Ἔργα Μεγάλων Συνθετῶν τῆς Μεσογείου. Works of Great Mediterranean Composers. Tanbûrî Cemil Bey

Transcript

1 Ἔργα Μεγάλων Συνθετῶν τῆς Μεσογείου Works of Great Mediterranean Composers Tanbûrî Cemil Bey

2 Αὐτό τό ἔντυπο ἔχει παραχθεῖ μέ τή χρηματοδότηση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Κοινότητας. Οἱ ἀπόψεις πού ἐκφράζονται ἐδῶ εἶναι τῶν ἐκδοτῶν καί σέ καμία περίπτωση δέν ἀντανακλοῦν τήν ἐπίσημη ἄποψη τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς. Τhis document has been produced with the financial assistance of the European Community. The views expressed herein are those of the publishers and can therefore in no way be taken to reflect the official opinion of the European Commission.

3 Ἔργα Μεγάλων Συνθετῶν τῆς Μεσογείου Works of Great Mediterranean Composers Tanbûrî Cemil Bey ἐπιμέλεια - edited by Necip Gülses

4

5

6 Εὐρωπαϊκή Ἕνωση Πρόγραμμα Εὐρωμεσογειακή Κληρονομιά II Ἔργο MediMuses ράση γιά τήν Ἱστορία τῆς Μουσικῆς στή Μεσόγειο Σειρά βιβλίων μέ ἔργα Μεγάλων Συνθετῶν τῆς Μεσογείου Καλλιτεχνικός ιευθυντής: Κυριάκος Καλαϊτζίδης Ὑπό τήν ἐποπτεία τῆς Ὁμάδας Ἐργασίας γιά τήν Ἱστορία τῆς Μουσικῆς: Θωμᾶς Ἀποστολόπουλος, Walter Feldman, Mahmoud Guettat, Κυριάκος Καλαϊτζίδης, Toufic Kerbage, Kiya Tabassian Ταμπουρί Τζεμίλ Μπέι ( ) Ἐπιμέλεια: Necip Gülses Μεταφράσεις στά ἑλληνικά: Πασχάλης Βαλσαμίδης Μεταφράσεις στά ἀγγλικά: Andrew Hendry Ἐπιμέλεια κειμένου στά ἑλληνικά: έσποινα Σαραφείδου Ἐπιμέλεια κειμένου στά ἀγγλικά: Μιχάλης Ελευθερίου Ἠλεκτρονική ἐπεξεργασία μουσικῶν κειμένων: Necip Gülses Προσαρμογή: Ἠλίας Ἀνδρεουλάκης Γραφιστική ἐπιμέλεια: Hy Brazil Σχεδιασμός ἔκδοσης: Κυριάκος Καλαϊτζίδης Ἐπιμέλεια παραγωγῆς: Νίκος Τερψιάδης Βοηθός παραγωγῆς: Μελίνα Πανταζίδου Παραγωγή: «ΕΝ ΧΟΡ ΑΙΣ», Μάρτιος 2005 ΕΝ ΧΟΡ ΑΙΣ Μουσικές Παραδόσεις τῆς Μεσογείου Παύλου Μελᾶ Θεσσαλονίκη τηλ.: /6 fax: Ἀπαγορεύεται ἡ ἀναδημοσίευση ἤ ἀναπαραγωγή μέ ὁποιονδήποτε τρόπο μέρους ἤ ὅλου τῆς ἔκδοσης, χωρίς τήν ἔγγραφη ἄδεια τοῦ ἐκδότη.

7 European Union Programme Euromed Heritage II MediMuses Project Action for the History of Music of the Mediterranean Corpus Series with works of Great Mediterranean Composers Artistic Director: Kyriakos Kalaitzides Under the guidance of the Workgroup for the History of Music: Thomas Apostolopoulos, Walter Feldman, Mahmoud Guettat, Kyriakos Kalaitzides, Toufic Kerbage, Kiya Tabassian. Tanbûrî Cemil Bey ( ) Edited by: Necip Gülses Translation into Greek: Pashalis Valsamides Translation into English: Andrew Hendry Editing of the Greek text: Despoina Sarafeidou Editing of the English text: Michael Eleftheriou Digital editing of scores: Necip Gülses Adaptation: Elias Andreoulakis Graphic Design: Hy Brazil Concept: Kyriakos Kalaitzides Production coordination: Nikos Terpsiades Production assistant: Melina Pantazidou Production: «En Chordais», March 2005 EN CHORDAIS Musical Traditions of the Mediterranean 21 Pavlou Mela str Thessaloniki, Greece tel.: /6 fax: Unauthorized republication or reproduction of the content of this publication in any medium is forbidden.

