Ιανουάριος τεύχος 780. (σελ. 13)

Transcript

1 Ιανουάριος 2015 τεύχος 780 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ στα συνηθέστερα ερωτήματα πολιτών σε θέματα του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών Διοικητικών Διαδικασιών (σελ. 13)

2 B

3 τεύχος 780 Φορολογική επιθεώρηση μηνιαία φορολογική και δημοσιονομική επιθεώρηση ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΛΕΩΧΑΡΟΥΣ 2-5ος όροφος (γραφείο 501) - T.K Aθήνα Tηλ , , Fax: Site: foroepi@poedoy.gr IΔPYTHΣ - IΔIOKTHTHΣ: ΠANEΛΛHNIA OMOΣΠONΔIA EPΓAZOMENΩN Δ.O.Y. (Λεωχάρους 2, Aθήνα) EKΔOTHΣ: NIKOΛAKOΠOYΛOΣ XAPAΛAMΠOΣ Πρόεδρος Π.O.E.-Δ.O.Y. (Kωστή Παλαμά 22, Πετρούπολη) YΠEYΘYNOΣ YΛHΣ: ΠΑΝΤΑΖΗ ΦΟΥΛΗ Πρόεδρος Φ.Ε. (Μομφεράτου 49-51, Αθήνα) ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΑΝΤΙΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ: ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΥΠΕΥΘ. ΗΜ. ΣΧΕΣΕΩ Ν: διοικούσα επιτροπή Πανταζή Φούλη ερέµπεης Αλέξης Βαφειάδης Νίκος Μποτζάκης Μανώλης Σιώκος Ανδρέας Μπατσίλας Νίκος ΜΕΛΗ: Αθανασάκη Φωτεινή, Καββαθάς Αλέξης, Καραµάνος Χρήστος, Κόλλια Αδάµ-Άννα, ιαµαντόπουλος Νίκος, Λιάπης ηµήτριος, Παπαδόπουλος Τίµος, Σκούρα Ματούλα, Στούπη Αλεξία, Χαϊλαδέλλης ηµήτρης συντάσσεται από εφοριακούς υπαλλήλους ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH: Αντωνόπουλος ηµήτρης, Μπάκας Γιάννης. EΠIΣTHMONIKOI ΣYNEPΓATEΣ: Μπάκας Γιάννης, Παναγιωτόπουλος Nίκος, Mπεζαντάκος Tάσος, Χατζάκης Γιώργος EI IKOI ΣYNEPΓATEΣ: EIΣO HMA: Μπαλάσκας Παναγιώτης ΦΠA: Tάτση Bασιλική Κ.Β.Σ.: Σαΐτης Ευθύµιος KEΦAΛAIO: Μενούνου Μαρία, Κόλλια Άννα-Αδάµ ΕΛΕΓΧΟΣ: Λεβάκου Τατιάνα Μ.Σ.Κ.Κ.-ΠΛΟΙΑ-ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ: όσης Ελευθέριος TEΛH & E.Φ.: Παπαδοπούλου Ειρήνη ΕΙΣΠΡΑΞΗ & ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΦΟΡΩΝ: Χατζηπαναγιώτου Εύη ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ: Καραβοκύρης Αντώνης, Σταµατόπουλος ηµήτρης EPΓATIKA: Kαρούζος Γιάννης Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση: Ε.Ραβάνη - Κ. Μυλωνά EKTYΠΩ ΣH: Ideas Print ηµοχάρους 3 και Παρµενίδου 2, Περιστέρι - τηλ

4 2

5 Η ηλεκτρονική τράπεζα πληροφοριών αποτελεί µια προσπάθεια για την πληρέστερη και εγκυρότερη ενηµέρωση των συνδροµητών µας Βήµατα για ΣΥΝ ΡΟΜΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ Κατεβάστε ΟΛΑ ΤΑ ΤΕΥΧΗ από το site µας ΝΟΜΟΙ-ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Όνομα Χρήστη ΚΩΔΙΚΟΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Κωδικός Χρήστη Α.Φ.Μ. ή Α.Μ.* Τ.Κ.** ΕΙΣΟΔΟΣ ΛΗΨΗ ΜΗΝΙΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ Όνομα Χρήστη ΚΩΔΙΚΟΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Κωδικός Χρήστη Α.Φ.Μ. ή Α.Μ.* Τ.Κ.** ΕΙΣΟΔΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ * Οι υπάλληλοι του ΥΠΟΙΚ αντί για το ΑΦΜ πληκτρολογούν τον ΑΜ, ο οποίος µπορεί να είναι εφταψήφιος. Εάν δεν είναι εφταψήφιος προστίθεται µπροστά ένα µηδενικό. Εάν πάλι δεν είναι εφικτή η πρόσβαση τότε αντί του ΑΜ πληκτρολογείτε τον κωδικό που βρίσκεται στην ετικέτα του τεύχους της ΦΕ που σας αποστέλλεται (και εδώ τα ψηφία πρέπει να είναι 7). ** Ως ΤΚ ορίζεται ο ΤΚ της υπηρεσία σας.

6 4

7 Φορολογικό ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Eπιµέλεια: Aντώνης Γ. Kαραβοκύρης - ηµήτρης Π. Σταµατόπουλος 2015 Φεβρουάριος τελευταία ημέρα υποβολής φορολογικών δηλώσεων 1 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΕΥΤΕΡΑ α) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης από µισθωτή εργασία που καταβλήθηκε κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από κάθε φυσικό πρόσωπο που α- ποκτά κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα ή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που διενεργεί πληρωµές στους εργαζόµενους ή υπαλλήλους (άρθρα 59 1α, 60 1,6 ν. 4172/ 2013). β) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης από συντάξεις που καταβλήθηκαν κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από νοµικά πρόσωπά ή νοµικές οντότητες που καταβάλλουν συντάξεις και τα ταµεία κοινωνικής ασφάλισης ή παρόµοιες νοµικές οντότητες που διενεργούν πληρωµές σε ασφαλισµένους (άρθρα 59 1β,γ, 60 1,6 ν. 4172/2013). γ) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για µισθωτή εργασία που κατέβαλαν φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 σε αξιωµατικούς και κατώτερο πλήρωµα που υπηρετεί σε πλοία του εµπορικού ναυτικού (άρθρα 59 1 & 60 2,6 ν. 4172/2013). δ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες που ασκούν επιχειρη- µατική δραστηριότητα, τους φορείς της γενικής κυβέρνησης και όσοι δραστηριοποιούνται µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην Ελλάδα του: - 10% για εισόδηµα από µετοχές, ιδρυτικούς τίτλους ή άλλα δικαιώµατα συµµετοχής σε κέρδη, εισόδηµα από µερίδια, µερίδες, συµµετοχές 5

8 Φορ. Ηµερολόγιο Φεβρουαρίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, διανοµές κερδών νοµικών προσώπων ή νοµικών οντοτήτων, προµερίσµατα, µαθηµατικά αποθεµατικά, 15% για εισόδηµα από καταθέσεις, κρατικά οµόλογα, τίτλους και ο- µολογίες µε ή χωρίς ασφάλεια, για κάθε δανειακή σχέση, repos, reverse repos, ανταµοιβών που απορρέουν από τίτλους, οµολογίες, χρεόγραφα, 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας επί λογοτεχνικού, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου, κινηµατογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, µαγνητοταινιών για ραδιοφωνικές εκποµπές, αναπαραγωγή βιντεοκασετών, λογισµικού για εµπορική εκµετάλλευση ή προσωπική χρήση, 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, ε- µπορικών σηµάτων, προνοµίων, σχεδίων ή υποδειγµάτων, σχεδιαγραµµάτων, απόρρητων χηµικών τύπων ή µεθόδων κατεργασίας, εκµίσθωση εξοπλισµού και εµπορευµατοκιβωτίων κ.λπ., 20% για εισόδηµα από αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκησης, αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αµοιβές για παρόµιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουν παρασχεθεί στην Ελλάδα όταν λήπτης της αµοιβής είναι φυσικό πρόσωπο. ε) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 για α- σφάλισµα που καταβλήθει εφάπαξ ή µε τη µορφή περιοδικά καταβαλλόµενης παροχής στο πλαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων, στ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από τους φορείς γενικής κυβέρνησης για την προµήθεια αγαθών ή υπηρεσιών από νοµικά πρόσωπα. ζ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου 3% κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από τους ασκούντες επιχειρηµατική δραστηριότητα για αµοιβές σε εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δήµόσιων, δηµοτικών ή λιµενικών προσόδων. η) Υποβολή δήλωσης και καταβολή του προκαταβλητέου φόρου 15% κατά το µήνα Νοέµβριο του 2014 από τους δικηγορικούς συλλόγους για τις αµοιβές και τα µερίσµατα που λαµβάνουν οι δικηγόροι. θ) Yποβολή δήλωσης και καταβολή του τέλους συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας για τους λογαριασµούς που εκδόθηκαν από έ- ως Tα τέλη υπολογίζονται για κάθε µηνιαίο λογαριασµό (άρθρο 12 ν. 2579/1998). ι) Tα πιστωτικά ιδρύµατα για τους επιτηδευµατίες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ, οι οποίοι διενεργούν πράξεις ή συνάπτουν συµβάσεις επί παραγώγων χρηµατοοικονοµικών προϊόντων, υποβάλλουν αναλυτικές καταστάσεις µε τα στοιχεία των πράξεων που πραγµα- 6

9 ΦΕ Ιανουάριος ΤΡΙΤΗ 4 ΤΕΤΑΡΤΗ 5 ΠΕΜΠΤΗ 6 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7 ΣΑΒΒΑΤΟ 8 ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΕΥΤΕΡΑ 10 ΤΡΙΤΗ 11 ΤΕΤΑΡΤΗ 12 ΠΕΜΠΤΗ 13 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΣΑΒΒΑΤΟ 15 ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΕΥΤΕΡΑ 17 ΤΡΙΤΗ 18 ΤΕΤΑΡΤΗ 19 ΠΕΜΠΤΗ 20 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Φορ. Ηµερολόγιο Φεβρουαρίου τοποιήθηκαν. Eξαιρούνται οι πράξεις των εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και τα αµοιβαία κεφάλαια (άρθρο 16α 9 του ν. 2459/1997). ια) Υποβολή δήλωσης από τον κύριο ακινήτου που αναθέτει εργολαβικά εκτέλεση εργασιών στο ακίνητο. Η δήλωση περιλαµβάνει τα στοιχεία κόστους των εργασιών που εκτελέστηκαν το προηγούµενο έτος ε- φόσον αυτά είναι πάνω από ευρώ (άρθρο 37 1 ΦΠΑ). Yποβολή αντιτύπου ηµερολογίου διαφηµίσεων από τα M.M.E. (τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, εφηµερίδες, περιοδικά) των µηνών Νοεµβρίου - εκεµβρίου του 2014 (ν. 2328/1995 άρθ. 12, A.Y.O. - ΠOΛ. 1217/96, ΠOΛ. 1238/96). Υποβολή δήλωσης τελών χαρτοσήµου & ΟΓΑ χαρ/µου εκτός ασφαλιστικών επιχειρήσεων (δ τριµήνου 2014) από: 1) τον εκδότη των τιµολογίων για αγορές αγαθών από ιδιώτες ή βιβλίων από συγγραφείς δη- µοσίους υπαλλήλους (αρθ.12 5 του ΚΒΣ), 2) Στα Τιµολόγια που εκδίδονται από πρόσωπα που δεν είναι υπόχρεα σε ΦΠΑ ( ηµόσιο, ήµοι κ.λπ.) 3) αποδείξεων πληρωµής δικαιωµάτων εγγραφής ή συνδροµών των µελών των σωµατείων συλλόγων, ενώσεων κλπ, (αρθ.30 2 Ν.. 60/1946, Αποφ. Σ. 882/120/ 1982), 4) αποζηµιώσεων που καταβάλλονται στους γεωργούς για την ενθάρρυνση της παύσης της γεωργικής τους δραστηριότητας (Αποφ / ΦΕΚ 330Β), 5) στις επιδοτήσεις που καταβάλλονται στους παραγωγούς (Αποφ. Γ. 554/261/ ΦΕΚ 292 Β ), 6) δάνεια επ ενεχύρω τιµαλφών αντικειµένων που χορηγούνται από το ενεχυροδανειστήριο (άρθρο 13 1α Κ.Τ.Χ., Αποφ. Σ.882/120/1982-ΦΕΚ 109 Β), 7) Στη σύσταση και απόδοση εγγυοδοσιών φυαλών υγραερίου (άρθρο 17 2στ Κ.Τ.Χ.). 8) Υποβολή δήλωσης τελών χαρτοσήµου & ΟΓΑ χαρ/µου (δ τριµήνου προηγ. έτους) στις: 9) δάνεια των ασφαλιστικών εταιριών επί ασφαλιστιρίων ζωής (Π.. 7

10 Φορ. Ηµερολόγιο Φεβρουαρίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 160/ ΦΕΚ 34 Α), 10) κέρδη που διανέµονται από τις ασφαλιστικές εταιρίες στους ασφαλισµένους κλάδους ζωής (Π.. 160/ ΦΕΚ 34 Α). 21 ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΕΥΤΕΡΑ Καθαρά ευτέρα 24 ΤΡΙΤΗ 25 ΤΕΤΑΡΤΗ α) Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης από φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες που ασκούν επιχειρηµατική δραστηριότητα, τους φορείς της γενικής κυβέρνησης και όσοι δραστηριοποιούνται µέσω µόνι- µης εγκατάστασης στην Ελλάδα, για τον παρακρατηθέντα φόρο κατά το µήνα εκέµβριο του 2014: 10% για εισόδηµα από µετοχές, ιδρυτικούς τίτλους ή άλλα δικαιώµατα συµµετοχής σε κέρδη, εισόδηµα από µερίδια, µερίδες, συµµετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, διανοµές κερδών νοµικών προσώπων ή νοµικών οντοτήτων, προµερίσµατα, µαθηµατικά αποθεµατικά (άρθρα 36 1, 61, 64,1α,7 ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). 15% για εισόδηµα από καταθέσεις, κρατικά οµόλογα, τίτλους και ο- µολογίες µε ή χωρίς ασφάλεια, για κάθε δανειακή σχέση, repos, reverse repos, ανταµοιβών που απορρέουν από τίτλους, οµολογίες, χρεόγραφα (άρθρα 37 1, 61, 64,1β,7 ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας επί λογοτεχνικού, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου, κινηµατογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, µαγνητοταινιών για ραδιοφωνικές εκποµπές, αναπαραγωγή βιντεοκασετών, λογισµικού για εµπορική εκµετάλλευση ή προσωπική χρήση (άρθρα 38 1, 61, 64,1γ,7 ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, ε- µπορικών σηµάτων, προνοµίων, σχεδίων ή υποδειγµάτων, σχεδιαγραµµάτων, απόρρητων χηµικών τύπων ή µεθόδων καταργασίας ή σε αντάλλαγµα πληροφοριών που αφορούν βιοµηχανική, εµπορική ή επιστηµονική πείρα, χρήση εξοπλισµού, χρήση τεχνικών µεθόδων παραγωγής, τεχνικής ή τεχνολογικής βοήθειας, τεχνογνωσίας, αποτελεσµάτων ερευνών, αναδηµοσίευσης άρθρων και ερευνών, ηλεκτονική βάση πρηροφοριών, εκµίσθωση εξοπλισµού και εµπορευµατοκιβωτίων (άρθρα 38 1, 61, 64,1γ,7 ν. 4172/ 2013, ΠΟΛ. 1012/2014). 20% για εισόδηµα από αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκησης, αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αµοιβές για παρόµιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουν παρασχεθεί στην Ελλάδα όταν λήπτης της αµοιβής είναι φυσικό πρόσωπο (άρθρα 38 1, 61, 64,1γ,7 ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). β) Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης για τον παρακρατηθέντα φόρο κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 για ασφάλισµα που καταβλήθει ε- φάπαξ ή µε τη µορφή περιοδικά καταβαλλόµενης παροχής στο πλαίσιο 8

11 ΦΕ Ιανουάριος ΠΕΜΠΤΗ 27 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Φορ. Ηµερολόγιο Φεβρουαρίου οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων (άρθρο 62 1ε,7, 61, ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). γ) Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης για τον παρακρατηθέντα φόρο κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 από τους φορείς γενικής κυβέρνησης για την προµήθεια αγαθών ή υπηρεσιών από νοµικά πρόσωπα. Ο φόρος παρακρατείται κατά την καταβολή ή την έκδοση της σχετικής εντολής πληρωµής και υπολογίζεται στην καθαρή αξία των αγαθών ή υπηρεσιών µε συντελεστή: - 1% για τα υγρά καύσιµα και τα προϊόντα καπνοβιοµηχανίας (τσιγάρα) - 4% για τα λοιπά αγαθά - 8% για την παροχή υπηρεσιών. Εξαιρούνται συναλλαγές όταν η αξία τους δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ (άρθρο 64 2, 61, 62 2 ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). δ) Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης από τους ασκούντες επιχειρηµατική δραστηριότητα για τον παρακρατηθέντα φόρο 3% κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 για αµοιβές σε εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δήµόσιων, δηµοτικών ή λιµενικών προσόδων (άρθρο 64 1δ,7, 61, ν. 4172/2013, ΠΟΛ. 1012/2014). Οι υπόχρεοι Φ.Π.Α. ανεξάρτητα από τα βιβλία που τηρούν υποβάλλουν Ανακεφαλαιωτικό πίνακα (Listing) Eνδοκοινοτικών Παραδόσεων αγαθών και παρεχοµένων υπηρεσιών ως επίσης και Ανακεφαλαιωτικό πίνακα Eνδοκοινοτικών Aποκτήσεων αγαθών και λήψεων υπηρεσιών για το µήνα Ιανουάριο του 2015 ηλεκτρονικά µέσω ειδικού δικτύου (TAXISNET) (Α.Υ.Ο / 7452/1652/ΠΟΛ. 1127/ ). α) Yποβολή χρεωστικής - πιστωτικής - µηδενικής περιοδικής δήλωσης ΦΠA ηλεκτρονικά. Oι υπόχρεοι Φ.Π.A. που τηρούν διπλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ και το ελληνικό δηµόσιο για το µήνα Ιανουάριο του 2015 υποβάλλουν περιοδική δήλωση ηλεκτρονικά µέσω ειδικού δικτύου TAXISNET. Εάν το ποσό φόρου για καταβολή είναι µεγαλύτερο από 30 ευρώ ο φόρος θα καταβληθεί στις Εάν το υπόλοιπο για καταβολή ποσό φόρου είναι µικρότερο από 30 ευρώ µεταφέρεται στην επόµενη περιοδική δήλωση. Εάν το ποσό φόρου για καταβολή είναι µεγαλύτερο από 100 ευρώ ο φόρος θα καταβληθεί µέχρι ή το 50% µέχρι και το υπόλοιπο µέχρι χωρίς προσαύξηση. Επίσης η ίδια ηµεροµηνία ισχύει και για τις περιπτώσεις που οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται στην αρµόδια ΟΥ λόγω τεχνικής αδυναµίας υποβολής τους µέσω του συστήµατος TAXISNET ή πληρωµής τους µέσω των Τραπεζών και του συστήµατος ΙΑΣ (άρθρο 38 1 ν. 2859/2000, ΠΟΛ. 1055/ , ΠΟΛ. 1257/ & ΠΟΛ. 1267/ ). Επίσης υποβολή ηλεκτρονικά στατιστικής δήλωσης (INTRASTAT). β) Yποβολή χρεωστικής - πιστωτικής - µηδενικής περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ για το µήνα Ιανουάριο του 2015 από τους εγκεκριµένους α- 9

12 Φορ. Ηµερολόγιο Φεβρουαρίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 28 ΣΑΒΒΑΤΟ ποθηκευτές αλκοολούχων ποτών και άλλων αλκοολούχων προϊόντων που τηρούν βιβλία απλογραφικά ή διπλογραφικά του ΚΦΑΣ. Εάν το ποσό φόρου για καταβολή είναι µεγαλύτερο από 30 ευρώ ο φόρος θα καταβληθεί στις Εάν το υπόλοιπο για καταβολή ποσό φόρου είναι µικρότερο από 30 ευρώ µεταφέρεται στην επόµενη περιοδική δήλωση. Εάν το ποσό φόρου για καταβολή είναι µεγαλύτερο από 100 ευρώ ο φόρος θα καταβληθεί µέχρι ή το 50% µέχρι και το υπόλοιπο µέχρι χωρίς προσαύξηση (άρθρο 38 1 ν. 2859/2001). γ) Ηλεκτρονική υποβολή της στατιστικής δήλωσης (INTRASTAT) από τους τηρούντες απλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ που πραγµατοποίησαν ενδοκοινοτικές συναλλαγές το προηγούµενο µήνα (Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1267/ ). δ) Οι υπόχρεοι ΦΠΑ που τηρούν διπλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ καταβάλλουν το υπόλοιπο 50% του φόρου της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ που υποβλήθηκε εµπρόθεσµα µέχρι και τις για το µήνα εκέµβριο του 2014 χωρίς προσαύξηση. ε) Οι υπόχρεοι ΦΠΑ που τηρούν απλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ καταβάλλουν το υπόλοιπο 50% του φόρου της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ που υποβλήθηκε εµπρόθεσµα µέχρι και τις για το δ τρίµηνο του 2014 χωρίς προσαύξηση. στ) Τελευταία ηµέρα για την καταβολή της πέµπτης δόσης (5/8) από την δήλωση φόρου εισοδήµατος ΟΕ, ΕΕ, κ.λπ. που έκλεισαν διαχείριση 30/6/2014 (άρθρο 64 3 ν. 2238/1994). ζ) Τελευταία ηµέρα για την καταβολή της τέταρτης δόσης (4/8) Φόρου Εισοδ. Νοµικών Προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έκλεισαν διαχείριση 30/6/2014 (Α.Ε., Ε.Π.Ε. κλπ) (άρθρο ν. 2238/1994). η) Τελευταία ηµέρα υποβολής ΜΥΦ, ανεξαρτήτως κατηγορίας βιβλίων ή απαλλαγής από την τήρησή τους που αφορούν τα έσοδα του µηνός Ιανουαρίου 2015 και τα έξοδα για τους τηρούντες διπλογραφικά βιβλία. 10

13 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορ. Ηµερολόγιο Μαρτίου Μάρτιος τελευταία ημέρα υποβολής φορολογικών δηλώσεων 1 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΕΥΤΕΡΑ α) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος από µισθωτή εργασία που παρακρατήθηκε κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 α- πό κάθε φυσικό πρόσωπο που αποκτά κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα ή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που διενεργεί πληρω- µές ή δίνει παροχές σε είδος στους εργαζόµενους ή υπαλλήλους (άρθρα 59 1α, 60 1,6 ν. 4172/ 2013). β) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος από συντάξεις που καταβλήθηκαν κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 από νοµικά πρόσωπά ή νοµικές οντότητες που καταβάλλουν συντάξεις και τα τα- µεία κοινωνικής ασφάλισης ή παρόµοιες νοµικές οντότητες που διενεργούν πληρωµές σε ασφαλισµένους (άρθρα 59 1β,γ, 60 1,6 ν. 4172/2013). γ) Καταβολή του παρακρατήθενος φόρου εισοδήµατος για µισθωτή εργασία που κατέβαλαν φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 σε αξιωµατικούς και κατώτερο πλήρωµα που υπηρετεί σε πλοία του εµπορικού ναυτικού (άρθρα 59 1 & 60 2,6 ν. 4172/2013). δ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 από φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες που ασκούν επιχειρη- µατική δραστηριότητα, τους φορείς της γενικής κυβέρνησης και όσοι δραστηριοποιούνται µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην Ελλάδα του: - 10% για εισόδηµα από µετοχές, ιδρυτικούς τίτλους ή άλλα δικαιώµατα συµµετοχής σε κέρδη, εισόδηµα από µερίδια, µερίδες, συµµετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, διανοµές κερδών νοµικών προσώπων ή νοµικών οντοτήτων, προµερίσµατα, µαθηµατικά αποθεµατικά, 15% για εισόδηµα από καταθέσεις, κρατικά οµόλογα, τίτλους και ο- µολογίες µε ή χωρίς ασφάλεια, για κάθε δανειακή σχέση, repos, reverse repos, ανταµοιβών που απορρέουν από τίτλους, οµολογίες, χρεόγραφα, 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας επί λογοτεχνικού, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου, κινηµατογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, µαγνητοταινιών για ραδιοφωνικές εκποµπές, αναπαραγωγή βιντεοκασετών, λογισµικού για εµπορική εκµετάλλευση ή προσωπική χρήση, 20% για εισόδηµα από δικαιώµατα διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, ε- 11

14 Φορ. Ηµερολόγιο Μαρτίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ µπορικών σηµάτων, προνοµίων, σχεδίων ή υποδειγµάτων, σχεδιαγραµµάτων, απόρρητων χηµικών τύπων ή µεθόδων κατεργασίας, εκµίσθωση εξοπλισµού και εµπορευµατοκιβωτίων κ.λπ., 20% για εισόδηµα από αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκησης, αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αµοιβές για παρόµιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουν παρασχεθεί στην Ελλάδα όταν λήπτης της αµοιβής είναι φυσικό πρόσωπο. ε) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 για ασφάλισµα που καταβλήθει εφάπαξ ή µε τη µορφή περιοδικά καταβαλλόµενης παροχής στο πλαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων, στ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 από τους φορείς γενικής κυβέρνησης για την προµήθεια αγαθών ή υπηρεσιών από νοµικά πρόσωπα. ζ) Καταβολή, σύµφωνα µε την υποβληθείσα δήλωση στις , του παρακρατήθενος φόρου 3% κατά το µήνα εκέµβριο του 2014 από τους ασκούντες επιχειρηµατική δραστηριότητα για αµοιβές σε εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δήµόσιων, δηµοτικών ή λιµενικών προσόδων, η) Yποβολή δήλωσης και καταβολή του τέλους συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας για τους λογαριασµούς που εκδόθηκαν από έ- ως Tα τέλη υπολογίζονται για κάθε µηνιαίο λογαριασµό (άρθρο 12 ν. 2579/1998). 12

15 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΜΗΜΑ -ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΩ ΙΚΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

16 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ύστερα από τη θετική ανταπόκριση των προηγούµενων εκδόσεων του Εγχειριδίου Απαντήσεων στα συνηθέστερα ερωτήµατα των πολιτών και υπαλλήλων σε θέµατα του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας, τόσο από τους υπαλλήλους των υπηρεσιών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) του Υπουργείου Οικονοµικών, όσο και από τους πολίτες και φορείς, επανεκδίδεται µε µέριµνα του Τµήµατος - Υποθέσεων Πολιτών της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης & Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε. το ως άνω Εγχειρίδιο, δεδοµένου ότι έχουν επέλθει τροποποιήσεις και σε πολλές περιπτώσεις ουσιώδεις µεταβολές στη σχετική νοµοθεσία. Η δοµή της ύλης του Εγχειριδίου, µε τη µορφή ερωτήσεων και απαντήσεων και µε την παράθεση πρακτικών θεµάτων αποβλέπει στην ορθή, ενιαία και οµοιόµορφη εφαρµογή των διατάξεων του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και των λοιπών διοικητικών διαδικασιών από τους υπαλλήλους των υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε., στην ενηµέρωση των πολιτών και κατ επέκταση στην καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτησή τους και στη βελτίωση των σχέσεών τους µε τη Φορολογική ιοίκηση. Η ύλη του Εγχειριδίου έχει επικαιροποιηθεί µε την προσαρµογή της στις προαναφερθείσες µεταβολές της νοµοθεσίας περί των διοικητικών διαδικασιών και έχει εµπλουτιστεί µε νέα ερωτήµατα, η πλειοψηφία των οποίων έχει προκύψει από την καθηµερινή διαχείριση ερωτηµάτων, παραπόνων και υποδείξεων πολιτών και υπαλλήλων, καθώς και µε τις αντίστοιχες απαντήσεις. Είναι ευνόητο ότι για τα εξειδικευµένα ερωτήµατα, τα οποία αφορούν σε θέµατα της φορολογικής, τελωνειακής και χηµικής νοµοθεσίας και τα οποία προβλέπονται από ειδικές διατάξεις, οι ενδιαφερόµενοι πρέπει να απευθύνονται στις καθ ύλην αρµόδιες υπηρεσίες, για την παροχή των αναγκαίων διευκρινίσεων, δεδοµένου ότι το παρόν Εγχειρίδιο αφορά σε θέµατα της γενικής διοικητικής νοµοθεσίας, τα οποία αντιµετωπίζουν καθηµερινά κυρίως οι υπάλληλοι των περιφερειακών υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε. Προσδοκούµε ότι η παρούσα έκδοση του Εγχειριδίου Απαντήσεων στα συνηθέστερα ερωτήµατα των πολιτών και υπαλλήλων σε θέµατα του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και λοιπών διοικητικών διαδικασιών θα συµβάλλει ουσιαστικά στην υποβοήθηση του έργου των υπαλλήλων των υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε., στην πληρέστερη ενηµέρωση των πολιτών, καθώς και στη βελτίωση της εξυπηρέτησής τους. Ευχαριστούµε τις υπηρεσίες της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων και άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών, που συνεργάστηκαν µε προθυµία µε τη ιεύθυνση Οργάνωσης, καθώς και τις αρµόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων ιοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης, Εξωτερικών, Εσωτερικών, ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, που παρείχαν τις απαιτούµενες διευκρινίσεις, όποτε τους ζητήθηκε, έγγραφα των οποίων παρατίθενται τόσο στις απαντήσεις των επιµέρους ενοτήτων του 1ου και 2ου Κεφαλαίου, όσο και στο 3ο Κεφάλαιο του παρόντος. Οι παρατηρήσεις, οι υποδείξεις και οι προτάσεις σας ως προς το περιεχόµενο και την ύλη του Εγχειριδίου είναι ευπρόσδεκτες και θα ληφθούν υπόψη σε µελλοντική επανέκδοσή του. Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ 14

17 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ENOTHTA Α : ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΕΓΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΑΥΤΩΝ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ Α1: ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΕΓΓΡΑΦΑ 1.- Ποιος είναι ο ορισµός της ιοικητικής Αρχής; Ως ιοικητική αρχή νοούνται όλες οι ηµόσιες Υπηρεσίες, τα Ν.Π..., καθώς και οι Ο.Τ.Α. Α και Β βαθµού. Οι Υπηρεσίες της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) του Υπουργείου Οικονοµικών είναι διοικητικές αρχές. 2.- Ποιος είναι ο ορισµός του δηµοσίου εγγράφου; ηµόσια έγγραφα είναι τα έγγραφα που έχουν συνταχθεί κατά τους νόµιµους τύπους, από τον καθ ύλην και κατά τόπον αρµόδιο δηµόσιο υπάλληλο ή λειτουργό ή πρόσωπο που ασκεί δηµόσια υπηρεσία ή λειτουργία (άρθρο 438 του Κώδικα Πολιτικής ικονοµίας). 3.- Ποιος είναι ο ορισµός του διοικητικού εγγράφου; ιοικητικά έγγραφα είναι τα έγγραφα που συντάσσονται από τις ιοικητικές Αρχές (παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999-Α 45). Ενδεικτικά, απαριθµούνται στον νόµο ως διοικητικά έγγραφα: Οι εκθέσεις, οι µελέτες, τα πρακτικά, τα στατιστικά στοιχεία, οι εγκύκλιες οδηγίες, οι απαντήσεις της ιοίκησης, οι γνωµοδοτήσεις και οι αποφάσεις. Τα διοικητικά έγγραφα είναι ειδικότερη κατηγορία των δηµόσιων εγγράφων. 4.- Ποια άλλα έγγραφα νοούνται ως διοικητικά, κατά την έννοια και το σκοπό των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999; Όπως αναφέρεται στην αριθ. 620/1999 Γνωµοδότηση του Ε Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), ως διοικητικά έγγραφα, κατά την έννοια και τον σκοπό των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, λογίζονται και τα έγγραφατα οποία, ενώ δεν είναι διοικητικά, εφόσον έχουν χρησιµοποιηθεί ή ληφθεί υπ όψιν για τον καθορισµό διοικητικής δράσης ή την δια- µόρφωση γνώµης ή κρίσης διοικητικού οργάνου λογίζονται ως τέτοια και κατά συνέπεια, χορηγούνται µε την επίκληση απλού εύλογου ενδιαφέροντος. Επισηµαίνεται, ότι η ως άνω ευρεία διατύπωση του όρου «διοικητικό έγγραφο», αφορά µόνο στο πεδίο της πρόσβασης του πολίτη σε αυτά που τηρούνται στο αρχείο µιας Υπηρεσίας και όχι στην επικύρωση αντιγράφων εγγράφων, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 11 του Ν. 2690/99, όπως 15

18 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ισχύουν, ύστερα από την εφαρµογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 (Α 74). 5.- Ποιος είναι ο ορισµός του ιδιωτικού εγγράφου; Ιδιωτικά έγγραφα είναι τα έγγραφα που δεν είναι δηµόσια (όπως τιµολόγια, ιδιωτικά συµφωνητικά, τοπογραφικά σχεδιαγράµµατα ιδιωτών µηχανικών κ.λ.π.). 6.- Σε ποια κατηγορία εγγράφων ανήκουν τα έγγραφα, που εκδίδουν οι Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. (Κεντρικές, Ειδικές Αποκεντρωµένεςκαι Περιφερειακές Υπηρεσίες); Ανήκουν στην κατηγορία των διοικητικών εγγράφων. 7.- Ποιοι δικαιούνται να λαµβάνουν γνώση των διοικητικών εγγράφων; Κάθε ενδιαφερόµενος έχει το δικαίωµα, ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαµβάνει γνώση των διοικητικών εγγράφων, όπως περιγράφονται στις ερωτήσεις 3 και 4 της ίδιας ενότητας (παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999), επικαλούµενος την ύπαρξη εύλογου ενδιαφέροντος, που να δικαιολογείται κάπως, µε την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του ίδιου άρθρου, όπως ισχύει. 8.- Ποια είναι η έννοια του εύλογου ενδιαφέροντος; Ως εύλογο ενδιαφέρον νοείται εκείνο το οποίο προκύπτει, κατά τρόπο αντικειµενικό, από την ύπαρξη µιας συγκεκριµένης εννόµου σχέσεως, συνδεοµένης µε το περιεχόµενο των διοικητικών στοιχείων, στα οποία ζητείται η πρόσβαση και όχι το ενδιαφέρον κάθε πολίτη για την εύρυθµη άσκηση των γενικών καθηκόντων της ιοίκησης και την τήρηση των νόµων (σχετική η αριθ. 1214/2000 απόφαση του Τµήµατος του Συµβουλίου της Επικρατείας). 9.- Ποιοι δικαιούνται να λάβουν γνώση των ιδιωτικών εγγράφων που φυλάσσονται στις δηµόσιες Υπηρεσίες; Όποιος έχει ειδικό έννοµο συµφέρον, δικαιούται ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαµβάνει γνώση των ιδιωτικών εγγράφων, που φυλάσσονται στις δηµόσιες υπηρεσίες και είναι σχετικά µε υπόθεσή του, η οποία εκκρεµεί σε αυτές ή έχει διεκπεραιωθεί από αυτές (παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999), µε την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του ίδιου άρθρου, όπως ισχύει Ποια είναι η έννοια του ειδικού έννοµου συµφέροντος; Όπως αναφέρεται στην αριθ. 620/1999 γνωµοδότηση του Ε Τµήµατος του Ν.Σ.Κ., η έννοια του ειδικού έννοµου συµφέροντος είναι αυτή του άρθρου 902 του Αστικού Κώδικα, στο οποίο προβλέπεται ότι: «Όποιος έχει έννοµο συµφέρον να πληροφορηθεί το περιεχόµενο ενός εγγράφου που βρίσκεται στην κατοχή άλλου έχει δικαίωµα να απαιτήσει την επίδειξη ή και αντίγραφό του, αν το έγγραφο συντάχθηκε για το συµφέρον αυτού που το ζητεί ή πιστοποιεί έννοµη σχέση που αφορά και αυτόν ή σχετίζεται µε διαπραγµατεύσεις που έγιναν σχετικά µε τέτοια έννοµη σχέση είτε απευθείας από τον ίδιο είτε για το συµφέρον του, µε τη µεσολά- 16

19 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ βηση τρίτου». Παραδείγµατα τέτοιων εγγράφων συνιστούν οι διαθήκες, τα έγγραφα πωλήσεως, µισθώσεως, τα εταιρικά συµβόλαια, τα σχέδια συµβάσεως κ.λπ Σε ποιες περιπτώσεις δεν υφίσταται το δικαίωµα πρόσβασης των πολιτών στα έγγραφα (διοικητικά και ιδιωτικά); Το δικαίωµα πρόσβασης σε έγγραφα δεν υφίσταται στις περιπτώσεις που το έγγραφο αφορά στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή αν παραβλάπτεται απόρρητο, το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις (εδ. α της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999) Πότε η αρµόδια διοικητική αρχή µπορεί να αρνηθεί την ικανοποίηση του δικαιώµατος γνώσης διοικητικού ή ιδιωτικού εγγράφου; Η αρµόδια διοικητική αρχή µπορεί να αρνηθεί την ικανοποίηση του δικαιώ- µατος γνώσης διοικητικού ή ιδιωτικού εγγράφου, αν: α) αυτό αναφέρεται στις συζητήσεις του Υπουργικού Συµβουλίου ή β) η ικανοποίηση του δικαιώµατος αυτού είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα δικαστικών, διοικητικών, αστυνοµικών ή στρατιωτικών αρχών, σχετικά µε την τέλεση εγκλήµατος ή διοικητικής παράβασης (εδ. β της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 του Ν. 2880/2001- Α 9) Αποτελεί αντικείµενο πρόσβασης σχέδιο εγγράφου που δεν έχει υπογραφεί από τον τελικώς υπογράφοντα; Ως έγγραφο, για την άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε αυτό, νοείται µόνον εκείνο του οποίου έχει τελειωθεί η διαδικασία της έκδοσης ή τουλάχιστον της κατάρτισης (σχέδιο) και όχι εκείνο το σχέδιο ή τµήµα τούτου που βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας και συνεπώς δεν έχει οριστικοποιηθεί το περιεχό- µενό του. Για την ολοκλήρωση διοικητικού εγγράφου απαιτείται αυτό να έχει υπογραφεί και πρωτοκολληθεί, οπότε και απαγορεύεται κάθε επέµβαση προς αλλοίωση του περιεχοµένου του (σχετικές Γνωµοδοτήσεις Ν.Σ.Κ.: 80/1999, 383/2000). Εποµένως, έγγραφο µη υπογεγραµµένο από τον τελικώς, κατά νόµο, υπογράφοντα δεν συνιστά, κατά τα ανωτέρω, ολοκληρωµένο διοικητικό έγγραφο και ως εκ τούτου, δεν δύναται να αποτελέσει αντικείµενο του δικαιώµατος πρόσβασης, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει. (αριθ ΕΞ2014/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.16/2386/ όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..) Χορηγείται αντίγραφο ενηµερωτικού ή υπηρεσιακού σηµειώµατος σε ενδιαφερόµενο; Το ενηµερωτικό και το υπηρεσιακό σηµείωµα εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής 17

20 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ που προκύπτει από τον ορισµό της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει, δεδοµένου ότι έχουν συνταχθεί από διοικητική αρχή και πληρούν τον ορισµό του διοικητικού εγγράφου. Επισηµαίνεται, ότι η απαρίθµηση της παρ. 1 του προαναφερθέντος άρθρου είναι ενδεικτική. Συνεπώς, οι ενδιαφερόµενοι δικαιούνται πρόσβασης στο ενηµερωτικό ή υπηρεσιακό σηµείωµα, µε την επίκληση απλού εύλογου ενδιαφέροντος, µε την επιφύλαξη, σε κάθε περίπτωση, των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκαν µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 του Ν. 2880/ Πως ασκείται το δικαίωµα πρόσβασης σε έγγραφα; Η άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε έγγραφα γίνεται µε δυο τρόπους: α) µε µελέτη του εγγράφου στο κατάστηµα της Υπηρεσίας ή β) µε χορήγηση αντιγράφου, εκτός αν η αναπαραγωγή του, µπορεί να βλάψει το πρωτότυπο (παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999) Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να φέρει η αίτηση του ενδιαφεροµένου για την άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε έγγραφα, ώστε να µην καθίσταται καταχρηστική; Σύµφωνα µε την αριθ. 1/2005 Γνωµοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «η σχετική αίτηση θα πρέπει να φέρει κάποια χαρακτηριστικά, που δεν θα την καθιστούν καταχρηστική. Θα πρέπει δηλαδή στη σχετική αίτηση να προσδιορίζονται µε σαφήνεια τα έγγραφα, γιατί το αίτηµα χορηγήσεως αντιγράφων εκ των αρχείων της δηµόσιας υπηρεσίας δεν µπορεί να ικανοποιηθεί αν είναι αόριστο, αν δηλαδή τα έγγραφα, των οποίων ζητούνται αντίγραφα, δεν προσδιορίζονται ατο- µικά ή βάσει συγκεκριµένου κριτηρίου ικανού να τα κατατάξει σε ορισµένη κατηγορία ή οµάδα και εκ παραλλήλου οι φάκελοι εντός των οποίων ευρίσκονται ή φυλάσσονται, είναι ογκώδεις µε πλήθος εγγράφων, πιθανότατα αδιαφόρων για τον αιτούντα, µε αποτέλεσµα να µη µπορούν να βρεθούν από τη ιοίκηση χωρίς πολύωρη αναζήτηση. Στις περιπτώσεις όµως αυτές θα πρέπει να ενηµερώνεται ο αιτών περί της αοριστίας της αίτησης και να τίθενται υπόψη του οι σχετικοί φάκελοι από τους οποίους αυτός θα επιλέξει να µελετήσει ή να λάβει αντίγραφα των εγγράφων που τον ενδιαφέρουν (βλ. Γνωµοδοτήσεις ΝΣΚ: 621/2002,324/2002, 140/2001 και 49/2001), εφ όσον βεβαίως σ αυτούς δεν περιλαµβάνονται και έγγραφα, των οποίων δεν επιτρέπεται να λάβει γνώση οποιοσδήποτε τρίτος» Ποιος κρίνει την ύπαρξη του «εύλογου ενδιαφέροντος» ή του «ειδικού έννοµου συµφέροντος», καθώς και το ορισµένο ή ασαφές ή καταχρηστικό της σχετικής αίτησης; Ο αρµόδιος υπεύθυνος κάθε δηµόσιας υπηρεσίας (σχετική η αριθ. 1/2005 Γνωµοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου). 18

21 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ Α2: ΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ 18.- Ποια είναι η ηµεροµηνία έκδοσης της διοικητικής πράξης; Η ηµεροµηνία έκδοσης της διοικητικής πράξης, άρα και η ηµεροµηνία διεκπεραίωσης της υπόθεσης είναι αυτή της υπογραφής από τον εκδότη της και όχι η ηµεροµηνία διακίνησης του εξερχόµενου εγγράφου από την αρµόδια, γι αυτό, Υπηρεσία Ποια είναι η χρονική προθεσµία για τη χορήγηση διοικητικών και ιδιωτικών εγγράφων, κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 5 του Ν. 2690/99 ή για την αιτιολογηµένη απόρριψη της σχετικής αίτησης του πολίτη; Η χρονική προθεσµία για τη χορήγηση διοικητικών και ιδιωτικών εγγράφων ή την αιτιολογηµένη απόρριψη της σχετικής αίτησης του πολίτη είναι είκοσι (20) ηµέρες από την υποβολή της αίτησης (παρ. 6 του άρθρου 5 του Ν. 2690/99, όπως αντικαταστάθηκε από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 11 του Ν. 3230/ Α 44) Πότε οι υπηρεσίες απαλλάσσονται από την υποχρέωση διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών; Όταν το αίτηµα είναι εµφανώς παράλογο, αόριστο, ακατάληπτο ή επαναλαµβάνεται κατά τρόπο καταχρηστικό (παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν. 2690/1999, όπως αντικαταστάθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου του 11 Ν. 3230/ Α 44) Ενόψει, γενικότερα, της αρχής της χρηστής διοίκησης, εντός ποιου χρονικού διαστήµατος πρέπει να ασκούν τα διοικητικά όργανα τις αρµοδιότητές τους; Ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης, τα διοικητικά όργανα οφείλουν να ασκούν τις αρµοδιότητές τους εντός ευλόγου χρόνου. Ακόµη και όταν ο νόµος δεν τάσσει αποκλειστικές προθεσµίες, η διοίκηση δεν δικαιούται να αδρανεί εις βάρος των συµφερόντων των διοικουµένων {ΣτΕ 716/1998, ΣτΕ 1216/1992, Εφ 1932/1991 κ.λπ} - (σελ. 23 του εντύπου «Σχέσεις ηµοσίων Υπαλλήλων και Πολιτών: Οδηγός Ορθής ιοικητικής Συµπεριφοράς», που κοινοποιήθηκε σε όλες τις υπηρεσίες του Υπουργείου µε το αριθ ΕΞ2012/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων) Υποχρεούνται οι διοικητικές Αρχές, εποµένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., να πρωτοκολλούν τα έγγραφα που περιέρχονται σε αυτές, µε οποιοδήποτε τρόπο; Σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 12 του Ν.2690/1999, οι υπηρεσίες υποχρεούνται να πρωτοκολλούν τα έγγραφα που περιέρχονται σε αυτές και να χορηγούν βεβαίωση για την καταχώριση του εγγράφου. 19

22 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ENOTHTA Β : ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΩΝ [Οι ερωτήσεις με αριθ. 2 έως 7 και 12 έως 15, καθώς και οι αντίστοιχες απαντήσεις αυτών έχουν καταρτισθεί από την Γενική Διεύθυνση Διοικητικής Οργάνωσης και Διαδικασιών του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης - Υ.ΔΙ.Μ.Η.Δ. και είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα αυτού: στην διαδρομή Διοικητική Μεταρρύθμιση/Σχέσεις Κράτους-Πολίτη/Κατάργηση υποχρέωσης υποβολής επικυρωμένων αντιγράφων - Ερωτήσεις Απαντήσεις. Για την πληρέστερη και καλύτερη ενημέρωση των υπαλλήλων των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.), το κείμενο των ως άνω ερωτήσεων και των αντίστοιχων απαντήσεων έχει εμπλουτιστεί, από την Διεύθυνση Οργάνωσης της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Ανθρώπινου Δυναμικού, με την αναλυτική καταγραφή των επιμέρους διατάξεων, καθώς και με περαιτέρω διευκρινίσεις και επισημάνσεις]. 1.- Με ποιες διατάξεις καταργήθηκε η υποχρέωση υποβολής πρωτοτύπων εγγράφων ή επικυρωµένων αντιγράφων αυτών; Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 «Κατάργηση της υποχρέωσης επικυρώσεων αντιγράφων εγγράφων» του Κεφαλαίου Α «Μείωση ιοικητικών Βαρών Απλουστεύσεις ιαδικασιών» του Ν. 4250/2014 (Α 74). 2.- Ποιες υπηρεσίες και φορείς υποχρεούνται να εφαρµόζουν τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014; Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 εφαρ- µόζονται στο ηµόσιο, τους Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), στα νο- µικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου, στα ικαστήρια όλων των βαθµών, στα νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο κράτος ή επιχορηγούνται τακτικώς, σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις από κρατικούς πόρους κατά 50%, τουλάχιστον, του ετήσιου προϋπολογισµού τους, στις δηµόσιες επιχειρήσεις και στους οργανισµούς που προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 3429/2005 (Α 314), καθώς και στα νοµικά πρόσωπα και στις επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α. ΛΙΣΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΝ ΦΟΡΕΩΝ* *Ο εν λόγω κατάλογος επικαιροποιείται διαρκώς. 3.- Πότε άρχισε η ισχύς των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, περί κατάργησης της υποχρέωσης υποβολής πρωτοτύπων εγγράφων ή επικυρωµένων αντιγράφων αυτών; Από την ηµεροµηνία δηµοσίευσης του νόµου στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από την 26 Μαρτίου

23 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ 4.- Σε ποιες συναλλαγές αφορούν οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014; Η ρύθµιση αυτή αφορά στο σύνολο των συναλλαγών των ενδιαφεροµένων µε το ηµόσιο και δεν επιφέρει αλλαγές στην µεταξύ των ηµόσιων Υπηρεσιών αλληλογραφία (Επισήµανση: ηλαδή, οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 αφορούν στην κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής πρωτοτύπων ή επικυρωµένων αντιγράφων από τους ενδιαφεροµένους στο σύνολο των συναλλαγών τους µε το ηµόσιο και δεν ορίζουν αντίστοιχη υποχρέωση στην µεταξύ των ηµόσιων Υπηρεσιών αλληλογραφία). (σχετικό έγγραφο: ΙΣΚΠΟ/Φ.15/13200/ της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους- Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η.., το οποίο κοινοποιήθηκε σε όλες τις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών µε το αριθ ΕΞ 2014/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε.). 5.- Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 εφαρµόζονται στις Ανεξάρτητες ιοικητικές Αρχές; Ναι, οι Ανεξάρτητες ιοικητικές Αρχές, όπως το ΑΣΕΠ, υποχρεούνται να εφαρ- µόζουν την ρύθµιση. 6.- Πώς υποβάλλονται τα αντίγραφα εγγράφων στους υπόχρεους φορείς της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014; α) Έγγραφα εκδοθέντα από τους υπόχρεους φορείς Οι υπόχρεοι φορείς υποχρεούνται να αποδέχονται, σύµφωνα µε τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν.4250/2014, τα απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα των πρωτότυπων εγγράφων που έχουν εκδώσει οι υπηρεσίες και φορείς που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρ- µογής της ρύθµισης ή (τα απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα) των ακριβών αντιγράφων τους. β) Ιδιωτικά και αλλοδαπά έγγραφα Οι υπόχρεοι φορείς υποχρεούνται να αποδέχονται τα απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα των ιδιωτικών και αλλοδαπών εγγράφων, σύµφωνα µε τις διατάξεις του τρίτου και τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης β της ίδιας παραγράφου, εφόσον τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί προηγουµένως από δικηγόρο. Σηµειώνεται ότι εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάθε Υπηρεσίας να εφαρµόσει την νέα ρύθµιση αναλογικά και στα ιδιωτικά ηµεδαπά και αλλοδαπά έγγραφα και να κάνει αποδεκτά τα απλά αντίγραφά τους από το πρωτότυπο, χωρίς να έχουν επικυρωθεί προηγουµένως από δικηγόρο (σχετικό το έγγραφο: αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ. 15/11932/ της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..). γ) Ιδιωτικά έγγραφα που φέρουν θεώρηση από τους υπόχρεους φορείς 21

24 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Οι υπόχρεοι φορείς υποχρεούνται να αποδέχονται, σύµφωνα µε τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της περίπτωσης β της ίδιας παραγράφου, τα απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα από τα πρωτότυπα όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της ρύθµισης (λ.χ. άδεια οικοδοµής που φέρει θεώρηση από αστυνοµική αρχή, απολυτήριο ιδιωτικού λυκείου που έχει θεωρηθεί από την οικεία ιεύθυνση ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης του Υπ. Παιδείας και Θρησκευµάτων, ιατρική γνωµάτευση ιδιώτη ιατρού που φέρει θεώρηση από αρµόδιο ελεγκτή ιατρό). 7.- Σε ποιες περιπτώσεις οι διοικητικές αρχές και τα ΚΕΠ εξακολουθούν να επικυρώνουν αντίγραφα εγγράφων; Οι διοικητικές αρχές και τα ΚΕΠ εξακολουθούν να επικυρώνουν αντίγραφα από το πρωτότυπο ή από το ακριβές αντίγραφο της διοικητικής αρχής (όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του Ν. 2690/1999 -Α 45), που το εξέδωσε, µόνο στην περίπτωση που αυτά υποβάλλονται από τον ενδιαφερόµενο σε φορείς που δεν εµπίπτουν στις διατάξεις της ρύθµισης της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 (λ.χ. πολίτης ζητά την επικύρωση αντιγράφου του δελτίου αστυνοµικής ταυτότητας προκειµένου να το υποβάλει σε: α) τράπεζα, β) ιδιωτική εταιρεία, γ) συµβολαιογράφο). 8.- Σε ποιο σηµείο του αντιγράφου ή φωτοαντιγράφου εγγράφου γίνεται η σχετική επισηµειωµατική πράξη της επικύρωσης, σε περίπτωση που προβλέπεται η επικύρωση αυτού; Για την επικύρωση αντιγράφου εγγράφου γίνεται, από τον υπεύθυνο υπάλληλο της ιοίκησης, επισηµειωµατική πράξη στο σώµα του αντιγράφου ή φωτοαντιγράφου. Η πράξη αυτή τίθεται σε σηµείο του αντιγράφου ή φωτοαντιγράφου, αντίστοιχο µε εκείνο όπου και στο πρωτότυπο έγγραφο υπάρχει υπογραφή του αρ- µόδιου οργάνου. 9.- Τι αναγράφει ο αρµόδιος, για την επικύρωση, υπάλληλος της ιοικητικής αρχής, στη σχετική επισηµειωµατική πράξη, στις περιπτώσεις που προβλέπεται η επικύρωση αντιγράφων εγγράφων; Ο αρµόδιος υπάλληλος της διοικητικής Αρχής για την επικύρωση, παραβάλει το αντίγραφο προς το πρωτότυπο ή το ακριβές αντίγραφο της αρχής που εξέδωσε το πρωτότυπο και µε την υπογραφή του βεβαιώνει την προς τούτο συµφωνία. Στη σχετική επισηµειωµατική πράξη αναγράφει, χειρόγραφα ή µε ανάλογη ορθογώνια σφραγίδα: (α) Τον τίτλο του φορέα και την Υπηρεσία του υπαλλήλου που ενεργεί την επικύρωση (π.χ. Υπουργείο Οικονοµικών- Γενική Γραµµατεία ηµοσίων Εσόδων- Γενική ιεύθυνση Φορολογικής ιοίκησης-.ο.υ. ). (β) Την φράση «Ακριβές Αντίγραφο ή ακριβές φωτοαντίγραφο, από το πρωτότυπο ή από το ακριβές αντίγραφο που βρίσκεται στο Αρχείο της Υπηρεσίας ή που µου επιδείχθηκε από τον ενδιαφερόµενο». (γ) Το ονοµατεπώνυµο και το πατρώνυµο, καθώς και τον αριθµό δελτίου αστυ- 22

25 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ νοµικής ταυτότητας ή άλλου νοµιµοποιητικού έγγραφου στοιχείου (άρθρου 3 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει) του προσώπου, που προσκοµίζει το προς επικύρωση έγγραφο. (δ) Τον τόπο και την ηµεροµηνία επικύρωσης. Κατόπιν, ο αρµόδιος υπάλληλος θέτει την επίσηµη (στρογγυλή) σφραγίδα της Υπηρεσίας του, αναγράφει το ονοµατεπώνυµό του και υπογράφει την πράξη της επικύρωσης (σελ. 81 του Κανονισµού Επικοινωνίας ηµόσιων Υπηρεσιών) Πως ορίζονται οι υπάλληλοι, που είναι επιφορτισµένοι µε το έργο της επικύρωσης αντιγράφων εγγράφων, στις περιπτώσεις που προβλέπεται επικύρωση αυτών; Από τον Προϊστάµενο της Υπηρεσίας τους Ποια αντίγραφα εγγράφων δεν νοµιµοποιείται να επικυρώνει υπάλληλος ιοικητικής Αρχής ή Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών, που είναι επιφορτισµένος µε το έργο της επικύρωσης αντιγράφων εγγράφων, στις περιπτώσεις που προβλέπεται η επικύρωση αυτών; εν νοµιµοποιείται, κατ εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου 36 του Ν. 3528/2007 (Α 26), να επικυρώνει αντίγραφα εγγράφων, τα οποία: α) έχουν συνταχθεί εκτός της υπηρεσιακής του σχέσης και τον αφορούν (όπως τίτλους σπουδών, άδεια οδήγησης, διαβατήριο, αστυνοµική ταυτότητα), β) συνέταξε η ίδια του η Υπηρεσία, εφόσον ισχύουν τα κωλύµατα που αναφέρονται στις προαναφερθείσες διατάξεις. Στις περιπτώσεις αυτές, πρόδηλο είναι ότι η επικύρωση θα γίνει είτε από τον, κατά νόµο, αναπληρωτή του, είτε από υπάλληλο άλλης ιοικητικής Αρχής. Επιτρέπεται, όµως, να επικυρώνει αντίγραφα διοικητικών εγγράφων, στην έκδοση των οποίων συνέπραξε ή τα υπέγραψε ο ίδιος, ως αρµόδιο όργανο, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 16 του Ν. 2690/1999, εφόσον η σύµπραξη αυτή δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 36 του Ν. 3528/2007. (αριθ /1113/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονο- µικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ15_21657/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης) Όταν οι ενδιαφερόµενοι ζητούν από τις διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. την επικύρωση αντιγράφων εγγράφων, οι επιφορτισµένοι για την διεκπεραίωση της διαδικασίας αυτής υπάλληλοι τι πρέπει να τους ρωτούν; Οι υπάλληλοι των ιοικητικών Αρχών, εποµένως και των υπηρεσιών της 23

