Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 5 Αυγούστου Ελληνική Οικονομία

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016 Ελληνική Οικονομία Στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία, η εμφανής ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα συνοδεύεται από τη μικρή βελτίωση του γενικού δείκτη οικονομικού κλίματος τον Ιούλιο που επηρεάσθηκε θετικά από την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολογήσεως του προγράμματος προσαρμογής και αρνητικά από το βρετανικό δημοψήφισμα. Η μικρή αυτή βελτίωση δεν είναι ωστόσο ισόρροπη, αφού συνδέεται κυρίως με τις επιχειρηματικές προσδοκίες στον τομέα των υπηρεσιών, λόγω της αναμενόμενης θετικής επιδόσεως της τουριστικής δραστηριότητας και το Από την άλλη πλευρά, η πτωτική πορεία του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης καθώς και του όγκου των λιανικών πωλήσεων τον Ιούλιο σε ετήσια βάση (Γράφημα 1) αποτυπώνει ανάγλυφα τον μηχανισμό μέσω του οποίου η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας διά της αυξήσεως των φορολογικών επιβαρύνσεων οδηγεί σε περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, επιδεινώθηκαν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στη βιομηχανία και τις κατασκευές. Α. Η βελτίωση της εμπιστοσύνης στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα τεκμαίρεται από μία σειρά εξελίξεων. Πρώτον, η αναβάθμιση αυτήν την εβδομάδα του μεγάλων ελληνικών τραπεζών από το οίκο αξιολογήσεως πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor s. Δεύτερον, η χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών που τόνωσε περαιτέρω την εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, εξέλιξη που συμβάλλει στην προσέλκυση των αποταμιεύσεων κυρίως όσων διατηρούνται σε φυσική μορφή εντός της ελληνικής επικράτειας. Ενισχύει, με άλλα λόγια, την ελκυστικότητα των καταθέσεων σε σχέση με εναλλακτικές τοποθετήσεις. Ήδη τον Ιούνιο 2016 παρατηρήθηκε αύξηση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα κατά 1,04 δισ. σε μηνιαία βάση. Επιπλέον, περιορίσθηκε ο ετήσιος ρυθμός μειώσεως των χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις (Ιούνιος 2016: -1,0%, Μάιος 2016: - 1,2%). 20% 10% 0% -10% -20% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Γράφημα 1. Δεικτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο (εκτός καυσίμων) και Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Μέσος όρος περιόδου Μακροχρόνιος μέσος όρος Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο (εκτός καυσίμων), % ετήσιες μεταβολές, αριστερός άξονας Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, δεξιός άξονας Τρίτον, η επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις (waiver), η οποία καθιστά φθηνότερη πλέον την χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η επαναφορά του ύψους των περικοπών (haircut), οι οποίες εφαρμόζονται στις επιλέξιμες εξασφαλίσεις, στο επίπεδο πριν από την κατάργηση του waiver συνιστά ευνοϊκή εξέλιξη που επηρεάζει θετικά τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Οι ανωτέρω εξελίξεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε μία χρονική στιγμή που διατηρείται το κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, και κυρίως στις ευρωπαϊκές, όπως αντικατοπτρίζεται στην υποχώρηση του γενικού ευρωπαϊκού τραπεζικού δείκτη (Euro Stoxx Banks Price) (Γράφημα 2). Παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα της δοκιμασίας ακραίων καταστάσεων (stress tests) στην οποία υποβλήθηκαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες ήταν ικανοποιητικά και οι πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες περιορίζονται σε ένα σχετικά μικρό αριθμό τραπεζών, οι αξίες στις διεθνείς κεφαλαιαγορές παραμένουν ευμετάβλητες λόγω: α) του περιβάλλοντος πολιτικής αβεβαιότητας, γεωπολιτικών εντάσεων και τρομοκρατικών επιθέσεων, β) των εξαιρετικά χαμηλών έως και αρνητικών επιτοκίων που συμπιέζουν την κερδοφορία του κλάδου, γ) της ασθενικής αναπτύξεως της Ευρωζώνης και του Ηνωμένου Βασιλείου που δύσκολα θα επιταχυνθεί μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος και δ) της διογκώσεως των ανησυχιών για το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την εν γένει κατάσταση του ιταλικού χρηματοπιστωτικού τομέα. Β. Η υποχώρηση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Ιούλιο του 2016 στο -69,2, από -68,0 τον Ιούνιο 2016 σε συνδυασμό με τη σημαντική πτώση του κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο κατά 5,5% σε ετήσια βάση στο πεντάμηνο του 2016, προμηνύουν σημαντική υποχώρηση της ιδιωτικής καταναλώσεως, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, Γράφημα 2. Γενικός Τραπεζικός Δείκτης Euro Banking Stoxx Μέσος όρος περιόδου Πηγή: Bloomberg

