Ό,τι αναβλήθηκε ή εμποδίστηκε από το 2010, πάλι μπροστά μας.

Transcript

1 Ό,τι αναβλήθηκε ή εμποδίστηκε από το 2010, πάλι μπροστά μας. Οι μηχανισμοί εξουσίας στην χώρα μας έχουν κατορθώσει μετά από πολλά χρόνια κοινωνικού κομφορμισμού να έχουν τον απόλυτο έλεγχο στις εξελίξεις. Το μεγαλείο της διαπλοκής, πανταχού παρόν, σε όλες τις κλίμακες της καθημερινότητας, όπως αυτό που περιγράφεται στις σελίδες των εκθέσεων των κ.κ. Σούρλα και Ρακιντζή ή βιώνεται στις συγκρούσεις των δρόμων, όπου δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τον αστυνομικό από τον κουκουλοφόρο, όταν καίνε περιουσίες ή ζωές. Το μέγα ατόπημα των δανειστών και της τρόικα δεν ήταν τόσο οι εξωπραγματικές οικονομικές προβλέψεις από το μνημόνιο του 2010 μέχρι και το μεσοπρόθεσμο , όσο η απροθυμία τους να αντιμετωπίσουν αυτές τις σχέσεις διαπλοκής, που ήταν και παραμένουν η βασική αιτία οπισθοδρόμησης της χώρας, αλλά και του κοινωνικού κομφορμισμού. Εκ του αποτελέσματος, η τρόικα βρέθηκε να συμπλέει, ανεχόμενη κατά συρροήν σε όλες τις μέχρι τώρα αξιολογήσεις του προγράμματος, τους μηχανισμούς διαπλοκής στην κυβέρνηση, τις τράπεζες, τα ΜΜΕ, την Διοίκηση, τις «αποκρατικοποιήσεις» κλπ. Αποδέχτηκαν την επιλογή της διάλυσης του ιδιωτικού τομέα ως τον μόνο εφικτό τρόπο, με βάση τα δεδομένα της εγχώριας διαπλοκής, για να εξασφαλίσουν την επιστροφή των δανεικών και βεβαίως να συνεχίσουν και εκείνοι τα δικά τους δωροδοκούμενα «business» as usual. Παρότι εξαρχής ο τόπος χρειαζόταν δύο απλές, καθαρές και παράλληλες διαδικασίες: (1) Τόνωση της ανταγωνιστικότητας με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές και

2 πάταξη της ολιγαρχικού τύπου κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας και της φοροδιαφυγής / φοροαποφυγής με ενθάρρυνση / έλεγχο των ηλεκτρονικών συναλλαγών και έμφαση στον μεγάλο πλούτο. (2) Ριζική αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και του ασφαλιστικού συστήματος, άμεσα από το 2010, με αξιολόγηση όλου του προσωπικού από ανεξάρτητη Αρχή, καθολική εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου και κατάργηση όλων των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Αυτές οι δύο κατευθύνσεις δεν θα ήταν μόνο οικονομικά αποτελεσματικές, αλλά θα έδιναν νόημα και περιεχόμενο σε μια εθνική προσπάθεια απεγκλωβισμού από την μακροχρόνια εξάρτηση και επίσης την βάση για την αξιοποίηση των καλύτερων δυνατών υλικών και έμψυχων δυνάμεων του τόπου. Ωστόσο από το 2010 μέχρι σήμερα ποτέ δεν δόθηκε από την εξουσία, εγχώρια ή ξένη, η πραγματική αίσθηση αυστηρότητας του «επείγοντος» και του «εκτάκτου», άρα και η αναβάθμιση της συνείδησης των πολιτών σε κίνημα διαταξικό και διακρατικό. Κίνημα διαταξικό, διότι για να βγούμε από το αδιέξοδο έπρεπε όλοι να συνδράμουν ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Αντίθετα, οι μικροί συνολικά και οι μεσαίοι σχεδόν καθολικά εξαφανίστηκαν, ενώ οι μεγάλοι συνεχίζουν το «business» as usual. Κίνημα διακρατικό, διότι παρότι η Γερμανία συμπεριφέρεται ως να μην την αφορά, ο οικονομικός αποδεκατισμός του Νότου είναι πρόβλημα συνολικά της ευρωζώνης και σαν τέτοιο είτε θα λυθεί, είτε σαν άλυτο θα οδηγήσει στην διάλυσή της, απέναντι στον ανταγωνισμό της Ανατολής. Η τρόικα συνέπλευσε με τις κυβερνήσεις πάνω στα νερά ενός εφησυχαστικού και αποπροσανατολιστικού κοινωνικού κομφορμισμού και η όλη προσπάθεια, που στην ουσία την επωμίστηκαν μόνο τμήματα του πληθυσμού, υποβαθμίστηκε στο επίπεδο αλλεπάλληλων λογιστικών καιροσκοπικών διορθώσεων, χωρίς ξεκαθάρισμα της διαπλοκής, χωρίς όραμα και εντέλει αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, αυτά τα 4 χρόνια, σε κανένα μνημόνιο και κανένα κρατικό προϋπολογισμό δεν υπήρξε προαπαιτούμενο ή προϋπολογισμένο ένα συγκεκριμένο ποσό είσπραξης από την φοροδιαφυγή/φοροαποφυγή του μεγάλου πλούτου. Η

3 υπόθεση των Luxleaks, όπως και η πρόσφατη Έκθεση του ΟΟΣΑ για τις δωροδοκίες είναι μόνο δύο εύγλωττες απαντήσεις για αυτές τις «παραλείψεις» τρόικα και κυβέρνησης. Αλλά τελικά, ό,τι αναβλήθηκε ή παρεμποδίστηκε από το 2010 μέχρι σήμερα, το βρίσκουμε σαν χώρα και σαν ευρωζώνη πάλι μπροστά μας. Όλα τα αλλεπάλληλα «pending» και «not observed» των υπογραφέντων, όπως και τα «άγραφα» χάριν πολιτικών και οικονομικών ισορροπιών και σκοπιμοτήτων. Είναι φανερό ότι ούτε η τρόικα, όπως μέχρι σήμερα την γνωρίσαμε, ούτε οι κυβερνήσεις-προϊόντα πολιτικών και κερδοσκοπικών ισορροπιών, μπορούν να ανταποκριθούν στο αίτημα για δικαιοσύνη και κοινή προσπάθεια. Αλλά ούτε και η σημερινή μέση συνείδηση στην κοινωνία. Από τον βουλευτή που δείχνει έτοιμος «από καιρό» να δώσει ή και να πάρει όσαόσα για να κρατήσει έναν υπέρογκο μισθό και ένα κραυγαλέο αφορολόγητο, μέχρι τον απλό πολίτη που πιστεύει ότι μια εναλλαγή ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ θα διαλύσει μαγικά όλα αυτά τα φορτία που αθροίζονται στους ώμους του τα τελευταία 4 χρόνια. Εδώ που φτάσαμε, το αντιφατικό είναι, ότι χωρίς κοινωνική έκρηξη είναι αδύνατον να γίνουν αποδεκτές οι αναγκαίες αλλαγές για το μέλλον του τόπου, οι οποίες όμως ταυτόχρονα ξεπερνούν τις αντοχές της μέσης πολιτικής συνείδησης. Ακόμα και τα συμφέροντα παιδιού και γονιού εμφανίζονται αντιφατικά. Πιστεύω ότι μετά την απομυθοποίηση της εκλογής ΠτΔ ως μέσου πολιτικής σταθερότητας και της κυβερνητικής εναλλαγής σε μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ως μέσου πολιτικής αλλαγής, θα μπουν μπροστά, για πρώτη φορά μετά την μεταπολίτευση, οι μηχανές της κοινωνικής συνειδητοποίησης για το «ποιοι είμαστε και πού πάμε» και θα εμφανιστούν πολιτικές δυνάμεις, που θα έχουν το κύρος και την ανεξαρτησία να διαπραγματευτούν με επίσης πιο ώριμες και συνειδητοποιημένες ξένες δυνάμεις για την τύχη του καπιταλισμού και της δημοκρατίας, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)