26 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Γ.Γ..Ε., που έχουν επιφορτισθεί µε την διαδικασία της επικύρωσης αντιγράφων εγγράφων, πρέπει να ρωτούν τον ενδιαφερόµενο πού θα υποβάλει το εν λόγω αντίγραφο, προκειµένου, εν συνεχεία, να προβούν στην επικύρωση ή µη του προσκοµιζόµενου αντιγράφου, µε βάση τη νέα ρύθµιση. Ο υπάλληλος θα αρκείται στην προφορική δήλωση του πολίτη Επικυρώνεται αντίγραφο εγγράφου όταν ο ενδιαφερόµενος δηλώσει ότι το θέλει για το αρχείο του; Ο υπάλληλος δεν θα προβαίνει στην επικύρωση αντιγράφου εγγράφου, στην περίπτωση που ο πολίτης δηλώσει ότι το «θέλει για το αρχείο του» Επικυρώνονται ή όχι τα έγγραφα, τα οποία διακινούνται µε τηλεο- µοιοτυπία µεταξύ των υπηρεσιών του ηµοσίου, των Ν.Π... και των Ο.Τ.Α. α και β βαθµού; Μετά από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, τα έγγραφα, τα οποία διακινούνται µε τηλεοµοιοτυπία µεταξύ των υπηρεσιών του ηµοσίου, των Ν.Π... και των Ο.Τ.Α. α και β βαθµού, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις του εδαφίου 2 της παρ. 3 του άρθρου 14 του Ν. 2672/1998 (Α 290), όπως ισχύει: α) εν επικυρώνονται από τον εξουσιοδοτηµένο υπάλληλο της Υπηρεσίας, προς την οποία αποστέλλονται, είτε πρόκειται να χρησιµοποιηθούν από την ίδια την Υπηρεσία που τα παραλαµβάνει, είτε να χορηγηθούν σε ενδιαφερόµενο, προκειµένου να τα προσκοµίσει στην συνέχεια σε υπηρεσίες και φορείς της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 4250/2014. β) Επικυρώνονται από τον εξουσιοδοτηµένο υπάλληλο της Υπηρεσίας, προς την οποία αποστέλλονται, µόνον όταν χορηγούνται σε ενδιαφερόµενο, για να τα υποβάλει ακολούθως σε φορείς που δεν εµπίπτουν στις διατάξεις της προαναφερθείσας περίπτωσης, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην περίπτωση γ της ίδιας παραγράφου. (σχετικό έγγραφο: αριθ. ΙΑ Π/Φ.Α.2.3/11500/ της ιεύθυνσης Απλούστευσης ιαδικασιών και Παραγωγικότητας της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η.., το οποίο κοινοποιήθηκε σε όλες τις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών µε το αριθ ΕΞ 2014 / όµοιο έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε.) Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 τροποποιούν τις διαδικασίες χορήγησης της επισηµείωσης (Apostille) της Σύµβασης της Χάγης ή της προξενικής θεώρησης; Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 δεν επιφέρουν καµία αλλαγή στις διαδικασίες χορήγησης της επισηµείωσης (apostille) της Σύµβασης της Χάγης (Ν. 1497/1984) ή της προξενικής θεώρησης που τίθενται στο πρωτότυπο ή στο ακριβές αντίγραφο είτε των εγγράφων που υποβάλλονται σε φορέα της αλλοδαπής, είτε των αλλοδαπών εγγράφων που υποβάλ- 24

27 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ λονται εν συνεχεία στην Ελλάδα {Επισήµανση: όπως διευκρινίζεται και στην αιτιολογική έκθεση του Ν. 4250/2014, µε τις διατάξεις του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του νόµου αυτού δεν θίγονται και εξακολουθούν να ισχύουν, οι απαιτήσεις υποβολής δηµοσίων εγγράφων µε συγκεκριµένη επισηµείωση, οι οποίες απορρέουν από διεθνείς συµβάσεις της χώρας (π.χ. Σύµβαση της Χάγης) και άλλες διακρατικές συµφωνίες}. [σχετικά έγγραφα: α) αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/11633/ της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους- Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η.. και β) αριθ ΕΞ 2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε., µε το οποίο κοινοποιήθηκε σε όλες τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών το αριθ. ΙΣΚΠΟ/ Φ.15/ οικ.8342/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..] Σε ποιες περιπτώσεις εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση υποβολής πρωτοτύπων εγγράφων ή επικυρωµένων αντιγράφων αυτών; Σύµφωνα µε τις διατάξεις της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, µόνο για τα έγγραφα που προσκοµίζονται για δικαστική χρήση, καθώς και για τα έγγραφα, τα οποία έχουν εκδοθεί από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α (βλέπε ερώτηση µε α/α 2 της ίδιας ενότητας) της παραγράφου αυτής, για τα οποία έχει ορισθεί, µε κοινή απόφαση του Υπουργού ιοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και του κάθε φορά αρµόδιου Υπουργού (Κ.Υ.Α.) ότι υφίστανται εξαιρετικοί λόγοι για να διατηρηθεί η απαίτηση υποβολής πρωτότυπων εγγράφων, κατά τα οριζόµενα στην περίπτωση δ της ίδιας παραγράφου (Επισήµανση: Μέχρι σήµερα δεν έχει εκδοθεί Κ.Υ.Α., κατά τα ανωτέρω) Σε ποιες ενέργειες οφείλουν να προβαίνουν οι υπηρεσίες και οι φορείς, στους οποίους κατατίθενται απλά φωτοαντίγραφα εγγράφων, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014; Σύµφωνα µε τις διατάξεις του πέµπτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, οι υπηρεσίες και οι φορείς στους οποίους κατατίθενται απλά φωτοαντίγραφα εγγράφων, υποχρεούνται, ανά τρίµηνο, που άρχεται από την , ηµεροµηνία ισχύος του εν λόγω άρθρου του προαναφερθέντος νόµου να διενεργούν δειγµατοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό τουλάχιστον 5% επί των φωτοαντιγράφων που υποβλήθηκαν (µε τη δυνατότητα διενέργειας ελέγχου σε µεγαλύτερο ποσοστό φωτοαντιγράφων στην περίπτωση που αυτό κρίνεται απαραίτητο), προκειµένου να εξακριβώσουν την ακρίβεια των στοιχείων που αναγράφονται σε αυτά (αριθ. Α.Τ ΕΞ 2014/ έγγραφο του Αυτοτελούς Τµήµατος ιοίκησης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε., µε το οποίο κοινοποιήθηκε σε όλες τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών το αριθ. ΙΑ ΙΠΥ / Φ.15/ οικ. 25

28 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ όµοιο της ιεύθυνσης Απλούστευσης ιαδικασιών και Παροχής Υπηρεσιών ηµοσίου της Γενικής ιεύθυνσης Μεταρρυθµιστικής Πολιτικής και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υ. Ι.Μ.Η..) Με ποιον τρόπο διενεργείται ο δειγµατοληπτικός έλεγχος, κατά τα ανωτέρω; Ο δειγµατοληπτικός έλεγχος των φορέων διενεργείται µε την συνδροµή τωνυπηρεσιών ή των φορέων που εξέδωσαν τα πρωτότυπα έγγραφα. Συγκεκριµένα, ο φορέας που διενεργεί τον έλεγχο οφείλει να επικοινωνεί µε την εκδούσα αρχή (π.χ. Ληξιαρχείο, Πανεπιστήµιο, Ασφαλιστικό φορέα, κ.λπ.) µε κάθε πρόσφορο τρόπο και κατά προτίµηση, µε το λιγότερο γραφειοκρατικό µέσο (πρωτίστως µε µήνυµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου ήµε τηλέφωνο και δευτερευόντως µε ΦΑΞ ή µε διοικητική αλληλογραφία), προκειµένου να επαληθεύσει την ακρίβεια των στοιχείων που εµπεριέχονται στα υπό έλεγχο φωτοαντίγραφα. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες διαπιστωθεί παραποιηµένο ή πλαστό φωτοαντίγραφο, όχι µόνο επιβάλλονται οι κυρώσεις του Ν. 1599/1986 ή άλλες ποινικές κυρώσεις, αλλά ανακαλείται αµέσως και η διοικητική ή άλλη πράξη, για τηνέκδοση της οποίας χρησιµοποιήθηκαν τα φωτοαντίγραφα αυτά, σύµφωνα µε τις διατάξεις του έκτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 (βλέπε έγγραφο, όπως η προηγούµενη µε α/α 17 ερώτηση και αντίστοιχη απάντηση) Όπως προαναφέρθηκε, µε τις διατάξεις του τρίτου και τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν.4250/2014, καθορίζεται, µεταξύ των άλλων, ο τρόπος υποβολής στους φορείς της περίπτωσης α της ίδιας παραγράφου, ευκρινών φωτοαντιγράφων από αντίγραφα ιδιωτικών και αλλοδαπών εγγράφων, τα οποία έχουν επικυρωθεί από δικηγόρο. Πέραν των διατάξεων αυτών, υφίστανται διατάξεις, που αφορούν στην επικύρωση αντιγράφων εγγράφων από δικηγόρους και συµβολαιογράφους; α) Σύµφωνα µε τις διατάξεις της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 36 του Ν. 4194/2013 (Α 208), στο έργο του δικηγόρου περιλαµβάνεται: «Η έκδοση επικυρωµένων αντιγράφων κάθε είδους εγγράφων. Τα αντίγραφα αυτά έχουν πλήρη ισχύ ενώπιον οποιασδήποτε ικαστικής ή άλλης Αρχής, καθώς και έναντι ιδιωτών, φυσικών ή νοµικών προσώπων». β) Σύµφωνα µε τις διατάξεις της περίπτωσης β της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 2830/2000 (Α 96), ο συµβολαιογράφος είναι άµισθος δηµόσιος λειτουργός, µε καθήκοντα, µεταξύ άλλων: «Να εκδίδει απόγραφα ή αντίγραφα των εγγράφων του εδαφίου α, καθώς και αντίγραφα των προσαρτηµένων και αναφεροµένων σε αυτά εγγράφων» (Σηµείωση: Το εδάφιο α αναφέρει: «α. Να συντάσσει και να φυλάσσει έγγραφα συστατικά ή αποδεικτικά δικαιοπραξιών και δηλώσεων των ενδιαφεροµένων όταν η σύνταξη των εγγράφων αυτών είναι υποχρεωτική σύµφωνα µε το νόµο ή όταν οι ενδιαφερόµενοι επιθυµούν να προσδώσουν σε αυτά κύρος δηµοσίου εγγράφου»). 26

29 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Επίσης, µε τις διατάξεις των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 13 του Ν. 2830/2000, ο συµβολαιογράφος χορηγεί αντίγραφα συµβολαιογραφικών εγγράφων, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις αυτές Απαιτείται η επικύρωση των πράξεων που είναι αναρτηµένες στο διαδίκτυο; Οι πράξεις που είναι αναρτηµένες στο διαδίκτυο δεν επικυρώνονται, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 4 του Ν. 3861/2010 (Α 112), όπως ισχύει. Αρκεί η επίκληση του Α Α για την αυτεπάγγελτη αναζήτηση των αναρτηµένων πράξεων τόσο κατά τη διεκπεραίωση υποθέσεων των διοικουµένων όσο και κατά την επικοινωνία µεταξύ φορέων. ENOTHTA Γ : ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΓΝΗΣΙΟΥ ΤΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ 1.- Ποιες είναι οι αρµόδιες Υπηρεσίες που βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής; Όλες οι διοικητικές αρχές, εποµένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. και τα Κ.Ε.Π. υποχρεούνται να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής κάθε ενδιαφερο- µένου (παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/ Α 45, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3345/ Α 138). 2.- Βάσει ποιών νοµιµοποιητικών εγγράφων βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής των Ελλήνων πολιτών στις διοικητικές Αρχές, εποµένως και στις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.; Η βεβαίωση της υπογραφής για τους Έλληνες πολίτες γίνεται βάσει του δελτίου ταυτότητας, της σχετικής προσωρινής βεβαίωσης της αρµόδιας αρχής, του διαβατηρίου, της άδειας οδήγησης ή του ατοµικού βιβλιαρίου υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων. (παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε την παρ. 7 του άρθρου 11 του Ν. 3230/ Α 44 και το άρθρο 25 του Ν. 3731/ Α 263). 3.- Βάσει ποιών νοµιµοποιητικών εγγράφων βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής των πολιτών κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τις διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.; Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πολιτών κρατών - µελών της Ε.Ε. γίνεται βάσει του δελτίου ταυτότητας ή του διαβατηρίου τους (παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει) και µε την επίδειξη, όταν τούτο απαιτείται, των εγγράφων που προβλέπονται στις διατάξεις του Π.. 106/2007 (Α 135), όπως ισχύουν. 4.- Πως βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής υπηκόων τρίτων χωρών, από τις διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.; 27

30 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής υπηκόων τρίτων χωρών γίνεται βάσει του διαβατηρίου τους ή άλλου εγγράφου βάσει του οποίου επιτρέπεται η είσοδός τους στη χώρα ή των εγγράφων που έχουν εκδώσει οι αρµόδιες ελληνικές αρχές (παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει). Επιπρόσθετα, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 26 του Ν. 4251/2014 (Α 80), µε την επιφύλαξη των εξαιρέσεων της παρ. 2 του ίδιου άρθρου, ορίζεται ότι: «Οι δηµόσιες υπηρεσίες, τα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου, οι οργανισµοί τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οργανισµοί και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι οργανισµοί κοινωνικής ασφάλισης υποχρεούνται να µην παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πολίτες τρίτης χώρας, οι οποίοι δεν έχουν διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο που αναγνωρίζεται από διεθνείς συµβάσεις και θεώρηση εισόδου ή άδεια διαµονής και γενικά δεν αποδεικνύουν ότι έχουν εισέλθει και διαµένουν νόµιµα στην Ελλάδα. Σε πολίτες τρίτων χωρών που είναι αντικειµενικά στερούµενοι διαβατηρίου αναγνωρίζεται δικαίωµα συναλλαγής µε τις αναφερόµενες στο προηγούµενο εδάφιο υπηρεσίες µε µόνη την επίδειξη της άδειας διαµονής τους». 5.- Νοµιµοποιούνται οι ιοικητικές Αρχές να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής των ενδιαφεροµένων, µε την επίδειξη της στρατιωτικής τους ταυτότητας; Οι ιοικητικές Αρχές νοµιµοποιούνται να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής µε την επίδειξη της στρατιωτικής ταυτότητας του ενδιαφεροµένου, δεδοµένου ότι: α) οι διατάξεις των άρθρων 3 και 11 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύουν, αναφέρονται γενικά σε δελτίο ταυτότητας και δεν διακρίνουν µεταξύ δελτίων «αστυνοµικής ταυτότητας» και «στρατιωτικής ταυτότητας». β) η αρµοδιότητα των στρατιωτικών αρχών για την έκδοση στρατιωτικών ταυτοτήτων προβλέπεται από σχετική νοµοθεσία (Ν.. 127/ Α 29, όπως ισχύει) και γ) µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 7 του προαναφερθέντος Ν.., σε συνδυασµό µε τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 1599/1986, ρητά ορίζεται ότι ως ταυτότητα κατά τις διατάξεις του νόµου αυτού νοούνται και οι στρατιωτικές ταυτότητες. (Σχετικό: το αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.18/4463/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. Φ.416/68149/Σ.1196/ έγγραφο του Γ.Ε.ΕΘ.Α, τα οποία είναι καταχωρηµένα στην ιστοσελίδα του Υ. Ι.Μ.Η..: στην διαδροµή: Αρχείο ανακοινώσεων της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης & Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του τ. Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης, που παραπέµπει στην ιστοσελίδα: στην διαδροµή ηµόσια ιοίκηση/ Σχέσεις Κράτους- Πολίτη/ Βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής). 28

31 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ 6.- Σε ποιες περιπτώσεις δεν απαιτείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής; Όταν ο ενδιαφερόµενος προσέρχεται αυτοπροσώπως για υποθέσεις του στις υπηρεσίες του δηµόσιου τοµέα, προσκοµίζοντας το δελτίο ταυτότητας ή τα αντίστοιχα πρωτότυπα νοµιµοποιητικά έγγραφα (παρ.1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 4 άρθρου 16 Ν. 3345/2005). 7.- Το έγγραφο, επί του οποίου γίνεται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, απαιτείται να είναι σχετικό ή συναφές µε το έργο της Υπηρεσίας, από την οποία ζητά την βεβαίωση ο πολίτης; Η υποχρέωση για τηνβεβαίωση του γνησίου της υπογραφής καλύπτει κάθε περίπτωση και δεν απαιτείται να είναι σχετική ή συναφής µε το έργο της Υπηρεσίας, από την οποία ζητά τηνβεβαίωση ο πολίτης. 8.- Μπορούν οι δικηγόροι να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής; Στις διατάξεις τηςπαρ. 1 του άρθρου 11 του Ν.2690/1999, όπως ισχύει, δεν προβλέπεται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πολιτών από δικηγόρους. Οι δικηγόροι βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής του εντολέα τους, µόνο στις περιπτώσεις που προβλέπονταιστην περίπτωση δ της παρ. 2 του άρθρου 36 του Ν.4194/2013 (Α 208), όπου ορίζεται ότι στο έργο του δικηγόρου περιλαµβάνεται και «η βεβαίωση της γνησιότητας της υπογραφής του εντολέα του, όπως προβλέπεται στο άρθρο 42 της παραγράφου 2 του Κώδικα Ποινικής ικονοµίας, καθώς και σε κάθε άλλη ειδική διάταξη». 9.- Μπορούν οι πλοίαρχοι εµπορικών πλοίων να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής; Σύµφωνα µε την αριθ. 354/2009 γνωµοδότηση του Ζ Τµήµατος του Ν.Σ.Κ., ο πλοίαρχος εµπορικού πλοίου «έχει και τη δυνατότητα βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής τόσο των µελών του πληρώµατος του πλοίου όσο και του ιδίου, κατ εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 11 και 3 του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας, µε τις οποίες θεσπίζεται ρητά η υποχρέωση των διοικητικών αρχών για τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφεροµένου» (αριθ ΕΞ 2010/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµικών και των επισυναπτόµενων σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/3435/ εγγράφου της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησηςτου Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και της αριθ. 354/2009 γνωµοδότησης του Ν.Σ.Κ.) Νοµιµοποιείται υπάλληλος διοικητικής αρχής, που έχει ορισθεί ως υπεύθυνος να προβαίνει στη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, να βε- 29

32 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ βαιώνει το γνήσιο της δικής του υπογραφής, σε εξουσιοδότηση, ως εξουσιοδοτών πρόσωπο, καθώς και σε εξουσιοδότηση τρίτου, ως εξουσιοδοτούµενος; Υπάλληλος διοικητικής αρχής, που έχει ορισθεί ως υπεύθυνος να προβαίνει στη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, δεν νοµιµοποιείται να βεβαιώνει το γνήσιο της δικής του υπογραφής, σε εξουσιοδότηση, ως εξουσιοδοτών πρόσωπο, ούτε όµως και σε εξουσιοδότηση τρίτου, ως εξουσιοδοτούµενος, κατ εφαρµογή του άρθρου 36 του Ν. 3528/2007 (Α 26). Πρόδηλο είναι ότι η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής θα γίνει είτε από τον κατά νόµο αναπληρωτή του εν λόγω υπαλλήλου, είτε από υπάλληλο άλλης ιοικητικής Αρχής Είναι δυνατή η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής σε λευκό χαρτί ή σε προεκτυπωµένα έντυπα υπεύθυνης δήλωσης, επί των οποίων δεν έχει συµπληρωθεί το περιεχόµενο της δήλωσης ή βεβαίωσης του ενδιαφεροµένου; εν είναι επιτρεπτή η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής σε λευκό χαρτί, ούτε και σε έντυπα (π.χ. εξουσιοδότηση), στα οποία έχουν συµπληρωθεί µόνο οι ενδείξεις των στοιχείων ταυτότητας του ενδιαφεροµένου, καθώς αυτά δεν αποτελούν έγγραφα, κατά τα ανωτέρω, γιατί η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται µόνο επί εγγράφων, δηλαδή κειµένων, στα οποία περιλαµβάνεται η δήλωση της βούλησης του ενδιαφεροµένου ή άλλο στοιχείο προορισµένο ή πρόσφορο να αποδείξει γεγονός που έχει έννοµη σηµασία (Σχετική η αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµήµατος ιακοπών του Ν.Σ.Κ.) Υποχρεούνται οι διοικητικές αρχές, εποµένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., από τις οποίες ζητείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, να ελέγχουν το επιλήψιµο των σχετικών εγγράφων; εν προκύπτει, από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 11 Ν. 2690/1999, όπως αυτές συµπληρώθηκαν µε τις διατάξεις των παρ. 3 και 4 του άρθρου 16 Ν. 3345/2005 (Α 138), υποχρέωση των ιοικητικών αρχών, εποµένως και των Υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε, από τις οποίες ζητείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, να ελέγχουν το επιλήψιµο του περιεχοµένου των σχετικών εγγράφων. Ωστόσο, δεν µπορεί να βεβαιωθεί το γνήσιο της υπογραφής σε δήλωση προδήλως παράνοµη, καθώς η ιοίκηση δεν µπορεί να συµπράξει σε παράνοµες πράξεις. Σχετική µε το θέµα αυτό είναι και η αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµή- µατος ιακοπών του Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, σύµφωνα µε την οποία: «Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής προϋποθέτει απαραίτητα έγγραφο κείµενο και δεν νοείται επί άγραφης σελίδας. Αφορά, όµως, µόνο το γνήσιο της υπογραφής του ενδιαφεροµένου και όχι το περιεχόµενο του εγγράφου. Το όργανο της διοικητικής αρχής ή του Κ.Ε.Π. από το οποίο ζητείται η βεβαίωση δεν έχει υποχρέωση να ελέγξει το περιεχόµενο του εγγράφου ούτε δικαιούται να αρνηθεί τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, εκτός αν από αυτό (περιεχόµενο του εγγράφου) ή 30

33 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ από σχετική δήλωση του ιδίου του ενδιαφεροµένου προκύπτει κατά τρόπο πρόδηλο τέλεση ποινικού αδικήµατος ή αντίθεση στα χρηστά ήθη ή αν υπάρχει προγενέστερη ή ταυτόχρονη καταγγελία τρίτου σε σχέση µε το έγγραφο επί του οποίου ζητείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής» Είναι δυνατή η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφεροµένου σε ξενόγλωσσο κείµενο, το οποίο πρόκειται να υποβληθεί σε αλλοδαπή αρχή; Την βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής µπορεί κάθε ενδιαφερόµενος να ζητήσει από οποιαδήποτε διοικητική αρχή, ανεξαρτήτως της γλώσσας, στην οποία το σχετικό έγγραφο έχει συνταχθεί, καθώς από τις διατάξεις του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας δεν προκύπτει αντίστοιχη διάκριση µε κριτήριο την γλώσσα σύνταξης. Επίσης, από τις κείµενες διατάξεις δεν προκύπτει απαγόρευση στην ιοίκηση να βεβαιώσει το γνήσιο της υπογραφής επί εγγράφου, το οποίο θα υποβληθεί σε αλλοδαπή αρχή. Σχετική µε το θέµα αυτό είναι και η αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµή- µατος ιακοπών του Ν.Σ.Κ., σύµφωνα µε την οποία: «Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται ανεξάρτητα από τη γλώσσα στην οποία έχει συνταχθεί το έγγραφο επί του οποίου τίθεται η υπογραφή, δηλαδή επί ξενόγλωσσων εγγράφων δεν απαιτείται να υποβάλλεται από τον ενδιαφερόµενο και µετάφραση αυτού, αφού το όργανο της διοικητικής αρχής ή του Κ.Ε.Π., από το οποίο ζητείται η βεβαίωση, δεν υποχρεούται να αναγνώσει το έγγραφο». (αριθ /774/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ15_14913_12952/ όµοιο έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, καθώς και αριθ /2215/0001Α/ Φ71/ έγγραφο της /νσης ιοικητικού του της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/19787/ όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησηςτου Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης) Η επισηµειωµατική πράξη, για τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, γίνεται µόνο στο σώµα του κειµένου του εγγράφου, του οποίου ζητείται η βεβαίωση ή και σε ξεχωριστό έγγραφο; Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται µε σχετική επισηµειωµατική πράξη, αποκλειστικά επί του εγγράφου, το οποίο περιλαµβάνει την βούληση του 31

34 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ δηλούντος και είναι δυνατή επί εγγράφων που έχουν διορθώσεις ή κενά. (βλέπε τα έγγραφα που αναφέρονται στην προηγούµενη ερώτηση) Τι αναγράφει στην σχετική επισηµειωµατική πράξη ο υπάλληλος της ιοικητικής αρχής, που έχει ορισθεί ως υπεύθυνος να προβαίνει στη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πολιτών; Για την βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πολιτών, γίνεται σχετική επιση- µειωµατική πράξη στο σώµα του κειµένου του εγγράφου, επί του οποίου ζητείται η παραπάνω βεβαίωση, από τον υπεύθυνο υπάλληλο της διοικητικής Αρχής, ο οποίος αναγράφει, χειρόγραφα ή µε ανάλογη ορθογώνια σφραγίδα: (α) Τον τίτλο του φορέα και την Υπηρεσία του υπαλλήλου, που ενεργεί την θεώρηση (π.χ. Υπουργείο Οικονοµικών - Γενική Γραµµατεία ηµοσίων Εσόδων - Γενική ιεύθυνση Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης-Τελωνείο ). (β) Τη φράση «Βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής του». (γ) Το ονοµατεπώνυµο και το πατρώνυµο του ενδιαφεροµένου, του οποίου βεβαιώνεται η γνησιότητα της υπογραφής. (δ) Τον αριθµό του δελτίου αστυνοµικής ταυτότητας ή άλλου νοµιµοµοποιητικού έγγραφου στοιχείου (άρθρου 3 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει) του ενδιαφερόµενου προσώπου, του οποίου βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής. (ε) Τον τόπο και την ηµεροµηνία θεώρησης. Κατόπιν, ο αρµόδιος υπάλληλος θέτει τηνεπίσηµη (στρογγυλή) σφραγίδα της Υπηρεσίας του, αναγράφει το ονοµατεπώνυµό του και υπογράφει την πράξη της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, ο ενδιαφερόµενος πρέπει να υπογράφει ενώπιον του υπεύθυνου υπαλλήλου της Υπηρεσίας που ενεργεί την βεβαίωση. (σελ Κανονισµού Επικοινωνίας ηµόσιων Υπηρεσιών) Πως βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής πολιτών, στα νοµιµοποιητικά έγγραφα των οποίων αναγράφεται η φράση «αδυναµία υπογραφής»; α) Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πολιτών, στα νοµιµοποιητικά έγγραφα των οποίων (δελτίο ταυτότητας, προσωρινή βεβαίωση της αρµόδιας αρχής κ.λπ) γράφεται, στο πεδίο «υπογραφή κατόχου», η φράση «αδυναµία υπογραφής» (όπως στις περιπτώσεις αναλφάβητων κ.λπ.), γίνεται σύµφωνα µε ό,τι αναγράφει η ταυτότητά τους ή άλλο σχετικό νοµιµοποιητικό έγγραφο. Εποµένως, στην επισηµειωµατική πράξη, οι υπεύθυνοι υπάλληλοι των Υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε., που είναι επιφορτισµένοι µε το έργο της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής των πολιτών, συµπληρώνουν τη σχετική φράση, ως εξής: «Βεβαιώνεται η αδυναµία υπογραφής του (ονοµατεπώνυµο) του (πατρώνυµο), µε Α..Τ./ ή αριθµό άλλου εγγράφου στοιχείου:». β) εδοµένου ότι δεν υπάρχει θεσµικό πλαίσιο για τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής αναλφάβητου πολίτη, ακολουθείται και η παρακάτω διοικητική πρακτική: 32

35 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ - η αναγραφή «σταυρού» ή ένδειξης «Χ» από τον αναλφάβητο πολίτη ή - άλλο πρόσωπο (π.χ. ο υπάλληλος) αναγράφει τα αρχικά του ονόµατος και του επωνύµου του αναλφάβητου πολίτη και αυτός τα αντιγράφει. (αριθ /165/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/2463/ όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησηςτου Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης) Μπορούν οι διοικητικές αρχές να βεβαιώνουν το γνήσιο της υπογραφής σε ιδιόχειρη διαθήκη; Επί ιδιόγραφης δήλωσης διανοµής περιουσιακών στοιχείων (ιδιόχειρης διαθήκης) δεν µπορεί να βεβαιωθεί, από ιοικητική Αρχή, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., το γνήσιο της υπογραφής, κατ εφαρµογή των διατάξεων του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας, Ν. 2690/1999, καθώς η σύνταξη και η νοµι- µότητα αυτής διέπεται από ειδικές διατάξεις (αριθ. Α.Τ ΕΞ2014/ έγγραφο του Αυτοτελούς Τµήµατος ιοίκησης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/27238/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υ. Ι.Μ.Η..) Πως ορίζονται οι υπεύθυνοι υπάλληλοι, που είναι επιφορτισµένοι µε το έργο της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής; Από τον Προϊστάµενο της Υπηρεσίας τους Ποια προσωπικά του στοιχεία, πρέπει να αναγράφει ο εξουσιοδοτών σε εξουσιοδότηση που συντάσσεται σε ιδιωτικό έγγραφο; Στην περίπτωση που η εξουσιοδότηση συντάσσεται σε ιδιωτικό έγγραφο, ο εξουσιοδοτών πρέπει να αναγράφει σε αυτό τα παρακάτω στοιχεία, τα οποία συµπίπτουν µε τα στοιχεία που απαιτούνται για την πράξη της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής, η οποία, άλλωστε, διενεργείται επί του εγγράφου της εξουσιοδότησης: α) Το ονοµατεπώνυµο και πατρώνυµό του και β) Τον αριθµό του δελτίου αστυνοµικής του ταυτότητας ή της σχετικής προσωρινής βεβαίωσης αρµόδιας αρχής ή του διαβατηρίου του ή της άδειας οδήγησης ή του ατοµικού του βιβλιαρίου υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων, εφόσον είναι Έλληνας πολίτης. β1) Τον αριθµό του δελτίου ταυτότητάς του ή του διαβατηρίου του, εφόσον είναι πολίτης Κράτους- Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 33

36 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ β2) Τον αριθµό του διαβατηρίου του ή άλλου εγγράφου, µε το οποίο επιτρέπεται η είσοδός του στη χώρα ή σχετικών εγγράφων που έχουν εκδώσει οι αρµόδιες ελληνικές αρχές, στις άλλες περιπτώσεις αλλοδαπών. (βλέπε, επίσης, και τις µε α/α 2, 3, 4 και 5 ερωτήσεις και αντίστοιχες απαντήσεις της ίδιας ενότητας) Για τη σύνταξη της εξουσιοδότησης είναι ορθό να χρησιµοποιείται, αυτοτελώς, το υπόδειγµα της υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του Ν. 1599/86; Για τη σύνταξη της εξουσιοδότησης είναι ορθό να µην χρησιµοποιείται, αυτοτελώς, το υπόδειγµα της υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του Ν. 1599/86, καθώς αυτό έχει σχεδιασθεί για την εξυπηρέτηση διαφορετικών συναλλαγών µε τις δη- µόσιες υπηρεσίες. Στην περίπτωση, όµως, που οι πολίτες έχουν χρησιµοποιήσει αυτοτελές έντυπο υπεύθυνης δήλωσης για την σύνταξη εξουσιοδότησης, αυτό πρέπει να γίνεται αποδεκτό από τις διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., για την αποφυγή ταλαιπωρίας τους, εφόσον έχουν συµπληρωθεί τα αναφερόµενα, στην απάντηση της µε α/α 19 προηγούµενης ερώτησης, στοιχεία. Με τις διατάξεις της αριθ. ΙΑ Π/Α1/18368/ (Β 127) απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης δόθηκε η δυνατότητα στο έντυπο της αίτησης των πολιτών να ενσωµατώνεται και υπεύθυνη δήλωση, στην οποία ο πολίτης µπορεί να συντάξει και εξουσιοδότηση προς άλλο πρόσωπο για να διεκπεραιώσει την υπόθεσή του, συµπληρώνοντας το σχετικό πεδίο. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση είναι επιπλέον υπεύθυνη δήλωση και εξουσιοδότηση. (αριθ /13/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΑ Π/Α/26452/ όµοιο της ιεύθυνσης Απλούστευσης ιαδικασιών και Παραγωγικότητας της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης) 21.- Μπορούν πρόσωπα εφοδιασµένα µε πληρεξούσιο να συµπληρώνουν και να υπογράφουν υπεύθυνες δηλώσεις του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, για λογαριασµό τρίτων; Σύµφωνα µε την αριθ. 563/2005 Γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Ν.Σ.Κ., που έγινε δεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, πρόσωπα εφοδιασµένα µε πληρεξούσιο ειδικό για την διεκπεραίωση µιας υποθέσεως και στα πλαίσια αυτής µπορούν να συµπληρώνουν και να υπογράφουν για λογαριασµό τρίτων, υπεύθυνες δηλώσεις του άρθρου 8 του Ν. 1599/86. Τέτοιες δηλώσεις, επίσης, πολύ περισσότερο, µπορούν να υπογράφουν και πρόσωπα που χωρίς να συνδέονται ή να έχουν σχέση µε το χειρισµό οποιασδήποτε υποθέσεως, εξουσιοδοτούνται ειδικά για το σκοπό αυτό και στο σχετικό 34

37 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ (ειδικό) πληρεξούσιο αναγράφεται επακριβώς το περιεχόµενο των δηλώσεων που πρόκειται να υπογράψουν. ENOTHTA : ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ - ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΑΥΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ 1.- Ποια είναι τα µέσα απόδειξης των στοιχείων της ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών; Σύµφωνα µε τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως αντικαταστάθηκαν και ισχύουν µε τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 3731/2008 (Α 263), «Τα στοιχεία της ταυτότητας που αναφέρονται στην αίτηση, όταν πρόκειται για Έλληνες πολίτες, αποδεικνύονται από το δελτίο αστυνοµικής ταυτότητας ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρµόδιας αρχής ή το διαβατήριοή την άδεια οδήγησης ή το ατοµικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων». Συνεπώς, οι Υπηρεσίες υποχρεούνται να αποδέχονται, για την διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας, όπως ισχύει σήµερα (π.χ. βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφεροµένου, επικύρωση αντιγράφων εγγράφων στις περιπτώσεις που προβλέπεται, υποβολή αιτήσεων προς την ιοίκηση, παραλαβή τελικών διοικητικών πράξεων κ.ά.), καθώς και των λοιπών διοικητικών διαδικασιών αρµοδιότητάς τους, ως µέσα απόδειξης των στοιχείων της ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών τα κατωτέρω: α) το δελτίο αστυνοµικής ταυτότητας, β) την σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρµόδιας αρχής, γ) το διαβατήριο, δ) την άδεια οδήγησης, ε) το ατοµικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων. 2.- Στις συναλλαγές των Ελλήνων πολιτών µε τη ιοίκηση επιβάλλεται η επίδειξη του πρωτοτύπου των προαναφεροµένων εγγράφων; Για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών, κατά τις συναλλαγές τους µε τη ιοίκηση, επιβάλλεται η επίδειξη του πρωτοτύπου των προαναφερόµενων εγγράφων. 3.- Κατά την διεκπεραίωση κάθε διοικητικής διαδικασίας, ποια στοιχεία του ενδιαφεροµένου πρέπει να αναγράφονται; Κατά την διεκπεραίωση κάθε διαδικασίας θα αναγράφονται τα στοιχεία εκείνου του µέσου απόδειξης που επιδεικνύεται από τον πολίτη, όπως π.χ. στην περίπτωση που επιδεικνύεται η άδεια οδήγησης αναγράφεται ο αριθµός της άδειας αυτής, στην περίπτωση που επιδεικνύεται το ατοµικό βιβλιάριο υγείας αναγράφε- 35

38 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ται ο αριθµός µητρώου του ασφαλισµένου κ.λπ. 4.- Το προσκοµισθέν ατοµικό βιβλιάριο υγείας γίνεται αποδεκτό από την ιοίκηση, ακόµα και αν δεν έχει θεωρηθεί για το τρέχον έτος ή η άδεια οδήγησης, ακόµα και αν έχει λήξει; Γίνονται δεκτά το ατοµικό βιβλιάριο υγείας, ακόµα και αν δεν έχει θεωρηθεί για το τρέχον έτος, καθώς και η άδεια οδήγησης, ακόµα και αν έχει λήξει, µε την προϋπόθεση ότι δεν έχουν µεταβληθεί τα βασικά στοιχεία του κατόχου τους. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Είναι προφανές ότι ο κάτοχος είναι υπεύθυνος να δηλώνει την τυχόν µεταβολή των στοιχείων του (π.χ. αλλαγή επωνύµου). 5.- Ποια είναι η αποδεικτική ισχύς του διαβατηρίου «παλαιού τύπου» και του δελτίου «παλαιού τύπου» ή της «κοµµένης» αστυνοµικής ταυτότητας, κατά την διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών Ελλήνων πολιτών; α) Λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα βασικά στοιχεία της ταυτότητας του προσώπου που κατέχει το διαβατήριο (π.χ. όνοµα, επώνυµο, έτος γέννησης κ.λπ.) και τα οποία είναι απαραίτητα για τις συναλλαγές του µε την ιοίκηση είναι σταθερά (αµετάβλητα) και µε σκοπό την ταχύτερη και καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, τα διαβατήρια «παλαιού τύπου» ως επίσηµα έγγραφα του ελληνικού κράτους, αποδεικτικά των εν λόγω στοιχείων, γίνονται δεκτά για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας των ενδιαφεροµένων κατά την διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών, που προβλέπονται από τις διατάξεις του «Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας», όπως π.χ. υποβολή αιτήσεων προς την ιοίκηση, επικύρωση αντιγράφων εγγράφων στις περιπτώσεις που προβλέπεται, βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής. Αντίθετα, δεν µπορούν να γίνονται δεκτά ως ταξιδιωτικά έγγραφα, λόγω µεταβολής του θεσµικού πλαισίου έκδοσής τους. β) Για τους ίδιους λόγους γίνονται δεκτά αποκλειστικά για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας προσώπου, κατά την διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών, και τα δελτία «παλαιού τύπου» ή «κοµµένης» αστυνοµικής ταυτότητας(αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.18/οικ.5812/ έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ...Α). Επίσης, οι παλαιού τύπου ταυτότητες, στις οποίες, λόγω παρέλευσης πολλών ετών από την έκδοσή τους δεν είναι αναγνωρίσιµο το πρόσωπο που προσκοµίζει την ταυτότητα σε σχέση µε τη φωτογραφία του δελτίου, ως επίσηµα έγγραφα του Ελληνικού κράτους γίνονται δεκτά για την απόδειξη των στοιχείων ταυτότητας των ενδιαφεροµένων, κατά τη διεκπεραίωση διοικητικών διαδικασιών (αριθ. Ι- ΣΚΠΟ/Φ.18/7974/ έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ...Α). ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Είναι προφανές ότι ο κάτοχος των προαναφερθέντων εγγράφων είναι υπεύθυνος να δηλώνει την τυχόν µεταβολή των στοιχείων του (π.χ. αλλαγή επωνύµου). 6.- Γίνεται δεκτό το δελτίο ταυτότητας πολιτών Κρατών- Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), του οποίου έχει λήξει ο χρόνος ισχύος του, κατά την διεκπεραίωση υποθέσεών τους από τις διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.; 36

39 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Γίνεται δεκτό το δελτίο ταυτότητας πολιτών Κρατών- Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), του οποίου έχει λήξει ο χρόνος ισχύος, όταν το προσκοµίζουν για την διεκπεραίωση υποθέσεών τους στις διοικητικές Αρχές, εποµένως και στις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητάς τους, δεδοµένου ότι: α) Εφόσον για τους Έλληνες πολίτες, στις διοικητικές διαδικασίες γίνονται δεκτά, µεταξύ άλλων, για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητάς τους τα δελτία «παλαιού τύπου» ή η «κοµµένη» αστυνοµική ταυτότητα (βλέπε έγγραφα προηγούµενης ερώτησης) και για τους πολίτες Κρατών- Μελών της Ε.Ε., η ταυτότητα των οποίων σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως ισχύει, αποδεικνύεται και από το δελτίο ταυτότητας, αναλογικά εφαρµόζεται το ίδιο µε τους ηµεδαπούς, γιατί η απόδειξη των στοιχείων ταυτότητας από δελτίο ταυτότητας που έχει λήξει δεν διαφοροποιείται ανάλογα µε την υπηκοότητα του κατόχου της ταυτότητας. β) Αφού το δελτίο ταυτότητας που έχει λήξει θεωρείται, γενικά, ως έγγραφο ικανό για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας του κατόχου του, για την διεκπεραίωση διοικητικών υποθέσεων, πρόκειται για µια κατηγορική ιδιότητα αυτού, η οποία δεν αλλοιώνεται όταν αφορά σε δελτίο ταυτότητας πολιτών κρατών- µελών της Ε.Ε. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Είναι προφανές ότι ο κάτοχος είναι υπεύθυνος να δηλώνει την τυχόν µεταβολή των στοιχείων του (π.χ. αλλαγή επωνύµου). (αριθ ΕΞ 2012/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ /321109/ όµοιο της ιεύθυνσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνοµίας του Υπουργείου ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη). 7.- Τι ισχύει ως προς τα µέσα απόδειξης των στοιχείων της ταυτότητας των πολιτών-υπηκόων τρίτων χωρών, που έχουν κυρώσει τη Συνθήκη Σένγκεν; Σύµφωνα µε το αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/19497/ (Α Α: Β4ΘΓΧ-ΡΧΙ) έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η.. και τα µνηµονευόµενα σε αυτό µε αριθ.φ /ασ 39223/ και 1016/6/377 α / όµοια της ιεύθυνσης ικαιοσύνης, Εσωτερικών Υποθέσεων & Σένγκεν του Υπουργείου Εξωτερικών και του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας του Υπουργείου ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, αντίστοιχα: α) ικαιούχοι του δικαιώµατος της ελεύθερης κυκλοφορίας στο χώρο Σένγκεν λογίζονται, πέραν των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και των µελών της οικογενείας τους και οι υπήκοοι τρίτων χωρών και τα µέλη οικογενείας τους, δυνάµει αντίστοιχων συµφωνιών, που έχουν συναφθεί µεταξύ της Ε.Ε. και των εν λόγω χωρών. Οι πολίτες της Ελβετίας, της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του Λιχτενστάιν, 37

40 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ των οποίων οι χώρες τους έχουν συνάψει σχετικές Συµφωνίες µε την Ε.Ε., απολαύουν δικαιώµατος ελεύθερης κυκλοφορίας ισοδυνάµου µε εκείνο των πολιτών της Ε.Ε. Εφόσον οι πολίτες των ανωτέρω χωρών εξοµοιώνονται ως προς το δικαίω- µα εισόδου τους στην Ελλάδα µε τους πολίτες κρατών- µελών της Ε.Ε., αναλογικά θα εφαρµόζεται και σε αυτούς, ως προς το ειδικότερο ζήτηµα του τύπου των εγγράφων που δύνανται να επιδεικνύουν κατά την είσοδο στη χώρα, η Οδηγία 2004/38/ΕΚ (Π.. 106/2007- Α 135) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 29ης Απριλίου 2004, που προβλέπει ότι: «τα κράτη µέλη επιτρέπουν την είσοδο στην επικράτειά τους σε κάθε πολίτη της Ένωσης, ο οποίος φέρει ισχύον δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο» (άρθρο 5). β) Από το συνδυασµό των διατάξεων των άρθρων 5 της προαναφερθείσας Oδηγίας και της παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως αντικαταστάθηκε µε τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 3731/2008 (Α 263), προκύπτει ότι τα στοιχεία ταυτότητας των πολιτών των ως άνω χωρών, που έχουν κυρώσει την Συνθήκη Σένγκεν, αποδεικνύονται από τα έγγραφα µε τα οποία αποδεικνύονται και τα στοιχεία ταυτότητας των πολιτών κράτους-µέλους της Ε.Ε., δηλαδή πρωτότυπο δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο σε ισχύ. Συνεπώς, για τους πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίες έχουν κυρώσει τη Συνθήκη Σένγκεν (δηλαδή της Ελβετίας, της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του Λιχτενστάιν), οι ιοικητικές Αρχές και τα Κ.Ε.Π. υποχρεούνται να αποδέχονται το πρωτότυπο δελτίο ταυτότητας ή το διαβατήριο σε ισχύ, για την διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών (όπως π.χ. βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφεροµένου), που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας (Ν. 2690/1999, όπως ισχύει). (αριθ ΕΞ 2012/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.15/19497/ (Α Α: Β4ΘΓΧ-ΡΧΙ) έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..). 8.- Ποια είναι η αποδεικτική ισχύς του «ελτίου αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού (γνωστό και ως Ροζ κάρτα )» και της «Άδειας παραµονής αλλοδαπού»; «ελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού (γνωστό και ως Ροζ κάρτα )» και η «Άδεια παραµονής αλλοδαπού», τα οποία εκδίδονται από τις αρµόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου ηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, σύµφωνα µε τις διατάξεις της κείµενης νοµοθεσίας, γίνονται αποδεκτά από τις διοικητικές αρχές και τα Κ.Ε.Π. της χώρας, για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας των αλλοδαπών πολιτών, κατά την διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών, που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει. (αριθ ΕΞ 2013/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε 38

41 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.18/10991/ (Α Α: ΒEX4X-ΞΧΓ) έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..). 9.- Τα αιτήµατα προς τη ιοίκηση µπορούν να υποβάλλονται από τους άµεσα ενδιαφεροµένους ή µπορούν να υποβάλλονται και από τρίτα πρόσωπα; Σύµφωνα µε την παρ. 1 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 «Αίτηση του ενδιαφεροµένου για την έκδοση διοικητικής πράξης απαιτείται όταν το προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις». Εποµένως: α) Τα αιτήµατα προς την ιοίκηση, για την διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και η παραλαβή των τελικών πράξεων, γίνονται από τους άµεσα ενδιαφερο- µένους. Και τούτο, προκειµένου να αποδεικνύεται, αφενός η ταυτότητα του ενδιαφεροµένου και αφετέρου να διασφαλίζονται τα έννοµα αποτελέσµατα της βούλησής του, είτε αφορά στην έκδοση πράξης, είτε σε οποιαδήποτε άλλη διαδικασία. β) Για τους ίδιους λόγους, τρίτα πρόσωπα µπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις και να παραλαµβάνουν τελικές πράξεις, αντί των άµεσα ενδιαφεροµένων, µόνο όταν φέρουν την νόµιµη, για το σκοπό αυτό, εξουσιοδότηση, στην οποία έχει βεβαιωθεί το γνήσιο της υπογραφής του άµεσα ενδιαφεροµένου, από οποιαδήποτε ιοικητική Αρχή, κατά τον Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας. ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ 10.- ικαιούνται οι δικηγόροι να παραλαµβάνουν έγγραφα διοικητικών υπηρεσιών, χωρίς έγγραφη εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο των εντολέων τους; Οι δικηγόροι δεν θεωρούνται τρίτα πρόσωπα όταν εκπροσωπούν τους εντολείς τους και δικαιούνται να παραλαµβάνουν έγγραφα διοικητικών υπηρεσιών, χωρίς έγγραφη εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο, γιατί ως εξουσιοδότηση προς το πρόσωπό τους ισχύει και αρκεί η νόµιµη προφορική εντολή που τους δίδεται, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις του Ν. 4194/2013 (Α 208). Ειδικότερα: α) Όταν ο δικηγόρος υποβάλλει και υπογράφει την αίτηση για λογαριασµό του πελάτη του, παρακολουθεί την πορεία της και παραλαµβάνει την τελική πράξη χωρίς άλλη διαδικασία ή απαίτηση. β) Όταν η αίτηση έχει ήδη υποβληθεί από τον ενδιαφερόµενο ή τρίτο και προσέρχεται δικηγόρος για την παρακολούθησή της ή την παραλαβή της τελικής διοικητικής πράξης, τότε του ζητείται να δηλώσει επί τόπου την πληρεξουσιότητά του, το ονοµατεπώνυµό του, την διεύθυνσή του και τον αριθµό µητρώου του ικηγορικού Συλλόγου στον οποίο ανήκει. 39

42 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ 11.- Πως ικανοποιούν οι διοικητικές Αρχές, εποµένως και οι Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., τα αιτήµατα πρόσβασης των δικηγόρων σε έγγραφα; Οι διοικητικές Αρχές, εποµένως και οι Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., ικανοποιούν τα αιτήµατα πρόσβασης σε έγγραφα (διοικητικά ή ιδιωτικά), εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει, ανεξάρτητα αν το αίτηµα αυτό έχει υποβληθεί από τον ίδιο τον ενδιαφερόµενο ή από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του. (αριθ /0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.18/16766/ όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησηςτου Υπουργείου Εσωτερικών) Θεωρούνται οι δικηγόροι τρίτα πρόσωπα όταν εκπροσωπούν νοµικά πρόσωπα, εταιρείες, ΟΤΑ, σωµατεία κ.λπ. στις διοικητικές Αρχές, εποµένως και στις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., για την άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε έγγραφα; Οι δικηγόροι δεν θεωρούνται τρίτα πρόσωπα όταν εκπροσωπούν νοµικά πρόσωπα, εταιρείες, ΟΤΑ, σωµατεία κ.λπ. στις διοικητικές Αρχές, εποµένως και στις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., για την άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε έγγραφα, καθόσον από την κείµενη νοµοθεσία ουδεµία διάκριση γίνεται, µε βάση την υπόσταση του ενδιαφεροµένου, αν είναι δηλαδή φυσικό ή νοµικό πρόσωπο. Συνεπώς και στις περιπτώσεις αυτές ισχύει και αρκεί η νόµιµη προφορική εντολή που τους δίδεται, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις του Ν. 4194/2013, προκειµένου να υποβάλουν αιτήσεις και να παραλαµβάνουν έγγραφα, για λογαριασµό του εντολέα τους (βλέπε ερώτηση µε α/α 10 και αντίστοιχη απάντηση της ίδιας ενότητας και έγγραφο της προηγούµενης ερώτησης) Υπό ποιες προϋποθέσεις µπορούν οι δικηγόροι να υπογράφουν υπεύθυνες δηλώσεις ή έντυπα που υπέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης, για λογαριασµό των εντολέων τους; Για την υπογραφή υπεύθυνων δηλώσεων ή εντύπων, που υπέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης, από δικηγόρους, για λογαριασµό των εντολέων τους, εφαρµόζεται η αριθ. 563/2005 Γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Ν.Σ.Κ., που έχει γίνει δεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, σύµφωνα µε την οποία «πρόσωπα εφοδιασµένα µε πληρεξούσιο ειδικό για τη διεκπεραίωση µιας υποθέσεως και στα πλαίσια αυτής, µπορούν να συµπληρώνουν και να υπογράφουν για λογαριασµό τρίτων, υπεύθυνες δηλώσεις του άρθρου 8 του Ν. 1599/86. Τέτοιες δηλώσεις, επίσης, πολύ περισσότερο, µπορούν να υπογράφουν και πρόσωπα που χωρίς να συνδέονται ή να έχουν σχέση µε το χειρισµό οποιασδήποτε υποθέσεως, εξουσιοδοτούνται ειδικά για το σκοπό αυτό καιστο σχετικό (ειδικό) πληρεξούσιο αναγράφεται επακριβώς το πε- 40

43 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ριεχόµενο των δηλώσεων που πρόκειται να υπογράψουν» Πρέπει οι πληρεξούσιοι δικηγόροι στην αίτηση που υποβάλλουν και υπογράφουν για λογαριασµό των εντολέων τους προς τις διοικητικές αρχές, εποµένως και προς τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., κατά την άσκηση του δικαιώµατος πρόσβασης σε έγγραφα, να αναγράφουν τα στοιχεία της ταυτότητας των εντολέων τους; Προκειµένου να διαπιστώσει η Υπηρεσία αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του δικαιώµατος πρόσβασης στα έγγραφα, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως ισχύει, πρέπει στην αίτηση να αναγράφονται τα στοιχεία της ταυτότητας του άµεσα ενδιαφεροµένου (εντολέα), ανεξάρτητα αν το αίτηµα αυτό έχει υποβληθεί από τον ίδιο τον ενδιαφερόµενο ή από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του. (αριθ ΕΞ 2013/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/ Φ.18/ 3097/ όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους- Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υ. Ι.Μ.Η..). ENOTHTA Ε : ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΙΕΝΕΡΓΟΥΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ 1.- Ποιος είναι ο ορισµός της επίσηµης µετάφρασης; Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 3712/2008 (Α 225), όπως ισχύει: «Επίσηµη µετάφραση είναι η έγκυρη, ακριβής και επικυρωµένη µετάφραση ενός κειµένου από τις ξένες γλώσσες στην ελληνική και αντίστροφα που γίνεται σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις του παρόντος». (Σχετικό είναι και το άρθρο 454 του Κώδικα Πολιτικής ικονοµίας: «Αν το έγγραφο που προσάγεται έχει συνταχθεί σε ξένηγλώσσα, υποβάλλεται µαζί και επίσηµη µετάφρασή του επικυρωµένη από τουπουργείο Εξωτερικών ή άλλο αρµόδιο κατά το νόµο πρόσωπο»). 2.- Ποια Υπηρεσία και ποια πρόσωπα δικαιούνται να διενεργούν επίση- µες µεταφράσεις, σύµφωνα µε το Ν. 3712/2008; Η Υπηρεσία και τα πρόσωπα που δικαιούνται να διενεργούν επίσηµες µεταφράσεις καθορίζονται στις διατάξεις των άρθρων 2 και 16 του νόµου αυτού. Επισήµανση: Μετά από την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Εξωτερικών για την έναρξη εφαρµογής του νέου συστήµατος µετάφρασης, κατά την παρ. 2 του άρθρου 47 του Ν. 3712/2008, όπως ισχύει θα καταργηθεί κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που αναφέρεται σε θέµατα τα οποία ρυθµίζονται µε τον νόµο αυτό, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. θ του άρθρου 48 αυτού, µε εξαίρεση τις αναφερόµενες στον Κώδικα περί ικηγόρων (περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 36 του Ν. 4194/2013- Α 208). Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής, θα 41

44 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ εξακολουθήσουν να ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 3566/2007 (Α 117) «Κύρωση ως Κώδικα του «Οργανισµού του Υπουργείου Εξωτερικών», όπως ισχύει. 3.- Μέχρι την έναρξη εφαρµογής του νέου συστήµατος µετάφρασης, ποιές είναι οι αρµόδιες υπηρεσίες και τα πρόσωπα, που µεταφράζουν έγκυρα ξενόγλωσσα κείµενα; Αρµοδιότητα διενέργειας έγκυρης µετάφρασης εγγράφων (δηµόσιων και ιδιωτικών), έχουν: α) Η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών (άρθρο 22 του Ν. 3566/ Α 117 και άρθρο 6 του Ν. 3712/ Α 225), όπως ισχύουν. Σύµφωνα µε την αριθ. 335/2002 Γνωµοδότηση του Ν.Σ.Κ., η επίσηµη µετάφραση δηµόσιου ή ιδιωτικού εγγράφου, από την ελληνική σε ξένη γλώσσα ή αντιστρόφως, που διενεργεί η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, αποτελεί έγγραφο διοικητικής αρχής. Εποµένως, οι υπηρεσίες υποχρεούνται να δέχονται απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα (φωτοτυπίες) από το πρωτότυπο ή το ακριβές αντίγραφο αυτής, σύµφωνα µε τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014. β) Οι δικηγόροι. Η µετάφραση που διενεργούν οι δικηγόροι έχει πλήρη ισχύ έναντι οποιασδήποτε ικαστικής ή άλλης Αρχής, εφόσον συνοδεύεται από επικυρωµένο αντίγραφο του εγγράφου που µεταφράστηκε και ο δικηγόρος βεβαιώνει ότι έχει επαρκή γνώση της γλώσσας από και προς την οποία µετέφρασε (περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 36 του Ν. 4194/ Α 208). Επισήµανση: Οι διοικητικές αρχές, εποµένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε, υποχρεούνται να αποδέχονται τα απλά, ευανάγνωστα αντίγραφα (φωτοτυπίες) των αλλοδαπών εγγράφων και της µετάφρασης αυτών που διενεργήθηκε από δικηγόρο, εφόσον τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί προηγουµένως από δικηγόρο, σύµφωνα µε τις διατάξεις του τρίτου και τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, βλέπε και ερώτηση µε α/α 6 και αντίστοιχη απάντηση στην ενότητα Β του Εγχειριδίου). γ) Οι συµβολαιογράφοι, η αρµοδιότητα των οποίων καλύπτει τη µετάφραση στην ελληνική, των ξενόγλωσσων εγγράφων, που είναι χρήσιµα για την κατάρτιση πράξεων της αρµοδιότητάς τους (παρ. 2 άρθρου 1 Ν. 2830/2000-Α 96, όπως ισχύει). 4.- Γίνονται αποδεκτές από την ιοίκηση, οι µεταφράσεις που διενεργούν οι πτυχιούχοι µεταφραστές του Ιονίου Πανεπιστηµίου; εν υφίστανται διατάξεις νόµου, οι οποίες να ρυθµίζουν το θέµα της αποδοχής ή όχι από την ιοίκηση των µεταφράσεων, που διενεργούν οι µεταφραστές- πτυχιούχοι του Ιονίου Πανεπιστηµίου. Το συγκεκριµένο θέµα έχει αντιµετωπιστεί: α) µε την αριθ. 495/2004 Γνωµοδότηση του Γ Τµήµατος του Ν.Σ.Κ., που έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης και σύµφωνα, µε την οποία οι µεταφράσεις των πτυχιούχων µεταφραστών 42