2 που είναι με διαφορά η μεγαλύτερη συνιστώσα του ελληνικού ΑΕΠ. Η ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη περικόπτεται πρωτίστως εξαιτίας του εισοδηματικού αποτελέσματος της αυξήσεως της έμμεσης φορολογήσεως καθώς και των φορολογικών επιβαρύνσεων στο εισόδημα και την περιουσία. Δείκτες Οικονομικού Κλίματος: Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ESI) για την Ελλάδα ενισχύθηκε ελαφρά τον Ιούλιο 2016 στις 90,9 μονάδες (Ιούνιος: 89,7), έναντι των 82,1 μονάδων του Ιούλιου Η βελτίωση του δείκτη αποδίδεται στην περαιτέρω αύξηση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία, το Λιανικό Eμπόριο και τις Υπηρεσίες. Αντίθετα, επιδεινώθηκε σημαντικά ο δείκτης των επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές, ενώ και ο δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης παρουσίασε εξασθένιση % Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙ ΙΙΙ ΙV Ι ΙΙΙούλ Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ ΑΕΠ (% ετήσιες μεταβολές) και Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος. αριστερός άξονας ΑΕΠ (% ετήσια μεταβολή), δεξιός άξονας -10% Αναλυτικά, η εξέλιξη των βασικών κλαδικών υποδεικτών, που απαρτίζουν τον δείκτη ESI στην Ελλάδα έχει ως ακολούθως: (Α) Στη Βιομηχανία, το ισοζύγιο των επιχειρηματικών προσδοκιών ενισχύθηκε τον Ιούλιο του 2016 στο -7,3 από -9,1 τον προηγούμενο μήνα, σε αισθητά υψηλότερο επίπεδο έναντι της αντίστοιχης περυσινής του επίδοσης (-26,4). Παραμένει, εντούτοις, σε αρνητικό έδαφος, που σε συνδυασμό με την αρνητική διαμόρφωση του ΡΜΙ, όπως αναλύεται στη συνέχεια, δεν προμηνύει άνοδο της παραγωγής της μεταποίησης στο προσεχές διάστημα. Αντίθετα, κατά την έρευνα του ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία επιδεινώθηκε υποχωρώντας στις 88,3 μονάδες ( =100) τον Ιούλιο 2016 από τις 92,0 μονάδες του Ιουνίου και του χαμηλού των 69,5 μονάδων του Ιουλίου 2015, εξαιτίας της επιβολής των κεφαλαιακών περιορισμών. Μειώθηκε και ο βιομηχανικός δείκτης PMI του μεταποιητικού τομέα σε επίπεδο κάτω του ορίου των 50 μονάδων, στις 48,7 μονάδες τον Ιούλιο 2016 από 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% τις 50,4 του περασμένου Ιουνίου. Από την ανάλυση των μεταβλητών του PMI σημειώνεται η πτώση των συνολικών παραγγελιών τον Ιούλιο στο 45,9 (Ιούνιος: 48,6) κάτι που σε συνδυασμό με την αισθητή αύξηση των παραγγελιών εξωτερικού (Ιούλιος 2016: 51,3, Ιούνιος 2016: 47,8) υποδηλώνουν πτώση της εγχώριας ζήτησης. Παράλληλα, παρακωλύεται το πρόγραμμα εργασιών προς εκτέλεση (Ιούλιος 2016: 46,3, Ιούνιος 2016: 48,6). Αντίθετα, ενθαρρυντική εξέλιξη αποτελεί η αύξηση της απασχόλησης, καθώς ο σχετικός δείκτης ανέρχεται τον Ιούλιο στο 52,3 από 51,7 τον Ιούνιο, λόγω της μείωσης του μισθολογικού κόστους και της διεύρυνσης των μορφών ευέλικτης εργασίας Πηγή: IOBE Δείκτες Εμπιστοσύνης Επιχειρήσεων και Νοικοκυριών Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία, αριστ.άξονας Δείκτης Καταναλωτικής Επιστοσύνης, δεξ.άξονας κινητός μέσος 6 μηνών κινητός μέσος 6 μηνών Τέλος μειώθηκε και το ποσοστό χρησιμοποίησης του παραγωγικού δυναμικού (Ιούλιος 2016: 67,4%, Ιούνιος 2016: 69,1%). (Β) Στον κλάδο του Λιανικού Εμπορίου το θετικό ισοζύγιο βελτιώθηκε εκ νέου στις +8,2 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος: +4,7), τιμή κατά πολύ υψηλότερη της αντίστοιχης αρνητικής περυσινής (-25,9). Απεναντίας, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ ο δείκτης προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχώρησε στις 98,0 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος: 100,6), έναντι των 65,7 μονάδων τον Ιούλιο του Η πορεία του δείκτη συμπλέει με την αρνητική εξέλιξη του δείκτη κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο, που παρουσίασε σημαντική πτώση κατά 5,5% σε ετήσια βάση στο πρώτο πεντάμηνο του (Γ) Στις Υπηρεσίες το ισοζύγιο των επιχειρηματικών προσδοκιών, σύμφωνα με το ESI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βελτιώθηκε στις -8,3 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος: -17,5), και μάλιστα σε σημαντικά ανώτερη επίδοση σχετικά με την αντίστοιχη περυσινή (-27,6). Ομοίως, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στον τριτογενή τομέα βελτιώθηκε τον Ιούλιο 2016 στις 77,7 μονάδες έναντι του Ιουνίου (75,7), κινούμενος σε ανώτερη επίδοση της αντίστοιχης περυσινής (Ιούλιος 2015: 61,3). Η ενίσχυση του δείκτη εμπιστοσύνης στις Υπηρεσίες προήλθε από τη ισχυροποίηση των τουριστικών δεικτών εμπιστοσύνης, αφού ο σύνθετος δείκτης

3 «Ξενοδοχεία Εστιατόρια - Τουριστικά Πρακτορεία» ανήλθε στις 94,1 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (από 87,5 τον Ιούνιο) και διαμορφώθηκε σε ανώτερα από τα περυσινά επίπεδα (86,3). Ειδικότερα, οι επιχειρηματικές προσδοκίες στον ξενοδοχειακό κλάδο ανήλθαν στις 98,3 μονάδες, έναντι 88,9 τον Ιούνιο Από τις επιμέρους μεταβλητές του σύνθετου τουριστικού δείκτη προκύπτει ότι βελτιώθηκε σημαντικά το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για την πορεία της τρέχουσας κατάστασης των επιχειρήσεων στο +15 τον Ιούλιο από -10 τον Ιούνιο. Μειώθηκε δραστικά και το αρνητικό ισοζύγιο για την τρέχουσα ζήτηση στις -3 μονάδες τον Ιούλιο από -18 τον Ιούνιο και αυξήθηκε διακριτά στο 32% τον Ιούλιο (από 21% τον Ιούνιο) το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία. (Δ) Στον Κατασκευαστικό Τομέα, το ισοζύγιο των επιχειρηματικών προσδοκιών περιορίστηκε στις -55,6 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος 2016:-39,8), τιμή υψηλότερη, πάντως, ως προς την αντίστοιχη περυσινή (-62,3). Επίσης σύμφωνα με το ΙΟΒΕ ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές σημείωσε