4 Ο Νίκος Ρωμανός να μην έχει την τύχη του Μπόμπυ Σαντς. Για το καθεστώς του άπαρτχαιντ, στη Ν. Αφρική, ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ένας κοινός τρομοκράτης με δράση σε αντάρτικες ομάδες και έτσι καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, με το μεγαλύτερο μέρος της ποινής να το εκτίει σε άθλιες συνθήκες και περιορισμό στο νησί Ρόμπιν. Επιπλέον αρνήθηκε, μετά από 25 χρόνια στην φυλακή, να αποκηρύξει την βία κατά του καθεστώτος με αντίτιμο την αποφυλάκισή του. Ωστόσο, ακόμη και αυτό το ρατσιστικό και ανελεύθερο καθεστώς, βρήκε τον τρόπο να επιτρέψει στον ακραίο του τρομοκράτη, Νέλσον Μαντέλα, να συνεχίσει τις σπουδές του από την φυλακή και εντέλει να πάρει πτυχίο Νομικής. Και τι σχέση έχει ο Νέλσον Μαντέλα με τον Νίκο Ρωμανό θα ισχυριστεί κάποιος, που όμως θα έπρεπε να απαντήσει και στο ερώτημα τι σχέση μπορεί να έχει εκείνο το αιματοβαμμένο καθεστώς του απαρτχάιντ με την σημερινή δική μας, έστω ανάπηρη, δημοκρατία. Και εδώ υπάρχει η λογική, που βέβαια βρίσκει ή αναζητεί νόημα μόνο στην δημοκρατική σκέψη. Ποια είναι αυτή; Ένα καθεστώς που είναι πράγματι δημοκρατικό ή που θέλει να φαίνεται ότι είναι δημοκρατικό πρέπει πάντα να βρίσκει τους τρόπους και τις ισορροπίες έτσι ώστε να δημιουργεί νομικά πλαίσια τα οποία θα μπορούν να εγγυώνται τα ανθρώπινα δικαιώματα ακόμα και στους τρόφιμους των φυλακών της, είτε αυτοί είναι του κοινού ποινικού δικαίου, είτε οι πράξεις τους έχουν ιδεολογική ταυτότητα, αδιάφορο αν αυτή είναι αναρχικού, φασιστικού ή όποιου άλλου χρώματος. Πόσο μάλλον όταν η αφαίρεση ενός ανθρώπινου δικαιώματος από

5 καταδικασμένο που εκτίει την ποινή του στην προκειμένη περίπτωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί λόγω ειδικών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών να πυροδοτήσει πολιτική αναταραχή και να αποσταθεροποιήσει ακόμη περισσότερο μια ήδη κλονισμένη δημοκρατία. Οι μνήμες από τον Δεκέμβρη του 2008 είναι νωπές και πολλά από τα ερωτήματα και τα μηνύματά του ακόμη ανοικτά. Και η συγκυρία συμπίπτει με την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και τα γεγονότα που ακολούθησαν. Η κυβέρνηση πρέπει να προνοήσει και όχι να υποδαυλίσει. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι υπουργοί πρέπει έγκαιρα να καταλάβουν ότι ο Νίκος Ρωμανός σε μια πραγματική δημοκρατία δεν μπορεί να έχει την τύχη του Μπόμπυ Σαντς, του μαχητή του IRA, που πέθανε από απεργία πείνας στις Αγγλικές φυλακές. Παρ όλα μας τα οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα, ας βάλουμε κάποια στιγμή ένα τέλος ή έστω μια τάξη στο μίσος και τον τυχοδιωκτισμό. Αυτό θα βοηθήσει και σε αυτά Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter) Η περασμένη Τετάρτη στο Παρίσι ήταν μια καλή μέρα

6 Η κυβέρνηση ήρθε στο Παρίσι αντιμέτωπη με τον χειρότερο εφιάλτη της, όχι γιατί η τρόικα ήταν ασυνήθιστα «σκληρή», αλλά γιατί φάνηκε ότι η ανευθυνότητα, η ασυνέπεια, η πολιτική υστεροβουλία και ο καιροσκοπισμός των κυβερνώντων, που μέχρι τώρα συνόδευαν τα μεσοδιαστήματα ανάμεσα στις υπογραφές τους και τις αξιολογήσεις των τροικανών, θα κλείσουν τον κύκλο τους ενωρίτερα και από αυτό το μνημόνιο Πολλά από αυτά που εμφανίστηκε η τρόικα να απαιτεί στο Παρίσι έχουν ήδη υπογραφεί τον περασμένο Απρίλιο ή παλαιότερα, ενώ άλλα μέτρα, «αταυτοποίητα», είχαν ήδη κοστολογηθεί, συμφωνηθεί και σκιαγραφηθεί όσον αφορά το πλαίσιο της αναγκαιότητάς τους, η οποία σε κάθε περίπτωση υπαγορευόταν από τη συμφωνία κυβέρνησης-τρόικας για το ύψος των πλεονασμάτων τα επόμενα χρόνια. Τόσο στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(Εικόνα 1), όσο και στην Έκθεση του ΔΝΤ(Εικόνα 2), που περιείχε τις δεσμευτικές επιστολές και τις υπογραφές των κ.κ. Σαμαρά, Στουρνάρα και Προβόπουλου, αναφέρονταν άμεσα ή έμμεσα αυτά τα συμφωνημένα και ψηφισμένα, που αυτές τις ημέρες οι τυχοδιώκτες κυβερνητικοί προφασίζονται ότι αρνούνται ή διαπραγματεύονται «σκληρά». Εικόνα 1. Από την Έκθεση της ΕΕ (Απρίλιος 2014)

7 Εικόνα 2. Από την Έκθεση του ΔΝΤ (Ιούνιος 2014) Είναι σαφές ότι από την περασμένη άνοιξη είχε υπολογιστεί και συμφωνηθεί δημοσιονομικό κενό της τάξης των 2 δις και το μόνο που έμενε ήταν να προσδιοριστούν τα μέτρα για την κάλυψή του ή ακόμα και η αναπροσαρμογή του ύψους του ανάλογα με την κατάσταση της οικονομίας κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του 2015 δηλαδή τώρα, όπου και αν γίνεται, όπως και αν βαφτίζεται, «διαπραγμάτευση» ή «εφαρμογή των συμφωνημένων» και βέβαια αν αφαιρέσει κανείς τις κραυγές αντιπερισπασμού κυβερνώντων και φίλιων ΜΜΕ. Και είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτό το δημοσιονομικό κενό προέρχεται όχι από τις κακές επιδόσεις της οικονομίας αλλά από την υπογραμμένη δέσμευση για επίτευξη πλεονάσματος 5,6 δις το Για τον ίδιο λόγο έχουν ήδη προβλεφτεί επιπλέον «αταυτοποίητα μέτρα» ύψους 3,8 δις και 1,9 δις για το 2016 και το 2017, προκειμένου να πιαστούν τα εξωπραγματικά πλεονάσματα των 8,9 και 9,3 δις, αντίστοιχα(εικόνα 1)! Αλλά για αυτά κανείς δεν μιλά Αν προσέξουμε στην Εικόνα 2, οι κυβερνώντες μας έχουν δεσμευτεί με σχολαστική λεπτομέρεια για την κάλυψη όλων των επιμέρους παραμέτρων των 5,6 δις του Σημειώνονται τα (+) και τα ( ) για κάθε οικονομική παράμετρο του πλεονάσματος, όπως για παράδειγμα προσδοκία κέρδους 0,4 δις από το clawback στις δαπάνες της υγείας ή η απώλεια 0,1 δις από τις ρυθμίσεις για τους δικαστικούς. Τα 2 δις του πίνακα, που αναφέρονται στην παράμετρο του δημοσιονομικού κενού, «περιμένουν» τα δικά τους μέτρα, που είναι και το αντικείμενο συζήτησης των ημερών όπως το 2016 θα περιμένουν άλλα 3,8 δις τα δικά τους μέτρα κ.ο.κ Όσον αφορά την ουσία αυτών των επιπλέον μέτρων, από κυβερνητικής πλευράς, ο προϋπολογισμός του 2015 φαίνεται ότι δίνει το γενικό πλαίσιο. Το σύνολο μισθών και συντάξεων συνεχίζει να αυξάνεται(εικόνα 3), η φορολόγηση

8 συνεχίζει να αυξάνεται(εικόνα 4) και οι δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση και την περίθαλψη συνεχίζουν να ελαττώνονται(εικόνα 5). Οι αριθμοί και τα γραφήματα επιβεβαιώνουν τις αμετανόητες μεθόδους των κυβερνώντων να συνδυάσουν τον πελατειακό και κρατικοδίαιτο καπιταλισμό με την παραμονή τους στην εξουσία, αδιαφορώντας παγερά για τους αδύναμους, τους παραγωγικούς και εντέλει για το μέλλον της πλειονότητας, που κατοικεί σ αυτήν την χώρα. Εικόνα 3. Μισθοί και συντάξεις στον Προϋπολογισμό Εικόνα 4. Άμεση και έμμεση φορολογία στον Προϋπολογισμό 2015.

