Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

Transcript

1 Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο Νοέµβριος 2011

2 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 1. Εισαγωγή Γενικά Κόστος ικτύου ιανοµής Χρηµατοδότηση δαπανών Ανάκτηση δαπανών Εξέλιξη βασικών µεγεθών του ικτύου ιανοµής Πλήθος πελατών Μήκος δικτύων και εγκατεστηµένη ισχύς Πλήθος εργαζοµένων στην Εταιρεία ιανοµής Ποιοτικά χαρακτηριστικά απάνες επενδύσεων Επενδύσεις στο ίκτυο ιανοµής Ανά κατηγορία έργου Ανά µέσο χρηµατοδότησης Ανά είδος δαπάνης Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Μελέτη και κατασκευή συνδέσεων Βελτίωση ποιότητας εξυπηρέτησης & αύξηση εργολαβικών τιµολογίων Μεταβολή µήκους νέου δικτύου & νέας εγκαταστηµένης ισχύος Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ ανά νέο πελάτη Εξέλιξη εργολαβικών δαπανών Επιχειρησιακός σχεδιασµός της Εταιρείας ιανοµής Μεταβολή µέσου εσόδου ανά συνδεόµενο πελάτη Ποιοτική ανάλυση Παρατηρήσεις και σχολιασµός της ΡΑΕ Γενικές παρατηρήσεις Μελέτη και κατασκευή συνδέσεων Βελτίωση ποιότητας εξυπηρέτησης & αύξηση εργολαβικών τιµολογίων Επιχειρησιακός σχεδιασµός και µακροχρόνια οικονοµικότητα της δραστηριότητας απάνες εκµετάλλευσης απάνες εκµετάλλευσης στο ίκτυο ιανοµής Ανά σκοπό Ανά είδος Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Σύνοψη Παρατηρήσεις και συµπεράσµατα της ΡΑΕ 27 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Βασικά µεγέθη του ικτύου ιανοµής 31 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β απάνες επενδύσεων 33 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ απάνες εκµετάλλευσης 35

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1. Γενικά Η ΡΑΕ προχώρησε στην εκπόνηση και δηµοσιοποίηση της παρούσας Έκθεσης Απολογισµού του κόστους του ικτύου ιανοµής για την περίοδο , προκειµένου να παρουσιαστούν αναλυτικά και να γίνουν σαφώς κατανοητές οι παράµετροι που επηρεάζουν το κόστος της συγκεκριµένης δραστηριότητας. Ειδικότερα, µε τον απολογισµό αυτό θεωρείται ότι: 1. Θα δηµιουργηθεί µια βάση αναφοράς που θα επιτρέψει: (α) τη διαχρονική παρακολούθηση και αξιολόγηση των ζητηµάτων ανάπτυξης και ποιότητας του ικτύου ιανοµής, ειδικότερα δε σε σχέση µε το κόστος τους, (β) την αξιολόγηση των εκτιµήσεων που πραγµατοποιούνται για την κατάρτιση των σχετικών προϋπολογισµών. 2. Θα γίνουν σταδιακά κατανοητές οι συσχετίσεις του κόστους µε τα στοιχεία που περιγράφουν την εξέλιξη της ανάπτυξης του ικτύου, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια και να αξιολογούνται οι επιλογές του σχεδιασµού µε οικονοµικά κριτήρια. 3. Θα δηµιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε να αναλυθεί συστηµατικά η επίδραση των συγκεκριµένων επιλογών σε θέµατα συντήρησης και στη συνέχεια τροφοδότησης των καταναλωτών, λαµβάνοντας υπόψη το σχετικό κόστος. Η έκθεση βασίστηκε σε απολογιστικά στοιχεία δαπανών και σχετικό σχολιασµό που παρείχε η Εταιρεία ιανοµής. Για την αποτύπωση της αντίστοιχης εξέλιξης του ικτύου ιανοµής και τη συσχέτιση µε το κόστος της δραστηριότητας, χρησιµοποιήθηκαν στοιχεία για τα βασικά µεγέθη του ικτύου ιανοµής κατά την εξεταζόµενη χρονική περίοδο. Σχέδιο της παρούσας έκθεσης, καθώς και οι αρχικές παρατηρήσεις της ΡΑΕ, δόθηκαν στην Εταιρεία ιανοµής για συµπληρωµατικό σχολιασµό. Η τελική έκθεση της ΡΑΕ λαµβάνει υπόψη της το σύνολο του πρόσθετου σχολιασµού και στοιχείων που υπέβαλλε η Εταιρεία ιανοµής. Το περιεχόµενο της έκθεσης οργανώνεται ως εξής: - Στο Κεφάλαιο 2 παρουσιάζεται η εξέλιξη ορισµένων βασικών µεγεθών της δραστηριότητας, καθώς και της µεταξύ τους συσχέτισης. - Στο Κεφάλαιο 3 παρουσιάζονται τα απολογιστικά στοιχεία των δαπανών επενδύσεων µε ανάλυση ανά σκοπό (κατηγορία) έργου και είδος δαπάνης και ο σχολιασµός της εξέλιξής τους από την Εταιρεία ιανοµής. Στη συνέχεια του κεφαλαίου παρουσιάζονται, ανά θεµατική ενότητα, τα πρόσθετα στοιχεία και ο αντίστοιχος σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής. Οι σχετικές αρχικές παρατηρήσεις της ΡΑΕ δίνονται όπου κρίνεται αναγκαίο, κυρίως για την πληρέστερη κατανόηση των συµπληρωµατικών στοιχείων. Το κεφάλαιο κλείνει µε τις τελικές παρατηρήσεις και το σχολιασµό της ΡΑΕ. - Στο Κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται τα απολογιστικά στοιχεία των δαπανών εκµετάλλευσης µε ανάλυση ανά σκοπό (κατηγορία) δραστηριότητας και είδος δαπάνης και ο σχολιασµός της εξέλιξής τους από την Εταιρεία ιανοµής, ενώ επισηµαίνονται οι κατηγορίες και τα είδη που εµφανίζουν τις πιο αξιοσηµείωτες µεταβολές. - Στο Κεφάλαιο 5 συνοψίζονται τα κυριότερα σηµεία της έκθεσης, καθώς και οι παρατηρήσεις και τα συµπεράσµατα της ΡΑΕ. - Στα Παραρτήµατα δίνονται πίνακες µε τις αριθµητικές τιµές των µεγεθών που χρησιµοποιήθηκαν. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

4 Στις επόµενες παραγράφους της εισαγωγής δίνονται χρήσιµες πληροφορίες για την σαφή κατανόηση της χρησιµοποιούµενης ορολογίας και των στοιχείων που παρουσιάζονται στη συνέχεια Κόστος ικτύου ιανοµής Το κόστος του ικτύου ιανοµής περιλαµβάνει τις: 1. απάνες επενδύσεων και 2. απάνες εκµετάλλευσης Οι δαπάνες επενδύσεων αφορούν κατά κύριο λόγο την επέκταση και αναβάθµιση των υποδοµών προκειµένου να εξυπηρετηθούν οι νέοι χρήστες και να αυξηθεί η ικανότητα του ικτύου ιανοµής. Επιπροσθέτως, επενδύσεις πραγµατοποιούνται για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών της Εταιρείας ιανοµής (πχ. µείωση του πλήθους και της διάρκειας των διακοπών τροφοδότησης, µείωση του χρόνου για σύνδεση στο ίκτυο, κλπ), τη βελτίωση της αποδοτικότητας του ικτύου και εν γένει της δραστηριότητας της ιανοµής, τον περιορισµό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, για λειτουργικούς λόγους και λόγους ασφάλειας, κ.α. Οι δαπάνες εκµετάλλευσης αφορούν τη λειτουργία του ικτύου ιανοµής, όπως για παράδειγµα τη συντήρηση και την αποκατάσταση βλαβών. ιευκρινίζεται ότι για τις ανάγκες της παρούσας έκθεσης, στις δαπάνες εκµετάλλευσης δεν περιλαµβάνεται το κόστος αποσβέσεων Χρηµατοδότηση δαπανών Οι δαπάνες επενδύσεων χρηµατοδοτούνται τόσο από την Εταιρεία ιανοµής 1, όσο και από τους χρήστες (καταναλωτές, παραγωγούς) του ικτύου ιανοµής, µε σηµαντικότερη την περίπτωση των ηλεκτροδοτήσεων νέων καταναλωτών (νέες συνδέσεις). Σε αυτή την περίπτωση, οι καταναλωτές συµµετέχουν οικονοµικά στο κόστος σύνδεσης. Το ύψος της συµµετοχής καθορίζεται βάσει µοναδιαίων χρεώσεων, έτσι ώστε η συνολική ετήσια δαπάνη της Εταιρείας ιανοµής για την κατασκευή νέου δικτύου λόγω σύνδεσης νέων καταναλωτών (επέκταση/ενίσχυση του ικτύου και κατασκευή παροχών), να χρηµατοδοτείται άµεσα από τους συνδεόµενους καταναλωτές σε ποσοστό περί το 70%. 2. Οι παραγωγοί επιβαρύνονται µε το σύνολο του πραγµατικού κόστους των απαιτούµενων έργων επέκτασης και ενίσχυσης του ικτύου ιανοµής για τη σύνδεση των εγκαταστάσεών τους. Μια άλλη περίπτωση είναι η χρηµατοδότηση από Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) για έργα αισθητικής αναβάθµισης (πχ υπογείωση εναέριων γραµµών), καθώς και οι παραλλαγές του δικτύου (βλ. Κεφάλαιο 2), οι οποίες χρηµατοδοτούνται από χρήστες του ικτύου, µε εξαίρεση όσες αφορούν οικοδοµική δραστηριότητα µε οικοδοµική άδεια Εταιρεία ιανοµής, θεωρώντας την κατανοµή των δραστηριοτήτων διαχείρισης και κυριότητας του ικτύου ιανοµής την εξεταζόµενη περίοδο, σύµφωνα µε το ν.2773/1999, είναι η ΕΗ Α.Ε.. Η παρούσα έκθεση αφορά τη δραστηριότητα της ΕΗ Α.Ε. υπό αυτές τις ιδιότητες, δηλαδή του ιαχειριστή και του Κυρίου του ικτύου ιανοµής. Μετά το νοµικό και λειτουργικό διαχωρισµό της δραστηριότητας της διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας σύµφωνα µε το ν.4001/2011 (άρθρο 123), Εταιρεία ιανοµής είναι η αναφερόµενη στο παραπάνω άρθρο εταιρεία µε την επωνυµία «ιαχειριστής Ελληνικού ικτύου ιανοµής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» ( Ε ΗΕ ΑΕ). Για περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε το σύστηµα υπολογισµού της συµµετοχής των καταναλωτών στο κόστος σύνδεσης στο ίκτυο ιανοµής (Σύστηµα Συµµετοχών), βλ. Σχέδιο Κώδικα ιαχείρισης ικτύου, Τµήµα VIII ( Οι παραλλαγές χρηµατοδοτούνται από τους αιτούντες κατά ένα σχετικά µικρό µέρος (περίπου το 25% του συνόλου) που αφορά µετατοπίσεις δικτύων, κυρίως για αισθητικούς λόγους και για διανοίξεις ή Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