κάθετη πτώση στις 41,5 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος: 65,4), έναντι των 39,4 μονάδων του Ιουλίου Από τους επιμέρους κλάδους σημειώνεται η πτώση του δείκτη εμπιστοσύνης στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων στις 40,1 μονάδες τον Ιούλιο 2016 (Ιούνιος: 57,2), χαμηλότερα και από το περυσινό χαμηλό επίπεδο των 49,9 μονάδων. Αναφορικά με το πρόγραμμα εργασιών προς εκτέλεση το αρνητικό ισοζύγιο επιτείνεται στις -86 μονάδες από -74,5 τον Ιούνιο, ενώ για την απασχόληση το 46% (35% τον Ιούνιο) των επιχειρήσεων του κλάδου των κατασκευών αναμένει μείωση των θέσεων εργασίας. (Ε) Ο δείκτης προσδοκιών των Καταναλωτών μειώθηκε στις -69,2 μονάδες τον Ιούλιο 2016, ύστερα από δύο μήνες βελτίωσης και από το -68,0 τον Ιούνιο, τιμή κατά πολύ χειρότερη της αντίστοιχής περυσινής (-52,9). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως: Στην αύξηση του ποσοστού των νοικοκυριών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» (Ιούλιος 2016: 64%, Ιούνιος 2016: 59%). Στην αμυδρή έστω μείωση των εκτιμήσεων των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση (Ιούλιος 2016:- 62,6, Ιούνιος 2016: -62,1). Στην εξασθένιση της πρόθεσης των νοικοκυριών για μείζονες αγορές στις -52,9 μονάδες τον Ιούλιο από - 47,1 τον Ιούνιο. Αντίθετα, βελτιώθηκαν οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας στο επόμενο 12μηνο στις -72,3 μονάδες τον Ιούλιο από -73,5 τον Ιούνιο. Λιανικό Εμπόριο: Επιδεινώνονται οι μεταβλητές που προσδιορίζουν την ιδιωτική κατανάλωση στο πεντάμηνο του 2016 και παρουσιάζουν μάλιστα χειρότερες επιδόσεις έναντι του Ειδικότερα ο γενικός δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο (ΕΛΣΤΑΤ) μειώθηκε σημαντικά κατά 8,0%, σε ετήσια βάση, τον Μάιο 2016, έναντι αύξησης κατά 2,4% τον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους. Αφαιρούμενης της αρνητικής επίπτωσης των καυσίμων, τότε η πτώση του δείκτη περιορίζεται στο 6,2%, έναντι αύξησης κατά 3,4% στον Μάιο του Σημειώνεται ότι όλες οι επιμέρους κατηγορίες καταστημάτων του λιανικού εμπορίου εμφανίζουν στο πεντάμηνο 2016 αμιγώς αρνητικές ποσοστιαίες μεταβολές με εξαίρεση τα πολυκαταστήματα. Ειδικότερα, σε όρους πενταμήνου, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων) συρρικνώθηκε κατά 5,5% στο πρώτο πεντάμηνο του 2016, σε ετήσια βάση, έναντι μείωσης κατά 1,3% και μείωσης κατά 2,7% στο αντίστοιχα πεντάμηνα του 2015 και Η μείωση του κύκλου εργασιών στο πρώτο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους αντανακλά τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, καθώς σύμφωνα με τους εθνικούς λογαριασμούς η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 1,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2016, έναντι αύξησης κατά 0,7% στην αντίστοιχη περίοδο του Όσον αφορά στους επιμέρους υποκλάδους των καταστημάτων λιανικού εμπορίου στο πεντάμηνο του 2016, σε ετήσια βάση, ουσιαστικά μόνο ο κλάδος των πολυκαταστημάτων κατέγραψε αύξηση του κύκλου εργασιών, όπως προαναφέρθηκε (βλ. Πίνακα). Επισημαίνεται ότι ακόμα και κλάδοι του λιανικού εμπορίου που συνδέονται με μη διαρκή και κυρίως αναγκαία αγαθά, όπως τα τρόφιμα και τα φαρμακευτικά είδη κατέγραψαν μείωση του κύκλου εργασιών στο πεντάμηνο Ειδικότερα, τα πολυκαταστήματα αύξησαν σημαντικά τον κύκλο εργασιών τους κατά 6,3% στο πεντάμηνο του 2016, έναντι μείωσης κατά 3,8% στην ίδια περίοδο του Ωστόσο, τον Μάιο οι πωλήσεις τους μειώθηκαν κατά 4,5%. Ετήσιες % Mεταβολές τoυ Mέσου Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο Κατηγορίες Καταστημάτων Ιανουάριος- Ιανουάριος- Μάιος 2016 Μάιος 2015 Μεγάλα Kαταστήματα Tροφίμων -4,1 0,9 Μικρά Καταστήματα Τροφίμων -0,7-5,3 Πολυκαταστήματα 6,3-3,8 Φαρμακευτικά-Καλλυντικά -2,4-1,2 Ένδυση-Υπόδηση 0,1 4,0 Έπιπλα-Ηλεκτρ. Είδη -5,8-2,1 Βιβλία-Χαρτικά-Λοιπά είδη -4,2 5,0 Καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -15,0-10,3 Γενικός Δείκτης -5,5-1,3 Γενικός Δείκτης εκτός Καυσίμων και Λιπαντικών Αυτοκινήτων Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. -3,4 0,9 3

4 Οκτ-13 Δεκ-13 Φεβ-14 Απρ-14 Ιουν-14 Αυγ-14 Οκτ-14 Δεκ-14 Φεβ-15 Απρ-15 Ιουν-15 Αυγ-15 Οκτ-15 Δεκ-15 Φεβ-16 Απρ-16 Ιουν-16 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Αντίθετα, οι λοιποί κλάδοι του λιανεμπορίου υπέστησαν πτώση ή μείωση του κύκλου εργασιών τους. Επισημαίνεται η μείωση του κύκλου των εργασιών: (α) στα καταστήματα καυσίμων (πεντάμηνο 2016:- 15%, πεντάμηνο 2015: -10,3%), (β) στα καταστήματα ειδών διατροφής (-3,6%) εκ των οποίων τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων κατέγραψαν μείωση των πωλήσεων κατά 4,1%, ακολουθούμενα από μικρή μείωση του κύκλου εργασιών από τα μικρότερα καταστήματα τροφίμων (-0,7%) αν και τα τελευταία σημείωσαν τον Μάιο σημαντική αρνητική μεταβολή (-7,4%), (γ) στα καταστήματα φαρμακευτικών ειδών (πεντάμηνο 2016: -2,4%, πεντάμηνο 2015: -1,2%), (δ) των επίπλων, ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού (πεντάμηνο 2016: -5,8%, πεντάμηνο 2015: -2,1%), (ε) των λαϊκών αγορών (πεντάμηνο 2016: -20,5%, πεντάμηνο 2015: +14,0%). Σε οριακά θετικό επίπεδο έμειναν οι πωλήσεις των καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης (πεντάμηνο 2016: +0,1%, πεντάμηνο 2015: 