Αξιολόγηση επιχειρηματικών ευκαιριών στον τομέα έρευνας υδρογονανθράκων

Transcript

1 Ημερίδα ΤΕΕ «Έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα» Αθήνα 19 Ιανουαρίου 2012 Αξιολόγηση επιχειρηματικών ευκαιριών στον τομέα έρευνας υδρογονανθράκων Διεύθυνση Έρευνας & Παραγωγής Υδρογονανθράκων Γιάννης Γρηγορίου, Διευθυντής Ε&Π Γεωργιάννα Πετρολιά, Οικονομικός Αναλυτής

2 Διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων των πετρελαϊκών εταιριών Απόρριψη Στρατηγική Εντοπισμός επενδυτικών ευκαιριών στην έρευνα & παραγωγή Asset Screening, Ranking, Αξιολόγηση Επενδυτική απόφαση Ευκαιρία Ναι Χάρτες Αποθέματα Τεχνικοί κίνδυνοι Εξελίξεις αγοράς και επιχειρηματικό περιβάλλον Συμβατικοί όροι - Φορολογία Πολιτική σταθερότητα Security analysis 2

3 Σύνθετη διαδικασία επιλογής στρατηγικής Επιλογή Στρατηγικής Τι στρατηγική θα ακολουθήσει κάθε πετρελαϊκή εταιρία; Πως θα εφαρμοστεί; Υπάρχουν πολλές κατηγορίες πετρελαϊκών εταιριών διαφορετικού μεγέθους Major Oil Companies/Multinationals Κρατικές εταιρίες πετρελαίου Λοιπές (Large sized independents, Medium &Small) Εταιρίες που ενδιαφέρονται για επενδύσεις σε περιοχές: Έρευνας Ανάπτυξης Παραγωγής Εταιρίες που ενδιαφέρονται για κοιτάσματα πετρελαίου ή αερίου ή και τα δύο. Εταιρίες που προτιμούν χερσαία από θαλάσσια κοιτάσματα, με περισσότερο ή λιγότερο τεχνικό κίνδυνο. Διαφορετικές εταιρίες θα ενδιαφερθούν για διαφορετικές περιοχές στην Ελλάδα 3

4 Διαδικασία ανεύρεσης και εντοπισμού επενδυτικών ευκαιριών Εντοπισμός επενδυτικών ευκαιριών Ποιες θα είναι οι βασικές χώρες δραστηριοποίησης; Ποιες περιοχές θα πρέπει να αξιολογηθούν; Αξιολόγηση επιχειρηματικού περιβάλλοντος /country entry Αξιολόγηση ανταγωνισμού Κατάταξη ευκαιριών και επιλογή 4

5 Αξιολόγηση του πετρελαϊκού τομέα της χώρας Οι πετρελαϊκές εταιρίες αφιερώνουν μεγάλο χρονικό διάστημα για την απόφαση τους να εισέλθουν στην αγορά μίας χώρας. Είναι απαραίτητο να διερευνήσουν το νομικό πλαίσιο Την πολιτική της χώρας, τιςδομέςεξουσίας, ρόλους και τις ευθύνες για την ομαλή πορεία των εργασιών Τους οικονομικούς μηχανισμούς της χώρας συμπεριλαμβανομένου του φορολογικού μηχανισμού Τους περιβαλλοντικούς κανόνες για την αποφυγή ενδεχομένης καθυστέρησης του έργου ή και κινδύνου στην διεκπεραίωση των εργασιών από περιβαλλοντικά πρόστιμα, πιθανή ανάκληση αδειών παραχώρησης κτλ. Τοπικό εργατικό δυναμικό και υπηρεσίες 5

6 Πιθανά ερωτήματα που θα πρέπει να διερευνηθούν Θα πρέπει να επενδύσουν στην χώρα; Ποιες είναι οι σχετικές Συμβάσεις στην χώρα ; Υπάρχει υποχρέωση καταβολής ειδικών φόρων πετρελαίου μισθωμάτων κτλ Ποιες είναι οι απαιτήσεις για την είσοδο της αγοράς στην χώρα; Πόσο καιρό θα χρειαστεί για να αρχίσουν οι δραστηριότητες έρευνας και παραγωγής ; Ποιοι είναι οι κύριοι ρυθμιστικοί κίνδυνοι ; Σχετικό νομοθετικό πλαίσιο παρεμφερών δραστηριοτήτων. Στην πράξη όμως ; Παραδείγματα από άλλες εταιρίες που στο παρελθόν δραστηριοποιούνταν στην χώρα αυτή στον τομέα της έρευνας Υπάρχει τοπική αγορά προμηθευτών που προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες στον τομέα αυτό; Και αν ναι το κόστος τους σε σχέση με άλλες αγορές του εξωτερικού είναι υψηλό ; Υπάρχουν κίνδυνοι που πηγάζουν από πολιτικές αναταραχές, ζητήματα συνόρων, αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, επιθέσεις σε υποδομές/ εγκαταστάσεις ; 6