8 8 Πρόλογος Στήν καθ ἡμᾶς Ἀνατολή ἔδρασαν καί δημιούργησαν πολλοί καί σημαντικοί συνθέτες. Τό ἔργο τους συχνά ξεπέρασε τά ὅρια τῆς πόλης ἤ τῆς χώρας ὅπου ἔζησαν καί ἁπλώθηκε σέ ὅλη τή Μεσόγειο. Στίς μέρες μας ὡστόσο, γίνεται ὁλοένα καί πιό αἰσθητή ἡ ἀπουσία μιᾶς πλήρους καί τεκμηριωμένης συλλογῆς αὐτῆς τῆς κοινῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς. Μιᾶς συλλογῆς ἰδιαίτερου ἐπιστημονικοῦ καί ἐκπαιδευτικοῦ ἐνδιαφέροντος γιά καθηγητές καί σπουδαστές μουσικῶν σχολῶν καί ἀκαδημιῶν, ἐρευνητές καί μουσικολόγους, ἡ ὁποία δημιουργεῖ παράλληλα τίς προϋποθέσεις ἔμπνευσης γιά νέα μουσική δημιουργία ἀπό τούς σύγχρονους συνθέτες. Μέ τήν παρούσα ἐκδοτική σειρά ἐκτελεστές, μουσικά σχήματα, ἀλλά καί ὀρχῆστρες καί χορωδίες ἀνά τόν κόσμο ἔχουν πιά τήν εὐκαιρία νά μελετήσουν σφαιρικά τίς ἰδιαίτερες ἀποχρώσεις τῶν μουσικῶν ἰδιωμάτων μεγάλων πολιτισμῶν, ὅπως αὐτά ἐκφράστηκαν ἀπό ἐξέχοντες δημιουργούς στό διάβα τῆς ἱστορίας. Ταυτόχρονα, δίνεται ἡ δυνατότητα παρουσίασής τους στό εὐρύ κοινό τό ὁποῖο μπορεῖ νά γνωρίσει καί νά ἀπολαύσει ἔργα ὑψηλῆς αἰσθητικῆς καί μοναδικῆς σπουδαιότητας. Στόν ἀντίποδα τῆς σημερινῆς ἐποχῆς πού ὁ ἀνταγωνισμός μεταξύ ἐθνῶν τρέφεται ἀπό ἰδεολογίες περί πολιτισμικῆς ἀνωτερότητας ἤ κατωτερότητας, ἡ σειρά φιλοδοξεῖ νά συμβάλει στήν ἐπαναπροσέγγιση καί στήν εἰρηνική συνύπαρξη τῶν λαῶν τῆς Μεσογείου μέ συνεκτικό ἄξονα τήν κοινή μουσική κληρονομιά τους. Τό ξεκίνημα αὐτῆς τῆς ἐκδοτικῆς προσπάθειας ὑλοποιεῖται στό πλαίσιο τοῦ ἔργου ΜediMuses πού ἐντάσσεται στό χρηματοδοτικό πρωτόκολλο «Εὐρωμεσογειακή Κληρονομιά ΙΙ» τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης καί ἔχει καί τήν οἰκονομική στήριξη τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ. Γιά τό σχεδιασμό τῆς σειρᾶς ἐργάστηκε ἡ «Ὁμάδα Ἐργασίας γιά τήν Ἱστορία τῆς Μουσικῆς στή Μεσόγειο» τοῦ ἔργου MediMuses καί σέ πρώτη φάση ἐκδίδονται ἕξι βιβλία - μουσικές συλλογές. Σέ κάθε βιβλίο περιλαμβάνονται τό σύνολο τῶν ἔργων τοῦ συνθέτη, μικρό βιογραφικό σημείωμα, ἑρμηνευτικές σημειώσεις καί ἄλλο συναφές ὑλικό πού καταρτίστηκαν μέ τήν ἐπιμέλεια καταξιωμένων μουσικῶν καί μουσικολόγων τῆς Μεσογείου. Κυριάκος Καλαϊτζίδης Καλλιτεχνικός ιευθυντής MediMuses

9 Prologue 9 Many significant masters have been creatively active in the Near East. Often the impact of their work has reached beyond the boundaries of the city or country where they lived and spread throughout the Mediterranean. Nonetheless, the lack of a complete and documented presentation of this common cultural heritage is today making itself more and more acutely felt; a presentation of particular scientific and educational interest to teachers and students of music schools and academies, researchers and musicologists that would also create an inspiring backdrop for new musical creation by contemporary musicians. Thanks to this series, interpreters, musical ensembles, orchestras and choirs around the world will have the opportunity to globally study the particular musical idioms of great civilizations, as these have been expressed by great composers through the ages. At the same time, the presentation to the general public of these works of great aesthetic value and importance will be made possible. In opposition to the contemporary trend towards conflict between nations, fed by ideologies of cultural superiority or inferiority, the series hopes to contribute to the reconciliation and the peaceful coexistence of the Mediterranean peoples, with their common musical heritage acting as an axis of cohesion. The beginning of this effort is taking place as part of the MediMuses project that is funded by European Union in the context of the Euromed Heritage II program and has also received financial support from the Hellenic Ministry of Culture. The MediMuses Workgroup for the History of Mediterranean Music worked on the planning of the series and in the first phase six collections of works will be published. Each collection contains the complete works of the composer, a brief biography, interpretational notes and other related material which was collected and edited by established musicians and musicologists of the Mediterranean. Kyriakos Kalaitzides Artistic Director MediMuses