45 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ του Ιονίου Πανεπιστηµίου δεν είναι υποχρεωτικά αποδεκτές από τη ιοίκηση και δεν αποτελούν έγγραφα προερχόµενα από ιοικητική Αρχή και β) µε την αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ22/5583/ εγκύκλιο του Υφυπουργού Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, σύµφωνα µε την οποία εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της ιοίκησης να δέχεται ή όχι τις εν λόγω µεταφράσεις. Tα κριτήρια που υιοθετούν οι ιοικητικές Αρχές, συνεπώς και οι Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. για την άσκηση της διακριτικής τους ευχέρειας, προσδιορίζονται από τις ίδιες, καθόσον κάθε ιοικητική Αρχή έχει τις ιδιαιτερότητές της και τις δικές της προτεραιότητες, στα πλαίσια των αρµοδιοτήτων της. Κατά την άποψή µας, οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών, εποµένως και της Γ.Γ..Ε., σε κάθε περίπτωση που απαιτείται για την διεκπεραίωση κάποιας υποθέσεως, η υποβολή µεταφράσεως και η µετάφραση που προσκοµίζεται από τον ενδιαφερόµενο έγινε από πτυχιούχο µεταφραστή του Ιονίου Πανεπιστη- µίου, προκειµένου να ασκήσουν τη διακριτική τους ευχέρεια περί αποδοχής ή µη των µεταφράσεων αυτών, πρέπει να λαµβάνουν υπόψη: β1) την διασφάλιση των συµφερόντων του ηµοσίου και των πολιτών, β2) την κατηγορία και τη σπουδαιότητα του εγγράφου, β3) την σπουδαιότητα και την ιδιαιτερότητα της προς διεκπεραίωση υποθέσεως, β4) την εξυπηρέτηση των πολιτών, β5) την εύρυθµη λειτουργία των υπηρεσιών και β6) την αποτελεσµατική και ταχεία αντιµετώπιση των σχετικών υποθέσεων, µε ταυτόχρονη διασφάλιση των υπαλλήλων από οποιαδήποτε αµφισβήτηση της ηθικής τους υποστάσεως. ENOTHTA ΣΤ : ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΣΕ ΑΛΛΟ ΑΠΑ ΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ (ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ- ΠΡΟΞΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ- ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ) 1.- Σε ποια έγγραφα εφαρµόζεται ο Ν. 1497/1984 (Α 188) «Σύµβαση που καταργεί την υποχρέωση επικύρωσης των αλλοδαπών δηµόσιων εγγράφων»; Στα δηµόσια έγγραφα που έχουν συνταχθεί στο έδαφος ενός συµβαλλόµενου Κράτους και πρέπει να προσαχθούν στο έδαφος άλλου συµβαλλόµενου Κράτους (άρθρο 1 του Ν. 1497/1984). 2.- Ποια θεωρούνται δηµόσια έγγραφα για την εφαρµογή της Σύµβασης της Χάγης; Ως δηµόσια έγγραφα, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.1497/1984, θεωρούνται: α) τα έγγραφα που προέρχονται από αρχή ή δηµόσιο υπάλληλο δικαιοδοτικού 43

46 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ οργάνου του Κράτους, συµπεριλαµβανοµένων και των εγγράφων που προέρχονται από την εισαγγελική αρχή, δικαστικό γραµµατέα, ή δικαστικό επιµελητή, β) τα διοικητικά έγγραφα, γ) τα συµβολαιογραφικά έγγραφα, δ) οι επίσηµες βεβαιώσεις, όπως βεβαιώσεις καταχωρίσεως, θεωρήσεις για βέβαιη χρονολογία και επικυρώσεις υπογραφής που τίθενται σε ιδιωτικό έγγραφο. 3.- Σε ποια έγγραφα δεν εφαρµόζεται η Σύµβαση της Χάγης; α) στα έγγραφα που εκδόθηκαν από διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες, β) στα διοικητικά έγγραφα που σχετίζονται άµεσα µε εµπορική ή τελωνειακή πράξη. 4.- Ποια διατύπωση απαιτείται από το Κράτος, στο οποίο πρέπει να προσαχθούν τα προαναφερθέντα έγγραφα; Η επίθεση επισηµειώσεως (σφραγίδα Apostille) - (άρθρο 3 του Ν. 1497/1984). 5.- Ποια στοιχεία πιστοποιεί η επισηµείωση; Πιστοποιεί τη γνησιότητα της υπογραφής, την ιδιότητα µε την οποία ενήργησε ο υπογράφων το έγγραφο και, ενδεχοµένως, την ταυτότητα της σφραγίδας ή του επισήµατος που φέρει το έγγραφο. Η υπογραφή, η σφραγίδα ή το επίσηµα πάνω στην επισηµείωση απαλλάσσονται από κάθε πιστοποίηση (άρθρο 5 του Ν. 1497/1984). 6.- Που τίθεται η επισηµείωση; Στο ίδιο το έγγραφο ή σε πρόσθεµα (άρθρο 4 του Ν. 1497/1984). 7.- Ποιος ορίζει τις αρχές που χορηγούν την επισηµείωση; Κάθε συµβαλλόµενο κράτος ορίζει τις αρχές στις οποίες παρέχεται η αρµοδιότητα να χορηγούν την επισηµείωση (άρθρο 6 του Ν. 1497/1984). 8.- Ποια Κράτη έχουν προσχωρήσει στη σύµβαση της Χάγης; (βλέπε Πίνακα 1). 9.- Χορηγείται επισηµείωση σε στρατιωτικά πληρεξούσια, που καταρτίζονται σύµφωνα µε τη νοµοθεσία των Ηνωµένων Πολιτειών Αµερικής (Η.Π.Α); Τα στρατιωτικά πληρεξούσια (Military Power of Attorney), που καταρτίζονται κατ εφαρµογή της νοµοθεσίας των Η.Π.Α, ισχύουν εκτός Η.Π.Α, µόνο εφόσον φέρουν την επισηµείωση (σφραγίδα Apostille) (αριθ /552/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικώνκαι το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. 770/14/ΑΣ2559/ όµοιο της Ε3 ιεύθυνσης ιοικητικών και ικα- 44

47 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ στικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών) Γίνονται αποδεκτά από τις ελληνικές διοικητικές Αρχές, εποµένως και από τις υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., τα δηµόσια έγγραφα, που εκδίδονται από τις Αρχές του κράτους της ηµοκρατίας της Μολδαβίας και φέρουν ηλεκτρονική επισηµείωση (e-apostille); Oι διοικητικές Αρχές, εποµένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., κάνουν αποδεκτά τα δηµόσια έγγραφα, τα οποία εκδίδονται από τις Αρχές του κράτους της η- µοκρατίας της Μολδαβίας και φέρουν ηλεκτρονική επισηµείωση (e-apostille). Επισηµαίνεται, επίσης, ότι το αντίγραφο της e-apostille θα συνοδεύει πάντα το έγγραφο στο οποίο αφορά, το οποίο πρέπει να είναι πρωτότυπο ή ακριβές αντίγραφο της Υπηρεσίας που το εξέδωσε, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν.1497/1984 (Α 188) και ότι προβλέπεται διαδικασία ελέγχου της e- apostille, στις περιπτώσεις, που κάποια υπηρεσία θέλει να προβεί σε επιβεβαίωσή της. Η διαδικασία αυτή περιγράφεται στο αριθ. 3762/ (ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ, Α Α: ΒΙΡ8Ν - 4ΝΣ) έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης ιαδικασιών της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο κοινοποιήθηκε στις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών µε το αριθ ΕΞ 2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξηςτης Γ.Γ..Ε Απαιτείται ή όχι χορήγηση επισηµείωσης στα έγγραφα που έχουν συνταχθεί στο έδαφος της Κυπριακής ηµοκρατίας και προσάγονται σε Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών; Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 12 Ν. 1548/1985 (Α 95) «Κύρωση Σύµβασης νοµικής συνεργασίας µεταξύ της Ελληνικής ηµοκρατίας και της Κυπριακής ηµοκρατίας σε θέµατα αστικού, οικογενειακού, εµπορικού και ποινικού δικαίου»: α) Για την κυκλοφορία δηµόσιων εγγράφων µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου δεν απαιτείται η θεώρηση Apostille, γιατί µε τις διατάξεις της παρ. 1 του προαναφερθέντος άρθρου και Νόµου, ορίζεται ότι τα έγγραφα αυτά έχουν ρητώς απαλλαγεί από την επικύρωση. β) Για την κυκλοφορία ιδιωτικών εγγράφων µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, απαιτείται η θεώρηση Apostille, δεδοµένου ότι µε τις διατάξεις της παρ. 2 του προαναφερθέντος άρθρου, δεν απαλλάσσονται από την επικύρωση. γ) Οι εξουσιοδοτήσεις και τα πληρεξούσια,που συντάσσονται στην Κύπρο είτε από δικηγόρους είτε από πιστοποιούντες υπαλλήλους, εµπίπτουν στην κατηγορία των ιδιωτικών εγγράφων, καθώς δεν θεωρούνται δηµόσια έγγραφα σύµφωνα µε την Κυπριακή νοµοθεσία και ούτε µπορεί να λεχθεί ότι συντάσσονται από πρόσωπα τα οποία θεωρούνται ως «δηµόσια αρχή». Συνεπώς, οι εξουσιοδοτήσεις και τα πληρεξούσια, που έχουν συνταχθεί, κατά τα ανωτέρω, στο έδαφος της Κυπριακής ηµοκρατίας, πρέπει να φέρουν την θεώρηση Apostille, όταν προσκοµίζονται από τους ενδιαφεροµένους στις Υπηρεσίες του Υπουργείου (.Ο.Υ. κ.λπ.), για τη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους. 45

48 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ 12.- Πως γίνονται δεκτά τα αλλοδαπά δηµόσια έγγραφα, που προσκοµίζονται από τους ενδιαφερόµενους στις.ο.υ.; Με την αριθ. 233/2000 γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, διευκρινίζεται ότι «Έγγραφα τα οποία προέρχονται από την αλλοδαπή, και µάλιστα δηµόσια, συντεταγµένα σε οποιαδήποτε γλώσσα, δεν µπορούν να γίνουν δεκτά στο εσωτερικό της χώρας µας παρά µόνο αν η γνησιότητα τους βεβαιώνεται κατά τα διεθνή νόµιµα». Στην ίδια γνωµοδότηση επισηµαίνεται, επίσης, ότι «αλλοδαπά δηµόσια έγγραφα των οποίων η γνησιότητα δεν βεβαιώνεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από την Σύµβαση της Χάγης, ή, εφόσον προέρχονται από χώρα που δεν έχει συµβληθεί στην Σύµβαση αυτή, των οποίων η γνησιότητα δεν βεβαιώνεται κατά τα διεθνή νόµιµα (προξενική διαδικασία), δεν µπορούν να γίνουν δεκτά παντάπασιν από τις ελληνικές διοικητικές αρχές». Ειδικότερα, τα έγγραφα που χορηγούνται από φορολογικές υπηρεσίες ξένων κρατών, µέσω διαδικτύου και δεν φέρουν υπογραφή και σφραγίδα της εκδούσας αρχής, τα οποία προσκοµίζονται στις.ο.υ., χωρίς την κατά περίπτωση επιση- µείωση ή θεώρηση, δεν γίνονται δεκτά. Στην περίπτωση αυτή, οι ενδιαφερόµενοι πρέπει να απευθύνονται στις αρµόδιες υπηρεσίες των κρατών προέλευσης των εγγράφων, οι οποίες θα τους ενηµερώνουν για την διαδικασία, σύµφωνα µε την οποία θα τίθεται στα έγγραφα αυτά η αντίστοιχη σφραγίδα της επισηµείωσης ή της θεώρησης. Επισηµαίνεται, επίσης, ότι υφίστανται περιπτώσεις: α) εγγράφων που έχουν συνταχθεί από διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες, τα οποία απαλλάσσονται της επικύρωσης από το Τµήµα Επικυρώσεων του Κέντρου Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης Πολιτών Απόδηµου Ελληνισµού (Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε.)του Υπουργείου Εξωτερικών (βλέπε ερώτηση µε α/α 18). β) αλλοδαπών δηµοσίων εγγράφων, τα οποία απαλλάσσονται από την υποχρέωση επικύρωσης (σφραγίδα apostille) ή οποιασδήποτε άλλης ισοδύναµης διατύπωσης (βλέπε ερώτηση µε α/α 19), γ) αλλοδαπών δηµοσίων εγγράφων, στα οποία η επικύρωση της υπογραφής γίνεται µόνο από την οικεία ελληνική προξενική αρχή στις χώρες προέλευσης (βλέπε ερώτηση µε α/α 20) δ) αλλοδαπών δηµοσίων εγγράφων, στα οποία η επικύρωση της υπογραφής γίνεταιµόνο από τις έµµισθες Προξενικές Αρχές της Ελλάδας στις χώρες προέλευσης (βλέπε ερώτηση µε α/α 21) και (αριθ ΕΞ 2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε.) Τι ισχύει για τα Κράτη που δεν έχουν προσχωρήσει στη σύµβαση της Χάγης; Ισχύει η προξενική θεώρηση. 46

49 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ 14.- Ποιες διατάξεις προβλέπουν τη διαδικασία της προξενικής θεώρησης; Η υποχρέωση χορήγησης προξενικής θεώρησης στα έγγραφα Κρατών, που δεν έχουν προσχωρήσει στη Σύµβαση του Ν. 1497/1984 (Α 188) «Κύρωση Σύµβασης που καταργεί την υποχρέωση επικύρωσης των αλλοδαπών δηµόσιων εγγράφων» (Σύµβαση της Χάγης), προκύπτει από το προοίµιο της προαναφερθείσας Σύµβασης, καθώς και από το δικαίωµα κάθε Κράτους, ως υποκειµένου του ηµοσίου ιεθνούς ικαίου, να ασκεί κυριαρχικές εξουσίες εντός των εδαφικών του ορίων και να καθορίζει διατυπώσεις για την αναγνώριση των αλλοδαπών εγγράφων στην εσωτερική έννοµη τάξη του Ποια έγγραφα χρήζουν προξενικής θεώρησης; Η υποχρέωση χορήγησης προξενικής θεώρησης, για τα Κράτη που δεν έχουν προσχωρήσει στην Σύµβαση της Χάγης, αφορά στα έγγραφα που απαριθµούνται στο άρθρο 1 του Ν. 1497/1984 (βλέπε ερώτηση µε α/α 2 της ίδιας ενότητας και αντίστοιχη απάντηση), τα οποία συντάσσονται στο έδαφός τους και πρόκειται να προσαχθούν στο έδαφος άλλου Κράτους Τι πιστοποιεί η προξενική θεώρηση; Η προξενική θεώρηση πιστοποιεί ότι το περιεχόµενο του εγγράφου αναγνωρίζεται ως έγκυρο και το ίδιο το έγγραφο ως γνήσιο από την αλλοδαπή έννοµη τάξη Ποιες είναι οι αρµόδιες δηµόσιες αρχές για τη χορήγηση της προξενικής θεώρησης; Αρµόδιες δηµόσιες Αρχές για την χορήγηση της προξενικής θεώρησης είναι οι έµµισθες και άµισθες προξενικές Αρχές. Οι υπογραφές των διαπιστευµένων υπαλλήλων των ξένων διπλωµατικών αρχών στην Ελλάδα, χρήζουν επικύρωσης από το Τµήµα Επικυρώσεων του Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε. του Υπουργείου Εξωτερικών, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 22 του Ν. 3566/2007 (Α 117), όπως ισχύει Υπάρχουν περιπτώσεις εγγράφων, τα οποία απαλλάσσονται της επικύρωσης από το Τµήµα Επικυρώσεων του Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε. του Υπουργείου Εξωτερικών, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 844/1978 (Α 227); Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης «περί καταργήσεως της επικυρώσεως των εγγράφων συνταχθέντων υπό των διπλωµατικών ή προξενικών πρακτόρων» (Λονδίνο, 7 Ιουνίου 1968), η οποία κυρώθηκε στην Ελλάδα µε τον Ν. 844/1978 και τέθηκε σε ισχύ, κατά τους όρους τούτου, την 22α Μαΐου 1979, απαλλάσσονται της επικύρωσης: α) τα έγγραφα που έχουν συνταχθεί από τους διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες ενός συµβαλλόµενου µέρους, υπό την επίσηµη ιδιότητά τους και κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους επί του εδάφους κάθε Κράτους και τα οποία πρέπει να προσαχθούν: 47

50 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ αα) στο έδαφος άλλου συµβαλλόµενου µέρους ή αβ) ενώπιον των διπλωµατικών ή προξενικών πρακτόρων άλλου συµβαλλό- µενου µέρους, που ασκούν τα καθήκοντά τους επί του εδάφους άλλου κράτους, το οποίο δεν είναι µέρος στην Σύµβαση αυτή (παράγραφος 1). β) οι επίσηµες βεβαιώσεις, που αναφέρονται στις καταχωρήσεις εγγράφων, στις θεωρήσεις για βεβαίωση χρονολογίας, η πιστοποίηση υπογραφής που τίθεται από τους διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες και σε άλλα έγγραφα, πλην των προβλεποµένων στην προηγούµενη παράγραφο (παράγραφος 2). Επισήµανση: Η Σύµβαση δεν αφορά σε όλα τα Κράτη. Συµβαλλόµενα Κράτη- Μέλη του Συµβουλίου της Ευρώπης σε αυτή είναι: η Αυστρία, η Γαλλία, η Γερµανία, η Ελβετία, η Ελλάδα, το Ηνωµένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Κύπρος, το Λιχτενστάιν, το Λουξεµβούργο, η Μολδαβία, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Τουρκία και η Τσεχία (βλέπε Πίνακα 2). Ως «διπλωµατικοί και προξενικοί πράκτορες» νοούνται στη Σύµβαση αυτή, τα µέλη του προσωπικού των διπλωµατικών και προξενικών αποστολών του εκάστοτε Συµβαλλόµενου Μέρους, τα οποία φέρουν, προκειµένου περί διπλωµατικών αποστολών, την διπλωµατική ιδιότητα και προκειµένου περί προξενικών αρχών, την ιδιότητα του προξενικού λειτουργού Υπάρχουν έγγραφα που απαλλάσσονται από την υποχρέωση επικύρωσης (σφραγίδα apostille) ή από οποιαδήποτε άλλη ισοδύναµη διατύπωση; Από την 1η Ιουνίου 2014 έχει τεθεί σε ισχύ, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 7 του Ν. 4231/2014 (Α 19), η «Σύµβαση που απαλλάσσει από την επικύρωση ορισµένες πράξεις και έγγραφα». Η εν λόγω Σύµβαση έχει επικυρωθεί από τις χώρες: Αυστρία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεµβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Τουρκία, Πολωνία και Ελλάδα (βλέπε Πίνακα 3). Σύµφωνα µε την προαναφερθείσα Σύµβαση, απαλλάσσονται από την υποχρέωση επικύρωσης ή από οποιαδήποτε ισοδύναµη διατύπωσηοι πράξεις και τα έγγραφα, που διακινούνται µεταξύ των συµβαλλόµενων κρατών και σχετίζονται µε την προσωπική κατάσταση, µε την (δικαιοπρακτική) ικανότητα ή την οικογενειακή κατάσταση φυσικών προσώπων, την ιθαγένεια, την κατοικία ή την διαµονή τους, όποια και αν είναι η χρήση για την οποία προορίζονται, καθώς και οποιεσδήποτε άλλες πράξεις ή έγγραφα, που έχουν εκδοθεί για να χρησιµοποιηθούν ενόψει της τέλεσης γάµου ή της σύνταξης µιας ληξιαρχικής πράξης. (αριθ ΕΞ2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. οικ.22746/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης ιαδικασιών της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών) Τι ισχύει για τα αλλοδαπά δηµόσια έγγραφα χωρών για τις οποίες η Ελλάδα έχει εκφράσει επιφυλάξεις για την προσχώρησή τους στη Σύµβαση 48

51 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ της Χάγης, τα οποία προσκοµίζονται σε Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.; α) Η Ελλάδα έχει διατυπώσει αντιρρήσεις (objections) στην προσχώρηση της Αλβανίας, της Γεωργίας, του Κιργιστάν, της Μογγολίας, του Ουζµπεκιστάν και του Περού στην Σύµβαση της Χάγης του Συνεπώς, για τα έγγραφα των χωρών αυτών «και για όσο διάστηµα δεν έχουν αρθεί οι επιφυλάξεις αυτές, η επικύρωση θα γίνεται µόνο από την οικεία ελληνική προξενική αρχή», σύµφωνα µε τις διατάξεις του εδαφίου γ της παρ. 2 του άρθρου 22 του Ν. 3566/2007 (Α 117 ), όπως ισχύει. β) Η έννοια της επικύρωσης, στις προαναφερθείσεςδιατάξεις του Ν. 3566/2007, αφορά στην βεβαίωση της γνησιότητας της υπογραφής των οργάνων του Κράτους και όχι στο περιεχόµενο των εγγράφων Με ποια διαδικασία γίνεται η επικύρωση υπογραφής σε δηµόσια έγγραφα ορισµένων χωρών της Ασίας και της Αφρικής; Η επικύρωση της υπογραφής στα δηµόσια έγγραφα των χωρών της Αιθιοπίας, της Αλγερίας, της Ινδονησίας, του Ιράκ, του Ιράν, της Κένυας, της Λαϊκής ηµοκρατίας Κονγκό, της Λιβύης, του Μαρόκου, της Νιγηρίας, του Πακιστάν, του Σουδάν και των Φιλιππίνων (βλέπε Πίνακα 4), τα οποία προσκοµίζονται από ενδιαφεροµένους σε δηµόσιες Υπηρεσίες της Ελλάδος, µεταξύ των οποίων και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., για την διεκπεραίωση υποθέσεών τους, γίνεται µόνο από τις έµµισθες Προξενικές Αρχές της Ελλάδος στις χώρες αυτές, προκειµένου να αποτραπούν φαινόµενα εξαπάτησης ηµόσιων Υπηρεσιών, προς ικανοποίηση παρανόµως διεκδικούµενων δικαιωµάτων αλλοδαπών πολιτών, που βρίσκονται στη χώρα µας. Επισηµαίνεται, επίσης, ότι το Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε. δεν επικυρώνει δηµόσια έγγραφα των χωρών αυτών. (αριθ ΕΞ2012/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γ.Γ..Ε. και τα επισυναπτόµενα σε αυτό αριθ / , καθώς και Α.Π.Φ. 750/ΑΣ 4285/ , Α.Π.Φ. 750/ΑΣ 175/ και Α.Π.Φ. 750/ΑΣ 4775/ έγγραφα των Υπουργείων Εσωτερικών και Εξωτερικών) 22.- Ποια είναι η αρµόδια Υπηρεσία για να χορηγεί την επισηµείωση (apostille) στα έγγραφα που εκδίδουν οι Ελληνικές ιοικητικές Αρχές, επο- µένως και οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. (.Ο.Υ. κ.λπ.) και πρέπει να προσαχθούν στο έδαφος άλλου συµβαλλόµενου κράτους; Η οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση (άρθρα 280 και 186 του Ν. 3852/2010-Α 87) Πως ορίζονται οι υπάλληλοι, που είναι επιφορτισµένοι µε το έργο της επικύρωσης* των αντιγράφων εγγράφων, που εκδίδουν οι υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε. (όπως π.χ. οι.ο.υ.) και τα οποία οι ενδιαφερόµενοι θέλουν να προσκοµίσουν στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση για να επιτεθεί επ αυτών η Επισηµείωση (σφραγίδα apostille); Από τον Προϊστάµενο της Υπηρεσίας τους (όπως, π.χ. από τον Προϊστάµενο της.ο.υ.), µε ευθύνη του οποίου αποστέλλεται, ταχυδροµικώς, στην οικεία 49

52 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Αποκεντρωµένη ιοίκηση κατάσταση µε τα δείγµατα της πρωτότυπης υπογραφής των ορισθέντων υπαλλήλων. Σε περίπτωση υπηρεσιακών µεταβολών, η κατάσταση αυτή πρέπει να επικαιροποιείται και τα δείγµατα υπογραφής των υπαλλήλων που θα επιφορτιστούν µε το έργο της διεκπεραίωσης της συγκεκριµένης διαδικασίας, να αποστέλλονται στην παραπάνω Υπηρεσία, κατά τα προαναφερθέντα. *ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, που αφορούν στην κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής επικυρω- µένων αντιγράφων δεν επιφέρουν καµία αλλαγή στις διαδικασίες χορήγησης της επισηµείωσης (apostille) της Σύµβασης της Χάγης (Ν. 1497/1984) ή της προξενικής θεώρησης που τίθενται στο πρωτότυπο ή στο ακριβές αντίγραφο είτε των εγγράφων που υποβάλλονται σε φορέα της αλλοδαπής, είτε των αλλοδαπών εγγράφων που υποβάλλονται εν συνεχεία στην Ελλάδα (βλέπε και την ερώτηση µε α/α 15 της ενότητας Β του Εγχειριδίου) Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβούν οι ενδιαφερόµενοι, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες θέλουν να προσκοµίσουν για την διεκπεραίωση υπόθεσής τους, σε χώρα που έχει προσχωρήσει στην Σύµβαση της Χάγης (N.1497/1984), τα ηλεκτρονικώς υποβληθέντα, µέσω του συστήµατος TA- XISNET, έντυπα Ε1, Ε2, Ε3, Ε5 και Ε9, καθώς και όσα πλέον υποβάλλονται ηλεκτρονικά, µέσω αυτού; Οι ενδιαφερόµενοι θα εκτυπώνουν τα έντυπα από τον υπολογιστή τους και θα τα συνυποβάλλουν στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση, που είναι αρµόδια για την χορήγηση της επισηµείωσης (σφραγίδα apostille), µε υπεύθυνη δήλωση, στην οποία: α) Θα βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής του υπευθύνως δηλούντος από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή τα Κ.Ε.Π., σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 11 του Ν.2690/1999 (Α 45), όπως συµπληρώθηκε µε την παρ.3 του άρθρου 16 του Ν.3345/2005 (Α 138). Είναι προφανές ότι ο υπάλληλος που βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής του υπευθύνως δηλούντος, πρέπει να έχει αποστείλει δείγµα της δικής του υπογραφής στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση. β) Θα αναγράφονται σειρά πληροφοριακών στοιχείων τα οποία είναι µοναδικά, όπως ο Α.Φ.Μ., η ηµεροµηνία και ο αριθµός καταχώρισης του υποβληθέντος εντύπου στην Φορολογική ιοίκηση, καθώς και όποια στοιχεία από τα αναγραφέντα στα πεδία του εντύπου, απαιτείται να επιβεβαιώσει ο ενδιαφερόµενος. (αριθ ΕΞ2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. 275/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης ιαδικασιών της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών). 50

53 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΠΙΝΑΚΑΣ 1 ΚΡΑΤΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΕΙ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ Α/Α ΚΡΑΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. ΑΓΙΟΣ ΒΙΚΕΝΤΙΟΣ ΚΑΙ ΓΡΕΝΑ ΙΝΕΣ 2. ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΙΝΟΣ 3. ΑΓΙΟΣ ΜΑΥΡΙΚΙΟΣ 4. ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ 5. ΑΛΒΑΝΙΑ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 6. ΑΝ ΟΡΑ 7. ΑΝΤΙΓΚΟΥΑ ΚΑΙ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΤΑ 8. ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 9. ΑΡΜΕΝΙΑ 10. ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 11. ΑΥΣΤΡΙΑ 12. ΒΑΝΟΥΑΤΟΥ 13. ΒΕΛΓΙΟ 14. ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 15. ΒΟΣΝΙΑ ΚΑΙ ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ 16. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 17. ΓΑΛΛΙΑ 18. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 19. ΓΕΩΡΓΙΑ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 20. ΓΚΡΕΝΑ Α 21. ΑΝΙΑ 22. ΟΜΙΝΙΚΑ 23. ΟΜΙΝΙΚΑΝΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 24. ΕΚΟΥΑ ΟΡ (ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΣ) 25. ΕΛ ΣΑΛΒΑ ΟΡ 26. ΕΛΒΕΤΙΑ 27. ΕΛΛΑ Α 28. ΕΣΘΟΝΙΑ 29. ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ 30. ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΟΥ ΙΡΛΑΝ ΙΑΣ * 31. ΙΑΠΩΝΙΑ 32. ΙΝ ΙΑ 33. ΙΡΛΑΝ ΙΑ 34. ΙΣΛΑΝ ΙΑ 35. ΙΣΠΑΝΙΑ 36. ΙΣΡΑΗΛ 37. ΙΤΑΛΙΑ 51

54 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ 38. ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 39. ΚΙΝΑ (ΜΟΝΟ Η ΕΙ ΙΚΗ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΟΥ ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ & ΤΟΥ ΜΑΚΑΟ) 40. ΚΙΡΓΙΣΤΑΝ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 41. ΚΟΛΟΜΒΙΑ 42. ΚΟΡΕΑ 43. ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ 44. ΚΡΟΑΤΙΑ 45. ΚΥΠΡΟΣ Υφίσταται η από 5 Μαρτίου 1984 διµερής σύµβαση µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου (κυρωτικός Ν. 1548/85) 46. ΛΕΖΟΘΟ 47. ΛΕΤΟΝΙΑ 48. ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ 49. ΛΙΒΕΡΙΑ 50. ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ 51. ΛΙΧΤΕΝΣΤΑΪΝ 52. ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 53. ΜΑΛΑΟΥΙ 54. ΜΑΛΤΑ 55. ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ 56. ΜΕΞΙΚΟ 57. ΜΟΓΓΟΛΙΑ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 58. ΜΟΛ ΑΒΙΑ 59. ΜΟΝΑΚΟ 60. ΜΠΑΡΜΠΑΝΤΟΣ 61. ΜΠΑΧΑΜΕΣ 62. ΜΠΕΛΙΖ 63. ΜΠΟΤΣΟΥΑΝΑ 64. ΜΠΡΟΥΝΕΙ ΝΤΑΡΟΥΣΑΛΑΜ 65. ΝΑΜΙΜΠΙΑ 66. ΝΕΑ ΖΗΛΑΝ ΙΑ 67. ΝΗΣΙΑ ΚΟΥΚ 68. ΝΗΣΙΑ ΜΑΡΣΑΛ 69. ΝΙΟΥΕ 70. ΝΟΡΒΗΓΙΑ 71. ΝΟΤΙΟΣ ΑΦΡΙΚΗ 72. ΟΛΛΑΝ ΙΑ * * 73. ΟΜΑΝ 74. ΟΝ ΟΥΡΑ 75. ΟΥΓΓΑΡΙΑ 76. ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 77. ΟΥΚΡΑΝΙΑ 52

55 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ 78. ΠΑΝΑΜΑΣ 79. ΠΑΡΑΓΟΥΑΗ 80. ΠΕΡΟΥ εν έχει ισχύ ως προς την Ελλάδα 81. ΠΟΛΩΝΙΑ 82. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 83. ΠΡΑΣΙΝΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ 84. ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ 85. ΡΟΥΜΑΝΙΑ 86. ΡΩΣΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ 87. ΣΑΪΝΤ ΚΙΤΣ ΚΑΙ ΝΙΒΕΪΣ 88. ΣΑΙΝΤ ΛΟΥΤΣΙΑ 89. ΣΑΜΟΑ 90. ΣΑΟ ΤΟΜΕ Ε ΠΡΙΝΣΙΠΕ 91. ΣΕΡΒΙΑ 92. ΣΕΫΧΕΛΛΕΣ 93. ΣΛΟΒΑΚΙΑ 94. ΣΛΟΒΕΝΙΑ 95. ΣΟΥΑΖΙΛΑΝ Η 96. ΣΟΥΗ ΙΑ 97. ΣΟΥΡΙΝΑΜ 98. ΤΟΓΚΑ 99. ΤΟΥΡΚΙΑ 100. ΤΡΙΝΙΝΤΑΝΤ ΚΑΙ ΤΟΜΠΑΓΚΟ 101. ΤΣΕΧΙΑ 102. ΦΙΝΛΑΝ ΙΑ 103. ΦΙΤΖΙ * Στις εδαφικές περιοχές της, στις οποίες έχει επεκταθεί η Σύµβαση της Χάγης, περιλαµβάνονται και οι: Anguilla, Bermuda, British AntarcticTerritory, CaymanIslands, Falkland Islands, Gibraltar, Guernsey, Bailiwickof, IsleofMan, Jersey, Montserrat, Saint Helena, Turksand CaicosIslands, Virgin Islands. ** Στις εδαφικές περιοχές της, στις οποίες έχει επεκταθεί η Σύµβαση της Χάγης, περιλαµβάνονται και οι: Aruba, Netherlands Antilles. ΠΗΓΕΣ: στη διαδροµή Υποθέσεις Πολιτών/Σφραγίδα της Χάγης 53

56 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΚΡΑΤΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ «περί καταργήσεως της επικυρώσεως των Εγγράφων συνταχθέντων υπό των διπλωµατικών ή προξενικών πρακτόρων» Ν. 844/1978 (Α 227) Α/Α ΚΡΑΤΗ 1. ΑΥΣΤΡΙΑ 2. ΓΑΛΛΙΑ 3. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 4. ΕΛΒΕΤΙΑ 5. ΕΛΛΑ Α 6. ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 7. ΙΡΛΑΝ ΙΑ 8. ΙΣΠΑΝΙΑ 9. ΙΤΑΛΙΑ 10. ΚΥΠΡΟΣ 11. ΛΙΧΤΕΝΣΤΑΙΝ 12. ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 13. ΜΟΛ ΑΒΙΑ 14. ΝΟΡΒΗΓΙΑ 15. ΟΛΛΑΝ ΙΑ 16. ΠΟΛΩΝΙΑ 17. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 18. ΣΟΥΗ ΙΑ 19. ΤΟΥΡΚΙΑ 20. ΤΣΕΧΙΑ Α/Α ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΚΡΑΤΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΕΙ ΤΗΝ «ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΟΥ ΑΠΑΛΛAΣΣΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ορισµένες πράξεις και έγγραφα» Ν. 4231/2014 (Α 19) ΚΡΑΤΗ 1. ΑΥΣΤΡΙΑ 2. ΙΣΠΑΝΙΑ 3. ΓΑΛΛΙΑ 4. ΙΤΑΛΙΑ 5. ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 6. ΟΛΛΑΝ ΙΑ 7. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 8. ΤΟΥΡΚΙΑ 9. ΠΟΛΩΝΙΑ 10. ΕΛΛΑ Α 54

57 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Α/Α ΠΙΝΑΚΑΣ 4 ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΚΡΑΤΗ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ, ΤΑ ΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΠΙΚΥΡΩΝΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΜΜΙΣΘΕΣ ΠΡΟΞΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ της ΕΛΛΑ ΑΣ στις ΧΩΡΕΣ ΑΥΤΕΣ ΚΡΑΤΗ 1. ΑΙΘΙΟΠΙΑ 2. ΑΛΓΕΡΙΑ 3. ΙΝ ΟΝΗΣΙΑ 4. ΙΡΑΚ 5. ΙΡΑΝ 6. ΚΕΝΥΑ 7. ΛΑΪΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ ΚΟΝΓΚΟ 8. ΛΙΒΥΗ 9. ΜΑΡΟΚΟ 10. ΝΙΓΗΡΙΑ 11. ΠΑΚΙΣΤΑΝ 12. ΣΟΥ ΑΝ 13. ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ENOTHTA Α : ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΕΓΓΡΑΦΑ Θέμα μόνο.ο.υ./τελωνείο, στα πλαίσια εξέτασης υπόθεσης, που αφορά σε συγκεκριµένο φορολογούµενο διενεργεί αλληλογραφία µε άλλη υπηρεσία της Γ.Γ..Ε/ ή του Σ..Ο.Ε./ή µε άλλη ιοικητική Αρχή. Ο φορολογούµενος πληροφορείται για την διενέργεια της αλληλογραφίας και µε αίτησή του ζητά από την.ο.υ./το Τελωνείο να του χορηγήσει αντίγραφα του εγγράφου που απέστειλε προς την άλλη υπηρεσία, καθώς και την έγγραφη απάντηση που έλαβε από αυτή, καθόσον αφορούν στην υπόθεσή του και του είναι απαραίτητα για κάθε νόµιµη χρήση. Η διερεύνηση της υπόθεσης είναι σε εξέλιξη και δεν έχει ολοκληρωθεί. Ερώτηση: ΠωςπρέπεινααντιμετωπίσειτηνσυγκεκριμένηπερίπτωσηηΔ.Ο.Υ./το 55

58 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Τελωνείο; Απάντηση: α) Τα έγγραφα που αιτείται ο φορολογούµενος ανήκουν στην κατηγορία των διοικητικών εγγράφων, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, καθόσον έχουν εκδοθεί από ιοικητικές Αρχές. Για την χορήγηση αντιγράφων αυτών, αρκεί η επίκληση από τον φορολογούµενο της ύπαρξης ευλόγου ενδιαφέροντος (αριθ. 1214/2000 απόφαση του ΣτΕ), το οποίο υπάρχει στην συγκεκριµένη περίπτωση. β) Σύµφωνα µε την αριθ.1/2005 Γνωµοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «η ύπαρξη του ευλόγου ενδιαφέροντος, θα κρίνεται κάθε φορά από τον αρµόδιο υπεύθυνο κάθε δηµόσιας υπηρεσίας», δηλαδή από τον αρµόδιο υπεύθυνο της.ο.υ./του Τελωνείου, ο οποίος γνωρίζει και τα πραγµατικά περιστατικά της υπόθεσης. γ) Η χορήγηση αντιγράφων διοικητικών εγγράφων τελεί υπό την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 8 του Ν. 2880/2001 (Α 9). Συνεπώς, η.ο.υ./το Τελωνείο θα απορρίψει το αίτηµα του φορολογουµένου µόνο αν τα αιτούµενα έγγραφα αφορούν στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή αν µε την χορήγηση αντιγράφων αυτών παραβλάπτεται απόρρητο, το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις. Επίσης, η.ο.υ./το Τελωνείο µπορεί να απορρίψει την αίτηση του φορολογουµένου στην περίπτωση που µε την χορήγησή τους δυσχεραίνεται ουσιωδώς η έρευνα δικαστικών, διοικητικών, αστυνοµικών ή στρατιωτικών αρχών σχετικώς µε την τέλεση εγκλήµατος ή διοικητικής παράβασης ή συντρέχει άλλη περίπτωση της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999. Εάν δεν συντρέχουν οι ως άνω προϋποθέσεις, η.ο.υ./το Τελωνείο πρέπει να χορηγήσει στον φορολογούµενο τα αντίγραφα των εγγράφων που αιτείται. δ) Η προθεσµία για τη χορήγηση αντιγράφων των συγκεκριµένων διοικητικών εγγράφων ή την αιτιολογηµένη απόρριψη της αίτησης του φορολογουµένου είναι είκοσι (20) ηµέρες από την υποβολή της αίτησης (παρ. 6 του άρθρου 5 του Ν. 2690/99, όπως αντικαταστάθηκε από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 11 του Ν. 3230/ Α 44). ENOTHTA Β : ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΩΝ Θέμα 1ο Πολίτης πρέπει να προσκοµίσει σε τρεις διαφορετικές ιοικητικές Αρχές, βεβαίωση που του έχει χορηγηθεί (στο πρωτότυπο ή σε ακριβές αντίγραφο αυτής), ύστερα από αίτησή του, από την.ο.υ. Για τον σκοπό αυτό, προσέρχεται στην.ο.υ. και ζητά από τον υπεύθυνο υπάλληλο την επικύρωση φωτοαντιγράφων αυτής, δυο (2) φορές. 56

59 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ερώτηση: ΠρέπειουπεύθυνοςυπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ.ναικανοποιήσειτοαίτημα τουπολίτη; Απάντηση: Ο υπεύθυνος υπάλληλος δεν θα ικανοποιήσει το αίτηµα του πολίτη, αλλά θα τον ενηµερώσει ότι, σύµφωνα µε τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014, αρκεί η υποβολή, στις διοικητικές αρχές,ευκρινούς φωτοαντιγράφου (φωτοτυπία) της βεβαίωσης, από το πρωτότυπο ή το ακριβές αντίγραφο αυτής, που κατέχει. Θέμα 2ο Πολίτης για την διεκπεραίωση υπόθεσής του σε.ο.υ./τελωνείο υποβάλλει ευκρινές φωτοαντίγραφο (φωτοτυπία) ιδιωτικού εγγράφου, από το πρωτότυπο αυτού που έχει θεωρηθεί από αρµόδια ιοικητική Αρχή. Ο υπάλληλος της.ο.υ./του Τελωνείου, που διεκπεραιώνει την υπόθεση, ζητά από τον ενδιαφερό- µενο να του προσκοµίσει ευκρινές φωτοαντίγραφο(φωτοτυπία) του ιδιωτικού εγγράφου από αντίγραφο αυτού, το οποίο κατά την άποψή του πρέπει να επικυρωθεί από δικηγόρο. Ερώτηση: ΕνεργείνόμιμαήεσφαλμέναουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ./τουΤελωνείου; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί σύµφωνα µε τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 «γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά ευκρινή φωτοαντίγραφα από τα πρωτότυπα όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από υπηρεσίες και φορείς της περίπτωσης α» της ίδιας παραγράφου. Οι διοικητικές Αρχές υπάγονται στις υπηρεσίες της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014. Συνεπώς, στην συγκεκριµένη περίπτωση η.ο.υ./το Τελωνείο έπρεπε να κάνει αποδεκτό το ευκρινές φωτοαντίγραφο (φωτοτυπία) του ιδιωτικού εγγράφου, που ο ενδιαφερόµενος προσκόµισε, κατά τα προαναφερθέντα. Θέμα 3ο Πολίτης για την διεκπεραίωση υπόθεσής του σε υπηρεσία της Γ.Γ..Ε. υποβάλλει ευκρινές φωτοαντίγραφο(φωτοτυπία) εγγράφου,από το πρωτότυπο/ή το ακριβές αντίγραφο αυτού που κατέχει και το οποίο εκδόθηκε από αρµόδια Ελληνική ιοικητική Αρχή. Ο υπάλληλος της υπηρεσίας της Γ.Γ..Ε., που διεκπεραιώνει την υπόθεση, ζητά από τον ενδιαφερόµενο να του προσκοµίσει επικυρωµένο φωτοαντίγραφο του εγγράφου από οποιαδήποτε διοικητική Αρχή ή Κ.Ε.Π. ή δικηγόρο. Ερώτηση: ΕνεργείνόμιμαήεσφαλμέναουπάλληλοςυπηρεσίαςτηςΓ.Γ.Δ.Ε.; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί σύµφωνα µε τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της 57

60 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 «αντί πρωτοτύπων ή επικυρωµένων αντιγράφων γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α, ευκρινή φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων εγγράφων που εκδόθηκαν από τις υπηρεσίες και τους φορείς αυτούς ή των ακριβών αντιγράφων τους». Στην συγκεκριµένη περίπτωση, η διοικητική Αρχή που εξέδωσε το έγγραφο, καθώς και η υπηρεσία της Γ.Γ..Ε. που πρέπει να το παραλάβει, υπάγονται στις υπηρεσίες της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014. Συνεπώς, η υπηρεσία της Γ.Γ..Ε. έπρεπε να κάνει αποδεκτό το ευκρινές φωτοαντίγραφο (φωτοτυπία) του προσκοµιζόµενου εγγράφου. Θέμα 4ο Πολίτης για την διεκπεραίωση υπόθεσής του σε υπηρεσία της Γ.Γ..Ε. υποβάλλει ευκρινές φωτοαντίγραφο (φωτοτυπία) δικαστικής απόφασης,από το πρωτότυπο/ή το ακριβές αντίγραφο αυτής που κατέχει. Ο υπάλληλος της υπηρεσίας της Γ.Γ..Ε., που διεκπεραιώνει την υπόθεση, ζητά από τον ενδιαφερόµενο να του προσκοµίσει επικυρωµένο φωτοαντίγραφο της δικαστικής απόφασης από το δικαστήριο που την εξέδωσε ή από οποιονδήποτε δικηγόρο. Ερώτηση: ΕνεργείνόμιμαήεσφαλμέναουπάλληλοςυπηρεσίαςτηςΓ.Γ.Δ.Ε.; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί σύµφωνα µε τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014 «αντί πρωτοτύπων ή επικυρωµένων αντιγράφων γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α, ευκρινή φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων εγγράφων που εκδόθηκαν από τις υπηρεσίες και τους φορείς αυτούς ή των ακριβών αντιγράφων τους». Στην συγκεκριµένη περίπτωση, το ικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, καθώς και η υπηρεσία της Γ.Γ..Ε.που πρέπει να το παραλάβει υπάγονται στις υπηρεσίες της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/2014. Συνεπώς, η υπηρεσία της Γ.Γ..Ε. έπρεπε να κάνει αποδεκτό το ευκρινές φωτοαντίγραφο (φωτοτυπία) της δικαστικής απόφασης. ENOTHTA Γ : ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΓΝΗΣΙΟΥ ΤΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Θέμα 1ο Πολίτης, που ενεργεί για λογαριασµό τρίτου, προκειµένου να παραλάβει πιστοποιητικό που εκδίδει η.ο.υ, προσκοµίζει εξουσιοδότηση, στην οποία το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος, βεβαιώθηκε από δικηγόρο. Ερώτηση: ΗΔ.Ο.Υ.οφείλεινακάνειαποδεκτήαυτήτηνεξουσιοδότηση; 58

61 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Απάντηση: ΟΧΙ (παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3345/2005). Θέμα 2ο Πολίτης, που ενεργεί για λογαριασµό τρίτου, υποβάλλει αίτηση για έκδοση πιστοποιητικού που εκδίδει η.ο.υ, προσκοµίζοντας εξουσιοδότηση, στην οποία το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος βεβαιώθηκε από Κ.Ε.Π. Ερώτηση: ΗΔ.Ο.Υ.πρέπεινακάνειαποδεκτήαυτήτηνεξουσιοδότηση; Απάντηση: ΝΑΙ (παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3345/2005). Θέμα 3ο Πολίτης, που ενεργεί για λογαριασµό τρίτου, προκειµένου να διεκπεραιώσει κάποια υπόθεση (του τρίτου), προσκοµίζει εξουσιοδότηση, στην οποία το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος βεβαιώθηκε από την. ΤΡΑΠΕΖΑ. Ερώτηση: ΗΔ.Ο.Υ.πρέπεινακάνειαποδεκτήαυτήτηνεξουσιοδότηση; Απάντηση: ΟΧΙ, γιατί η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται από τις διοικητικές Αρχές και τα Κ.Ε.Π.( παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 Ν. 3345/2005). Θέμα 4ο Πολίτης προσκοµίζει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία έχει συµπληρώσει όλα τα προεκτυπωµένα πεδία της και µας ζητά να του βεβαιώσουµε το γνήσιο της υπογραφής του, χωρίς όµως να έχει γράψει το κείµενο, που θα εκφράσει τη βούλησή του. Μας λέει, µάλιστα, ότι θα το συµπληρώσει αργότερα. Ερώτηση: Μπορούμενατουβεβαιώσουμετογνήσιοτηςυπογραφής; Απάντηση: ΟΧΙ, γιατί, σύµφωνα µε την αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµήµατος ιακοπών του Ν.Σ.Κ., η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται µόνο επί εγγράφων, δηλαδή κειµένων, στα οποία περιλαµβάνεται η δήλωση της βούλησης του ενδιαφεροµένου ή άλλο στοιχείο προορισµένο ή πρόσφορο να αποδείξει γεγονός που έχει έννοµη σηµασία. Θέμα 5ο Πολίτης µας προσκοµίζει ξενόγλωσσο κείµενο και µας ζητά να κάνουµε σε αυτό βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του. Μας λέει ότι πρόκειται για εξουσιο- 59

62 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ δότηση σε κάτοικο Γερµανίας, προκειµένου να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για απονοµή σύνταξης. Ερώτηση: Μπορούμενατουβεβαιώσουμετογνήσιοτηςυπογραφής; Απάντηση: ΝΑΙ, γιατί από τις διατάξεις του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας δεν προκύπτει διάκριση µε κριτήριο την γλώσσα σύνταξης του εγγράφου και, επίσης, σύµφωνα µε την αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµήµατος ιακοπών του Ν.Σ.Κ., κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να ζητήσει από οποιαδήποτε ιοικητική Αρχή την βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, ανεξαρτήτως της γλώσσας, στην οποία το σχετικό έγγραφο έχει συνταχθεί. Θέμα 6ο Πολίτης εξουσιοδοτεί τρίτο πρόσωπο να προβεί, για λογαριασµό του, στην διεκπεραίωση υπόθεσής του σε άλλη Υπηρεσία, εκτός Υπουργείου Οικονοµικών/Γ.Γ..Ε. Στην εξουσιοδότηση έχει συµπληρώσει, πλήρως, το ονοµατεπώνυ- µο και το πατρώνυµό του, τον αριθµό του δελτίου ταυτότητάς του, το ονοµατεπώνυµο του εξουσιοδοτουµένου, καθώς και την δήλωση της βουλήσεώς του. Ζητά από τον υπεύθυνο υπάλληλο της.ο.υ./του Τελωνείου να του βεβαιώσει το γνήσιο της υπογραφής του. Ερώτηση: ΜπορείουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ./τουΤελωνείουναπροβείστηνβεβαίωσητουγνησίουτηςυπογραφής; Απάντηση: ΝΑΙ (παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999, όπως συµπληρώθηκε µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 3345/2005), γιατί η υποχρέωση για την βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής καλύπτει κάθε περίπτωση και δεν απαιτείται να είναι σχετική ή συναφής µε το έργο της Υπηρεσίας, από την οποία ζητά την βεβαίωση ο πολίτης. ENOTHTA Γ : ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ - ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΑΥΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Θέμα 1ο Έλληνας πολίτης προσέρχεται σε.ο.υ./τελωνείο για να παραλάβει έγγραφο που τον αφορά. Για να το παραλάβει, επιδεικνύει στον υπεύθυνο υπάλληλο της.ο.υ./του Τελωνείου το ατοµικό βιβλιάριο υγείας του ασφαλιστικού του φορέα. 60

63 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ερώτηση: ΠρέπειουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ./τουΤελωνείουνακάνειδεκτότοατομικόβιβλιάριουγείας,ωςμέσοαπόδειξηςτωνστοιχείωντηςταυτότητας τουσυναλλασσομένου(έλληναπολίτη)γιατηνδιεκπεραίωσητηςσυγκεκριμένηςδιαδικασίας; Απάντηση: NAI, γιατί σύµφωνα µε τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως αντικαταστάθηκαν και ισχύουν µε τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 3731/2008 (Α 263), «Τα στοιχεία της ταυτότητας αποδεικνύονται από το ατοµικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων». Στην πράξη εγχειρίσεως, την οποία θα υπογράψει ο παραλαβών, ο υπεύθυνος υπάλληλος πρέπει να αναγράψει τον αριθµό µητρώου του ατοµικού βιβλιαρίου υγείας του πολίτη. Θέμα 2ο Έλληνας πολίτης προσέρχεται σε.ο.υ./τελωνείο για να βεβαιώσει το γνήσιο της υπογραφής του επί εγγράφου. Για την διεκπεραίωση της διαδικασίας αυτής, επιδεικνύει στον υπεύθυνο υπάλληλο την άδεια οδήγησής του. Ερώτηση1: ΠρέπειουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ./τουΤελωνείουναπροβείστηνβεβαίωσητουγνησίουτηςυπογραφής; Απάντηση: NAI, γιατί σύµφωνα µε τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως αντικαταστάθηκαν και ισχύουν µε τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 3731/2008 (Α 263), «Τα στοιχεία της ταυτότητας αποδεικνύονται από την άδεια οδήγησης». Στην επισηµειωµατική πράξη της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής, ο υπάλληλος της.ο.υ./ του Τελωνείου, θα συµπληρώσει στο σχετικό πεδίο, τον αριθµό της άδειας οδήγησης του ενδιαφεροµένου (Έλληνα πολίτη). Ερώτηση2: Θαάλλαζεηαπάντησήσας,ανοενδιαφερόμενοςεπιδείκνυεγιατην διεκπεραίωσητηςδιαδικασίαςτουγνησίουτηςυπογραφήςτηνφωτοτυπίατηςάδειαςοδήγησήςτου; Απάντηση: Ο υπάλληλος της.ο.υ./του Τελωνείου δεν θα προέβαινε στην βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφεροµένου (Έλληνα πολίτη), γιατί, για την απόδειξη των στοιχείων της ταυτότητας των Ελλήνων πολιτών, κατά τις συναλλαγές τους µε τη ιοίκηση, επιβάλλεται η επίδειξη του πρωτοτύπου των νοµιµοποιητικών εγγράφων, που καθορίζονται στοπρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως ισχύει. 61

64 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ Θέμα μόνο ικηγόρος προσέρχεται σε.ο.υ./τελωνείο και υποβάλλει αίτηση για χορήγηση αντιγράφων εγγράφων, που αφορούν στον εντολέα του (φυσικό πρόσωπο). Στην αίτηση αναγράφει τα στοιχεία της ταυτότητας του άµεσα ενδιαφεροµένου, δηλαδή του εντολέα του,τα έγγραφα και τους λόγους, για τους οποίους τα ζητά καιτην υπογράφει ο ίδιος, θέτοντας την σφραγίδα του. Ο υπεύθυνος υπάλληλος της.ο.υ./του Τελωνείου ζητά από τον δικηγόρο να του προσκοµίσει, µαζί µε την αίτηση και νόµιµη για τον σκοπό αυτόεξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο του εντολέα του. Ερώτηση1: ΕνεργείορθάήεσφαλμέναουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ./τουΤελωνείου ότανζητάαπότονδικηγόρονατουπροσκομίσειεξουσιοδότησηήπληρεξούσιο; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί οι δικηγόροι δεν θεωρούνται τρίτα πρόσωπα όταν εκπροσωπούν τους εντολείς τους και δικαιούνται ναυποβάλλουν και να υπογράφουν την αίτηση για λογαριασµό αυτών, γιατί ως εξουσιοδότηση προς το πρόσωπό τους ισχύει και αρκεί η νόµιµη προφορική εντολή που τους δίδεται, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις του Ν. 4194/2013 (Α 208). Συνεπώς παραλαµβάνει την αίτηση, χωρίς να απαιτεί από τον δικηγόρο να του προσκοµίσει εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο από τον εντολέα του. Ερώτηση2: Ανοδικηγόροςδενανέγραφεστηναίτησηταστοιχείατηςταυτότητας τουεντολέατουκαιτηνκατέθετε,πωςθατουαπαντούσεηδ.ο.υ./το Τελωνείο; Απάντηση: Θα του απαντούσε ότι στην αίτηση πρέπει να αναγράψει τα στοιχεία της ταυτότητας του εντολέα του, προκειµένου η Υπηρεσία να διαπιστώσει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του δικαιώµατος πρόσβασης στα έγγραφα, κατά τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2690/1999, όπως ισχύει. ENOTHTA Ε : ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΙΕΝΕΡΓΟΥΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ Θέμα 1ο Πολίτης για την διεκπεραίωση υπόθεσής του σε.ο.υ. προσκοµίζει αλλοδαπό δηµόσιο έγγραφο, το οποίο φέρει, κατά περίπτωση, σφραγίδα apostille/προξενική θεώρηση/θεώρηση από την πρεσβεία της ξένης χώρας στην Ελλάδα και την 62

65 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ µετάφραση αυτού, που διενεργήθηκε από την Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών. Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νακάνειαποδεκτήτηνμετάφραση; Απάντηση: ΝΑΙ, σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 22 του Ν. 3566/2007 (Α 117) και 6 του Ν. 3712/2008-Α 225), η οποία (µετάφραση) αποτελεί έγγραφο διοικητικής αρχής, σύµφωνα µε την αριθ. 335/2002 Γνωµοδότηση του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους. Θέμα 1ο Πολίτης για την διεκπεραίωση υπόθεσής του σε.ο.υ. προσκοµίζει αλλοδαπό δηµόσιο έγγραφο, το οποίο φέρει κατά περίπτωση, σφραγίδα apostille/προξενική θεώρηση και την µετάφραση αυτού, που διενεργήθηκε από Έλληνα δικηγόρο. Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νακάνειαποδεκτήτηνμετάφραση; Απάντηση: ΝΑΙ, γιατί η µετάφραση που διενεργούν οι δικηγόροι έχει πλήρη ισχύ έναντι οποιασδήποτε ικαστικής ή άλλης Αρχής, εφόσον γίνεται σύµφωνα µε τα οριζό- µενα στην περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 36 του Ν. 4194/2013 (Α 208). ENOTHTΑ ΣΤ : ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΣΕ ΑΛΛΟ ΑΠΑ ΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ (ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ- ΠΡΟΞΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ- ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ) Θέμα 1ο ικηγόρος προσκοµίζει στην.ο.υ εξουσιοδότηση, µε την οποία ένας κάτοικος Γαλλίας τον εξουσιοδοτεί να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την διεκπεραίωση υπόθεσής του. Το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος βεβαιώθηκε από γαλλικό ήµο. Ο εξουσιοδοτούµενος (δικηγόρος) προσκοµίζει την ξενόγλωσση εξουσιοδότηση, µε την επίσηµη µετάφρασή της από τον ίδιο. Ερώτηση1: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νακάνειαποδεκτήτηνεξουσιοδότηση; Απάντηση: ΟΧΙ. Οι επικυρώσεις (βεβαιώσεις, θεωρήσεις) υπογραφής που τίθενται σε ιδιωτικό έγγραφο, όπως είναι η εξουσιοδότηση, θεωρούνται δηµόσια έγγραφα (περίπτωση δ του άρθρου 1 του Ν. 1497/1984) και συνεπώς χρήζουν επισηµείωσης (Apostille). Στην προκειµένη περίπτωση, η εξουσιοδότηση, η οποία έχει συνταχθεί σε Κράτος- Μέλος της Σύµβασης της Χάγης (Γαλλία), για να γίνει δεκτή στην χώρα µας, πρέπει να φέρει επισηµείωση (Apostille). 63