7 Ανάλυση για την είσοδο στην αγορά μιας χώρας Πολιτικοί και Συμβατικοί όροι Πολιτική σταθερότητα, πολιτικά σενάρια κινδύνου, διενέξεις με άλλες χώρες για τον καθορισμό συνόρων και ΑΟΖ. Μακροπρόθεσμα σχέδια ενέργειας, σχεδιασμός αγοράς αερίου, Πόλεμος & εξωτερικές απειλές, οικονομική σταθερότητα, ενεργειακό ισοζύγιο, Περιβαλλοντικά θέματα / ακτιβισμός Υποχρεώσεις (forced partners, local procurement requirements) Επιχειρηματικό περιβάλλον Τοπικοί φορείς, διαφθορά Προστατευμένες περιοχές / εθνικά πάρκα. Εργασιακές / πολιτικές αναταραχές Περιορισμοί στις άμεσες ξένες επενδύσεις, Ανταγωνισμός Οικονομικοί όροι Γεωλογία Ανάλυση γεωλογικών λεκανών Στρωματογραφία, Πορώδες, Ταμιευτήρες, δομές. Πετρελαϊκό σύστημα, μετανάστευση & πετρελαίου / φυσικού αερίου, New Country Assessment Εμπορικό περιβάλλον/διαδικασίες Υφιστάμενες αδειοδοτήσεις και δραστηριότητα Ανάλυση περιοχών προς αδειοδότηση Στοιχεία γεωτρήσεων και κοιτασμάτων Ανάλυση πρόσφατων ανακαλύψεων/ επιτυχιών, developments/success Πρόσφατες αγορές/ εξαγορες Μελλοντικές παραχωρήσεις Υποδομές/ εγκαταστάσεις Υφιστάμενο δίκτυο αγωγών και προγραμματισμένο, εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου, εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής, χωρητικότητα και χρεώσεις, Λιμάνια / Τερματικοί σταθμοί Κόστος γεωτρήσεων, Προβλέψεις για την ανάπτυξη, αναλύσεις ευαισθησίας για την αποθέματα, παραγωγή και τιμές πετρελαίου και φ.α.,εμπορική αξιολόγηση περιοχών και κατηγοριοποίηση Είδος αδειών παραχωρήσεων, πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές, υποχρεώσεις εργασιών Νομοθεσία συμβάσεων, Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και κανονισμοί - προδιαγραφές αδειοδότησης Περιβαλλοντική νομοθεσία Ζήτηση/Αγορά Εγχώρια αγορά Οικονομικοί παράγοντες, μελλοντικές εξελίξεις Πρόβλεψη παραγωγής και τιμών, περιορισμοί υποδομής, δίκτυο φυσικού αερίου 7 7

8 Κίνδυνοι στην έρευνα & παραγωγή Για τις νεοεισερχόμενες εταιρίες σε μία χώρα στον τομέα E & Π υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με: Υφιστάμενη δραστηριότητα στον τομέα έρευνας & παραγωγής (ανακαλύψεις, παραγωγή) Συμβατικούς - Οικονομικούς όρους Πολιτικούς όρους The E&P risk cake Political prospectivity Prospectivi ty Fiscal 8

9 Κατηγοριοποίηση με βάση τα κριτήρια της Wood McKenzie Index Map Investor Friendly Most Least Source: Wood McKenzie Government Take Study Country Government Share: Reward Government Share: Risk FISCAL History and Macroeconomics Contractual Flexibility and Protection Score Rank Greece NON-FISCAL OVERALL Scale Volumes Produced Score Rank Score Rank

10 Κατηγοριοποίηση με βάση τα κριτήρια της IHS Rate Norway Romania Ireland Algeria Poland Israel Iraq Italy Turkey Bulgaria Tunisia Morocco Portugal Egypt Jordan Greece Albania Malta Η Ελλάδα κατατάσσεται 83 η ανάμεσα σε 111 χώρες κυρίως λόγω περιορισμένης δραστηριότητας στο τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων Source: IHS Data