9 Εικόνα 5. Κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη στον Προϋπολογισμό Παρότι στις δεσμεύσεις τους υπάρχει το ενιαίο μισθολόγιο, όπως και άλλες παρεμβάσεις που θα έπρεπε να οδηγούν στην εξοικονόμηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από το κράτος, έτσι ώστε να μην χρειάζεται να κόβονται οριζόντια οι συντάξεις των αδυνάμων και να μην τσακίζονται φορολογικά οι παραγωγικές προσπάθειες στην οικονομία, που είναι και οι μόνες εγγυήσεις για την ανάκαμψη και βέβαια μέσα σε ένα αναθεωρημένο πλαίσιο για το ύψος των πλεονασμάτων που έχουν κακώς συμφωνηθεί. Παρ όλ αυτά, η περασμένη Τετάρτη ήταν μια καλή μέρα για την συνειδητοποίηση των αναγκαίων αλλαγών στην χώρα. Έδειξε με καθαρό τρόπο πώς δυναστεύει την χώρα μια κατάσταση πραγμάτων από την οποία δεν πρόκειται να βγούμε με ημίμετρα, αλλά μόνο με επώδυνες αλλαγές στον πολιτικό χάρτη και τις κατεστημένες νοοτροπίες του εκλογικού σώματος. Μέχρι τώρα, η εμπάθεια και η αδράνεια, οδήγησαν στο ίδιο ανεπαρκές αποτέλεσμα, δυναμώνοντας αντιδραστικά την υπερφορολόγηση και τον παρασιτικό κρατισμό. Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)

10 Kovacs My Love too late Babe don t try to call My heart is ticking and the show, just won t wait It s strange, you couldn t see it my way, hey now go I pray for you to fall The spark, has died and now you re just A shame, you re knocking at the wrong gate, hey go home Come what may, I won t give away My love, diamond rings and Chevrolets My love, aces high and cigarettes My love, faking all like Hollywood My love, love, love No way you ll see me crawl Like a shark I ll be ripping you apart, and celebrate With lots of champagne, you caught me on the wrong day, now you know Come what may, I won t give away My love, see me dancing in the rain My love, no more whiskey and cocaine My love, ending all forbidden fruit My love, love, love Ashes to ashes, dust to dust No you can t amuse me, so leave you must Ashes to ashes, dust to dust If the spell won t kill you, your ego does My love, diamond rings and Chevrolets My love, no more tears and no regrets

11 My love, time to lay the man to rest My love, love, love Κυβέρνηση, τρόικα, κοινωνία: Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε, ισχυρίζεται η τρόικα στην Ελληνική κυβέρνηση. Οι υπολογισμοί σας για την οικονομία είναι έωλοι χωρίς τις μεταρρυθμίσεις. Γιατί να είμαστε εμείς φερέγγυοι στον λόγο μας για μείωση του χρέους όταν και εσείς υπεκφεύγετε διαρκώς από εκείνα που συμφωνείτε; Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε, ισχυρίζεται η κυβέρνηση στην τρόικα. Για εμάς δεν υπάρχει δημοσιονομικό κενό, οι δείκτες στην ύφεση και την ανεργία βελτιώνονται και οι ρυθμοί ανάπτυξης για τους οποίους είχαμε δεσμευτεί εκπληρώνονται. Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε, ισχυρίζεται η κυβέρνηση στην πλειονότητα της κοινωνίας, η οποία όμως αγωνιά περισσότερο για το πόσο κρύος θα είναι ο φετινός χειμώνας και πολύ λιγότερο για το πόσες και πόσο θα είναι οι δόσεις, που ούτως η άλλως δεν θα έχει για να τις πληρώσει. Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε, ισχυρίζεται η κοινωνία σαν σύνολο στην κυβέρνηση και τους δανειστές. Το οικονομικό τέλμα και η πολιτική υποκρισία χάριν των όποιων ισορροπιών στο εσωτερικό και το εξωτερικό δεν μπορεί να

12 συνεχιστεί. Το πολιτικό προσωπικό που κυβερνά τον τόπο μας δεν αξίζει πλέον καν σχολιασμού. Αν πράγματι οι ξένοι ήθελαν θα μπορούσαν να το εξαφανίσουν με δυο-τρεις δημοσιεύσεις σε διεθνή έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Αλλά μέχρι τώρα δεν το έκαναν. Γιατί τα συμφέροντα είναι πολλαπλά και οι συγκρούσεις πολύπλευρες, σε ένα πεδίο μάχης, μέρος ενός παγκόσμιου οικονομικού και γεωπολιτικού πολέμου για τον οποίο κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την εξέλιξη και σε μια συμβατική παγκόσμια εμπλοκή. Από τη μια, η ιδέα του ασύδοτου καπιταλισμού, που σήμερα κατευθύνει τις τύχες του κόσμου, όπως αυτή έλαβε σάρκα και οστά στην υπόθεση των Luxleaks, δίνοντας μια γεύση της ουσίας του παγκόσμιου προβλήματος, όσο και αν τα ΜΜΕ, ειδικά τα εγχώρια, πάσχισαν να το αποσιωπήσουν. Και από την άλλη, η ιδέα του πελατειακού καπιταλισμού, που προσπαθεί να επιβιώσει σαν εργαλείο πολιτικής από τις παραπαίουσες κυβερνήσεις ακόμη και αν χρειάζεται να φέρνει σε αντίθεση ή και σύγκρουση τους Έλληνες με τους Ευρωπαίους φορολογούμενους των πιστωτριών χωρών. Και με δεδομένη την ταξική διεύρυνση της ανισότητας στην Ευρώπη, το χάσμα των γενεών πλησιάζει και αυτό τα όρια της σύγκρουσης συμφερόντων. Όσο περνά ο καιρός το ερώτημα θα μπαίνει όλο και πιο πιεστικό: διαχείριση ή ρήξη με κάποιο αναγκαστικά προσωπικό κόστος, αλλά με τελικό κέρδος μια κεντρική διοίκηση και οικονομία σε άλλες βάσεις από τις εικονικές και σαθρές που σήμερα γνωρίζουμε; Μια πειστική απάντηση σε αυτό το ερώτημα έχει δύο επίπεδα. Ένα πιο επιφανειακό και μεταβλητό, που έχει να κάνει με τις αλλαγές ή τις τροποποιήσεις πολιτικών σχηματισμών και συσχετισμών και ένα άλλο βαθύτερο και πιο ριζοσπαστικό, που έχει να κάνει με την αλλαγή σε αδιέξοδες κι εντέλει διαχρονικά αυτοκαταστροφικές νοοτροπίες του εκλογικού σώματος μια σχετική προσέγγιση επιχειρούμε σε μια παλιότερη ανάρτησή μας: Is it now or never?. Αν ήταν σήμερα να ιδρυθεί στην χώρα ένα μαζικό κίνημα διεξόδου, αυτό δεν θα μπορούσε να έχει σαν πολιτική σημαία το «αυτονόητο», αφού ο τρόπος σκέψης του κοινού νου τροφοδοτείται από ελλειπή ή στρεβλή πληροφόρηση. Αντίθετα θα

13 έπρεπε να προϋποθέτει την ατομική υπέρβαση στα περισσότερα «αυτονόητα» και καθημερινά. Η στιγμή της πολιτικής αλήθειας πλησιάζει. Η αυλαία της μεταπολίτευσης θα κλείσει οριστικά μετά τον επίλογο μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ ή μιας κυβέρνησης συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Μετά ο Έλληνας θα μείνει μόνος στην σκηνή και αντιμέτωπος με τον εαυτό του. Με τα καλά και τα κακά του χαρακτήρα του. Με τις ικανότητες, τις δεξιότητες και τις ανεπάρκειες του. Με τους ιδεολογικούς Δαίμονες και Θεούς του. Με την ιστορία του τόπου του. Αλλά και αναγκαστικά πιο έτοιμος μέσα του να δημιουργήσει ή να ακολουθήσει πραγματικά κινήματα ανατροπής και διεξόδου. Και έτσι, σύντομα, το «Δεν είναι έτσι αν έτσι νομίζετε», ακόμη και μεταξύ μας, θα πάρει πραγματικό περιεχόμενο και ουσία. Και θα είναι πια εποικοδομητικό και όχι καταστροφικό. Φωτό: Στο «Πάρκο Γλυπτικής Βίγκελαντ», Όσλο, Νορβηγία Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter) Μια σύμπτωση, ένα παράπονο και λίγη ψυχανάλυση.

14 του Κώστα Βαξεβάνη Μια σύμπτωση ψάχνει το παράπονο για να βγει. Η σύμπτωση ήταν το αποτέλεσμα της δράσης δύο διαδυκτιακών φίλων. Του Πιτσιρίκου και της Niemandsrose. Και αφού μου μένει λίγος χρόνος, μια που σήμερα δεν έγινε μια από τις πολλές μου δίκες λόγω στάσης των δικηγόρων, είπα να γράψω για αυτή τη σύμπτωση. Έγραψε λοιπόν ο ένα άρθρο με τίτλο: «Πώς να εξοντώσετε έναν κανονικό δημοσιογράφο» ( δείτε το εδώ ) στο οποίο αναφέρεται σε μένα και την προσπάθεια που γίνεται να εξοντωθώ μέσα από μηνύσεις και αγωγές. Τον ευχαριστώ πολύ για όσα έγραψε. Πάντα με φέρνουν σε δύσκολη θέση τα καλά λόγια για μένα αν και μερικές φορές ανησυχώ γιατί πλέον μόνο σε μνημόσυνα τα ακούς. Θέλω να πιστεύω πως είμαι ακόμη ζωντανός. Λίγες ώρες μου έστειλε ένα μήνυμα στο twitter με το οποίο με καλούσε να υπογράψω ένα κείμενο το οποίο διακινούν 75 άνθρωποι. Είναι μια διαμαρτυρία γιατί ο Γιώργος Κουρής απειλεί να κάνει αγωγή τον Ανδρέα Πετρουλάκη για ένα κείμενο που έγραψε. Η καλή μου φίλη καλούσε εμένα,με 40 μηνύσεις και αγωγές (όχι απειλές για αγωγές αλλά αγωγές) να υπογράψω ένα κείμενο συμπαράστασης στον Πετρουλάκη. Δεν το έχω διαβάσει αλλά δηλώνω εκ των προτέρων πως το υπογράφω. Γίνεται μια προσπάθεια να ποινικοποιηθεί η δημοσιογραφία, να διωχθεί η άποψη όπως τις μαύρες δεκαετίες του 50 και του 60, να φιμωθούν όσοι ανησυχούν και διατυπώνουν δυό λέξεις στο διαδύκτιο. Το υπογράφω ό,τι και να έχει γράψει ο Πετρουλάκης,γιατί υπερασπίζομαι και θα συνεχίσω να το κάνω, το δικαίωμα των ανθρώπων να διατυπώνουν την άποψή τους και να κρίνονται γι αυτό από την κοινωνία όχι από τα δικαστήρια. Η αντίληψή μου αυτή δεν σχετίζεται με το τι λέει ο καθένας,με το αν διαφωνώ ή συμφωνώ μαζί του,αλλά με το βαθύ δημοκρατικό δικαίωμα,με τον ουσιαστικό πολιτισμό που αποτελεί αυτό το δικαίωμα, να το κάνει. Αλλά υπάρχει το παράπονο που διατύπωσα στη φίλη Niemandsrose. Η φίμωση του