66 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ Ερώτηση2: Θαάλλαζεηαπάντησήσας,ανηπροαναφερθείσαεξουσιοδότησηείχε θεωρηθείαπότηνπρεσβεία/προξενείοτηςγαλλίαςστηνελλάδα; Απάντηση: Στην περίπτωση αυτή, η.ο.υ. θα την έκανε αποδεκτή, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 844/1978, δεδοµένου ότι η κυρωθείσα µε τον νόµο αυτό Σύµβαση, την οποία έχει υπογράψει και η Γαλλία, εφαρµόζεται, επίσης και στις επίσηµες βεβαιώσεις, που τίθενται από τους διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες και σε άλλα έγγραφα, πέραν των όσων προβλέπονται στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου (βλέπε την µε α/α 18 ερώτηση της ενότητας ΣΤ ). Θέμα 2ο Πολίτης προσκοµίζει στη.ο.υ. συµβολαιογραφικό πληρεξούσιο (γενικό ή ειδικό), µε το οποίο ένας κάτοικος Η.Π.Α., του παρέχει την εξουσία να διεκπεραιώσει υπόθεσή του στην συγκεκριµένη.ο.υ. (για την συγκεκριµένη περίπτωση προβλέπεται υποβολή γενικού ή ειδικού πληρεξουσίου). Το πληρεξούσιο είναι µεταφρασµένο από δικηγόρο. Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νακάνειαποδεκτότοπληρεξούσιο; Απάντηση: ΟΧΙ. Τα συµβολαιογραφικά έγγραφα θεωρούνται δηµόσια έγγραφα (περίπτωση γ του άρθρου 1 του Ν. 1497/1984) και συνεπώς χρήζουν επισηµείωσης (Apostille). Στην προκειµένη περίπτωση, το πληρεξούσιο (συµβολαιογραφικό έγγραφο), το οποίο έχει συνταχθεί σε Κράτος- µέλος της Σύµβασης της Χάγης (Η.Π.Α.), για να γίνει δεκτό στη χώρα µας, πρέπει να φέρει επισηµείωση (Apostille). Θέμα 3ο Πολίτης, για διεκπεραίωση υπόθεσης Κυπρίου υπηκόου στην.ο.υ, προσκοµίζει εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο, που έχει συνταχθεί στην Κύπρο είτε από δικηγόρο, είτε από πιστοποιούντα υπάλληλο. Ερώτηση1: ΗΔ.Ο.Υ.πρέπεινακάνειαποδεκτάτηνεξουσιοδότησηήτοπληρεξούσιο,πουέχουνσυνταχθείκατάταανωτέρω; Απάντηση: ΟΧΙ. Οι εξουσιοδοτήσεις και τα πληρεξούσια, που έχουν συνταχθεί στο έδαφος της Κυπριακής ηµοκρατίας, είτε από δικηγόρο είτε από πιστοποιούντα υπάλληλο, πρέπει να φέρουν τη θεώρηση Apostille, γιατί εµπίπτουν στην κατηγορία των ιδιωτικών εγγράφων, τα οποία σύµφωναµε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 12 της από 5ης Μαρτίου 1984 διµερούς Συµβάσεως µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου (Κυρωτικός Ν. 1548/85), δεν απαλλάσσονται από την επικύρωση. Ερώτηση2: Θαάλλαζεηαπάντησήσας,ανηωςάνωεξουσιοδότησηήτοωςάνω 64

67 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ πληρεξούσιοείχεθεωρηθείαπότηνπρεσβεία/προξενείοτηςκύπρου στηνελλάδα; Απάντηση: Στην περίπτωση αυτή, η.ο.υ. θα τα έκανε αποδεκτά, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 844/1978 (για τους ίδιους λόγους, όπως και στην ερώτηση 2 του µε α/α 1 πρακτικού θέµατος της ίδιας ενότητας). Θέμα 4ο Αιγύπτιος υπήκοος, προσκοµίζει και επιδεικνύει στη.ο.υ το διαβατήριό του, για να την διεκπεραίωση διαδικασίας. Η.Ο.Υ. δεν µπορεί να διακρίνει στο διαβατήριο, το όνοµα και το επώνυµο του ενδιαφεροµένου και του ζητά να της προσκοµίσει, για την αποφυγή περαιτέρω ταλαιπωρίας του, σχετική βεβαίωση από την/ το Πρεσβεία/ή Προξενείο της Αιγύπτου στην Ελλάδα. Πράγµατι, ο ενδιαφερόµενος προσκοµίζει την βεβαίωση (η οποία φέρει την επίσηµη σφραγίδα της Αιγύπτου και υπογραφή του διαπιστευµένου διπλωµατικού υπαλλήλου της χώρας αυτής στην Ελλάδα) και την µετάφρασή της, η οποία έγινε από δικηγόρο. Ερώτηση1: ΠρέπειηΔ.Ο.Υνακάνειαποδεκτήτηνπροσκομιζόμενηβεβαίωση,εφόσονφέρειαυτάμόνοταστοιχεία; Απάντηση: ΟΧΙ. Η υπογραφή του διαπιστευµένου διπλωµατικού υπαλλήλου της Αιγύπτου στην Ελλάδα, έπρεπε να επικυρωθεί από το Τµήµα Επικυρώσεων του Κέντρου Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης Πολιτών Απόδηµου Ελληνισµού (Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε.) του Υπουργείου Εξωτερικών (παρ. 2 του άρθρου 22 του Ν. 3566/2007-Α 117). Ερώτηση2: Θαάλλαζεηαπάντησήσας,αναντίγιαΑιγύπτιουπήκοοκαιΠρεσβεία/ήΠροξενείοτηςΑιγύπτου,είχαμεΜολδαβόυπήκοοκαιΠρεσβείατηςΜολδαβίαςστηνΕλλάδα; Απάντηση: Στην περίπτωση που η βεβαίωση εκδιδόταν από την πρεσβεία της Μολδαβίας, δεν θα απαιτούνταν η επικύρωση της υπογραφής του διαπιστευµένου διπλωµατικού υπαλλήλου της Μολδαβίας στην Ελλάδα από το Τµήµα Επικυρώσεων του Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε. του Υπουργείου Εξωτερικών, δεδοµένου ότι η Μολδαβία έχει υπογράψει την Σύµβαση για την κατάργηση της επικύρωσης των εγγράφων, που συντάχθηκαν από τους διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες (περίπτωση α της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 844/ Α 227). Θέμα 5ο Κύπριος υπήκοος, για να διεκπεραιώσει υπόθεσή του στη.ο.υ..., προσκοµίζει πιστοποιητικό του Εφόρου Πλοίων/ ή του Εφόρου Εταιρειών της Κυπριακής ηµοκρατίας (διοικητικά όργανα της Κυπριακής ηµοκρατίας, αµφότεροι), τα οποία φέρουν την υπογραφή τους και την επίσηµη σφραγίδα της Κυπριακής η- 65

68 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ µοκρατίας. Ερώτηση: Απαιτείταιηθεώρηση(Apostille)σταπροαναφερθένταπιστοποιητικά; Απάντηση: ΟΧΙ. Τα πιστοποιητικά του Εφόρου Πλοίων/ ή του Εφόρου Εταιρειών της Κυπριακής ηµοκρατίας είναι δηµόσια έγγραφα και σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 12 της από 5ης Μαρτίου 1984 διµερούς Συµβάσεως µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου (Κυρωτικός Ν. 1548/1985), για την κυκλοφορία δηµόσιων εγγράφων µεταξύ Ελλάδος και Κύπρου δεν απαιτείται η θεώρηση Apostille. Θέμα 6ο Νιγηριανός/Πακιστανός υπήκοος που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα, για την διεκπεραίωση υπόθεσής του στη.ο.υ, προσκοµίζει πιστοποιητικό γέννησης, που εκδόθηκε από την αρµόδια ηµόσια Υπηρεσία της Νιγηρίας/του Πακιστάν (φέρει την επίσηµη σφραγίδα των χωρών αυτών και υπογραφή του αρµόδιου διοικητικού οργάνου). Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νατοκάνειαποδεκτό,μεαυτάμόνοταστοιχεία; Απάντηση: ΟΧΙ, για τους παρακάτω δύο (2) λόγους: α) Στο πιστοποιητικό γέννησης, ως δηµόσιο έγγραφο, πρέπει να επικυρωθεί η υπογραφή του αρµόδιου διοικητικού οργάνου της Νιγηρίας/του Πακιστάν, µόνον από τις έµµισθες Προξενικές Αρχές της Ελλάδος στις χώρες αυτές (βλ. την, µε α/α 21, ερώτηση της ενότητας ΣΤ ) και β) Ο ενδιαφερόµενος πρέπει να προσκοµίσει το πιστοποιητικό γέννησης και επίσηµα µεταφρασµένο. Θέμα 7ο Αλβανός/ Γεωργιανός υπήκοος που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα, προσκοµίζει για την διεκπεραίωση υπόθεσής του στην.ο.υ... πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, που έχει εκδοθεί από την αρµόδια διοικητική αρχή της χώρας του (φέρει σφραγίδα, καθώς και υπογραφή του αρµόδιου οργάνου), µαζί µε την µετάφρασή του από δικηγόρο. Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νατοκάνειαποδεκτό; Απάντηση: ΟΧΙ. Για να γίνει αποδεκτό από την.ο.υ, πρέπει να επικυρωθεί από την οικεία ελληνική προξενική αρχή στην Αλβανία/ Γεωργία (εδάφιο γ της παρ. 2 του άρθρου 22 του Ν. 3566/2007, όπως ισχύει). Θέμα 8ο Πολίτης, για διεκπεραίωση υπόθεσης Αυστριακού/Ιταλού πολίτη, για λογαριασµό του οποίου ενεργεί, προσκοµίζει στην.ο.υ. πληρεξούσιο, που συντάχθηκε 66

69 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ από Αυστριακό/ Ιταλό διπλωµατικό ή προξενικό πράκτορα, που εκτελούσε τα καθήκοντά του, µε την επίσηµη ιδιότητά του σε πρεσβεία/ προξενείο της Αυστρίας/Ιταλίας σε άλλη χώρα (οποιαδήποτε χώρα του κόσµου), µε την αντίστοιχη επίσηµη µετάφραση. Ο υπάλληλος της.ο.υ. επιµένει ότι το πληρεξούσιο πρέπει να φέρει την σφραγίδα apostille. Ερώτηση: ΕνεργείορθάήεσφαλμέναουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ.στηνσυγκεκριμένη περίπτωση; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί: α) η Αυστρία και η Ιταλία έχουν υπογράψει την Σύµβαση για την κατάργηση της επικύρωσης των εγγράφων, που συντάχθηκαν από διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες, η οποία κυρώθηκε στην Ελλάδα µε τον Ν. 844/1978 και β) η συγκεκριµένη περίπτωση εµπίπτει στις διατάξεις της περίπτωσης α της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 844/1978. Συνεπώς, η.ο.υ. πρέπει να κάνει αποδεκτό το πληρεξούσιο, χωρίς να απαιτεί την θεώρηση apostille (βλέπε την µε α/α 18 ερώτηση της ενότητας ΣΤ ). Θέμα 9ο Πολίτης, για διεκπεραίωση υπόθεσής του στην.ο.υ. προσκοµίζει πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, που έχει εκδοθεί στην Τουρκία/Πολωνία/Γαλλία, µε την επίσηµη µετάφρασή του. Ο υπάλληλος της.ο.υ. του επισηµαίνει ότι το εν λόγω έγγραφο πρέπει να φέρει την θεώρηση apostille ή σε διαφορετική περίπτωση την θεώρηση από το αντίστοιχο προξενείο των χωρών αυτών στην Ελλάδα (παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 844/1978). Ερώτηση: ΕνεργείορθάήεσφαλμέναουπάλληλοςτηςΔ.Ο.Υ.; Απάντηση: Ενεργεί εσφαλµένα, γιατί: α) Η Τουρκία, Πολωνία, Γαλλία έχουν υπογράψει την Σύµβαση που απαλλάσσει από την επικύρωση ορισµένες πράξεις και έγγραφα, η οποία κυρώθηκε στην Ελλάδα µε τον Ν. 4231/2014 (Α 19) β) Το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης εµπίπτει στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 7 του προαναφερθέντος νόµου, καθόσον αφορά στην οικογενειακή κατάσταση φυσικού προσώπου. Συνεπώς η.ο.υ. πρέπει να το κάνει αποδεκτό, χωρίς να απαιτεί την θεώρηση apostille (βλέπε την µε α/α 19 ερώτηση του Μέρους ΣΤ ). Θέμα 10ο Πολίτης, προσέρχεται στην.ο.υ, έχοντας µαζί του το έντυπο Ε1/ Ε2/ Ε3/Ε5/Ε9 οικ. έτους 201, το οποίο έχει εκτυπώσει από τον υπολογιστή του, από το σύστηµα TAXISNET και το οποίο θέλει να προσκοµίσει σε δηµόσια Υπηρεσία/Πανεπιστήµιο της Γαλλίας/Ιταλίας/Μ. Βρετανίας, για την διεκπεραίωση 67

70 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ υπόθεσής του. Είστε υπάλληλος της συγκεκριµένης.ο.υ. και σας ζητά να του πείτε την διαδικασία, για την ορθή υποβολή του συγκεκριµένου εντύπουστην συγκεκριµένη χώρα. Ερώτηση: Τιθατουαπαντούσατε; Απάντηση: Ο ενδιαφερόµενος καλώς έχει εκτυπώσει το αντίστοιχο έντυπο από τον υπολογιστή του. Στην συνέχεια πρέπει να το υποβάλλει στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση, που είναι αρµόδια για την χορήγηση της επισηµείωσης (σφραγίδα apostille), µε συνυποβολή υπεύθυνης δήλωσης, στην οποία πρέπει: α) Να αναγράψει σειρά πληροφοριακών στοιχείων τα οποία είναι µοναδικά, όπως ο Α.Φ.Μ., η ηµεροµηνία και ο αριθµός καταχώρισης του υποβληθέντος εντύπου στην Φορολογική ιοίκηση, καθώς και όποια στοιχεία από τα αναγραφέντα στα πεδία του εντύπου, απαιτείται να επιβεβαιώσει. β) Να βεβαιωθεί το γνήσιο της υπογραφής του από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή τα Κ.Ε.Π., σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 11 του Ν. 2690/1999 (Α 45), όπως συµπληρώθηκε µε την παρ.3 του άρθρου 16 του Ν. 3345/2005 (Α 138). Ο υπάλληλος της διοικητικής αρχής, που βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής του υπευθύνως δηλούντος, πρέπει να έχει αποστείλει δείγµα της δικής του υπογραφής στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση. Στην συγκεκριµένη περίπτωση πρέπει να βεβαιώσει το γνήσιο της υπογραφής του υπευθύνως δηλούντος, υπάλληλος της.ο.υ., που έχει οριστεί από τον Προϊστάµενο αυτής ως υπεύθυνος για την διεκπεραίωση της συγκεκριµένης διαδικασίας και του οποίου έχει αποσταλείτο δείγµα της υπογραφής του από την.ο.υ., µε έγγραφό της, στην οικεία Αποκεντρωµένη ιοίκηση. Θέμα 11ο Πολίτης, προσκοµίζει για την διεκπεραίωση υπόθεσής του στη.ο.υ, έγγραφο ασφαλιστικού φορέα της Γερµανίας/Σουηδίας, το οποίο έχει εκτυπώσει από τον υπολογιστή του, µαζί µε την επίσηµη µετάφρασή του. Το συγκεκριµένο έγγραφο δεν φέρει σφραγίδα της εκδούσας αρχής, ούτε και υπογραφή του αρµοδίου οργάνου, πλην, όµως έχει θεωρηθεί από την πρεσβεία/προξενείο της χώρας αυτής στην Ελλάδα. Ερώτηση: ΠρέπειηΔ.Ο.Υ.νατοκάνειαποδεκτό; Απάντηση: ΝΑΙ, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 844/1978, δεδοµένου η κυρωθείσα µε τον νόµο αυτό Σύµβαση, την οποία έχουν υπογράψει και η Γερµανία και η Σουηδία, εφαρµόζεται, επίσης και στις επίσηµες βεβαιώσεις, που τίθενται από τους διπλωµατικούς ή προξενικούς πράκτορες και σε άλλα έγγραφα, πέραν των όσων προβλέπονται στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου (βλέπε την µε α/α 18 ερώτηση της ενότητας ΣΤ ). 68

71 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Θέμα 12ο Ερώτηση: ΠωςγίνεταιδεκτήαπότιςΕλληνικέςΔιοικητικέςΑρχέςηεξουσιοδότησηΒούλγαρουπολίτη,τογνήσιοτηςυπογραφήςτουοποίουεπικυρώθηκεαπόυπάλληλοτουΓενικούΠροξενείουτηςΒουλγαρίαςσεπόλη τηςισπανίας; Απάντηση: Γίνεται δεκτή µε δυο εναλλακτικούς τρόπους: α) επικυρώνεται το γνήσιο της υπογραφής του Βούλγαρου προξενικού υπαλλήλου από την αρµόδια Ισπανική Υπηρεσία, η οποία διαθέτει δείγµατα υπογραφής των αλλοδαπών προξενικών υπαλλήλων που υπηρετούν στην Ισπανία και ακολούθως, επικυρώνεται το γνήσιο της υπογραφής του αρµόδιου Ισπανού υπαλλήλου από τις αρµόδιες προξενικές αρχές της Ελλάδος στην Ισπανία ή β) επικυρώνεται η υπογραφή του Βούλγαρου προξενικού υπαλλήλου από τις αρµόδιες βουλγαρικές αρχές στην Βουλγαρία και ακολούθως, από τις αρµόδιες ελληνικές προξενικές αρχές στην Βουλγαρία (αριθ ΕΞ2014/ έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξηςτης Γ.Γ..Ε. και το επισυναπτό- µενο σε αυτό αριθ. 750/ΑΣ 1317/ έγγραφο της Ε3 ιεύθυνσης ιοικητικών και ικαστικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών). ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΠΗΓΕΣ: α) ΒΑΣΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ - ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ β) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ ΚΑΙ ΕΓΓΡΑΦΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Ή ΣΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ENOTHTA Α : ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΕΓΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 2. Ν. 2880/2001 (Α 9) Πρόγραµµα ΠΟΛΙΤΕΙΑ για τη µεταρρύθµιση και τον εκσυγχρονισµό της ηµόσιας ιοίκησης και άλλες διατάξεις. 3. Ν.3230/2004 (Α 44) Καθιέρωση συστήµατος διοίκησης µε στόχους, µέτρηση της αποδοτικότητας και άλλες διατάξεις. 69

72 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ 4. Ν. 3242/2004 (Α 102) Ρυθµίσεις για την οργάνωση και λειτουργία της Κυβέρνησης, τη διοικητική οργάνωση και τους Ο.Τ.Α.. 5. Ν.. «Περί κυρώσεως του Καταστατικού Χάρτου του Αγίου Όρους» (Α / ). β) ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Αριθ. 1214/2000 απόφαση του Τµήµατος του Συµβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). γ) ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ 1. Αριθ. 1/2005 Γνωµοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. 2. Αριθ. 620/1999 Γνωµοδότηση του Ε Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). 3. Αριθ. 80/1999 Γνωµοδότηση του Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). 4. Αριθ. 383/2000 Γνωµοδότηση του Β Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). δ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ Αριθ /892/006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ15_16371_17190/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους- Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης). ENOTHTA Β : ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΠΙΚΥΡΩΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΩΝ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 4250/2014 (Α 74) ιοικητικές Απλουστεύσεις-Καταργήσεις, Συγχωνεύσεις Νοµικών Προσώπων και Υπηρεσιών του ηµοσίου Τοµέα-Τροποποίηση ιατάξεων του π.δ. 318/1992 (Α 161) και λοιπές ρυθµίσεις. 2. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 3. Ν. 2672/1998 (Α 290) «ιακίνηση εγγράφων µε ηλεκτρονικά µέσα (τηλεοµοιοτυπία- ηλεκτρονικό ταχυδροµείο)». 4. Ν. 3429/2005 (Α 314) «ηµόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισµοί (.Ε.Κ.Ο.)» 5. Ν.1497/1984 (Α 188) «Κύρωση Σύµβασης που καταργεί την υποχρέωση επικύρωσης των αλλοδαπών δηµόσιων εγγράφων». 6. Ν.1599/1986 (Α 75) «Σχέσεις κράτους- πολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλες διατάξεις». 7. Ν. 3528/2007 (Α 26) «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης ηµοσίων Πολιτι- 70

73 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ κών ιοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π..». 8. Ν. 4194/2013 (Α 208) «Κώδικας ικηγόρων». 9. Ν. 2830/2000 (Α 96) «Κώδικας Συµβολαιογράφων». 10. Ν. 3861/2010 (Α 112) Ενίσχυση της διαφάνειας µε την υποχρεωτική ανάρτηση νόµων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρόγραµµα ιαύγεια» και άλλες διατάξεις. β) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ Αριθ ΕΞ 2014/ έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων και επισυναπτόµενο σε αυτόαριθ. Ι- ΣΚΠΟ/Φ.15/οικ.8342/ όµοιο των ιευθύνσεων Σχέσεων Κράτους- Πολίτη και Απλούστευσης ιαδικασιών και Παραγωγικότητας της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών του Υπουργείου ιοικητικής Μεταρρύθ- µισης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης. ENOTHTA Γ : ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΓΝΗΣΙΟΥ ΤΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 2. Ν. 3345/2005 (Α 138) «Οικονοµικά θέµατα Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και ρύθµιση διοικητικών θεµάτων». 3. Ν. 3230/2004 (Α 44) «Καθιέρωση συστήµατος διοίκησης µε στόχους, µέτρηση της αποδοτικότητας και άλλες διατάξεις». 4. Ν. 3731/2008 (Α 263) «Αναδιοργάνωση της δηµοτικής αστυνοµίας και ρυθ- µίσεις λοιπών θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών». 5. Π.. 106/2007 (Α 135) «Ελεύθερη κυκλοφορία και διαµονή στην ελληνική επικράτεια των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των µελών των οικογενειών τους». 6. Ν. 4251/2014 (Α 80) «Κώδικας µετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης και λοιπές διατάξεις». 7. Ν.1599/1986 (Α 75) «Σχέσεις κράτους- πολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλες διατάξεις». 8. Ν. 4194/2013 (Α 208) «Κώδικας ικηγόρων». 9. Ν. 3528/2007 (Α 26) «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης ηµοσίων Πολιτικών ιοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π..». 10. Π.. 410/1995 (Α 231) «Κωδικοποίηση σε ενιαίο κείµενο νόµου µε τίτλο ηµοτικός και Κοινοτικός Κώδικας των ισχυουσών διατάξεων του ηµοτικού και Κοινοτικού Κώδικα». 11. Ν. 3463/2006 (Α 114) «Κύρωση του Κώδικα ήµων και Κοινοτήτων». 12. Ν. 3852/2010 (Α 87) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης ιοίκησης-πρόγραµµα Καλλικράτης». 71

74 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ β) ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ 1. Αριθ. 354/2009 γνωµοδότηση του Ζ Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). 2. Αριθ. 317/2007 γνωµοδότηση του Α2 Τµήµατος ιακοπών του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). 3. Αριθ. 563/2005 γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). γ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ Αριθ /271/0006 / έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΑ Π/2674/ όµοιο της ιεύθυνσης Απλούστευσης ιαδικασιών και Παραγωγικότητας της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης. ENOTHTA : ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ - ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΑΥΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 2. Ν. 3731/2008 (Α 263) «Αναδιοργάνωση της δηµοτικής αστυνοµίας και ρυθ- µίσεις λοιπών θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών». β) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ 1. Αριθ /118/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων και επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. Ι- ΣΚΠΟ/Φ.18/οικ.1640/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών. 2. Αριθ /525/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων και επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. Ι- ΣΚΠΟ/Φ.18/4607/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουρ- 72

75 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ γείου Εσωτερικών. ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 4194/2013 (Α 208) «Κώδικας ικηγόρων». 2. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 3. Ν. 1599/1986 (Α 75) «Σχέσεις κράτους- πολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλες διατάξεις». β) ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ Αριθ. 563/2005 γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). γ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ Αριθ /534/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/Φ.18/οικ / όµοιο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών. ENOTHTA Ε : ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΙΕΝΕΡΓΟΥΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 3712/2008 (Α 225) «Οργάνωση του συστήµατος επίσηµης µετάφρασης, σύσταση Μεταφραστικής Υπηρεσίας στο Υπουργείο Εξωτερικών, ορκωτοί µεταφραστές και άλλες διατάξεις» 2. Ν. 4194/2013 (Α 208) «Κώδικας ικηγόρων». 3. Ν. 3566/2007 (Α 117) Κύρωση του Κώδικα του «Οργανισµού του Υπουργείου Εξωτερικών». 4. Ν. 2830/2000 (Α 96) «Κώδικας Συµβολαιογράφων». β) ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ 1. Αριθ. 335/2005 γνωµοδότηση του Γ Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). 2. Αριθ. 495/2004 γνωµοδότηση του Γ Τµήµατος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). γ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ 1. Αριθ /701/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης 73

76 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ Ιανουάριος 2015 ΦΕ της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. 770/ΑΣ3333/ έγγραφο της Ε3 ιεύθυνσης ιοικητικών και ικαστικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. 2. Αριθ /1426/0006 / έγγραφο του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονο- µικώνκαι το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. ΙΣΚΠΟ/ Φ.15/ 22650/ έγγραφο της ιεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Οργάνωσης και ιαδικασιών της Γενικής Γραµµατείας ηµόσιας ιοίκησης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης. ENOTHTA ΣΤ : ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΣΕ ΑΛΛΟ ΑΠΑ ΗΜΟΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΑ (ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ- ΠΡΟΞΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ- ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ) α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Ν. 1497/1984 (Α 188) «Κύρωση Σύµβασης που καταργεί την υποχρέωση επικύρωσης των αλλοδαπών δηµόσιων εγγράφων». 2. Ν. 4231/2014 (Α 19) «Κύρωση της Σύµβασης που απαλλάσσει από την επικύρωση ορισµένες πράξεις και έγγραφα». 3. Ν.1548/1985 (Α 95) «Κύρωση Σύµβασης νοµικής συνεργασίας µεταξύ της Ελληνικής ηµοκρατίας και της Κυπριακής ηµοκρατίας σε θέµατα αστικού, οικογενειακού, εµπορικού και ποινικού δικαίου». 4. Ν. 3566/2007 (Α 117) Κύρωση του Κώδικα του «Οργανισµού του Υπουργείου Εξωτερικών». 5. Ν.844/1978 (Α 227) «Περί κυρώσεως της εν Λονδίνω την 7ην Ιουνίου 1968 υπογραφείσης Ευρωπαϊκής Σύµβασης περί καταργήσεως της επικυρώσεως των εγγράφων συνταχθέντων υπό των διπλωµατικών ή Προξενικών Πρακτόρων». 6. Ν. 3852/2010 (Α 87) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης ιοίκησης-πρόγραµµα Καλλικράτης». 7. Ν. 2690/1999 (Α 45) «Κύρωση του Κώδικα ιοικητικής ιαδικασίας και άλλες διατάξεις». 8. Ν. 3345/2005 (Α 138) «Οικονοµικά θέµατα Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και ρύθµιση διοικητικών θεµάτων». β) ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΙΣ Αριθ. 233/2000 γνωµοδότηση της Ολοµέλειας του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.). γ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ - ΕΓΓΡΑΦΑ 1. Αριθ /542/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ / έγγραφο της 74

77 ΦΕ Ιανουάριος 2015 ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ιεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης ιαδικασιών της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης. 2. Αριθ /1057/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονο- µικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. Φ α/23/ΛΣ 1522/ έγγραφο της Ειδικής Νοµικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών. 3. Αριθ / 1216/ 0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονο- µικών και επισυναπτόµενα σε αυτό αριθ. Γ.Ε. 65/1983/2/ και Φ.8600/178/ΑΣ 2010/ έγγραφα της Νοµικής Υπηρεσίας της Κυπριακής ηµοκρατίας και της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Κύπρο, αντίστοιχα. 4. Αριθ /627/0006 / έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης ιοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραµµατείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεµάτων του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών και το επισυναπτόµενο σε αυτό αριθ. Α.Π.Φ.044/9/ΑΣ 1136/ έγγραφο της Γενικής Επιθεώρησης του Υπουργείου Εξωτερικών. 75

78 Φορολογία ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ Γ..Φ ΕΞ 2014/ Φορολογική µεταχείριση των αµοιβών, που εισπράττουν οι συµβολαιογράφοι Σε απάντηση γραπτών και προφορικών ερωτηµάτων που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσίας µας σχετικά µε το ανωτέρω θέµα, σας γνωρίζουµε τα ακόλουθα: 1. Με το άρθρο 72 του ν. 4172/2013 ορίζεται ότι, από την έναρξη ισχύος του ν. 4172/2013 παύουν να ισχύουν οι διατάξεις του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ Α 151), συµπεριλαµβανοµένων και όλων των κανονιστικών πράξεων και εγκυκλίων, που έχουν εκδοθεί κατ εξουσιοδότηση αυτού του νόµου. 2. Σύµφωνα µε την περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 62 σε συνδυασµό µε την περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 64, όπως αυτό τροποποιήθηκε µε το ν. 4254/2014, υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου 20% οι αµοιβές για τεχνικά έργα, αµοιβές διοίκησης, αµοιβές για συµβουλευτικές ή παρόµοιες υπηρεσίες. 3. Περαιτέρω, µε την ερµηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονοµικών ΠΟΛ. 1120/ ο συντελεστής παρακράτησης φόρου για αµοιβές διοίκησης, αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αµοιβές για παρόµοιες υπηρεσίες ανέρχεται σε 20%, ο οποίος επιβάλλεται στο ποσό που αποµένει µετά την αφαίρεση του ΦΠΑ. 4. Για τους συµβολαιογράφους ακαθάριστα έσοδα, αποτελούν τα συνολικά συµβολαιογραφικά έσοδα (δικαιώµατα), που εισπράττουν, συµπεριλαµβανοµένων και των δικαιωµάτων υπέρ του Ταµείου Νοµικών και του Ταµείου Ασφαλίσεως Συµβολαιογράφων (Τ.Α.Σ.), για τα οποία εκδίδουν είτε τιµολόγια είτε αποδείξεις λιανικών συναλλαγών (παροχής υπηρεσιών) µε βάση τις διατάξεις των άρθρων 6 και 7 του Κ.Φ.Α.Σ., εφόσον τα ως άνω αναφερόµενα δικαιώµατα δεν αναγράφονται στα συµβόλαια που συντάσσουν, ενώ τα εν λόγω δικαιώµατα υπέρ του Ταµείου Νοµικών και του Τ.Α.Σ. αποτελούν και έξοδα για τους συµβολαιογράφους. Τα ανωτέρω αναφερόµενα ισχύουν αναλόγως και για τις αµοιβές, που εισπράττουν οι συµβολαιογράφοι από τη σύνταξη και των λοιπών αναλογικών ή παγίων συµβολαιογραφικών πράξεων. 5. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, η παρακράτηση φόρου στην περίπτωση 76

79 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος των συµβολαιογράφων, από , θα γίνεται στο ακαθάριστο ποσό της αµοιβής τους, µετά την αφαίρεση του ΦΠΑ, σύµφωνα µε την περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 4172/2013, όπως αυτό τροποποιήθηκε µε το ν. 4254/ Για τα τέλη και δικαιώµατα υπέρ του ηµοσίου ή Τρίτων (τέλη χαρτοσήµου, µεγαρόσηµο) τα οποία βάσει νόµου επιβαρύνουν τους συµβαλλόµενους δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου. Επίσης και στα αναλογικά δικαιώµατα του συµβολαιογράφου των άρθρων 115, 117, και 118 του ν. 2830/2000 τα οποία προέρχονται από τη σύνταξη τραπεζικών, κρατικών συµβολαίων και συµβολαίων αυτοκινήτων δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου. 7. Σύµφωνα µε τα ανωτέρω, η παρακράτηση φόρου στις παραπάνω αµοιβές των συµβολαιογράφων διενεργείται στο ποσό της αναλογικής αµοιβής τους µετά την αφαίρεση απ αυτό του ποσού που αποδίδεται στο Συµβολαιογραφικό Σύλλογο ή στον εντεταλµένο Συµβολαιογράφο προς διανοµή βάσει του άρθρου 120 του ν. 2830/2000. Ενδεικτικά αναφέρεται το παρακάτω παράδειγµα: Συµβολαιογράφος εισπράττει αναλογική αµοιβή επιπλέον ΦΠΑ Για την αµοιβή αυτή καταθέτει στο συµβολαιογραφικό σύλλογο, στο Ταµείο Νοµικών (Τ.Ν.) και στο Ταµείο Ασφαλίσεως Συµβολαιογράφων (ΤΑΣ). Εποµένως η παρακράτηση φόρου είκοσι τοις εκατό (20%) θα διενεργηθεί επί του ποσού των (ήτοι αµοιβή συµβολαιογράφου κατάθεση στο συµβολαιογραφικό σύλλογο). ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1251/ Συµπληρωµατικές οδηγίες και διευκρινίσεις σχετικά µε τον υπολογισµό του φόρου υπεραξίας από µεταβίβαση µε επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας Με αφορµή πληθώρα ερωτηµάτων σχετικά µε το φόρο υπεραξίας του άρθρου 41 του ν. 4172/2013, σας παρέχουµε τις ακόλουθες διευκρινίσεις για την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή των σχετικών διατάξεων. 1. Νομικές και πραγματικές μεταβολές επί ακινήτου μεταξύ του χρόνου κτήσης και του χρόνου πώλησης α) Ένταξη αγροτεμαχίων εντός οικισμού Εάν το µεταβιβαζόµενο ακίνητο είχε αποκτηθεί ως οικόπεδο ή αγροτεµάχιο και, πριν την µεταβίβασή του, επήλθε κύρωση των οικείων πράξεων εφαρµογής, εγκρίθηκε η πολεοδοµική µελέτη ή εκδόθηκε αντίστοιχη διοικητική πράξη καθορισµού των ορίων οικισµού, για τον καθορισµό του χρόνου κτήσης ισχύουν όσα αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 της ΠΟΛ 1119/2014 ΑΥΟ, δηλαδή ως 77

80 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος κύρωσης της πράξης εφαρµογής, ο χρόνος έγκρισης της πολεοδοµικής µελέτης ή έκδοσης της αντίστοιχης διοικητικής πράξης καθορισµού των ορίων οικισµού, κατά περίπτωση, ακόµη και αν η κτήση είναι πριν από την Όσον αφορά τον καθορισµό της τιµής κτήσης, στην περίπτωση που το µεταβιβαζόµενο ακίνητο είχε αποκτηθεί ως αγροτεµάχιο, αυτή προσδιορίζεται, σε κάθε περίπτωση, µε τον πλασµατικό τρόπο (περ. γ παρ. 2 άρθ. 41), ενώ, στην περίπτωση που το µεταβιβαζόµενο ακίνητο είχε αποκτηθεί ως οικόπεδο, προσδιορίζεται βάσει των αναφεροµένων στην παράγραφο 2 περιπτώσεις α και β του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013. Ακόµη και στη περίπτωση που έχει αποκτηθεί αγροτεµάχιο µε κτίσµα και, πριν την µεταβίβαση του, επέλθει κύρωση πράξης εφαρµογής, η τιµή κτήσης προσδιορίζεται µε το πλασµατικό τρόπο και ως χρόνος κτήσης λαµβάνεται αυτός της κύρωσης πράξης εφαρµογής. β) Αλλαγή χρήσης Στην περίπτωση κατά την οποία για το µεταβιβαζόµενο ακίνητο προβλεπόταν συγκεκριµένη χρήση του ως νοµίµως υφιστάµενου κτιρίου και, στη συνέχεια, η χρήση αυτή µεταβλήθηκε, καθ οιονδήποτε τρόπο, µετά την έκδοση οικοδοµικής άδειας αλλαγής χρήσης, η µεταβολή αυτή είναι αδιάφορη για τον προσδιορισµό τόσο του χρόνου όσο και της τιµής κτήσης (π.χ. το µεταβιβαζόµενο ακίνητο ήταν κατοικία κατά την απόκτησή του ενώ, κατά την πώλησή του, έχει µετατραπεί σε επαγγελµατικό χώρο). γ) Αποπεράτωση ημιτελούς κτίσματος Σύµφωνα µε όσα ορίζονται στην ΠΟΛ 1168/2014 ΑΥΟ (ΦΕΚ Β 1724/ ) σε περίπτωση απόκτησης ηµιτελούς κτίσµατος (µετά την ), και στη συνέχεια, µετά από ανέγερση, (είτε βάσει της ίδιας άδειας ανέγερσης είτε κατόπιν έκδοσης νέας άδειας ανέγερσης ή ανανέωσης της ήδη υπάρχουσας) πώληση αυτού ως ηµιτελούς, σε οποιοδήποτε στάδιο κατασκευής, προ της αποπεράτωσης του, τότε η τιµή κτήσης υπολογίζεται µε βάση την αξία στην οποία αυτό είχε αποκτηθεί. Αντίθετα, εάν πωληθεί ως αποπερατωµένο, η τιµή κτήσης θα προσδιοριστεί σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του ν 4172/2013 ( είκτης Τιµών Κατοικιών). Σε αµφότερες τις περιπτώσεις ως χρόνος κτήσης θεωρείται εκείνος της απόκτησης, ενώ είναι αδιάφορος ο χρόνος έκδοσης της οικοδοµικής άδειας. Παραδείγματα: 1. Αγορά ημιτελούς κτίσματος το 1997 με οικοδομική άδεια ανέγερσης του Το 1998 γίνεται αναθεώρηση οικοδομικής άδειας και το ακίνητο πωλείται το 2014 είτε ως ημιτελές είτε ως αποπερατωμένο. Έτος κτήσης σε κάθε περίπτωση είναι το έτος Η τιμή κτήσης είναι η τιμή που προκύπτει από το συμβόλαιο αγοράς, εφόσον το κτίσμα πωλείται ως ημιτελές, ενώ αν πωλείται αποπερατωμένο, η τιμή κτήσης θα προσδιοριστεί σύμφωνα με την περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του ν 4172/

81 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος 2. Το έτος 1997 αποκτάται με αγορά ημιτελές κτίσμα από συζύγους κατά 50% έκαστος, με οικοδομική άδεια ανέγερσης του Το 1998 γίνεται αναθεώρηση οικοδομικής άδειας. Το 2000 ο σύζυγος αποβιώνει. Το 2014 η σύζυγος πωλεί το ακίνητο αποπερατωμένο. Έτος κτήσης είναι το 2000 (απόκτηση του 75% της πλήρους κυριότητας). Η τιμή κτήσης θα προσδιοριστεί κατ ανάλογη εφαρμογή της παραγράφου 8 της ΠΟΛ 1168/2014 ΑΥΟ, δηλαδή με αναγωγή της αξίας του 50% της πλήρους κυριότητας που αποκτήθηκε από κληρονομική διαδοχή στη συνολική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου. Αντίθετα, αν η σύζυγος πωλεί το ακίνητο ημιτελές, τότε η τιμή κτήσης αυτού είναι το άθροισμα της τιμής αγοράς του 50% της πλήρους κυριότητας και της αξίας επί της οποίας επιβλήθηκε ο φόρος κληρονομιάς για το υπόλοιπο 50% που κληρονόμησε. δ) Συνένωση διαμερισμάτων αυτοτελών με διαφορετικούς χρόνους κτήσης Σε περίπτωση µεταβίβασης ακινήτου που προήλθε µετά από συνένωση αυτοτελών κατοικιών που αποκτήθηκαν σε διαφορετικούς χρόνους, ως χρόνος κτήσης λαµβάνεται ο χρόνος απόκτησης του 75% τουλάχιστον της επιφάνειας του ακινήτου που µεταβιβάζεται και η τιµή κτήσης προσδιορίζεται ως το άθροισµα των τιµών κτήσης των αυτοτελών κατοικιών. Στην περίπτωση που η µια εκ των κατοικιών αποκτήθηκε προ του 1995, η τιµή κτήσης του µεταβιβαζόµενου ακινήτου προσδιορίζεται σε κάθε περίπτωση µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών, της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013. ε) Απαλλοτρίωση τμήματος ακινήτου Σε περίπτωση που έχει αποκτηθεί µε οποιαδήποτε αιτία, αγροτεµάχιο ή οικόπεδο και στη συνέχεια έγινε αποµείωση τετραγωνικών µέτρων λόγω γενόµενης απαλλοτρίωσης, η τιµή κτήσης του µεταβιβαζόµενου ακινήτου µειώνεται µε την αναλογούσα αξία κτήσης των αποµειούµενων τµ και ο χρόνος κτήσης λαµβάνεται σύµφωνα µε την παρ. 3 του αρ.41 του ν 4172/2013. Παράδειγµα: Το 2003 ο Α µεταβιβάζει µε γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (8/10) στον Β ενός αγροτεµαχίου τµ παρακρατώντας την επικαρπία και η αξία της ψιλής κυριότητας προσδιορίζεται στο ποσό των Ο Α πέθανε το Ήδη η έκταση το αγρού αποµειώθηκε σε τµ. Χρόνος κτήσης είναι το 2003 όταν αποκτήθηκε το 75% του µεταβιβαζόµενου ακινήτου και η τιµή κτήσης υπολογίζεται ως εξής: Η πλήρης κυριότητα µετά το θάνατο του επικαρπωτή γίνεται ( * 10/8) * 5.000τµ / 8.000τµ = ,50 2. Διόρθωση συμβολαίου Όπως έχει ήδη αναφερθεί στην ΠΟΛ 1122/2014, η περίπτωση διόρθωσης, τροποποίησης ή επανάληψης συµβολαίου, για οποιαδήποτε αιτία, δεν συνιστά µεταβιβαστική πράξη, για την εφαρµογή του άρθρου 41 του ν.4172/2013, εφόσον 79

82 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ η διόρθωση ή η επανάληψη δεν συνεπάγεται τη µεταβολή οποιουδήποτε προσδιοριστικού της υπεραξίας στοιχείου. Τα ανωτέρω ισχύουν, ιδίως, όταν η διόρθωση αφορά τη διευκρίνιση των περιµετρικών ορίων ακινήτου ή την έκταση αυτού, κατόπιν νέας απεικόνισης ή καταµέτρησής του, εφ όσον προκύπτει ότι πρόκειται για το ίδιο αναγραφόµενο στο αρχικό συµβόλαιο ακίνητο. Εποµένως, στην προηγούµενη περίπτωση, η διορθωτική πράξη δεν συνιστά νέα κτήση και, κατ επέκταση, ο χρόνος κτήσης είναι εκείνος του αρχικού συµβολαίου. Εφόσον η κτήση στην προηγούµενη περίπτωση προέρχεται εξ επαχθούς αιτίας (πώληση ή ανταλλαγή), η κατά τα ανωτέρω διόρθωση της απεικόνισης ή καταµέτρησης του ακινήτου είναι αδιάφορη για τον υπολογισµό του φόρου υπεραξίας (ασχέτως της τυχόν οφειλής φόρου µεταβίβασης), καθόσον η αξία κτήσης έχει, ήδη, προσδιορισθεί ελευθέρως από τους συµβαλλόµενους, για το εν λόγω ακίνητο, όταν αυτό αποκτήθηκε. Αντίθετα, στην περίπτωση απόκτησης λόγω κληρονοµικής διαδοχής ή εκ χαριστικής αιτίας, θα ληφθεί υπόψη και η τυχόν επιπρόσθετη αξία, βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονοµιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν, σύµφωνα µε όσα έχουν ήδη αναφερθεί στην παράγραφο 5 της ΠΟΛ 1122/2014, εφόσον έχει υποβληθεί διορθωτική συµπληρωµατική δήλωση (φόρου κληρονοµίας, δωρεάς-γονικής παροχής κλπ) ή έχει εκδοθεί πράξη επιβολής φόρου, βάσει των διατάξεων των φορολογιών αυτών. Η διόρθωση συµβολαίου που αφορά κτήση αποκλειστικής χρήσης κοινόχρηστου χώρου ως παρακολουθήµατος χωρίς ποσοστό επί του οικοπέδου, χωρίς να προκύπτει καταβολή τιµήµατος, δεν συνιστά νέα κτήση. Επίσης σε περίπτωση διόρθωσης κύρωσης πράξης εφαρµογής ή ορθής επανάληψης αυτής τότε χρόνος κτήσης λαµβάνεται ο χρόνος της αρχικής πράξης Τιμή κτήσης σε ειδικές περιπτώσεις α) Ανέγερση με αυτεπιστασία ή αντιπαροχή Επί µεταβίβασης κτίσµατος που ανεγέρθηκε µε αυτεπιστασία ή µε το σύστηµα της αντιπαροχής, η τιµή κτήσης προσδιορίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. Στην ίδια ως άνω περίπτωση, ο χρόνος κτήσης ορίζεται στην παράγραφο 3α του άρθρου 41 του Ν.4172/13 ως ο χρόνος µετά την παρέλευση πέντε (5) ετών από την ηµεροµηνία έκδοσης ή δύο (2) ετών από την ηµεροµηνία της πρώτης ανανέωσης της οικοδοµικής άδειας ανέγερσης, εκτός εάν η µεταβίβαση γίνεται εντός των παραπάνω προθεσµιών. Επισηµαίνεται ότι ως ανανέωση οικοδοµικής άδειας νοείται η πρώτη, µετά την έκδοση της άδειας ανέγερσης, ανανέωση αυτής, που αφορά την παράταση ισχύος της άδειας ανέγερσης του κτίσµατος και όχι οποιαδήποτε άλλη σχετική που αφορά αναθεώρησή της, ήτοι αναφέρεται σε βελτίωση κτιρίου, µεταβολή της χρήσης της οικοδοµής κλπ. Αυτονόητα, αδιάφορη τυγχάνει οποιαδήποτε, πέραν της πρώτης, ανανέωση της οικοδοµικής άδειας ανέγερσης. Αυτονόητα, αν µετά την έκδοση της άδειας δεν ανεγερθεί ακίνητο και στη συνέχεια πωληθεί το ακάλυπτο οικόπεδο, χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος απόκτησης του οικοπέδου και τιµή κτήσης αυτή που προκύπτει από τον τίτλο µε βάση τις δια-

83 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος τάξεις των περιπτώσεων α και β της παραγράφου 2 του άρθρου 41 ν. 4172/2013. β) Πολεοδομική τακτοποίηση εξ ολοκλήρου αυθαίρετης κατασκευής Σύµφωνα µε όσα ορίζει η ΠΟΛ 1168/2014 ΑΥΟ, σε περίπτωση απόκτησης ακάλυπτου οικοπέδου/αγροτεµαχίου και εν συνεχεία ανέγερσης επ αυτού κτίσµατος, χωρίς οικοδοµική άδεια ανέγερσης, σε περίπτωση τακτοποίησης αυτού ως εξ ολοκλήρου αυθαιρέτου, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται η τιµή κτήσης του ακάλυπτου οικοπέδου/αγροτεµαχίου (ανεξαρτήτως χρόνου απόκτησης αυτού) προσαυξηµένη µε συντελεστή 20%. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ακόµη και αν το οικόπεδο /αγροτεµάχιο αποκτήθηκε πριν το 1995, εφόσον ανεγέρθηκε επ αυτού κτίσµα εξ ολοκλήρου αυθαίρετο το οποίο τακτοποιήθηκε πολεοδοµικά και στη συνέχεια πωλείται, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται η τιµή κτήσης του ακάλυπτου οικοπέδου/αγροτεµαχίου προσαυξηµένη µε συντελεστή 20%. Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση που µεσολάβησε διοικητική πράξη προσδιορισµού των ορίων οικισµού και το κτηθέν αγροτεµάχιο εντάχθηκε εντός οικισµού. Επί πολεοδοµικής τακτοποίησης εξ ολοκλήρου αυθαίρετης κατασκευής, εάν ο χρόνος ανέγερσης, όπου πιστοποιείται από τον µηχανικό στην αίτηση τακτοποίησης, λάβει χώρα µέχρι και την 31/12/1994, η υπεραξία θεωρείται µηδενική βάσει της παρ. 26 του άρθ.72 του ν.4172/2013. Επίσης, σε περίπτωση απόκτησης βάσει συµβολαίου αγροτεµαχίου /οικοπέδου µε αυθαίρετο κτίσµα και µεταγενέστερης τακτοποίησης αυτού, τότε αυτό θεωρείται ολικά αυθαίρετο και σαν αξία λαµβάνεται το δηλωθέν τίµηµα ενώ χρόνος κτήσης αυτός του συµβολαίου. Εάν µεταγενέστερα γίνει προσθήκη νέου αυθαιρέτου τότε η αξία αυτού προσδιορίζεται βάσει της περ. 9 της ΠΟΛ 1168/14. Παράδειγμα Δυνάμει ενός συμβολαίου του έτους 1993 αγοράστηκε κατά ψιλή κυριότητα (8/10) ένα οικόπεδο 97 τμ με αυθαίρετη οικία 28 τμ με παρακράτηση επικαρπίας. Το 2010 έγινε συνένωση της επικαρπίας με το θάνατο της επικαρπώτριας. Κατόπιν έγινε τακτοποίηση του άνω κτίσματος με το ν. 4178/1013 με χρόνο ανέγερσης, όπως αυτό πιστοποιείται από το μηχανικό στην αίτηση τακτοποίησης, από 1991 έως Επίσης έγινε τακτοποίηση δύο αποθηκών 10 τμ η κάθε μια, ανεγερθέντων μεταγενέστερα της ως άνω μεταβίβασης. Σήμερα το ακίνητο πωλείται κατά πλήρη κυριότητα και δεν συντρέχει περίπτωση φόρου υπεραξίας (εκτός πεδίου εφαρμογής). Αν όμως στο ανωτέρω παράδειγμα ο χρόνος ανέγερσης, όπως πιστοποιείται από το μηχανικό στην αίτηση τακτοποίησης του κτίσματος ήταν το 1995, τότε χρόνος κτήσης λαμβάνεται το 1995 και ως τιμή κτήσης λαμβάνεται η αξία του συμβολαίου με προσαύξηση 20%. γ) Πολεοδομική τακτοποίηση μερικώς αυθαίρετης κατασκευής Σύµφωνα µε όσα ορίζει η ΠΟΛ 1168/2014 ΑΥΟ: α. Σε περίπτωση απόκτησης µε επαχθή αιτία κτίσµατος και στη συνέχεια πολεοδοµικής τακτοποίησης µερικώς αυθαίρετης κατασκευής (βοηθητικής ή κύ- 81

84 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ ριας χρήσης), η οποία κατασκευή είναι προγενέστερη της απόκτησης του ακινήτου, ως τιµή κτήσης του συνολικά µεταβιβαζόµενου ακινήτου (νόµιµου και τακτοποιηθέντος) θεωρείται η τιµή κτήσης του νόµιµου κτίσµατος, που προκύπτει σύµφωνα µε τις διατάξεις της περίπτωσης α της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του ν. 4172/2013. β. Σε περίπτωση απόκτησης µε επαχθή αιτία κτίσµατος και στη συνέχεια πολεοδοµικής τακτοποίησης µερικώς αυθαίρετης κατασκευής (βοηθητικής ή κύριας χρήσης), η οποία κατασκευή είναι µεταγενέστερη της απόκτησης, η τιµή κτήσης του συνολικά µεταβιβαζόµενου ακινήτου (νόµιµου και τακτοποιηθέντος) προσδιορίζεται µε πρόσθεση στην αξία της αποκτηθείσας νόµιµης επιφάνειας της αξίας της τακτοποιηθείσας, η οποία προκύπτει µε αναγωγή στην αξία της νό- µιµης επιφάνειας του κτίσµατος, κατά το λόγο της επιφάνειας της τακτοποιηθείσας προς την επιφάνεια της νόµιµης. γ. Σε περίπτωση απόκτησης κτίσµατος µε κληρονοµική διαδοχή ή από χαριστική αιτία, και, στη συνέχεια, πολεοδοµικής τακτοποίησης µερικώς αυθαίρετης κατασκευής, η οποία κατασκευή είναι προγενέστερη της κληρονοµικής διαδοχής ή της χαριστικής αιτίας, ως τιµή κτήσης του συνολικά µεταβιβαζόµενου ακινήτου (νόµιµου και τακτοποιηθέντος) θεωρείται: εφόσον έχει δηλωθεί η συνολική επιφάνεια νόµιµης και αυθαίρετης κατασκευής (ως όφειλε ο φορολογούµενος, δεδοµένου ότι στις φορολογίες αυτές αντικείµενο του φόρου είναι το ακίνητο στην πραγµατική του κατάσταση κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης), η τιµή κτήσης του συνολικού ακινήτου, βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονοµιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν, εφόσον έχει δηλωθεί αρχικά η συνολική επιφάνεια µόνο της νόµιµης κατασκευής και στη συνέχεια ο φορολογούµενος έχει υποβάλει σχετική διορθωτική συµπληρωµατική δήλωση για την αυθαίρετη κατασκευή, η τιµή κτήσης του αρχικά δηλωθέντος ακινήτου και η επιπρόσθετη αξία της µερικώς αυθαίρετης κατασκευής, βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονοµιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν, σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στην παρ. 5 της ΠΟΛ 1122/2014, εφόσον έχει δηλωθεί αρχικά η συνολική επιφάνεια µόνο της νόµιµης κατασκευής και ο φορολογούµενος δεν έχει υποβάλει στη συνέχεια σχετική διορθωτική συµπληρωµατική δήλωση για την αυθαίρετη κατασκευή, η τιµή κτήσης του αρχικά δηλωθέντος ακινήτου και εφόσον έχει δηλωθεί αρχικά η συνολική επιφάνεια µόνο της νόµιµης κατασκευής και στη συνέχεια, ειδικά για την απόκτηση του ακινήτου µε δωρεά ή γονική παροχή (και όχι µε κληρονοµιά), και εφόσον ο φορολογούµενος προβεί µεταγενέστερα σε διορθωτικό συµβόλαιο της δωρεάς ή γονικής παροχής, η τιµή κτήσης του αρχικά δηλωθέντος ακινήτου και η επιπρόσθετη αξία που προκύπτει από το διορθωτικό συµβόλαιο. Παράδειγμα: Κτήση, το 1998, λόγω γονικής παροχής, οικοπέδου μετά κτίσματος, το οποίο είναι μερικώς αυθαίρετο. Στη συνέχεια, ο αποκτών προβαίνει σε πολεοδομική τακτοποί- 82

85 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος ηση της αυθαίρετης κατασκευής και το έτος 2014 μεταβιβάζει το οικόπεδο μετά του κτίσματος. Για τον προσδιορισμό της τιμής κτήσης θα ληφθεί υπ όψιν τόσο η αξία του νόμιμου κτίσματος όσο και η αξία της αυθαίρετης κατασκευής, βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος γονικής παροχής εφ όσον στην αρχικά υποβληθείσα δήλωση δεν είχε περιληφθεί η μερικώς αυθαίρετη κατασκευή που προϋπήρχε της κτήσης αλλά υποβλήθηκε διορθωτική συμπληρωματική δήλωση φόρου γονικής παροχής. Εάν δεν έχει υποβληθεί διορθωτική συμπληρωματική δήλωση φόρου γονικής παροχής, δεν θα ληφθεί υπ όψιν η αξία της αυθαίρετης κατασκευής. δ. Σε περίπτωση απόκτησης κτίσµατος µε κληρονοµική διαδοχή ή από χαριστική αιτία, και, στη συνέχεια, πολεοδοµικής τακτοποίησης µερικώς αυθαίρετης κατασκευής, η οποία κατασκευή είναι µεταγενέστερη της κληρονοµικής διαδοχής ή της χαριστικής αιτίας, η τιµή κτήσης του συνολικά µεταβιβαζόµενου ακινήτου (νόµιµου και τακτοποιηθέντος) προσδιορίζεται µε πρόσθεση, στην αξία της αποκτηθείσας νόµιµης επιφάνειας, της αξίας της τακτοποιηµένης, η οποία προκύπτει µε αναγωγή στην αξία της νόµιµης επιφάνειας του κτίσµατος κατά το λόγο της επιφάνειας της τακτοποιηµένης προς την επιφάνεια της νόµιµης. Παράδειγμα: Το έτος 2004 οααπέκτησε με αγορά την επικαρπία (2/10) και οβτην ψιλή κυριότητα (8/10) μίας διώροφης οικοδομής, συνολικής επιφάνειας 75 τ.μ. Η συνολική αξία αγοράς του ακινήτου ήταν με αντιστοιχία στην επικαρπία ευρώ και στην ψιλή κυριότητα Μεταγενέστερα κτίστηκαν 48 τμ αυθαίρετα τα οποία και τακτοποιήθηκαν. Το 2014 πωλείται η οικοδομή και από τους δύο πωλητές. Ως χρόνος κτήσης και για τους δύο πωλητές λαμβάνεται το 2004 και η τιμή κτήσης προσδιορίζεται με πρόσθεση της αξίας της νόμιμης στην αξία της τακτοποιημένης επιφάνειας ως εξής: * 48 τμ / 75 τμ = = * 2/10 = για τον επικαρπωτή * 8/10 = για τον ψιλό κύριο δ) Επί χρησικτησίας η τιµή κτήσης του ακινήτου προσδιορίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. ε) Παραχώρηση λόγω αγροτικής ή αστικής αποκατάστασης ή αναδασμού Επί µεταβίβασης οικοπέδων ή αγροτεµαχίων, τα οποία είχαν αποκτηθεί από τον µεταβιβάζοντα µε παραχώρηση λόγω αγροτικής ή αστικής αποκατάστασης ή αναδασµού, ο προσδιορισµός της τιµής κτήσης γίνεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. στ) Κύρωση πράξης εφαρμογής Επί απόκτησης από οποιαδήποτε αιτία ακινήτου µε τη µορφή αγροτεµαχίου, και στη συνέχεια κύρωσης πράξης εφαρµογής, το οποίο τελικά µεταβιβάζεται λό- 83