11 Κριτήρια αξιολόγησης Ελλάδα Oil 60% Gas 40% Production 10% Oil 60% Gas 40% NFW 50% New licenses 25% Active companies 25% Oil Added 20% Gas Added 15% Success Rate 15% Added/NFW 50% Marginal 35% Economic 45% Upside 20% Marginal 35% Economic 45% Upside 20% Marginal 35% Economic 45% Upside 20% Marginal 35% Economic 45% Upside 20% Reserves 10% Activity 10% Success 70% ($bbl) 25% ($mm) 15% Gov & State Take 20% Investor IRR 20% Investor P/I 30% E&P activity 50% 0.3 Fiscal terms 35% 2.8 Overall 1.6 War 10% Unrest 25% Violence 35% Stability 30% Economic 25% Energy 20% Environment 30% Ethnic 25% Investment FDI 35% Repatriation 25% Contract Terms 40% Political 60% Socio-Economic 20% Commercial 20% Political risk 15% 3.1

12 Πάνω από 100 περιοχές διατίθενται προς παραχώρηση στην περιοχή της Μεσογείου Croatia tender call for 14 exploration blocks Montenegro Tender call for 3 offshore blocks in 2012 Bulgaria Tender call for 3 expl. Blocks on process Albania (AKBN) 2011 offshore open areas Turkey 2Q 11 7 blocks offshore Oct11 several blocks offshore East Med Spain open door policy for several blocks in 2012 Italy open door for several blocks Greece 3 blocks Cyprus 2 nd Offshore Licensing Round 2012 tba Syria Offshore Bid round in 2011 Algeria (ALNAFT) planning to launch a bid round in 2012 Tunisia (ETAP) list of open blocks for direct negotiations 2012 EGPC Int Bid Round 15 blocks GPC 7 blocks EGAS 2012 Bid round tba Lebanon 1 st Bid Round 1Q12 Σήμερα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου είναι διαθέσιμες μέσω γύρων παραχωρήσεων πάνω από 100 περιοχές. 12

13 Αξιολόγηση ερευνητικών περιοχών και κατάταξη Αξιολόγηση ευκαιρίας Ποια η αξία της ευκαιρίας; Αξιολόγηση χαρτοφυλακίου περιοχών Γεωλογική αξιολόγηση Αξιολόγηση Κόστους Οικονομική Αξιολόγηση Επιλογή ευκαιρίας με βάση κριτήρια και δείκτες αξιολόγησης Αναλύσεις ευαισθησίας Ανάλυση Swot 13

14 Αξιολόγηση χωρών με βάση τους συμβατικούς όρους και οικονομικούς όρους Υποθέσεις (1/2) Χαρακτηριστικά Τιμές & Κόστη Κοίτασμα υδρογονανθράκων που περιλαμβάνει περισσότερο από 50% πετρέλαιο Μέγεθος κοιτάσματος (χερσαίο ή θαλάσσιο με περίπου 100μ. θαλάσσιο βάθος) Πετρέλαιο :με βάση τιμές Brent 100$/bbl & αερίου 10$/mscf CapEx με βάση το Μ.Ο. όλων των κεφαλαιουχικών δαπανών στα υπάρχοντα κοιτάσματα παγκοσμίως OpEx Μεγάλο μέγεθος 100 MMbbls Μεσαίο 50 MMbbls Μικρό 20 MMbbls Πολύ μικρό 5 MMbbls Μέγεθος κοιτάσματος (περίπου 1000 μ. water depth) Μικρού μεγέθους 100 MMbbls 75% των CapEx για χερσαία κοιτάσματα 50% των CapEx για θαλάσσια κοιτάσματα περίπου 100μ θαλάσσιο βάθος 30% των CapEx για θαλάσσια κοιτάσματα περίπου 1000μ θαλάσσιο βάθος 14

15 Αξιολόγηση χωρών με βάση τους συμβατικούς όρους και οικονομικούς όρους Υποθέσεις (2/2) Συμβάσεις Συμβάσεις Συνδιαχείρισης Παραγωγής Μισθώματος + Φόρου Lease Agreement Οικονομικά Κριτήρια NPV, IRR, NCF, Payback period, Maximum Exposure Government NPV WACC 10% Source: Wood McKenzie PFS

16 Πολύ μικρό θαλάσσιο κοίτασμα (περίπου 100μ. θαλάσσιο βάθος) Malta Croatia PSC Egypt Govt Share (US$M) Tunisia Albania Italy Greece Turkey Spain Israel Poland 50 Bulgaria Portugal 0 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Investor NPV (US$M) Gov Share % Pre-Share NPV Σε σύγκριση με άλλες χώρες τα fiscal terms της Ελλάδας είναι ελκυστικά.. 10% 0% Malta Croatia PSC Egypt Tunisia Albania Italy Greece Israel Turkey Spain Bulgaria Poland Portugal Source: Wood McKenzie PFS