5 Οι δαπάνες εκµετάλλευσης χρηµατοδοτούνται από την Εταιρεία ιανοµής Ανάκτηση δαπανών Το κόστος του ικτύου ιανοµής επιβαρύνει τους τελικούς καταναλωτές που τροφοδοτούνται από αυτό και επιµερίζεται σε αυτούς µέσω των σχετικών χρεώσεων χρήσης για το ίκτυο ιανοµής. Οι καταναλωτές καταβάλλουν ποσά για τις χρεώσεις χρήσης του ικτύου ιανοµής µε την πληρωµή του λογαριασµού που λαµβάνουν από τους Προµηθευτές τους για την κατανάλωση ενέργειας. Τα ποσά αυτά αναγράφονται διακριτά στους λογαριασµούς κατανάλωσης. Στο πλαίσιο του συστήµατος ρυθµιζόµενης πρόσβασης στα δίκτυα που θεσπίσθηκε µε τον ν.2773/1999 4, το κόστος του ικτύου ιανοµής και οι αντίστοιχες χρεώσεις χρήσης για την ανάκτησή του εγκρίνονται από τα αρµόδια εποπτικά όργανα (Υπουργείο, ΡΑΕ), στη βάση προϋπολογισµού που εκπονεί και εισηγείται ετησίως η Εταιρεία ιανοµής. Προκειµένου να διασφαλίζεται η βιωσιµότητα της συγκεκριµένης δραστηριότητας, στην Εταιρεία ιανοµής επιτρέπεται να ανακτά τις προϋπολογιζόµενες δαπάνες εκµετάλλευσης, το κόστος αποσβέσεων και επιπλέον να εισπράττει µία εύλογη απόδοση επί των απασχολούµενων κεφαλαίων της δραστηριότητας (εκτός των ποσών που αναλογούν σε χρηµατοδότηση από τρίτους) 5. Επί του παρόντος, ο προσδιορισµός του ετήσιου κόστους και των χρεώσεων χρήσης του ικτύου ιανοµής γίνεται κατά βάση µε κοστοστρεφή κριτήρια, δηλαδή η Εταιρεία ιανοµής ανακτά το κόστος της και επιπλέον ένα εύλογο κέρδος, µέσω της ρυθµιζόµενης απόδοσης επί των απασχολούµενων κεφαλαίων. Η µεθοδολογία καθορισµού των παραπάνω εσόδων της Εταιρείας ιανοµής δεν λαµβάνει υπόψη µε άµεσο τρόπο τα αποτελέσµατα και δεν παρέχει κίνητρα στην Εταιρεία ιανοµής για βελτιστοποίηση, ιδίως όσον αφορά στη µακροχρόνια οικονοµικότητα της δραστηριότητας. Η βελτίωση της αποδοτικότητας υπεισέρχεται ως παράµετρος µόνο όσον αφορά το λειτουργικό κόστος της δραστηριότητας 6. Οι διάφορες µεθοδολογικές προσεγγίσεις για τη ρύθµιση δραστηριοτήτων ενεργειακών δικτύων βρίσκονται υπό µελέτη διεθνώς. Ορισµένα από τα σχετικά ζητήµατα που αναφύονται έχουν διερευνηθεί εκτενώς στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων της ΡΑΕ για την κατάρτιση του Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου ιανοµής. Αξίζει να επισηµανθεί η διαφορετική επίδραση των δαπανών επενδύσεων και των δαπανών εκµετάλλευσης, στη διαµόρφωση του κόστους του ικτύου και των σχετικών χρεώσεων χρήσης. Οι δαπάνες εκµετάλλευσης επιδρούν αποκλειστικά στο κόστος και τις χρεώσεις χρήσης του ικτύου ιανοµής κατά το έτος το οποίο αφορούν. Αντίθετα, οι δαπάνες για επενδύσεις έχουν µακροχρόνια επίδραση στο κόστος της δραστηριότητας, λόγω της είσπραξης απόδοσης επί των απασχολούµενων κεφαλαίων σε βάθος χρόνου. Γίνεται, εποµένως, αντιληπτή η σηµασία του ορθολογικού προγραµµατισµού των επενδύσεων και γενικότερα του συγκροτηµένου επιχειρησιακού σχεδιασµού για τη µεγαλύτερη δυνατή αποδοτικότητα της δραστηριότητας διαπλατύνσεις δρόµων. Το κύριο µέρος των παραλλαγών (περίπου το 75%) χρηµατοδοτείται από την Εταιρεία ιανοµής. Οι σχετικές διατάξεις του ν.2773/1999 έχουν αντικατασταθεί από διατάξεις του ν.4001/2011 (ΦΕΚ 179Α). Ιστορικά στοιχεία σχετικά µε τον καθορισµό του Ετήσιου Κόστους και των Χρεώσεων Χρήσης για το ίκτυο ιανοµής είναι αναρτηµένα στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ Ιστορικά, η ΡΑΕ έχει εφαρµόσει συντελεστή αποµείωσης (2%) των προϋπολογιζόµενων ετήσιων λειτουργικών δαπανών της δραστηριότητας, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης της αποδοτικότητας. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

6 2. ΕΞΕΛΙΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΤΟΥ ΙΚΤΥΟΥ ΙΑΝΟΜΗΣ Στο Κεφαλαίο αυτό παρουσιάζεται η εξέλιξη των βασικών µεγεθών του ικτύου ιανοµής για την περίοδο , συµπεριλαµβανόµενου του πλήθους των εργαζοµένων στην Εταιρεία ιανοµής. Πίνακες µε τα ακριβή στοιχεία των µεγεθών αυτών δίνονται στο Παράρτηµα Α Πλήθος πελατών Η εξέλιξη του πλήθους των ενεργών πελατών του ικτύου ιανοµής από το 2004 έως το 2009 δίνεται στο Σχ Το πλήθος των πελατών µέσης τάσης σηµείωσε αύξηση περίπου 20%, ενώ των πελατών χαµηλής τάσης 8%. Ο ρυθµός αύξησης τα έτη 2008 και 2009 σηµείωσε σηµαντική κάµψη. Το έτος 2009, το ίκτυο ιανοµής τροφοδοτούσε πελάτες. Σχ Εξέλιξη πλήθους ενεργών πελατών στο ίκτυο ιανοµής 2.2. Μήκος δικτύων και εγκατεστηµένη ισχύς Η εξέλιξη του µήκους των δικτύων από το 2004 έως το 2009 δίνεται στο Σχ. 2.2, ενώ η εγκατεστηµένη ισχύς σε υποσταθµούς υποβιβασµού της µέσης τάσης (προς χαµηλή τάση) στο Σχ Στο Σχ. 2.4 παρουσιάζεται η αντίστοιχη εξέλιξη του µήκους εναέριων και υπόγειων δικτύων µέσης και χαµηλής τάσης. Το µήκος του δικτύου µέσης τάσης σηµείωσε αύξηση περίπου 8%, ενώ του δικτύου χαµηλής τάσης 10%. Η εγκατεστηµένη ισχύς για την ίδια περίοδο σηµείωσε αύξηση περίπου 16%. Το συνολικό µήκος των υπόγειων δικτύων σηµείωσε αύξηση 23% (18% στη µέση τάση και 27% στη χαµηλή τάση), ενώ των εναέριων δικτύων 8% (7% στη µέση τάση και 9% στη χαµηλή τάση). Το 2008 σηµειώνεται σηµαντική αύξηση στο ρυθµό µεταβολής του µήκους δικτύου µέσης τάσης και του συνολικού µήκους υπόγειου δικτύου. Η µεγαλύτερη αύξηση σηµειώνεται στο ρυθµό υπογείωσης δικτύου µέσης τάσης, ο οποίος το 2009 υποχωρεί σχετικά, διατηρούµενος ωστόσο σε Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

