ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ: ΣΥΝΟΨΗ & ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ

Transcript

1 ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ: ΣΥΝΟΨΗ & ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ Εισαγωγή: Η οξεία χρηματοοικονομική κρίση η οποία μαστίζει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, κατέστησε επιβαλλόμενη και επείγουσα τη θέσπιση των νομοθετημάτων για την αντιμετώπιση της κρίσης με απώτερο στόχο την αποτροπή της κατάρρευσης της οικονομίας, την προφύλαξη της σταθερότητας του χρηματοοικονομικού συστήματος, την ανακούφιση προσώπων που έχουν πληγεί σοβαρά και ιδιαίτερα και γενικότερα την εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε σειρά από νομοσχέδια που αποτελούν μαζί το πλαίσιο αφερεγγυότητας. Συγκεκριμένα έχουν ψηφιστεί κατά τον Μάιο του 2015 οι εξής νόμοι: 1. Περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων(Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωμής και Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών) Νόμος του Ο Περί Πτώχευσης Νόμος (Τροποποιητικός) Ο Περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2015 αναφορικά με τις εκκαθαρίσεις εταιρειών 4. Ο Περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2015 αναφορικά με τον μηχανισμό για την αναδιάρθρωση χρέους εταιρειών 5. Ο Περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας Νόμος του 2015 και σχετικοί Κανονισμοί (64(Ι)/2015) Οι πρώτοι δύο νόμοι αφορούν διαδικασίες σχετικές με φυσικά πρόσωπα ενώ ο τρίτος και τέταρτος νόμος αφορούν διαδικασίες για νομικά πρόσωπα. Ο πέμπτος νόμος θεσμοθετεί και ρυθμίζει το επάγγελμα του Συμβούλου Αφερεγγυότητας. Εκτιμώντας την κατάσταση ένα χρόνο μετά, από την θεώρηση στην πράξη, κάποιος δεν μπορεί να δηλώνει ικανοποιημένος για την επίτευξη των στόχων και σκοπών των νομοθετημάτων, μπορεί όμως να προσβλέπει ακόμα στην επιδίωξη τους. Συνοψίζοντας τα βασικά σημεία των νομοθετημάτων των οφειλετών-φυσικών προσώπων επιδιώκεται η καλύτερη και μεγαλύτερη αντίληψη των επιλογών των οφειλετώνχρεωστών. Περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων (Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωμής και Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών) Νόμος (65(Ι)/2015) (α) Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών (Α10-22) Ο νόμος προβλέπει για την έκδοση Διατάγματος Απαλλαγής Οφειλών, το οποίο θα προβλέπει για τη διαγραφή χρέους το ύψος του οποίου δεν θα υπερβαίνει τις 25,000. Συγκεκριμένα ο χρεώστης θα υποβάλλει αίτηση προς την Υπηρεσία Αφερεγγυότητας, η οποία εάν πληρούνται όλα τα κριτήρια επιλεξιμότητας θα Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx1 P a g e