10 10 Ἔργο MediMuses 42 μῆνες (Φεβρουάριος 2002 Ἰούλιος 2005) Ἔρευνα, μελέτη, ἀνασύνθεση καί ἀνάδειξη τῶν στοιχείων τῆς κοινῆς μουσικῆς κληρονομιᾶς τῆς Μεσογείου 11 Συναυλίες 7 ιεθνεῖς Μουσικές Συναντήσεις 75 Ἐπισκέπτες Καθηγητές 6 Ψηφιακοί δίσκοι (CD) στή σειρά Μεγάλοι εξιοτέχνες τῆς Μεσογείου 6 Ψηφιακοί δίσκοι (CD) στή σειρά Μεγάλοι Συνθέτες τῆς Μεσογείου 6 Βιβλία-Συλλογές μέ ἔργα Μεγάλων Συνθετῶν τῆς Μεσογείου 2 Ὁμάδες Ἐργασίας / 10 Συναντήσεις-Συνεδριάσεις / 3 Συμπόσια / 2 Τόμοι γιά τήν Ἱστορία καί τή Θεωρία τῆς Μουσικῆς τῆς Μεσογείου MediMuses project 42 months (February 2002 July 2005) Research, study, re-composition and promotion of the elements of the common Mediterranean musical heritage 11 Concerts 7 International Music Meetings 75 Visiting Lecturers 6 CDs in the Great Mediterranean Masters series 6 CDs in the Great Mediterranean Composers series 6 Anthologies with works of Great Mediterranean Composers 2 Workgroups / 10 Workshops / 3 Symposia / 2 Volumes for the History and Theory of Mediterranean Music

11 LEADER 11 EN CHORDAIS, Musical Traditions of the Mediterranean Thessaloniki, GREECE PARTNERS - THE NATIONAL MUSIC CONSERVATORY OF THE NOOR AL HUSSEIN FOUNDATION Amman, JORDAN - THE LEBANESE NATIONAL HIGHER CONSERVATORY OF MUSIC Beirut, LEBANON - EL HEFNY CENTER FOR MUSIC STUDIES Cairo, EGYPT - ASSOCIAZIONE CULTURALE SCUOLA DI MUSICA ANTICA VENEZIA Venice, ITALY - THE BYZANTINE FESTIVAL IN LONDON London, UNITED KINGDOM - ECUME, Echanges Culturels en Méditerranée Marseilles, FRANCE - CENTRO FLAMENCO PACO PEÑA Cordoba, SPAIN - ST. LAZARUS SCHOOL OF BYZANTINE MUSIC Larnaca, CYPRUS

12

13 ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ BIOGRAPHY

14 14 ΤΑΜΠΟΥΡΙ ΤΖΕΜΙΛ ΜΠΕΗ Ὁ Ταμπουρί Τζεμίλ Μπέης ἦταν ὁ τέταρτος καί μικρότερος γιός τῆς Ζιχνή Γιάρ Χανούμ, ἡ ὁποία ἦταν σκλάβα καί παραμάνα τῆς Χαϊριγιέ Χανούμ, τῆς κόρης τοῦ σουλτάνου Μαχμούτ Β καί τῆς Ἀντιλέ Σουλτάνας. Ἡ Ζιχνή Γιάρ Χανούμ νυμφεύθηκε τόν βοηθό νομάρχη τῆς Σκόδρας Μεχμέτ Τεφίκ Μπέη. Ὁ Τζεμίλ Μπέης γεννήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη στίς 9 Μαΐου Τριῶν ἐτῶν ἔχασε τόν πατέρα του. Μέ τή βοήθεια τοῦ θείου του Ρεφίκ Μπέη τελείωσε τό δημοτικό σχολεῖο. Τά χρόνια πού φοιτοῦσε στό γυμνάσιο ἔμαθε γαλλικά κοντά στούς κυρίους Grégoire καί Maurice. Ἀπό δέκα ἐτῶν ἄρχισε νά παίζει σάζι, κατόπιν βιολί καί κανονάκι καί ὕστερα ταμπούρ, τό ὁποῖο τελικά τόν κέρδισε. Ἀπό τόν μεγαλύτερο ἀδελφό του Ἀχμέτ Μπέη διδάχτηκε τή θεωρία τῶν μακαμιῶν καί ἀπό τόν βιολιστή Ἀλέξανδρο Ἐφέντη τό δυτικό μουσικό σύστημα, καθώς καί τό σύστημα τοῦ Χαμπαρσούμ Λιμοντσιγιάν. Στά δώδεκά του χρόνια θεωρήθηκε «παιδί θαῦμα» στή μουσική, ἐνῶ στά δεκαοκτώ του ἦταν ἤδη γνωστός ὡς ὀργανοπαίκτης πού δέν ὑπῆρχε ὅμοιός του. Γνώριζε σέ βάθος τή μουσική τῆς Πόλης καί συνέβαλε καθοριστικά στήν καλλιέργειά της. Ἐπινόησε καί ἐφάρμοσε νέες μεθόδους στό παίξιμο πολλῶν μουσικῶν ὀργάνων, καί ἰδιαίτερα τῆς λύρας καί τοῦ ταμπούρ. Βασίστηκε στίς γνώσεις του τόσο στήν παραδοσιακή ὅσο καί στή δυτική μουσική γιά νά ἐξελίξει τήν τεχνική τοῦ ταμπούρ, ἀνοίγοντας ἔτσι νέους δρόμους γιά ὅλα τά ὄργανα πού χρησιμοποιοῦνται στήν τουρκική μουσική. Σπούδασε ἕνα χρόνο στή Σχολή Πολιτικῶν Ἐπιστημῶν. Τήν ἐποχή ἐκείνη, στή σχολή, γνώρισε τόν γιό τοῦ Ταμπουρί Ἀλί Ἐφέντη, τόν Ταμπουρί Ἀζίζ Μαχμούτ Μπέη. Ἔτσι τοῦ δόθηκε ἡ εὐκαιρία νά ἔχει δάσκαλο τόν Ταμπουρί Ἀλί Ἐφέντη. Ὁ Ἀλί Ἐφέντης, πού ἦταν ρομαντικός συνθέτης, τήν πρώτη φορά πού ἄκουσε τόν Τζεμίλ Μπέη ἀντιλήφθηκε τήν ἰδιοφυΐα του. Καί ὅταν εἶπε ὅτι ἦταν καλύτερος στό ταμπούρ ἀπό τόν ἴδιο, ξαφνικά ἡ φήμη γιά τόν χαρισματικό μαθητή του διαδόθηκε στό μουσικό περιβάλλον τῆς Πόλης. Ὁ Τζεμίλ Μπέης ἦρθε μέσω τοῦ Ταμπουρί Ἀλί Ἐφέντη σέ ἐπαφή μέ τή ρομαντική μουσική καί ἔκτοτε παρέμεινε κάτω ἀπό τήν ἐπιρροή της. Γιά νά μπορεῖ νά παίζει συγχρόνως στό ὕφος τῆς κλασικῆς μουσικῆς ἀπέκτησε ἐξαιρετική τεχνική, κυρίως στό παίξιμο τῆς πένας, καί ἦταν ἄφθαστος στό νά παίζει τήν πένα μέ τό ἀριστερό του χέρι. Χρησιμοποιώντας χαμηλότερη ἔνταση καί λιγότερα χτυπήματα τῆς πένας, ἐξάντλησε ὅλες τίς δυνατότητες τοῦ κλασικοῦ ταμπούρ