4,0%) μολονότι τον Μάιο αποδυναμώθηκαν κατά 5,6%. Οι προοπτικές του λιανικού εμπορίου, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, παρουσιάζουν μικτή εικόνα, καθώς το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις πωλήσεις στο επόμενο 3μηνο, αν και θετικό τον Ιούλιο 2016 (+6,3), είναι σημαντικά μικρότερο του Ιουνίου (+25,4), ενώ αντίθετα το θετικό ισοζύγιο των παραγγελιών ήταν τον Ιούλιο βελτιωμένο έναντι του Ιουνίου (Ιούλιος 2016: +2,6, Ιούνιος 2016: +1,0). Από πλευράς καταναλωτών, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης μειώθηκε στις -69,2 μονάδες τον Ιούλιο, έναντι -68,0 τον Ιούνιο. Τραπεζικές Καταθέσεις Ιδιωτικού Τομέα: Οι έντονες εκροές καταθέσεων της περιόδου Σεπτεμβρίου 2014-Ιουνίου 2015 ( 42,5 δισ.) σταμάτησαν μετά την επιβολή περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος Καταθέσεις Ιδιωτικού Τομέα ( εκατ.) Επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων Σημειώνεται ότι από το τέλος του περασμένου έτους παρατηρείται ολοένα και βραδύτερος ετήσιος ρυθμός μείωσης των ιδιωτικών καταθέσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο 12μηνος ρυθμός μείωσης από 23,0% στο τέλος του Δεκεμβρίου 2015 περιορίσθηκε σταδιακά στο 9,1% και 6,3% στα τέλη του Απριλίου και Μαΐου 2016 και έλαβε θετικό πρόσημο στο τέλος του περασμένου Ιουνίου (+0,4%). Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα σε μηνιαίες συναλλαγές αυξήθηκαν τον Ιούνιο του 2016 κατά εκατ. έναντι μηνιαίας πτώσης κατά εκατ. τον Ιούνιο του Επομένως το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων ανήλθε σε εκατ. στο τέλος του Ιουνίου από εκατ. στο τέλος του Μαΐου 2016 και εκατ. στο τέλος του Ιουνίου Η ως άνω αύξηση των καταθέσεων των ιδιωτών εντός του Ιουνίου ( εκατ.), προήλθε από την άνοδο των καταθέσεων των επιχειρήσεων ( 682 εκατ.) και την αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών ( 358 εκατ.). Η αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών οφείλεται στην αύξηση των καταθέσεων όψεως ( 201 εκατ.) και στην παράλληλη άνοδο των καταθέσεων προθεσμίας κατά 381 εκατ. σε μηνιαία βάση, ενώ αντίθετα οι καταθέσεις ταμιευτηρίου μειώθηκαν κατά 224 εκατ. Όσον αφορά στις καταθέσεις των επιχειρήσεων σημειώνεται η αύξηση κατά 6,1% σε μηνιαία βάση και κατά 35,6% σε ετήσια των καταθέσεων όψεως. Επισημαίνεται ότι η σημαντική αύξηση των καταθέσεων μιας ημέρας στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα (καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου) οι οποίες αυξήθηκαν τον Ιούνιο κατά 25,6% ( 74,7 δισ.) σε ετήσια βάση, συνδέεται με τη διάδοση των χρεωστικών και των πιστωτικών καρτών και των ηλεκτρονικών πληρωμών κυρίως ύστερα από την επιβολή του εβδομαδιαίου ορίου στις αναλήψεις. Σημειώνεται επίσης ότι οι συνολικές ιδιωτικές καταθέσεις του Ιουνίου 2016 ήτοι 122,7 δισ. ήταν μειωμένες κατά 115,1 δισ. έναντι του μεγίστου υπολοίπου καταθέσεων ιδιωτών των 237,8 δισ. που κατεγράφη τον Σεπτέμβριο του Το σύνολο των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα περιλαμβάνει, εκτός των καταθέσεων των ιδιωτών, και τις καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης και των κατοίκων εξωτερικού. Κατά συνέπεια το σύνολο των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα διαμορφώθηκε σε 154,1 δισ. τον Ιούνιο 2016 (συμπεριλαμβανομένων των repos), έναντι 159,3 δισ. τον Ιουνίου του Η επιτυχής ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου της αξιολογήσεως του τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής (24 Μαΐου 2016) και ο επακόλουθος περιορισμός της αβεβαιότητας, δύνανται να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για τη σταδιακή προσέλκυση αποταμιεύσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Θετική επίδραση στην επιστροφή των καταθέσεων θα έχει η σημειούμενη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών. 4

5 Τραπεζική Χρηματοδότηση του Ιδιωτικού Τομέα: Ο ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις μειώθηκε κατά 1,0% στο πρώτο εξάμηνο του 2016, έναντι μείωσης κατά 0,5% στο αντίστοιχο διάστημα του Αναφορικά με τα νοικοκυριά, ο αρνητικός 12μηνος ρυθμός μείωσης των τραπεζικών πιστώσεων υποχώρησε κατά 3,0% τον Ιούνιο του 2016, έναντι μείωσης κατά 3,1% στην ίδια περίοδο του Από την ανάλυση της χρηματοδότησης των νοικοκυριών προκύπτει ότι η ετήσια μείωση των στεγαστικών δανείων παραμένει σταθερή από το 2012 μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2016 στη ζώνη του 3,0-3,5%, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 3,4% τον Ιούνιο του 2016, έναντι μείωσης κατά 3,4% στον αντίστοιχο μήνα του Επιβραδύνθηκε περαιτέρω και η καθοδική πορεία των υπολοίπων των καταναλωτικών δανείων κατά 1,5% τον Ιούνιο του 2016, έναντι μείωσης κατά 2,3% στην αντίστοιχη περίοδο του Σημειώνεται ότι μεταξύ 2009 μέχρι τον Ιούνιο του 2016, τα υπόλοιπα των δανείων προς τις επιχειρήσεις μειώθηκαν σωρευτικά κατά 26,4%, και των νοικοκυριών κατά 22,6%. ΑΕΠ Το πραγματικό ΑΕΠ υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 1,2% σε ετήσια βάση στο δεύτερο τρίμηνο 2016 υπολογίζεται, μετά από αύξηση 0,8% το πρώτο τρίμηνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι, κατά το δεύτερο τρίμηνο 2016, η συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι σημαντικά αυξημένη (2,83 πμ) σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (1,11 πμ) αλλά και με το δεύτερο τρίμηνο του 2015 (1,94 πμ). Επίσης αυξημένη είναι η συμβολή των καθαρών εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ, από 0,01 πμ το πρώτο τρίμηνο του 2016 σε 0,23 πμ το δεύτερο τρίμηνο και -0,08 το δεύτερο τρίμηνο του Στον αντίποδα βρίσκεται η εξέλιξη των ιδιωτικών επενδύσεων, οι οποίες από το τρίτο τρίμηνο του 2015 και μετά μειώνονται, συμβάλοντας αρνητικά στην εξέλιξη του πραγματικού ΑΕΠ (δεύτερο τρίμηνο 2016: -1,68 πμ). Η κάμψη των ιδιωτικών επενδύσεων οφείλεται εν μέρει στην αποεπένδυση που παρατηρείται στον κλάδο της ενέργειας, εξαιτίας των χαμηλών τιμών ενέργειας για παρατεταμένη περίοδο. Αναφορικά με το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, σε ετήσια βάση και σε πραγματικές τιμές, αυξήθηκε κατά 1,2% το δεύτερο τρίμηνο 2016, έναντι αύξησης 2,2% το πρώτο τρίμηνο. Παράλληλα, το δεύτερο τρίμηνο του 2016, η αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου προσωπικού εισοδήματος μειώθηκε στο 5,5%, έναντι 6,1% το πρώτο τρίμηνο. ΗΠΑ Ομοσπονδιακή Τράπεζα Το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής της Fed (FOMC), κατά τη συνεδρίαση της 26 ης -27 ης Ιουλίου, άφησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκιά της, στο 0,25% και 0,50%. Αναφορικά με τα μακροοικονομικά μεγέθη, επισημάνθηκε πρωτίστως η ενίσχυση της αγοράς εργασίας τον Ιούνιο, μετά από εξασθένιση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης τον Μάϊο. Επιπλέον, σημειώθηκε ότι η οικονομική δραστηριότητα επεκτείνεται με μέτριο ρυθμό και ότι έχουν υποχωρήσει οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για αυτήν. Η καταναλωτική δαπάνη συνεχίζει να αυξάνεται με ικανοποιητικό ρυθμό αν και η επενδυτική εμπιστοσύνη παραμένει χαμηλή. Ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλότερος του μεσοπρόθεσμου στόχου (2%), εν μέρει εξαιτίας της χαμηλής τιμής της ενέργειας και των εισαγόμενων προϊόντων. Η Fed εκτιμά ότι, η σταδιακή μεταβολή της νομισματικής πολιτικής, η οικονομική δραστηριότητα θα επεκταθεί με μέτριο ρυθμό και οι δείκτες της αγοράς εργασίας θα ενισχυθούν, ενώ ο πληθωρισμός θα διατηρηθεί σε χαμηλό επίπεδο βραχυπρόθεσμα. Εκτιμάται ότι, η Fed θα κρατήσει στάση αναμονής κατά την επόμενη συνεδρίαση (20-21 Σεπτεμβρίου), αναμένοντας τη σταθεροποίηση των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας. Δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του University of Michigan Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του University of Michigan, μειώθηκε στις 90,0 μονάδες τον Ιούλιο, έναντι 93,5 μονάδων τον Ιούνιο. Η μείωση του δείκτη προήλθε κυρίως από την ανησυχία που έχει προκαλέσει το Brexit στα νοικοκυριά υψηλών εισοδημάτων. Εντούτοις, ο δείκτης παραμένει σε ικανοποιητικό επίπεδο καθώς τα εισοδήματα των νοικοκυριών παρουσιάζουν αντοχή, στηριζόμενα και στα χαμηλά επιτόκια. Εντούτοις, η αβεβαιότητα που περιβάλλει τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας και τις 5

6 προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, αναμένεται να συγκρατήσει την καταναλωτική δαπάνη, στο 2,6% έως και τα μέσα του Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) ΑΕΠ Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση της Eurostat, το δεύτερο τρίμηνο 2016, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% σε τριμηνιαία βάση, έναντι 0,6% το πρώτο τρίμηνο. Σε ετήσια βάση, το δεύτερο τρίμηνο 2016, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ μειώθηκε στο 1,6%, έναντι 1,7% το προηγούμενο τρίμηνο. Πληθωρισμός Ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση (πρώτη εκτίμηση) αυξήθηκε στο 0,2% τον Ιούλιο, από 0,1% τον Ιούνιο. Η αύξηση του πληθωρισμού προήλθε από την αξιοσημείωτη ενίσχυση των τιμών για την κατηγορία των τροφίμων-ποτών-καπνού (Ιούνιος: 0,9%, Ιούλιος: 1,4%) και την ενίσχυση της ανοδικής τάσης των τιμών των υπηρεσιών. Αντιθέτως, η τιμή της ενέργειας μειώθηκε με υψηλότερο ρυθμό σε σχέση με τον Ιούνιο (Ιούνιος: -6,4%, Ιούλιος: -6,6%). Περαιτέρω, ο δομικός πληθωρισμός, τον Ιούλιο, παρέμεινε αμετάβλητος στο 0,9%. Παρά την τρίτη συνεχόμενη άνοδο του πληθωρισμού, το επίπεδό του παραμένει σημαντικά χαμηλότερο του μεσοπρόθεσμου στόχου της ΕΚΤ (2%). Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις της ΕΚΤ (Μάρτιος 2016), ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 0,1% το 2016 και στο 1,3% το Επιπλέον, σύμφωνα με τον Διοικητή της ΕΚΤ, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ην. Βασίλειο δεν αναμένεται να επηρεάσει την πορεία του πληθωρισμού άμεσα. Πιστωτική επέκταση H προσφορά χρήματος (M3) στη ΖτΕ ανήλθε σε 5,0%, σε ετήσια βάση, τον Ιούνιο, από 4,9% τον Μάϊο. Επιπλέον, ο ρυθμός αύξησης της νομισματικής βάσης (Μ1) επιβραδύνθηκε περαιτέρω, και διαμορφώθηκε στο 8,6% τον Ιούνιο από 9,1% τον Μάϊο. Αναλυτικότερα, τον Ιούνιο, η συνολική χρηματοδότηση προς τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε κατά 1,5%, έναντι 1,3% τον Μάϊο. Αναφορικά με τα επιμέρους στοιχεία των δανείων, τον Ιούνιο: α) Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις παρέμεινε αμετάβλητος