15 Τύπου, η προσπάθεια ποινικοποίησης της γνώμης δεν εκφράζεται τόσο από την πρόθεση να γίνει αγωγή κατά του Ανδρέα Πετρουλάκη, αλλά από την πραγματικότητα να γίνονται κάθε μέρα μηνύσεις και αγωγές εναντίον δημοσιογράφων που κάνουν τη δουλειά τους. Τι είναι αυτό που κινητοποιεί κάποιους εξαιτίας της πρόθεσης αλλά όχι εξαιτίας της πραγματικότητας; Όπως σωστά γράφει ο Πιτσιρίκος, έχω γύρω στις 40 μηνύσεις και αγωγές. Δεν έβρισα κανένα,δεν συκοφάντησα κανένα,ό,τι γράφω είναι δεμένο με στοιχεία και έγγραφα. Στις δίκες που γίνονται αθωώνομαι. Με έσυραν στα δικαστήρια για τη λίστα Λαγκάρντ και όταν αθωώθηκα άσκησαν έφεση στην απόφαση. Ούτε έμπορος ναρκωτικών να ήμουνα. Σκοπός τους δεν είναι να με καταδικάσουν. Σκοπός είναι να με εξοντώσουν. Σαράντα αγωγές σημαίνουν έξοδα ευρώ, δεκάδες αναβολές, εργατοώρες στα δικαστήρια, απόσπαση απ τη δουλειά. Φιλοδοξούν πως όλα αυτά θα δημιουργήσουν την απαιτούμενη κούραση η οποία θα με κάνει πιο μαλακό και στρογγυλό για να μην τρέχω κάθε μέρα στα δικαστήρια. Στην Ευελπίδων ο κουλουράς κάθε μέρα με κερνάει κουλούρι,αρνείται να το πληρώσω γιατί «είμαι ένα παιδί που το ταλαιπωρούν» (γι αυτό το «παιδί» που λέει τον ευχαριστώ πιο πολύ απ ό,τι για το κουλούρι) και οι δικηγόροι στα δικαστήρια μου απευθύνονται σαν να είμαι ένας απ αυτούς. Οι νομικές μου γνώσεις πλέον δεν περιορίζονται σε όσα έμαθα ως δημοσιογράφος, αλλά επεκτείνονται και σε όσα αναγκάζομαι να μάθω για να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου. Σε μια συζήτηση προχθές, ένας φίλος μου είπε «γιατί δε τα λες αυτά στον κόσμο, να τα μάθει, να μπορεί να σε υποστηρίξει». Σκέφτηκα αυτό που μου είπε και τρόμαξα. Τρόμαξα γιατί διαπίστωσα πως παρότι η άποψή μου είναι πως πρέπει να λέω στον κόσμο όσα συμβαίνουν γιατί αυτός είναι η μόνη προστασία μου, παρουσίασα όπως διαπιστώνω μια υποχώρηση σε αυτή την πρακτική. Δεν τα έλεγα πια όλα στον κόσμο και δεν ζητούσα τη βοήθειά του όσο έπρεπε. Είχαν καταφέρει να με αυτολογοκρίνουν. Είχαν σπείρει για μένα όλα τα επιχειρήματα περί γραφικού,γκρινιάρη,επιθετικού με τέτοια ένταση και έκταση που κατάφεραν να με κάνουν να φοβάμαι μήπως και επιβεβαιώσω αυτή την άδικη εικόνα. Και εδώ θα μου επιτρέψετε λίγο ψυχανάλυση. Αρκετά χρόνια τώρα υπερασπίζομαι μια δημοσιογραφία που είναι ξένη στη χώρα. Έχω ξαναγράψει πως δεν υπάρχει αντικειμενική δημοσιογραφία. Η αντικειμενικότητα είναι το μέτρο της ευπρέπειας του υποκειμενισμού μας. Αλλά υπάρχει έγκυρη,αξιοπρεπής και ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Δεν είναι κακό να διατυπώνεις άποψη στη δημοσιογραφία. Αν δεν

16 το κάνει ο δημοσιογράφος που είναι μέσα στα πράγματα ποιός θα το κάνει; Κακό είναι η άποψη που εκφράζεις να είναι αποτέλεσμα εξαγοράς και χειραγώγησης. Πέρα από την άποψη η δημοσιογραφία είναι τα στοιχεία που παραθέτει. Στα περισσότερα από όσα γράφω, παραθέτω άποψη. Δεν μπορώ να είμαι αποστειρωμένος δημοσιογράφος που καταντά τροχονόμος δηλώσεων από τις οποίες πολλές είναι πληρωμένες. Στην έρευνα όμως και το ρεπορταζ υπάρχουν στοιχεία και αποδείξεις. Δεν μπόρεσε κανένας από τους επικριτές μου ως σήμερα,να αποδείξει πως ένα από τα δημοσιευμένα στοιχεία δεν ισχύει. Τα τρία τελευταία χρόνια, μετά την έκδοση του HOT DOC,μαζί με την δημοσιογραφική ομάδα, βρεθήκαμε σε μια δίνη που ούτε τη δημιουργήσαμε, ούτε μπορούσαμε να τη φανταστούμε. Όσο η κρίση βάθαινε, τόσο η αποκάλυψη της αλήθειας για την κρίση και τα σκάνδαλα, γινόταν η μια όχθη του ποταμού στην οποία έπρεπε να περπατήσει ο κόσμος. Ο τρόπος και η ειλικρίνεια με την οποία πορευτήκαμε, δημιούργησε γύρω μας ένα ρεύμα και μια υποστήριξη που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε. Δημιούργησε όμως και εχθρούς.η μια ομάδα των εχθρών ήταν αυτοί των οποίων θίγαμε τα συμφέροντα. Οι τραπεζίτες, επιχειρηματίες,πολιτικοί, ο Βενιζέλος, ο Σαμαράς, ο Βγενόπουλος και πολλοί άλλοι. Μερικές δεκάδες από αυτούς έχουν βρεθεί μπροστά στον εισαγγελέα εξαιτίας των δημοσιευμάτων μας. Η δεύτερη ομάδα εχθρών ήταν οι υποτακτικοί. Αυτοί που έπρεπε να υπηρετήσουν τα αφεντικά τους και τον διεφθαρμενο εαυτό τους. Πώς να παραδεχθούν πως υπάρχει ανυποχώρητη και τίμια δημοσιογραφία όταν οι ίδιοι ήταν άτιμοι και δικαιολογούσαν τις ατιμίες τους με τη φράση «έτσι είναι τα πράγματα»; Πώς να παραδεχθούν πως τα πράγματα είναι και αλλιώς αρκεί εσύ να είσαι αλλιώς; Η τρίτη ομάδα ήταν των αφελών και των φθονερών. Δεν νομίζω πως μπορώ να το περιγράψω καλύτερα από τον Αλμπερ Καμύ ο οποίος έγραψε «μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σε αυτό που σε συνθλίβει». Οι άνθρωποι μερικές φορές κάνουν τους φυσικούς τους συμμάχους εχθρούς,γιατί για κάποια ανεξήγητο λόγο συγκρίνουν τα πάντα με τον εαυτό τους και θέλοντας να τον επιβεβαιώσουν βρίσκουν τους άλλους πάντα χαμηλότερους. Σε αυτή την τρίτη κατηγορία το σύστημα επένδυσε αρκετά. Όταν κατάλαβε πως η μετωπική σύγκρουση μαζί μας δεν έχει αποτέλεσμα, απευθύνθηκε στα ανθρώπινα ένστικτα. Οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να ακούσουν τα χειρότερα για άλλους