7 υψηλότερα επίπεδα σε σχέση µε την περίοδο Ο ρυθµός µεταβολής του µήκους εναέριου δικτύου χαµηλής τάσης το 2008 κινείται στα επίπεδα του 2004, για να υποχωρήσει το 2009 κάτω από την ελάχιστη τιµή της προηγούµενης 5-ετίας. Σχ Εξέλιξη µήκους δικτύων Σχ Εξέλιξη εγκατεστηµένης ισχύος σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ στο ίκτυο ιανοµής Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

8 Σχ Εξέλιξη µήκους εναέριων και υπόγειων δικτύων 2.3. Πλήθος εργαζοµένων στην Εταιρεία ιανοµής Στο Σχ. 2.5 παρουσιάζεται η εξέλιξη του αριθµού των εργαζοµένων της Εταιρείας ιανοµής την περίοδο Εµφανίζεται σηµαντική µείωση των υπαλλήλων που απασχολούνται στην εκµετάλλευση του ικτύου ιανοµής και µικρή αύξηση των υπαλλήλων που απασχολούνται στον τοµέα της ανάπτυξης (επενδύσεις). Συνολικά, οι εργαζόµενοι στην Εταιρεία ιανοµής µειώθηκαν στην περίοδο κατά 22%. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

9 Σχ Εξέλιξη αριθµού εργαζοµένων στην Εταιρεία ιανοµής 2.4. Ποιοτικά χαρακτηριστικά Από την επισκόπηση της εξέλιξης των βασικών µεγεθών του ικτύου ιανοµής την περίοδο , προκύπτει ότι τα έτη 2008 και 2009 καταγράφεται σηµαντική ενίσχυση του ικτύου ιανοµής 7, καθώς η αύξηση τόσο του µήκους των δικτύων όσο και της εγκατεστηµένης ισχύος, είναι κατά πολύ µεγαλύτερη από την αντίστοιχη αύξηση των πελατών και από το πλήθος νέων συνδέσεων που κατασκευάζονται ετησίως (Σχ. 2.5 και 2.6) 8. Στο επόµενο κεφάλαιο δίνεται και ο σχετικός σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής. 7 8 ηλαδή σηµειώνεται αύξηση των βασικών µεγεθών του ικτύου ιανοµής (µήκος γραµµών, εγκαταστηµένη ισχύς υποσταθµών), σε βαθµό σηµαντικά υψηλότερο αυτού που συσχετίζεται ιστορικά µε την αναγκαία ανάπτυξη του ικτύου για την εξυπηρέτηση της αύξησης των πελατών του. Η επιπλέον αυτή αύξηση στα βασικά µεγέθη υποδηλώνει, ως επί το πλείστον, ενίσχυση του ικτύου ιανοµής, η οποία µπορεί να σχετίζεται µε την εξέλιξη των φορτίων των υφιστάµενων πελατών, την εξασφάλιση εφεδρειών ηλεκτροδότησης κ.α. Σηµειώνεται ότι ενίσχυση αποτελεί και η αντικατάσταση υποδοµών (για λόγους παλαιότητας, αύξησης ικανότητας ή τεχνολογικής αναβάθµισης), επενδύσεις το αποτέλεσµα των οποίων εν γένει δεν αντανακλάται στη µεταβολή των βασικών µεγεθών του ικτύου ιανοµής. Η Εταιρεία ιανοµής επεσήµανε ότι η φαινόµενη ετήσια µεταβολή στο πλήθος των πελατών είναι µικρότερη από το πλήθος των νέων πελατών που ηλεκτροδοτήθηκαν (εποµένως, η αύξηση του µήκους και της εγκαταστηµένης ισχύος του ικτύου σε σχέση µε την πραγµατική αύξηση του πλήθους πελατών, είναι λιγότερο έντονη). Τούτο οφείλεται στο ότι από το εκάστοτε πλήθος πελατών έχουν αφαιρεθεί όσοι κατάργησαν την παροχή µε αίτησή τους καθώς και όσοι έγιναν ανενεργοί (πχ. οι πελάτες που έχουν διακοπεί λόγω χρέους τουλάχιστον για 6 µήνες και δεν έχουν εξοφλήσει το λογαριασµό τους). Η Εταιρεία ιανοµής σηµειώνει ότι οι ανενεργοί πελάτες αυξάνονται ραγδαία τα τελευταία έτη, ιδίως από το 2010 και µετά. Για το λόγο αυτό, στα Σχ. 2.5 και 2.6 απεικονίζεται η µεταβολή των βασικών µεγεθών του ικτύου και σε σχέση µε το πλήθος νέων συνδέσεων. Από την απεικόνιση αυτή δεν προκύπτουν διαφορετικά συµπεράσµατα σε ότι αφορά τη σηµαντική ενίσχυση του ικτύου ιανοµής την περίοδο Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

10 Σχ Εξέλιξη µεταβολής µήκους δικτύου σε σχέση µε µεταβολή πλήθους ενεργών πελατών και µε κατασκευή νέων συνδέσεων Σχ Εξέλιξη µεταβολής εγκατεστηµένης ισχύος δικτύου σε σχέση µε µεταβολή πλήθους ενεργών πελατών και µε κατασκευή νέων συνδέσεων (ακόµη και αν ληφθεί υπόψη η µέση αύξηση του απαιτούµενου δικτύου για κάθε νέα σύνδεση την περίοδο αυτή, βλ ). Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

11 3. ΑΠΑΝΕΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται οι δαπάνες επενδύσεων για την περίοδο Η ανάλυση που επιχειρείται αφορά: (α) την κατηγορία του έργου (β) το µέσο χρηµατοδότησης (γ) το είδος δαπάνης Πίνακες µε τα ακριβή στοιχεία των µεγεθών αυτών δίνονται στο Παράρτηµα Β Επενδύσεις στο ίκτυο ιανοµής Οι δαπάνες επενδύσεων για την περίοδο δίνονται στον Πίνακα 3.1. Ο σχετικός σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής παρουσιάζεται στην παράγραφο 3.2. Πίνακας 3.1. απάνες επενδύσεων στο ίκτυο ιανοµής την περίοδο (χιλ. ) , , , , , , Ανά κατηγορία έργου Σε σχέση µε τα έργα που αφορούν τις επενδύσεις στο ίκτυο ιανοµής, είναι διαθέσιµη η ακόλουθη ανάλυση: 1. Ηλεκτροδοτήσεις: κατόπιν αιτήµατος νέων χρηστών (καταναλωτών, παραγωγών) ικτύου, µε τη συµµετοχή τους στο κόστος. 2. Παραλλαγές δικτύου: κυρίως για τήρηση αποστάσεων ασφαλείας των εναέριων δικτύων, µε συµµετοχή χρηστών στο κόστος στις περιπτώσεις που δεν αφορούν οικοδοµική δραστηριότητα µε οικοδοµική άδεια. 3. Αισθητική αναβάθµιση: υπογειώσεις των υπαρχόντων εναέριων δικτύων σε πόλεις, παραδοσιακούς οικισµούς ή τουριστικά κέντρα, µε τη συµµετοχή δηµόσιων φορέων (ΟΤΑ), σε ποσοστό 50% του κόστους. 4. Ενισχύσεις: για τεχνικούς ή οικονοµικούς λόγους, καθώς και για τη σύνδεση νέων πελατών Αγορές Υ/Σ οµικά. 6. Επώνυµα έργα: έργα µε ξεχωριστή εξουσιοδότηση έργου, αριθµό έργου και προϋπολογισµό (π.χ. υποβρύχιες διασυνδέσεις ΜΤ, κατασκευή και ενίσχυση Κέντρων ιανοµής, έργα τεχνολογικού εκσυγχρονισµού του δικτύου, κλπ). 7. Εξοπλισµός. 9 Πρέπει να σηµειωθεί ότι στις δαπάνες ενίσχυσης που αναφέρει η Εταιρεία ιανοµής για την περίοδο περιλαµβάνονται και τα έργα που εκτελούνται για την ενίσχυση του ικτύου ιανοµής λόγω της σύνδεσης νέων πελατών, δηλαδή η ενίσχυση που απαιτείται για την εξυπηρέτηση συγκεκριµένων αιτηµάτων σύνδεσης. Όπως προαναφέρθηκε, η οικονοµική συµµετοχή των συνδεόµενων πελατών στο κόστος σύνδεσης αφορά και στα εν λόγω έργα. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