στο 1,2%, όσο και τον Μάϊο. β) Ο ρυθμός αύξησης της χρηματοδότησης προς τα νοικοκυριά μειώθηκε στο 1,9%, από 2,1% τον Μάϊο. Από τα επιμέρους στοιχεία της χρηματοδότησης προς τα νοικοκυριά, σημειώνεται ότι η καταναλωτική πίστη κατέγραψε περαιτέρω σημαντική επιβράδυνση (Ιούνιος: 3,2%, Μάϊος: 4,4%), ενώ επιβραδύνθηκε και η στεγαστική πίστη. γ) Οι πιστώσεις προς τις ασφαλιστικές εταιρίες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία σημείωσαν περαιτέρω συρρίκνωση (Ιούνιος: -23,6%, Μάϊος: -21,1%). Αξίζει να σημειωθεί ότι, από τον Ιούνιο του 2014 η ΕΚΤ ασκεί μία ιδιαιτέρως επεκτατική νομισματική πολιτική, μέρος της οποίας είναι ο σχηματισμός αρνητικού επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα. Η πολιτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα να βελτιωθούν σημαντικά οι συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, όπως αυτό αποτυπώνεται στην αξιοσημείωτη αποκλιμάκωση του κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις (βλ. Διάγραμμα). Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο 10,1% τον Ιούνιο, όσο και τον Μάϊο, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του Ο αριθμός των ανέργων στη ΖτΕ μειώθηκε κατά 37 χιλ. άτομα σε σχέση με τον Μάϊο, διαμορφούμενος στα 16,27 εκατ. άτομα. Δύο εξελίξεις που αξίζουν αναφοράς είναι ότι, το επίπεδο ανεργίας στη Γερμανία βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό (4,2%) και η ταχεία αποκλιμάκωση του ποσοστού ανεργίας στην Ισπανία (Ιούνιος 2016: 19,9%, Ιούνιος 2015: 22,3%). Σημειώνεται ότι, στη ΖτΕ το ποσοστό ανεργίας των νέων κάτω των 25 ετών, συνέχισε να μειώνεται και τον Ιούνιο, διαμορφούμενο στο 20,8% του εργατικού δυναμικού των νέων κάτω των 25 ετών, έναντι 22,5% τον Ιούνιο του

7 Δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕSI) Ο δείκτης οικονομικού κλίματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ESI) αυξήθηκε ελαφρώς, στις 104,6 μονάδες τον Ιούλιο, από 104,4 μονάδες τον Ιούνιο. Αναλυτικότερα, οι επιμέρους δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών για τις υπηρεσίες, το λιανικό εμπόριο, τον κατασκευαστικό κλάδο και τη βιομηχανία αυξήθηκαν, ενώ μειώθηκε μόνο ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ην. Βασίλειο δεν έκαμψε τις επιχειρηματικές προσδοκίες. Περαιτέρω, παρά την αποδυνάμωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, το επίπεδό του εξακολουθεί να προοιωνίζεται τη διατήρηση της καταναλωτικής δαπάνη των νοικοκυριών σε ικανοποιητικό επίπεδο. Γερμανία Δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών GfK Ο δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών για το προσεχές δωδεκάμηνο αυξήθηκε στις 10,1 μονάδες τον Ιούλιο από 9,8 μονάδες τον Ιούνιο. Αναφορικά με τους επιμέρους δείκτες, μείωση κατέγραψαν οι υποδείκτες που αποτυπώνουν τις προσδοκίες των καταναλωτών για τον αναμενόμενο ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της Γερμανίας και για τα εισοδήματά τους τους επόμενους μήνες δώδεκα μήνες, εξαιτίας του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος στο Ην. Βασίλειο. Παρ όλα αυτά, το 95% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι το Brexit δεν απειλεί την θέση εργασίας τους. Η εργασιακή ασφάλεια αποτελεί παράγοντα που καθορίζει τη ροπή προς κατανάλωση, κυρίως για μεγάλες αγορές, εξ ου και η αύξηση του υποδείκτη που αποτυπώνει την διάθεση των νοικοκυριών να προβούν σε μεγάλες αγορές άμεσα. Ο υποδείκτης αυτός βρίσκεται σε αρκετά υψηλό επίπεδο, όσο και τον Ιούλιο του 2015 (55,4 μονάδες), δίνοντας ώθηση στον δείκτη καταναλωτικών προσδοκιών. ΙΑΠΩΝΙΑ Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, στη συνεδρίασή της στις 28 και 29 Ιουλίου, αποφάσισε, αντίθετα με αυτό που ανέμεναν οι αναλυτές, να μην προβεί σε ενίσχυση της νομισματικής βάσης και να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο σε αρνητικό επίπεδο στο -0,1%, αλλά αποφάσισε την αύξηση του ποσού των διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (Exchange Traded Funds). Η απόφαση αυτή ελήφθη ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση της επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς η αβεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομία αυξάνεται μετά την απόφαση στο Ηνωμένο Βασίλειο για έξοδο από την Ευρωζώνη, ενώ συνεχίζεται η επιβράδυνση στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Παράλληλα, σε συνέχεια της πρόσφατης εξαγγελίας από τον πρωθυπουργό Shinzo Abe του προγράμματος δημοσιονομικών δαπανών ύψους 28,0 τρισ. ($265,3 δισ.), προς τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και αύξηση του πληθωρισμού, υπήρξε η πρώτη ανακοίνωση που αφορά σε αυτές τις δαπάνες. Συγκεκριμένα, το πρώτο μέρος από αυτές τις δημοσιονομικές δαπάνες ύψους 4,6 τρισ. ($45 δισ.) θα πραγματοποιηθούν στο τρέχον δημοσιονομικό έτος Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται δαπάνες για τη στήριξη των χαμηλών εισοδημάτων, τη φροντίδα των παιδιών, τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, για έργα υποδομής και για έργα επισκευών των ζημιών από τους σεισμούς του Απριλίου. Εξ αυτών των δαπανών, οι κοινωνικές δαπάνες θεωρείται ότι θα επηρεάσουν άμεσα την κατανάλωση και κατά συνέπεια