86 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ γω πώλησης, η τιµή κτήσης προσδιορίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ.2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. Σε περίπτωση που το µεταβιβαζόµενο ακίνητο είχε αποκτηθεί εξαρχής ως οικόπεδο, η τι- µή κτήσης αυτού προσδιορίζεται βάσει των αναφεροµένων στην παράγραφο 2 περιπτώσεις α και β του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013. ζ) Έγκριση πολεοδομικής μελέτης Επί απόκτησης από οποιαδήποτε αιτία ακινήτου µε τη µορφή αγροτεµαχίου, και στη συνέχεια έγκρισης πολεοδοµικής µελέτης ή έκδοσης της αντίστοιχης διοικητικής πράξης καθορισµού των ορίων οικισµού, το οποίο τελικά µεταβιβάζεται λόγω πώλησης, η τιµή κτήσης προσδιορίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. Σε περίπτωση που το µεταβιβαζόµενο ακίνητο είχε αποκτηθεί εξαρχής ως οικόπεδο, η τι- µή κτήσης αυτού προσδιορίζεται βάσει των αναφεροµένων στην παράγραφο 2, περιπτώσεις α και β του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013. η) Επικύρωση ανώμαλης δικαιοπραξίας Επί απόκτησης από οποιαδήποτε αιτία ακινήτου και εν συνέχεια επικύρωσης της δικαιοπραξίας κτήσης ως ανώµαλης, σε περίπτωση πώλησής του, ο προσδιορισµός της τιµής κτήσης γίνεται µετά την µεταγραφή της οικείας δικαστικής απόφασης (επικύρωσης) µε βάση τα στοιχεία της αντίστοιχης δήλωσης φόρου, η οποία απαιτείται για τη µεταγραφή αυτής και από την οποία θα προκύπτει η αναζητούµενη αξία που αποτελεί και την τιµή κτήσης και µόνο όταν αυτά δεν υπάρχουν ή από αυτά δεν προκύπτει σχετική αξία, τότε η τιµή κτήσης υπολογίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών. θ) Κτήση με αναγκαστικό πλειστηριασμό Επί µεταβίβασης ακινήτου το οποίο αποκτήθηκε βάσει κατακυρωτικής έκθεσης αναγκαστικού πλειστηριασµού, ισχύουν όσα αναφέρονται στην περίπτωση α της παραγράφου 2 του άρθρου 41. Η τιµή κτήσης είναι το ποσό του πλειστηριάσµατος, το οποίο αναφέρεται στην περίληψη κατακυρωτικής έκθεσης. ι) Κτήση λόγω διανομής Σε περίπτωση µεταβίβασης ακινήτου κτηθέντος από διανοµή, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται η δηλωθείσα αξία, όπως αυτή προκύπτει στο συµβόλαιο διανοµής ή η φορολογητέα αξία, αν δεν προκύπτει δηλωθείσα αξία. Ως χρόνος κτήσης λαµβάνεται ο χρόνος της σύνταξης του συµβολαίου διανοµής εκτός των περιπτώσεων που η διανοµή δεν επιφέρει καµιάς µορφής µεταβίβαση εµπράγµατου δικαιώµατος (δεν συντελείται µεταβίβαση). 4. Επικαρπία - Ψιλή Κυριότητα α) Σε περίπτωση διάσπασης της πλήρους κυριότητας σε ψιλή κυριότητα και επικαρπία και πώλησης, στη συνέχεια, ταυτόχρονα από τον ψιλό κύριο και τον επικαρπωτή του ακινήτου, τόσο ο χρόνος όσο και η αξία κτήσης, καθορίζονται µε βάση το χρόνο της διάσπασης. 84

87 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος Όταν όµως το ακίνητο, στη συνέχεια, αλλάξει µορφή µε τη µεσολάβηση ενός από τα ακόλουθα γεγονότα, ήτοι: Ανέγερση κατόπιν έκδοσης οικοδοµικής άδειας ή πρώτης ανανέωσης αυτής (η αναθεώρηση δεν υπολογίζεται), Κύρωση Πράξης Εφαρµογής, Έγκριση Πολεοδοµικής Μελέτης, ιοικητική πράξη καθορισµού ορίων οικισµού ΤΟΤΕ εφαρµόζονται τα ακόλουθα: Ο χρόνος κτήσης µετατίθεται σε καθένα από τα παραπάνω γεγονότα που είναι µεταγενέστερα του τίτλου κτήσης και, σε περίπτωση διαδοχικής συνδροµής τους, στο νεότερο από αυτά γεγονός, κατά τη χρονική σειρά του. Σε περίπτωση µεταβίβασης της ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας που αποκτήθηκε µε διαδοχικά συµβόλαια, µε συνέπεια να λαµβάνουν χώρα περισσότερες διαδοχικές κτήσεις των δικαιωµάτων αυτών, (διασπάσεις της πλήρους κυριότητας) σαν χρόνος κτήσης λαµβάνεται ο χρόνος κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 3 του άρθρου 41 και η αξία του µεταβιβαζόµενου δικαιώµατος καθορίζεται βάσει της ηλικίας του επικαρπωτή κατά το χρόνο απόκτησης του 75% αυτού (ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας). Παραδείγματα: 1. Το 2000 ο Αμεταβιβάζει με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (7/10) ακάλυπτου οικοπέδου στο γιο του Β παρακρατώντας ο ίδιος την επικαρπία (3/10). Το 2002 εκδίδεται άδεια ανέγερσης κτίσματος. Το 2014 πωλείται το οικόπεδο μετά του κτίσματος από τον επικαρπωτή και τον ψιλό κύριο. Χρόνος κτήσης είναι το 2007 (παρ. 3 άρθρου 41 παρέλευση 5ετίας από τον χρόνο έκδοσης άδειας ανέγερσης). Η τιμή κτήσης των μεταβιβαζόμενων δικαιωμάτων θα υπολογιστεί, σύμφωνα με την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή με τη χρήση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών. 2. Το 2000 ο Α μεταβιβάζει με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (7/10) αγροτεμαχίου στο γιο του Β παρακρατώντας ο ίδιος την επικαρπία (3/10). Το 2002 κυρώνεται η πράξη εφαρμογής και το 2014 πωλείται το οικόπεδο από τους δύο, κατά ψιλή κυριότητα και επικαρπία αντίστοιχα. Χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος κύρωσης της πράξης εφαρμογής και η τιμή κτήσης των μεταβιβαζόμενων δικαιωμάτων θα υπολογιστεί σύμφωνα με την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή με τη χρήση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών. Αν αντίθετα ο Α μεταβιβάζει με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (7/10) οικοπέδου(δεν υπάρχει αλλαγή στην νομική μορφή του ακινήτου) στο γιο του Β παρακρατώντας ο ίδιος την επικαρπία (3/10) και στη συνέχεια ακολουθεί πράξη εφαρμογής, ως τιμή κτήσης λαμβάνεται αυτή που προκύπτει κατά το χρόνο διάσπασης, σύμφωνα με όσα ορίζει η παράγραφος 7 της ΠΟΛ 1122/2014. Αν, στο ίδιο ως άνω παράδειγμα, μετά την κύρωση της πράξης εφαρμογής, ανεγερθεί κτίσμα βάσει άδειας ανέγερσης οικοδομής, το οποίο στη συνέχεια πωλείται από τους δύο κατ επικαρπία και ψιλή κυριότητα ο χρόνος κτήσης υπολογίζεται μετά την παρέλευση της πενταετίας από την έκδοση της οικοδομικής άδειας κλπ και η τιμή κτήσης με τον πλασματικό τρόπο (χρήση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών). 3. Το 2000 ο Α μεταβιβάζει με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (7/10) αγροτεμαχί- 85

88 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ ου στο γιο του Β παρακρατώντας ο ίδιος την επικαρπία (3/10). Το 2005 εγκρίνεται η πολεοδομική μελέτη ή εκδίδεται η διοικητική πράξη καθορισμού των ορίων οικισμού και το 2014 πωλείται το οικόπεδο από τους δύο κατ επικαρπία και ψιλή κυριότητα. Χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος έγκρισης της πολεοδομικής μελέτης ή ο χρόνος έκδοσης της αντίστοιχης διοικητικής πράξης καθορισμού των ορίων οικισμού και η τιμή κτήσης των μεταβιβαζόμενων δικαιωμάτων θα υπολογιστεί σύμφωνα με την περίπτωση γ της παρ. 2 του άρθρου 41, δηλαδή με τη χρήση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών. Αν αντίθετα ο Α μεταβιβάζει με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (7/10) οικοπέδου (δεν υπάρχει αλλαγή στην νομική μορφή του ακινήτου) στο γιο του Β παρακρατώντας ο ίδιος την επικαρπία (3/10) και στη συνέχεια ακολουθεί έγκριση πολεοδομικής μελέτης ή έκδοση διοικητικής πράξης καθορισμού των ορίων οικισμού, ως τιμή κτήσης λαμβάνεται αυτή που προκύπτει κατά το χρόνο διάσπασης, σύμφωνα με όσα ορίζει η παράγραφος 7 της ΠΟΛ 1122/2014. Σε περίπτωση διάσπασης της πλήρους κυριότητας από επαχθή αιτία (πώληση ψιλής κυριότητας, πώληση επικαρπίας λόγω παραίτησης) η αξία κτήσης υπολογίζεται µε βάση τα δέκατα που αντιστοιχούν κατά το χρόνο της διάσπασης (παρ. 7 της ΠΟΛ 1122/2014). Παράδειγμα: Αγορά ακινήτου από τον Α κατά πλήρη κυριότητα το Το έτος 2000 οαπωλεί την ψιλή κυριότητα στον Β παρακρατώντας την επικαρπία. Το 2014, ο Α παραιτείται της επικαρπίας υπέρ του ψιλού κυρίου, λόγω πώλησης. Χρόνος κτήσης της επικαρπίας από τον Α είναι το Η τιμή κτήσης της επικαρπίας υπολογίζεται με την εφαρμογή των ποσοστών σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001), δηλαδή με βάση τα δέκατα της πλήρους κυριότητας σύμφωνα με την ηλικία του επικαρπωτή κατά τον χρόνο διάσπασης. β) Συνένωση ψιλής κυριότητας επικαρπίας Σε περίπτωση πώλησης της πλήρους κυριότητας ακινήτου, ύστερα από συνένωση ψιλής κυριότητας και επικαρπίας, οι οποίες αποκτήθηκαν σε διαφορετικό χρόνο, ως χρόνος κτήσης του µεταβιβαζόµενου δικαιώµατος της πλήρους κυριότητας είναι εκείνος της απόκτησης του 75% τουλάχιστον της αξίας της πλήρους κυριότητας, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 15 ν. 2961/2001 (ΠΟΛ 1119/2014 Α.Υ.Ο.). Τιµή κτήσης είναι η αξία της ψιλής κυριότητας κατά το χρόνο κτήσης της, προστιθεµένης στην αξία αυτή της αξίας της επικαρπίας, η οποία υπολογίζεται µε αναγωγή βάσει των ποσοστών που αναλογούν, κατά το χρόνο απόκτησης της ψιλής κυριότητας (περίπτωση θανάτου του επικαρπωτή) µε την προϋπόθεση δηλαδή ότι δεν υφίσταται φορολογική υποχρέωση και κατ επέκταση αξία της επικαρπίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση (π.χ. παραίτηση από την επικαρπία ή πώληση ψιλής κυριότητας και στη συνέχεια θάνατος επικαρπωτή), η τι- µή κτήσης προσδιορίζεται σύµφωνα µε όσα ορίζονται στις περιπτώσεις α ή β της παραγράφου 2 του άρθρου 41, δεδοµένου ότι υφίσταται φορολογική υποχρέωση και προκύπτει αξία τόσο για την ψιλή κυριότητα όσο και για την επικαρπία. 86

89 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος ΕΙ ΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΥΝΕΝΩΣΗΣ: Σε περίπτωση πώλησης ακινήτου που ανεγέρθηκε από τον ψιλό κύριο και τον επικαρπωτή, ενώ είχε αποκτηθεί αρχικά η ψιλή κυριότητα ακάλυπτου οικοπέδου µε παρακράτηση επικαρπίας και στη συνέχεια έγινε συνένωση µε την επικαρπία (πχ. θάνατος του επικαρπωτή) χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος κατά τον οποίο αποκτήθηκε το 75% τουλάχιστον της πλήρους κυριότητας σύµφωνα µε την ΠΟΛ 1119/2014 και εξαρτάται από την ηλικία του επικαρπωτή (κατά την απόκτηση ή την συνένωση). Η τιµή κτήσης πλήρους κυριότητας υπολογίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παρ.2 του άρθρου 41, δηλαδή µε τη χρήση του είκτη Τιµών Κατοικιών εκτός και αν υπάρχει παραίτηση της επικαρπίας και χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος συνένωσης οπότε αναλογικά βρίσκεται η αξία της πλήρους κυριότητας. Σε περίπτωση πώλησης ακινήτου που ανεγέρθηκε από τον ψιλό κύριο και τον επικαρπωτή και στην συνέχεια έγινε συνένωση ψιλής κυριότητας και επικαρπίας µετά από θάνατο του ψιλού κυρίου που κληρονόµησε ο επικαρπωτής, χρόνος κτήσης είναι εκείνος κατά τον οποίο αποκτήθηκε ποσοστό 75% τουλάχιστον της πλήρους κυριότητας, σύµφωνα µε την ΠΟΛ 1119/2014 ΑΥΟ (ήτοι, εν προκειµένω, είτε κατά το χρόνο απόκτησης της επικαρπίας µε την διάσπαση της πλήρους κυριότητας είτε κατά το χρόνο της συνένωσης της ψιλής κυριότητας µε την επικαρπία), η δε τιµή κτήσης είναι εκείνη η οποία προσδιορίζεται µε βάση τις διατάξεις της περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 41, ήτοι µε βάση την αξία της ψιλής κυριότητας κατά το χρόνο θανάτου του ψιλού κυρίου, αφού στην αξία αυτή προστεθεί αναλογικά και η αξία της επικαρπίας. Σε περίπτωση διαδοχικής απόκτησης ψιλής κυριότητας και στη συνέχεια µεταβίβασης πλήρους κυριότητας από τον επικαρπωτή και τον ψιλό κύριο τότε χρόνος κτήσης για το επικαρπωτή είναι ο χρόνος της αρχικής διάσπασης και για τον ψιλό κύριο, ο χρόνος κτήσης της ψιλής κυριότητάς του. Αξία κτήσης για τον ψιλό κύριο είναι αυτή που αναγράφεται στο συµβόλαιο κατά την ηµεροµηνία του συµβολαίου και για τον επικαρπωτή η αξία βάσει του συµβολαίου διάσπασης. 5. Μεταβίβαση κληρονομιαίου ακινήτου ή δικαιώματος για το οποίο έχει συσταθεί καταπίστευμα Σε περίπτωση σύστασης καταπιστεύµατος, η επαγωγή της κληρονοµίας στον καταπιστευµατοδόχο επέρχεται µόλις πεθάνει ο βεβαρηµένος αρχικός κληρονό- µος, αν ο διαθέτης δεν έταξε κάποιο άλλο γεγονός ή χρονικό σηµείο (ΑΚ1935). Κατά το άρθρο 1924 παρ. 1 του Αστικού Κώδικα, το πρόσωπο που έχει οριστεί από τον διαθέτη ως κληρονόµος και το οποίο δεν έχει συλληφθεί κατά τον θάνατό του θεωρείται καταπιστευµατοδόχος και η επαγωγή επέρχεται µόλις γίνει ο τοκετός. Επίσης, εάν ο διαθέτης εγκαταστήσει κληρονόµο µε αναβλητική αίρεση ή προθεσµία που δεν έχει επέλθει κατά τον θάνατό του ή κληρονόµο η εγκατάσταση του οποίου εξαρτάται από γεγονός που επίσης δεν έχει επέλθει κατά τον θάνατό του, τότε ο κληρονόµος θεωρείται καταπιστευµατοδόχος (1925, 1-2). Άλλες ερµηνευτικές διατάξεις, όπως εγκατάσταση µε διαλυτική αίρεση ή προθεσµία, 87

90 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ απαγόρευση διάθεσης και οικογενειακό καταπίστευµα, περιέχονται στα άρθρα του Αστικού Κώδικα. Ως προς τα δικαιώµατα του βεβαρηµένου πριν από την επαγωγή, µε τη διάταξη του άρθρου 1937 ΑΚ ορίζεται ότι, ωσότου γίνει η επαγωγή στον καταπιστευµατοδόχο, ο κληρονόµος ασκεί τις κληρονοµικές αγωγές και διαχειρίζεται την κληρονοµία. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι ο βεβαρηµένος, αν ο διαθέτης δεν όρισε διαφορετικά, έχει εξουσία να διαθέτει τα αντικείµενα της κληρονοµίας µόνο όταν επιβάλλεται από τους κανόνες της τακτικής διαχείρισης ή όρισε περί αυτού ο διαθέτης ή έδωσε τη συναίνεσή του ο καταπιστευµατοδόχος ή υπάρχει καταπίστευµα στο υπόλοιπο (ΑΚ1939). Κάθε άλλη διάθεση αποβαίνει άκυρη µόλις γίνει η επαγωγή στον καταπιστευµατοδόχο. Παράδειγμα: Το 2007 δημοσιεύεται διαθήκη με χρόνο θανάτου το 2003, σύμφωνα με την οποία ορίζεται κληρονόμος η σύζυγος του θανόντος και καταπιστευματοδόχοι οι δύο εγγονές του, σε ένα οικόπεδο με οικία. Το έτος 2014 η βεβαρημένη σύζυγος μεταβιβάζει το εν λόγω ακίνητο σε τρίτο πρόσωπο, με τη συναίνεση των καταπιστευματοδόχων. Για τον υπολογισμό του φόρου υπεραξίας ως χρόνος κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου θα ληφθεί ο χρόνος επαγωγής της κληρονομιάς στη βεβαρημένη, δηλαδή το 2003 και ως αξία κτήσης η αξία της πλήρους κυριότητας αυτού κατά τον χρόνο επαγωγής της κληρονομιάς, δηλαδή το 2003, σύμφωνα με τη διάταξη της περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013. Επισηµαίνεται ότι ο βεβαρηµένος πέραν των περιορισµών και υποχρεώσεων µε τις οποίες βαρύνεται λόγω της ύπαρξης του καταπιστεύµατος µετά το θάνατο του διαθέτη και πριν από την επαγωγή του καταπιστεύµατος, είναι κληρονό- µος, δηλαδή καθολικός διάδοχος του διαθέτη, και έχει καταρχήν όλα τα δικαιώµατα και όλες τις υποχρεώσεις του κληρονόµου. Από την άλλη πλευρά, ο καταπιστευµατοδόχος µετά το θάνατο του διαθέτη και πριν από την επαγωγή του καταπιστεύµατος, έχει µόνο δικαίωµα προσδοκίας κτήσης των αντικειµένων της κληρονοµίας. Εποµένως, στο χρονικό διάστηµα που µεσολαβεί µεταξύ του θανάτου του διαθέτη και της επαγωγής του καταπιστεύµατος, κληρονόµος είναι ο βεβαρη- µένος, ανεξάρτητα από τους περιορισµούς στους οποίους υπόκειται ως προς τη διάθεσή των αντικειµένων της κληρονοµίας. Ιδιαίτερη µορφή καταπιστεύµατος είναι το καταπίστευµα του περιλιµπανο- µένου (άρθρο 1939 ΑΚ). Στην περίπτωση αυτή, επί περαιτέρω µεταβίβασης µε επαχθή αιτία ακινήτου είτε από τον βεβαρηµένο είτε από τον καταπιστευµατοδόχο, η τιµή κτήσης είναι η αξία του κληρονοµιαίου ακινήτου, σύµφωνα µε τις διατάξεις της περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013 και χρόνος κτήσης εκείνος της επαγωγής της κληρονοµίας στον βεβαρηµένο ή τον καταπιστευµατοδόχο. Επισηµαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση µεταβίβασης εξ επαχθούς αιτίας ακινήτου ή δικαιώµατος, από τον βεβαρηµένο κληρονόµο ή τον καταπιστευµατοδόχο, η αξία κτήσης τους είναι η αξία αυτών κατά τις διατάξεις της περ. β της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013, ανεξάρτητα από τη φορολογική µεταχεί- 88

91 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος ριση τους, κατά τις διατάξεις περί φορολογίας κληρονοµιών. 6. Ενιαίο δηλωθέν τίμημα/αξία κτήσης (ΠΟΛ 1168/2014 ΑΥΟ (ΦΕΚ Β 1724/ ) α) Σε περίπτωση που µε το ίδιο συµβόλαιο αποκτήθηκαν εξ επαχθούς αιτίας περισσότερες αυτοτελείς ιδιοκτησίες µε ενιαίο δηλωθέν τίµηµα αγοράς και, στη συνέχεια, µεταβιβάζονται µε επαχθή αιτία µία ή περισσότερες εξ αυτών, η τιµή κτήσης της ή των µεταβιβαζόµενων ιδιοκτησιών προσδιορίζεται µε αναγωγή του συνολικού τιµήµατος κατά το λόγο της αντικειµενικής αξίας της µεταβιβαζόµενης αυτοτελούς ιδιοκτησίας προς την συνολική αντικειµενική αξία των κτηθέντων (κατά το χρόνο της απόκτησής τους) και, εάν δεν υπάρχει αντικειµενική αξία, γίνεται αναγωγή µε βάση την οικεία φορολογητέα αξία εφόσον υπάρχει για κάθε µία αυτοτελή ιδιοκτησία και αν ούτε αυτή υπάρχει, τότε η τιµή κτήσης προσδιορίζεται σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του ν.4172/2013. Παράδειγμα: Έστω ότι αγοράστηκαν το 2003 τρία διαμερίσματα (Α, Β, Γ) έναντι συνολικού δηλωθέντος τιμήματος ευρώ. Το 2014 πωλείται το διαμέρισμα Α. Η αντικειμενική αξία του διαμερίσματος Α, σύμφωνα με το συμβόλαιο αγοράς ήταν ευρώ, του Β ευρώ και του Γ ευρώ, ήτοι συνολική αξία και για τα τρία διαμερίσματα ευρώ. Με βάση τα ανωτέρω, στο συνολικό δηλωθέν τίμημα αγοράς ύψους ευρώ αντιστοιχούν για τη νυν μεταβιβαζόμενη ιδιοκτησία ευρώ ως τίμημα για το ακίνητο Α ( * / = ). β) Τα ανωτέρω ισχύουν και όταν µε το ίδιο συµβόλαιο αποκτήθηκαν εξ επαχθούς αιτίας, µε ενιαίο δηλωθέν τίµηµα πχ οριζόντια ιδιοκτησία κύριας χρήσης και βοηθητικοί χώροι που συνιστούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες, και εν συνεχεία µεταβιβάζεται µόνο η οριζόντια ιδιοκτησία κύριας χρήσης. γ) Σε περίπτωση που µε το ίδιο συµβόλαιο αποκτήθηκαν από χαριστική αιτία ή µε κληρονοµική διαδοχή περισσότερες αυτοτελείς ιδιοκτησίες µε ενιαία αξία και, στη συνέχεια, µεταβιβάζονται µε επαχθή αιτία µία ή περισσότερες εξ αυτών, η τι- µή κτήσης της ή των µεταβιβαζόµενων ιδιοκτησιών προσδιορίζεται µε αναγωγή της αντικειµενικής ή(εφ όσον αυτή δεν υφίσταται) της φορολογητέας αξίας κτήσης των µεταβιβαζοµένων ακινήτων, εφόσον αυτή υφίσταται για κάθε µία ιδιοκτησία, στην συνολική αντικειµενική ή(εφ όσον αυτή δεν υφίσταται) στην φορολογητέα αξία απόκτησής τους και, εάν δεν υπάρχει αντικειµενική ή φορολογητέα αξία, τότε η αξία κτήσης θα προσδιοριστεί σύµφωνα µε την περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 41( είκτης Τιµών Κατοικιών). Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση κτήσης µε ενιαία αξία ιδιοκτησίας κύριας χρήσης και βοηθητικών χώρων που συνιστούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες και εν συνεχεία µεταβιβάζεται µόνο η οριζόντια ιδιοκτησία κύριας χρήσης. Παράδειγμα: Απόκτηση το έτος 2000 τριών οριζοντίων ιδιοκτησιών λόγω γονικής παροχής με ενι- 89

92 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ αία αντικειμενική αξία ευρώ και δηλωθείσα αξία από τον φορολογούμενο ευρώ (αξία επί της οποίας επιβλήθηκε ο φόρος γονικής παροχής). Το έτος 2014 πωλείται η μία εξ αυτών έναντι τιμήματος ευρώ. Χρόνος κτήσης είναι το Η τιμή κτήσης προσδιορίζεται με αναγωγή της αντικειμενικής αξίας (κατά το έτος κτήσης) της μεταβιβαζόμενης ιδιοκτησίας στη συνολική αντικειμενική αξία των τριών οριζόντιων ιδιοκτησιών. Έστω ότι η αντικειμενική αξία της πωλούμενης ιδιοκτησίας είναι (κατά το έτος κτήσης) ευρώ. Η αξία κτήσης αυτής είναι * / = ευρώ. δ) Σε περίπτωση κτήσης από οποιαδήποτε αιτία ενιαίας οριζόντιας ιδιοκτησίας, και στη συνέχεια διάσπασης αυτής σε νέες µερικότερες και µεταβίβασης κάποιας από αυτές, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται αυτή που προκύπτει από την αναγωγή της αξίας κτήσης της επιφάνειας της αρχικά συνολικά κτηθείσας ιδιοκτησίας στην αξία που αντιστοιχεί στην µεταβιβαζόµενη επιφάνεια κατά τον λόγο της επιφάνειας του µεταβιβαζόµενου προς την επιφάνεια της αρχικά συνολικά κτηθείσας ιδιοκτησίας. Χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος απόκτησης της ενιαίας οριζόντιας ιδιοκτησίας. Παράδειγµα: Κτήση το έτος 2000 ενιαίας οριζόντιας ιδιοκτησίας επιφάνειας τ.µ. έναντι τιµήµατος ευρώ. Το έτος 2005 ακολουθεί διάσπαση αυτής σε πέντε (5) µερικότερες ιδιοκτησίες. Το 2014 πωλείται η µία εξ αυτών η οποία έχει επιφάνεια 200 τ.µ. Χρόνος κτήσης είναι το Η τιµή κτήσης αυτής προσδιορίζεται ως εξής: *200/1000 = ευρώ ε) Σε περίπτωση κτήσης από οποιαδήποτε αιτία ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου ή αγροτεµαχίου, και στη συνέχεια κατάτµησης αυτού σε νέα µερικότερα και µεταβίβασης κάποιου από αυτά, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται αυτή που προκύπτει από την αναγωγή της αξίας κτήσης της επιφάνειας του αρχικού ενιαίου οικοπέδου στην αξία που αντιστοιχεί στην µεταβιβαζόµενη έκταση κατά τον λόγο της µεταβιβαζόµενης έκτασης προς την επιφάνεια του αρχικού ενιαίου οικοπέδου. Χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος απόκτησης του ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου. Παράδειγμα: Κτήση το έτος 2000 ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου επιφάνειας τ.μ. έναντι τιμήματος ευρώ. Το έτος 2005 ακολουθεί κατάτμηση αυτού σε πέντε (5) τμήματα. Το 2014 πωλείται το ένα εξ αυτών επιφάνειας 800 τ.μ. Χρόνος κτήσης είναι το Η τιμή κτήσης αυτού προσδιορίζεται ως εξής: *800/10.000= ευρώ στ) Σε περίπτωση κτήσης από οποιαδήποτε αιτία ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου και στη συνέχεια υπαγωγής αυτού στις διατάξεις του Ν 1024/1971 (κάθετη συνιδιοκτησία) και δηµιουργίας επιµέρους αυτοτελών ιδιοκτησιών, σε περίπτωση µεταβίβασης κάποιας από αυτές, ως τιµή κτήσης λαµβάνεται αυτή που προκύπτει από την αναγωγή της αξίας της µεταβιβαζόµενης ιδιοκτησίας στην συνολική αξία του ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου κατά τον λόγο του αδιαίρετου ποσοστού συνιδιοκτησίας της µεταβιβαζόµενης ιδιοκτησίας προς το συνολικό αδιαίρετο πο- 90

93 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος σοστό συνιδιοκτησίας του ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου. Χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος κτήσης του οικοπέδου. Παράδειγμα: Κτήση το έτος 2000 ενιαίου ακάλυπτου οικοπέδου επιφάνειας τ.μ. έναντι τιμήματος ευρώ. Το έτος 2005 υπάγεται στην κάθετη συνιδιοκτησία και δημιουργούνται πέντε (5) επιμέρους αυτοτελείς ιδιοκτησίες. Το 2014 πωλείται η μία εξ αυτών η οποία έχει ποσοστό 200/1000 επί του οικοπέδου. Χρόνος κτήσης είναι το Η τιμή κτήσης αυτής προσδιορίζεται ως εξής: * 200/1000 = ευρώ. Εάν στην ανωτέρω περίπτωση υπάρχει ενιαίο οικόπεδο µε κτίσµα και στην συνέχεια συσταθεί κάθετη /οριζόντια ιδιοκτησία και δηµιουργηθούν επιµέρους αυτοτελείς ιδιοκτησίες, σε περίπτωση µεταβίβασης µιας από αυτές, η τιµή κτήσης υπολογίζεται µε τον πλασµατικό τρόπο. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η απόκτηση πολυώροφης οικοδοµής, η σύσταση στη συνέχεια επ αυτής οριζόντιων ιδιοκτησιών και η πώληση µίας εξ αυτών. Στην ανωτέρω περίπτωση, χρόνος κτήσης αποτελεί ο χρόνος κτήσης του ενιαίου ακινήτου. Η τιµή κτήσης ή η αξία κτήσης προκύπτει από την αναγωγή της αξία της µεταβιβαζόµενης ιδιοκτησίας στην συνολική αξία της οικοδοµής κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας της µεταβιβαζόµενης ιδιοκτησίας στο ενιαίο ακάλυπτο οικόπεδο. Παράδειγμα: Κτήση το έτος 2000 τριώροφου έναντι ευρώ επιφάνειας συνολικής 300 τμ. Ακολούθως, συστάθηκαν τρεις οριζόντιες ιδιοκτησίες και το έτος 2014 πωλείται μία εξ αυτών επιφάνειας 80 τμ έναντι τιμήματος ευρώ με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 300 χιλιοστά. Χρόνος κτήσης της πωλούμενης ιδιοκτησίας είναι το έτος Η τιμή κτήσης προσδιορίζεται ως εξής: ευρώ * 300/1.000 = ευρώ. Επίσης σε περίπτωση µεταβίβασης αδόµητων ιδιοκτησιών (χωρίς υποχρέωση ανέγερσης) κατόπιν οικοδοµικής άδειας ανέγερσης και σύστασης οριζόντιων/κάθετων ιδιοκτησιών, τότε χρόνος κτήσης θεωρείται ο χρόνος απόκτησης οικοπέδου και η τιµή κτήσης προκύπτει από την αναγωγή του ποσοστού βάσει της µεταβιβαζόµενης ιδιοκτησίας στο συνολικό ακάλυπτο οικόπεδο. Μεταβίβαση ακινήτου που προήλθε µερικώς από ανέγερση Σύµφωνα µε την ΠΟΛ1168/2014 ΑΥΟ σε περίπτωση πώλησης ακινήτου-κτίσµατος (συµπεριλαµβανοµένων των αυτοτελών ιδιοκτησιών), το οποίο αποκτήθηκε κατά ιδανικό µερίδιο ως οικόπεδο και επί του οποίου στη συνέχεια ανεγέρθηκε από τον πωλητή και από τον συνιδιοκτήτη στο οικόπεδο είτε µε αυτεπιστασία είτε µε το σύστηµα της αντιπαροχής και απόκτησης από το ίδιο πρόσωπο, πριν από την πώληση, έτερου ποσοστού από άλλη αιτία (επαχθή ή χαριστική), η συνολική τιµή κτήσης του µεταβιβαζόµενου κτίσµατος υπολογίζεται µε την αναγωγή της αξίας του ποσοστού που αποκτήθηκε από άλλη αιτία στη συνολική αξία 91

94 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ του µεταβιβαζόµενου ακινήτου κατά τον λόγο του επιµέρους ποσοστού του µεταβιβαζόµενου κτίσµατος, που αποκτήθηκε από άλλη αιτία (επαχθή ή χαριστική) προς το συνολικό ποσοστό του µεταβιβαζόµενου κτίσµατος. Παράδειγμα: Ανέγερση από τον Α και Β με αυτεπιστασία ακινήτου κατά 50% έκαστος με έτος άδειας το Το 2005 ο Απροβαίνει σε δωρεά του ποσοστού του στον Β με φορολογητέα αξία ευρώ. ΟΒτο 2014 πωλεί το ακίνητο. Ο χρόνος κτήσης του μεταβιβαζόμενου είναι ο χρόνος απόκτησης τουλάχιστον του 75% της πλήρους κυριότητας, δηλαδή το έτος Η τιμή κτήσης υπολογίζεται ως εξής: * 100% ΠΚ / 50%ΠΚ= ευρώ. 7. Διαφορετικοί-διαδοχικοί χρόνοι κτήσης του μεταβιβαζόμενου δικαιώματος Σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 41 ο χρόνος κτήσης είναι ο χρόνος απόκτησης ποσοστού τουλάχιστον εβδοµήντα πέντε τοις εκατό (75%) του µεταβιβαζόµενου δικαιώµατος επί της ακίνητης περιουσίας. Ειδικά, όµως, µε την ΠΟΛ 1119/2014 ΑΥΟ, έχει οριστεί ότι σε περίπτωση κατά την οποία µεταβιβάζεται η πλήρης κυριότητα ακινήτου που αποκτήθηκε κατά ψιλή κυριότητα και επικαρπία αντίστοιχα σε διαφορετικούς χρόνους, ως χρόνος κτήσης της πλήρους κυριότητας θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο αποκτήθηκε κατά ποσοστό 75% τουλάχιστον η αξία της πλήρους κυριότητας, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2961/2001. Σε περίπτωση κατά την οποία µεταβιβάζεται η πλήρης κυριότητα ακινήτου ή ιδανικού µεριδίου αυτής, η οποία έχει αποκτηθεί από το ίδιο πρόσωπο εν µέρει κατά πλήρη κυριότητα και εν µέρει κατά ψιλή κυριότητα που συνενώθηκε µεταγενέστερα µε επικαρπία (ή και το αντίστροφο), ως χρόνος κτήσης θεωρείται εκείνος κατά τον οποίο αποκτήθηκε ποσοστό τουλάχιστον 75% της µεταβιβαζόµενης πλήρους κυριότητας ή του ιδανικού µεριδίου αυτής. Σε περίπτωση όµως κατά την οποία έχουν αποκτηθεί από το ίδιο πρόσωπο διαφορετικά δικαιώµατα επί του ιδίου ακινήτου και στη συνέχεια τα δικαιώµατα αυτά πωλούνται διακεκριµένα µε την ίδια µεταβιβαστική πράξη στον ίδιο αγοραστή και µε ενιαίο τίµηµα, τότε ο χρόνος κτήσης προσδιορίζεται βάσει του κανόνα του χρόνου απόκτησης ποσοστού τουλάχιστον εβδοµήντα πέντε τοις εκατό (75%) του µεταβιβαζόµενου δικαιώµατος. Η αξία κτήσης στην περίπτωση αυτή υπολογίζεται κατά τις γενικές διατάξεις, το δε ενιαίο τίµηµα, που αντιστοιχεί στο σύνολο των µεταβιβαζοµένων δικαιωµάτων, επιµερίζεται ανά µεταβιβαζόµενο δικαίωµα όπως προκύπτει από το συµβόλαιο και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, κάθε δικαίωµα κρίνεται αυτοτελώς. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: 1) Ο Βτο έτος 2000 μεταβιβάζει κατά πλήρη κυριότητα στον Α ποσοστό 50% οικοπέδου, στο δε υπόλοιπο ποσοστό παραμένει συγκύριος. Το 2004 ο Β μεταβιβάζει 92

95 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος στον Α με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα (6/10) επί του υπόλοιπου 50% του οικοπέδου. Το 2010 ο Βπεθαίνει. Το 2014 ο Απωλεί κατά πλήρη κυριότητα το οικόπεδο. Ο χρόνος κτήσης στην ανωτέρω περίπτωση είναι το έτος 2004, δηλαδή ο χρόνος απόκτησης τουλάχιστον του 75% της πλήρους κυριότητας (50% + 30%). 2) Ο Β το έτος 2000 μεταβιβάζει στον Α ποσοστό 50% της ψιλής κυριότητας οικοπέδου, η οποία αντιστοιχεί σε ποσοστό 6/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του μεριδίου. Στη συνέχεια, κατά το έτος 2001 οβπαραιτείται της επικαρπίας για το ίδιο ποσοστό 50% υπέρ του Α. Το 2010 επίσης οβμεταβιβάζει στον Α την ψιλή κυριότητα επί του υπόλοιπου 50% του οικοπέδου, η οποία αντιστοιχεί στα 7/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του μεριδίου. Το 2011 πεθαίνει ο επικαρπωτής Β. Το 2014 ο Α πωλεί κατά πλήρη κυριότητα το ακίνητο. Ερωτάται ποιος είναι ο χρόνος κτήσης: Στην προκειμένη περίπτωση λαμβανομένου υπ όψιν ότι μεταβιβάζεται η πλήρης κυριότητα ακινήτου που αποκτήθηκε κατά ψιλή κυριότητα και επικαρπία αντίστοιχα σε διαφορετικούς χρόνους, ως χρόνος κτήσης της πλήρους κυριότητας θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο αποκτήθηκε κατά ποσοστό 75% τουλάχιστον η αξία της πλήρους κυριότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2961/2001. Εν προκειμένω, επομένως, κατά την πρώτη κτήση της ψιλής κυριότητας το έτος 2000 αποκτήθηκε ποσοστό 6/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του 50% που ισοδυναμεί με 30% της αξίας της πλήρους κυριότητας του όλου ακινήτου, εν συνεχεία κατά την πρώτη κτήση της αξίας του 50% της επικαρπίας λόγω της παραιτήσεως του Β ο Α απέκτησε τα υπόλοιπα 4/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του 50% που ισοδυναμεί με 20% της αξίας της πλήρους κυριότητας του όλου ακινήτου, τέλος δε με την τελευταία απόκτηση του υπόλοιπου ποσοστού 50% της ψιλής κυριότητας το 2010, η οποία αντιστοιχεί στα 7/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του 50%, δηλαδή στο 35% του όλου ακινήτου, ο Α απέκτησε ήδη 85% της αξίας της πλήρους κυριότητας του όλου ακινήτου και συνεπώς χρόνος κτήσης είναι το έτος ) Ο Β το έτος 2000 μεταβιβάζει στον Α ποσοστό 50% της ψιλής κυριότητας οικοπέδου η οποία αντιστοιχεί σε ποσοστό 6/10 της αξίας της πλήρους κυριότητας του μεριδίου, στη συνέχεια το έτος 2001 του μεταβιβάζει ποσοστό 50% της επικαρπίας αυτού. Το 2004 ο Β μεταβιβάζει στον Α την ψιλή κυριότητα επί ποσοστού 20% του οικοπέδου. Το 2014 οαπωλεί το 50% της πλήρους κυριότητας του ακίνητου και το 20% της ψιλής κυριότητας αυτού έναντι ενιαίου τιμήματος. Στην προκειμένη περίπτωση δεδομένου ότι έχουν αποκτηθεί από τον πωλητή διακριτά δικαιώματα επί του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, ήτοι το 50% της πλήρους κυριότητας και το 20% της ψιλής κυριότητας αυτού, τα οποία πωλούνται διακεκριμένα με την ίδια μεταβιβαστική πράξη στον ίδιο αγοραστή και με ενιαίο τίμημα, ο χρόνος κτήσης για κάθε ένα δικαίωμα κρίνεται αυτοτελώς. Συγκεκριμένα για μεν το 50% της μεταβιβαζόμενης πλήρους κυριότητας, χρόνος κτήσης είναι το έτος 2001 οπότε αποκτήθηκε ποσοστό τουλάχιστον 75% της αξίας της μεταβιβαζόμενης κυριότητας για δε το υπόλοιπο ποσοστό 20% της ψιλής κυριότητας χρόνος κτήσης είναι το έτος Η αξία κτήσης στην περίπτωση αυτή θα υπολογιστεί κατά τις γενικές διατάξεις, το δε ενιαίο τίμημα, που αντιστοιχεί στο σύνολο των μεταβιβαζομένων δικαιωμάτων, θα επιμεριστεί κατά την ελεύθερη βούληση των μερών, ανά καθένα από τα μεταβιβαζόμενα δικαιώματα. Σημειώνεται ότι τα αναλυτικά κατωτέρω αναφερόμενα στην παράγραφο 10, για την εφαρμογή της έκπτωσης ύψους ευρώ εφαρμόζονται και στην 93

96 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ παρούσα περίπτωση και, επομένως, η έκπτωση των ευρώ θα εφαρμοστεί είτε για την μεταβίβαση της πλήρους κυριότητας είτε και για την μεταβίβαση της ψιλής κυριότητας) μέχρι συμπλήρωσης του ποσού των ευρώ κατά την ελεύθερη βούληση. 8. Ειδικές περιπτώσεις α) Αυτούσια διανοµή, συνένωση ακινήτων και πράξη σύστασης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, εφόσον δεν µεταβάλλονται τα ποσοστά συνιδιοκτησίας ανά συνιδιοκτήτη. Σύµφωνα µε την περίπτωση δ της παραγράφου 7 του άρθρου 41 του Ν.4172/13 η αυτούσια διανοµή και η συνένωση ακινήτων, δεν θεωρούνται µεταβιβάσεις για την εφαρµογή του άρθρου 41 και συνεπώς δεν υποβάλλεται δήλωση φόρου υπεραξίας. Η πράξη σύστασης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας δεν θεωρούνται µεταβιβάσεις για την εφαρµογή του άρθρου 41 µε την προϋπόθεση της µη µεταβολής ποσοστών ιδιοκτησίας. Συνεπώς η κατά τα προηγούµενα νοµική προϋπόθεση της µη µεταβολής των ποσοστών συνιδιοκτησίας αφορά µόνο την πράξη σύστασης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας. β) Ανταλλαγή ακινήτων Σε περίπτωση µεταβίβασης λόγω ανταλλαγής ακινήτων, σύµφωνα µε την παράγραφο 2 του άρθρου 41 του ν.4172/2013, η τιµή πώλησης είναι η αντικειµενική αξία της ακίνητης περιουσίας, που αποτελεί το αντάλλαγµα για κάθε συµβαλλόµενο, και, εφόσον αυτή δεν υφίσταται, η φορολογητέα αξία. Σύµφωνα µε την περίπτωση ε της παραγράφου 7 του άρθρου 41 του Ν.4172/13 η ανταλλαγή ποσοστών ακίνητης περιουσίας επί κτηθέντων λόγω κληρονοµικής διαδοχής ή γονικής παροχής ή από συζύγους κατά τη διάρκεια της έγγαµης συµβίωσης δεν θεωρούνται µεταβιβάσεις για την εφαρµογή του άρθρου 41. Σε περίπτωση ανταλλαγής ακινήτων που αντιστοιχούν σε ποσοστά ακίνητης περιουσίας κτηθέντων ως ανωτέρω, δεν υπάγεται στο άρθρο 41 το ποσό της ακίνητης περιουσίας που αντιστοιχεί στην µικρότερη αξία µεταξύ των ακινήτων που ανταλλάσσονται. Στην περίπτωση µεταβίβασης λόγω ανταλλαγής που δεν εµπίπτει στην ανωτέρω περίπτωση, υποβάλλεται δήλωση φόρου υπεραξίας από τον κάθε πωλητή µε τιµή πώλησης την αντικειµενική αξία του ακινήτου που αυτός λαµβάνει σαν αντάλλαγµα και, αν αυτή δεν υφίσταται, τη φορολογητέα αξία αυτού, ενώ η αξία κτήσης και ο χρόνος κτήσης προσδιορίζονται βάσει των σχετικών διατάξεων του άρθρου 41 για τον καθένα από τους ιδιοκτήτες και της παραγράφου 5 της ΠΟΛ 1122/2014. Σε περίπτωση ανταλλαγής ποσοστών ακίνητης περιουσίας κτηθέντων λόγω κληρονοµικής διαδοχής και γονικής παροχής υπάγονται µόνο ανταλλαγές ακινήτων που αποκτήθηκαν λόγω θανάτου του ίδιου κληρονοµούµενου ή παρασχέθηκαν από τον ίδιο γονέα. Σε όλες τις περιπτώσεις της παρ. 7 του άρθρου 41 του Ν. 4172/2013, δεν υπο- 94

97 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος βάλλονται δηλώσεις φόρου υπεραξίας. γ) Απόκτηση τίτλων, ένας εκ των οποίων δεν µπορεί να προσδιοριστεί Σε περίπτωση µεταβίβασης ακινήτου που αποκτήθηκε τµηµατικά και για κάθε τµήµα αυτού προβλέπεται διαφορετικός χρόνος υπολογισµού της τιµής κτήσης τότε η τιµή κτήσης, εφόσον για κάποιο µέρος του ακινήτου δεν προσδιορίζεται, υπολογίζεται µε αναγωγή της αξίας που µπορεί να προσδιοριστεί στην συνολική αξία του µεταβιβαζόµενου ακινήτου Παράδειγµα: Το 2014 µεταβιβάζεται ακίνητο που αποκτήθηκε από δύο τίτλους: το 50% µε χρησικτησία το έτος 1995 και το υπόλοιπο 50% µε αγοραπωλησία το έτος Ο χρόνος κτήσης υπολογίζεται στο 75% του µεταβιβαζόµενου δικαιώµατος δηλ το 1996 και η τιµή κτήσης υπολογίζεται µε αναγωγή της αξίας του ποσοστού που αποκτήθηκε από το συµβόλαιο αγοράς στη συνολική αξία του µεταβιβαζόµενου ακινήτου. 9. Περιπτώσεις της παραγράφου 27 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 Ενόψει της παραγράφου 27 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, η οποία ορίζει ότι σε περίπτωση που η µεταβίβαση του άρθρου 41 αφορά δικαίωµα το οποίο αποκτήθηκε µέχρι και την 31 εκεµβρίου 1994, η υπεραξία θεωρείται µηδενική, οι ακόλουθες περιπτώσεις δεν εµπίπτουν, κατ αρχήν, και µε την επιφύλαξη των κατωτέρω, στο πεδίο εφαρµογής του νόµου, για τις οποίες, όµως, υποβάλλονται δηλώσεις, µε αναφορά µόνο στο έτος κτήσης: Ι) Μεταβίβαση ακινήτου που αποκτήθηκε πριν από την και επ αυτού ανεγέρθηκε µε αυτεπιστασία ή µε το σύστηµα της αντιπαροχής κτίσµα και η άδεια ανέγερσης εκδόθηκε µέχρι και την 31η εκεµβρίου Αν αντίθετα το ακίνητο αποκτήθηκε πριν από την και η άδεια ανέγερσης εκδόθηκε µετά την , είναι αυτονόητο ότι η περίπτωση αυτή υπάγεται στις διατάξεις του φόρου υπεραξίας. Επίσης, αν το µεν ακίνητο αποκτήθηκε πριν από την και επ αυτού ανεγέρθηκε µε αυτεπιστασία ή µε το σύστηµα της αντιπαροχής κτίσµα και η άδεια ανέγερσης εκδόθηκε µεν µέχρι και την 31η εκεµβρίου 1994, αλλά εκχώρησε η πρώτη ανανέωση αυτής µετά την , η µεταβίβαση αυτή υπάγεται στις διατάξεις του φόρου υπεραξίας (νοµικό γεγονός µετά την ). Τέλος, αυτονόητα, ακίνητο µε άδεια ανέγερσης και πρώτη ανανέωση µέχρι και την 31η εκεµβρίου 1994, το οποίο αποκτήθηκε µετά την , υπόκειται, σε περίπτωση µεταβιβάσεώς του εξ επαχθούς αιτίας σε φόρο υπεραξίας. ΙΙ) Μεταβίβαση οικοπέδων, τα οποία είχαν αποκτηθεί είτε ως οικόπεδα είτε ως αγροτεµάχια µε οποιοδήποτε τίτλο κτήσης και στη συνέχεια έγινε η κύρωση πράξης εφαρµογής µέχρι και την 31/12/1994. ΙΙΙ) Μεταβίβαση οικοπέδων, τα οποία είχαν αποκτηθεί είτε ως οικόπεδα είτε ως αγροτεµάχια µε οποιοδήποτε τίτλο κτήσης και στη συνέχεια έγινε η έγκριση της πολεοδοµικής µελέτης ή η έκδοση της αντίστοιχης διοικητικής πράξης καθορισµού των ορίων οικισµού µέχρι και την 31/12/

98 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΙV) Μεταβίβαση ακινήτων τα οποία είχαν παραχωρηθεί λόγω αγροτικής ή αστικής αποκατάστασης ή αναδασµού µέχρι και την 31/12/1994. Επισήµανση που αφορά τις ανωτέρω υπό ii-iv περιπτώσεις: Περιπτώσεις ορθής επανάληψης των ανωτέρω διοικητικών πράξεων δεν λαµβάνονται υπόψη, για τον προσδιορισµό του χρόνου κτήσης, εκτός εάν µε τις πράξεις αυτές επέρχεται το πρώτον η νοµική µεταβολή (διάπλαση-απονοµή δικαιώµατος) όσον αφορά το µεταβιβαζόµενο ακίνητο. 10. Υπολογισμός των ετών διακράτησης και εφαρμογή της έκπτωσης ύψους ευρώ ανά ακίνητο Προκειµένου να υπολογισθούν τα έτη διακράτησης, σύµφωνα µε την παράγραφο 9 του άρθρου 41 του Ν.4172/2013, ώστε να αφαιρεθεί από την προκύπτουσα υπεραξία το ποσό των ευρώ, απαιτείται η πλήρης συµπλήρωση της οικείας πενταετίας διακράτησης του συγκεκριµένου ακινήτου. Όσον αφορά την έκπτωση του ποσού των ευρώ, αυτή υπολογίζεται µία και µόνο φορά, και δη την πρώτη φορά, ανά ακίνητο του ιδίου πωλητή, έστω και αν τελούνται περισσότερες διακριτές µεταβιβάσεις από τον ίδιο τον πωλητή-µεταβιβάζοντα ποσοστών εξ αδιαιρέτου είτε πλήρους κυριότητας είτε επικαρπίας είτε ψιλής κυριότητας. Όπως, όµως, έχει ήδη αναφερθεί στην ΠΟΛ 1122/2014, στην περίπτωση εφαρµογής συντελεστών αποµείωσης, σύµφωνα µε την παράγραφο 5 του άρθρου 41 του Ν.4172/13, για τον υπολογισµό των ετών διακράτησης λαµβάνεται υπόψη το συµπληρωµένο έτος µε βάση την αντίστοιχη ηµερολογιακή ηµέρα του χρόνου κτήσης, εάν δε το συµβόλαιο πώλησης συντάσσεται έστω και κατά µια µέρα αργότερα από την ηµεροµηνία αυτή, το διάστηµα αυτό υπολογίζεται, για λόγους χρηστής διοίκησης, ως επιπλέον έτος. Παράδειγμα: Έστω ότι στις 5/5/2009 αποκτήθηκε ακίνητο με αγορά αντί δηλωθέντος τιμήματος Στις 3/5/2014 γίνεται πώληση του ακινήτου έναντι Με βάση τα παραπάνω η υπεραξία είναι η ακόλουθη: = Χ 93% (συντελεστής απομείωσης για 5 έτη διακράτησης) = Χ15%= Από το ποσό αυτό δεν αφαιρείται το ποσό των , διότι ο πωλητής δεν διακράτησε το ακίνητο τουλάχιστον 5 έτη (ημερολογιακά συμπληρωμένα), ενώ, αντίθετα, ο συντελεστής απομείωσης είναι αυτός των 5 ετών Εάν στο προηγούμενο παράδειγμα το αποκτηθέν ακίνητο πωλήθηκε μετά την διαδοχικά κατά συγκεκριμένο κάθε φορά ποσοστό εξ αδιαιρέτου ή αρχικώς κατά ψιλή κυριότητα και κατόπιν κατ επικαρπία, τότε το ποσό των ευρώ θα αφαιρεθεί μόνο κατά την πρώτη μεταβίβαση. 96

99 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος 11. Υποβολή δηλώσεων υπολογισμού φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας και απόδοσης του φόρου Ειδικά για το µεταβατικό διάστηµα της χειρόγραφης υποβολής των δηλώσεων του Εντύπου Ε41 δίδονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις: α) Όπως ορίζει η ΠΟΛ1121/2014 Απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων, αν µε το ίδιο συµβόλαιο µεταβιβάζονται περισσότερα εµπράγµατα δικαιώµατα από έναν ή περισσότερους πωλητές, τότε κάθε πωλητής υποβάλλει µία δήλωση (Ε41). β) Εάν µεταβιβάζονται περισσότερα εµπράγµατα δικαιώµατα από τον πωλητή και στο έντυπο της δήλωσης δεν επαρκεί ο χώρος για την αναγραφή αυτών στα πεδία που έχουν καθορισθεί, τότε επισυνάπτεται από τον φορολογούµενο και δεύτερο έντυπο µε την επισήµανση ότι αφορά την ίδια δήλωση φόρου υπεραξίας (δεν θα αναγράφεται άλλος αριθµός δήλωσης). γ) Εάν µεταβιβάζεται ενιαία οικοδοµή η οποία δεν έχει υπαχθεί στις διατάξεις του ν.3741/1929 ή του ν.δ. 1024/1971, στο έντυπο της δήλωσης αναγράφονται όλοι οι ΑΤΑΚ που αφορούν το ακίνητο. δ) Εφιστούµε την προσοχή στους φορολογουµένους και τους συµβολαιογράφους όσον αφορά τις διατάξεις περί επιχειρηµατικής δραστηριότητας και επιχειρηµατικής συναλλαγής, κατά το άρθρο 21 του ν. 4172/ Υποχρεώσεις συμβολαιογράφων Ο συµβολαιογράφος υποχρεούται να ελέγχει και να βεβαιώνει την ακρίβεια των στοιχείων που αναφέρονται στην ΠΟΛ 1121/2014 Απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων καθώς και να θεωρεί τη δήλωση, δεν έχει, όµως, ευθύνη για όσα στοιχεία δεν έχουν περιέλθει σε γνώση του και δεν περιλαµβάνονται στο συµβόλαιο που συντάσσει. Ο συµβολαιογράφος δεν ευθύνεται για την ανακρίβεια της δήλωσης, εφόσον αυτή στηρίζεται στα στοιχεία που δηλώνει ο πωλητής. Σε κάθε περίπτωση ο συµβολαιογράφος ευθύνεται για την παρακράτηση και απόδοση του φόρου, σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις ενώ ο πωλητής ευθύνεται για τον υπολογισµό του φόρου. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1255/ Υποβολή εκπρόθεσµων τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων 1. Mε αφορµή ερωτήµατα που τίθενται σχετικά µε την υποβολή εκπρόθεσµων τροποποιητικών δηλώσεων -εντύπου Ε2- που συνυποβάλλεται µε τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος φυσικών και νοµικών προσώπων, υπενθυµίζεται ότι εφόσον ο φορολογούµενος υποβάλλει εκπρόθεσµη τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήµατος για να δηλώσει κάποιο στοιχείο, µε την παράλειψη του οποίου δεν παρέβη κάποια φορολογική διάταξη, δεν επιβάλλεται πρόστιµο (Σχετ. 97

100 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ εγκύκλ. ΠΟΛ. 1181/2014 παρ. 4.). Εποµένως, αν τροποποιούνται στοιχεία του Ε2 από τα οποία δεν προκύπτει επιπλέον φόρος, δεν αποκρύπτεται φορολογητέα ύλη και γενικά αν οι διορθώσεις αυτές αποτελούν πληροφοριακά στοιχεία, δεν επιβάλλεται πρόστιµο. Π.χ. δεν επιβάλλεται πρόστιµο: α. Στην περίπτωση εκπρόθεσµης αναγραφής ή τροποποίησης στην πρώτη σελίδα του εντύπου Ε2: κενού κτίσµατος, δωρεάν παραχωρούµενης κύριας κατοικίας έως διακόσια (200) τ.µ. από γονέα σε τέκνο ή από τέκνο σε γονέα, αριθµού παροχής ρεύµατος ή τετραγωνικών µέτρων ήδη δηλωθέντος µισθωµένου ακινήτου. β. Στη περίπτωση συµπλήρωσης του πίνακα ΙΙ στην δεύτερη σελίδα του εντύπου Ε2: στοιχείων για την αγορά, µεταβίβαση ακινήτου ή για τη δήλωση ηµιτελούς κτίσµατος. Επισηµαίνεται ότι, ο ψιλός κύριος ακινήτου είναι υπόχρεος για τη συµπλήρωση του πίνακα ΙΙ στη δεύτερη σελίδα µόνο σε περίπτωση µεταβίβασης ή απόκτησης ακινήτου ή στην περίπτωση µεταβίβασης ή απόκτησης ή κατοχής ηµιτελούς ακινήτου, ενώ δεν είναι υπόχρεος για τη συµπλήρωση της πρώτης σελίδας του εντύπου Ε2 σε καµία περίπτωση. Αντιθέτως, επιβάλλεται πρόστιµο στην περίπτωση εκπρόθεσµης αναγραφής ιδιοχρησιµοποίησης ακινήτου, γιατί αυτό αποτελεί εισόδηµα (τεκµαρτό) και ως εκ τούτου η µη αναγραφή συνιστά φορολογική παράβαση. Σηµειώνεται ότι, τα ανωτέρω ισχύουν για τροποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος µέχρι και το οικονοµικό έτος 2014 (χρήση 2013). 2. Σχετικά µε τη διαχείριση των εκπρόθεσµων τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων διευκρινίζονται τα εξής: Μετά από την ηλεκτρονική υποβολή της πρώτης τροποποιητικής δήλωσης, όλες οι επόµενες τροποποιητικές δηλώσεις για το συγκεκριµένο έτος, υποβάλλονται υποχρεωτικά µόνο στη.ο.υ. Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος που η αρχική τους έχει υποβληθεί µέσω διαδικτύου, τα δικαιολογητικά που θα προσκοµίζει ο φορολογούµενος θα είναι µόνο αυτά που αφορούν το λόγο που επικαλείται για την τροποποίηση της δήλωσής του και όχι όλα τα δικαιολογητικά που αφορούν το σύνολο της δήλωσης. Για τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος που υποβάλλονται από συνταξιούχους µε αναδροµικά συντάξεων προηγουµένων ετών, αυτές θα παραλαµβάνονται χωρίς πρόστιµο εντός του οικείου οικον. έτους. Όσον αφορά την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων βάσει της ΠΟΛ. 1234/2014 (επίδοµα βιβλιοθήκης) αυτές θα υποβάλλονται χωρίς την επιβολή προστίµου ανεξάρτητα από το έτος που αφορούν, εφόσον υποβληθούν µέχρι