2 υποβάλλει αίτηση προς το Δικαστήριο για έκδοση σχετικού Διατάγματος Απαλλαγής Οφειλών. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας είναι τ ακόλουθα: Μηνιαίο καθαρό εισόδημα από πηγές εντός ή εκτός της Δημοκρατίας που υπολογίζεται σε 200 Διαθέτει περιουσιακά στοιχεία που υπολογίζονται σε 1000 ή λιγότερο ενώ τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη περιλαμβάνουν καταθέσεις, οχήματα, μετοχές και περιουσία κινητή και ακίνητη. Έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία Είναι αφερέγγυος με ενδεχόμενο να εξακολουθήσει να είναι αφερέγγυος εντός 1 έτους από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης Κατά τα 2 προηγούμενα έτη της αίτησης δεν έχει διενεργήσει συναλλαγή σε αξία χαμηλότερη της πραγματικής που να συνέλαβε ουσιαστικά στην αδυναμία πληρωμής των χρεών του και/ή δεν έχει δώσει προτίμηση σε πρόσωπο που οδήγησε σε σημαντική μείωση του διαθέσιμου ποσού για την πληρωμή των χρεών του. Για τον υπολογισμό του καθαρού εισοδήματος λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του τ ακόλουθα: - Μισθός, κοινωνικές παροχές( εκτός από επίδομα τέκνου) σύνταξη, συνεισφορές από άλλα μέλη του νοικοκυριού και κάθε άλλο διαθέσιμο εισόδημα αφαιρουμένων λογικών εξόδων διαβίωσης, πληρωτέου φόρου εισοδήματος, εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων και πληρωμών σχετικά με εξαιρετέο χρέος όπως διατάγματα και δικαστικές αποφάσεις κ.ο.κ. - Για τον καθορισμό των περιουσιακών στοιχείων υπολογίζεται η αγοραία αξία τους. - Λογικά έξοδα διαβίωσης (ΛΕΔ) έχουν καθοριστεί από την Υπηρεσία αφερεγγυότητας για νοικοκυριό ενός ατόμου το ποσό των 733,60 ενώ για κάθε άτομο ηλικίας προστίθεται το ποσό των 366,80 και 220,08 για κάθε παιδί κάτω των 14 ετών. Στις αναρτήθηκαν στην Υπηρεσία αφερεγγυότητας τα έντυπα που αφορούν την παρούσα διαδικασία και υποβλήθηκαν γύρω στις 673 αιτήσεις ενώ πριν από ένα μήνα εκδόθηκαν τα πρώτα διατάγματα από τα Δικαστήρια. Χρεώστης δεν είναι επιλέξιμος όταν έχει προηγουμένως χαρακτηριστεί ως καθορισμένος χρεώστης έχει υποβάλει αίτηση για έκδοση προστατευτικού διατάγματος εντός 12 μηνών πριν την ημερομηνία της αίτησης έχει συμπληρώσει προσωπικό διακανονισμό εντός 5 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης έχει υποβάλει αίτηση για πτώχευση του χρεώστη που δεν εκδικάστηκε έχει κηρυχθεί πτωχεύσας και δεν αποκαταστάθηκε πριν την ημερομηνία της αίτησης Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx2 P a g e

3 έχει αποκατασταθεί και ευρίσκεται σε σχέδιο διευθέτησης ή σε συμβιβασμό ή έχουν παρέλθει 5 έτη από την ημερομηνία αποκατάστασης του Τα αποτελέσματα της έκδοσης Διατάγματος Απαλλαγής Οφειλών εμποδίζει τον καθορισμένο πιστωτή ως ακολούθως : να κινεί και να προωθεί οποιεσδήποτε νομικές ή δικαστικές διαδικασίες εναντίον του χρεώστη ή οποιουδήποτε εγγυητή να προβαίνει σε εξασφάλιση πληρωμών από τον χρεώστη για τα επιλέξιμα χρέη του να εκτελεί τις δικαστικές αποφάσεις εναντίον του χρεώστη ή του εγγυητή για τα καθορισμένα επιλέξιμα χρέη να ανακτά αγαθά που βρίσκονται στην κατοχή ή φύλαξη του χρεώστη εκτός αν η κυριότητα ανήκει στον πιστωτή να τερματίζει οποιαδήποτε συμφωνία ή να απαιτεί καταβολή πληρωμής για τον λόγο ότι ο χρεώστης είναι αφερέγγυος να αιτηθεί ή να προχωρήσει με αίτηση έκδοσης διατάγματος