Αντιτύπων» - Σε οποιοδήποτε σημείο, το λογισμικό καταρρέει: 1. Ο βιβλιοθηκονόμος εκκινεί το Σύστημα. 2. Το Σύστημα ταυτοποιεί το βιβλιοθηκονόμο. 3. Ο βιβλιοθηκονόμος εκκινεί το δανεισμό για τα εναπομείναντα αντίτυπα. 2α. Ο δανειζόμενος έρχεται για πρώτη φορά για δανεισμό. 1. Ο βιβλιοθηκονόμος επιβεβαιώνει ότι ο δανειζόμενος μπορεί να δανειστεί βιβλία από τη Βιβλιοθήκη. 1α. Ο δανειζόμενος δε δικαιούται να δανειστεί από τη Βιβλιοθήκη. 1. Ο δανεισμός τερματίζει. 2. Ο βιβλιοθηκονόμος καταχωρίζει τον δανειζόμενο στο σύστημα με τη «Διαχείριση Δανειζόμενου».

33 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΧΡΗΣΗΣ (4/4) - Δανεισμός Βιβλιοθήκης: Use-Case Diagram - Use-Case Diagram, χρησιμοποιώντας το UMLet Ποιοι είναι οι Actors? Βιβλιοθηκονόμος Δανειζόμενος (Φοιτητής/Καθηγητής) Διαχειριστής Συστήματος Ημερολόγιο Συστήματος Διαχειριστής Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου Ποια είναι τα use-cases? Δανεισμός Αντιτύπων Ταυτοποίηση Χρήστη

34 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Ταμειακή Μηχανή - (1/3) Περιγραφή: Πελάτης φτάνει στο ταμείο με τα είδη που θέλει να αγοράσει. Για κάθε είδος σαρώνεται ο γραμμωτός του κώδικας (barcode), ο ταμίας εισάγει ποσότητα και στην οθόνη εμφανίζεται η περιγραφή και η τιμή. Στο τέλος, εμφανίζεται το κόστος και επιλέγεται ο τρόπος πληρωμής: μετρητά, επιταγή ή πιστωτική κάρτα. Με την πληρωμή, τυπώνεται η απόδειξη και ενημερώνεται το υπόλοιπο των ειδών στο κατάστημα. Ο διευθυντής δίνει το πρωί στον ταμία κάποια χρήματα για να ξεκινήσει και το βράδυ παίρνει την είσπραξη.

35 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ACTORS: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Ταμειακή Μηχανή - (2/3)

36 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Ταμειακή Μηχανή - (3/3) USE-CASE DIAGRAM: Δευτερεύων Actor

37 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Σύστημα Κράτησης Ραντεβού Ασθενών Σε Ιατρείο (1/2) Σε ένα απλό σενάριο: Actors: Patient Doctor Management (Γραμματεία) Use-Cases: Make Appointment Record Availability Produce schedule information

38 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Σύστημα Κράτησης Ραντεβού Ασθενών Σε Ιατρείο (2/2) Θεωρείστε τώρα ότι το Σύστημα θα πρέπει να μπορεί να ελέγχει αν τα στοιχεία ενός ασθενή υπάρχουν ήδη στο σύστημα (παλιός ασθενής) ή αν είναι νέος, οπότε θα πρέπει να ανοιχτεί μία καινούργια καρτέλα με τα στοιχεία του. Επίσης, θα πρέπει να ενημερώνει τα στοιχεία ενός παλιού ασθενή και να κανονίζει τις πληρωμές για κάθε ραντεβού. Τέλος, θα πρέπει να βγαίνει κάποιο πρόγραμμα με τα ραντεβού του γιατρού.

39 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Υποδοχή Νοσοκομείου - Το υπο-σύστημα Hospital Reception υποστηρίζει ορισμένα από τα πολλά καθήκοντα ενός Receptionist σε νοσοκομείο. Ο Receptionist προγραμματίζει τα ραντεβού και την εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκομείο, συλλέγει πληροφορίες από τους ασθενείς μέσω τηλεφώνου ή/και με την άφιξη των ασθενών στο νοσοκομείο. Για τον ασθενή που θα μείνει στο νοσοκομείο θα πρέπει να ελέγχεται και να του δίνεται κάποιο ελεύθερο κρεβάτι σε κάποιο δωμάτιο. Οι Receptionists θα πρέπει να λαμβάνουν επίσης, τις πληρωμές, να καταγράφουν αυτές σε μία βάση δεδομένων και να δίνουν αποδείξεις, ασφαλιστικά έγγραφα και ιατρικές διαγνώσεις/αποτελέσματα.

40 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Ηλεκτρονικό Κατάστημα - (1/2)

41 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Ηλεκτρονικό Κατάστημα - (2/2)

42 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - Έκδοσης Δανείων/Καρτών Τραπέζης -