την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό. Οι αποφάσεις της Τράπεζας της Ιαπωνίας και ιδιαίτερα της κυβέρνησης σηματοδοτούν ένα νέο σημείο αναφοράς για την ακολουθούμενη πολιτική από τον πρωθυπουργό Shinzo Abe. Το ύψος του προγράμματος που εξαγγέλθηκε είναι πολύ μεγάλο, μεγαλύτερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αν και όχι μεγαλύτερο από αυτό της αρχής της διακυβέρνησης του Shinzo Abe και εκτιμάται ότι θα επιδράσει θετικά στην ανάπτυξη. Αυτές οι αποφάσεις ακολούθησαν την ανακοίνωση μη θετικών στοιχείων που αφορούν στον πληθωρισμό, τη βιομηχανική παραγωγή και τις λιανικές πωλήσεις. Ο πληθωρισμός συνεχίζει να απομακρύνεται από τον στόχο της Τράπεζας της Ιαπωνίας (2%) και υποχώρησε, για τέταρτο συνεχή μήνα, στο -0,4%, ενώ η βιομηχανική παραγωγή και οι λιανικές πωλήσεις συνέχισαν να υποχωρούν σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Βέβαια, τον Ιούνιο θετική ήταν η εξέλιξη ότι τόσο η βιομηχανική παραγωγή όσο και οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση, ενώ αύξηση αναμένουν οι επιχειρήσεις για τη βιομηχανική παραγωγή τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. 6,0 4,0 2,0 0,0-2,0-4,0-6,0 Η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει να παρουσιάζει επιβράδυνση Ιουν-15 Αυγ-15 Οκτ-15 Δεκ-15 Φεβ-16 Απρ-16 Ιουν-16 Βιομηχανική παραγωγή Πηγή: Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Ιαπωνίας Λιανικές πωλήσεις 7

8 15-Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Ιουλ Αυγ Αυγ Αυγ-16 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων ΚΙΝΑ Θετική είναι η εικόνα για την οικονομική δραστηριότητα της Κίνας, όπως δείχνουν τα στοιχεία που αφορούν τον επίσημο δείκτη της στατιστικής υπηρεσίας και τον δείκτη Markit PMI στη μεταποίηση, καθώς και τον επίσημο δείκτη της στατιστικής υπηρεσίας PMI στις υπηρεσίες. Η εξέλιξη αυτή σημειώνεται παρά τις καταστροφές που προκλήθηκαν από τις πλημμύρες που έπληξαν πάνω από το ήμισυ της χώρας, αλλά και παρά την αδύναμη ζήτηση στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Ο δείκτης Markit PMI στη μεταποίηση, που αφορά σε μικρές επιχειρήσεις, αυξήθηκε πάνω από το επίπεδο του 50,0 που υποδεικνύει ανάπτυξη, και αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο 2015, ενώ ο επίσημος δείκτης της στατιστικής υπηρεσίας PMI στη μεταποίηση, που αφορά σε μεγάλες επιχειρήσεις παρουσίασε οριακή μείωση, παρά τις επιπτώσεις στη βιομηχανική παραγωγή από τις καταστροφές που προκάλεσαν οι πλημμύρες. Παράλληλα, αύξηση σημείωσε ο επίσημος δείκτης της στατιστικής υπηρεσίας PMI στις υπηρεσίες, στο υψηλότερο επίπεδο του Με αυτά τα δεδομένα καθώς και από τα στοιχεία που αφορούν τη βιομηχανική παραγωγή και τις λιανικές πωλήσεις που είχαν παρουσιάσει επιτάχυνση τον Ιούνιο, φαίνεται ότι η ακολουθούμενη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική αποδίδουν καρπούς. Βέβαια, οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα πρέπει να συνεχισθούν αυτές οι πολιτικές ώστε να σταθεροποιηθεί και στη συνέχεια να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Στο δεύτερο τρίμηνο 2016 ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο 6,7%, σε ετήσια βάση, όπως και στο πρώτο τρίμηνο και στόχος της κυβέρνησης για το σύνολο του 2016 είναι ρυθμός ανάπτυξης 6,5%-7,0%. 52,0 51,0 50,0 49,0 48,0 47,0 46,0 50,0 47,8 49,7 Ενδείξεις σταθεροποίησης της κινεζικής οικονομίας 47,3 47,2 49,8 49,8 49,6 49,7 49,8 48,3 48,6 48,2 48,4 Ευρώ: Θετική ήταν η εικόνα του ευρώ στην εβδομάδα έως τις 3 Αυγούστου, καθώς ανατιμήθηκε έναντι του δολαρίου ΗΠΑ κατά 2,0%. Η ισοτιμία δολαρίου-ευρώ στις 3 Αυγούστου διαμορφωνόταν περί τα 1,1212 USD/EUR από 1,0991 USD/EUR που ήταν στις 27 Ιουλίου. Από την αρχή του έτους, το ευρώ έχει ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου ΗΠΑ κατά 3,3%. 49,0 48,0 50,2 50,1 50,1 50,0 Ιουλ-15 Σεπ-15 Νοε-15 Ιαν-16 Μαρ-16 Μαϊ-16 Ιουλ-16 PMI Markit PMI 49,7 49,4 49,2 48,6 50,6 49,9 Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit 1,1250 1,1225 1,1200 1,1175 1,1150 1,1125 1,1100 1,1075 1,1050 1,1025 1,1000 1,0975 1,0950 1,0925 1,0900 Στερλίνα: Στην εβδομάδα έως τις 3 Αυγούστου, η στερλίνα ανατιμήθηκε έναντι του δολαρίου ΗΠΑ κατά 1,4% στα 1,3316 USD/GBP. Αντιθέτως, η στερλίνα υποτιμήθηκε έναντι του ευρώ κατά 0,6% στα 0,8420 GBP/EUR. Σωρευτικά, η στερλίνα διαπραγματεύεται από την αρχή του έτους χαμηλότερα κατά 9,7% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και κατά 14,2% έναντι του ευρώ. ΠΓΔΜ Ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 26,7%, σε ετήσια βάση, στα 167,2 εκατ. στο πρώτο πεντάμηνο του 2016, έναντι 132,0 εκατ. στην αντίστοιχη περίοδο του Αυτή η αύξηση ήταν το αποτέλεσμα του υψηλότερου ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, με τις εξαγωγές να αυξάνονται κατά 13,3% και τις εισαγωγές κατά 9,6% και του ισοζυγίου εισοδημάτων, καθώς και του χαμηλότερου πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων. Απεναντίας, θετική συμβολή στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών είχε η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. 