12 8. Οπτικές ίνες. Οι δαπάνες επενδύσεων ανά κατηγορία έργου για την περίοδο δίνονται στο Σχ Σε σχέση µε τα εν λόγω στοιχεία αξιοσηµείωτη είναι η αύξηση κατά 62% της δαπάνης για τις ηλεκτροδοτήσεις και ο τριπλασιασµός των δαπανών για την ενίσχυση 10 του ικτύου ιανοµής. Σχ Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων ανά κατηγορία έργου Ανά µέσο χρηµατοδότησης Οι δαπάνες επενδύσεων ανά µέσο χρηµατοδότησης για την περίοδο δίνονται στο Σχ Το ποσοστό που αντιστοιχεί στους ΟΤΑ είναι ιδιαίτερα µικρό σε σχέση µε τις συµµετοχές των λοιπών καταναλωτών, γι αυτό και στο Σχ. 3.2 παρουσιάζονται µαζί. Σηµειώνεται επίσης ότι επί του παρόντος δεν είναι διαθέσιµη ανάλυση µεταξύ συµµετοχών καταναλωτών και εσόδων από παραγωγούς. 11 Αξιοσηµείωτο γεγονός για την εν λόγω περίοδο είναι οι µικρές µεταβολές σε ότι αφορά τη χρηµατοδότηση από τρίτους των δαπανών επενδύσεων και η µεγάλη µεταβολή στη συµµετοχή της Εταιρείας ιανοµής, η οποία αποδίδεται στη σηµαντική αύξηση των δαπανών επενδύσεων για έργα ενίσχυσης τα έτη 2008 και Η συµµετοχή των ΟΤΑ (βλ. Παράρτηµα Β) εµφανίζεται µικρότερη από το 50% των συνολικών δαπανών αισθητικής αναβάθµισης, λόγω ετεροχρονισµού µεταξύ της εκταµίευσης δαπανών και της είσπραξης συµµετοχής, οι οποίες µπορεί να απέχουν σηµαντικό χρονικό διάστηµα µεταξύ 10 Όπως προαναφέρθηκε, περιλαµβάνονται οι δαπάνες ενίσχυσης λόγω σύνδεσης νέων πελατών. 11 Σχετικά µε το θέµα αυτό, η Εταιρεία ιανοµής αναφέρει ότι έχει ήδη δροµολογηθεί η ξεχωριστή καταχώρηση κάθε κατηγορίας και θα υπάρξουν διακριτά στοιχεία για το Β εξάµηνο Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

13 τους, καθώς τα συγκεκριµένα έργα, τα οποία αφορούν ως επί το πλείστον έργα υπογειώσεων, είναι µεγάλης χρονικής διάρκειας. Σχ Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων ανά µέσο χρηµατοδότησης Ανά είδος δαπάνης Οι δαπάνες επενδύσεων ανά είδος δαπάνης για την περίοδο δίνονται στο Σχ Σε σχέση µε το είδος της δαπάνης, σηµειώνεται ότι στην εν λόγω περίοδο καταγράφεται µεγάλη αύξηση του εργολαβικού κόστους (υπερδιπλασιασµός), της µισθοδοσίας (87%) και του κόστους των υλικών (31%). Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

14 Σχ. 3.3 Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων ανά είδος δαπάνης 3.2. Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Η Εταιρεία ιανοµής, σχετικά µε τις δαπάνες επενδύσεων για την περίοδο , ανέφερε κατ αρχάς τα ακόλουθα: «Οι αυξηµένες δαπάνες επενδύσεων κατά το έτος 2004, σε σχέση µε τα επόµενα τρία έτη, οφείλονταν στην κατασκευή σοβαρών ενισχύσεων και λοιπών επώνυµων έργων που συνδέονταν άµεσα µε τη διεξαγωγή των Ολυµπιακών Αγώνων της Αθήνας. Τα έτη 2008 και 2009 εµφανίζεται σηµαντική αύξηση των δαπανών επενδύσεων, συγκριτικά µε τα προηγούµενα έτη που οφείλεται στους ακόλουθους λόγους: 1. Στην αύξηση των τιµολογίων των νέων εργολαβικών συµβάσεων, εξ αιτίας των αυστηρότερων προδιαγραφών ποιότητας που τέθηκαν. Η συµπίεση των χρόνων κατέστη αναγκαία δεδοµένου ότι η εξυπηρέτηση για τη µελέτη & κατασκευή των νέων παροχών στα έτη 2005 έως 2007 έφθασε να γίνεται σε χρόνους κατά µέσο όρο περίπου διπλάσιους από εκείνους των ρυθµιστικών ορίων που έθεσε η Απόφαση ΥΠΑΝ/ 5/ΗΛ/Β/Φ1.10/6636/ Έτσι µέσα στο 2007 έγιναν νέες εργολαβίες κατασκευής δικτύων όπου, στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας εξυπηρέτησης των χρηστών και του εναρµονισµού µε τα όρια που έθετε η Απόφαση του ΥΠΑΝ, συµπεριλήφθηκαν ειδικοί όροι για την κατασκευή των έργων εντός 12 Απόφαση ΥΠΑΝ (ΦΕΚ Β 440/ ), περί αναπροσαρµογής των τιµών και των συντελεστών των συστηµάτων υπολογισµού Συµµετοχών για την σύνδεση πελατών στο ίκτυο ιανοµής, ( Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

15 αυστηρών χρονικών ορίων, προβλέφθηκαν µεγαλύτερες χρηµατικές ρήτρες και αποζηµιώσεις των πελατών (κατόπιν αιτήµατός τους) στις περιπτώσεις µη τήρησης των υπόψη ορίων Στην ανάθεση εκπόνησης µελετών δικτύων σε εξωτερικούς συνεργάτες, επειδή το συσσωρευµένο µελετητικό αντικείµενο δεν ήταν δυνατό να διεκπεραιωθεί µόνο µε προσωπικό της ΕΗ µέσα στα χρονικά όρια που προέβλεπε η Απόφαση του ΥΠΑΝ. Τα αποτελέσµατα των ανωτέρω δράσεων ήσαν πολύ σηµαντικά για την ποιότητα. Ειδικότερα µεταξύ 2005 και 2009 ο µέσος χρόνος για τη µελέτη και κατασκευή των απλών παροχών µειώθηκε από 31 ηµέρες σε 14, ο χρόνος των παροχών µε επέκταση δικτύου από 87 ηµέρες στις 34, ενώ ο χρόνος των παραλλαγών δικτύου µειώθηκε από 91 ηµέρες το 2005 σε 45 ηµέρες το Στον αυξηµένο έργο ενισχύσεων-βελτιώσεων του ικτύου, αναγκαίο µεταξύ άλλων για την επάρκεια του δικτύου (µετά και τα σοβαρά προβλήµατα του θέρους 2007), για τη µείωση τεχνικών απωλειών και για τη βελτίωση της ποιότητας ενέργειας. Έτσι στα πλαίσια των ενισχύσεων-βελτιώσεων των υποδοµών ανακαινίσθηκε, κυρίως στα αρχικά τµήµατα των αναχωρήσεων επιβαρηµένων Κ/, το υφιστάµενο δίκτυο ΜΤ µε αντικαταστάσεις καλωδίων χαµηλού βαθµού αξιοπιστίας λόγω παλαιότητας και εµφάνισης αυξηµένου πλήθους βλαβών. Επίσης αυξήθηκε ο βαθµός υπογειοποίησης του υφισταµένου δικτύου, ιδιαίτερα σε περιοχές µε έντονο αστικό χαρακτήρα για λειτουργικούς λόγους. Με τη βοήθεια των ενισχύσεων επιτεύχθηκε σηµαντική βελτίωση στην ποιότητα ενέργειας, ιδιαίτερα µέσα από τη µείωση της συνολικής διάρκειας διακοπής ανά πελάτη λόγω βλαβών (SAIDI) από τα 220 min το 2007, στα 155 min το Στα έργα αισθητικής αναβάθµισης µετά την απόφαση του 2008 της Επιχείρησης για συµµετοχή στο κόστος των υπόψη έργων κατά 50%. 5. Στην ανανέωση του στόλου των οχηµάτων της ιανοµής µε την αγορά ικανού αριθµού γερανών, καλαθοφόρων, φορτηγών και επιβατηγών οχηµάτων. Σηµειώνεται ότι µετά το 2009 οι δαπάνες επενδύσεων συγκρατούνται σε αρκετά χαµηλότερα επίπεδα. Ειδικότερα από 525 εκ. το 2009 οι επενδύσεις µειώθηκαν σε 463 εκ. το 2010, ενώ προβλέπεται να µειωθούν περαιτέρω το 2011, περίπου στα 370 εκ..» Για την πληρέστερη παρουσίαση της εξέλιξης των δαπανών επενδύσεων στο ίκτυο ιανοµής και την καλύτερη κατανόηση των σχετικών θεµάτων, η ΡΑΕ ζήτησε από την Εταιρεία ιανοµής πρόσθετα στοιχεία και σχολιασµό, σε σχέση µε ορισµένες αρχικές παρατηρήσεις της. Οι πρόσθετες αυτές πληροφορίες παρουσιάζονται ακολούθως ανά θεµατική ενότητα. Αναφέρονται επίσης οι αρχικές παρατηρήσεις της ΡΑΕ ως εισαγωγικό κείµενο, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο Μελέτη και κατασκευή συνδέσεων Βελτίωση ποιότητας εξυπηρέτησης & αύξηση εργολαβικών τιµολογίων Σε σχέση µε τα αναφερόµενα στα σηµεία ( 1) και ( 2) της παραγράφου 3.2, η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε επιπροσθέτως τα ακόλουθα: «Αποτελέσµατα εργολαβιών από πλευράς ποιότητας Την τριετία επιβλήθηκαν στους εργολάβους κατασκευής δικτύων ποινικές ρήτρες ύψους περίπου 1 εκ. που αντιστοιχούσαν σε περιπτώσεις αδικαιολόγητης υπέρβασης χρονικών προθεσµιών. 13 Θεωρείται ότι η Εταιρεία ιανοµής αναφέρεται σε µεγαλύτερες αποζηµιώσεις πελατών σε σχέση µε αυτές που προβλέπονται µε το πρόγραµµα «ΕΓΓΥΗΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ», ( Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