101 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος ΥΠΟΙΚ 12Α ΕΞ 2014/ ιευκρινίσεις σχετικά µε την εφαρµογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 19 του Κ.Φ.. (ν.4174/2013) Με αφορµή ερωτήµατα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία µας, σχετικά µε το παραπάνω θέµα, διευκρινίζονται τα εξής: 1. Σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 19 του Κ.Φ.. (ν.4174/2013), αν ο φορολογούµενος διαπιστώσει ότι η φορολογική δήλωση που υπέβαλε στη Φορολογική ιοίκηση περιέχει λάθος ή παράλειψη, υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση. 2. Επίσης, µε τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 19 του Κ.Φ.. ορίζεται ότι, η υποβολή των τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων πρέπει να γίνεται οποτεδήποτε µέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη φορολογική ιοίκηση ή µέχρι την παραγραφή του δικαιώµατος της Φορολογικής ιοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης µε όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσµης δήλωσης. ( ιευκρινίζεται ότι η εν λόγω διάταξη δεν έχει εφαρµογή στις υποθέσεις φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών, στις οποίες ο Κ.Φ.. θα εφαρµοστεί από , άρα και η εν λόγω διάταξη). 3. Εποµένως, τροποποιητικές δηλώσεις πρέπει να υποβάλλονται όταν γίνεται µεταβολή στη δηλούµενη φορολογητέα ύλη ή δηλώνεται νέα φορολογητέα ύλη ή τροποποιούνται ή συµπληρώνονται ουσιαστικά στοιχεία της δήλωσης, σύµφωνα µε την οικεία απόφαση που καθιερώνει τον τύπο και το περιεχόµενό της. 4. Όµως, δεν απαιτείται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης όταν στα πλαίσια και κατά τη διάρκεια του διενεργούµενου ελέγχου παρέχονται από τον φορολογούµενο διευκρινίσεις ή προσκοµίζονται από το φορολογούµενο υποστηρικτικά έγγραφα ή άλλα στοιχεία ή υποβάλλονται έγγραφα, τα οποία παραλαµβάνει η φορολογική αρχή µε απλή αίτηση του φορολογούµενου. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1260/ Σχετικά µε τη φορολογική κατοικία ΣΧΕΤ.: (α) Η ΠΟΛ.1142/ (β) Η ΠΟΛ.1136/ (γ) Η ΠΟΛ.1228/ Επειδή στις υπηρεσίες µας έχουν υποβληθεί ερωτήµατα αναφορικά µε τον τρόπο απόδειξης της φορολογικής κατοικίας και σε συνέχεια των παραπάνω σχετικών εγκυκλίων, προκειµένου να αντιµετωπιστούν θέµατα που προκύπτουν, κατά τη διάρκεια του ελέγχου, διευκρινίζουµε ότι: 1. Στην περίπτωση που η διαβίβαση ή προσκόµιση των δικαιολογητικών αφο- 99

102 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ ρά υποθέσεις φορολογούµενων που ήταν αποδεδειγµένα φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού και δεν ήταν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας κατά τις διατάξεις της εσωτερικής µας νοµοθεσίας [π.χ. δεν είχαν µεταφέρει τη φορολογική τους κατοικία σε µη-συνεργάσιµο κράτος (αµάχητο τεκµήριο) ή σε κράτος µε προνοµιακό φορολογικό καθεστώς (µαχητό τεκµήριο) από τις έως τις ], αλλά υπέβαλαν δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος σαν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας, αυτές θα πρέπει να εξετάζονται επί της ουσίας, βάσει των πραγµατικών περιστατικών και να αντιµετωπίζονται αναλόγως. 2. Οι ελεγχόµενοι φορολογούµενοι, οι οποίοι έχουν ήδη υποβάλει µέρος των δικαιολογητικών ή δεν τα έχουν υποβάλει καθόλου, υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση, να προσκοµίσουν τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία θα προκύπτει ότι όντως είχαν µεταφέρει το κέντρο του οικογενειακού τους βίου (οικογενειακή εστία) ή το κέντρο του επαγγελµατικού τους βίου, της ύπαρξής τους και των βιοτικών τους σχέσεων (κέντρο ζωτικών συµφερόντων), στην αλλοδαπή: (α) Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι φορολογούµενοι και τα µέλη της οικογένειάς τους (σύζυγος/τέκνα), εάν αυτά υφίστανται, διαµένουν σε µόνιµη και σταθερή βάση στην αλλοδαπή (π.χ. βεβαίωση από δηµοτική/δηµόσια/άλλη αναγνωρισµένη αρχή, αποδεικτικά εκπαίδευσης/φοίτησης τέκνων ή µισθωτήριο συµφωνητικό κατοικίας ή αποδεικτικό ιδιόκτητης κατοικίας στην αλλοδαπή, εφόσον αυτή υφίσταται). (β.1.) Πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας που εκδίδεται από την αλλοδαπή φορολογική αρχή, από το οποίο θα προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του άλλου κράτους. Εάν οι φορολογούµενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος µε το οποίο υφίσταται Σύµβαση Αποφυγής ιπλής Φορολογίας Εισοδή- µατος (ΣΑ ΦΕ) και εφόσον αποκτούσαν εισόδηµα στη χώρα µας, µπορούν να προσκοµίσουν, αντί του πιστοποιητικού, την προβλεπόµενη Αίτηση για την Εφαρµογή της Σύµβασης Αποφυγής ιπλής Φορολογίας Εισοδήµατος όπου είναι ενσωµατωµένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) και για την οποία δεν απαιτείται η επισηµείωση της Χάγης. Επίσης, δεν απαιτείται η επισηµείωση της Χάγης για τα πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας που εκδίδουν οι φορολογικές αρχές των ΗΠΑ και της Τουρκίας, στο πλαίσιο της ΣΑ ΦΕ που έχει συναφθεί µε τη χώρα µας. (β.2.) Σε περίπτωση που οι φορολογούµενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος µε το οποίο δεν υφίσταται Σύµβαση Αποφυγής ιπλής Φορολογίας Εισοδήµατος, οφείλουν να προσκοµίσουν πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας, εφόσον προβλέπεται η έκδοσή του από την αλλοδαπή φορολογική αρχή, ή σε περίπτωση που δεν προβλέπεται η έκδοσή του, αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας εισοδήµατός τους, που υπέβαλαν στο άλλο κράτος ή ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος. (γ) Στοιχεία σχετικά µε τον επαγγελµατικό βίο [π.χ. σύµβαση εξηρτηµένης εργασίας µε αλλοδαπό εργοδότη ή βεβαίωση εργασίας από τον εν λόγω εργοδότη. Σε περίπτωση µη εξηρτηµένης απασχόλησης, αποδεικτικό της επαγγελµατικής δραστηριότητας στην αλλοδαπή (π.χ. έναρξη επιχειρηµατικής δραστηριότητας, συµµετοχή σε αλλοδαπές εταιρείες)]. 100

103 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος Τονίζεται ότι, η προσκόµιση των ως άνω δικαιολογητικών τελεί υπό την προϋπόθεση ότι η έκδοσή τους προβλέπεται από τις εσωτερικές διατάξεις του άλλου κράτους (π.χ. σε ορισµένα κράτη µπορεί να µην υφίστανται δήµοι ή να µην υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης κ.λπ.). Σε κάθε, πάντως, περίπτωση, εάν ο φορολογούµενος προσκοµίσει τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στις παραγράφους (α) και β(1)/β(2), τότε δεν απαιτείται η προσκόµιση των δικαιολογητικών της παραγράφου (γ), ούτε κρίνεται αναγκαία η προσκόµιση άλλων στοιχείων ή δικαιολογητικών για την τεκµηρίωση της φορολογικής του κατοικίας στην αλλοδαπή. Αν συντρέχουν τα υπό στοιχεία (α) και β(1)/β(2), τότε γεγονότα όπως η κατοχή ακινήτου στην Ελλάδα, η διατήρηση στην Ελλάδα τραπεζικών λογαριασµών, η συµµετοχή στο κεφάλαιο ή στη διοίκηση ηµεδαπών εταιρειών στην Ελλάδα, από µόνα τους δεν µπορούν να αποτελέσουν στοιχεία ώστε να χαρακτηρισθεί το φυσικό πρόσωπο ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδος (εκτός αν ελλείψει οικογένειας, διαπιστώνεται ότι το εν λόγω πρόσωπο έχει τη συνήθη διαµονή του στην Ελλάδα). Σε περίπτωση µη υποβολής κάποιων εκ των παραπάνω δικαιολογητικών και αν λόγω της µη υποβολής τους οι ελεγκτικές υπηρεσίες αδυνατούν να αποφανθούν για τη φορολογική κατοικία βάσει των προσκοµισθέντων δικαιολογητικών, τότε οι φορολογούµενοι οφείλουν να προσκοµίσουν πρόσθετα δικαιολογητικά (π.χ. βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα, βεβαίωση από επαγγελµατικές ενώσειςεπιµελητήρια-συλλόγους, δικαιολογητικά για την ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων), µε τα οποία θα αποδεικνύουν τον ισχυρό δεσµό τους µε το άλλο κράτος, δεσµός που τους δηµιουργεί µόνιµη φορολογική κατοικία στο άλλο κράτος. 3. Επισηµαίνεται ότι, όσον αφορά στη γνησιότητα των αλλοδαπών δηµοσίων εγγράφων, τα οποία έχουν συνταχθεί στο έδαφος του αλλοδαπού κράτους και περιγράφονται στην παρ. 2 του παρόντος σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από τη Σύµβαση της Χάγης (Apostille) ή κατά τα διεθνή νόµιµα (προξενική διαδικασία), έχουν δοθεί οδηγίες µε το µε αριθµό ΕΞ2014/ έγγραφο της /νσης Οργάνωσης. Επίσης, τα προβλεπόµενα έγγραφα υποβάλλονται πρωτότυπα και απαιτείται η επίσηµη µετάφρασή τους στην Ελληνική γλώσσα. 4. Τέλος, εφόσον κατά τα ανωτέρω αποδειχθεί ότι ο φορολογούµενος είναι πραγµατικά φορολογικός κάτοικος κράτους µε το οποίο δεν υφίσταται ΣΑ ΦΕ, θα έχουν εφαρµογή, σε κάθε περίπτωση, ως προς τη φορολόγηση του εισοδήµατος που αποκτά από πηγές Ελλάδας, οι διατάξεις της εσωτερικής νοµοθεσίας. Εάν ο φορολογούµενος είναι πραγµατικά φορολογικός κάτοικος κράτους µε το οποίο υφίσταται ΣΑ ΦΕ, τότε θα έχουν εφαρµογή, ως προς τη φορολόγηση του εισοδήµατος που αποκτά από πηγές Ελλάδας, οι διατάξεις της εσωτερικής νο- µοθεσίας, υπό την επιφύλαξη, όµως, των διατάξεων των ΣΑ ΦΕ (π.χ. η προσαύξηση περιουσίας φορολογείται στην Ελλάδα στην πρώτη περίπτωση (µη ύπαρξη ΣΑ ΦΕ) ενώ στην δεύτερη φορολογείται εφόσον αυτό επιτρέπεται από τις διατάξεις της οικείας ΣΑ ΦΕ). Σηµειώνεται ότι, και στις δύο προηγούµενες περιπτώσεις ο φορολογούµενος δεν θα υπόκειται σε φορολογία εισοδήµατος στη χώρα µας για το εισόδηµα που αποκτά στην αλλοδαπή. 101

104 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1261/ ιευκρινίσεις για την ορθή εφαρµογή της παραγράφου 15 του άρθρου 72 του ν.4172/2013 (ΚΦΕ) Στην παράγραφο 15 του άρθρου 72 ν. 4172/2013 ορίζεται ότι «οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 4 του παρόντος Κώδικα δεν εφαρµόζονται για τις εταιρείες που έχουν συσταθεί και λειτουργούν σύµφωνα µε το ν.27/1975 και το ν.δ.2687/1953». Περαιτέρω, στις παραγράφους 3 και 4 του άρθρου 4 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι: «3. Ένα νοµικό πρόσωπο ή µία νοµική οντότητα είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για οποιοδήποτε φορολογικό έτος, εφόσον: α) συστήθηκε ή ιδρύθηκε, σύµφωνα µε το Ελληνικό ίκαιο, β) έχει την καταστατική έδρα του στην Ελλάδα, ή γ) ο τόπος άσκησης πραγµατικής διοίκησης είναι στην Ελλάδα οποιαδήποτε περίοδο στη διάρκεια του φορολογικού έτους». «4. Ο τόπος άσκησης πραγµατικής διοίκησης είναι την Ελλάδα µε βάση τα πραγµατικά περιστατικά και τις συνθήκες λαµβάνοντας υπόψη ιδίως τα εξής: α) τον τόπο άσκησης καθηµερινής διοίκησης, β) τον τόπο λήψης στρατηγικών αποφάσεων, γ) τον τόπο ετήσιας γενικής συνέλευσης των µετόχων ή εταίρων, δ) τον τόπο τήρησης βιβλίων και στοιχείων, ε) τον τόπο συνεδριάσεων του διοικητικού συµβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης. Σε συνδυασµό µε τη συνδροµή των παραπάνω περιστατικών και συνθηκών είναι δυνατόν να συνεκτιµάται και η κατοικία της πλειοψηφίας των µετόχων ή εταίρων.» Επίσης, µε τις διατάξεις του άρθρου ν.3427/2005 (ΦΕΚ Α 312/ ) τροποποιήθηκαν, αντικαταστάθηκαν και συµπληρώθηκαν οι διατάξεις του α.ν. 89/1967 «περί εγκαταστάσεως εν Ελλάδι αλλοδαπών εµποροβιοµηχανικών εταιρειών». Με τις εν λόγω διατάξεις δόθηκε η δυνατότητα σε αλλοδαπές εταιρείες να εγκαθίστανται στην Ελλάδα µε αποκλειστικό σκοπό να παρέχουν στα κεντρικά τους καταστήµατα ή σε συνδεδεµένες µε αυτές αλλοδαπές επιχειρήσεις αποκλειστικά και µόνο υπηρεσίες συµβουλευτικού χαρακτήρα, κεντρικής λογιστικής υποστήριξης, ελέγχου ποιότητας παραγωγής προϊόντων, διαδικασιών και υπηρεσιών, κατάρτισης µελετών, σχεδίων και συµβάσεων καθώς και υπηρεσίες διαφήµισης και προώθησης προϊόντων, επεξεργασίας στοιχείων, λήψης και παροχής υπηρεσιών, έρευνας και ανάπτυξης. Οι επιχειρήσεις αυτές, οι οποίες µπορεί να λειτουργούν στην Ελλάδα είτε ως εταιρείες είτε ως υποκαταστήµατα αλλοδαπών εταιρειών, λαµβάνουν ειδική άδεια εγκατάστασης, οφείλουν να πληρούν τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παρ. 1 του αρ. 1 α.ν. 89/1967 και να 102

105 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος εφαρµόζουν ποσοστό (περιθώριο) κέρδους στα πάσης φύσεως έξοδά τους, το οποίο δεν µπορεί να είναι κατώτατο από 5% και εγκρίνεται µε την απόφαση εγκατάστασής τους. Οι εν λόγω εταιρείες υπόκειται σε φορολογία στην Ελλάδα µε βάση τον εκάστοτε ισχύοντα συντελεστή φορολογίας εισοδήµατος στο καθαρό τους κέρδος το οποίο προκύπτει από την αφαίρεση όλων των εξόδων επί των οποίων υπολογίζεται το ποσοστό κέρδους, εφόσον τεκµηριώνονται από αντίστοιχα παραστατικά στοιχεία. Από το συνδυασµό των παραπάνω διατάξεων διαπιστώνεται ότι οι αλλοδαπές επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του α.ν.89/1967, όπως αυτές τροποποιήθηκαν, αντικαταστάθηκαν και συµπληρώθηκαν µε τις διατάξεις των άρθρων του ν.3427/2005, δεν υπάγονται σε φόρο στην Ελλάδα για το παγκόσµιο εισόδηµά τους αλλά µόνο για τα κέρδη που προκύπτουν αποκλειστικά από τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα, όπως αυτή περιγράφεται στην ειδική άδεια που χορηγείται µε την Απόφαση του ΥΠΑΝ, δεδοµένου ότι δεν έχουν εκ του νό- µου το δικαίωµα να ασκούν άλλη δραστηριότητα από αυτή που εγκρίνεται µε την Υπουργική Απόφαση. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1264/ Πρόσθετες διευκρινίσεις σχετικά µε την αυτοτελή φορολόγηση αφορολόγητων αποθεµατικών του ν. 2238/1994 µε βάση τις διατάξεις των παρ. 12 και 13 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 Σε συνέχεια των αριθ. ΠΟΛ. 1007/2014 και ΠΟΛ. 1143/2014 εγκυκλίων µας, αναφορικά µε την αυτοτελή φορολόγηση αφορολόγητων αποθεµατικών του ν. 2238/1994 µε βάση τις διατάξεις των παρ. 12 και 13 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 και µε αφορµή προφορικά και γραπτά ερωτήµατα που έχουν τεθεί στην υπηρεσία µας, σας γνωρίζουµε συµπληρωµατικά τα ακόλουθα: α) εδοµένου ότι για ισολογισµούς που κλείνουν µε ηµεροµηνία και µετά δεν επιτρέπεται η τήρηση λογαριασµών αφορολόγητου αποθεµατικού, σε περίπτωση που µία εταιρεία δεν επιθυµεί να διανείµει ή να κεφαλαιοποιήσει αποθεµατικά που σχηµατίσθηκαν από αφορολόγητα έσοδα, θα πρέπει υποχρεωτικά να συµπεριλάβει τα ποσά αυτά στα φορολογητέα κέρδη της φορολογικής δήλωσης του φορολογικού έτους 2014 συµψηφιζοµένων σε κάθε περίπτωση τυχόν φορολογικών ζηµιών παρελθουσών χρήσεων µέχρι και το έτος Είναι αυτονόητο ότι αν στο φορολογικό έτος 2014 προκύψουν φορολογικές ζη- µίες, τα ποσά των αποθεµατικών θα συµψηφισθούν µε τις υπόψη ζηµίες µε τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος του φορολογικού έτους Επισηµαίνεται ότι στις ανωτέρω περιπτώσεις το προκύπτον αποτέλεσµα ενσωµατώνεται στα φορολογητέα αποτελέσµατα της επιχείρησης µε τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος του οικείου φορολογικού έτους και δεν απαιτείται η υποβολή µηδενικής δήλωσης αυτοτελούς φορολόγησης αφορολόγητων αποθεµατικών, ως το ειδικό συνηµµένο έντυπο της ΠΟΛ. 1007/2014 εγκυκλίου µας. Επίσης, 103

106 Φορολογία Εισοδήµατος Ιανουάριος 2015 ΦΕ στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται απόφαση από το αρµόδιο όργανο της εταιρείας, σε αντίθεση µε την αυτοτελή φορολόγηση των πιστωτικών υπολοίπων. β) Περαιτέρω µε την παρούσα γίνεται δεκτό, προς αποφυγή καταστρατηγήσεων και µε γνώµονα την ενιαία εφαρµογή των υπόψη διατάξεων, ότι σε περίπτωση που το αρµόδιο εταιρικό όργανο λάβει απόφαση για διανοµή ή κεφαλαιοποίηση των πιστωτικών υπολοίπων αφορολόγητων αποθεµατικών, τότε αυτά θα φορολογηθούν στο σύνολό τους αυτοτελώς, διαφορετικά θα ενσωµατωθούν στα φορολογητέα αποτελέσµατα της επιχείρησης στο σύνολό τους µετά το συµψηφισµό τους µε τυχόν ζηµιές παρελθουσών χρήσεων ή και του φορολογικού έτους Κατά συνέπεια, ένα νοµικό πρόσωπο δεν µπορεί µέρος του πιστωτικού υπολοίπου να το φορολογήσει αυτοτελώς και το υπόλοιπο µε τα λοιπά κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα µετά από συµψηφισµό του µε τις φορολογικές ζηµίες. γ) Αναφορικά µε το φορολογικό χειρισµό των χρεωστικών αποθεµατικών τα οποία είχαν σχηµατισθεί κατά κύριο λόγο µε βάση τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 38 του ν.2238/1994 από την αποτίµηση χρεογράφων (ζηµία από απογραφή), όπως αυτές ίσχυαν πριν την κατάργησή τους µε την παρ. 26 του άρθρου 72 του ν.4172/2013, προϋπόθεση για την έκπτωσή τους είναι να µην έχουν επιβαρύνει τα φορολογικά αποτελέσµατα του φορολογικού έτους µέσα στο οποίο σχηµατίσθηκαν. δ) Όπως είχε ήδη διευκρινιστεί µε την ΠΟΛ.1007/2014 εγκύκλιό µας, εάν υφίσταται ζηµία από αποτίµηση αλλοδαπών συµµετοχών, αυτή δεν λαµβάνεται υπόψη κατά το ποσό που δεν έχει συµψηφισθεί µε κέρδη από την πώληση αλλοδαπών συµµετοχών µέσα στην ίδια χρήση, καθόσον πρόκειται για ζηµία αλλοδαπής. Κατά συνέπεια, τα χρεωστικά υπόλοιπα από αποτίµηση αλλοδαπών συµµετοχών δεν περιλαµβάνονται στα χρεωστικά αποθεµατικά προς έκπτωση καθόσον πρόκειται για ζηµία αλλοδαπής η οποία δεν µεταφέρεται τα επόµενα φορολογικά έτη. ε) Τέλος, διευκρινίζεται ότι µετά την τελευταία τροποποίηση των διατάξεων της παρ. 13 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 µε το ν. 4254/2014, δεν εµπίπτουν στην αυτοτελή φορολόγηση της παρ. 12 του άρθρου αυτού τα αφορολόγητα αποθεµατικά της περ. ζ της παρ. 3 του άρθρου 28 του ν.2238/1994, µεταξύ των οποίων περιλαµβάνεται και η υπεραξία που προκύπτει κατά την εισφορά ακινήτων που βρίσκονται στις Περιοχές Ολοκληρωµένης Τουριστικής Ανάπτυξης (Π.Ο.Τ.Α.) της παρ.3 του άρθρου 29 του ν.2545/1997 (ΦΕΚ Α 254) σε επιχείρηση - φορέα ίδρυσης και εκµετάλλευσης των Π.Ο.Τ.Α. Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόµενα στην ΠΟΛ.1143/2014 εγκύκλιό µας. ΥΠΟΙΚ / ιευκρινήσεις για την εφαρµογή της ΠΟΛ 1234/2014 Σχετικά µε το ανωτέρω θέµα σας γνωρίζουµε τα εξής: 1. Τα οριζόµενα στην ΠΟΛ 1234/2014 έχουν εφαρµογή σε όσες κατηγορίες δη- µοσίων υπαλλήλων λειτουργών λάµβαναν ως 31/12/2013 την οικονοµική παρο- 104

107 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Εισοδήµατος χή για δηµιουργία και διαρκή ενηµέρωση βιβλιοθήκης, καθώς και για τη συµµετοχή σε επιστηµονικά συνέδρια. 2. Σύµφωνα µε το Σ.τ.Ε. (Απόφαση Ολοµέλειας 29/2014), η συγκεκριµένη οικονοµική παροχή έχει αποζηµιωτικό χαρακτήρα και δίνεται για την κάλυψη δαπανών. Επίσης, δεν αποτελεί φορολογητέο εισόδηµα σύµφωνα µε τα όσα ορίζει το άρθρο 78, παρ.1 του Συντάγµατος και το άρθρο 4, παρ. 1 του ν. 2238/1994. Ως εκ τούτου, δεν χρησιµοποιείται για την κάλυψη αντικειµενικών δαπανών και δεν αναγράφεται στη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος. 3. Από τις µεταβατικές διατάξεις της παρ. 43 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 προκύπτει ότι για τις χρήσεις που έχουν αρχίσει πριν την ισχύουν για την παραγραφή αξίωσης κατά του ηµόσιου οι διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 84 του ν. 2238/1994, οι οποίες ορίζουν ότι η κατά του ηµοσίου απαίτηση προς επιστροφή φόρου παραγράφεται µετά τρία (3) έτη από την ηµεροµηνία της εµπρόθεσµης υποβολής της δήλωσης ή αν υποβληθεί εκπρόθεσµα η δήλωση, µετά τρία (3) έτη από την ηµεροµηνία που η δήλωση αυτή όφειλε να είχε υποβληθεί. Αν υποβληθεί ανακλητική δήλωση ή δήλωση µε επιφύλαξη, η αξίωση για την επιστροφή του φόρου παραγράφεται µετά τρία (3) έτη από την ηµέρα της µε οποιονδήποτε τρόπο αποδοχής της. Η αξίωση για επιστροφή φόρου βάσει υποβληθείσης εµπρόθεσµης δήλωσης αναβιώνει από την κοινοποίηση φύλλου ή πράξης ελέγχου. Ως προς τα λοιπά θέµατα της παραγραφής εφαρµόζονται οι διατάξεις του δηµοσίου λογιστικού (Ν. 2362/1995), όπως εκάστοτε ισχύουν. Συνεπώς, εφόσον δε συντρέχουν οι ανωτέρω αναφερόµενες προϋποθέσεις που επιφέρουν αναβίωση της επιστροφής φόρου και διακοπή ή αναστολή της παραγραφής, η φορολογική διοίκηση διενεργεί νέα εκκαθάριση στις ως άνω τροποποιητικές δηλώσεις ή δηλώσεις µε επιφύλαξη, για τα οικονοµικά έτη 2012, 2013, 2014 (χρήσεις 2011, 2012, 2013), λαµβάνοντας υπόψη τις προθεσµίες υποβολής των αρχικών εµπρόθεσµων δηλώσεων ή των δηλώσεων µε επιφύλαξη ή των ανακλητικών δηλώσεων που έχουν υποβληθεί. Ο περιορισµός αυτός δεν ισχύει στις περιπτώσεις όπου η φορολογική διοίκηση οφείλει να συµµορφωθεί µε δικαστικές αποφάσεις που δικαιώνουν συγκεκριµένους φορολογούµενους και για χρήσεις προγενέστερες του ιευκρινίζεται ότι για το φορολογικό έτος 2014 και εντεύθεν σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ή δήλωσης µε επιφύλαξη, σε χρόνο που δεν είχε συντελεστεί η παραγραφή της αξίωσης, η παραγραφή αρχίζει εκ νέου σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις (Ν. 2362/1995 άρθρο 93) ακόµα δηλαδή και σε περίπτωση σιωπηρής άρνησης της φορολογικής ιοίκησης και µη άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής στη.ε.. από τον φορολογούµενο. Σε κάθε περίπτωση, προκειµένου να γίνει εφαρµογή των όσων ορίζονται στην ΠΟΛ 1234/2014, οι φορολογούµενοι θα πρέπει να καταθέτουν, βεβαίωση για τη µη άσκηση ένδικων µέσων ή δήλωση παραίτησης από την άσκηση οποιασδήποτε ένδικης διεκδίκησης. 4. Για την επιβολή προστίµου στις περιπτώσεις τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης ισχύει το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 της ΠΟΛ 1255/

108 Ισχύουσες Ισοτιµίες Οκτώβριος 2014 ΦΕ Ισχύουσες ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ εξωτερικών συναλλαγµάτων έναντι ευρώ Eπιµέλεια: ΑΘΗΝΑ ΜΗΤΣΙΛΙΟΥ - ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΠΑΝ ΡΙΑΝΟΥ Γεν. /νση Φορολογικών Ελέγχων & Είσπραξης ηµοσίων Εσόδων /νση Ελέγχων-Τµήµα Β ΓIA TIMOΛOΓIA ΠOY EXOYN EK OΘEI από έως Ποσότητα νομίσματος ανά 1 ευρώ NOMIΣMA IΣXYOYΣA TIMH OΛΛAPIO HΠA 1,2535 ΛIPA AΓΓΛIAΣ - ΣKΩTIAΣ - B. IPΛAN. 0,7997 KOPΩNA ANIAΣ 7,4439 KOPΩNA ΣOYH IAΣ 9,2598 KOPΩNA TΣEXIAΣ 27,6830 ΦΟΡΙΝΤ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ 304,8000 ΛITA ΛIΘOYANIAΣ 3,4528 ZΛOTY ΠOΛΩNIAΣ 4,2184 ΛΕΒΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ 1,9558 ΝΕΟ ΛΕΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ 4,4389 ΚΟΥΝΑ ΚΡΟΑΤΙΑΣ 7,

109 ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ Φόρος Αξίας Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1229/ Τροποποίηση διατάξεων των Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1075/ και ΠΟΛ.1155/ Έχοντας υπόψη: ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ 1. Τις κάτωθι διατάξεις του ν.2859/2000 «Κύρωση Κώδικα Φόρου Προστιθέ- µενης Αξίας» (ΦΕΚ 248 Α ), όπως ισχύει: α) του άρθρου 20, β) του άρθρου 23, γ) του άρθρου 24, παρ. 1, περ. ζ και παρ. 2 δ) του άρθρου 28, παρ. 1 περ. α, γ, δ και 2. ε) του άρθρου 60 στ) της παραγράφου 3 του άρθρου Τις διατάξεις των άρθρων 2, 3 και 66 παρ. 27 του Ν.4174/ (Φ.Ε.Κ. 170/ τ. Α) Κώδικας Φορολογικής ιαδικασίας, όπως ισχύει. 3. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του ν.4093//2012 (ΦΕΚ Α 222) περί σύστασης θέσης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων, όπως τροποποιήθηκε µε το ν.4141/2013 (Φ.Ε.Κ. 81 Α ) και συµπληρώθηκε µε το ν.4152/2013 (Φ.Ε.Κ. 107 Α ). 4. Την Πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου αρ. 20 της (τ. Υ.Ο / ) «Επιλογή και διορισµός Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 5. Την παρ. 42 της αριθ. πρωτ. 6Α ΕΞ 2013/ (Φ.Ε.Κ. 3317/ τ.β ) απόφασης του Υπουργού Οικονοµικών και Υφυπουργού Οικονοµικών µε την οποία συµπληρώθηκε η αριθ. 6Α ΕΞ 2013/ (Φ.Ε.Κ. 130/ τ. Β ) απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 6. Τις διατάξεις της Α.Υ.Ο /8478/Α0014/ΠΟΛ.1262/ (Φ.Ε.Κ. 675/ τ. Β ). 107

110 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ 7. Τις διατάξεις του άρθρου 3 της Α.Υ.Ο /693/165/0014/ΠΟΛ.1075/ / (Φ.Ε.Κ. 212/ τ. Β ). 8. Τις διατάξεις της Α.Υ.Ο /2754/791/0014/ΠΟΛ.1155/ (Φ.Ε.Κ. 527/ τ. Β ). 9. Την ανάγκη ενίσχυσης της εξαγωγικής δραστηριότητας επιχειρήσεων των οποίων η παραγωγική δραστηριότητα, λόγω της φύσεως της παραγωγής και των χρησιµοποιούµενων πρώτων υλών, δεν µπορεί να ολοκληρωθεί εντός του οριζο- µένου από τις προαναφερόµενες αποφάσεις χρονικό διάστηµα. 10. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της απόφασης αυτής, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ 1. Καταργούνται οι διατάξεις του άρθρου 3 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1075/1995, όπως έχουν συµπληρωθεί µε τις όµοιες του άρθρου 1 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1155/1995, οι οποίες θέτουν προθεσµία εξαγωγής ή ενδοκοινοτικής παράδοσης αγαθών τα οποία αποκτήθηκαν µε απαλλαγή σύµφωνα µε τη διαδικασία της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1262/ Η ισχύς της απόφασης αυτής ορίζεται από τη δηµοσίευσή της στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 3. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1252/ Αναγραφή του ΦΠΑ στο φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται κατά την παράδοση αγαθών στο εσωτερικό της χώρας µε αναστολή καταβολής του ΦΠΑ, κατόπιν χορήγησης άδειας αναστολής καταβολής ΦΠΑ κατά την εισαγωγή, σύµφωνα µε το άρθρο 29.4.α του ν. 2960/ Κατά το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 35.1.η) του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/00), όπως ισχύει, ο λήπτης των αγαθών υποκείµενος στο φόρο, που διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ, στο εσωτερικό της χώρας ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής του είναι υπόχρεος στο φόρο, στην περίπτωση που ο προµηθευτής των αγαθών δεν είναι εγκατεστηµένος στη χώρα και έχει λάβει άδεια ο ίδιος ή επιχείρηση που ανήκει στον ίδιο όµιλο για αναστολή καταβολής του φόρου κατά την εισαγωγή αγαθών στην Ελλάδα, σύµφωνα µε την παράγραφο 4.α του άρθρου 29 του ν. 2960/2001. Σύµφωνα µε το άρθρο 10 της ΑΥΟ ΠΟΛ 1126/13, σχετικά µε τους όρους και προϋποθέσεις χορήγησης άδειας αναστολής καταβολής του ΦΠΑ κατά την εισαγωγή αγαθών και εφαρµογής του συστήµατος αντιστροφής της υποχρέωσης για τις παραδόσεις αγαθών στο εσωτερικό της χώρας, ο πωλητής κατά την παράδοση των αγαθών εκδίδει φορολογικό στοιχείο στο οποίο αναγράφει τον αναλογούντα ΦΠΑ, ο οποίος όµως δεν εισπράττεται. 108

111 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φ.Π.Α. Εντούτοις, στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1267/13 µε την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 4211/ (ΦΕΚ 256A ), σχετικά και µε την τροποποίηση του άρθρου 35.1.η του Κώδικα ΦΠΑ, αναφέρεται ότι στο φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται στην περίπτωση της µετέπειτα παράδοσης των αγαθών στο εσωτερικό της χώρας από οποιαδήποτε επιχείρηση µέλος του ίδιου οµίλου η οποία διαθέτει άδεια αναστολής καταβολής του ΦΠΑ κατά την εισαγωγή των αγαθών, δεν αναγράφεται ο ΦΠΑ, οδηγία η οποία δόθηκε εκ παραδροµής. Ως εκ τούτου, µε την παρούσα διευκρινίζεται ότι είναι υποχρεωτική η αναγραφή του φόρου στα φορολογικά στοιχεία, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην ανωτέρω αναφερόµενη ΑΥΟ, παρότι ο φόρος δεν εισπράττεται. Ωστόσο, για λόγους χρηστής διοίκησης γίνεται δεκτό ότι δεν επέρχονται επιπτώσεις από τη µη αναγραφή του φόρου στα φορολογικά στοιχεία για το διάστηµα από την έκδοση της εγκυκλίου ( ) και µέχρι την έκδοση της παρούσας. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1253/ Κοινοποίηση των διατάξεων της παραγράφου 10 του άρθρου 1 του ν.4281/2014 (ΦΕΚ Α 160), σχετικά µε την αντιστροφή της υποχρέωσης στην περίπτωση τεχνικών έργων για λογαριασµό του δηµοσίου, ΟΤΑ και λοιπών οργανισµών δηµοσίου δικαίου. Κοινοποιούµε τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 1 του ν.4281/ 2014 (ΦΕΚ Α 160), σχετικά µε την αντιστροφή της υποχρέωσης στην περίπτωση τεχνικών έργων για λογαριασµό του δηµοσίου, ΟΤΑ, oργανισµών δηµοσίου δικαίου κλπ. και παρέχουµε διευκρινίσεις για την οµοιόµορφη εφαρµογή τους. Με τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 1 του ν. 4281/2014 προστέθηκε νέα παράγραφος 4 στο άρθρο 39α του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000). Γενικά 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής προβλέπεται ότι εφαρµόζεται ο κανόνας της αντιστροφής της υποχρέωσης (καταβολή του φόρου από το λήπτη) σε ορισµένες κατασκευαστικές εργασίες που υλοποιούνται για λογαριασµό του η- µοσίου, ΟΤΑ, οργανισµών δηµοσίου δικαίου και λοιπών αναθετουσών αρχών σύµφωνα µε τα π.δ. 59/2007 και 60/2007. Η εν λόγω ρύθµιση βασίζεται στη δυνατότητα που προβλέπεται από το άρθρο α της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ (Οδηγία ΦΠΑ). 2. Σύµφωνα µε την ανωτέρω παράγραφο, η αντιστροφή της υποχρέωσης απόδοσης του ΦΠΑ εφαρµόζεται στις περιπτώσεις εκτέλεσης εργασιών σε ακίνητα κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2β του Κώδικα ΦΠΑ, δηλ. στις περιπτώσεις τεχνικών έργων, προς αναθέτουσες αρχές των Π.. 59/2007 και 60/2007, εφόσον οι αναθέτουσες αυτές αρχές είναι κύριοι των τεχνικών έργων και υποκεί- µενοι στο φόρο για την εκµετάλλευση του εν λόγω έργου µε δικαίωµα έκπτωσης του φόρου. Οι ανωτέρω πράξεις θεωρούνται πράξεις λήπτη για την αναθέτουσα 109

112 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ αρχή-αποδέκτη των κατασκευαστικών εργασιών και πράξεις χωρίς ΦΠΑ µε δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών για τον υποκείµενο που τις εκτελεί δηλ. τον εργολάβο που εκτελεί τις κατασκευαστικές εργασίες. 3. Με την ανωτέρω νοµοθετική ρύθµιση αντιµετωπίζεται η απρόσκοπτη εκτέλεση έργων του δηµοσίου, ΟΤΑ, οργανισµών δηµοσίου δικαίου κλπ., καθώς δεν είναι απαραίτητη η εκταµίευση του ΦΠΑ της κατασκευής, στις ανωτέρω περιπτώσεις, δεδοµένου ότι το έργο χρησιµοποιείται σε φορολογητέα δραστηριότητα και υπάρχει δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών. Επίσης αντιµετωπίζεται το πρόβληµα φοροδιαφυγής στην περίπτωση εκτέλεσης κατασκευαστικών εργασιών. 4. Για την υπαγωγή στην ανωτέρω διάταξη, απαραίτητες προϋποθέσεις, που πρέπει να ισχύουν σωρευτικά, είναι: α) να πρόκειται για κατασκευαστικές εργασίες του άρθρου 6 παρ. 2β, β) να παρέχονται προς τις αναθέτουσες αρχές των π.δ. 59/2007 και 60/2007, γ) αυτές οι αρχές να είναι κύριοι των έργων που κατασκευάζονται και δ) οι εν λόγω αρχές να χρησιµοποιούν το συγκεκριµένο έργο σε φορολογητέα δραστηριότητα, µε δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών. Αναλυτικότερες οδηγίες για την εφαρµογή της διάταξης: Ι. Πράξεις για τις οποίες ισχύει η αντιστροφή της υποχρέωσης 1. Οι πράξεις για τις οποίες εφαρµόζεται η αντιστροφή της υποχρέωσης είναι αυτές που θεωρούνται ως παράδοση ακινήτου, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 6.2.β, δηλ. η εκτέλεση εργασιών σε ακίνητα µε µίσθωση έργου, ανεξάρτητα αν για την εκτέλεσή τους τα υλικά διατίθενται από τον εργοδότη (κύριο του έργου) ή τον εργολάβο. Τέτοιες εργασίες είναι, µεταξύ άλλων, και οι εκσκαφές, οι κατεδαφίσεις, η κατασκευή οικοδοµών, οδών, γεφυρών, υδραγωγείων, υδραυλικών και αποχετευτικών έργων, ηλεκτρολογικών και µηχανολογικών εγκαταστάσεων και τεχνικών γενικά έργων, καθώς και οι συµπληρώσεις, επεκτάσεις, διαρρυθµίσεις και επισκευές. Οι εργασίες συνήθους συντήρησης των παραπάνω έργων, δεν καλύπτονται από το άρθρο 6.2.β, καθώς θεωρούνται ως παροχή υπηρεσιών και όχι ως παράδοση αγαθών, κατά συνέπεια δεν εντάσσονται στην αντιστροφή της υποχρέωσης. 2. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω κατηγορίες έργων που υπάγονται στην έννοια του άρθρου 6.2.β και ανατίθενται από τις αρχές των π.δ. 59/2007 και 60/2007: Χώροι επεξεργασίας, διαλογής, εκµετάλλευσης και διάθεσης κάθε είδους αποβλήτων (ΧΥΤΑ, ΧΥΤΥ) Εγκαταστάσεις µεταφόρτωσης ή και προσωρινής αποθήκευσης απορριµµάτων Φράγµατα και αγωγοί µεταφοράς Αρδευτικά δίκτυα 110

113 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φ.Π.Α. Γεωτρήσεις, υδροµαστεύσεις εξαµενές και διυλιστήρια Εξωτερικά και εσωτερικά δίκτυα ύδρευσης ίκτυα συλλογής και µεταφοράς υγρών αποβλήτων Μονάδες επεξεργασίας λυµάτων Αντλητικά συγκροτήµατα και δίκτυα διανοµής ενέργειας Συγκοινωνιακές και µεταφορικές υποδοµές. Όταν αυτά τα έργα χρησιµοποιούνται ή πρόκειται να χρησιµοποιηθούν σε φορολογητέα δραστηριότητα από την αναθέτουσα αρχή-λήπτρια του τιµολογίου εφαρµόζεται η αντιστροφή της υποχρέωσης του άρθρου 39 α παρ. 4. ΙΙ. Αναθέτουσες αρχές 1. Ως Αναθέτουσες Αρχές του π.δ. 59/2007 (που αφορά διαδικασίες σύναψης συµβάσεων στους τοµείς ύδατος, ενέργειας, µεταφορών και ταχυδροµικών υπηρεσιών) που καθίστανται υπόχρεες για την απόδοση του φόρου ως λήπτες αγαθών (τεχνικών έργων ), εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, αναφέρονται στο εν λόγω π.δ. οι ακόλουθες: το κράτος οι αρχές, τοπικές ή περιφερειακές, οι οργανισµοί δηµοσίου δικαίου και οι ενώσεις µιας ή περισσότερων από τις προαναφερόµενες αρχές ή οργανισµούς δηµοσίου δικαίου Ως «οργανισµός δηµοσίου δικαίου» θεωρείται κάθε οργανισµός, ο οποίος έχει συσταθεί µε συγκεκριµένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συµφέροντος που δεν εµπίπτουν στο βιοµηχανικό ή εµπορικό τοµέα, έχει νοµική προσωπικότητα, και του οποίου η δραστηριότητα χρηµατοδοτείται κατά το µεγαλύτερο µέρος από το κράτος ή τις τοπικές ή περιφερειακές αρχές ή άλλους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου ή του οποίου η διαχείριση υπόκειται σε έλεγχο ασκούµενο από τους οργανισµούς αυτούς ή περισσότερο από το ήµισυ των µελών του διοικητικού, του διευθυντικού ή του εποπτικού συµβουλίου του διορίζεται από το κράτος, τις τοπικές ή περιφερειακές αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου. 2. Ως Αναθέτουσες Αρχές του π.δ. 60/2007 (που αφορά διαδικασίες σύναψης δηµοσίων συµβάσεων έργων, προµηθειών και υπηρεσιών) που καθίστανται υπόχρεες για την απόδοση του φόρου ως λήπτες αγαθών (τεχνικών έργων ), εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, αναφέρονται στο εν λόγω π.δ. οι ακόλουθες: το κράτος οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης οι οργανισµοί δηµοσίου δικαίου και οι ενώσεις µιας ή περισσότερων από αυτές τις αρχές ή τους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου 111

114 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Ως «οργανισµός δηµοσίου δικαίου», νοείται κάθε οργανισµός: α) ο οποίος έχει συσταθεί µε συγκεκριµένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συµφέροντος που δεν εµπίπτουν στον βιοµηχανικό ή εµπορικό τοµέα. β) ο οποίος έχει νοµική προσωπικότητα, και γ) η δραστηριότητα του οποίου χρηµατοδοτείται κατά το µεγαλύτερο µέρος από το κράτος, τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου, ή η διαχείριση του οποίου υπόκειται σε έλεγχο ασκούµενο από τους οργανισµούς αυτούς, ή του οποίου περισσότερο από το ήµισυ των µελών του διοικητικού, του διευθυντικού ή του εποπτικού συµβουλίου, διορίζεται από το κράτος, τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης ή από άλλους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου. Οι οργανισµοί και οι κατηγορίες οργανισµών δηµοσίου δικαίου που πληρούν τα κριτήρια τα οποία απαριθµούνται στο δεύτερο εδάφιο σηµεία α), β) και γ), παρατίθενται στο Παράρτηµα ΙΙΙ του εν λόγω π.δ. Οι σχετικοί πίνακες µπορούν να εµπλουτίζονται µε την προσθήκη και άλλων οργανισµών ή κατηγοριών οργανισµών δηµοσίου δικαίου. Στους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου περιλαµβάνονται σύµφωνα µε το Παράρτηµα ΙΙΙ: α) Οι δηµόσιες επιχειρήσεις και δηµόσιοι φορείς. β) Τα νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο κράτος ή επιχορηγούνται τακτικά, σύµφωνα µε τις οικείες διατάξεις, από κρατικούς πόρους κατά το 50 % τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισµού των ή των οποίων το εταιρικό κεφάλαιο ανήκει κατά 51 %, τουλάχιστον, στο κράτος. γ) Τα νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν σε νοµικά πρόσωπα δηµόσιου δικαίου, σε φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης οποιασδήποτε βαθµίδας, συµπεριλαµβανοµένης της Κεντρικής Ένωσης ήµων και Κοινοτήτων Ελλάδος (ΚΕ ΚΕ), σε τοπικές ενώσεις δήµων και κοινοτήτων, καθώς και σε δηµόσιες επιχειρήσεις και δηµόσιους φορείς, και σε υπό το στοιχείο β) νοµικά πρόσωπα, ή επιχορηγούνται τακτικά από αυτά, κατά το 50 % τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισµού των, σύµφωνα µε τις οικείες διατάξεις ή µε το καταστατικό τους, ή τα προαναφερόµενα νοµικά πρόσωπα που κατέχουν τουλάχιστον το 51 % του εταιρικού κεφαλαίου αυτών των νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου. (Σηµειώνεται ότι πλέον δεν υφίσταται η ΚΕ ΚΕ, όπως ορίζει το παραπάνω π.δ. αλλά η ΚΕ Ε -Κεντρική Ένωση ήµων Ελλάδος- όπως επίσης δεν υπάρχουν οι τοπικές ενώσεις δήµων και κοινοτήτων αλλά οι περιφερειακές ενώσεις δή- µων-πε -). 3. Για την ευχερή διαπίστωση ότι ο λήπτης των κατασκευαστικών εργασιών είναι αναθέτουσα αρχή σύµφωνα µε τα ανωτέρω προεδρικά διατάγµατα, µε σκοπό τη διευκόλυνση των συµβαλλοµένων (εργολάβου και λήπτη) και της φορολογικής διοίκησης, στις συµβάσεις που υπογράφονται εφεξής, σκόπιµο είναι να αναφέρεται ρητά ότι ο λήπτης και κύριος του έργου αποτελεί αναθέτουσα αρχή των π.δ. 59/2007 και 60/

115 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φ.Π.Α. III. Aναθέτουσες αρχές κύριοι των έργων που κατασκευάζονται 1. Προκειµένου να εφαρµοστεί η αντιστροφή της υποχρέωσης του άρθρου 39α παρ. 4, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η αναθέτουσα αρχή να είναι κυρία του έργου υπό την έννοια ότι το τεχνικό έργο αποτελεί επενδυτικό αγαθό της αναθέτουσας αρχής (το οποίο χρησιµοποιεί σε φορολογητέα δραστηριότητα). Σύµφωνα µε το άρθρο 33 παρ. 4 του Κώδικα ΦΠΑ, ως αγαθά επένδυσης, για την εφαρ- µογή των διατάξεων του ΦΠΑ θεωρούνται: «α) Τα ενσώµατα αγαθά, που ανήκουν κατά κυριότητα στην επιχείρηση και τίθενται από αυτή σε διαρκή εκµετάλλευση, καθώς και τα κτίσµατα ή άλλου είδους κατασκευές που κατασκευάζονται από την υποκείµενη στο φόρο επιχείρηση σε ακίνητο που δεν ανήκει κατά κυριότητα σε αυτήν, αλλά έχει, βάσει οποιασδήποτε έννοµης σχέσης, τη χρήση του ακινήτου αυτού, για χρονικό διάστηµα τουλάχιστον εννέα χρόνων..». ΙV. Χρησιμοποίηση των έργων σε φορολογητέα δραστηριότητα με δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών 1. Απαραίτητη προϋπόθεση για να εφαρµοστεί η αντιστροφή της υποχρέωσης και να είναι υπόχρεη προς απόδοση του φόρου η αναθέτουσα αρχή, κυρία του έργου και λήπτρια του τιµολογίου, είναι η αναθέτουσα αυτή αρχή (περιφέρεια, δή- µος, οργανισµός δηµοσίου δικαίου κλπ.) να αποτελεί υποκείµενο στο φόρο πρόσωπο και να υπάγεται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ για τη δραστηριότητα στην οποία χρησιµοποιεί ή πρόκειται να χρησιµοποιήσει τα τεχνικά αυτά έργα. Έτσι µπορεί κάποια τεχνικά έργα να χρησιµοποιούνται σε φορολογητέα δραστηριότητα π.χ. δίκτυο ύδρευσης που κατασκευάζεται για ένα δήµο και το οποίο χρησιµοποιείται από το δήµο για την ύδρευση των δηµοτών (φορολογητέα δραστηριότητα), και κάποια άλλα τεχνικά έργα για τον ίδιο δήµο να χρησιµοποιούνται στα πλαίσια της δηµόσιας εξουσίας του, όπως π.χ. κατασκευή δρόµων, κτιρίου για τη στέγαση γραφείων του δήµου, κλπ. (πράξεις εκτός πεδίου ΦΠΑ). 2. Στις περιπτώσεις τεχνικών έργων που αναφέρονται ενδεικτικά στο σηµείο I.2 παραπάνω, ως κατηγορίες έργων που εντάσσονται στο άρθρο 6.2.β, και χρησιµοποιούνται σε φορολογητέα δραστηριότητα, εφαρµόζεται το άρθρο 39α, παρ. 4 (αντιστροφή της υποχρέωσης). Στις περιπτώσεις αυτές δηλαδή το ηµόσιο, οι περιφέρειες, οι ήµοι, και οι οργανισµοί δηµοσίου δικαίου διενεργούν τις ανωτέρω πράξεις, όχι στα πλαίσια εκπλήρωσης της αποστολής τους ως φορείς άσκησης δηµόσιας εξουσίας, αλλά ως υποκείµενα στο φόρο πρόσωπα, όπως κάθε ιδιωτική επιχείρηση που διενεργεί φορολογητέα δραστηριότητα. 3. Αντίθετα, όταν τα παραπάνω πρόσωπα ενεργούν στα πλαίσια εκπλήρωσης της αποστολής τους, δεν αποτελούν υποκείµενα στο φόρο πρόσωπα και κατά συνέπεια δεν µπορεί να εφαρµοστεί ο παραπάνω κανόνας αντιστροφής της υποχρέωσης, οπότε το σχετικό τιµολόγιο του εργολάβου επιβαρύνεται µε ΦΠΑ, τον οποίο οφείλει να καταβάλει η λήπτρια αναθέτουσα αρχή. Π.χ. το τιµολόγιο που εκδίδεται προς ένα ήµο για την κατασκευή του δηµοτικού καταστήµατος πρέπει να επιβαρυνθεί µε ΦΠΑ, καθώς τα γραφεία του ήµου δεν χρησιµοποιούνται για 113

116 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ άσκηση φορολογητέας δραστηριότητας αλλά στα πλαίσια εκπλήρωσης της αποστολής του ως δηµόσια εξουσία. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που το τεχνικό έργο χρησιµοποιείται από την αναθέτουσα αρχή για πραγµατοποίηση πράξεων που απαλλάσσονται από το φόρο, χωρίς δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών. 4. Επισηµαίνεται ότι στις περιπτώσεις που το τιµολόγιο εκδίδεται από τον εργολάβο προς αναθέτουσα αρχή-κύριο του έργου, η οποία όµως δεν εκµεταλλεύεται το έργο η ίδια µε ΦΠΑ αλλά το παραχωρεί προς εκµετάλλευση (άνευ ανταλλάγµατος) σε άλλο πρόσωπο, δεν µπορεί να εφαρµοστεί ο µηχανισµός αντιστροφής της υποχρέωσης καθώς δεν πληρούται η προϋπόθεση της χρησιµοποίησης του έργου σε φορολογητέα δραστηριότητα. Τέτοια είναι π.χ. η περίπτωση που ο εργολάβος τιµολογεί ήµο (αναθέτουσα αρχή-κύριο του έργου) για κατασκευή δικτύου ύδρευσης, ο ήµος όµως δεν εκµεταλλεύεται ο ίδιος το δίκτυο αλλά το παραχωρεί σε δηµοτική επιχείρηση προς εκµετάλλευση. V. Υποχρεώσεις εργολάβου Ο υποκείµενος στο φόρο εργολάβος που εκτελεί κατασκευαστικές εργασίες, σύµφωνα µε τα ανωτέρω, δεν χρεώνει ΦΠΑ στα φορολογικά στοιχεία που εκδίδει προς την αναθέτουσα αρχή και υποχρεούται να αναγράφει σε αυτά «Άρθρο 39α, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο λήπτης». Ο υποκείµενος στο φόρο εργολάβος έχει δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών που αντιστοιχεί στις εν λόγω πράξεις, καθώς πρόκειται για πράξεις χωρίς ΦΠΑ µε δικαίωµα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους. Οι πράξεις αυτές εµφανίζονται στη δήλωση ΦΠΑ του άρθρου 38 του Κώδικα ΦΠΑ στο πεδίο των εκροών χωρίς ΦΠΑ µε δικαίωµα έκπτωσης. VI. Υποχρεώσεις αναθέτουσας αρχής 1. Η αναθέτουσα αρχή που καθίσταται υπόχρεη προς απόδοση του ΦΠΑ στο ηµόσιο, σύµφωνα µε τα ανωτέρω και δεδοµένου ότι έχει δικαίωµα έκπτωσης του φόρου εισροών, καθώς το έργο χρησιµοποιείται σε φορολογητέα δραστηριότητα, καταβάλλει το φόρο στο δηµόσιο µε χρεοπίστωση, δηλαδή η φορολογητέα αξία και ο αναλογών φόρος καταχωρούνται στη δήλωση ΦΠΑ που υποβάλλεται για την αντίστοιχη φορολογική περίοδο έκδοσης των φορολογικών παραστατικών, τόσο στις εκροές, όσο και στις εισροές και στον αντίστοιχο συντελεστή. Ση- µειώνεται ότι, όπως ισχύει σήµερα ο Κώδικας ΦΠΑ, οι κατασκευαστικές εργασίες του άρθρου 6.2.β υπάγονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (23% για τη λοιπή Ελλάδα και 16% για τα νησιά του Αιγαίου). Η αξία που αναγράφεται στο φορολογικό στοιχείο προσαυξάνει επίσης τον ΚΩ. 343 (πράξεις λήπτη αγαθών και υπηρεσιών) για πράξεις που πραγµατοποιούνται µέχρι Για πράξεις που πραγµατοποιούνται από δεν υπάρχει αντίστοιχη υποχρέωση. 2. Με τον ανωτέρω µηχανισµό της χρεοπίστωσης, η αναθέτουσα αρχή, δεν εκταµιεύει ποσό προς απόδοση ΦΠΑ στο ηµόσιο, αφού το ποσό που οφείλει να 114

117 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φ.Π.Α. αποδώσει συµψηφίζεται στην ίδια δήλωση (του άρθρου 38 του Κωδ. ΦΠΑ) µε το ίδιο ποσό που δικαιούται να εκπέσει, εφόσον υπάρχει πλήρες δικαίωµα έκπτωσης. Εννοείται ότι, στην περίπτωση που δεν υπάρχει πλήρες δικαίωµα έκπτωσης επειδή το κατασκευαστικό έργο χρησιµοποιείται, τόσο σε δραστηριότητες µε δικαίωµα έκπτωσης, όσο και σε δραστηριότητες χωρίς δικαίωµα έκπτωσης, το δικαίωµα έκπτωσης τελικά προσδιορίζεται µε βάση την pro-rata που προβλέπεται στο άρθρο 31 του Κώδικα ΦΠΑ. Στην περίπτωση αυτή το ποσό του φόρου που δεν εκπίπτεται αναγράφεται στον ΚΩ. 411 της δήλωσης ΦΠΑ. VII. Έναρξη ισχύος Η αντιστροφή της υποχρέωσης που προβλέπεται στο άρθρο 39α, παρ. 4 εφαρµόζεται για τις κατασκευαστικές εργασίες για τις οποίες τα τιµολόγια εκδίδονται, εµπρόθεσµα σύµφωνα µε τον ΚΦΑΣ (Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών), από (ηµεροµηνία δηµοσίευσης του νόµου) και εφεξής, ανεξάρτητα από το χρόνο υπογραφής της σύµβασης. Επισηµαίνεται ότι για τα φορολογικά στοιχεία που έχουν ήδη εκδοθεί από την ηµεροµηνία ισχύος της κοινοποιούµενης διάταξης (8.8.14) µέχρι την έκδοση της παρούσας και δεν έχουν εξοφληθεί, µπορεί ο εργολάβος να εκδώσει νέα τιµολόγια σύµφωνα µε την κοινοποιούµενη διάταξη µε ταυτόχρονη έκδοση πιστωτικών τιµολογίων για τα ήδη εκδοθέντα, για λόγους λογιστικής τακτοποίησης. VIII. Τρόπος έκδοσης φορολογικών στοιχείων Α. Έκδοση τιμολογίων 1. Από το συνδυασµό των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 3 και της παραγράφου 15 του άρθρου 6 του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ. υποπαράγραφος Ε1 του ν. 4093/2012) προκύπτει ότι, εάν ο αγοραστής των αγαθών ή υπηρεσιών είναι το ηµόσιο ή νοµικό πρόσωπο (ιδιωτικού ή δηµοσίου δικαίου) µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα το τιµολόγιο µπορεί να εκδοθεί µέχρι το τέλος της διαχειριστικής περιόδου µέσα στην οποία έγινε η πιστοποίηση των δηµοσίων έργων και το αργότερο µέχρι την εικοστή (20ή) ηµέρα του επόµενου µήνα µε ηµεροµηνία έκδοσης την τελευταία ηµέρα της διαχειριστικής περιόδου, εφόσον παραδίδονται µέχρι την ηµέρα αυτή, σε αυτόν που αφορούν. Επίσης, µε τις διατάξεις του προτελευταίου εδαφίου της παραγράφου 14 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζεται ότι στην περίπτωση εκτέλεσης τεχνικών έργων ή εγκαταστάσεων, το τιµολόγιο εκδίδεται µέσα σε ένα (1) µήνα από την προσωρινή επιµέτρηση και πάντως µέσα στην ίδια φορολογική περίοδο που πραγµατοποιήθηκε η επιµέτρηση. Σηµειώνεται ότι, η διάταξη αυτή εφαρµόζεται, µεταξύ άλλων και στις περιπτώσεις εκτέλεσης τεχνικών έργων µε αντισυµβαλλόµενο νοµικό πρόσωπο κερδοσκοπικού χαρακτήρα. 2. Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις εκτέλεσης εργασιών σε ακίνητα που υπάγονται στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 39α του Κώδικα ΦΠΑ, τα τι- 115