17 Μεσαίο χερσαίο κοίτασμα 2,000 1,800 Egypt 1,600 Govt Share (US$M) 1,400 1,200 1, Tunisia Albania Italy Greece Turkey Bulgaria Croatia Spain Poland 200 Portugal 0 90% 80% ,000 1,200 1,400 1,600 1,800 2,000 Investor NPV (US$M) Gov Share % Pre-Share NPV 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Egypt Albania Tunisia Italy Greece Turkey Bulgaria Spain Croatia Portugal Poland Source: Wood McKenzie PFS

18 Μεγάλο θαλάσσιο κοίτασμα (100μ. Θαλάσσιο βάθος) 3,500 Malta 3,000 Govt Share (US$M) 2,500 2,000 1,500 1, Tunisia Croatia PSC Egypt Albania Italy Israel Greece Turkey Spain Bulgaria Poland Portugal ,300 1,800 2,300 2,800 3,300 Investor NPV (US$M) 100% 90% 80% Gov Share % Pre-Share NPV 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Malta Croatia PSC Egypt Tunisia Albania Italy Greece Israel Turkey Bulgaria Spain Poland Portugal Source: Wood McKenzie PFS

19 Μικρό θαλάσσιο κοίτασμα Deep water (1000μ) 3,000 2,500 Malta Egypt Govt Share (US$M) 2,000 1,500 1,000 Tunisia Albania Italy Israel Greece Turkey Spain 500 Bulgaria Portugal ,000 1,500 2,000 2,500 3,000 90% 80% 70% Investor NPV (US$M) Gov Share % Pre-Share NPV 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Malta Egypt Tunisia Albania Italy Israel Greece Turkey Spain Bulgaria Portugal Source: Wood McKenzie PFS

20 Ανάλυση SWOT Ελλάδα Δυνατά σημεία Ενεργό πετρελαϊκό σύστημα ανάλογο γειτονικών παραγωγικών περιοχών Δυνατότητα κατάρτισης χαρτοφυλακίου με πολλές περιοχές Ελκυστικοί συμβατικοί όροι (χαμηλοί φόροι, ευέλικτες διαδικασίες) Υπάρχουσες υποδομές (αγωγός φυσικού αερίου, τερματικός σταθμός LNG, λιμάνια) Ευκαιρίες Ανεξερεύνητοι γεωλογικοί στόχοι και μεγάλες σε έκταση θαλάσσιες περιοχές Δυνατότητα ανακάλυψης σημαντικών αποθεμάτων Υψηλές διεθνείς τιμές πετρελαίου Αδυναμίες Πολύπλοκη γεωλογία στην Δ. Ελλάδα Ενδιαφέρουσεςπεριοχέςσεσχετικά μεγάλα βάθη θάλασσας (>300 μ.) Δυσκολία ανεύρεσης εξειδικευμένων υπηρεσιών Ε&Π εξαιτίας ελάχιστης σχετικής δραστηριότητας Ερευνητικά δεδομένα παλαιάς τεχνολογίας (σεισμικά, γεωτρήσεις 80 ς 90 ς) Απειλές Περιορισμένη μέχρι σήμερα γεωτρητική έρευνα που συνάγει υψηλό τεχνικό κίνδυνο Μερικές περιοχές ενδιαφέροντος Ε&Π είναι τουριστικές και περιβαλλοντικά ευαίσθητες Μη ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο Άγνωστο επενδυτικό ενδιαφέρον εξαιτίας της ελάχιστης δραστηριότητας Ε&Π 20

21 Περιβάλλον στην Ελλάδα. Το παρελθόν έχει δείξει πως οι πετρελαϊκές εταιρίες έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων δεν έδειξαν έντονο ενδιαφέρον μέχρι τώρα στην Ελλάδα για τους παρακάτω λόγους : Έλλειψη εμπορικών ανακαλύψεων (πλην του Πρίνου 40 χρόνια πριν) Περιορισμένη δραστηριότητα στην έρευνα και παραγωγή Απουσία αρμόδιου κρατικού φορέα που θα διαχειρίζεται τα δικαιώματα έρευνας και παραγωγής με αρμοδιότητες την προκήρυξη γύρων παραχωρήσεων, ελέγχου υφιστάμενων παραχωρήσεων κτλ. Θα υπάρξει ενδιαφέρον από διεθνείς πετρελαϊκές εταιρίες να επενδύσουν στην Ελλάδα? Και αν ναι θα έχουν την απαιτούμενη οικονομική δυνατότητα και τεχνογνωσία? 21

22 Το μεγάλο στοίχημα είναι να προσελκύσουμε αξιόπιστες πετρελαϊκές εταιρίες, ικανές να ανακαλύψουν το πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας. Ευχαριστώ για της προσοχή σας!