16 Παρατηρήσεις της ΡΑΕ Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Σε ότι αφορά τις µελέτες δεν επιβλήθηκαν ποινικές ρήτρες, πλην λίγων περιπτώσεων συνολικού ύψους , γιατί οι εργολάβοι ανταποκρίθηκαν γενικά στις χρονικές προθεσµίες που τους είχαν τεθεί. ιευκρινίζεται ότι ένα σηµαντικό µέρος των κατασκευών απλών παροχών και των µελετών απλών παροχών & παροχών µε δίκτυο γίνεται από τα συνεργεία της ΕΗ. Αποτελέσµατα για αιτήµατα πελατών για ρήτρες - καταβολή αποζηµιώσεων εν έχουν καταγραφεί από τις Μονάδες µας περιπτώσεις αιτηµάτων πελατών για καταβολή αποζηµιώσεων λόγω µη τήρησης των χρονικών ορίων της σχετικής Απόφασης ΥΠΑΝ.» Επιπροσθέτως, η Εταιρεία ιανοµής υπέβαλλε τα ακόλουθα στοιχεία σχετικά µε την παραπάνω απόφαση ΥΠΑΝ: - Τµήµατα υποδειγµάτων εργολαβικών συµβάσεων µελετών και κατασκευής δικτύων που έχουν συναφθεί από το 2007 και µετά, όπου αναφέρονται οι χρονικές προθεσµίες της εν λόγω απόφασης για την εκτέλεση των έργων και οι ποινικές ρήτρες στις περιπτώσεις υπέρβασης των υπόψη προθεσµιών. Υποδείγµατα επιστολών προς τους πελάτες για τη δέσµευσή της στους χρόνους ικανοποίησης των αιτηµάτων σύνδεσης. Τέλος, η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε ότι: «Μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν ενσωµατωθεί στα έντυπα Αίτησης Ηλεκτροδότησης και Προσφοράς Σύνδεσης στο ίκτυο ιανοµής οι διατάξεις των παραγράφων 3 & 4 του άρθρου 1 της παραπάνω απόφασης ΥΠΑΝ, που αφορούν ενηµέρωση των πελατών για τις χρονικές προθεσµίες 14 και για τη δυνατότητα αποζηµίωσής τους σε περίπτωση υπέρβασής τους.» Μεταβολή µήκους νέου δικτύου & νέας εγκαταστηµένης ισχύος Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ ανά νέο πελάτη Τη διετία παρατηρείται σηµαντική αύξηση στο µήκος γραµµών και στην εγκατεστηµένη ισχύ υποσταθµών υποβιβασµού µέσης τάσης (προς χαµηλή) του ικτύου, σε συνάρτηση µε τη µεταβολή στο πλήθος πελατών του ικτύου την ίδια περίοδο (Σχ. 2.5 και 2.6). εδοµένου ότι, όπως αναφέρει η Εταιρεία ιανοµής 15, η ενίσχυση που πραγµατοποιήθηκε την υπόψη περίοδο συνίσταται κυρίως σε επεµβάσεις (αντικατάσταση, υπογείωση) στο υφιστάµενο δίκτυο, ζητήθηκε από την εταιρεία να σχολιάσει την παραπάνω αύξηση. Ζητήθηκε επίσης να παρασχεθούν στοιχεία αναφορικά µε τις αντικαταστάσεις καλωδίων και εναέριων γραµµών και τις υπογειώσεις εναέριων γραµµών, προκειµένου να συσχετισθούν τα έργα αυτά µε το σχετικό κόστος, δεδοµένου ότι οι επενδύσεις αυτές δεν αποτυπώνονται µέσω της εξέλιξης του µήκους των δικτύων µέσης και χαµηλής τάσης. Η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε τα ακόλουθα σχετικά: «Κατά ένα µέρος η αύξηση επενδύσεων οφείλεται πράγµατι στο ότι οι συνδέσεις πελατών το 2008 και 2009 χρειάζονταν περισσότερο δίκτυο από ότι στα προηγούµενα έτη, ενώ ειδικά για τους συνδεθέντες παραγωγούς η ανάγκη αυτή ήταν πολύ µεγαλύτερη. Όµως το κύριο µέρος της αύξησης επενδύσεων κατά τα έτη οφείλεται στο ότι δόθηκε ιδιαίτερη έµφαση στην ενίσχυση των 14 Η ΡΑΕ έχει επισηµάνει στη ΕΗ (ΡΑΕ/Ο-44102/8-9-10) ότι δεν έχει συµµορφωθεί µε τις εν λόγω διατάξεις. Η ΕΗ Α.Ε. έχει απαντήσει ( ΕΗ/Γρ /3099/4-8-11) ενηµερώνοντας τη ΡΑΕ ότι θα έχει συµµορφωθεί έως το τέλος του παρ. 3.2, σηµείο 2. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

17 δικτύων και στη βελτίωση των δεικτών ποιότητας, προκειµένου να αντιµετωπιστεί η σχετική υστέρηση του παρελθόντος. Η εφαρµογή του ανωτέρω σχεδιασµού 16 στο διάστηµα οδήγησε σε σηµαντική αύξηση του µήκους δικτύων (κυρίως της ΜΤ και ιδίως των υπογείων δικτύων) και της εγκατεστηµένης ισχύος των υποσταθµών ΜΤ/ΧΤ (ιδίως των κλειστών Υ/Σ στις πόλεις), όπως φαίνεται από τα στοιχεία που παρατίθενται πιο κάτω. Η θετική επίδραση των ενισχύσεων αυτών στην ποιότητα έγινε εµφανής κατά τα τελευταία έτη. Το σαφώς βελτιωµένο επίπεδο ποιότητας, σε συνδυασµό µε τη συγκράτηση της ζήτησης ηλεκτροδοτήσεων & φορτίων, επέτρεψαν στη ιανοµή να προχωρήσει από το 2011 σε µεγάλη µείωση των επενδύσεων, κάτι που θα συνεχισθεί και στο άµεσο µέλλον. Η αναφορά στην προηγούµενη έκθεσή µας για ενισχύσεις µέσα από αντικαταστάσεις και υπογειώσεις δικτύων ήθελε να δείξει την έµφαση που είχε δοθεί στους υπόψη τοµείς, αλλά βεβαίως φαίνεται από τα στοιχεία της επόµενης παραγράφου ότι έγιναν και σοβαρές ενισχύσεις υποδοµών µε νέα δίκτυα (ιδίως υπόγεια) και υποσταθµούς (ιδίως κλειστούς) στα πλαίσια του προαναφερθέντος µεσοπρόθεσµου σχεδιασµού. Αναλυτικότερα τα κύρια στοιχεία κατασκευών στο δίκτυο διανοµής έχουν ως ακολούθως: Στη διετία τοποθετήθηκαν km υπογείων καλωδίων, ενώ τη διετία είχαν τοποθετηθεί km. Στο διάστηµα τοποθετήθηκαν km εναερίων δικτύων, από τα οποία km ήταν νέο δίκτυο και τα km για ενισχύσεις και ανακαινίσεις υφιστάµενου δικτύου και για αντικαταστάσεις γυµνών αγωγών µε συνεστραµµένα καλώδια, ενώ στη διετία είχαν τοποθετηθεί 9.041km, από τα οποία ήταν νέο δίκτυο και για αντικαταστάσεις. Στη διετία κατασκευάστηκαν 659 κλειστοί και συνεπτυγµένοι Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ και προστέθηκαν 591 MVA, ενώ στο διάστηµα είχαν κατασκευαστεί 360 και προστέθηκαν 269 MVA. Στη διετία κατασκευάστηκαν εναέριοι Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ και προστέθηκαν MVA, ενώ στο διάστηµα είχαν κατασκευαστεί εναέριοι Υ/Σ και προστέθηκαν MVA.» Εξέλιξη εργολαβικών δαπανών Παρατηρήσεις της ΡΑΕ Τη διετία παρατηρείται αύξηση των εργολαβικών δαπανών σηµαντικά µεγαλύτερη από την αντίστοιχη αύξηση των δαπανών για υλικά, τόσο για τις ηλεκτροδοτήσεις όσο και για τις ενισχύσεις και σε ελαφρώς µικρότερο βαθµό για τις παραλλαγές (Πίνακας 3.2). Στο Σχ. 3.4 απεικονίζεται η εξέλιξη του λόγου δαπανών υλικών προς τις εργολαβικές δαπάνες για τις παραπάνω κατηγορίες έργων. Σηµειώνεται ο υποδιπλασιασµός του λόγου των δαπανών για υλικά προς τις εργολαβικές δαπάνες για τα έργα ενίσχυσης, συγκριτικά ακόµη και µε το 2004, έτος κατά το οποίο πραγµατοποιήθηκε σηµαντική και επείγουσα ενίσχυση του ικτύου ιανοµής. 16 παρ Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