17 ανθρώπους και να τα αναπαράξουν με τη βεβαιότητα γεγονότος. Όταν ξεκίνησε το HOT DOC, ακούγαμε από παντού διάφορα ονόματα πως ήταν πιθανοί χρηματοδότες μας. Κανένας δεν ήθελε να πιστέψει πως μια ομάδα 10 ανθρώπων ξεκίνησε με 5000 κεφάλαιο (όσο το κόστος του μισού χαρτιού) και έκανε περιοδικό. Όταν για κάποιο από τα πρόσωπα αυτά υπήρχε δημοσίευμα του HOT DOC που αφορούσε σκάνδαλό του, τότε οι διακινητές προχωρούσαν στο επόμενο όνομα χωρίς ντροπή. Και όταν τους τέλειωσαν τα πρόσωπα, άρχισε να φημολογείται «πως αφού δεν μπορεί να βρεθεί συγκεκριμένο πρόσωπο τότε η εξάρτηση είναι αόρατη,άρα από ισχυρά κέντρα». Είνα σαν το ανέκδοτο όπου οι έλληνες σε ένα συνέδριο για την τεχνολογία υποστήριξαν πως οι αρχαίοι έλληνες είχαν βρει την κινητή τηλεφωνία γιατί στις ανασκαφές που γίνονται τόσα χρόνια, δεν βρέθηκαν καλώδια άρα ήταν γνώστες της κινητής. Με όλα αυτά γελούσαμε κατά καιρούς, αλλά κάποια στιγμή κατάντησαν κουραστικά. Στη συνέχεια προσπάθησαν να μας συκοφαντήσουν. Εμφάνισαν αποδείξεις πως υπήρχε χρηματοδότηση από την ΕΥΠ. Λίγο αργότερα προσπάθησαν να με σκοτώσουν. Υποσχέθηκα πως θα τους βρω. Με πεισμα και λίγο τύχη τους βρήκαμε. Ασκήθηκαν διώξεις εναντίον τους. Τα ΜΜΕ δεν είπαν λέξη. Έξι άτομα διώκονταν για απόπειρα εναντίον δημοσιογράφου,αλλά ήταν σαν να μην υπήρχε. Ακόμα προσπαθώ να εξηγήσω σε ξένους συναδέλφους που με ρωτάνε πώς είναι δυνατόν να αποσιωπάται ένα τέτοιο θέμα. Ακόμη και εγω μερικές φορές αναρωτιέμαι αν έχει πέσει τόσο πολύ η αξιοπρέπεια των συναδέλφων μου ή εγώ είμαι ο παράξενος. Ακόμη και αυτό προσπάθησαν να το γυρίσουν εναντίον μου με ψιθυρολογία: «έλα μωρέ τώρα παραμύθια» ή «είναι εμμονικός ο τύπος». Λέξη δεν έγραψαν και όταν κέρδισα δύο διεθνή δημοσιογραφικά βραβεία,τα μεγαλύτερα ίσως στον κόσμο. Τώρα που τα θυμήθηκα όλα αυτά, θέλω να ρωτήσω τη φίλη μου Niemandsrose, αν είναι σημαντικότερο γεγονός η απειλή αγωγής, από τη πραγματικότητα που περιγράφω. Ή αν είναι πιο σοβαρό γεγονός η απόπειρα εναντίον κάποιου δημοσιογράφου από το κάψιμο των γραφείων της Athens Voice. Μετά ας απαντήσει γιατί κάποιοι συνάδελφοι, έχουν επιλεκτικές ευαισθησίες και προσωπική ατζέντα «Δημοκρατίας». Κατάφεραν πάντως σε ένα βαθμό να μας κουράσουν με όλα αυτά. Είχαμε 500 μέτωπα. Έπρεπε να τρέξουμε παντού. Στον τομέα της έρευνας, στην οχύρωση από επιθέσεις, στα δικαστήρια. Ο κόσμος δεν είναι υποχρεωμένος να τα ξέρει όλα αυτά. Ούτε να αναρωτιέται πώς τα βγάζουμε πέρα. Θεωρώ όμως πως πρέπει να

18 έχει τα κότσια όταν πηγαίνει στο περίπτερο, να σηκώνει τη σαβούρα από νεοlifestyle περιοδικά και DVD, για να πάρει ένα HOT DOC. Και δεν το κάνει όσο πρέπει. Όταν το HOT DOC πουλάει φύλλα αλλά το περιοδικό για τα Ωροσκόπια , κάποιο πρόβλημα υπάρχει στην κοινωνία και δεν έχει κανένα νόημα να χαιδεύουμε αυτιά. Στις επιθέσεις που δεχόμαστε αυτά τα χρόνια, υπάρχει μια ακόμη κατηγορία που δεν μπορείς να της χρεώσεις δόλο ή πολιτική αντιπαλότητα. Είναι οι αντίπαλοι της ίδιας όχθης. Άνθρωποι που είτε από ιδεοληψία είτε από γνήσια πίστη, θεωρούν πως κατέχουν το Γκράαλ της ορθής κρίσης. Απονέμουν στον εαυτό τους το ρόλο της πεφωτισμένης πρωτοπορείας και στη συνέχεια με αυτή την αξιωματική απονομή κρίνουν τους πάντες. Υπήρξε μια περίοδος, που την απόφασή μας να γνωστοποιούμε στον κόσμο τι συμβαίνει γιατί αυτή ήταν η μοναδική μας ασφάλεια, αυτοί οι άνθρωποι την χαρακτήριζαν «αυτοαναφορικότητα». Δεν το έλεγαν στις παρέες, το έγραφαν στο διαδίκτυο αποδίδοντας έτσι πάλι αξιωματικά στον εαυτό τους τη σεμνότητα αφού αυτός που κατηγορούσαν ήταν «αυτοαναφορικός». Ούτε στιγμή δεν αναρωτήθηκαν μήπως οι ίδιοι ήταν μέτριοι και η μετριότητά τους δεν θα άντεχε σε καμιά κρίση ή δημοσιότητα. Ούτε στιγμή δεν διέκριναν στον εαυτό τους «αυτοαναφορικότητα» αφού οι ίδιοι έμπαιναν στο επίκεντρο και πετύχαιναν αναφορές στο πρόσωπό τους όχι με δράση, αλλά με κανιβαλισμό. Κάποια στιγμή σε μια δημόσια παρουσίαση, συνάδελφος είπε μπροστά μου πως καλό θα ήταν να είμαι λιγότερο αυτοαναφορικός. Του απάντησα πως του εύχομαι να μην χρειαστεί ποτέ στη ζωή του να γίνει «αυτοαναφορικός» γιατί δεν υπάρχει κανένα θεσμικό μέσο για να προστατευτεί. Η τελευταία μόδα είναι η προσπάθεια να εμφανιστεί η στοιχειοθετημένη ερευνητική δημοσιογραφία που κάνουμε ως Τριανταφυλλοπουλισμός. Ακόμη και στο δικό μας site, κάποιοι εκμεταλλευόμενοι το γεγονός πως αφήνουμε ακόμη και τα υβριστικά απέναντι σε μας σχόλια, προσπαθούν να ταυτίσουν την μάχη με τη διαφθορά με τον Μακισμό. Δηλαδή να την αποκόψουν απ την ηθική της διάσταση και της αποδώσουν προθέσεις και σκοπιμότητες. Μια «ευαίσθητη» ιδεολογικά άποψη μάλιστα συμπληρώνει πως η χώρα δεν χρειάζεται αποκάλυψη σκανδάλων αλλά διαφορετική πολιτική. Όσοι από αυτούς εκφράζουν την άποψη αυτή χωρίς κακή πρόθεση, αγνοούν τη διαλεκτική σχέση που έχει η καθημερινότητα με τον τρόπο που συνειδητοποιείται ο πολίτης. Η μάχη ενάντια στη διαφθορά πρέπει να έχει αποδείξεις και να παράγει πολιτική αντί να διαλογίζεται και να ομφαλοσκοπεί

19 ιδεολογικά σα να πρόκειται να υπάρξουν αυτοματισμοί στη διαδικασία γνώσης και συνειδητοποίησης. Σε αυτούς τους φίλους προτείνω να μην διαβάζουν εμένα αλλά Μαρξ. Αρκεί να τον καταλάβουν κιόλας. Η ψυχανάλυση μπορεί να γεμίσει σελίδες ολόκληρες. Λέω να σταματήσω εδώ. Θέλω να ευχαριστήσω τον Πιτσιρίκο για όσα έγραψε και τη Niemandsrose που με αφέλεια και δημοκρατική ευαισθησία μου ζήτησε να υπογράψω το κείμενο. Η σύμπτωση που δημιούργησε η παρέμβαση των δύο, με έκανε να σκεφτώ πράγματα και κυρίως μετά από καιρό να τα γράψω για όλους εσάς που τα διαβάζετε. Θα παραμείνω ανυποχώρητος και πεισματάρης. Όσα συμβαίνουν ή όσα φοβόμαστε θα τα μαθαίνετε εσείς. Τις επόμενες μέρες θα καλέσουμε τον ξένο Τύπο να τον ενημερώσουμε για το πρωτοφανές που συμβαίνει στη χώρα, να διώκονται δημοσιογράφοι από πολιτικά πρόσωπα τα οποία δεν απαντούν καν σε όσα αποκαλύπτονται γι αυτά. Ή μήπως είναι αυτοναφορικότητα; Πηγή: koutipandoras.gr Γιατί οι Έλληνες ανέχθηκαν την χούντα και το σημερινό καθεστώς; του Στέλιου Κούλογλου Δουλεύοντας ένα ντοκιμαντέρ για την δικτατορία καθώς και ένα βιβλίο για την αντίσταση, αυτό που μου έχει κινήσει το ενδιαφέρον, υπό το φως και των σημερινών εξελίξεων, είναι η ανοχή που επέδειξε η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού στο καθεστώς της χούντας των συνταγματαρχών.