πτώχευσης Επίσης το αποτέλεσμα έκδοσης Απαλλαγής Οφειλών απαλλάσσει τον χρεώστη και οποιοδήποτε εγγυητή από το χρέος και από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό. Επίσης ο χρεώστης απαλλάσσεται από οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση του δυνάμει εγγύησης ή ανεξασφάλιστης υποχρέωσης που έδωσε για τρίτο νοουμένου ότι δεν υπήρχε ποσό απαιτητό πριν την έναρξη του διατάγματος. (β) Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωμής (i) Συναινετικό Σχέδιο Αποπληρωμής (άρθρα 33-71) Ο νόμος προνοεί όπου ο χρεώστης απευθύνεται σε ένα Σύμβουλο Αφερεγγυότητας, ο οποίος λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση του χρεώστη, καθώς και άλλα τα σχετικά στοιχεία ετοιμάζει κατάλληλο σχέδιο αναδιάρθρωσης του χρέους του. Εάν η υπηρεσία αφερεγγυότητας συμφωνήσει ότι ικανοποιούνται οι προυποθέσεις που προνοεί η νομοθεσία, υποβάλλει αίτηση στο Δικαστήριο για Προστατευτικό Διάταγμα. Το προστατευτικό διάταγμα γίνεται για σκοπούς προστασίας του χρεώστη από οποιεσδήποτε ενέργειες των πιστωτών εναντίον του και ισχύει για περίοδο 95 ημερών ενώ υπό ορισμένες προυποθέσεις μπορεί να επεκταθεί για άλλες 80 ημέρες ( ). Τα αποτελέσματα της έκδοσης του Προστατευτικού Διατάγματος τα οποία ενόσω το διάταγμα είναι σε ισχύ ως προς τον καθορισμένο πιστωτή και σε σχέση με καθορισμένο χρέος είναι τ ακόλουθα: Ο καθορισμένος πιστωτής δεν μπορεί να κινήσει και να προωθήσει οποιεσδήποτε νομικές ή δικαστικές διαδικασίες να προβεί σε οποιεσδήποτε ενέργειες εξασφάλισης ή ανάκτησης του χρέους να λάβει μέτρα εκτέλεσης ή επιβολής δικαστικής απόφασης ή διατάγματος κατά του χρεώστη Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx3 P a g e

4 να προβεί σε ενέργειες ενεργοποίησης των δικαιωμάτων του από εξασφάλιση σε σχέση με το καθορισμένο χρέος να προβεί σε οποιεσδήποτε ενέργειες ανάκτησης αγαθών που ευρίσκονται στην κατοχή ή φύλαξη του χρεώστη ανεξάρτητα αν η κυριότητα αγαθών ανήκει στον καθορισμένο πιστωτή να επικοινωνήσει με τον χρεώστη αναφορικά με την αποπληρωμή του καθορισμένου χρέους εκτός και αν αυτό γίνει μετά από αίτημα του χρεώστη και να τερματίσει ή να τροποποιήσει συμφωνία που τυχόν έχει με τον χρεώστη για τον λόγο ότι είναι αφερέγγυος ή ότι εκδόθηκε προστατευτικό διάταγμα δεν δύναται να καταχωρηθεί ούτε να προωθηθεί αίτηση πτώχευσης κατά του χρεώστη αναφορικά με καθορισμένο χρέος Πρέπει να σημειωθεί ότι κατά την διάρκεια ισχύος του προστατευτικού διατάγματος της ίδιας μεταχείρισης με τον χρεώστη θα τυγχάνει ο συνοφειλέτης καθώς και ο εγγυητής. Ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας ετοιμάζει και υποβάλλει με τη σύμφωνη γνώμη του χρεώστη προς τους πιστωτές για ψήφιση το Σχέδιο Αποπληρωμής που προνοεί την αναδιάρθρωση των χρεών του χρεώστη (Συναινετικό Σχέδιο Αποπληρωμής). Σε περίπτωση που οι πιστωτές συμφωνήσουν με ειδική πλειοψηφία τίθεται σε ισχύ κατόπιν έγκρισης από το Δικαστήριο και εκδίκασης τυχόν ενστάσεων που υποβλήθηκαν από πιστωτές που δεν συμφώνησαν με το Σχέδιο. Τα κυριότερα κριτήρια επιλεξιμότητας για υποβολή Συναινετικού Προσωπικού Σχεδίου Αποπληρωμής, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τ ακόλουθα: να έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία να είναι αφερέγγυος να υπάρχει εύλογη προοπτική ότι η συμμετοχή του χρεώστη σε τέτοιο διακανονισμό θα τον διευκολύνει να γίνει φερέγγυος σε περίοδο μέχρι 5 έτη να έχει συμπληρώσει την κατάσταση προσωπικών οικονομικών στοιχείων και την σχετική ένορκη δήλωση να έχει συμπληρωθεί γραπτή δήλωση του συμβούλου αφερεγγυότητας ο χρεώστης να έχει συγκατατεθεί σε επιβεβαίωση των οικονομικών του στοιχείων να μην είναι πτωχεύσας να μην είναι καθορισμένος χρεώστης σε προστατευτικό διάταγμα κατά τους δώδεκα μήνες που προηγούνται της υποβολής της αίτησης να μην έχει απαλλαγεί από τα χρέη του με Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών να μην είναι αποκατασταθείς πτωχεύσας κατά τα 5 έτη που προηγήθηκαν Επιπρόσθετα δεν είναι επιλέξιμος όταν πέραν του 25% των χρεών του έχουν δημιουργηθεί κατά τους τελευταίους 6 μήνες που προηγούνται της αίτησης του. Επίσης είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι δικαίωμα σε τέτοιο σχέδιο επιτρέπεται μόνο μια φορά σε περίοδο 20 ετών. Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx4 P a g e

5 Το Σχέδιο δεν μπορεί να προνοεί για πληρωμές οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα ο χρεώστης να στερείται των Λογικών Εξόδων Διαβίωσης (εκτός αν ο ίδιος το επιλέξει), το ύψος των οποίων καθορίζεται βάσει κατευθυντήριων γραμμών. Επίσης, οι όροι του Σχεδίου Αποπληρωμής πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα να διατηρήσουν τους πιστωτές στην ίδια ή σε καλύτερη θέση από αυτήν στην οποία θα ήταν, εάν η περιουσία του χρεώστη διατίθετο σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Πτώχευσης Νόμου, εξαιρουμένων των περιουσιακών στοιχειών που δεν διατίθενται, και τηρουμένης της σειράς προτεραιότητας των χρεών, εκτός εάν ληφθεί η συγκατάθεση του πιστωτή για αποδοχή διαφορετικού αποτελέσματος. Επισημαίνεται ότι, όπου αυτό είναι εφικτό, το Σχέδιο Αποπληρωμής που καταρτίζει ο Σύμβουλος διαφυλάσσει τη κύρια κατοικία του χρεώστη. Η μέγιστη διάρκεια του Προσωπικού Σχεδίου είναι 60 μήνες και μπορεί να παραταθεί για άλλους 12 μήνες και ο χρεώστης δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση προς εξόφληση εξασφαλισμένων χρεών του μετά την λήξη του σχεδίου εκτός αν έχει συμφωνηθεί ή προβλέπεται διαφορετικά από το Σχέδιο. Απαλλάσσεται όμως από ανεξασφάλιστο χρέος που καλύπτεται από το σχέδιο. (ii) Μη Συναινετικό Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής (άρθρα 72-77) Σε περίπτωση που το Σχέδιο απορριφθεί από τη συνέλευση πιστωτών, αλλά ο Σύμβουλος κρίνει ότι ο χρεώστης ικανοποιεί τα κριτήρια που καθορίζονται στη νομοθεσία, τότε ο χρεώστης μπορεί να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο για έκδοση διατάγματος με το οποίο να επιβάλλεται το Σχέδιο σε όλους τους πιστωτές. Σημειώνεται