80,0 30,0-20,0-70,0-120,0 1,1035 Συναλλαγματική ισοτιμία Δολαρίου ΗΠΑ-Ευρώ Πηγή: Bloomberg, Οικονομικές Μελέτες Αlpha Bank Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κυρίως λόγω υψηλότερου εμπορικού ελλείμματος και μικρότερου πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων (εκατ. ευρώ) 65,1-28,5 3,4 26,7 39,1-36,7 Ρουμανία Ποσοστό της ανεργίας Το ποσοστό της ανεργίας υποχώρησε στο 6,4% του εργατικού δυναμικού τον Ιούνιο, αφού είχε σημειώσει αύξηση τον Μάιο στο 6,6%, μετά από τρεις διαδοχικούς μήνες παραμονής στο 6,4%. Στο πρώτο εξάμηνο του 2016 το ποσοστό της ανεργίας διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, στο 6,5%. Επίσης υποχώρηση παρουσίασε ο αριθμός των ανέργων στα 568 χιλ. άτομα τον Ιούνιο από 581 χιλ. άτομα τον -22,2-70,7 27,5-5,1-34,0-84,1 1, ,5 05/15 06/15 07/15 08/15 09/15 10/15 11/15 12/15 01/16 02/16 03/16 04/16 05/16 Πηγή: National Bank of FYROM 8

9 Μάιο και 617 χιλ. άτομα τον Ιούνιο Τον Ιούνιο, το ποσοστό της ανεργίας ήταν υψηλότερο στους άνδρες στο 7,3% (Μάι.: 7,3%) σε σχέση με τις γυναίκες στο 5,3% (Μάι.: 5,6%). Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μάιος 2016), το ποσοστό της ανεργίας θα παραμείνει αμετάβλητο στο 6,8% το 2016 και θα υποχωρήσει οριακά στο 6,7% το ,0 6,5 6,0 Το ποσοστό της ανεργίας υποχώρησε σε χαμηλό επτά ετών Ιουν-15 Αυγ-15 Οκτ-15 Δεκ-15 Φεβ-16 Απρ-16 Ιουν-16 Πηγή: National Institute of Statistics 9

10 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -4,3-5,5-9,2-7,3-3,1 0,7-0,3 Ιδιωτική Κατανάλωση -1,7-6,5-9,9-7,9-2,5 0,7 0,3 Δημόσια Κατανάλωση 2,0-4,2-7,0-7,1-5,5-2,4-0,1 Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου -13,8-19,3-20,7-23,4-9,3-2,7 0,9 Εξαγωγές -18,2 4,4 0,8 1,0 1,7 7,4-3,8 Εισαγωγές -20,2-3,4-8,2-9,4-2,9 7,8-6,9 Γενικός Δκτ Τιμών Καταναλωτή 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3-1,7 Ανεργία (%) 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 24,9 Χρηματοδότηση Ιδιωτικού Τομέα 4,2 0,0-3,1-4,0-3,9-3,1-2,0 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) (1) -10,3-5,8-3,3-1,0 1,6 0,4 0,7 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 126,7 146,2 171,9 159,4 178,0 180,5 177,4 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -12,4-11,4-10,0-3,8-2,0-2,1 0,0 (1) Με βάση τον ορισμό του οικονομικού π ρογράμματος π ροσαρμογής της Ελλάδας Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας Τελευταία έτος έτος Q1 Q2 Q3 Q4 διαθέσιμη περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) -8,4-0,7 1,4 0,6-2, ,4 (Ιαν-Μάιος) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 30,1 19,2 33,2-2,2 2,1 11,3 (Ιαν.-Ιούν.) Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα -25,6-5,8 29,2-5,6-22,2 5,9-15,9 (Ιαν-Απρ.) Μεταποίηση -1,1 1,8 5,9-1,0-0,8 1,4 3,5 (Ιαν.-Μάιος) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 46,0 49,9 48,5 47,1 37,5 48,6 48,7 (Ιούλ.) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 90,6 99,5 96,8 91,6 79,9 86,7 90,9 (Ιούλ.) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 87,8 94,6 87,1 85,6 71,9 82,9 88,3 (Ιούλ.) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0-54,0-37,0-44,0-61,0-62,0-69,2 (Ιούλ.) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) Ιδιωτικός Τομέας -3,9-3,1-2,5-1,7-1,9-2,0-2,0 (Iούν.) Επιχειρήσεις -4,9-3,7-2,2-0,5-0,8-0,9-1,0 (Iούν.) - Βιομηχανία -2,8-3,3-0,9 2,7 2,8 2,4 0,2 (Iούν.) - Κατασκευές 0,6-1,2 0,5 0,9 0,0-0,9 0,8 (Iούν.) - Τουρισμός -2,6-0,6-1,2 0,4 0,6 0,6 0,4 (Iούν.) Νοικοκυριά -3,5-2,9-3,0-3,1-3,2-3,1-3,0 (Iούν.) - Καταναλωτικά Δάνεια -3,9-2,8-2,5-2,3-2,8-2,3-1,5 (Iούν.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,3-3,0-3,3-3,4-3,5-3,5-3,4 (Iούν.) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -0,9-1,3-2,4-2,1-1,8-0,6-0,7 (Ιούν.) Δομικός Πληθωρισμός -1,7-0,7-0,7-0,9-0,5 0,3 0,5 (Ιούν.) Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -10,9-7,5-4,1-4,9-5,8-5,3-5,0 (1ο 3μηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -3,1 0,7 0,3 0,9-1,7-0,8-1,4 (1ο 3μηνο) Ιδιωτική Κατανάλωση -2,5 0,7 0,7 1,7-0,3-0,9-1,3 (1ο 3μηνο) Δημόσια Κατανάλωση -5,5-2,4 0,4-1,5-2,0 2,8-1,5 (1ο 3μηνο) Επενδύσεις -9,3-2,6 9,9 0,1-11,4 5,7-2,7 (1ο 3μηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 1,7 7,4 3,3 1,5-10,3-8,8-11,7 (1ο 3μηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -2,9 7,8 9,3-3,3-19,8-12,5-12,8 (1ο 3μηνο) Ισοζύγιο Πληρωμών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 26,8 6,1 6,5 6,0 6,2 9,6 (Ιαν-Μάιος) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 49,1 11,1 11,1 9,2 10,6 16,4 (Ιαν-Μάιος) Εμπορικό Ισοζύγιο -20,8-22,3-5,0-4,6-3,3-4,4-6,9 (Ιαν-Μάιος) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7-3,8-3,2-0,4 5,6-1,7-3,5 (Ιαν-Μάιος) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώμη, πρόβλεψη ή εκτίμηση που περιέχεται σε αυτό μεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καμία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριμένη χρήση και δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιανδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία θα μπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση με οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν μέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση αυτού του δελτίου ή τμήματος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του.