18 Σχ Εξέλιξη αναλογίας δαπανών υλικών προς εργολαβικές δαπάνες (ανά σκοπό δαπάνης και για το σύνολο) Πίνακας 3.2. Ποσοστιαία αύξηση δαπανών επενδύσεων ανά κατηγορία έργου και είδος δαπάνης (σύγκριση του 2009 µε το µέσο όρο των ετών ) Εργολαβικές δαπάνες απάνες Υλικών Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Ηλεκτροδοτήσεις 156% 20% Ενισχύσεις 417% 157% Παραλλαγές 143% 67% Σε σχέση µε τη σηµαντική αύξηση των εργολαβικών δαπανών που σηµειώνεται τη διετία συγκριτικά µε τις αντίστοιχες δαπάνες υλικών (Σχ. 3.4 και Πίνακας 5.2), η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε τα ακόλουθα: «Στα έτη 2008 & 2009 είχαµε πράγµατι µια σηµαντική µέση αύξηση των εργολαβικών δαπανών η οποία, σε σχέση µε το 2007, οφείλεται προσεγγιστικά κατά: - 65% στην αύξηση τιµών των εργολαβιών (µαζί µε τις ετήσιες αναθεωρήσεις τους). - 25% στην αύξηση των ποσοτήτων των έργων κατά το διάστηµα % στην µερική αλλαγή του είδους των έργων κατά το υπόψη διάστηµα (περισσότερες υπογειώσεις, αντικαταστάσεις αγωγών & υποσταθµών κλπ.). Όπως προαναφέρθηκε, ο σχεδιασµός της ιανοµής εστιάσθηκε στη σαφή βελτίωση της ταχύτητας και της ποιότητας κατασκευής του δικτύου, µε δύο κύριους στόχους: - Τη δραστική µείωση των χρόνων παροχής πρόσβασης τρίτων στο δίκτυο. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

19 - Τη µείωση των βλαβών δικτύου, τον περιορισµό των χρόνων διακοπής και τελικά τη βελτίωση των δεικτών ποιότητας ενέργειας που αντιλαµβάνεται ο πελάτης. - Και οι δύο οµάδες στόχων επηρεάσθηκαν πολύ θετικά από την όλη προσπάθεια που έγινε (κύρια µέχρι το 2010).» Επιχειρησιακός σχεδιασµός της Εταιρείας ιανοµής Παρατηρήσεις της ΡΑΕ Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Για την καλύτερη κατανόηση της σηµαντικής αύξησης που παρατηρείται στις δαπάνες επενδύσεων τη διετία συγκριτικά µε την προηγούµενη 4ετία και δεδοµένης της µακροχρόνιας επίδρασης των δαπανών επενδύσεων στο κόστος της δραστηριότητας και στις χρεώσεις χρήσης που βαρύνουν τους καταναλωτές, ζητήθηκε από την Εταιρεία ιανοµής να υποβάλλει πρόσθετες πληροφορίες σχετικά µε τα κριτήρια βάσει των οποίων διαµορφώνει και βελτιστοποιεί τα επενδυτικά της σχέδια και τον προγραµµατισµό της ανάπτυξης του ικτύου, υπό όρους µακροχρόνιας αποδοτικότητας της δραστηριότητας. Σχετικά µε τον επιχειρησιακό της σχεδιασµό, η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε τα ακόλουθα: «Κατά τα έτη δόθηκε ιδιαίτερη έµφαση στην ενίσχυση των δικτύων και στη βελτίωση των δεικτών ποιότητας, προκειµένου να αντιµετωπιστεί η σχετική υστέρηση που είχε εµφανιστεί µέχρι τότε στα υπόψη θέµατα. Η έµφαση στις ενισχύσεις δόθηκε σε όσα µέρη του δικτύου είχαν εντοπιστεί αδυναµίες και πιο συγκεκριµένα στις υποδοµές στις πόλεις (ιδίως σε υπόγεια δίκτυα ΜΤ και κλειστούς υποσταθµούς ΜΤ/ΧΤ), στις κεντρικές γραµµές ΜΤ και στα εναέρια δίκτυα ΧΤ µε γυµνούς αγωγούς. Όσον αφορά την παροχή πρόσβασης στο δίκτυο η κύρια βαρύτητα δόθηκε στις µελέτες ηλεκτροδοτήσεων και ιδίως στις εργολαβίες κατασκευών, ώστε να γίνει αφενός ταχύτερη η υλοποίηση των έργων και αφετέρου ποιοτικότερη η κατασκευή των δικτύων. Τα αποτελέσµατα στους δείκτες ποιότητας δικαίωσαν το σχεδιασµό αυτό, αφού µεταξύ ετών είχαµε βελτίωση των δεικτών εξυπηρέτησης κατά 48-58% και µείωση του αριθµού διακοπών κατά 7-29%. Η χρονική έκταση των ανωτέρω δράσεων σχεδιάσθηκε να είναι περί τα 2-3 έτη, ώστε να επιτευχθεί η επιθυµητή βελτίωση, ενώ στη συνέχεια θα προσαρµοζόταν ανάλογα µε τις συνθήκες που θα επικρατούσαν. Πράγµατι µετά την τριετία οι δαπάνες επενδύσεων διαµορφώνονται πλέον από το 2011 σε πολύ χαµηλότερα επίπεδα (περίπου 20-25% πιο κάτω).» Μεταβολή µέσου εσόδου ανά συνδεόµενο πελάτη Παρατηρήσεις της ΡΑΕ Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Η µέση δαπάνη µε την οποία επιβαρύνεται άµεσα κάθε νέος πελάτης για τη σύνδεσή του (υπολογιζόµενη µε βάση τις πληρωµές καταναλωτών και παραγωγών, Σχ. 3.5) παρουσιάζει σηµαντική αύξηση τα έτη 2008 και 2009, συγκριτικά µε το σχετικά σταθερό επίπεδο της προηγούµενης 4ετίας. Σηµειώνεται ότι η παρατηρούµενη αύξηση δεν µπορεί να αποδοθεί εξολοκλήρου στην αύξηση των µοναδιαίων χρεώσεων σύνδεσης του συστήµατος συµµετοχών κατά περίπου 15% από τον Απρίλιο του Σε σχέση µε το θέµα αυτό, η Εταιρεία ιανοµής ανέφερε τα ακόλουθα: «Τη διετία είχαµε µια αύξηση 30-40% στο µέσο έσοδο ανά πελάτη σε σχέση µε τα προηγούµενα χρόνια. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως: 17 σελ. 9290, παρ. 1 της Απόφασης ΥΠΑΝ υπ αριθµ. 5/ΗΛ/Β/Φ1.10/6636/ Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

20 α) στην αύξηση των συµµετοχών από Απρίλιο 2007, β) στην αυξανόµενη συµµετοχή των παραγωγών που έχουν σαφώς µεγαλύτερες µέσες συµµετοχές λόγω έκτασης έργων και λόγω πληρωµής πλήρους απολογιστικού κόστους και γ) στο ότι οι ηλεκτροδοτήσεις που ζητούσαν οι πελάτες στο διάστηµα χρειάζονταν κατά µέσο όρο 10-20% περισσότερο δίκτυο από ότι στα προηγούµενα έτη.» Σχ Εξέλιξη µέσης άµεσης δαπάνης (πληρωµές καταναλωτών και παραγωγών) για κάθε νέο πελάτη & για κάθε νέα σύνδεση 3.3. Ποιοτική ανάλυση Παρατηρήσεις και σχολιασµός της ΡΑΕ Γενικές παρατηρήσεις Σε σχέση µε τα στοιχεία των προηγούµενων ενοτήτων, αξίζει να σηµειωθούν τα ακόλουθα: 1. Η µείωση του ρυθµού αύξησης των ενεργών πελατών συνοδεύτηκε από αύξηση των συνολικών δαπανών επενδύσεων στο ίκτυο ιανοµής τη διετία , σε σχέση µε την αµέσως προηγούµενη 4ετία (Σχ. 3.6). Κύριες συνιστώσες της αύξησης αυτής είναι οι ακόλουθες: - Η αύξηση του µήκους νέου δικτύου και της νέας εγκατεστηµένης ισχύος που αντιστοιχίζεται σε κάθε νέο ενεργό πελάτη (ενότητα 2.4, Σχ. 2.5 και 2.6). - Η αύξηση του συνολικού µήκους δικτύου και της εγκατεστηµένης ισχύος που κατασκευάστηκαν καθώς και η αύξηση του βαθµού υπογείωσης των δικτύων, σε σχέση µε προηγούµενα έτη (Πίνακας Α5). - Η αύξηση των εργολαβικών δαπανών κατασκευής δικτύων (Σχ. 3.7), σε σχέση µε την οποία αναφέρονται η αναπροσαρµογή των τιµολογίων των σχετικών συµβάσεων (παρ. 3.2 Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

21 & 3.2.1) και η µεταβολή της κατανοµής των επενδύσεων ανά είδος (εναέριο/υπόγειο δίκτυο, εναέριοι/κλειστοί υποσταθµοί, αντικατάσταση αγωγών µε καλωδιακές γραµµές). 2. Η µέση δαπάνη επένδυσης στο δίκτυο ανά νέο ενεργό πελάτη (εκφραζόµενη µέσω των δαπανών για ηλεκτροδοτήσεις και ενισχύσεις, Σχ. 3.8) παρουσιάζει σηµαντική αύξηση τα έτη 2008 και Οι συνολικές δαπάνες επενδύσεων σε σχέση µε το µέγεθος της νέας εγκατεστηµένης ισχύος σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ (Σχ. 3.9) παρουσιάζουν µικρή συγκριτικά αύξηση από το 2004 έως το Σηµειώνεται ότι το µέγεθος της ισχύος υποσταθµών που εγκαταστάθηκε την 4ετία (Πίνακας Α5) αφορά σχεδόν εξ ολοκλήρου σε αύξηση της εγκατεστηµένης ισχύος του ικτύου ιανοµής (Πίνακας Α1). Σχ Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων και νέων ενεργών πελατών Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