ότι το μέρος του νόμου που στην επιβολή Μη Συναινετικού Προσωπικού Σχεδίου Αποπληρωμής θα ισχύει για τρία χρόνια με δυνατότητα ανανέωσης του. Τα κυριότερα κριτήρια αφορούν στα ακόλουθα: το συνολικό υπόλοιπο των χρεών του (περιλαμβανομένων εξασφαλισμένων και μη εξασφαλισμένων οφειλών) δεν ξεπερνά τις , τουλάχιστον ένας από τους πιστωτές του είναι εξασφαλισμένος πιστωτής και έχει εξασφάλιση επί την κύρια κατοικία του χρεώστη, η οποία βρίσκεται στη Δημοκρατία και έχει αγοραία αξία μέχρι , η συνολική αξία των υπόλοιπων περιουσιακών στοιχείων του χρεώστη, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας του, δεν υπερβαίνει τις , ο χρεώστης αδυνατεί να αποπληρώσει τα χρέη του λόγω χειροτέρευσης της οικονομικής του κατάστασης ως αποτέλεσμα γεγονότων ή καταστάσεων εκτός του ελέγχου του και είχαν ως αποτέλεσμα την ουσιαστική μείωση του εισοδήματος του κατά τουλάχιστον 25%. Το Δικαστήριο για να αποφασίσει την επιβολή του Σχεδίου («Μη Συναινετικό Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής»), θα πρέπει να ικανοποιούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx5 P a g e

6 Το κύριο αποτέλεσμα εφαρμογής Σχεδίου Αποπληρωμής, είτε κατόπιν αποδοχής του από τους πιστωτές, είτε κατόπιν επιβολής του από το δικαστήριο, αφορά στο ότι καθίσταται νομικά δεσμευτικό τόσο για το χρεώστη όσο και τους πιστωτές. Όταν ο χρεώστης έχει συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που προνοούνται στο Σχέδιο, ο χρεώστης απαλλάσσεται από ανεξασφάλιστα χρέη, τα οποία δεν έχουν αποπληρωθεί μέσω του Σχεδίου Αποπληρωμής. Ο χρεώστης εξασφαλισμένου χρέους που αποτελεί το αντικείμενο Σχεδίου, δεν απαλλάσσεται από εξασφαλισμένα χρέη τα οποία καλύπτονται από το Σχέδιο Αποπληρωμής, εκτός στο βαθμό που προνοείται στο Σχέδιο. Εγγυητές Ο νόμος περιλαμβάνει πρόνοιες αναφορικά με το χειρισμό εγγυητών, οι οποίοι ορίζονται ως φυσικά πρόσωπα. Περιληπτικά αναφέρεται ότι η υποχρέωση του εγγυητή σε σχέση με το δάνειο του πρωτοφειλέτη θα ισοδυναμεί με το ποσό της διαφοράς μεταξύ της αξίας της ενυπόθηκης εξασφάλισης και του υπόλοιπου του δανείου. Συνεπώς, το δικαίωμα του πιστωτή να εισπράξει από τον εγγυητή περιορίζεται στο ποσό της διαφοράς. Εάν το υπόλοιπο του δανείου είναι μικρότερο από την αξία της ενυπόθηκης περιουσίας, τότε οι εγγυητές απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις τους. Η δυνατότητα του πιστωτή να καταχωρήσει αγωγή εναντίον εγγυητή περιορίζεται στα δύο χρόνια μετά από την ημερομηνία που θα τεθεί σε εφαρμογή το Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής. Μετά τη λήξη της περιόδου αυτής, ο πιστωτής δεν θα δικαιούται να κινηθεί εναντίον του εγγυητή και οποιαδήποτε δικαιώματα του πιστωτή έναντι του εγγυητή παραγράφονται. Το ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εγγυητής στον πιστωτή, θα μπορεί ο εγγυητής να το αξιώσει από τον χρεώστη. Το δικαίωμα του εγγυητή να καταχωρήσει αγωγή εναντίον του χρεώστη ή εναντίον συνεγγυητή του, περιορίζεται στα τρία χρόνια μετά