20 Τα νεότερα κινηματογραφικά αρχεία δείχνουν πλήθος κόσμου να υποδέχεται και να επευφημεί τους δικτάτορες, σε όλα τα μέρη της Ελλάδος. Η αντίσταση ξεκίνησε από τις πρώτες ώρες, αλλά από μια χούφτα αγωνιστές, απομονωμένους από τον πληθυσμό. Ο Μανόλης Καραπιπέρης, ένας από τους αφανείς ήρωες που βασανίστηκε απάνθρωπα στο κολαστήριο της Μπουμπουλίνας, διηγείται ότι όταν τον ανέβαζαν στην ταράτσα για την φάλαγγα, οι γείτονες που άκουγαν τις κραυγές του αντιδρούσαν κλείνοντας τα παράθυρα. Τα ξημερώματα του πραξικοπήματος, ο δημοσιογράφος Γιώργος Βότσης, μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα να περάσει την είδηση σε μια έκτακτη έκδοση της «Αυγής», βλέπει τους εργάτες στην Ομόνοια που φθάνουν με τα λεωφορεία για να πάνε στην δουλειά τους, χώνεται ανάμεσα τους και αρχίζει να φωνάζει συνθήματα: «κάτω η χούντα», «δημοκρατία». Παγωνιά. Δεν τον ακολουθεί κανείς. Όταν μετά από μήνες ο Καραπιπέρης απελευθερώνεται, τσακισμένος από τα βασανιστήρια, στο καφενείο της γειτονιάς του δεν του μιλάει κανείς, ούτε ο θείος του. «Για αυτόν τον λαό αγωνίζομαι;» αναρωτιέται κάποια στιγμή. Η πλειοψηφία υιοθετεί συμπεριφορά Χατζηαβάτη: φοβισμένος και δειλός, ένας ραγιάς με ευλύγιστη μέση έτοιμος να κολακέψει, να συνεργαστεί ή να ανεχθεί τους ισχυρούς. Αυτή η στάση δίνει την απάντηση σε ένα άλλο αμείλικτο ερώτημα που προκύπτει ακούγοντας και βλέποντας στα επίκαιρα τις ανεκδιήγητες δηλώσεις και τα καμώματα των δικτατόρων: πως δηλαδή μπόρεσε να κρατηθεί στην εξουσία για εφτά χρόνια ένα τόσο απάνθρωπο αλλά και γελοίο καθεστώς. Σε όλο αυτόν τον πληθυσμό που κλήθηκε να «απολογηθεί» για την στάση του όταν η χούντα κατέρρευσε προδίδοντας την Κύπρο, η εξέγερση της 17ης του Νοέμβρη αποτέλεσε το τέλειο άλλοθι: υποτίθεται ότι ακόμη και αν δεν μπήκαν στο Πολυτεχνείο κάπου πέρασαν απ έξω εκείνες τις μέρες. Ακόμη και αν δεν πλησίασαν, είχαν το θάρρος να ακούσουν τον ραδιοφωνικό σταθμό ή τέλος πάντων είχαν κάποιο συγγενή ή γνωστό εκεί μέσα. Είναι γεγονός ότι τις μέρες της εξέγερσης σημειώθηκαν συγκινητικά περιστατικά λαϊκής συμπαράστασης, όπως εκφράστηκε με τις προσφορές στους έγκλειστους φοιτητές και την περίθαλψη τους μετά την είσοδο των τανκς. Αλλά όλα αυτά συμβαίνουν τον έκτο χρόνο που η οικονομία έχει μπει σε κρίση, η δικτατορία παραπατάει δίνοντας σήματα ότι δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ-ο Χατζηαβάτης κοιτάει ήδη για άλλο αφεντικό- και δείχνει το αποκρουστικό της πρόσωπο με το μακελειό και τους δεκάδες νεκρούς. Για όσους δεν έχουν να επιδείξουν καμιά από τις προηγούμενες «αντιστασιακές»

21 περγαμηνές, υπάρχουν και οι επέτειοι του Πολυτεχνείου: oι πρώτες μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις λειτουργούν σαν γιγαντιαίες κολυμβήθρες του Σιλωάμ. Ξαφνικά, η Ελλάδα αποκτά 9 εκατομμύρια αντιστασιακούς. Για τους δικούς τους λόγους, τα κόμματα της αριστεράς επίσης επενδύουν στην εξέγερση και η «γενιά του Πολυτεχνείου» αποκτά μυθικές διαστάσεις. Στην πραγματικότητα πρόκειται για 2-3 χιλιάδες φοιτητές σε όλη την Ελλάδα, που πλαισιώθηκαν την Παρασκευή 17 Νοέμβρη του 1973 από μερικές δεκάδες χιλιάδες άτομα που εξεγέρθηκαν. Το «ιστορικό καθήκον» αυτής της γενιάς ήταν να ρίξει την χούντα, στόχο στην επίτευξη του οποίου συνέβαλλε με επιτυχία. Αλλά αυτή η γενιά, δεν κυβέρνησε ποτέ: με την αποκατάσταση της δημοκρατίας για την πορεία της χώρας αποφασίζουν οι εκλεγμένες κυβερνήσεις. Τον Νοέμβριο του 1974, τέσσερις μήνες μετά την πτώση της χούντας, ο Κ. Καραμανλής κερδίζει τις εκλογές με 54, 37 %. Ούτε ένας από την «γενιά του Πολυτεχνείου» δεν τον έχει ψηφίσει. Το ίδιο και στις εκλογές του 1977, στις οποίες η ΝΔ επανεκλέγεται. Το 1981 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με 48%. Μόνο το 5%-10% της «γενιάς του Πολυτεχνείου»,δηλαδή των του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, υποστηρίζουν τότε τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το 1974 ο Καραμανλής επαναφέρει στις κυβερνήσεις του όλο το παλιό πολιτικό προσωπικό της ΕΡΕ. Είναι γεγονός ότι το 1981, το σύστημα εξουσίας του ΠΑΣΟΚ θα πλαισιώσουν στελέχη του φοιτητικού κινήματος, αλλά ως μικρή μειοψηφία. Ο βασικός κορμός των κυβερνήσεων Παπανδρέου αποτελείται από πολιτευτές της προδικτατορικής Ένωσης Κέντρου ή στελέχη που ανήκουν ηλικιακά στις προηγούμενες γενιές από αυτήν του Πολυτεχνείου. Στην οικουμενική κυβέρνηση του 1990 ο πρωθυπουργός Ξ. Ζολώτας είναι 80 ετών και οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί που συναποφασίζουν για την πορεία της χώρας πάνω από 70. Που είναι η «γενιά του Πολυτεχνείου»; Φαινόμενα διαφθοράς σημειώθηκαν τα επόμενα χρόνια σε πολιτικούς αυτής της γενιάς, αλλά η συλλογική ενοχοποίηση της «γενιάς του Πολυτεχνείου» που υποτίθεται ότι ευθύνεται για όλα τα σημερινά κακά της χώρας εξυπηρετεί πολλαπλές σκοπιμότητες. Πιο εμφανής είναι η ακροδεξιά: μέσω της γενιάς του Πολυτεχνείου, αμφισβητείται η ίδια η εξέγερση και εξαγνίζεται η χούντα. Υπάρχει όμως και μια αφανής σκοπιμότητα που εξυπηρετεί τον χατζηαβατισμό: οι ίδιες μάζες που είχαν ενσωματωθεί στο σύστημα εξουσίας της χούντας, έχουν περάσει αρμονικά στο σύστημα της μεταπολίτευσης. Κολακεύουν τους ισχυρούς και τους υποστηρίζουν, ανταλλάσσοντας. όπως ο Χατζηαβάτης στον Καραγκιόζη,

22 την υποταγή με ένα ρουσφέτι ή κάποιο διορισμό, με το ξεροκόμματο που θα θυμίσει ο Πάγκαλος στο διαβόητο «μαζί τα φάγαμε». Χωρίς να μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό της, η ανύπαρκτη άλλωστε, γενιά του Πολυτεχνείου είναι ένας ιδανικός αποδιοπομπαίος τράγος, μια νέα κολυμβήθρα εξαγνισμού. Τον ίδιο χατζηαβατισμό παρατηρούμε και σήμερα: είναι όλες αυτές οι μάζες που φοβούνται το μέλλον, δειλιάζουν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους, υπακούουν και στην νέα τηλεοπτική εξουσία -αν δεν συνοδεύουν τα παιδιά τους στα ριάλιτι- και την βρίσκουν με το κυνήγι του νεκρού στην Αμφίπολη, όπως διασκέδαζαν με τα κιτς προγονοπληξίας της χούντας στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Κάνοντας πως δεν καταλαβαίνουν ότι η εξουσία τους δουλεύει ψιλό γαζί, αγνοώντας τον εθνικό διασυρμό μιας χώρας που κυβερνάται με της τρόικας. Στην φετινή επέτειο ακούστηκε κατά κόρο ότι το αίτημα «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία» είναι επίκαιρο όσο ποτέ. Είναι αλήθεια, αλλά για να ικανοποιηθεί κάποτε, οι Έλληνες πρέπει να γίνουν από Χατζηαβάτες συνειδητοί πολίτες, με δικαιώματα και υποχρεώσεις. Που θα τηρούν τις τελευταίες και συγχρόνως θα αγωνίζονται για τα δικαιώματα τους, χωρίς να υποκλίνονται με γαλιφιές στην όποια εξουσία ή να περιμένουν τα πάντα από αυτήν. Πηγή: tvxs BBC: Παιδιά με ειδικές ανάγκες σε κλουβιά στο Κέντρο Λεχαινών