118 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ µολόγια προς τις αναθέτουσες αρχές κυρίους των έργων εκδίδονται στους προαναφερόµενους χρόνους ανάλογα δηλαδή µε το αν η αναθέτουσα αρχή κύριος του έργου είναι το δηµόσιο ή νοµικό πρόσωπο κερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα. Επισηµαίνεται ότι, ο ίδιος χρόνος έκδοσης τιµολογίων ισχύει κατά περίπτωση (µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Ν.Π.-κερδοσκοπικού χαρακτήρα Ν.Π.) όταν τα τι- µολόγια αυτά εκδίδονται προς το φορέα υλοποίησης αντί στην αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου. Β. Έκδοση εκκαθαρίσεων 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζεται ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 7 του ίδιου άρθρου του Κ.Φ.Α.Σ. εφαρµόζονται ανάλογα και επί αγοράς αγαθών ή λήψης υπηρεσιών για λογαριασµό τρίτου. Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις που έχουν τιµολογηθεί εργασίες σε ακίνητα προς το φορέα υλοποίησης αντί στην αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου, µπορεί να εκδίδεται η προαναφερόµενη εκκαθάριση από το φορέα υλοποίησης προς την αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου για τις τιµολογηθείσες σε αυτόν (φορέα υλοποίησης) εργασίες σε ακίνητα της αναθέτουσας αρχής, προκειµένου να επέλθει λογιστική τακτοποίηση των εργασιών αυτών στα βιβλία των εµπλεκοµένων. Σηµειώνεται ότι, τα εκδοθέντα τιµολόγια προς το φορέα υλοποίησης παραµένουν και διαφυλάσσονται απ αυτόν και δεν παραδίδονται στην αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου. 2. Τέλος, επισηµαίνεται ότι, εάν ο αγοραστής των αγαθών ή υπηρεσιών είναι το ηµόσιο ή νοµικό πρόσωπο (ιδιωτικού ή δηµοσίου δικαίου) µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα η εκκαθάριση από το φορέα υλοποίησης προς την αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου, µπορεί να εκδοθεί µέχρι το τέλος της διαχειριστικής περιόδου µέσα στην οποία έγινε η πιστοποίηση των δηµοσίων έργων και το αργότερο µέχρι την εικοστή (20ή) ηµέρα του επόµενου µήνα µε ηµεροµηνία έκδοσης την τελευταία ηµέρα της διαχειριστικής περιόδου, εφόσον παραδίδεται µέχρι την ηµέρα αυτή, στην αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου. Ωστόσο, εάν ο αγοραστής των αγαθών ή υπηρεσιών είναι νοµικό πρόσωπο κερδοσκοπικού χαρακτήρα η εκκαθάριση από το φορέα υλοποίησης προς την αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου εκδίδεται την τελευταία ηµέρα του µήνα λήψης του τιµολογίου από τον εργολάβο, η οποία (εκκαθάριση) αποστέλλεται στην αναθέτουσα αρχή κύριο του έργου µέχρι τη δεκάτη πέµπτη (15η) ηµέρα του µήνα της εκκαθάρισης και προκειµένου για τον τελευταίο µήνα της διαχειριστικής περιόδου µέχρι την εικοστή (20ή) ηµέρα του επόµενου µήνα. 116

119 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φ.Π.Α. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1256/ Συντελεστής ΦΠΑ, α. αποστειρωµένου διαλύµατος φυσιολογικού ορού β. αποστειρωµένου διαλύµατος θαλασσινού νερού Με σκοπό την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή των συντελεστών ΦΠΑ από φορολογικές και τελωνειακές αρχές και οικονοµικούς φορείς κατά την εισαγωγή και παράδοση (πώληση) αγαθών και έχοντας λάβει υπόψη, τον Καν (ΕΟΚ) 2658/87 του Συµβουλίου όπως τροποποιήθηκε και ισχύει για τη δασµολογική και στατιστική ονοµατολογία και το κοινό δασµολόγιο το άρθρο 21 σε συνδυασµό και µε το Παράρτηµα ΙΙΙ του Ν. 2859/00 «Κύρωση Κώδικα ΦΠΑ» σας γνωρίζουµε ότι, α) Αποστειρωµένο διάλυµα χλωριούχου νατρίου (0,9%), χωρίς συντηρητικά, που προορίζεται να χρησιµοποιηθεί από βρέφη, παιδιά και ενήλικες για τον καθαρισµό των ρινικών κοιλοτήτων ή των µατιών, και το οποίο παρουσιάζεται σε κουτιά που περιέχουν πλαστικά φιαλίδια. β) φυσιολογικό, αποστειρωµένο, διάλυµα θαλασσινού νερού, φυσικά πλούσιο σε µεταλλικά άλατα και θαλάσσια ολιγοστοιχεία, που είναι ισοτονικό διάλυµα το οποίο αποτελείται από 31,82/% θαλασσινό νερό χωρίς συντηρητικά, µε αδρανή προωθητική ύλη (άζωτο), συσκευασµένα σε µεταλλικό δοχείο ψεκασµού, και το οποίο προορίζεται να χρησιµοποιηθεί από βρέφη, παιδιά και ενήλικες για τον καθηµερινό καθαρισµό ή την ύγρανση των ρινικών κοιλοτήτων, ή ως συµπλήρωµα θεραπειών ΩΡΛ. Κατατάσσονται στον κωδικό ΣΟ και υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 23%. Οι αποδέκτες προς κοινοποίηση της παρούσας εγκυκλίου παρακαλούνται για την ενηµέρωση των µελών τους. Το Υπ. Υγείας προς το οποίο κοινοποιείται η παρούσα εγκύκλιος παρακαλείται όπως λαµβάνει υπόψη τα ανωτέρω κατά τη διενέργεια µειοδοτικών διαγωνισµών για την προµήθεια ειδών για τις µονάδες υγείας που εποπτεύει. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1257/ Συντελεστής ΦΠΑ, κάλτσας µε διαβάθµιση πίεσης στις οποίες περιλαµβάνονται οι κάλτσες φλεβίτιδας Με σκοπό την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή των συντελεστών ΦΠΑ από φορολογικές και τελωνειακές αρχές και οικονοµικούς φορείς κατά την εισαγωγή και παράδοση (πώληση) αγαθών και έχοντας λάβει υπόψη, τον Καν (ΕΟΚ) 2658/87 του Συµβουλίου όπως τροποποιήθηκε και ισχύει για τη δασµολογική και στατιστική ονοµατολογία και το κοινό δασµολόγιο το άρθρο 21 σε συνδυασµό και µε το Παράρτηµα ΙΙΙ του Ν. 2859/00 «Κύρωση Κώδικα ΦΠΑ» σας γνωρίζουµε ότι, 117

120 Φ.Π.Α. Ιανουάριος 2015 ΦΕ κάλτσες, µισές κάλτσες µε διαβάθµιση πίεσης στις οποίες περιλαµβάνονται και οι κάλτσες φλεβίτιδας κατατάσσονται στον κωδικό Σ.Ο και υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 23%. Σύµφωνα µε την παρ. 57 του Παραρτήµατος ΙΙΙ, ειδική µεταχείριση ΦΠΑ 13% προβλέπεται µόνο εφόσον τα είδη προορίζονται αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση ατόµων µε ειδικές ανάγκες, Οι αποδέκτες προς κοινοποίηση του παρόντος εγγράφου παρακαλούνται για την ενηµέρωση των µελών τους. 118

121 Κώδικας ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ Κ.Β.Σ. Συναλλαγών A.Y.O. ΠΟΛ. 1002/ Κατηγορίες οντοτήτων που απαλλάσσονται από τη χρησιµοποίηση φορολογικών ηλεκτρονικών µηχανισµών. Αναγραφή πρόσθετων στοιχείων στα εκδιδόµενα στοιχεία λιανικής πώλησης ορισµένων κατηγοριών υπηρεσιών ή αγαθών. ήλωση διακοπής λειτουργίας φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού λόγω τεχνικού προβλήµατος Έχοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις των παραγράφων 3, 11 και 13 του άρθρου 12 του ν.4308/2014 (ΦΕΚ 251Α ). 2. Το Π.. 111/2014 (ΦΕΚ178Α ) «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών» 3. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του πρώτου άρθρου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ 222Α ), όπως ισχύει, περί σύστασης θέσης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων. 4. Την Πράξη 20/ του Υπουργικού Συµβουλίου (ΦΕΚ 360 ΥΟ ), περί επιλογής και διορισµού Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών. 5. Ότι, από , µε την καθιέρωση των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, επέρχονται ορισµένες διαφοροποιήσεις ως προς την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, και τήρηση βιβλίων από συγκεκριµένες κατηγορίες οντοτήτων και ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητο να παρασχεθούν σ αυτές τις κατηγορίες, οι αναγκαίες διευκολύνσεις για την άσκηση της επαγγελµατικής τους δραστηριότητας. 6. Ότι, από την απόφαση αυτή, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Άρθρο 1 Ορίζουµε τις οντότητες που απαλλάσσονται από το τρέχον φορολογικό έτος και εφεξής, από τη χρησιµοποίηση φορολογικών ηλεκτρονικών µηχανισµών (φορολογική ταµειακή µηχανή ή µηχανισµός Ε.Α.Φ..Σ.Σ.), καθώς και τις περιπτώ- 119

122 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ σεις λιανικών συναλλαγών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών παραστατικών (αποδείξεων) µέσω φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού, ως εξής: 1. Οι παρακάτω κατηγορίες οντοτήτων ανεξάρτητα από το µέγεθός τους, δύνανται να µη χρησιµοποιούν φορολογικό ηλεκτρονικό µηχανισµό, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών: α) Ο εκµεταλλευτής κέντρων αισθητικής, γυµναστηρίων, χώρου διαµονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, παιδικού σταθµού, κλινικής ή θεραπευτηρίου, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι, β) Ο εκµεταλλευτής χώρων στάθµευσης, γ) Ο εκµεταλλευτής θεαµάτων, ο πράκτορας κρατικών λαχείων, ΠΡΟ-ΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφών, η επιχείρηση µεταφοράς προσώπων γενικά, µε εξαίρεση τον εκµεταλλευτή ΤΑΞΙ, δ) Ο κατά παραγγελία αυτοαπασχολούµενος (φυσικό πρόσωπο) ράπτης ή ράπτρια, που επιδιορθώνει ενδύµατα και υφασµάτινα είδη, γενικώς, καθώς και ο εκµεταλλευτής ιαµατικών πηγών του Ε.Ο.Τ., ε) Οι ασκούντες το επάγγελµα του κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, µαίας, δικηγόρου, συµβολαιογράφου, άµισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιµελητή, αρχιτέκτονα, µηχανικού, τοπογράφου, χηµικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δηµοσιογράφου, συγγραφέα, διερµηνέα, ξεναγού, µεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή µουσικών έργων ή µουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυµατολόγου, διακοσµητή, οικονοµολόγου, αναλυτή, προγραµµατιστή, ερευνητή ή συµβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτεχνικού, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού, εµπειρογνώµονα, οµοιοπαθητικού, εναλλακτικής θεραπείας, ψυχοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, λογοπαθολόγου, λογοπεδικού, διαιτολόγου, διατροφολόγου και εργοθεραπευτή, στ) Ο εκµεταλλευτής γεωργικών µηχανηµάτων ή ελαιουργείου ή αλευροµύλου για τις δικαιούµενες αµοιβές από την παροχή των σχετικών υπηρεσιών, ζ) Οι ασχολούµενοι µε την κατασκευή οποιουδήποτε τεχνικού έργου (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά ξυλουργός, σιδηρουργός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, κτίστης και γενικά όσοι ασχολούνται µε οικοδοµικές εργασίες), καθώς και ο κατασκευαστής επιταφίων µνηµείων (µαρµαρογλυφείων), η) Οι διατηρούντες κτηµατοµεσιτικό γραφείο, γραφείο τελετών, γραφείο συνοικεσίων, γραφείο διεκπεραίωσης εµπιστευτικών εργασιών, γραφείο ευρέσεως εργασίας, θ) Η επιχείρηση ηµερήσιου και περιοδικού τύπου για την είσπραξη συνδρο- µών, ενοικίασης επιβατηγών αυτοκινήτων, µοτοσυκλετών και µοτοποδηλάτων, έκδοσης κοινοχρήστων λογαριασµών πολυκατοικιών, καθαρισµού και απολύµανσης κατοικιών, επισκευής και συντήρησης ανελκυστήρων και λοιπών εγκαταστάσεων κατοικιών, η επιχείρηση µεταφοράς αγαθών, ι) Το ηµόσιο, οι ήµοι και τα λοιπά Νοµικά Πρόσωπα ηµοσίου ικαίου για τα στοιχεία που εκδίδουν, 120

123 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. ια) Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τα τραπεζικά - πιστωτικά Ιδρύµατα και τα ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε., για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών που διενεργούν, ιβ) Ο εκµεταλλευτής διοδίων για τα παραστατικά διέλευσης των οχηµάτων και ο εκµεταλλευτής τουριστικού ταξιδιωτικού γραφείου. 2. Ειδικά, οι οντότητες των περιπτώσεων α και ε έως και θ της παραγράφου 1 απαλλάσσονται της υποχρέωσης χρησιµοποίησης φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών µε την προϋπόθεση ότι στις εκδιδόµενες αποδείξεις αναγράφουν και το ονοµατεπώνυµο και τη διεύθυνση του πελάτη. Οι οντότητες της περίπτωσης β της παραγράφου 1 εµπίπτουν στην ανωτέρω απαλλαγή µε την προϋπόθεση ότι αναγράφουν στις εκδιδόµενες αποδείξεις τον αριθµό κυκλοφορίας του οχήµατος του πελάτη. 3. Όσοι από τους υπόχρεους της παραγράφου 1, εκτός από τη συγκεκριµένη δραστηριότητα για την οποία τους παρέχεται η δυνατότητα να µη χρησιµοποιούν φορολογικό ηλεκτρονικό µηχανισµό, διατηρούν µόνιµη επαγγελµατική εγκατάσταση (κατάστηµα), από την οποία πωλούν λιανικώς αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, που πωλούν ηλεκτρολογικά ή υδραυλικά είδη) ή ασκούν παράλληλα και άλλη δραστηριότητα για την οποία υπάρχει υποχρέωση χρησιµοποίησης φορολογικού µηχανισµού (π.χ. ράπτης ή ράπτρια που πωλεί και έτοιµα ενδύµατα ή εσώρουχα κ.λπ.), υποχρεούνται να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, τουλάχιστον για τη δραστηριότητά τους αυτή, µε τη χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού. 4. Για τις παρακάτω περιπτώσεις λιανικών συναλλαγών παρέχεται απαλλαγή από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων πώλησης µέσω φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού: α) Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται για πωλήσεις φυσικού αερίου µέσω δικτύου, ύδατος πόσιµου µέσω δικτύου, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύµατος, θερµικής ενέργειας ή παροχής τηλεπικοινωνιακών, ταχυδροµικών, τραπεζικών, χρηµατιστηριακών, χρηµατοδοτικών εργασιών, καθώς και στις περιπτώσεις είσπραξης ανταποδοτικών τελών και λοιπών συναφών δικαιωµάτων από το ηµόσιο, Ν.Π..., Ο.Τ.Α., δηµοτικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, β) Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται εκτός της επαγγελµατικής εγκατάστασης του υπόχρεου, µε εξαίρεση τους πωλητές (αγρότες µεταπωλητές) σε λαϊκές αγορές και τους πωλητές αποκλειστικά µέσω πλανοδίου ή υπαίθριου εµπορίου, γ) Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται «επί πιστώσει» από οντότητες που χρησιµοποιούν διπλογραφικό λογιστικό σύστηµα, δ) Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, που από ειδικές φορολογικές διατάξεις, απαιτείται να αναγράφουν επιπλέον δεδοµένα (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, είδος αγαθού ή υπηρεσίας, ποσότητα αγαθού, ονοµατεπώνυµο πελάτη, κ.λπ.), ε) Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τη διάθεση ιατρικών συσκευών, χειρουργικών εργαλείων (µίας χρήσης), τεχνητών µοσχευµάτων, προς ασθενείς µέσω θεραπευτηρίων, 121

124 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ 5. Οι παρακάτω πολύ µικρές οντότητες της παραγράφου 2.γ του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων µέσω φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού: α) Οι ατοµικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που πωλούν αγαθά ή προσφέρουν υπηρεσίες αποκλειστικά από σταθερά σηµεία µετά από άδεια των αρ- µόδιων υπηρεσιών. Στην απαλλαγή εντάσσονται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά,, οι στιλβωτές υποδηµάτων καθώς και οι πωλητές κουλουριών, ψηµένων καλαµποκιών, κάστανων, ξηρών καρπών, καρύδας ή άλλων αγαθών. β) Οι ατοµικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. λόγω ύψους ακαθαρίστων εσόδων σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α ) µε εξαίρεση τους εκµεταλλευτές ΤΑΞΙ, τα πρατήρια υγρών καυσίµων και τους πωλητές πετρελαίου θέρµανσης. γ) Οι οντότητες που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς κατ αποκοπή καταβολής του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.2859/2000. Άρθρο 2 Στα εκδιδόµενα στοιχεία λιανικής πώλησης που αφορούν πωλήσεις πόσιµου ύδατος µέσω δικτύου, ηλεκτρικού ρεύµατος και παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών καθώς και στις ασφαλιστικές υπηρεσίες, αναγράφονται και το ονοµατεπώνυµο του πελάτη, η διεύθυνσή του και ο αριθµός φορολογικού µητρώου ή ο αριθµός της αστυνοµικής του ταυτότητας, αν στερείται αριθµού φορολογικού µητρώου. Άρθρο 3 Σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας του φορολογικού µηχανισµού λόγω βλάβης φορολογικής µνήµης, η έχουσα την τεχνική υποστήριξη ή την άδεια καταλληλότητας κατασκευάστρια εταιρεία ΦΗΜ, µετά την έκδοση της Τεχνικής Αναφοράς Βλάβης Φορολογικής Μνήµης, υποχρεούται µέσα σε δέκα (10) ηµέρες να δηλώσει αυτήν, µε την χρήση ηλεκτρονικής µεθόδου επικοινωνίας στο έντυπο 13 του taxisnet µε κωδικό παύσης 25. Οι επιπρόσθετες πληροφορίες που υποβάλλονται µε την δήλωση αυτή είναι: α) Ο τύπος και ο σειριακός αριθµός του ΦΗΜ, β) Ο χρόνος διακοπής, γ) Τα στοιχεία της κατασκευάστριας εταιρείας ΦΗΜ (ΑΦΜ ), δ) Τα στοιχεία του κατόχου (ΑΦΜ), ε) Τα προοδευτικά ποσά εισπράξεων και ΦΠΑ ή η ΠΑΗΨΣ του τελευταίου Ζ. Η απόφαση αυτή ισχύει από το τρέχον φορολογικό έτος 2015 και εφεξής. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως 122

125 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. YΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1003/ Παροχή οδηγιών για την εφαρµογή των διατάξεων του ν. 4308/2014 (ΦΕΚ Α 251) περί των «Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, συναφείς ρυθµίσεις και άλλες διατάξεις Εισαγωγή 1. Στο φύλλο εφηµερίδας της Κυβέρνησης 251 Α µε ηµεροµηνία δηµοσιεύθηκε ο νόµος 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθ- µίσεις και άλλες διατάξεις». Με το νόµο αυτό καταργείται, µεταξύ άλλων, ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (υποπαράγραφος Ε1 της παραγράφου Ε του νόµου 4093/2012), το Π /1980 (ΦΕΚ Α 283/ ) περί εφαρµογής του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου, οι λογιστικές διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, και σειρά άλλων διατάξεων νόµων που αναλυτικά αναφέρονται στο άρθρο 38. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά στον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, καταργείται επίσης ρητά και κάθε άλλη διάταξη, ερµηνευτική εγκύκλιος ή οδηγία που έχει εκδοθεί βάσει αυτών των καταργούµενων διατάξεων ή του προϊσχύσαντος Π.. 186/ Ο παρών νόµος αποτελείται από 8 κεφάλαια και 44 άρθρα. Έχει επίσης τέσσερα παραρτήµατα. Α: Ορισµοί, Β: Υποδείγµατα χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, Γ: Σχέδιο λογαριασµών και : Σύνδεση σχεδίου λογαριασµών µε τις χρη- µατοοικονοµικές καταστάσεις. Η ύλη του νόµου διαχωρίζεται στις εξής βασικές ενότητες: Κεφάλαιο 1: Πεδίο εφαρµογής και κατηγορίες οντοτήτων (άρθρα 1 και 2). Αναφέρεται στο πεδίο εφαρµογής και στην ταξινόµηση των υποκεί- µενων οντοτήτων βάσει µεγέθους. Κεφάλαιο 2: Λογιστικά αρχεία (άρθρα 3 έως 7). Κεφάλαιο 3: Παραστατικά πωλήσεων (άρθρα 8 έως 15). Κεφάλαιο 4: Αρχές σύνταξης χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων (άρθρα 16 και 17). Κεφάλαιο 5: Κανόνες επιµέτρησης (άρθρα 18 έως 28). Κεφάλαιο 6: Προσάρτηµα και απαλλαγές (άρθρα 29 και 30). Κεφάλαιο 7: Ενοποιηµένες χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις (άρθρα 31 έως 36). Κεφάλαιο 8: Πρώτη εφαρµογή και µεταβατικές διατάξεις (άρθρα 37 έως 44). Σηµειώνεται ότι τα άρθρα 41 έως και 43 αναφέρονται σε τροπολογίες σε άλλα νοµοθετήµατα και συνεπώς δεν αφορούν στα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα. 3. Τα κεφάλαια 2 (Λογιστικά αρχεία) και 3 (Παραστατικά πωλήσεων) εφαρµόζονται από το σύνολο των οντοτήτων που κατά το άρθρο 1 (Πεδίο εφαρµογής) υπόκεινται σε αυτό το νόµο, ανεξάρτητα από τη νοµική µορφή ή το µέγεθος ή από το εάν είναι κερδοσκοπικές ή µη κερδοσκοπικές, ή εµπίπτουν στον ιδιωτικό ή στο δηµόσιο τοµέα. Η υποχρέωση αυτή υφίσταται, όπως ειδικότερα ορίζεται στο άρ- 123

126 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ θρο 1, έστω και εάν οι οντότητες απαλλάσσονται από τις αµιγώς λογιστικές διατάξεις των κεφαλαίων 4 έως 8 καθόσον, σύµφωνα µε το νόµο αυτό, εφαρµόζουν άλλους λογιστικούς κανόνες. 4. Η παρούσα ερµηνευτική εγκύκλιος πραγµατεύεται τα κεφάλαια 1 έως και 3 (άρθρα 1 έως και 15) του νόµου, που τίθενται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου Πραγµατεύεται επίσης ορισµένες παραγράφους του άρθρου 30 και το άρθρο 39, που αναφέρονται σε θέµατα τα οποία απαιτούν αποφάσεις και ενέργειες της διοίκησης από την έναρξη της πρώτης περιόδου εφαρµογής αυτού του νό- µου. Για τις υπόλοιπες διατάξεις του νόµου θα εκδοθεί προσεχώς συµπληρωµατική ερµηνευτική εγκύκλιος µε οδηγίες εφαρµογής. 5. Σηµειώνεται ότι παρατίθεται ερµηνευτικό επεξηγηµατικό κείµενο µόνο για όσες παραγράφους άρθρων που κρίθηκε αναγκαίο ή χρήσιµο, για την ορθή και ασφαλή εφαρµογή του νόµου. 6. Η παρούσα εγκύκλιος εκδίδεται ύστερα από πρόταση της ιαρκούς Επιτροπής της παραγράφου 3 του άρθρου 39 του Ν. 4308/2014. Άρθρο 1 Πεδίο εφαρμογής Παράγραφος 1 (ορισμοί) Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι οι παρατιθέµενοι ορισµοί στο παράρτηµα Α λαµβάνονται υποχρεωτικά υπόψη για την εφαρµογή των ρυθµίσεων του νόµου. Η χρήση των ορισµών στοχεύει στην οµοιόµορφη, ορθή και ασφαλή εφαρµογή του νέου νοµοθετικού πλαισίου. Παράγραφος 2 (υποκείμενες οντότητες) Με την παράγραφο 2 καθορίζονται οι οντότητες που υπάγονται στο σύνολο των διατάξεων αυτού του νόµου. Ιδιαίτερα, µε την περίπτωση (γ) της παραγράφου 2 υπόκειται στις ρυθµίσεις του νόµου και κάθε οντότητα που βάσει της φορολογικής ή άλλης νοµοθεσίας υποχρεούνται στην τήρηση λογιστικών αρχείων, συµπεριλαµβανοµένων και των αλλοδαπών νοµικών προσώπων Ενδεικτικά, στην περίπτωση (γ) της παραγράφου 2 εντάσσονται οι αστικές εταιρείες κερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα, οι κοινωνίες αστικού δικαίου, οι συνεταιρισµοί, οι δικηγορικές εταιρίες, οι κοινοπραξίες, καθώς και οποιαδήποτε άλλη οντότητα του ιδιωτικού τοµέα, που αποκτά εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα. Ακόµη εντάσσονται τα Ν.Π.Ι.., τα σωµατεία, οι σύλλογοι, οι ενώσεις προσώπων και γενικά µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πρόσωπα, εφόσον αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα Επισηµαίνεται ότι από τις διατάξεις του παρόντος νόµου δεν προκύπτει υποχρέωση εφαρµογής των ρυθµίσεων αυτού για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις που δεν αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα στην Ελλάδα και οι οποίες µε τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. ήταν υπόχρεες στην τήρηση βιβλίων. ηλαδή, πλέον δεν προκύπτει υποχρέωση εφαρµογής του παρόντος νόµου, και ιδίως υποχρέωση τήρησης λογιστικών βιβλίων και σύνταξης χρηµατοοικονοµι- 124

127 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. κών καταστάσεων, για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις που δεν αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα στην Ελλάδα και οι οποίες: α) αποκτούν πραγµατική - φυσική επαγγελµατική εγκατάσταση στην Ελλάδα, ή και β) ανεγείρουν ακίνητο κυριότητάς τους εντός της Ελληνικής επικράτειας ή πραγµατοποιούν σε τέτοιο ακίνητο προσθήκες ή επεκτάσεις. Συνεπώς, από την 1η Ιανουαρίου 2015 τα πρόσωπα αυτά παύουν να έχουν τις αναφερόµενες υποχρεώσεις που άλλως προκύπτουν από αυτό το νόµο. Οίκοθεν νοείται ότι εάν οι επιχειρήσεις αυτές θεωρηθεί ότι αποκτούν εισόδηµα στην Ελλάδα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, θα έχουν υποχρέωση τήρησης του Ν. 4308/2014. Παράγραφος Αναφορικά µε το υποκατάστηµα αλλοδαπής τράπεζας που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, διευκρινίζεται ότι αυτό (το υποκατάστηµα) δεν εµπίπτει στην κατηγορία των οντοτήτων δηµοσίου ενδιαφέροντος, δεδοµένου ότι δεν έχει αυτοτελή νοµική προσωπικότητα όντας τµήµα µιας αλλοδαπής τράπεζας που λειτουργεί υπό την πλήρη εποπτεία των αρχών της χώρας της. Εκ του λόγου αυτού δεν υποχρεούται σε εφαρµογή των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, αλλά µπορεί να τα εφαρµόζει εναλλακτικά της εφαρµογής των λογιστικών κανόνων του παρόντος νόµου Όταν το υποκατάστηµα αλλοδαπής τράπεζας (υπό 1.3.1) εφαρµόζει τις λογιστικές διατάξεις του παρόντος νόµου, εµπίπτει στην κατηγορία µεγέθους βάσει του άρθρου 2 και έχει τις ανάλογες λογιστικές υποχρεώσεις. Σηµειώνεται ότι το υποκατάστηµα αυτό δύναται, βάσει της παραγράφου 9 του άρθρου 3, να συνεχίσει να χρησιµοποιεί το σχέδιο λογαριασµών του Π.. 384/1992. Σε ότι αφορά τη µορφή των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, το υποκατάστηµα προσαρµόζει τα υποδείγµατα του παρόντος νόµου σε ότι αφορά τη µορφή, το περιεχόµενο και την ονοµατολογία των λογαριασµών, λόγω της ιδιαίτερης φύσης του τραπεζικού κλάδου, σύµφωνα µε την παράγραφο 12 του άρθρου Για την υποχρέωση εφαρµογής των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς από θυγατρικές οντοτήτων που είναι εισηγµένες σε οργανω- µένη αγορά κράτους-µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (υποπαράγραφος 3.β του άρθρου 1), το ποσοστό 5% του καθαρού κύκλου εργασιών ή του ενεργητικού ή του µέσου όρου των εργαζόµενων αναφέρεται στην µητρική εταιρεία και όχι στον όµιλο. Παράγραφος Όταν µια οντότητα εφαρµόζει προαιρετικά το λογιστικό πλαίσιο των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, στον υπολογισµό των πέντε ετών για την υποχρέωση παραµονής σε αυτό το λογιστικό πλαίσιο προσµετρείται και η πρώτη περίοδος εφαρµογής, χωρίς ωστόσο να λαµβάνεται υπόψη η συγκριτική περίοδος της πρώτης εφαρµογής. 125

128 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράγραφος Οι κερδοσκοπικές ή µη κερδοσκοπικές οντότητες που ανήκουν στο δη- µόσιο τοµέα ή ελέγχονται από το δηµόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του δηµοσίου, όταν εµπίπτουν στην εφαρµογή του άρθρου 156 του νόµου 4270/2014, χρησιµοποιούν το οικείο σχέδιο λογαριασµών που προβλέπεται από το κλαδικό λογιστικό τους σχέδιο, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 156 του νόµου 4270/2014. Άρθρο 2 Κατηγορίες οντοτήτων 2.1 Η ένταξη µιας οντότητας σε κατηγορία µεγέθους προσδιορίζει κυρίως τις λογιστικές της υποχρεώσεις σε ό,τι αφορά: α) τις χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις που συντάσσει, βάσει του άρθρου 16, β) απλοποιήσεις και απαλλαγές από ορισµένους κανόνες επιµέτρησης, καθώς και από την παροχή ορισµένων πληροφοριών του προσαρτήµατος, βάσει του άρθρου 30, γ) απαγόρευση χρήσης ορισµένων κανόνων επιµέτρησης. 2.2 Για τους λογιστικούς σκοπούς αυτού του νόµου, δηλαδή για τον προσδιορισµό των λογιστικών υποχρεώσεων των οντοτήτων που υποχρεούνται στην εφαρµογή των λογιστικών διατάξεων του παρόντος νόµου, το παρόν άρθρο ταξινοµεί τις υποκείµενες οντότητες µε βάση το µέγεθός τους σε: πολύ µικρές, µικρές, µεσαίες και µεγάλες. Ωστόσο, οι παρακάτω κατηγορίες οντοτήτων δεν εφαρµόζουν τους λογιστικούς κανόνες που προδιαγράφονται στα κεφάλαια 4 έως 8, αλλά εφαρµόζουν άλλο λογιστικό πλαίσιο, όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του παρόντος νόµου: α) οι οντότητες που υποχρεωτικά ή προαιρετικά εφαρµόζουν.π.χ.α., β) η Τράπεζα της Ελλάδος (εφαρµόζει τις λογιστικές αρχές του ευρωσυστήµατος), γ) οι κερδοσκοπικές ή µη κερδοσκοπικές οντότητες που ανήκουν στο δηµόσιο τοµέα ή ελέγχονται από το δηµόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του δηµοσίου, και εµπίπτουν στην εφαρµογή του άρθρου 156 του νόµου 4270/2014 (εφαρµόζουν το προβλεπόµενο για αυτές λογιστικό πλαίσιο), και δ) οι οργανισµοί επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) του νόµου 4099/2012 (οδηγία 2009/65/ΕΚ) είτε λειτουργούν µε τη µορφή αµοιβαίου κεφαλαίου είτε µε τη µορφή ανώνυµης εταιρείας επενδύσεων µεταβλητού κεφαλαίου (ΑΕΕΜΚ). Συνεπώς, για τις προηγούµενες κατηγορίες οντοτήτων δεν ισχύει η ταξινόµηση βάσει µεγέθους για λογιστικούς σκοπούς. 2.3 Η ένταξη ή αλλαγή κατηγορίας µεγέθους γίνεται όταν η οντότητα υπερβαίνει ή παύει να υπερβαίνει για δύο συνεχόµενες χρήσεις τα όρια µεγέθους που παρουσιάζονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα. 126

129 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Κατηγορίες οντοτήτων Κριτήρια µεγέθους (κάλυψη 2 από τα 3) Μέσος όρος Σύνολο Καθαρός κύκλος προσωπικού ενεργητικό εργασιών Πολύ µικρές άρθρου 1, παρ. 2γ (δηλαδή ΟΕ, ΕΕ, ατοµική, κλπ) Μικρές άρθρου 1, παρ. 2γ, δηλαδή ΟΕ, ΕΕ, > ατοµική, κλπ) Πολύ µικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β Μικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β Μεσαίες (όλες) Μεγάλες (όλες) > 250 > > Σκοπός των κριτηρίων του άρθρου 2, σύµφωνα και µε τις σχετικές διατάξεις της Οδηγίας, 2013/34/ΕΕ είναι η κατάταξη των οντοτήτων σε κατηγορίες µεγέθους, ανάλογα µε την οικονοµική τους σηµασία. Ο µέσος όρος του προσωπικού υπολογίζεται στη βάση πλήρους απασχόλησης σε ηµερήσια και ετήσια βάση, για όλους τους εργαζόµενους που έχουν ή τεκµαίρεται ότι έχουν εργασία έµµισθης απασχόλησης. Συγκεκριµένα, περιλαµβάνονται οι έχοντες έµµισθη σχέση αλλά και τα πρόσωπα που απασχολούνται µε σχέση που εξοµοιώνεται µε έµµισθη εργασία, όπως δικηγόροι, λογιστές ή µηχανικοί όταν είναι πλήρους απασχόλησης και ανεξάρτητα του τρόπου που αµείβονται (π.χ. µε τιµολόγιο). Συµπεριλαµβάνονται επίσης οι απασχολούµενοι µε µίσθωση από άλλη οντότητα καθώς και οι ιδιοκτήτες επιχειρηµατίες, εφόσον απασχολούνται στην οντότητα και αµείβονται από αυτή. ιευκρινίζεται ότι δεν λαµβάνονται υπόψη εκπαιδευό- µενοι και σπουδαστές που απασχολούνται µε συµβάσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και εργαζόµενοι που έχουν λάβει γονική άδεια. 2.5 Αναφορικά µε τον υπολογισµό του µέσου όρου προσωπικού, ποσοστά µικρότερα του 0,5 στρογγυλοποιούνται προς τα κάτω και ποσοστά µεγαλύτερα του 0,5 στρογγυλοποιούνται προς τα πάνω. Για παράδειγµα, µια οντότητα απασχολεί 5 άτοµα σε πλήρη απασχόληση, 2 άτοµα µε εποχιακή απασχόληση 5 µηνών αλλά πλήρους ηµερήσιας απασχόλησης και 7 άτοµα πλήρους ετήσιας απασχόλησης αλλά µερικής ηµερήσιας απασχόλησης τριών ωρών, καθώς και έναν επαγγελµατία πλήρους απασχόλησης που αµείβεται µε τιµολόγιο. Ο µέσος όρος του προσωπικού που απασχολήθηκε στην περίοδο είναι (5*12/12)+(2*5/12) +(7*12/12*3/8)+1=9.46 και για την στρογγυλοποίηση 9 (σε ισοδύναµες µονάδες ετήσιας απασχόλησης). 127

130 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Εργαζόµενοι Μήνες απασχόλησης Τύπος Μέσος όρος εργαζοµένων 128 Με πλήρη απασχόληση *(12/12) 5 Εποχιακή πλήρης απασχόληση 5 µηνών 2 5 2*(5/12) 0,83 Μερική απασχόληση τριών ωρών ηµερησίως 7 12 [7*(12/12)]*(3/8) 2,63 όλες τις εργάσιµες ηµέρες του χρόνου Μηχανικός µε πλήρη απασχόληση αµειβόµενος µε Τιµολόγιο Σύνολο εργαζοµένων 9,46 = Σηµειώνεται ότι µοναδικό κριτήριο για την ένταξη των οντοτήτων της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.) στην κατηγορία των πολύ µικρών οντοτήτων αποτελεί ο κύκλος εργασιών τους, µε όριο το ποσό των ευρώ για δύο συνεχόµενες ετήσιες περιόδους. ηλαδή, µια πολύ µικρή οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 εντάσσεται στην κατηγορία των µικρών οντοτήτων (από πολύ µικρή), όταν υπερβεί το όριο του (καθαρού) κύκλου εργασιών ευρώ. Ως µικρή πλέον οντότητα, θα υποχρεούται να συντάσσει τις καταστάσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 16, δηλαδή θα συντάσσει επιπλέον και Ισολογισµό, και εκ του λόγου αυτού οφείλει να χρησιµοποιεί διπλογραφικό λογιστικό σύστηµα, σύµφωνα µε την παράγραφο 10 του άρθρου 3. ιευκρινίζεται ότι η οντότητα αυτή θα συνεχίσει να θεωρείται ως µικρή οντότητα µε βάση αποκλειστικά το κριτήριο της παραγράφου 3 (υπέρβαση καθαρού κύκλου εργασιών ευρώ), έστω και εάν τα άλλα δύο κριτήρια είναι κατώτερα των ορίων των πολύ µικρών οντοτήτων της παραγράφου 2 του άρθρου 2 (σύνολο ενεργητικού και µέσος όρος προσωπικού 50). Τούτο προκύπτει µε σαφήνεια από την παράγραφο 4 του άρθρου 2. Οµοίως, η οντότητα αυτή, εάν έχοντας ενταχθεί στην κατηγορία των µικρών οντοτήτων (από πολύ µικρή), πάψει να υπερβαίνει το όριο του καθαρού κύκλου εργασιών ευρώ για δύο συνεχόµενες περιόδους, θα κατέβει κατηγορία µεγέθους (θα γίνει και πάλι πολύ µικρή), έστω και εάν τα άλλα δύο κριτήρια υπερβαίνουν τα όρια της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Ν. 4308/2014 (σύνολο ενεργητικού > και καθαρός κύκλος εργασιών > ). 2.7 Ειδικά, διευκρινίζεται ότι όποια οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 ήταν πολύ µικρή οντότητα στην τελευταία ετήσια περίοδο πριν την εφαρµογή του νόµου, για να ενταχθεί σε ανώτερη κατηγορία πρέπει να υπερβεί τα τιθέµενα όρια του νέου νόµου για δύο συνεχόµενες ετήσιες περιόδους. ηλαδή, εάν µια οντότητα υπερέβη το όριο του καθαρού κύκλου εργασιών ποσού ευρώ

131 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. το 2014 για πρώτη φορά, θα πρέπει και το 2015 να υπερβεί το εν λόγω όριο, ώστε να θεωρηθεί µικρή οντότητα (από πολύ µικρή) το έτος Σηµειώνεται ότι βάσει της παρ. 10 του άρθρου 2 του παρόντος νόµου, οι κερδοσκοπικές ή µη κερδοσκοπικές οντότητες που ανήκουν στο δηµόσιο τοµέα ή ελέγχονται από το δηµόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του δηµοσίου, όταν δεν εµπίπτουν στην εφαρµογή του άρθρου 156 του νόµου 4270/2014 για λογιστικούς σκοπούς, εντάσσονται στις «µεγάλες» οντότητες µε την προϋπόθεση ότι δεν εµπίπτουν στις κατηγορίες οντοτήτων της παραγράφου 2(α), 2(β) ή 2(γ) του άρθρου 1 (ανώνυµη εταιρεία, εταιρεία περιορισµένης ευθύνης, ετερόρρυθµη κατά µετοχές εταιρεία, ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.). Όταν εµπίπτουν στην παράγραφο 2(α), 2(β) ή 2(γ) του άρθρου 1 ακολουθούν τα κριτήρια αυτών των οντοτήτων. 2.9 Τέλος, σύµφωνα µε την παράγραφο 11 του άρθρου 30, οι επιχειρήσεις εµπορίας υγρών καυσίµων του νόµου 3054/2002 που εντάσσονται στην περίπτωση (γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 1 (δηλαδή όταν έχουν την νοµική µορφή ετερόρρυθµης εταιρείας, οµόρρυθµης εταιρείας, ατοµικής επιχείρησης, κλπ.) θεωρούνται πολύ µικρές οντότητες, µε µόνη προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών τους δεν υπερβαίνει το όριο του κύκλου εργασιών της παραγράφου 4 του άρθρου 2, δηλαδή το όριο των µικρών οντοτήτων ( ευρώ). Για αλλαγή κατηγορίας απαιτείται υπέρβαση του ανωτέρω ορίου για δύο συνεχόµενες περιόδους ιευκρινίζεται ότι η οντότητα αυτή (της παραγράφου 11 του άρθρου 30) θα συνεχίσει να θεωρείται ως πολύ µικρή οντότητα µε βάση αποκλειστικά το κριτήριο του κύκλου εργασιών, εφόσον δηλαδή δεν υπερβαίνει το όριο του κύκλου εργασιών των ευρώ για δύο συνεχόµενες ετήσιες περιόδους, έστω και εάν τα άλλα δύο κριτήρια είναι υψηλότερα των ορίων των πολύ µικρών οντοτήτων της παραγράφου 2 του άρθρου 2 (σύνολο ενεργητικού , και καθαρός κύκλος εργασιών ). Εάν η οντότητα αυτή υπερβεί το όριο του κύκλου εργασιών των ευρώ θεωρείται πλέον µικρή οντότητα και συντάσσει και ισολογισµό, εκτός εάν υπερβαίνει και τα όρια των µεσαίων οντοτήτων της παραγράφου 5 του άρθρου 2 ή τα όρια των µεγάλων οντοτήτων της παραγράφου 5 του άρθρου 2, του Ν. 4308/ Για την εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος νόµου ως «κύκλος εργασιών» θεωρείται αυτός που προέρχεται από τις συνήθεις δραστηριότητες της οντότητας, σύµφωνα µε τον ορισµό του Παραρτήµατος Α. Συνεπώς δεν περιλαµβάνονται στον κύκλο εργασιών επιχορηγήσεις, ασυνήθη έσοδα (π.χ. έσοδα από συναλλαγµατικές διαφορές, πωλήσεις παγίων ή επενδύσεων), καθώς και φόροι, τέλη και δικαιώµατα που εισπράττονται υπέρ τρίτων. Εννοείται ότι δεν εµπίπτουν στην έννοια του εσόδου η αξία αυτοπαραδόσεων και τα έσοδα που πραγµατοποιούνται για λογαριασµό τρίτου Αν η περίοδος (διαχειριστική χρήση ή φορολογικό έτος) είναι µικρότερη του 12µήνου (πχ. έναρξη κατά τη διάρκεια της περιόδου), ο κύκλος εργασιών για την κατάταξη στις προαναφερόµενες κατηγορίες οντοτήτων βρίσκεται µε αναγωγή σε ετήσια βάση. ιευκρινίζεται ότι χρονικό διάστηµα δεκαπέντε (15) ηµερών ή µεγαλύτερο λογίζεται ως µήνας, ενώ χρονικό διάστηµα µικρότερο των 15 ηµερών 129

132 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ δεν λαµβάνεται υπόψη. Στην περίπτωση που η οντότητα λειτούργησε στην πρώτη ετήσια περίοδο για χρονικό διάστηµα µικρότερο των τεσσάρων µηνών, δεν γίνεται αναγωγή σε ετήσια βάση για το διάστηµα αυτό. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή η ένταξη σε κατηγορία γίνεται µε βάση τις επόµενες δύο πλήρεις ετήσιες περιόδους Σηµειώνεται ότι τα κριτήρια µεγέθους του άρθρου 2 ισχύουν από 1η Ιανουαρίου Τα µεγέθη της επιχείρησης (κύκλος εργασιών, ενεργητικό και µέσος όρος προσωπικού) των δύο τελευταίων ετήσιων περιόδων πριν την εφαρµογή του παρόντος νόµου αποτελούν τη βάση για να κριθεί η ταξινόµηση της επιχείρησης βάσει µεγέθους του παρόντος νόµου. Συνεπώς, για την περίοδο του 2015 το µέγεθος της οντότητας θα κριθεί µε βάση τα νέα ποσοτικά κριτήρια και τα ποσά των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων των ετών 2013 και 2014, όπως δηµοσιεύθηκαν για εκείνα τα έτη Υπενθυµίζεται ότι σύµφωνα µε την παράγραφο 6 του άρθρου 42α του Κ.Ν. 2190/1920, η ανώνυµη εταιρεία και η εταιρεία περιορισµένης ευθύνης είχαν τη δυνατότητα, µέχρι και έτος 2014, να δηµοσιεύουν συνοπτικό ισολογισµό, εφόσον δεν ξεπερνούσαν τα όρια δύο από τα εξής τρία κριτήρια: µέσος όρος απασχολούµενων κατά τη διάρκεια της περιόδου 50 άτοµα, ενεργητικό ευρώ, και κύκλος εργασιών ευρώ. Πέραν αυτού, δεν υπάρχει αντιστοίχιση στην ταξινόµηση των επιχειρήσεων βάσει µεγέθους, πριν και µετά την 31 εκεµβρίου Ως παράδειγµα ταξινόµησης οντότητας µε βάση το µέγεθος, µια ανώνυ- µη εταιρεία για τα έτη 2012 έως 2014 είχε τα εξής µεγέθη: Κύκλος εργασιών Σύνολο ενεργητικού Μέσος όρος προσωπικού Με βάση τα ανωτέρω δεδοµένα, η επιχείρηση θα καταταγεί στις «µικρές» το έτος 2015 για τους λογιστικούς σκοπούς αυτού του νόµου, αφού δεν υπερβαίνει (για δύο συνεχόµενες περιόδους) δύο από τα (αυξηµένα) κριτήρια του παρόντος νόµου: προσωπικό 50 άτοµα, ενεργητικό ευρώ, και κύκλος εργασιών ευρώ το έτος 2015 (υπερβαίνει µόνο το ένα και για µία µόνο περίοδο) Σε περίπτωση αλλαγής νοµικού τύπου ή της ιδιοκτησίας µιας οντότητας που εντασσόταν στις περιπτώσεις της παραγράφου 2α ή 2β του άρθρου 1, µε αποτέλεσµα την ένταξή της στην περίπτωση 2γ του ίδιου άρθρου, για την ένταξη σε κατηγορία µεγέθους λαµβάνονται υπόψη όλα τα διαθέσιµα στοιχεία. Για παράδειγµα, για µια «πολύ µικρή» ανώνυµη εταιρεία που στο τέλος του έτους 20Χ3 µετατράπηκε σε οµόρρυθµη εταιρεία δίνονται τα παρακάτω δεδοµένα (σηµείωση: το παράδειγµα αναφέρεται σε έτη µετά την εφαρµογή του νόµου 4308/2014). 130

133 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. 20Χ4 20Χ3 20Χ2 20Χ1 Κύκλος εργασιών Σύνολο ενεργητικού Μέσος όρος προσωπικού Με βάση τα δεδοµένα αυτά, η ανώνυµη εταιρεία θεωρείται «πολύ µικρή» για τις χρήσεις 20Χ1 έως 20Χ3. Η νέα εταιρεία (οµόρρυθµη) το έτος 20Χ4 θεωρείται «µικρή» διότι δεν έχει κατέλθει κάτω από το όριο του κύκλου εργασιών ευρώ για δύο συνεχόµενες χρήσεις, και θα συνεχίσει να χρησιµοποιεί διπλογραφικό λογιστικό σύστηµα, σύµφωνα µε το άρθρο 3 του παρόντος νόµου. Ωστόσο, στη χρήση 20Χ5 θα θεωρηθεί πολύ µικρή, και θα δικαιούται να τηρήσει απλογραφικό λογιστικό σύστηµα. ιαφοροποιώντας ελαφρώς το παράδειγµα, εάν ο κύκλος εργασιών για το 20Χ2 ήταν κάτω του ορίου ευρώ, η νέα οντότητα το έτος 20Χ4 θα ήταν πολύ µικρή και συνεπώς θα µπορούσε να τηρήσει απλογραφικό σύστηµα. Άρθρο 3 Λογιστικό σύστημα και βασικά λογιστικά αρχεία Παράγραφος 1 (περί λογιστικού συστήματος και λογιστικών αρχείων) Το λογιστικό σύστηµα µιας οντότητας περιλαµβάνει τα διάφορα λογιστικά αρχεία αλλά και τις διαδικασίες και µεθόδους για την καταχώρηση των σχετικών συναλλαγών και γεγονότων, καθώς και για την κατάρτιση των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων. Τα λογιστικά αρχεία περιλαµβάνουν τόσο τα τηρούµενα «λογιστικά αρχεία (βιβλία)» όσο και τα «λογιστικά στοιχεία» (παραστατικά). Ση- µειώνεται ότι όπου σε άλλους νόµους γίνεται χρήση του όρου «Βιβλία και στοιχεία» ο όρος αυτός αναφέρεται στα λογιστικά αρχεία (λογιστικά βιβλία και λογιστικά στοιχεία) του παρόντος νόµου Τα λογιστικά αρχεία είναι τα ηλεκτρονικά ή φυσικά µέσα, στα οποία περιέχονται πληροφορίες αναγκαίες για την κατάρτιση και τον έλεγχο των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων. Τα λογιστικά αρχεία περιλαµβάνουν βάσεις πρωτογενών πληροφοριακών δεδοµένων, παραστατικά των συναλλαγών και γεγονότων (λογιστικά στοιχεία), και άλλα λογιστικά αρχεία (λογιστικά βιβλία) στα οποία καταχωρούνται δεδοµένα των συναλλαγών και γεγονότων. Ενδεικτικά παραδείγµατα λογιστικών αρχείων είναι: α) οι βάσεις δεδοµένων ενός συστήµατος πληροφορικής και οι αναλυτικές και συγκεντρωτικές αναφορές που παράγει, όπως τα κλασικά λογιστικά βιβλία (ηµερολόγια, αναλυτικά και συγκεντρωτικά καθολικά και αναλυτικές απογραφές περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων), β) οι τεχνικές προδιαγραφές που χρησιµοποιεί µια βιοτεχνική ή βιοµηχανική επιχείρηση για την παραγωγή των προϊόντων και των υπηρεσιών της, γ) αρχεία στα οποία παρακολουθούνται τα αποθέµατα και οι κινήσεις τους κατά ποσότητα ή και αξία, 131

134 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ δ) τα κοστολογικά δεδοµένα µιας περιόδου στα οποία αποτυπώνεται η συγκέντρωση του κόστους και η κατανοµή της στους τελικούς φορείς (προϊόντα και υπηρεσίες), ε) αναλυτικά υπολογιστικά φύλλα σε οποιαδήποτε µορφή, στα οποία γίνεται επεξεργασία δεδοµένων για παραγωγή στοιχείων προς αυτούσια χρήση ή περαιτέρω επεξεργασία, στ) µισθοδοτικές καταστάσεις και λοιπά στοιχεία που απαιτούνται για τη σύνταξή τους, όπως παρουσιολόγια και πίνακες εγκεκριµένων µισθών και παροχών, ζ) τα παντός είδους τηρούµενα πρακτικά των διαφόρων οργάνων διοίκησης της οντότητας, η) τα στοιχεία (παραστατικά) που εκδίδει µια οντότητα τα οποία συνοδεύουν τη διακίνηση των αποθεµάτων της, θ) τα τιµολόγια και οι αποδείξεις λιανικής πώλησης που εκδίδει η οντότητα, ή τρίτος για λογαριασµό της, για την πώληση αγαθών και υπηρεσιών, ι) τα στοιχεία που εκδίδονται για την πληρωµή ή την είσπραξη χρηµάτων και χρεογράφων, ια) τα στοιχεία (παραστατικά) που λαµβάνει η οντότητα από τρίτους στα πλαίσια της λειτουργίας της, όπως στοιχεία διακίνησης αγαθών, τιµολόγια αγοράς, στοιχεία πληρωµών και εισπράξεων και αντίγραφα κίνησης λογαριασµών, ιβ) οι παντός είδους συµβάσεις στις οποίες υπεισέρχεται η οντότητα στα πλαίσια της λειτουργίας της, ιγ) τα παντός είδους έγγραφα για την επικοινωνία µε το προσωπικό της και τους τρίτους, περιλαµβανοµένων των φορολογικών ασφαλιστικών και λοιπών εποπτικών και ρυθµιστικών αρχών, ιδ) έγγραφα συντασσόµενα για κάλυψη υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη φορολογική (π.χ. δηλώσεις Φ.Π.Α) ή άλλη νοµοθεσία Τα λογιστικά βιβλία, άλλα πρωτογενή ή δευτερογενή αρχεία και παραστατικά, όπου συντρέχει περίπτωση, υποστηρίζουν τις συντασσόµενες λογιστικές καταστάσεις. Παράγραφος Εισάγεται η αρχή ότι το λογιστικό σύστηµα (µέθοδοι, διαδικασίες και λογιστικά αρχεία) προσαρµόζονται ανάλογα µε το µέγεθος και τη φύση (συµπεριλαµβανοµένης της πολυπλοκότητας) της οντότητας. Παράγραφος Στα λογιστικά αρχεία καταχωρείται κάθε συναλλαγή και γεγονός της οντότητας, ανεξάρτητα από την αξία. ηλαδή, η έννοια του σηµαντικού µεγέθους δεν έχει εφαρµογή στην καταχώρηση των επιπτώσεων των συναλλαγών και των γεγονότων. Συνεπώς, η οντότητα πρέπει να καταχωρεί στο λογιστικό της σύστη- µα τις επιπτώσεις όλων των συναλλαγών και όλων των γεγονότων και δεν δύναται να επικαλείται το ασήµαντο ποσό αυτών για να αιτιολογήσει µη καταχώρηση. Παράγραφος Το λογιστικό σύστηµα της οντότητας απαιτείται να παρακολουθεί τόσο τη 132

135 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. λογιστική αξία όσο και τη φορολογική βάση, εφόσον διαφέρουν, των στοιχείων των εσόδων, εξόδων, περιουσιακών στοιχείων, υποχρεώσεων και καθαρής θέσης, κατά περίπτωση. Η υποχρέωση αυτή είναι αυτονόητη προϋπόθεση για την εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων της οντότητας. Η παρακολούθηση δύναται να γίνεται µε οποιοδήποτε πρόσφορο και ασφαλή τρόπο, ώστε να µπορούν να εξαχθούν οι απαραίτητες πληροφορίες για τη σύνταξη των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, τη σύνταξη των φορολογικών δηλώσεων, και τη διασφάλιση της δυνατότητας διενέργειας ελέγχων Οι διαφορές µεταξύ φορολογικής και λογιστικής βάσης διακρίνονται σε µόνιµες και προσωρινές. Προσωρινή διαφορά βάσει του ορισµού του Παραρτή- µατος Α είναι η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας και της φορολογικής βάσης ενός στοιχείου, όταν η διαφορά αυτή αναστρέφεται στο µέλλον. Για παράδειγµα, όταν ένα έξοδο ποσού 100 αναγνωρίζεται λογιστικά στη χρήση 20Χ4 αλλά θα εκπεστεί για σκοπούς φορολογίας εισοδήµατος στη χρήση 20Χ5, το λογιστικό αποτέλεσµα της χρήσεως 20Χ4 είναι µικρότερο κατά 100 από το φορολογικό αποτέλεσµα αυτής, ενώ στη χρήση 20Χ5 θα συµβεί το αντίστροφο. Τέτοια περίπτωση προκύπτει, για παράδειγµα, από τη χρήση διαφορετικών συντελεστών απόσβεσης για λογιστικούς και φορολογικούς σκοπούς ή από την αναγνώριση, στη διάρκεια του εργασιακού βίου των εργαζοµένων, εξόδων για παροχές προς αυτούς µετά την αφυπηρέτηση. Τα ποσά αυτά αντιστρέφονται µέχρι την τελική εκκαθάριση των σχετικών στοιχείων. Για παράδειγµα, στην περίπτωση ενός παγίου η αντιστροφή των διαφορών των αποσβέσεων θα γίνει είτε µε µέσω αντίθετων διαφορών αποσβέσεων σε µελλοντικές περιόδους (µικρότερες / µεγαλύτερες, αντίστοιχα, φορολογικές από λογιστικές) είτε µέσω του αποτελέσµατος (κέρδους ή ζηµίας) που θα προκύψει κατά την απόσυρση του παγίου. Στην περίπτωση προβλέψεων για παροχές σε εργαζοµένους µετά την αφυπηρέτηση, η αντιστροφή θα γίνει κατά την καταβολή τους, χρόνος στον οποίο αυτές αναγνωρίζονται φορολογικά Σε αντιδιαστολή προς τις προσωρινές, µόνιµες είναι οι διαφορές µεταξύ λογιστικής και φορολογικής βάσης που δεν αντιστρέφονται. Για παράδειγµα εάν στη χρήση 20Χ4 η επιχείρηση κατέβαλε για προσαυξήσεις φόρων και πρόστιµα το ποσό των 200 ευρώ, ποσό που δεν αναγνωρίζεται φορολογικά, το λογιστικό αποτέλεσµα θα εµφανίζεται ισόποσα µειωµένο έναντι του φορολογικού, χωρίς η διαφορά αυτή να αντιστραφεί στο µέλλον. Παράδειγµα 3.5.1: Λογιστική και φορολογική βάση δεδομένα μόνο για έσοδα και έξοδα περιόδου ίνονται τα παρακάτω δεδοµένα από το ισοζύγιο της οντότητας (επιχείρηση) ΑΛΦΑ για το έτος 20Χ5. 133