22 Σχ Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων ανά km κατασκευής δικτύου Σχ Εξέλιξη µέσης δαπάνης για κάθε νέο ενεργό πελάτη για τις ηλεκτροδοτήσεις και τις ενισχύσεις Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

23 Σχ Εξέλιξη µέσης δαπάνης ανά νέο kva εγκατεστηµένης ισχύος σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ Μελέτη και κατασκευή συνδέσεων Βελτίωση ποιότητας εξυπηρέτησης & αύξηση εργολαβικών τιµολογίων Αναφορικά µε τα στοιχεία και τις πληροφορίες που υπέβαλλε η Εταιρεία ιανοµής σχετικά µε το θέµα αυτό (παρ. 3.2 και 3.2.1), η ΡΑΕ θεωρεί σκόπιµο να επισηµάνει τα ακόλουθα: 1. Η αύξηση των δαπανών ηλεκτροδότησης (περιλαµβανοµένων των δαπανών ενίσχυσης του ικτύου ιανοµής για τη σύνδεση νέων καταναλωτών) λόγω αύξησης των εργολαβικών τιµολογίων από το 2008 και µετά, δεν χρηµατοδοτείται από την οικονοµική συµµετοχή των συνδεόµενων καταναλωτών, διότι η αναπροσαρµογή των µοναδιαίων χρεώσεων του συστήµατος συµµετοχών προηγήθηκε (Απρίλιος 2007). Η παραπάνω αύξηση ενσωµατώνεται στην αξία των αντίστοιχων παγίων του ικτύου ιαµονής, µετακυλίεται µέσω των χρεώσεων χρήσης σε όλους τους καταναλωτές του και επιβαρύνει µακροχρόνια το κόστος της δραστηριότητας. Στο βαθµό που η αύξηση αυτή σχετίζεται µε τη µείωση του χρόνου κατασκευής των συγκεκριµένων παγίων και κατ επέκταση του χρόνου αναµονής για σύνδεση στο ίκτυο ιανοµής, θεωρείται ότι προκύπτουν τα εξής θέµατα: - Η µετακύλιση της αύξησης των δαπανών ηλεκτροδότησης λόγω µείωσης του χρόνου σύνδεσης νέων πελατών, σε όλους τους πελάτες του ικτύου ιανοµής, δηµιουργεί ασυµµετρία σε βάρος των υφιστάµενων πριν το 2008 πελατών, δεδοµένου ότι την εν λόγω βελτίωση στην ποιότητα εξυπηρέτησης απολαµβάνουν αποκλειστικά οι συνδεόµενοι πελάτες από το 2008 και µετά. - Η υπεραξία που σχετίζεται µε τη µείωση του χρόνου κατασκευής των συγκεκριµένων παγίων, δεν αντισταθµίζεται απαραίτητα από επιπλέον µακροπρόθεσµο όφελος για το ίκτυο ιανοµής και τους πελάτες του. Με αυτό το σκεπτικό, η ενσωµάτωση της υπεραξίας αυτής στο κόστος του ικτύου ιανοµής, πέρα από την ασυµµετρία που προκαλεί σύµφωνα µε την ανάλυση που προηγήθηκε, πιθανότατα δεν συµβαδίζει µε τις απαιτήσεις µακροχρόνιας οικονοµικότητας της δραστηριότητας. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

24 2. Υφίσταται ασυµµετρία σε ότι αφορά τη σχέση κόστους και ποιότητας εξυπηρέτησης που αντιλαµβάνονται οι διάφοροι πελάτες αναφορικά µε τη σύνδεση στο ίκτυο, σε βάρος των χειρότερα εξυπηρετούµενων πελατών από άποψη χρόνου αναµονής για σύνδεση. Αυτό διότι στους πελάτες αυτούς παρέχεται χαµηλότερη ποιότητα σε σχέση µε τις ελάχιστες προδιαγραφές που έχει υιοθετήσει η Εταιρεία ιανοµής, ωστόσο αυτοί επιβαρύνονται εξίσου µε το αυξηµένο σχετικό κόστος 18, το οποίο έως ένα βαθµό σχετίζεται µε τις αυστηρότερες προδιαγραφές ποιότητας που τέθηκαν αντιστοίχως στις εργολαβικές συµβάσεις µελετών και κατασκευής δικτύων µετά το Το συµπέρασµα αυτό προκύπτει βάσει των πρόσθετων στοιχείων που υποβλήθηκαν, ως ακολούθως: - Η Εταιρεία ιανοµής δεν ενηµερώνει τους πελάτες σχετικά µε τις αποκλειστικές χρονικές προθεσµίες της Απόφασης ΥΠΑΝ και µε τη δυνατότητα αποζηµίωσής τους σε περίπτωση υπέρβασης αυτών, την οποία όπως αναφέρει έχει επιπροσθέτως υιοθετήσει (βλ. σχετική δήλωση της Εταιρείας ιανοµής στην παρ. 3.2, σηµείο 2). Εποµένως, σε ότι αφορά τους πελάτες, η δυνατότητα αυτή πρακτικά δεν υφίσταται. - Οι εργολαβικές συµβάσεις µελετών και κατασκευής δικτύων προβλέπουν χρονικές προθεσµίες εκτέλεσης έργων, σε αναλογία προς τις καθοριζόµενες µε τη σχετική απόφαση ΥΠΑΝ, και κατάπτωση χρηµατικών ρητρών υπέρ της Εταιρείας ιανοµής σε περίπτωση υπέρβασής τους Επιχειρησιακός σχεδιασµός και µακροχρόνια οικονοµικότητα της δραστηριότητας Από το Σχ. 3.7 προκύπτει ότι η µέση µοναδιαία εργολαβική δαπάνη για επενδύσεις στο ίκτυο ιανοµής (δαπάνη ανηγµένη στο µήκος δικτύου που κατασκευάστηκε), αυξήθηκε κατά 58% τη διετία , συγκριτικά µε τα αµέσως προηγούµενα έτη. Αντίστοιχα, οι µέσες µοναδιαίες τιµές των λοιπών βασικών συνιστωσών των δαπανών επενδύσεων (µισθοδοσία, υλικά) διαµορφώθηκαν στα ίδια επίπεδα 20. Η Εταιρεία ιανοµής εκτιµά ότι η αύξηση των εργολαβικών δαπανών (σε απόλυτα µεγέθη) οφείλεται κατά 65% στην αύξηση των τιµών των εργολαβικών συµβάσεων κατασκευής δικτύων (τιµολόγια εργολαβιών). Όπως προαναφέρθηκε (παρ. 3.2), η αύξηση στα τιµολόγια εργολαβιών σχετίζεται σε µεγάλο βαθµό µε τον καθορισµό αυστηρότερων προδιαγραφών σε ότι αφορά τους χρόνους κατασκευής των έργων και υψηλότερων χρηµατικών ρητρών σε περίπτωση υπέρβασης των χρόνων αυτών, µε στόχο τη βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης κατά τη σύνδεση χρηστών στο ίκτυο και την εναρµόνιση µε τις χρονικές προθεσµίες της σχετικής Απόφασης ΥΠΑΝ. Ωστόσο, όπως φαίνεται στο Σχ. 3.4, η αύξηση των τιµολογίων εργολαβιών έχει παρόµοια επίπτωση στην αύξηση του αντίστοιχου κόστους στις διάφορες κατηγορίες έργων (ηλεκτροδοτήσεις, ενισχύσεις, παραλλαγές κλπ), υποδηλώνοντας την εφαρµογή ενιαίων τιµών µονάδας για την κατασκευή δικτύων, ανεξαρτήτως της κατηγορίας έργων. Για τα έργα ενίσχυσης που δεν εκτελούνται λόγω σύνδεσης νέων πελατών, η Εταιρεία ιανοµής αναφέρει επιπλέον ότι 18 Για την ακρίβεια, η αύξηση των δαπανών ηλεκτροδότησης λόγω αύξησης των τιµολογίων εργολαβιών από το 2008 επιµερίζεται σε όλους τους πελάτες του ικτύου και όχι µόνο σε όσους συνδέονται το 2008 και µετά, όπως αναλύεται στην προηγούµενη παράγραφο. 19 Περαιτέρω ανάλυση του θέµατος από τη σκοπιά κόστους και ποιότητας υπηρεσιών εκφεύγει από τους σκοπούς της παρούσας έκθεσης, καθώς τα σχετικά ζητήµατα θα πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω κατά την επεξεργασία του ρυθµιστικού πλαισίου για την ποιότητα υπηρεσιών της ιανοµής (συγκεκριµένα του µηχανισµού ατοµικών προδιαγραφών ποιότητας). 20 Η αύξηση της µισθολογικής δαπάνης και της δαπάνης υλικών αντισταθµίστηκε από την αύξηση στο µήκος δικτύου που κατασκευάστηκε. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