23 Το BBC με έρευνα του καταδεικνύει την απάνθρωπη καθημερινότητα των παιδιών με ειδικές ανάγκες στο Κέντρο Περίθαλψης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες στα Λεχαινά, επισημαίνοντας πως στην Ελλάδα είναι συχνό το φαινόμενο του στιγματισμού των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες. Το βρετανικό δίκτυο δημοσιεύει φωτογραφίες με παιδιά σε κλουβιά, ενώ το προσωπικό τονίζει την ανάγκη για βελτίωση των συνθηκών, ωστόσο όπως αναφέρουν δεν υπάρχουν τα απαραίτητα χρήματα. Το BBC αναφέρεται σε παιδιά που μένουν κλειδωμένα σε κλουβιά. «Αυτό ήταν το σπίτι της από τότε που ήταν δύο ετών», σημειώνει σε μια αναφορά για ένα 9χρονο κορίτσι, με αυτισμό που ζει στο Κέντρο μαζί με ακόμη 65 παιδιά με ειδικές ανάγκες. Το προσωπικό, μόλις έξι άτομα, δυσκολεύεται να διαχειριστεί την κατάσταση. Οι συνθήκες που επικρατούν στο Κέντρο των Λεχαινών έχουν έρθει στη δημοσιότητα και στο παρελθόν, μετά την επίσκεψη μιας ομάδας αποφοίτων από όλη την Ευρώπη πέρασαν αρκετούς μήνες στο ίδρυμα ως εθελοντές. «Από την πρώτη ημέρα που έφτασα ήμουν σοκαρισμένη. Δεν μπορούσα να φανταστώ ποτέ ότι θα είχαμε τέτοια κατάσταση σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, αλλά μου προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη ότι το προσωπικό συμπεριφερόταν σαν να ήταν κάτι συνηθισμένο», δηλώνει η Καταρίνα Νέβες, ψυχολόγος από την Πορτογαλία, που συμμετείχε στην ομάδα. Οι εθελοντές μετά την επίσκεψή τους συνέταξαν μια έκθεση την οποία έστειλαν σε πολιτικούς και αξιωματούχους της ΕΕ καθώς και σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οργανώσεις για τα δικαιώματα ατόμων με αναπηρία. Περιστασιακά έλαβαν κάποιες ευχαριστήριες απαντήσεις για την ενημέρωση που παρείχαν, χωρίς ωστόσο να λάβουν καμία δέσμευση για αλλαγή της κατάστασης. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως οι παρατηρήσεις τους αγνοήθηκαν. Στη συνέχεια, όπως αναφέρει το BBC, η μαρτυρία των εθελοντών προκάλεσε την αντίδραση του Συνηγόρου του Πολίτη, το 2010, που επισκέφτηκε το Κέντρο και δημοσίευσε μια καταδικαστική έκθεση στην οποία επισημαίνονταν «οι εξευτελιστικές συνθήκες διαβίωσης, η στέρηση φροντίδας και υποστήριξης, η χρήση κατασταλτικών φαρμάκων, η καθήλωση παιδιών στα κρεβάτια» κ.α. που «συνιστούν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

24 Ο Συνήγορος του Πολίτη στην έκθεσή του ανέφερε και τους θανάτους που καταγράφονται στο κέντρο, υπογραμμίζοντας την έλλειψη εποπτείας. Το 2006 ένα 15χρονο αγόρι πέθανε από πνιγμό όταν κατάπιε κατά λάθος ένα αντικείμενο. Δέκα μήνες αργότερα πέθανε μια 16χρονη. Η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε πως το στομάχι της ήταν γεμάτο με κομμάτια υφασμάτων και επιδέσμους. Όπως αναφέρεται, μετά από αυτά τα περιστατικά η διοίκηση του κέντρου περίθαλψης αποφάσισε ότι ήταν αδύνατη η προστασία των παιδιών λόγω του ελλιπούς προσωπικού. Ως λύση προκρίθηκε η κατασκευή των ξύλινων «κλουβιών». Ωστόσο, η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη είχε χαρακτηρίσει τα κλουβιά και κάθε πρακτική μακροχρόνιου περιορισμού των παιδιών «ξεκάθαρα παράνομη» πρακτική, «σε απευθείας αντιδιαστολή με την υποχρέωση σεβασμού και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Ο Συνήγορος του Πολίτη καλούσε την κυβέρνηση να προβεί άμεσα σε βήματα διόρθωσης της κατάστασης. «Όμως μετά από πέντε χρόνια μόνο επιφανειακές αλλαγές έχουν γίνει», αναφέρει το BBC και προσθέτει: «Μερικές ξύλινες μπάρες ζωγραφίστηκαν και βρέθηκαν χρήματα για να μετατραπεί η κεντρική αίθουσα σε μια αίθουσα παιχνιδιού με μαλακά παιχνίδια. Ωστόσο σε αυτήν την αίθουσα δεν υπάρχει κάποιος να μιλά με τα παιδιά, τα οποία κάθονται μόνα στο δωμάτιο πάνω σε πλαστικά χαλάκια και κουνιούνται μπροςπίσω χαζεύοντας τους τοίχους, ενώ ένας υπάλληλος παρακολουθεί από την πόρτα». Παράλληλα, είναι μόνο ένας νοσηλευτής και ένας βοηθός ανά όροφο, με ευθύνη για πάνω από 20 παιδιά, ενώ δεν υπάρχει και μόνιμος γιατρός στο κέντρο. Μια από τις νοσηλεύτριες, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, αποκαλύπτει υπάρχουν νύχτες που στο Κέντρο βρίσκεται μόνο ένας νοσηλευτής με τρεις βοηθούς για πάνω από 60 παιδιά. «Αν υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας με κάποιο από τα παιδιά δεν υπάρχει κανείς για να ζητήσω βοήθεια εκτός από τον Θεό», δηλώνει. Η ίδια θεωρεί τα ξύλινα διαχωριστικά αναγκαία: «Αγωνιστήκαμε για να έχουμε αυτά τα κρεβάτια κλουβιά για να δίνουμε στα παιδιά περισσότερη ελευθερία. Πριν από αυτό ήταν μονίμως δεμένα χειροπόδαρα στα κρεβάτια τους. Τέλος πάντων τα παιδιά μένουν σε αυτά τώρα και τους αρέσουν». Ο εθελοντής στο κέντρο γιατρός Γιώργος Γώτης λέει ότι θεωρεί το κέντρο περίθαλψης ένα από τα καλύτερα ιδρύματα για παιδιά με ειδικές ανάγκες όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Εξηγεί ότι τα ακριβά κρεβάτια με τα ειδικά κλουβιά κατασκευάστηκαν για να προφυλάσσουν τα παιδιά από