15 TANBÛRÎ CEMIL BEY 15 Tanbûrî Cemil Bey was the fourth and youngest son of Zihni Yâr Hanım, a slave and wet-nurse to Hayriye Hanım, the daughter of Sultan Mahmut II and Adile Sultan. Zihni Yâr Hanım married the assistant prefect of Shkodra, Mehmet Tevfik Bey, and Cemil Bey was born in Constantinople on May 9, Although he lost his father at the age of three, he completed his primary school education with the help of his uncle, Refik Bey. While at junior school, he learned French under Messrs Grégoire and Maurice. He began to play the saz at the age of ten, later taking up the violin and kanûn, and later still the tanbûr, which was eventually to win his heart. He learned makam theory from his elder brother, Ahmet Bey, and Western musical theory and the Hamparsum Limonciyan system from the violinist, Aleksan Efendi. A child prodigy at the age of twelve, by the age of eighteen he was already renowned as an instrumentalist of unrivalled talent. Profoundly knowledgeable of Constantinopolitan music, he was to play a decisive role in its development, and was also to devise and apply new playing methods to a wide range of musical instruments, particularly the lyra and the tanbûr. He employed his knowledge of both traditional and western music to develop tanbûr technique, and thus opened up new avenues for Turkish musical instruments as a whole. During a year at the School of Political Sciences, he met Aziz Mahmut Bey, a tanbûr player whose father, Ali Efendi, agreed to tutor him in the same instrument. The first time Ali Efendi, a romantic composer, heard Cemil Bey play, he realized he was in the presence of a genius. When he declared that Cemil Bey played the tanbûr even better than he did, word of his charismatic student s abilities spread like wildfire through Constantinople s musical circles. Through Ali Efendi, Cemil Bey came into contact with romantic music, under whose influence he was to remain for the rest of his life. At the same time, he acquired an outstanding technique, especially in the use of the plectrum, with a view to playing in the classical style, and was second to none at playing with the plectrum in the left hand. By playing more quietly and making less frequent use of the plectrum, he exploited the full potential of the classical tanbûr, taking the instrument a stage further in its development. He also developed a new and more impressive method of playing during this period, thus establishing a new school.