25 δόθηκε ιδιαίτερη έµφαση προκειµένου η σχετική υστέρηση που είχε εµφανιστεί στην ενίσχυση των δικτύων και στους δείκτες ποιότητας, να αντιµετωπισθεί σε χρονικό ορίζοντα 3ετίας ( ). Υπό αυτή την έννοια, η σχετική αύξηση του µοναδιαίου κόστους κατασκευής των έργων ενίσχυσης την εν λόγω 3ετία, µπορεί να θεωρηθεί ότι συµβαδίζει µε τον προγραµµατισµό αρκετά µεγαλύτερου όγκου έργων της κατηγορίας αυτής συγκριτικά µε προηγούµενα έτη, και τις αντιστοίχως υψηλότερες απαιτήσεις απόδοσης των εργολαβιών όσον αφορά στους χρόνους κατασκευής. Είναι εύλογο εποµένως να θεωρηθεί ότι η αύξηση στο κόστος των έργων ενίσχυσης που προγραµµατίστηκαν για την 3ετία θα µπορούσε να είναι µικρότερη, διευρύνοντας το χρόνο υλοποίησης των έργων και µεταθέτοντας χρονικά την επίτευξη των αντίστοιχων στόχων βελτίωσης της αξιοπιστίας του ικτύου ιανοµής. Τα παραπάνω επισηµαίνονται προκειµένου να τονιστεί ότι ο προγραµµατισµός των επενδύσεων του ικτύου ιανοµής πρέπει να λαµβάνει υπόψη τις απαιτήσεις µακροχρόνιας οικονοµικότητας της δραστηριότητας, δηλαδή να εντάσσεται σε έναν πιο µακροπρόθεσµο επιχειρησιακό σχεδιασµό που αποσκοπεί στην επίτευξη συγκεκριµένων επιπέδων απόδοσης και τη διατήρησή τους διαχρονικά µε εύλογο κόστος. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

26 4. ΑΠΑΝΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται οι δαπάνες εκµετάλλευσης για την περίοδο Η ανάλυση που επιχειρείται αφορά: (α) το σκοπό (β) το είδος της δαπάνης Πίνακες µε τα ακριβή στοιχεία των µεγεθών αυτών δίνονται στο Παράρτηµα Γ απάνες εκµετάλλευσης στο ίκτυο ιανοµής Οι δαπάνες εκµετάλλευσης για την περίοδο δίνονται στον Πίνακα 4.1. Ο σχετικός σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής παρουσιάζεται στην παράγραφο 4.4. Πίνακας 4.1. απάνες εκµετάλλευσης στο ίκτυο ιανοµής την περίοδο (χιλ. ) , , , , , , Ανά σκοπό Σε ότι αφορά τις δαπάνες εκµετάλλευσης σε σχέση µε το σκοπό, διακρίνονται οι παρακάτω κατηγορίες: 1. Υποστήριξη 2. Επισκευή βλαβών ικτύου 3. Εξυπηρέτηση χρηστών 4. Συντήρηση δικτύων 5. Λειτουργία δικτύων 6. Αποξήλωση δικτύων Οι δαπάνες εκµετάλλευσης ανά σκοπό για την περίοδο δίνονται στο Σχ Σε σχέση µε τα εν λόγω στοιχεία, αξιοσηµείωτη είναι η αύξηση των δαπανών για επισκευές βλαβών (42%) και για εξυπηρέτηση χρηστών (50%) 21. Η µεγαλύτερη συνιστώσα των δαπανών εκµετάλλευσης είναι η υποστήριξη Οι δαπάνες εξυπηρέτησης χρηστών συνιστώνται κυρίως από µισθοδοσία (84%) και από αµοιβές τρίτων (15%) και αφορούν κυρίως καταµέτρηση (56%), διακοπές και επαναφορές λόγω χρέους (14%) και υποδοχή αιτηµάτων χρηστών (13%). Στο Παράρτηµα Γ (Πίνακας Γ3) παρουσιάζεται η πλήρης σύνθεση των δαπανών εξυπηρέτησης. 22 Ως προς το είδος τους οι δαπάνες υποστήριξης συνιστώνται κατά 77% από µισθοδοσία και κατά 23% από λοιπές δαπάνες. Ως προς το σκοπό, στην υποστήριξη εντάσσεται ένα µεγάλο πλήθος δραστηριοτήτων της ιανοµής µεταξύ των οποίων η λειτουργία της διοίκησης, δηλαδή η µισθοδοσία των διοικητικών στελεχών της ιανοµής (24%), η διοικητική υποστήριξη (21%) καθώς και η προµήθεια & διαχείριση υλικών (26%) ενώ µικρότερα ποσοστά έχουν οι µισθοδοσίες άλλων υποστηρικτικών εργασιών, όπως λογιστικά, κτιριακά, θέµατα εκπαίδευσης, κλπ.. Αντίστοιχα, οι λοιπές δαπάνες αφορούν δαπάνες ενοικίασης κτιρίων, λοιπές κτιριακές δαπάνες (καθαρισµός, φύλαξη...), λογαριασµούς (τηλεφωνικά, ταχυδροµικά, ύδρευση, κοινόχρηστα...), δηµοτικούς φόρους-τέλη, δαπάνες µεταφοράς προσωπικού & υλικών, αναλώσιµα υλικά & γραφική ύλη, κυλικεία, κλπ. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

27 4.3. Ανά είδος Σε ότι αφορά τις δαπάνες εκµετάλλευσης σε σχέση µε το είδος, διακρίνονται οι παρακάτω κατηγορίες: 1. Μισθοδοσία 2. Ανάλωση υλικών 3. Επισκευές & συντηρήσεις 4. Λοιπές παροχές τρίτων 5. Αµοιβές & έξοδα τρίτων ιάφορα έξοδα 7. Φόροι - τέλη Σχ Εξέλιξη δαπανών εκµετάλλευσης ανά σκοπό Οι δαπάνες εκµετάλλευσης ανά είδος για την περίοδο δίνονται στο Σχ Η µεγαλύτερη συνιστώσα των δαπανών εκµετάλλευσης είναι η µισθοδοσία, η οποία στο εν λόγω χρονικό διάστηµα παρουσιάζει αύξηση 20%. 23 Αφορούν δαπάνες εργολαβιών. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

28 Σχ Εξέλιξη δαπανών εκµετάλλευσης ανά είδος 4.4. Σχολιασµός της Εταιρείας ιανοµής Η Εταιρεία ιανοµής, σχετικά µε τις δαπάνες εκµετάλλευσης για την περίοδο , αναφέρει τα ακόλουθα: «Στις δαπάνες εκµετάλλευσης δεν παρατηρείται κάποια αξιοσηµείωτη µεταβολή την περίοδο Η µισθοδοσία που αποτελεί σχεδόν το 80% των συνολικών δαπανών εκµετάλλευσης παρουσίασε στο διάστηµα µια σχετική αύξηση από έτος σε έτος που οφείλεται στη µισθολογική ωρίµανση και στις µισθολογικές αυξήσεις που προέβλεπαν οι ετήσιες συλλογικές συµβάσεις. Ειδικά το 2008 εµφανίσθηκε µείωση στη µισθοδοσία έναντι του 2007 που οφείλεται κυρίως στις πραγµατοποιηθείσες απεργίες καθώς και στη µεγαλύτερη απασχόληση του προσωπικού σε έργα επένδυσης. Η σχετική αύξηση του 2009 σε δαπάνες ανάλωσης υλικών οφείλεται κύρια σε λογιστικές δαπάνες µετατροπής υλικών (λόγω των αυξηµένων επενδύσεων που προαναφέρθηκαν) ενώ η αύξηση τα τελευταία έτη των εργολαβικών αµοιβών τρίτων, οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες ανάγκες για αποκοπές λόγω χρέους και καταµέτρηση. Σηµειώνεται ότι και στην εκµετάλλευση µετά το 2009 οι δαπάνες συγκρατούνται σε αρκετά χαµηλότερα επίπεδα. Ειδικότερα από 447 εκ. το 2009 οι δαπάνες µειώθηκαν σε 409 εκ. το 2010, ενώ προβλέπεται να µειωθούν το 2011 κάτω από τα 390 εκ..» Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο

29 5. ΣΥΝΟΨΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΑΕ Στον Πίνακα 5.1 δίνονται συγκεντρωτικά τα στοιχεία ανά έτος για τις δαπάνες επενδύσεων και εκµετάλλευσης του ικτύου ιανοµής την περίοδο και στο Σχ. 5.1 δίνεται η αντίστοιχη γραφική αποτύπωση. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι το εν λόγω διάστηµα σηµειώθηκε αύξηση των υπόψη δαπανών του ικτύου ιανοµής της τάξεως του 50% (λόγω αύξησης των δαπανών επενδύσεων κατά 75% και των δαπανών εκµετάλλευσης κατά 26%). Πίνακας 5.1. απάνες επενδύσεων και εκµετάλλευσης στο ίκτυο ιανοµής την περίοδο (χιλ. ) Επενδύσεις 300, , , , , ,935 Εκµετάλλευση 355, , , , , ,830 Σύνολο 656, , , , , ,765 Σχ Εξέλιξη δαπανών επενδύσεων και εκµετάλλευσης ικτύου ιανοµής Η αύξηση στις δαπάνες επενδύσεων οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δαπανών για ηλεκτροδοτήσεις (36%) 24, για ενίσχυση του ικτύου 25 (46%) και για παραλλαγές (12%). Όπως 24 Εντός παρενθέσεων αναφέρεται η ποσοστιαία συνεισφορά της αύξησης της δαπάνης κάθε κατηγορίας έργου στην αύξηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης επενδύσεων (σύγκριση δαπανών 2009 µε το µέσο όρο ). 25 Στην αναφερόµενη συνεισφορά περιλαµβάνονται και τα έργα ενίσχυσης του ικτύου που εκτελούνται λόγω σύνδεσης νέων πελατών. Έκθεση απολογισµού δαπανών για το ίκτυο ιανοµής την περίοδο