25 αυτοτραυματισμούς, με το αποτέλεσμα να είναι ικανοποιητικό. Η νέα διευθύντρια του κέντρου Τζίνα Τσουκαλά, που δεν έχει πληρωθεί εδώ και έναν χρόνο, λέει ότι δεν μπορεί να υποβάλει παραίτηση λόγω της υποχρέωσης που αισθάνεται έναντι των παιδιών που διαμένουν εκεί. «Προφανώς δεν θα έπρεπε να έχουμε κλουβιά, αλλά είναι αδύνατο για εμάς να τα καταφέρουμε χωρίς αυτά με τόσο λίγο προσωπικό. Κάποιοι από τους ενοίκους έχουν αυτοκαταστροφικές τάσεις ή μπλέκουν σε καβγάδες και έτσι με συμβουλή γιατρού πρέπει να χρησιμοποιούμε αυτά τα ξύλινα διαχωριστικά. Αλλά τα παιδιά, παρ όλα αυτά, είναι ελεύθερα να επικοινωνούν και σε κάποιο βαθμό να αλληλεπιδρούν», δηλώνει η κα Τσουκαλά. Σημειώνεται ότι περισσότερα από τα 2/3 των παιδιών που μένουν στο κέντρο περίθαλψης έχουν εγκαταλειφθεί από τους γονείς τους. Από την πλευρά του, εκπρόσωπος διεθνούς οργανισμού για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανθρώπων με νοητική αναπηρία (MDAC) τονίζει στο BBC ότι τα κλουβιά δεν προορίζονται για την προστασία των παιδιών, αλλά του προσωπικού. «Βασίζονται σε ένα μοντέλο φροντίδας που έχει να κάνει με εξαναγκασμό, περιορισμό και πιο εύκολη διαχείριση των ατόμων με αναπηρία, όχι με τη μεταχείρισή τους ως ανθρώπινα όντα με δικαιώματα», λέει ο Στίβεν Άλεν. Προσθέτει ότι ο εγκλεισμός σε ένα κλουβί δημιουργεί ψυχολογικά και ενδεχομένως σωματικά προβλήματα. Ο οργανισμός MDAC λέει ότι οι μόνες άλλες χώρες που χρησιμοποιούν παρόμοια κλουβιά είναι η Τσεχία και η Ρουμανία. Την ίδια ώρα το ρεπορτάζ του BBC World Service αναφέρεται σε ένα σύγχρονο κέντρο για ανθρώπους με αναπηρία στην Ηλεία, το οποίο όμως είναι άδειο διότι το ελληνικό κράτος δε διαθέτει τα χρήματα για την πρόσληψη προσωπικού. Η αρμόδια Γενική Γραμματέας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Έφη Μπέκου, δηλώνει στο BBC ότι υπάρχουν σχέδια βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης στο ίδρυμα των Λεχαινών και σε άλλα παρόμοια κέντρα περίθαλψης ανά την Ελλάδα. Αναφέρει δε ότι τα όρια προσλήψεων στο δημόσιο που έχουν επιβληθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους διεθνείς πιστωτές της χώρας, σημαίνουν ότι θα ήταν αδύνατη η πρόσληψη επαρκούς αριθμού προσωπικού για το κέντρο περίθαλψης στα Λεχαινά. Πηγή: tvxs BBC: The disabled children locked up in cages

26 ΕΛΣΤΑΤ: Λιγότεροι εργαζόμενοι, λιγότεροι άνεργοι Μήπως λέγεται μετανάστευση; Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μέσα σε ένα χρόνο, από τον Σεπτέμβρη του 2013 έως τον Αύγουστο του 2014, το εργατικό δυναμικό της χώρας (σύνολο απασχολουμένων και ανέργων) ελαττώθηκε κατ απόλυτο αριθμό (4,4%). Αυτή την περίοδο, ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός παρέμεινε σχετικά σταθερός ενώ οι απασχολούμενοι ελαττώθηκαν κατά (2,6%). Ωστόσο, παρά την συνεχιζόμενη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού στα πρωτοφανή μεταπολεμικά επίπεδα που αναλύουμε σε προηγούμενη ανάρτηση αλλά και την σημαντική ελάττωση των απασχολουμένων, η ανεργία εμφανίζεται ελαττωμένη κατά ανθρώπινες ψυχές( 9,7%)(Εικόνα 1) Tι συμβαίνει; Εικόνα 1. Στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την απασχόληση στην Ελλάδα (09/ /2014).

27 Τι συμβαίνει λοιπόν και εμφανίζεται έστω και οριακά βελτιωμένη η εικόνα της ανεργίας, όταν στην πραγματική αγορά δεν έχουν συντελεστεί ακόμη οι ευνόητες αλλαγές ώστε να πάρει μπροστά η οικονομία (φορολόγηση, κόστος ενέργειας κλπ); Τι συμβαίνει όταν ό,τι πρόσφατα κινείται προέρχεται από παλαιότερο πλούτο, που μπαίνει διστακτικά στην αγορά και κυρίως στην κατανάλωση λόγω παρατεταμένης αναβολής στην ικανοποίηση ακόμη και βασικών αναγκών, αλλά και από φόβο μην αρπαχτεί και αυτός από το αδηφάγο και χρεοκοπημένο πελατειακό κράτος; Τι συμβαίνει όταν παρά την ελάττωση του γενικού της ποσοστού, η ανεργία στις ηλικίες άνω των 45 εμφανίζεται σχετικά σταθερή ή και ελαφρά αυξανόμενη, ενώ αντίθετα στις νεότερες ηλικίες και ιδιαίτερα σε εκείνες κάτω των 34 ετών εμφανίζει μειωτική τάση(εικόνα 2); Εικόνα 2. Στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ανεργία κατά ηλικίες στην Ελλάδα (09/ /2014). Τι μπορεί να υποδηλώνει μια παράλληλη τάση σταθεροποίησης ή αύξησης της ανεργίας των μεγαλυτέρων και ελάττωσης της ανεργίας των νεοτέρων σε μια οικονομία που εξακολουθεί επενδυτικά και παραγωγικά να σέρνεται στο τέλμα; Ανάλογα στατιστικά «παράδοξα» έχει ζήσει η χώρα μας και στο παρελθόν κατά τις περιόδους που το καλύτερο έμψυχο δυναμικό μετανάστευε στο εξωτερικό για

28 ένα καλύτερο μέλλον, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Για έναν νέο Έλληνα δεν έχουν καμία σημασία τα «πλεονάσματα» και οι «ρυθμοί ανάπτυξης» όταν αυτά στερούνται πραγματικής οικονομικής και κοινωνικής βάσης και έτσι δεν μπορούν να τον πείσουν για ένα καλύτερο μέλλον. Η μετανάστευση των Ελλήνων στο εξωτερικό είναι μια κωδική παράμετρος, η οποία στο εξής θα επηρεάζει ποσοτικά και ποιοτικά τους απόλυτους αριθμούς και τα ποσοστά της απασχόλησης στην χώρα. Μια παράμετρος της οποίας τα ακριβή στοιχεία θα γίνονται γνωστά και καλύτερα επεξεργάσιμα όσο συνεχίζει να παράγεται από το αδιέξοδο της χώρας. Είναι αυτονόητο ότι όσο η χώρα συνεχίζει να ελέγχεται από ιδιοτελή και άχρηστα κομματικά ανθρωποειδή τόσο η κοινωνία θα στερείται από τα πιο ικανά και δημιουργικά στελέχη της. Ωστόσο ακόμα και έτσι, μια νέα δυναμική Ελληνική «παροικία» θα μπορεί να στελεχώνεται και να δικτυώνεται σε όλα τα σημεία του πλανήτη, αναμένοντας την κατάλληλη πολιτική στιγμή για να πάρει με δημιουργικό τρόπο τη ρεβάνς από την αναξιοκρατία και την μετριοκρατία της οποίας ούτως ή άλλως οι φυσικοί και κομματικοί φορείς, θα έχουν, οσονούπω, ολοκληρώσει τον βιολογικό και πολιτικό τους κύκλο. Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή. Έρευνα Εργατικού Δυναμικού(Δελτία Τύπου: Σεπτέμβριος 2013-Αύγουστος 2014) Φωτό (1965): Από το Αρχείο του Κέντρου Τεκμηρίωσης και Μουσείου Μετανάστευσης στη Γερμανία. Σχετική ανάρτηση: ΕΛΣΤΑΤ, Β τρίμηνο 2014: Η απασχόληση στο μεταπολεμικό ναδίρ. Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)

29 «Δυο Ημέρες, Μια Νύχτα» των Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν Εταιρεία αποφασίζει να απολύσει μια εργαζόμενη και θέτει το δίλημμα στους υπόλοιπους 16 να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής της στην εργασία ή υπέρ του να τους δοθεί ένα μπόνους χιλίων ευρώ. Η Σαντρά, που απειλείται να απολυθεί, αποφασίζει να συναντήσει έναν-έναν τους συνάδελφους της και να τους ζητήσει να αψηφήσουν το μπόνους και να ψηφίσουν υπέρ της. Αυτές τις «δυο μέρες και μια νύχτα» η Σαντρά περιφέρεται από σπίτι σε σπίτι όχι μόνο σαν «αντικείμενο» μιας επικείμενης ψηφοφορίας, αλλά και σαν υποκείμενο ενός ιδιότυπου εργασιακού κανιβαλισμού. Τα περιθώρια ανθρωπιάς και κοινωνικής αλληλεγγύης αλλά και ατομικής υπέρβασης δοκιμάζονται και οι συνάδελφοι της αντιδρούν ανάλογα με τις ανάγκες, τις αξίες και τον χαρακτήρα τους και ανάλογα με τις επιρροές που δέχονται από το οικογενειακό και εργασιακό τους περιβάλλον. Το αποτέλεσμα είναι πάνω-κάτω αντιπροσωπευτικό του τι θα συνέβαινε και στην πραγματική ζωή. Αλλά ανεξάρτητα από αυτό, το κέρδη του αγώνα για την επιβίωση και την αξιοπρέπεια δεν κρίνονται μόνο από την διατήρηση μιας θέσης εργασίας, αλλά κυρίως από τα αποθέματα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης που μπορεί ένας άνθρωπος να διατηρήσει ή ακόμη και να αναδείξει μέσα από τις δοκιμασίες. Και αυτή είναι η θετική και αισιόδοξη πλευρά της ταινίας «Δυο Ημέρες, Μια Νύχτα» των Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν, η οποία τελικά κυριαρχεί στο μήνυμά της. Μια ενδιαφέρουσα και σύγχρονη ταινία με μια εκπληκτική ερμηνεία της Μαριόν

30 Κοτιγιάρ που αξίζει να δείτε! ΔΤ