16 16 ἐξελίσσοντάς το. Ταυτόχρονα, ἀνέπτυξε ἐκείνη τήν περίοδο μία καινούρια, πιό ἐντυπωσιακή μέθοδο, δημιουργώντας ἔτσι μία νέα σχολή. Σέ ἡλικία εἴκοσι χρονῶν ἔδειξε τό ταλέντο του παίζοντας λύρα, λαοῦτο καί βιολί. Στόν Τζεμίλ Μπέη ὀφείλεται καί ἡ καινοτομία τῆς χρήσης δοξαριοῦ στό ταμπούρ. Κατ αὐτόν τόν τρόπο δημιούργησε οὐσιαστικά ἕνα νέο ὄργανο, τό γιαλί ταμπούρ (yali tanbûr). Πρίν ἀπό τό 1900 τό ὄνομά του ἦταν γνωστό σέ ὅλες τίς χῶρες τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ἐμφανίστηκε μέ τό ταμπούρ καί τή λύρα του καί ἐνώπιον τοῦ σουλτάνου Ἀμπντούλ Χαμίτ Β, ὁ ὁποῖος τόν βράβευσε μέ 300 χρυσές λίρες καί μέ τή θέση τοῦ γενικοῦ γραμματέα τοῦ Ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν. Ὁ Τζεμίλ Μπέη, ὡς ὁλοκληρωμένος συνθέτης, ἔγραψε πεσρέφια, ὀργανικά σεμάγια, λόνγκες, συρτά, ζεϊμπέκικα, καθώς ἔντεχνα τραγούδια. Συνέθεσε τά ὀργανικά ἔργα του χωρίς νά ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τό ὕφος τῆς κλασικῆς μουσικῆς, ἀλλά λαμβάνοντας ὑπόψη τίς δυνατότητες τῶν ὀργάνων ἔτσι, εἶναι φανερή σ αὐτά τά ἔργα μία νέα, πρωτόγνωρη ματιά. Ἡ εἰσαγωγή καί τό εἶδος τῶν μουσικῶν κομματιῶν τοῦ φαντάζουν σάν προϊόν ἀποκάλυψης. Ὡστόσο, δέν μπόρεσε νά ἔχει τήν ἴδια ἐπιτυχία στά τραγούδια του. Ἀνάμεσα στά ὀργανικά ἔργα τῆς τουρκικῆς μουσικῆς πού ἔχουν γραφτεῖ σέ μακάμ Σέντ-ί Ἀραμπάν, καλύτερο μπορεῖ νά χαρακτηριστεῖ τό σάζ σεμάι τοῦ Τζεμίλ Μπέη. Τά πεσρέφια καί τά σεμάγια του, καί τήν ἐποχή πού γράφτηκαν καί πολύ περισσότερο στίς μέρες μας, συζητιοῦνται καί παίζονται ἐντός καί ἐκτός τῆς Τουρκίας. Ἐπίσης, τά ἀκούει κανείς συχνά ἀπό τούς ραδιοφωνικούς σταθμούς τῆς Τύνιδας, τῆς Βαγδάτης, τοῦ Καΐρου, τῆς αμασκοῦ καί τῆς Βηρυτοῦ. Στήν εὐρεία διάδοσή τους συντέλεσε καί τό γεγονός ὅτι ἠχογραφήθηκαν καί κυκλοφόρησαν σέ ὅλη τή Μεσόγειο σέ δίσκους 78 στροφῶν, στούς ὁποίους ὁ Τζεμίλ Μπέης εἴτε παίζει ταξίμια, εἴτε ἐκτελεῖ δικές του συνθέσεις. Ἡ πλειονότητα τῶν δίσκων ἠχογραφήθηκαν μεταξύ 1910 καί 1914 ἀπό τούς ἀδελφούς Μπλουμεντάλ τῆς ἑταιρείας Ofeon Record. Στίς ἠχογραφήσεις αὐτές ὁ Τζεμίλ Μπέη συνεργάστηκε μέ διάσημους μουσικούς τῆς ἐποχῆς του, ὅπως ὁ Νεβρές Μπέη (οὔτι), ὁ Ἰμπραήμ Ἐφέντης (κλαρίνο), ὁ Τζεμάλ Μπέη (πιάνο) καί ὁ Μπουλμπούλ Σαλήχ (βιολί), πού ὑπῆρξε μαθητής τοῦ Ταμπουρί Καδή Φουάτ. Τό 1901 ἐκδόθηκε τό βιβλίο του Ὁδηγός Μουσικῆς, πού περιεῖχε στοιχεῖα θεωρίας τῆς τουρκικῆς μουσικῆς.

17 At the age of twenty, he demonstrated his talent by playing the lyra, the lavta and the violin. It was Cemil Bey, too, who introduced the use of the bow to tanbûr-playing, thereby creating what was in effect a new instrument: the yali tanbûr. By 1900, his fame had spread throughout the Ottoman Empire. When he appeared before Sultan Abdülhamit II with his tanbûr and lyra, he was rewarded with 300 gold sovereigns and the post of General Secretary in the Ministry of Foreign Affairs. 17 A versatile composer, Cemil Bey wrote peşrevs, instrumental semâ îs, longas, syrta, zeybeks, and art songs. Though he composed his instrumental works within the ambits of classical music, his conception of the capabilities of his instruments was such that these works display a new and original approach. His musical pieces appear to be divinely inspired in their innovativeness and uniqueness of form, although his songs were to prove somewhat less successful. Of all the Turkish instrumental works ever written in the Şed-i Arabân makam, Cemil Bey s saz semâ î may be regarded as the best. His peşrevs and semâ îs has been a constant source of discussion since they were composed indeed, now more than ever and are frequently played both in Turkey and abroad, where they are broadcast by radio stations in Tunis, Baghdad, Cairo, Damascus and Beirut. The wide distribution of his music was assisted by the fact that it was recorded and distributed throughout the Mediterranean area on 78 rpm records, on which Cemil Bey played both taksims and his own compositions. Most of the recordings were made between 1910 and 1914 by the Blumenthal brothers on the Orfeon label. On these recordings, Cemil Bey worked with some of the most famous musicians of his time, including Nevres Bey (oud), Ibrahim Efendi (clarinet), Cemal Bey (piano) and Bülbül Salih (violin), a student of the tanbûr player, Kadı Fuat. His Guide to Music, which contains elements of Turkish musical theory, was published in Cemil Bey married Şerife Saide Hanım in the same year, 1901, but the marriage was to prove a difficult one, since Cemil Bey s wife did not share his passion for music. The marriage produced one son, Mesud Cemil, who was later to follow in his father s footsteps and become a famous musician. In addition to playing the tanbûr and the cello, he also became an orchestral conductor.