την καταβολή πληρωμών από τον εγγυητή αναφορικά με το χρέος του χρεώστη. Σύμφωνα με τροποποίηση που ψηφίστηκε από το ποσό του δανείου που γίνεται απαιτητό διαγράφονται όλες οι καταχρηστικές ρήτρες. Επιπλέον το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν θα μπορεί να λάβει δικαστικά ή άλλα μέτρα εναντίον εγγυητή, σε περίπτωση που η περιουσία του, εξαιρούμενης της κύριας κατοικίας του, δεν υπερβαίνει τις και κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης εγγύησης ανέλαβε ευθύνη μέχρι (δάνεια με υποθηκευμένη την κύρια κατοικία του χρεώστη) ή με την εφαρμογή του νόμου να έχει ευθύνη σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης εγγύησης για υπόλοιπο χρέους έως Η ρύθμιση ισχύει για μη εξυπηρετούμενα δάνεια κατά τη μέρα εφαρμογής του νόμου. Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx6 P a g e

7 (γ) Συντονισμένα Σχέδια Αποπληρωμής (για φυσικά πρόσωπα και πολύ μικρές επιχειρήσεις) (Άρθρο 78) Ο νόμος προβλέπει επίσης για Συντονισμένα Σχέδια Αποπληρωμής. Συγκεκριμένα, χρεώστης οποίος πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας για Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής και του οποίου η κύρια κατοικία με οποιοδήποτε τρόπο συνιστά εξασφάλιση για χρέος πολύ μικρής επιχείρησης (δηλ. επιχείρηση που απασχολεί λιγότερα από δέκα πρόσωπα), τότε δικαιούται να ξεκινήσει διαδικασία «Συντονισμένου Σχεδίου Αποπληρωμής». (δ) Προστασία Μη Βιώσιμου Χρεώστη (Άρθρο 79) Σε περίπτωση που δεν έχει τελεσφορήσει καμία διαδικασία όπως έχει προηγουμένως αναφερθεί ο χρεώστης ο οποίος για τους σκοπούς του νόμου καλείται «μη βιώσιμος χρεώστης» έχει το δικαίωμα να αποταθεί στο Δικαστήριο για αναστολή διαδικασιών νοουμένου ότι η κύρια κατοικία του ή επαγγελματική του στέγη αποτελεί ενυπόθηκη εξασφάλιση χρέους που ο χρεώστης αδυνατεί να εξυπηρετήσει. Το Διάταγμα έχει ανασταλτικό χαρακτήρα περιόδου 6 μηνών και δύναται να εκδοθεί υπό όρους ως επίσης και να τεθούν όροι επανεξέτασης της ικανότητας του χρεώστη για έναρξη ή συνέχιση αποπληρωμής των χρεών του. Συμπέρασμα Τα νομοθετήματα που έχουμε συνοπτικά παραθέσει γίνονται για σκοπούς ανακουφίσεως των οφειλετών και αποτροπής της ατομικής τους χρεοκοπίας. Κάποιος θα μπορούσε να κρίνει τις διαδικασίες ως ανακουφιστικές αλλά όχι ως θεραπευτικές αφού δεν εξαλείφουν το πρόβλημα ή την αδυναμία. Αντίθετα η πολιτεία αντί να εξετάσει και άλλες συνδυαστικές μορφές μέτρων από την πλευρά των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και οργανισμών έχει μεταφέρει το βάρος στους χρεώστες για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις, αν κρίνει και κάποιος από τους αριθμούς των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της ενεργοποίησης των διαδικασιών αυτών, δεν οδηγούν σε λύσεις αλλά μάλλον οδηγούν σε εξουθένωση των χρεωστών. Γιώργος Τ. Χριστοφίδης Ορφανίδης, Χριστοφίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ Δικηγόροι-Νομικοί Σύμβουλοι Αφερεγγυότητα Οφειλετών -Σύνοψη Κύρια Σημεία (002).dcx7 P a g e