18 18 Ὁ Τζεμίλ Μπέη παντρεύτηκε τό 1901 τή Σεφιγιέ Σαϊντέ Χανούμ. Ὡστόσο, ἡ ἔγγαμη ζωή του ἦταν δύσκολη ἐξαιτίας τοῦ πάθους του γιά τή μουσική σέ συνδυασμό μέ τό γεγονός ὅτι ἡ σύζυγός του δέν γνώριζε μουσική. Ἀπό τό γάμο του ἀπέκτησε ἕναν γιό, τόν Μεσούντ Τζεμίλ. Ἀργότερα ὁ Μεσούντ Τζεμίλ Μπέης ἔγινε, ὅπως καί ὁ πατέρας του, διάσημος μουσικός παίζοντας ταμπούρ καί τσέλο, ἐνῶ παράλληλα ἀνέλαβε καθήκοντα διευθυντῆ ὀρχήστρας. Ὁ Τζεμίλ Μπέης τά τελευταῖα χρόνια της ζωῆς του κλείστηκε στόν ἑαυτό του καί βυθίστηκε στή μελαγχολία. Σέ ἡλικία 45 ἐτῶν ἀρρώστησε ἀπό φυματίωση ἀπό τήν ὁποία πέθανε στήν Κωνσταντινούπολη τό Ταμπουρί Νετζίπ Γκιουλσές Πόλη, Ἄνοιξη 2004

19 Cemil Bey retired into himself in the last few years of his life, and sank into melancholy. He contracted tuberculosis, eventually dying from the disease in 1916 at the age of fortyfive in Constantinople. 19 Necip Gülses, tanbûr player Istanbul, Spring 2004

20

21 ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ERGOGRAPHY

22 22 1. Beyâtî Peşrev, Hafif 2. Bestenigâr Peşrev, Sofyan 3. Bestenigâr Saz Semâ î, Aksak Semâ î 4. Ferâhfezâ Peşrev, Muhammes 5. Ferâhfezâ Saz Semâ î, Aksak Semâ î 6. Kadim Hicâz Saz Semâ î, Yürük Semâ î 7. Hicazkâr Peşrev, Muhammes 8. Hicazkâr Saz Semâ î, Aksak Semâ î 9. Hüseynî Oyun Havası-Çeçen Kızı, Nîm Sofyan 10. Isfahân Peşrev, Devr-i Kebîr 11. Isfahân Saz Semâ î, Aksak Semâ î 12. Kürdili Hicazkâr Peşrev, Muhammes 13. Mahûr Peşrev, Muhammes 14. Muhayyer Peşrev, Devr-i Kebîr 15. Muhayyer Saz Semâ î, Aksak Semâ î 16. Νevâ Peşrev, Devr-i Kebîr 17. Nihavend Saz Semâ î, Aksak Semâ î 18. Nihavend Longa, Nîm Sofyan 19. Nikrîz Longa, Nîm Sofyan 20. Nikrîz Zeybek, Mantalena, Aksak 21. Nikrîz Sirto, Nîm Sofyan 22. Nikrîz Zeybek, Aksak 23. Sûzidil Saz Semâ î, Aksak Semâ î 24. Sûzidilârâ Saz Semâ î, Aksak Semâ î 25. Şed-i Arabân Peşrev, Fahte 26. Şed-i Arabân Saz Semâ î, Aksak Semâ î 27. Eviç Şarkı, Bir nigâhın gönlümü etti esir-i aşkın ah, Aksak 28. Eviç Şarkı, Nazirin yok senin ey mah yerde, Aksak Semâ î 29. Gülizâr Şarkı, Gül gonca-i ümmid gibi gel açil gül, Sengîn Semâ î 30. Ηicâz Ninni, Dağda tavşanlar uyur, Düyek 31. Hicâz Şarkı, Hep saye-i vaslında gönül şad olacac kan, Sengîn Semâ î 32. Hicâz Şarkı, Matemzedeyim gülbe-i ahzânımı fel gör, Aksak 33. Hüseynî Şarkı, Görmek ister gözlerim her dem seni, Devr-i Hindî 34. Kürdili Hicazkâr Şarkı, Defi naliş eylerim hep seyr-i ruhsarınla ben, Aksak 35. Mahûr Şarkı, Sen gül eğlen şad man ol, Ağir Aksak 36. Mahûr Şarkı, Var iken zâtında böyler hüsn-ü an olma nihân, Ağir Aksak 37. Muhayyer Şarkı, Pür lerze olur rûyini gördükçe cananım, Sengîn Semâ î 38. Sultânî Yegâh Şarkı, Bir peri sima 39. Nihavend Şarkı, Sevdim seni ey işve bâz, Yürük Semâ î 40. Segâh Şarkı, Gel ey sâki bana sun bir piyâle, Aksak 41. Segâh Şarkı, Hatır-ı na-şâdı gel gör, Ağir Aksak 42. Müste âr Şarkı, Nihandır dideden gerçi cemalin 43. Şehnâz Şarkı, Feryâd ki feryâdıma imdâd edecek yok, Sengîn Semâ î 44. Suzinâk Şarkı, Beni bigane-i hâb etdi keder, Aksak

23 A. Uşşak Taksîm B. Nihavend, with tanbûr C. Şed-i Arabân Taksîm, with tanbûr D. Sûzidil Taksîm, with tanbûr 23

24

25 ΕΡΓΑ WORKS

26 26 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

27 27 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

28 28 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

29 29 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

30 30 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

31 31 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

32 32 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

33 33 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

34 34 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

35 35 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

36 36 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

37 37 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

38 38 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

39 39 ιασκευή μιᾶς μελωδίας πού ἀπαντάει ἀπό τή υτική Ἑλλάδα μέχρι τή Μαύρη Θάλασσα μέ πολλές παραλλαγές καί ὀνόματα: «Ξύλα», «Πλεῦρα», «Τσετσέν Κιζί» (κόρη ἀπό τήν Τσετσενία). Adaptation of a melody found in a wide range of forms from Western Greece to the Black Sea, and known by various names, including Xyla, Plevra, and Chechen Kizí (maiden from Chechenya). TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

40 40 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

41 41 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

42 42 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

43 43 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

44 44 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

45 45 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

46 46 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

47 47 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

48 48 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

49 49 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

50 50 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

51 51 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

52 52 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

53 53 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

54 54 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

55 55 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

56 56 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

57 57 ιασκευή ζεϊμπέκικου τῆς Πόλης γνωστοῦ καί ἀπό τή δισκογραφία τῶν 78 στροφῶν μέ τό ὄνομα «Μανταλένα». Adaptation of a Constantinopolitan zeybek known from the 78 rpm discography as Mantalena. TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

58 58 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

59 59 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

60 60 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

61 61 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

62 62 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

63 63 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

64 64 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

65 65 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

66 66 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

67 67 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

68 68 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

69 69 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

70 70 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS Ἡ ἐκδοχή αὐτή ἀποτελεῖ καταγραφή ἀπό δίσκο 78 στροφῶν, στό ὁποῖο ὁ Τζεμίλ Μπέη ἐκτελεῖ τό κομμάτι μέ ταμπούρ. This version is from a 78 rpm recording in which Cemil Bey performs the piece on a tanbur.

71 71 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

72 72 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

73 73 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

74 74 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

75 75 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

76 76 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

77 77 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

78 78 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

79 79 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

80 80 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

81 81 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

82 82 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

83 83 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

84 84 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

85 85 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

86 86 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

87 87 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

88 88 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

89 89 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

90 90 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

91 91 TANBURI JEMIL BEY ΕΡΓΑ / WORKS

92 92 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

93 ΤΑΞΙΜΙΑ TAKSIMS

94 94 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

95 95 Καταγραφή ἀπό δίσκο 78 στροφῶν: Γ. Τζαβγκά. From a 78 rpm recording (Y. Cavga). TANBURI JEMIL BEY ΤΑΧΙΜΙΑ / TAKSIMS

96 96 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

97 97 TANBURI JEMIL BEY ΤΑΧΙΜΙΑ / TAKSIMS

98 98 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

99 99 TANBURI JEMIL BEY ΤΑΧΙΜΙΑ / TAKSIMS

100 100 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

101 101 TANBURI JEMIL BEY ΤΑΧΙΜΙΑ / TAKSIMS

102 102 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS Καταγραφή ἀπό δίσκο 78 στροφῶν: Μεχμέτ Ἐμίν Μπιτμέζ. From a 78 rpm recording (Mehmet Emin Bitmez).

103 103 TANBURI JEMIL BEY ΤΑΧΙΜΙΑ / TAKSIMS

104 104 ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ - GREAT MEDITERRANEAN COMPOSERS

105 ΣΤΙΧΟΙ LYRICS

106 106 Opus 27 Bir nigâhın gönlümü etti esir-i aşkın ah Her zaman kan ağlarım derdinle ey çeşm-i siyah Yarelendi tir-i müjgânınla kâlb-i gam penâh Her zaman kan ağlarim derdinle ey çeşm-i siyah Opus 30 Dağda tavşanlar uyur ninni Evde koşanlar uyur ninni Benim yavrum uyumaz ninni Uyusun da büyüsün ninni Opus 32 Matemzedeyim gülbe-i ahzânımı gel gör Ey çeşm-i semâvi dil-i giryânımı gel gör Yâdınla dolan dide-i hicrânımı gel gör Ey çeşm-i semâvi dil-i giryânımı gel gör Opus 33 Görmek ister gözlerim her dem seni Yâd et allah aşkina sen de beni Çünki söyler ağlarım ben hep seni Yâd et allah aşkına sen de beni Opus 34 Def-i naliş eylerim hep seyr-i ruhsarınla ben Arz-ı çehre eyle gülşen şatır ol pişinde sen Gayri kurtulsun bu kalb-i pür eninim giryeden Arz-ı çehre eyle gülşen şatır ol pişinde sen Opus 36 Var iken zâtında böyle hüsn-ü ân olma nihân Seyre çık reftâr edip uşşâkı eyle şâdımân Sen kimin meftunusun mahzun durursun her zaman Seyre çık reftâr edip uşşâkı eyle şâdımân Opus 37 Pür lerze olur rûyini gördükçe cananım Her an seni görmek dilerim rûh-i revanım Takdis ederek sevmek seni maksad-ı canım Her an seni görmek dilerim rûh-i revanım

107 Opus 39 Sevdim seni ey işve bâz Çektiklerim tâkat güdâz Bunca zaman ettim niyâz Bilmem neden bu ihtirâz 107 Ey işve bâz ey serv-i nâz Sen de beni sevsen birâz Ey ruh-nüvâz ey dil-nüvâz Hicrâna ol sen çâre-saz Opus 40 gel ey saki bana sun bir piyale erişti mevsim-i gül, fasl-ı lale hezar-ı nevbahar erdi visale gönül hasretle girdi bak ne hale Opus 41 Hatır-ı nâ şâdi gel gör bir nefes yad et beni Kaydi hierandan a zalim artik azad et beni Hasretinle pek harabım bari âbât et beni Kaydi hierandan a zalim artik azad et beni Ey cefa-cû eyle insaf aşkı-ı biçanere Merhem-i lutfunla imdâd eyle gel avarene Opus 43 Feryâd ki feryâdıma imdâd edecek yok Efsûs ki gamdan beni azâd edecek yok Te sîri mahabbetle yıkılmış müteellim Virâne dili bir daha âbâd edecek yok Yâ râb ne için zâr nigâri şu cihanda Nâ-şâd edecek çoksa da dil-şâd edecek yok Opus 44 Beni bigâne-i hâb etdi keder Düşünüp ah ederim tâbe seher Arttırır derdimi muzlim geceler Düşünüp ah ederim tâbe seher

108

109 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / CONTENTS Στοιχεῖα ἔκδοσης / Credits Πρόλογος / Prologue Ἔργο MediMuses / MediMuses Project Βιογραφία / Biography Ἐργογραφία / Ergography Ἔργα / Works 1. Beyâtî Peşrev, Hafif 3. Bestenigâr Saz Semâ î, Aksak Semâ î 4. Ferâhfezâ Peşrev, Muhammes 5. Ferâhfezâ Saz Semâ î, Aksak Semâ î 7. Hicazkâr Peşrev, Muhammes 8. Hicazkâr Saz Semâ î, Aksak Semâ î 9. Hüseynî Oyun Havası-Çeçen Kızı, Nîm Sofyan 10. Isfahân Peşrev, Devr-i Kebîr 11. Isfahân Saz Semâ î, Aksak Semâ î 12. Kürdili Hicazkâr Peşrev, Muhammes 13. Mahûr Peşrev, Muhammes 14. Muhayyer Peşrev, Devr-i Kebîr 15. Muhayyer Saz Semâ î, Aksak Semâ î 16. Νevâ Peşrev, Devr-i Kebîr 19. Nikrîz Longa, Nîm Sofyan 20. Nikrîz Zeybek, Mantalena, Aksak 21. Nikrîz Sirto, Nîm Sofyan 22. Nikrîz Zeybek, Aksak 23. Sûzidil Saz Semâ î, Aksak Semâ î 24. Sûzidilârâ Saz Semâ î, Aksak Semâ î 25. Şed-i Arabân Peşrev, Fahte 26. Şed-i Arabân Saz Semâ î, Aksak Semâ î Şed-i Arabân Saz Semâ î, Aksak Semâ î, Version B 27. Eviç Şarkı, Bir nigahın gönlümü etti esir-i aşkin ah, Aksak 28. Eviç Şarkı, Nazirin yok senin ey mah yerde, Aksak Semâ î 30. Ηicâz Ninni, Dağda tavşanlar uyur, Düyek 31. Hicâz Şarkı, Hep saye-i vaslında gönül şad olacac kan, Sengîn Semâ î 32. Hicâz Şarkı, Matemzedeyim külbe-i ahzânimi fel gör, Aksak 33. Hüseynî Şarkı, Görmek ister gözlerimher sem seni, Devr-i Hindî 34. Kürdili Hicazkâr Şarkı, Def i naliş eylerim hep seyr-i ruhsarinla ben, Aksak 36. Mahûr Şarkı, Var iken zatında böyle hüsn-ü an olma nihân, Ağir Aksak 37. Muhayyer Şarkı, Pür lerze olur rûyini gördükçe canarim, Sengîn Semâ î

110 39. Nihavend Şarkı, Sevdim seni ey işve bâz, Yürük Semâ î 40. Segâh Şarkı, Gel ey sâki bana sun bir piyâle, Aksak 41. Segâh Şarkı, Hatır-ı nâ şâdı gel gör, Ağir Aksak 43. Şehnâz Şarkı, Feryad ki feryadıma imdâd edecek yok, Sengîn Semâ î 44. Suzinâk Şarkı, Beni bigane-i hâb etdi keder, Aksak Ταξίμια / Taksims A. Uşşak Taksîm B. Nihavend, with tanbûr C. Şed-i Arabân Taksîm, with tanbûr D. Sûzidil Taksîm, with tanbûr Στίχοι / Lyrics