136 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Πίνακας 3.1: Δεδομένα ισοζυγίου εσόδων και εξόδων της ΑΛΦΑ, 20Χ5 Λογαριασµός Λογιστική αξία 1. Πωλήσεις Έξοδα µισθοδοσίας (πλην προβλέψεων) Προβλέψεις αποζηµίωσης προσωπικού (έξοδο) Αποσβέσεις παγίων Αποµείωση ενσώµατων παγίων (ζηµία) Αναστροφή αποµείωσης χρηµατ/µικών στοιχείων (κέρδος) Πρόστιµα και προσαυξήσεις Έξοδα - προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες απάνες ψυχαγωγίας Τέλος επιτηδεύµατος Λοιπά έξοδα και ζηµιές Λοιπά έσοδα και κέρδη Επιπλέον δίνονται οι παρακάτω πρόσθετες πληροφορίες: 1. Το ποσό των φορολογικά αναγνωριζόµενων αποσβέσεων χρήσης ανήλθε σε Οι προβλέψεις (έξοδο) αποζηµίωσης προσωπικού και η αποµείωση παγίων δεν εκπίπτουν για σκοπούς φορολογίας εισοδήµατος στο έτος που αναγνωρίζονται λογιστικά. 3. Τα πρόστιµα δεν αναγνωρίζονται φορολογικά αλλά συνιστούν µόνιµη διαφορά λογιστικής και φορολογικής βάσης (δεν αντιστρέφονται). 4. Η αναστροφή αποµείωσης χρηµατοοικονοµικών στοιχείων (κέρδος) δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήµατος, συνιστώντας προσωρινή διαφορά λογιστικήςφορολογικής βάσης. 5. Για τα λοιπά έξοδα και ζηµιές και τα λοιπά έσοδα και κέρδη δεν υπάρχουν διαφορές µεταξύ λογιστικής και η φορολογικής βάσης (δεν υπάρχουν «λογιστικές διαφορές»). 6. Ο φορολογικός συντελεστής είναι 26% Με βάση τα παραπάνω: α) Να καταρτιστεί πίνακας µε τη λογιστική και φορολογική βάση των στοιχείων εσόδων και εξόδων της περιόδου. β) Να υπολογιστεί το ποσό των φορολογητέων κερδών, του φόρου εισοδήµατος και των καθαρών λογιστικών κερδών της περιόδου. γ) Να καταρτιστεί πίνακας µε τις διαφορές φορολογικής και λογιστικής βάσης, ταξινοµηµένες σε µόνιµες και προσωρινές. 134

137 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ.» ΛΥΣΗ [Ερώτημα α] Πίνακας 3.2: Λογιστική και φορολογική βάση εσόδων και εξόδων της ΑΛΦΑ, 20Χ5 [Ερώτημα β και γ] Πίνακας 3.3: Διαφορές Λογιστικής και φορολογικής βάσης & υπολογισμός φορολογητέων κερδών, ΑΛΦΑ 20Χ5 135

138 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Είναι προφανές ότι η οντότητα οφείλει να είναι σε θέση να τεκµηριώσει αναλυτικά, από τις εγγραφές στα βιβλία της και τα σχετικά παραστατικά, τα ποσά των διαφορών της φορολογικής από τη λογιστική βάση του ανωτέρω πίνακα, και να θέτει την τεκµηρίωση αυτή στη διάθεση του ελέγχου. Η υποχρέωση για παρακολούθηση της φορολογικής βάσης δεν αφορά µόνο έσοδα και έξοδα αλλά και στοιχεία του ισολογισµού. Μάλιστα, µεταβολές στοιχείων του ισολογισµού µπορεί να επηρεάζουν τον υπολογισµό του φόρου εισοδήµατος, είτε οι µεταβολές αυτές συσχετίζονται µε έσοδα / έξοδα είτε όχι (π.χ. διακανονισµός του σχετικού στοιχείου του ισολογισµού όπως καταβολή αποζηµίωσης προσωπικού από δηµιουργηµένη πρόβλεψη). Σηµαντικό είναι επίσης η οντότητα να παρακολουθεί τη φορολογική βάση της καθαρής της θέσης, και ιδίως των «κερδών εις νέο» για να γνωρίζει τα ποσά για τα οποία υπάρχει υποχρέωση καταβολής φόρου εισοδήµατος σε περίπτωση διανοµής. Για πιο ολοκληρωµένη παρουσίαση του θέµατος παρατίθεται το επόµενο παράδειγµα, το οποίο αναφέρεται ειδικά σε οντότητες που επιλέγουν να χρησιµοποιούν εύλογες αξίες. Παράδειγµα Λογιστική και φορολογική βάση διαφορές από μεταβολές λογ/μών ισολογισμού Για την επιχείρηση ΒΗΤΑ δίνονται οι εξής πληροφορίες για τη χρήση 20Χ5. 1. Τα πάγια αποσβένονται µε λογιστικό συντελεστή 8% και φορολογικό 10%. 2. Τα άυλα αποσβένονται µε λογιστικό συντελεστή 15% και φορολογικό 10%. 3. Τα διαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία επιµετρώνται στην εύλογη αξία µε αναγνώριση των διαφορών σε αποθεµατικό της καθαρής θέσης, ενώ φορολογικά παρακολουθούνται στο κόστος. 4. Η αξία των αποθεµάτων δεν διαφέρει λογιστικά και φορολογικά. 5. Οι απαιτήσεις υπόκεινται σε αποµείωση λόγω επισφάλειας για λογιστικούς σκοπούς, ενώ φορολογικά παρακολουθούνται στο κόστος. 6. Το εµπορικό χαρτοφυλάκιο (χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία) αποτιµάται σε εύλογες αξίες και οι µεταβολές καταχωρούνται στα αποτελέσµατα, ενώ φορολογικά οι διαφορές αυτές δεν αναγνωρίζονται (το εµπορικό χαρτοφυλάκιο φορολογικά παρακολουθείται στο κόστος κτήσης). 7. Οι προβλέψεις για αποζηµίωση προσωπικού λογίζονται µε την αρχή του δουλευµένου σύµφωνα µε τα λογιστικά πρότυπα ενώ οι πληρωµές µειώνουν την αξία τους. Σηµείωση: από φορολογικής απόψεως δεν αναγνωρίζονται οι προβλέψεις κατά το σχηµατισµό τους αλλά αναγνωρίζονται (εκπίπτουν) οι καταβολές για τον προσδιορισµό του φόρου εισοδήµατος. 8. εν έγινε διανοµή κερδών στη διάρκεια της χρήσης. Για τη ΒΗΤΑ δίνεται επίσης η λογιστική και φορολογική βάση των χρηµατ/κών της καταστάσεων: 136

139 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Πίνακας 3.4: Ισολογισμός λογιστικής και φορολογικής βάσης, ΒΗΤΑ

140 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Πίνακας 3.5: Κατάσταση αποτελεσμάτων, ΒΗΤΑ 20Χ5» ΖΗΤΕΙΤΑΙ Να καταρτιστεί πίνακας µε τις διαφορές φορολογικής και λογιστικής βάσης, ταξινοµηµένες σε µόνιµες και προσωρινές. 138

141 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Πίνακας 3.6: Διαφορές λογιστικής και φορολογικής βάσης των χρηματ/κών καταστάτων της ΒΗΤΑ, 20Χ5 Σημειώσεις Για τον υπολογισµό του φόρου εισοδήµατος λαµβάνονται υπόψη µόνο οι διαφορές λογιστικής και φορολογικής βάσης της Κατάστασης αποτελεσµάτων. Οι 139

142 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ διαφορές λογιστικής και φορολογικής βάσης λογαριασµών του ισολογισµού θα επηρεάσουν τον υπολογισµό του φόρου εισοδήµατος σε µελλοντικές περιόδους. Η φορολογική βάση των «Αποτελεσµάτων εις νέο» του έτους 20Χ5 προκύπτει εάν στο ποσό του αντίστοιχου κονδυλίου του 20Χ4 προστεθούν για τη χρήση 20Χ5: α) το φορολογικό αποτέλεσµα µετά από φόρους (ποσού 37), και β) οι µόνι- µες φορολογικές διαφορές (ποσού -30). Για την κατανόηση του θέµατος αυτού σηµειώνεται ότι τα ποσά των µόνιµων διαφορών της χρήσης 20Χ5 έχουν αφαιρεθεί από το λογιστικό αποτέλεσµα, καθώς αντιπροσωπεύουν έξοδα που έχουν µειώσει το ενεργητικό (το ταµείο, υποθέτοντας εξόφληση) και την καθαρή θέση (Κέρδη εις νέο). Ωστόσο, τα ποσά αυτά δεν έχουν µειώσει τη φορολογική καθαρή θέση αφού προστέθηκαν για να υπολογιστούν τα φορολογητέα κέρδη και ο φόρος εισοδήµατος. Συνεπώς, πρέπει να αφαιρεθούν. Τέλος, σηµειώνεται ότι η φορολογική βάση των κερδών εις νέο αντιπροσωπεύει το ποσό που έχει ήδη υποβληθεί σε φόρο εισοδήµατος, και συνεπώς είναι σηµαντική πληροφορία για τη διανοµή κερδών. Παράδειγµα Λογιστική και φορολογική βάση Πώληση παγίου με διαφορετικές λογιστικές και φορολογικές αποσβέσεις Κατά την 31 εκεµβρίου 20Χ4 η επιχείρηση ΓΑΜΑ είχε στην κατοχή της πάγιο µε τα εξής δεδοµένα: Λογιστική βάση Φορολογική βάση Αξία κτήσης Σωρευμένες αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία Το πάγιο αυτό πωλήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 20Χ5 αντί 550.» ΖΗΤΕΙΤΑΙ Να υπολογιστεί η λογιστική και η φορολογική βάση της συναλλαγής (κέρδος ή ζηµία) για τις χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις της ΓΑΜΑ της χρήσης 20Χ5.» ΛΥΣΗ Λογιστική βάση Φορολογική βάση Αξία κτήσης Σωρευµένες αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία Τιµή πώλησης Κέρδος/Ζηµιά λογιστική/φορολογική βάση

143 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. ηλαδή, από την πώληση προκύπτει λογιστικό κέρδος 50 και φορολογική ζη- µιά 150 (είχαν γίνει περισσότερες λογιστικές αποσβέσεις από ότι φορολογικές κατά 200). Ως εκ τούτου, η διαφορά φορολογικής και λογιστικής βάσης είναι =200. Εποµένως, από το λογιστικό αποτέλεσµα (που περιλαµβάνει κέρδος 50) θα αφαιρεθεί το ποσό της διαφοράς των 200 για να υπολογιστεί το φορολογητέο αποτέλεσµα της χρήσης. Παράγραφος Η διάταξη ορίζει ότι το σχέδιο των λογαριασµών του παραρτήµατος Γ είναι υποχρεωτικό σε ό,τι αφορά την ονοµατολογία, το βαθµό ανάλυσης και συγκέντρωσης των λογαριασµών (ανάλυση ταξινόµηση σε πρωτοβάθµιους, δευτεροβάθµιους, κλπ), καθώς και το περιεχόµενό τους, όπως αυτά καθορίζονται από τις διατάξεις του παρόντος νόµου. Συνεπώς, και σύµφωνα µε τις επικρατούσες διεθνείς πρακτικές, δεν είναι υποχρεωτική η χρήση των κωδικών του προτεινόµενου σχεδίου λογαριασµών. Παράγραφος Οι οντότητες, µε επιλογή τους, µπορούν να συνεχίσουν να χρησιµοποιούν το υπάρχον σχέδιο λογαριασµών που είναι σε ισχύ κατά την 31η εκεµβρίου 2014, δηλαδή το σχέδιο λογαριασµών του Π /80 ή του Π.. 148/1984 περί εφαρµογής του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων ή του Π.. 384/1992 περί εφαρµογής Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου Τραπεζών, κατά περίπτωση. Οίκοθεν νοείται ότι οι οντότητες οφείλουν να προβαίνουν στις απαραίτητες προσαρµογές και προσθήκες στο σχέδιο λογαριασµών που τηρούν για την κάλυψη των απαιτήσεων του παρόντος νόµου και των πληροφοριακών τους αναγκών. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή περιγράφει το διπλογραφικό λογιστικό σύστη- µα για οντότητες που συντάσσουν, προαιρετικά ή υποχρεωτικά, ισολογισµό. Το σύστηµα αυτό πρέπει να παρακολουθεί στα τηρούµενα αρχεία αναλυτικά κάθε συναλλαγή και γεγονός που έχει επίπτωση στα στοιχεία του ισολογισµού (περιουσιακά στοιχεία, υποχρεώσεις και στα στοιχεία της καθαρής θέσης), καθώς και στα στοιχεία της κατάστασης των αποτελεσµάτων (έσοδα, κέρδη, έξοδα και ζηµίες). Ενδεικτικά, διπλογραφικό λογιστικό σύστηµα εφαρµόζουν: α) ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ και οι Ετερόρρυθµες κατά µετοχές εταιρείες, β) ΟΕ και ΕΕ των οποίων όλα τα άµεσα ή έµµεσα µέλη είναι είτε οντότητες της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 1, είτε άλλες οντότητες συγκρίσιµου νοµικού τύπου µε τις οντότητες της περίπτωσης αυτής, δηλαδή έχουν περιορισµένη ευθύνη, γ) Οι οντότητες της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 του Ν. 4308/2014, δηλαδή οι ΟΕ, ΕΕ, οι ατοµικές επιχειρήσεις, οι αστικές εταιρείες κερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα, οι κοινωνίες αστικού δικαίου, οι δικηγορικές εταιρίες, οι κοινοπραξίες κ.λπ. µε κύκλο εργασιών µεγαλύτερο από ευρώ, δ) Τα µη κερδοσκοπικά Ν.Π.Ι.. (σωµατεία, σύλλογοι, ενώσεις προσώπων κ.λπ.,) εφόσον αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, µε κύκλο 141

144 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ εργασιών µεγαλύτερο από ευρώ (οντότητες της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 του Ν. 4308/2014), ε) Ο πρατηριούχος υγρών καυσίµων και ο πωλητής πετρελαίου θέρµανσης (οντότητα της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 του Ν. 4308/2014, δηλαδή ΟΕ, ΕΕ, ατοµική επιχείρηση) µε κύκλο εργασιών µεγαλύτερο από ευρώ, στ) Κερδοσκοπικές ή µη οντότητες που ανήκουν στο ηµόσιο ή ελέγχονται από αυτό ή τελούν υπό την εποπτεία αυτού ( ηµόσιο, Ν.Π...), οι οποίες δεν εµπίπτουν στην εφαρµογή του άρθρου 156 του Ν. 4270/2014 (Λογιστικό Σχέδιο Γενικής Κυβέρνησης), ζ) Οι συνεταιρισµοί και κάθε οντότητα που υποχρεούνται σε σύνταξη ισολογισµού από άλλη νοµοθεσία. Παράγραφος Η διάταξη ορίζει ότι η πολύ µικρή οντότητα (καθαρός κύκλος εργασιών µέχρι ευρώ) της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ), η οποία σύµφωνα µε το νόµο επιλέγει να συντάξει µόνο (συνοπτική) Κατάσταση Αποτελεσµάτων του υποδείγµατος Β.6, δύναται να µην παρακολουθεί (απαλλαγή) τα στοιχεία ισολογισµού και µεταβολές αυτών (όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου), αλλά µόνο τα στοιχεία της κατάστασης αποτελεσµάτων που περιγράφονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου. Την ίδια δυνατότητα έχει και η οντότητα της παραγράφου 11 του άρθρου 30 (πρατήρια καυσίµων και πωλητές πετρελαίου θέρµανσης µε καθαρό κύκλο εργασιών µέχρι ευρώ). Σηµειώνεται ότι οι οντότητες αυτές υπόκεινται στις ρυθµίσεις του άρθρου 4 του παρόντος νόµου και έχουν υποχρέωση τήρησης ορισµένων αρχείων, από τα αναφερόµενα σε εκείνο το άρθρο. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παρέχει τη δυνατότητα στην οντότητα που, σύµφωνα µε το νόµο αυτό, έχει το δικαίωµα να συντάσσει µόνο Κατάσταση αποτελεσµάτων απαλλασσόµενη από την υποχρέωση σύνταξης και Ισολογισµού (δηλαδή η οντότητα της παραγράφου 11), να χρησιµοποιεί ένα κατάλληλο απλογραφικό λογιστικό σύστηµα για να παρακολουθεί τα στοιχεία της κατάστασης αποτελεσµάτων (βιβλία εσόδων-εξόδων). Σηµειώνεται ότι η οντότητα αυτή δύνανται να χρησιµοποιεί προαιρετικά ένα διπλογραφικό σύστηµα, αντί απλογραφικού, χωρίς ωστόσο εκ του λόγου αυτού (προαιρετική χρήση διπλογραφικού συστήµατος) να υποχρεούται να συντάσσει και ισολογισµό (συντάσσει µόνο κατάσταση αποτελεσµάτων) Εξυπακούεται ότι η καταχώρηση των συναλλαγών και γεγονότων στο απλογραφικό σύστηµα γίνεται κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 5, µε τάξη, πληρότητα και ορθότητα. Ιδιαίτερα, καταχωρείται η ηµεροµηνία έκδοσης ή λήψης του σχετικού παραστατικού της συναλλαγής ή του γεγονότος, µε σύστηµα που διασφαλίζει τη µοναδική σύνδεση, προς κάθε κατεύθυνση, µεταξύ συναλλαγής/γεγονότος παραστατικού εγγραφής (καταχώρηση). 142

145 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ Όπου άλλοι νόµοι χρησιµοποιούν τους όρους «Απλοποιηµένα Λογιστικά Πρότυπα» ή «Βιβλία Εσόδων-Εξόδων» ή «Βιβλία Β Κατηγορίας» ή «Απλογραφικά βιβλία», είναι προφανές ότι αναφέρονται στο απλογραφικό λογιστικό σύστηµα της παραγράφου 12 του άρθρου Η διάκριση των διαφόρων εσόδων σε κατηγορίες (υποπαράγραφος 12α), είναι σηµαντική ως πληροφορία της διοίκησης αλλά εξυπηρετεί και ελεγκτικούς σκοπούς. Η οµαδοποίηση των πωλήσεων δύναται να γίνεται και από το πληροφοριακό σύστηµα της επιχείρησης, ή µε οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη καταχώρηση, ανά παραστατικό και ανά κατηγορία εσόδου. Σηµειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση το λογιστικό σύστηµα της οντότητας πρέπει να καλύπτει τις απαιτήσεις της νοµοθεσίας περί Φ.Π.Α ή άλλης νοµοθεσίας Οίκοθεν νοείται ότι καταχωρούνται αφαιρετικά των εσόδων τα σχετικά µειωτικά στοιχεία αυτών (εκπτώσεις, επιστροφές, κλπ) Συνήθεις κατηγορίες κερδών είναι τα κέρδη από πώληση ενσώµατων ή άυλων παγίων στοιχείων ή χρηµατοοικονοµικών στοιχείων, συναλλαγµατικές διαφορές, κλπ Συνήθεις κατηγορίες ζηµιών είναι οι ζηµιές από πώληση ή καταστροφή ή αποµείωση ενσώµατων ή άυλων παγίων στοιχείων, ή από πώληση ή αποµείωση χρηµατοοικονοµικών στοιχείων, συναλλαγµατικές διαφορές, κλπ Τα κονδύλια του στοιχείου (στ) αναφέρονται στα προς απόδοση (όπου συντρέχει περίπτωση) ποσά (π.χ. Φ.Π.Α, δηµοτικοί φόροι, διάφορα τέλη, κλπ.). Σηµειώνεται ότι τα σχετικά ποσά δύναται να προκύπτουν συγκεντρωτικά, ως ποσοστό της βάσης υπολογισµού τους (π.χ. ως ποσοστό επί των πωλήσεων) µε µία εγγραφή για την περίοδο που αφορούν Συνοπτικά, απλογραφικό λογιστικό σύστηµα εφαρµόζουν οι πολύ µικρές οντότητες της παρ. 2γ του άρθρου 1 που δεν συντάσσουν ισολογισµό. Ενδεικτικά: α) Οι οµόρρυθµες εταιρείες, οι ετερόρρυθµες εταιρείες, οι ατοµικές επιχειρήσεις, οι αστικές εταιρείες κερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα, οι κοινωνίες αστικού δικαίου, οι δικηγορικές εταιρίες, οι κοινοπραξίες, καθώς και οποιαδήποτε άλλη οντότητα του ιδιωτικού τοµέα, που αποκτά εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, µε κύκλο εργασιών µέχρι και ευρώ (οντότητες της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 του Ν. 4308/2014). β) Ο πωλητής (εµπορία) υγρών καυσίµων (ΟΕ, ΕΕ, ατοµική επιχείρηση) µε κύκλο εργασιών µέχρι και ευρώ. ιευκρινίζεται ότι η εµπορία υγραερίου εµπίπτει στη δραστηριότητα των πρατηρίων υγρών καυσίµων, δεδοµένου ότι το υγραέριο διατίθεται ως καύσιµο από τα εν λόγω πρατήρια µε τον ίδιο τρόπο όπως η βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης. Συνεπώς, συνυπολογίζονται στο όριο των ευρώ από πωλήσεις υγρών καυσίµων (κίνησης θέρµανσης) και οι πωλήσεις υγραερίου. ιευκρινίζεται επίσης ότι τα προαναφερόµενα όρια ισχύουν γενικά για την οντότητα, συνεπώς, όποιος διατηρεί και άλλο κλάδο πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, δηλαδή ασκεί και άλλες δραστηριότητες, για την ένταξη σε κατηγορία βιβλίων λαµβάνεται το σύνολο του κύκλου εργασιών 143

146 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ από όλες τις δραστηριότητες. γ) Τα µη κερδοσκοπικά Ν.Π.Ι.. (σωµατεία, σύλλογοι, ενώσεις προσώπων κ.λπ.), εφόσον αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, µε κύκλο εργασιών µέχρι και ευρώ. δ) Ειδικώς, οι παρακάτω οντότητες οι οποίες σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 13 του άρθρου 30 του παρόντος νόµου συντάσσουν µόνο συνοπτική κατάσταση αποτελεσµάτων, ανεξαρτήτως µεγέθους: δ1) Οι αλλοδαπές επιχειρήσεις που εγκαθίστανται στην Ελλάδα µε βάση του νόµους 89/1967 (ΦΕΚ Α 132) και 378/1968 (ΦΕΚ Α 82), όπως επίσης και κάθε επιχείρηση που έχει υπαχθεί στους ίδιους νόµους. Οίκοθεν νοείται ότι οποιαδήποτε αναφορά στον Α.Ν. 89/1967 καταλαµβάνει και το Ν. 27/1975 (ΦΕΚ Α 77), όπως άλλωστε προκύπτει και από τη διάταξη του άρθρου 34 του Ν. 3427/2005 (ΦΕΚ Α 312). δ2) Τα υποκαταστήµατα των αλλοδαπών αεροπορικών επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα, εφόσον, σύµφωνα µε την ισχύουσα φορολογική νοµοθεσία, απαλλάσσονται από φόρο εισοδήµατος. δ3) Ο εκµεταλλευτής πλοίου δεύτερης κατηγορίας του άρθρου 3 του Ν. 27/ Σηµειώνεται ότι οι ατοµικές επιχειρήσεις, οι οποίες µε τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. απαλλάσσονταν από τη τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων λιανικής λόγω ύψους ακαθαρίστων εσόδων της προηγούµενης διαχειριστικής περιόδου (όριο ευρώ), εφεξής απαλλάσσονται µόνο από την τήρηση λογιστικών βιβλίων, σύµφωνα µε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων. Οι οντότητες αυτές υποχρεούνται, για σκοπούς φορολογίας εισοδήµατος, σε έκδοση στοιχείων λιανικής, χωρίς ωστόσο να απαιτείται η χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού. Λοιπές επεξηγήσεις 3.01 Από τις διατάξεις του παρόντος νόµου δεν προκύπτει υποχρέωση τήρησης ιδιαίτερων λογιστικών αρχείων για τα υποκαταστήµατα. Η λογιστική παρακολούθηση των υποκαταστηµάτων µπορεί να διενεργείται από το λογιστικό σύστηµα της οντότητας σύµφωνα µε τις καθιερωµένες λογιστικές πρακτικές απάνες που πραγµατοποιούνται από ιδρυτή οντότητας πριν από τη σύστασή της στο όνοµά του αλλά ρητά και τεκµηριωµένα για λογαριασµό της, µεταφέρονται στα αρχεία της οντότητας µετά τη σύστασή της Επί προαιρετικής ένταξης στο διπλογραφικό σύστηµα, η οντότητα δύναται να επανέλθει στο απλογραφικό οποτεδήποτε και χωρίς κανένα περιορισµό. Ωστόσο, διευκρινίζεται ότι δεν επιτρέπεται η αλλαγή λογιστικού συστήµατος στη διάρκεια µιας ετήσιας (διαχειριστικής) περιόδου (φορολογικό έτος) Η τήρηση τόσο του απλογραφικού όσο και του διπλογραφικού συστήµατος γίνεται σε κάθε περίπτωση σύµφωνα µε τη θεµελιώδη αρχή του δεδουλευ- µένου (accrual assumption) κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 17 του παρόντος νόµου. ηλαδή, αναγνωρίζονται και καταχωρούνται οι επιπτώσεις των συναλλαγών και γεγονότων όταν προκύπτουν και όχι όταν διακανονίζονται ταµειακά. 144

147 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Άρθρο 4 Άλλα λογιστικά αρχεία Παράγραφος Στα αρχεία που αναφέρονται στο άρθρο αυτό καταγράφονται αναλυτικά τα στοιχεία ισολογισµού, µε ηµεροµηνία αναφοράς την ηµεροµηνία τέλους της περιόδου αναφοράς (ηµεροµηνία του ισολογισµού). Παράγραφος Καθιερώνεται η δυνατότητα προσδιορισµού της ποσότητας των αποθε- µάτων µε αξιόπιστες και τεκµηριωµένες έµµεσες τεχνικές. Τεκµηριωµένες είναι οι τεχνικές που είναι γενικά αποδεκτές στην διεθνή πρακτική. Στόχος της διάταξης είναι η επίτευξη εύλογης διασφάλισης αναφορικά µε την προσδιοριζόµενη ποσότητα αποθεµάτων κατ είδος κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού, λαµβάνοντας υπόψη τις δυσχέρειες και το κόστος ακριβούς καταµέτρησης. ηλαδή επιδιώκεται η αξιοπιστία της µέτρησης της ποσότητας και ταυτόχρονα ο περιορισµός του κόστους και η υπέρβαση δυσχερειών Μια σηµαντική παράµετρος που επηρεάζει την κρίση περί αξιοπιστίας των έµµεσων τεχνικών προσδιορισµού της ποσότητας των αποθεµάτων είναι το είδος των δικλίδων που χρησιµοποιεί η οντότητα για να παρακολουθεί και να ελέγχει τα παραλαµβανόµενα και αποστελλόµενα αποθέµατα, σύµφωνα µε την παράγραφο 8 του άρθρου 5. Παράδειγµα τέτοιας δικλίδας είναι η τήρηση, κατ επιλογή της οντότητας, αναλυτικού αρχείου ποσοτικής διακίνησης για εισερχόµενα ή / και αποστελλόµενα ή πωλούµενα αγαθά. Στην κρίση για την απαιτούµενη αξιοπιστία των έµµεσων τεχνικών λαµβάνεται υπόψη το κατά πόσο οι τεχνικές είναι καθιερωµένες στη διεθνή πρακτική. Σε κάθε περίπτωση, λαµβάνεται υπόψη η ιδιαίτερη φύση των αποθεµάτων (π.χ. καύσιµα, ζώντα ψάρια, ορυκτά αποθέµατα) για τον προσδιορισµό κατάλληλων έµµεσων τεχνικών προσδιορισµού της ποσότητας αυτών Όταν, κατ απόλυτη επιλογή της οντότητας, τηρείται ηλεκτρονικό αρχείο ποσοτικής διακίνησης παραλαµβανόµενων και αποστελλόµενων αγαθών, η διενέργεια φυσικής καταµέτρησης στο τέλος της περιόδου αναφοράς (ηµεροµηνία ισολογισµού) δύναται να αντικαθίσταται από τη λειτουργία αξιόπιστου συστήµατος κυλιόµενων απογραφών για διαφορετικές κάθε φορά οµάδες αποθεµάτων στη διάρκεια της περιόδου, ώστε συνολικά να παρέχεται η απαιτούµενη διασφάλιση περί της αξιοπιστίας των ποσοτήτων των αποθεµάτων Ορισµένες έµµεσες τεχνικές παρακάµπτουν τον προσδιορισµό της ποσότητας των αποθεµάτων και προσδιορίζουν κατ ευθείαν την αξία του τελικού αποθέµατος και του κόστους πωληθέντων, περίπτωση στην οποία δεν απαιτείται ποσοτική καταµέτρηση των αποθεµάτων. Άλλες τεχνικές χρησιµοποιούνται για την εκτίµηση της ποσότητας του τελικού αποθέµατος, και ακολουθεί η επιµέτρηση ως ξεχωριστή διαδικασία. Ενδεικτικά παραδείγµατα έµµεσων τεχνικών 145

148 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράδειγµα Η μέθοδος της λιανικής τιμής ( retail method ) Η µέθοδος αυτή προσδιορίζει κατ ευθείαν την αξία του τελικού αποθέµατος και του κόστους πωληθέντων, χωρίς να προσδιορίζει την ποσότητα του τελικού αποθέµατος. Η µέθοδος αυτή χρησιµοποιείται, µε διάφορες παραλλαγές, από επιχειρήσεις που εµπορεύονται µεγάλες ποσότητες ειδών που πωλούνται λιανικά µε σχετικά σταθερά ποσοστά κέρδους επί της τιµής κτήσεως. Η µέθοδος αυτή λειτουργεί σύµφωνα µε το κατωτέρω γενικό παράδειγµα: Κόστος Αξία Λιανικής Αρχικό απόθεµα 100,00 130,00 Αγορές περιόδου 1.230, ,70 Σύνολο προς πώληση 1.330, ,70 Πωλήσεις περιόδου (σε τιµές λιανικής) ,00 Απόθεµα τέλους σε τιµές λιανικής 516,70 Ποσοστό κέρδους λιανικής τιµής =[1-(1.330/1.716,70)] 0,2253 Απόθεµα τέλους σε κόστος κτήσης = [516,70*(1-0,2253)] 400,29 Σημειώσεις 1. Στο ανωτέρω παράδειγµα, το αρχικό απόθεµα διαφέρει από τις αγορές ως προς τη σύνθεση ποσοστό µικτού κέρδους. 2. Το ποσό του αρχικού αποθέµατος και των αγορών της περιόδου σε αξίες λιανικής έχει προκύψει πολλαπλασιάζοντας το κόστος κτήσης µε το ποσοστό µικτού κέρδους. Παράδειγµα Χρήση στατιστικών μεθόδων προσδιορισμού της ποσότητας αποθεμάτων Η µέθοδος αυτή χρησιµοποιείται για την µέτρηση της ποσότητας των αποθε- µάτων στο τέλος της περιόδου σε περιπτώσεις που η µέθοδος της φυσικής κατα- µέτρησης είναι πρακτικά αδύνατη, όπως για παράδειγµα η µέτρηση της ποσότητας της ιχθυοµάζας των ιχθυοτροφείων. Με βάση την µέθοδο αυτή, η αρχική ποσότητα ιχθύων που τοποθετείται σε έναν κλωβό εκτροφής, µετατρέπεται σε κάθε ηµεροµηνία που επιδιώκεται απογραφή, σε ποσότητα και ιχθυοµάζα, λαµβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες, όπως τις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες που επηρεάζουν την ανάπτυξη των ιχθύων, τις αναλωθείσες ιχθυοτροφές και τα ποσοστά θνησιµότητας. Τα αποτελέσµατα της µεθόδου επαληθεύονται εκ των υστέρων κατά την συλλογή των ιχθύων (εξαλίευση). 146

149 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Παράδειγµα Προσεγγιστικές τεχνικές σε παρεμφερή αποθέματα Σε περίπτωση αποθεµάτων παρεµφερούς είδους, µεγάλου αριθµού και µικρής διαφοράς αξίας ανά τεµάχιο µεταξύ τους, είναι δυνατόν η καταµέτρηση να γίνεται σε γενικές κατηγορίες και µε τη χρήση µέσης τιµής, εφόσον δεν υπάρχει σηµαντική επίπτωση στις χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις Οι ρυθµίσεις της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου, όπως και της σχετικής παραγράφου 2 του άρθρου 6, δύναται να εφαρµοστούν και για τον προσδιορισµό της ποσότητας των αποθεµάτων της 31ης εκεµβρίου ιευκρινίζεται ότι αυτό αφορά µόνο τον προσδιορισµό της ποσότητας και όχι και την επιµέτρηση των αποθεµάτων τέλους της χρήσεως 2014, που θα γίνει µε τους ισχύοντες κατά την 31η εκεµβρίου 2014, κανόνες. Παράγραφος Καθιερώνεται η υποχρέωση της οντότητας για παρακολούθηση κατ είδος και ποσότητα, διακεκριµένα κατά αποθηκευτικό χώρο, των αποθεµάτων τρίτων. Η διάταξη αναφέρεται σε εµπορεύσιµα αγαθά, δηλαδή δεν συµπεριλαµβάνει εγγυοδοσίες (επιστρεπτέα είδη συσκευασίας, παλέτες, κενές φιάλες, κλπ.). Η παρακολούθηση δύναται να γίνεται µε οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο και να προκύπτει από οποιοδήποτε τηρούµενο αρχείο. ιευκρινίζεται ότι δεν απαιτείται φυσική καταµέτρηση των σχετικών αποθεµάτων. Θεσπίζεται µόνο η υποχρέωση παρακολούθησης αυτών των αποθεµάτων, ώστε η οντότητα να δύναται να τεκµηριώνει τα αποθέµατα αυτής της κατηγορίας που βρίσκονται στην κατοχή της (για παράδειγµα, τηρώντας µε τάξη και πληρότητα το σύνολο των λαµβανόµενων και εκδιδόµενων παραστατικών διακίνησης ή ενηµερώνοντας επιπρόσθετα άλλα αρχεία). Παράγραφος εν απαιτείται η τήρηση ξεχωριστού αρχείου για τις πληροφορίες του άρθρου 4, όταν οι ίδιες πληροφορίες είναι διαθέσιµες από άλλα αρχεία που τηρεί η οντότητα ή από συνδυασµό αρχείων. Λοιπές επεξηγήσεις 4.01 Σηµειώνεται ότι οι οντότητες της περίπτωσης 2(γ) του άρθρου 1 που, σύµφωνα µε το νόµο, συντάσσουν µόνο κατάσταση αποτελεσµάτων (απαλλασσόµενες από την υποχρέωση σύνταξης ισολογισµού), δεν έχουν υποχρέωση τήρησης των αρχείων των παραγράφων 6 (Αρχείο λοιπών περιουσιακών στοιχείων), 7 (Αρχείο λογαριασµών καθαρής θέσης) και 8 (Αρχείο λογαριασµών υποχρεώσεων) του παρόντος άρθρου. 147

150 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Άρθρο 5 Διασφάλιση αξιοπιστίας λογιστικού συστήματος Παράγραφος Η παράγραφος αυτή αναθέτει την ευθύνη της τήρησης αξιόπιστου λογιστικού συστήµατος και κατάλληλων λογιστικών αρχείων για τη σύνταξη των χρη- µατοοικονοµικών καταστάσεων και άλλων πληροφοριών στη διοίκηση της οντότητας. Κρίσιµης σηµασίας είναι το γεγονός ότι το λογιστικό σύστηµα και τα λογιστικά αρχεία εξετάζονται ως προς την αξιοπιστία τους ως ενιαίο σύνολο και όχι αποσπασµατικά τα επιµέρους συστατικά Η αξιοπιστία του λογιστικού συστήµατος συναρτάται µε την υποχρέωση για εύλογη παρουσίαση των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, καθώς και την εκπλήρωση των απαιτήσεων της φορολογικής νοµοθεσίας. ηλαδή, η αξιοπιστία του λογιστικού συστήµατος και των λογιστικών αρχείων, δεν θίγεται από αποσπασµατική εξέταση κάποιων στοιχείων τους, εφόσον από τη συνολική θεώρηση επιτυγχάνονται οι προαναφερθέντες στόχοι. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή απαιτεί την έγκριση και την υπογραφή των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων κάθε οντότητας υποκείµενης στον παρόντα νόµο, προ της έκδοσής τους, από το αρµόδιο κατά περίπτωση όργανο διοίκησης της οντότητας και τον κατά το νόµο υπεύθυνο λογιστή. Στόχος της διάταξης αυτής είναι η αξιοπιστία των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων µε την ανάληψη της σχετικής ευθύνης. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή καθιερώνει τη γενική υποχρέωση της οντότητας να τεκµηριώνει επαρκώς µε κατάλληλα παραστατικά (τεκµήρια) κάθε συναλλαγή ή γεγονός που καταχωρείται στα λογιστικά της αρχεία (βιβλία). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή αναθέτει στην διοίκηση της οντότητας τη θέση σε λειτουργία κατάλληλων δικλίδων αναφορικά µε την τεκµηρίωση των συναλλαγών και τη δυνατότητα συσχέτισης των συναλλαγών µε τα λογιστικά αρχεία και τις χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις. Περαιτέρω, η ίδια παράγραφος απαιτεί τη θέση σε λειτουργία δικλίδων µε στόχο την εύλογη διασφάλιση της αυθεντικότητας των παραστατικών των συναλλαγών και την ακεραιότητα του περιεχοµένου τους, µε σκοπό την επιβεβαίωση της προέλευσής τους και την τεκµηρίωση της συναλλαγής Με τον όρο «ακεραιότητα του περιεχοµένου» νοείται ότι το περιεχόµενο ενός παραστατικού (λογιστικού στοιχείου, π.χ. τιµολογίου) δεν έχει αλλοιωθεί, σε σχέση µε ό,τι προδιαγράφει ο παρών νόµος ή µε ό,τι καθορίσθηκε από τον εκδότη του εν λόγω παραστατικού. Η προέλευση του παραστατικού αναφέρεται στη διασφάλιση της ταυτότητας του εκδότη του παραστατικού ή του προµηθευτή ανα- 148

151 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. λόγως. Πλήρεις ορισµοί αυτών των εννοιών παρατίθενται στο Παράρτηµα Α (Γλωσσάριο όρων) Από τη διάταξη της περίπτωσης (β) της παραγράφου 7 προκύπτει ότι τα διάφορα έσοδα και έξοδα της οντότητας δύνανται να καταχωρούνται στα λογιστικά βιβλία του απλογραφικού λογιστικού συστήµατος ή του διπλογραφικού λογιστικού συστήµατος (ηµερολόγιο, καθολικό) µε συγκεντρωτική εγγραφή, εφόσον ανάλυση (απαιτούµενες αναλυτικές πληροφορίες) προκύπτει από άλλα τηρούµενα βοηθητικά αρχεία, καταστάσεις, κλπ. της οντότητας, και µε την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η δυνατότητα διενέργειας οποιουδήποτε ελέγχου µε αποτελεσµατικό τρόπο Ιδιαίτερα, για τις πολύ µικρές οντότητες της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 που χρησιµοποιούν απλογραφικό σύστηµα, από το συνδυασµό των διατάξεων του άρθρου αυτού και των διατάξεων του άρθρου 12 προκύπτει ότι για τις λιανικές πωλήσεις µε τη χρήση φορολογικών µηχανισµών (παράγραφοι 8 και 9 του άρθρου 12) η σχετική καταχώρηση στα λογιστικά βιβλία δύναται να διενεργείται µε µία εγγραφή κατά περίοδο (τρίµηνο) και το σχετικό ποσό θα προκύπτει ως η διαφορά του σωρευτικού αθροίσµατος πωλήσεων του µηχανισµού κατά την έναρξη και τη λήξη της περιόδου (µήνας ή τρίµηνο, κατά περίπτωση). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή θέτει ιδιαίτερους κανόνες για την παρακολούθηση των παραλαµβανόµενων και αποστελλόµενων αποθεµάτων, είτε έχουν τιµολογηθεί είτε όχι. Η έννοια των αποθεµάτων παρατίθεται στο Παράρτηµα Α. Η οντότητα απαιτείται να είναι σε θέση να τεκµηριώνει οποτεδήποτε στη διάρκεια του χρόνου, τις για οποιοδήποτε σκοπό, διακινήσεις αγαθών, απευθείας ή µέσω τρίτου. Το παραστατικό διακίνησης µπορεί να φέρει οποιονδήποτε κατάλληλο, ενδεικτικό της φύσης του, τίτλο, όπως «Παραστατικό ιακίνησης», «ελτίο Αποστολής», «Συνοδευτικό ιακίνησης Αποθεµάτων», «Έγγραφο διακίνησης µη τιµολογηθέντων αποθεµάτων» «Συγκεντρωτικό δελτίο διακίνησης», κλπ Το παραστατικό διακίνησης εκδίδεται, σε κατάλληλο χρόνο, για την αποστολή ή την παράδοση ή τη διακίνηση των αποθεµάτων, συνοδεύει τα αποθέµατα µέχρι τον τελικό προορισµό τους και διαφυλάσσεται από τους αντισυµβαλλό- µενους, πλην των ιδιωτών. εν απαιτείται έκδοση παραστατικού διακίνησης εφόσον εκδίδεται άµεσα τιµολόγιο πώλησης που συνοδεύει τα αγαθά κατά τη διακίνησή τους, δηλαδή στην περίπτωση αυτή το τιµολόγιο είναι και έγγραφο διακίνησης. Επί ηλεκτρονικής έκδοσης παραστατικού απαιτείται να υπάρχει πρόσβαση στα δεδοµένα του στοιχείου στη διάρκεια της διακίνησης για ελεγκτικούς σκοπούς. ιευκρινίζεται επίσης, ότι το παραστατικό διακίνησης εκδίδεται ανεξάρτητα από το εάν η διακίνηση διενεργείται µε µεταφορικά µέσα του πωλητή ή οποιουδήποτε τρίτου Στην ειδική περίπτωση διακίνησης αγαθών και διανοµής αγαθών, που η παραδιδόµενη ποσότητα καθορίζεται από τον παραλήπτη µετά την έναρξη της διακίνησης, στο εκδιδόµενο στοιχείο διακίνησης, στη θέση των στοιχείων του αντισυµβαλλόµενου, αναγράφεται η λέξη «ιάφοροι» («Συγκεντρωτικό δελτίο διακί- 149

152 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ νησης»). Κατά την παράδοση των αποθεµάτων, εκδίδονται για κάθε επιµέρους παράδοση είτε άµεσα τα παραστατικά πώλησης (τιµολόγια, αποδείξεις λιανικών πωλήσεων), είτε παραστατικά διακίνησης αποθεµάτων είτε τηρείται αρχείο µε τις απαιτούµενες πληροφορίες (είδος και ποσότητα) των παραδιδόµενων αγαθών, κατά παραλήπτη. Κατά την επιστροφή των µη παραδοθέντων αποθεµάτων δύναται να εκδίδεται σχετικό παραστατικό στο οποίο αναγράφεται το είδος και η ποσότητα των επιστρεφοµένων αποθεµάτων είτε να αναγράφεται το υπόλοιπο της επιστρεφόµενης ποσότητας στο αρχικό παραστατικό, είτε να ενηµερώνεται σχετικό αρχείο εν απαιτείται η έκδοση του παραστατικού διακίνησης στις εξής περιπτώσεις: α) όταν διακινούνται αποθέµατα µεταξύ επαγγελµατικών εγκαταστάσεων της ίδιας οντότητας, οι οποίες βρίσκονται στον ίδιο ή σε συνεχόµενο κτιριακό χώρο, β) όταν η οντότητα χρησιµοποιεί εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε παρακεί- µενα ακίνητα ή σε ακίνητα κείµενα το ένα αντίκρυ του άλλου και είναι ευχερής η διενέργεια ελεγκτικών επαληθεύσεων επί της ποσοτικής διακίνησης των αποθε- µάτων της οντότητας, γ) παράδοσης αγροτικών προϊόντων από παραγωγούς, είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α., εφόσον το παραστατικό διακίνησης εκδίδεται από τον παραλήπτη αυτών (οντότητα). Στην περίπτωση αυτή αντίγραφο του παραστατικού διακίνησης παραδίδεται ή αποστέλλεται στον παραγωγό, δ) ειδικά, για την διακίνηση αγοραζοµένου γάλακτος που παραλαµβάνεται από αγρότες-παραγωγούς (κτηνοτρόφοι), ανεξάρτητα εάν οι παραγωγοί αυτοί εντάσσονται στο κανονικό ή ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., δύναται να εκδίδεται από τις παραλαµβάνουσες οντότητες το παραστατικό διακίνησης, σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στις παραγράφους 8 και 9 του άρθρου 5. Εναλλακτικά, η παραλαµβάνουσα οντότητα δύναται να καταχωρεί σε κατάλληλο αρχείο (κατάσταση) µε την παραλαβή του γάλακτος, τα στοιχεία των εµπλεκοµένων µερών, την ποσότητα και το είδος (ζωϊκή προέλευση) του διακινούµενου γάλακτος, καθώς και την ηµεροµηνία που γίνεται η διακίνηση. Για τις ανάγκες της οντότητας που παραδίδει το γάλα, δίνεται από την παραλαµβάνουσα οντότητα αντίγραφο της συνταχθείσας κατάστασης ή άλλη δήλωση µε ανάλογο περιεχόµενο, ε) τα οριζόµενα στην παράγραφο (δ) έχουν εφαρµογή και σε ανάλογες περιπτώσεις παραλαβής διαφόρων αποθεµάτων από διαφορετικά πρόσωπα, στ) για τη διακίνηση ελαιοκάρπου από τους ελαιώνες των παραγωγών-αγροτών προς τα ελαιοτριβεία για έκθλιψη, δεδοµένου ότι η µεταφορά ελαιοκάρπου παρουσιάζει ιδιοµορφίες (δυσχέρειες στη συγκέντρωση, άγνωστο βάρος, µεταφορά µε διάφορα µεταφορικά µέσα κ.λπ.), ζ) διακίνηση αγαθών από τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 39, µεταξύ των οποίων είναι και οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α., δεδοµένου ότι δεν υπόκεινται στις ρυθµίσεις αυτού του νόµου, δεν υποχρεούνται στην παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των αποθεµάτων τους, η) διακίνηση παγίων (υπό την προϋπόθεση ότι δεν διακινούνται µε σκοπό την 150

153 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. πώληση τους) και διακίνηση ανταλλακτικών παγίων µεταξύ των εγκαταστάσεων της οντότητας, εφόσον δεν αποτελούν γι αυτήν αντικείµενο εµπορίας και προορίζονται αποκλειστικά για την αποκατάσταση βλαβών στις εγκαταστάσεις της, θ) διακίνηση κατεστραµµένων αποθεµάτων µε σκοπό την απόρριψη αυτών, ι) διακίνηση αγαθών που δεν έχουν καµία εµπορευµατική αξία για τον αποστολέα, για τον παραλήπτη ή για κάποιον τρίτο, διαζευκτικά ή αθροιστικά και η διάθεσή αυτών αυτούσιων ή µη, δεν επιφέρει κανένα έσοδο. εν εκδίδεται δηλαδή, το εν λόγω στοιχείο για τη διακίνηση άχρηστων ή ακατάλληλων εµπορευµάτων, προϊόντων ή υπολειµµάτων (π.χ. περισυλλογή και διακίνηση προς καταστροφή ή ανακύκλωση, ληγµένων φαρµακευτικών προϊόντων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν ενσωµατώνουν καµία εµπορευµατική αξία), σε χώρους απόρριψης (π.χ. χω- µατερές, κ.λπ.), ια) για τις διακινήσεις των αποθεµάτων, τα οποία διατίθενται µέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις διακινήσεις φυσικού αερίου, ύδατος, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύµατος και θερµικής ενέργειας, ιβ) για τις διακινήσεις βιοµηχανικών και βιοτεχνικών ειδών από λιανοπωλητές που διαθέτουν τα εµπορεύµατα τους αποκλειστικά σε κινητές λαϊκές αγορές, σε παζάρια και στο πλανόδιο εµπόριο (πλανόδιοι πωλητές κινητά καταστήµατα), λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των υπόψη συναλλαγών, υπό την προϋπόθεση ότι φέρουν µαζί τους τα παραστατικά αγορών των αποθεµάτων τους (επισηµαίνεται ότι, η απαλλαγή αυτή δεν ισχύει για τις διακινήσεις αγροτικών προϊόντων, προς και από τις λαϊκές αγορές), ιγ) για τη διακίνηση από τους τεχνικούς των αναγκαίων εργαλείων και µηχανη- µάτων για την εκτέλεση και διεκπεραίωση των εργασιών τους, ιδ) για τη διακίνηση εφηµερίδων και περιοδικών προς τα ΕΛ.ΤΑ. και τους συνδροµητές από τις επιχειρήσεις έκδοσης ή διακίνησης των ειδών αυτών, ιε) για τις επαναλαµβανόµενες χονδρικές πωλήσεις φαρµάκων, οπτικών και λοιπών ειδών στο δηµόσιο ή σε άλλο ασφαλιστικό ταµείο, όταν τα πωλούµενα είδη παραδίδονται στους ασφαλισµένους, ιστ) για τη διακίνηση υλικών εκσκαφής (µπάζα) είτε αυτά διακινούνται µε ιδιόκτητα φορτηγά ή οχήµατα τρίτου, καθόσον τα είδη αυτά δεν συµπληρώνουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά των αποθεµάτων, ιζ) για τη διακίνηση (α) αυτούσιων λατοµικών προϊόντων (άµµου, σκύρου κ.λπ.) από κατασκευαστικές οντότητες, τα οποία παράγονται από τις ίδιες οντότητες για τα έργα που εκτελούνται από αυτές, (β) µεταλλεύµατος, από εργοτάξιο σε εργοτάξιο και από εργοτάξιο σε χώρους αποθήκευσης, επεξεργασίας και εκφόρτωσης, κατά περίπτωση, που ενεργούνται από µεταλλευτικές οντότητες και (γ) πέτρας, χαλικιού, αργιλοπετρώµατος και αργιλοχώµατος, από οντότητες παραγωγής αδρανών υλικών, ασβέστη και τσιµέντου, από τους χώρους περισυλλογής ή εξόρυξης στους χώρους επεξεργασίας, ιη) για τη διακίνηση από τα γραφεία τελετών ειδών που έχουν σχέση µε το αντικείµενο των εργασιών των εν λόγω γραφείων µε τα ειδικά διασκευασµένα αυτοκίνητά τους, ιθ) σε περίπτωση µεταφοράς επαγγελµατικής εγκατάστασης της οντότητας. 151

154 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Περιεχόµενο παραστατικού διακίνησης. Στο περιεχόµενο του στοιχείου διακίνησης, αναφέρονται κατ ελάχιστο, οι εξής πληροφορίες: α) πλήρης επωνυµία ή το ονοµατεπώνυµο, η διεύθυνση και ο Α.Φ.Μ. αποστολέα και παραλήπτη, β) η ποσότητα και το είδος των διακινούµενων αγαθών αναλυτικά και γ) η ηµεροµηνία που έγινε η διακίνηση. Οίκοθεν νοείται ότι αναγράφεται η διεύθυνση στην οποία παραδίδονται τα αγαθά, εάν διαφέρει από τη διεύθυνση της έδρας του παραλήπτη. Σηµειώνεται ότι, δεν υπάρχει η υποχρέωση αναγραφής, µεταξύ άλλων, της ώρας παράδοσης ή αποστολής, του αριθµού κυκλοφορίας του φορτηγού αυτοκινήτου ή του πλωτού µέσου, του τόπου αποστολής και του τόπου προορισµού κ.λπ. χωρίς να συνιστά παράβαση η αναγραφή οποιουδήποτε επιπλέον περιεχοµένου. Ωστόσο, η εµπλεκόµενη οντότητα έχει σε κάθε περίπτωση την υποχρέωση να τεκµηριώνει επαρκώς τη διακίνηση των αποθεµάτων της Έκδοση σε ηλεκτρονική µορφή Το παραστατικό διακίνησης αποθεµάτων, µπορεί να εκδίδεται σε ηλεκτρονική µορφή, εφόσον µε κατάλληλες δικλείδες διασφαλίζεται ότι, ο χρόνος έκδοσης αυτού είναι πριν από την έναρξη της διακίνησης των αποθεµάτων (π.χ. αποστολή δελτίου αποστολής στον παραλήπτη στο σώµα ηλεκτρονικής επιστολής ). Για την έκδοση, σε ηλεκτρονική µορφή, του στοιχείου διακίνησης αποθεµάτων εφαρµόζονται αναλογικά τα αναφερόµενα στα άρθρα 14 και 15 του παρόντος νόµου περί ηλεκτρονικού τιµολογίου και αυθεντικότητας, ακεραιότητας και αναγνωσιµότητάς του. ιευκρινίζεται ότι, η έκδοση σε ηλεκτρονική µορφή του στοιχείου διακίνησης αποθεµάτων µπορεί να διενεργείται και µέσω παρόχων ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Επίσης, το στοιχείο διακίνησης αποθεµάτων ως συνοδευτικό στοιχείο διακίνησης µπορεί να βρίσκεται, κατά τη διάρκεια της διακίνησης, σε οποιοδήποτε µέσο αποθήκευσης σε ηλεκτρονική µορφή, µε δυνατότητα ανάγνωσης στην περίπτωση που αυτό απαιτηθεί από το φορολογικό έλεγχο, ενώ στον αντισυµβαλλό- µενο µπορεί να παραδίδεται, οµοίως, σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική µορφή. Ανάλογη εφαρµογή υπάρχει και όταν το τιµολόγιο πώλησης υποκαθιστά το παραστατικό (δελτίο) διακίνησης Επισηµαίνεται ότι όλες οι αποφάσεις για µη έκδοση δελτίου αποστολής ή την έκδοσή του κατά διαφορετικό τρόπο, οι οποίες είχαν εκδοθεί από τους Προϊσταµένους.Ο.Υ. ή τους Επιθεωρητές βάσει των εξουσιοδοτικών διατάξεων του προϊσχύσαντος Κ.Β.Σ. ή του Κ.Φ.Α.Σ. παύουν να ισχύουν από 1ης Ιανουαρίου 2015 και µετά. Παράγραφος Η παράγραφος 9 καθορίζει τις ελάχιστες προϋποθέσεις για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που θέτει η παράγραφος 8 για τις δικλίδες παρακολούθησης των αποθεµάτων. Συγκεκριµένα, η παράγραφος 9 ορίζει ότι εκπληρώνεται η υποχρέωση της παραγράφου 8 όταν η οντότητα τηρεί µε τάξη, πληρότητα και ορθότητα τα παραστατικά στοιχεία διακίνησης ή τα τιµολόγια πώλησης ή τις αποδείξεις λιανικής πώλησης, κατά περίπτωση, που εκδίδει ή λαµβάνει για τις σχετικές διακινήσεις των αγαθών, ώστε η οντότητα να είναι σε θέση να τεκµηριώνει οποτεδήποτε τις διακινήσεις αυτών. Συνεπώς, δεν γεννάται υποχρέωση ενηµέ- 152

155 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. ρωσης ή τήρησης ιδιαίτερου αρχείου για τα διακινούµενα αγαθά κατά ποσότητα ή και αξία («βιβλίο αποθήκης»). Φυσικά, κάθε οντότητα δύναται (δεν υποχρεούται) να τηρεί ηλεκτρονικό ή χειρόγραφο αρχείο ποσοτικής διακίνησης των αποθεµάτων για διαχειριστικούς σκοπούς Η παράγραφος 9 ρυθµίζει επίσης την περίπτωση στην οποία η οντότητα παραλαµβάνει αποθέµατα από οποιονδήποτε (είτε υπόχρεο σε έκδοση στοιχείου διακίνησης ή πώλησης, είτε όχι) και για οποιοδήποτε σκοπό (όπως αγορά, πώληση, απλή διαµεσολάβηση προς πώληση, αποθήκευση, φύλαξη, ή για επεξεργασία, κλπ.), τα οποία δεν συνοδεύονται από στοιχείο διακίνησης ή πώλησης για οποιοδήποτε λόγο (ο αποστέλλων τα αγαθά αρνείται ή δεν είναι υπόχρεος σε έκδοση παραστατικού διακίνησης ή εκ παραδροµής δεν εξέδωσε). Στην περίπτωση αυτή ορίζεται ότι η οντότητα οφείλει να καταχωρεί σε κατάλληλο αρχείο τις απαιτούµενες πληροφορίες της παραγράφου 8(α) έως και 8(γ), αµελλητί µε την παραλαβή των αποθεµάτων. Για τη σχετική παραλαβή, η οντότητα δύναται να εκδώσει σχετικό παραστατικό µε τα εν λόγω στοιχεία και να αποστείλει αντίγραφο αυτού του παραστατικού ή τις σχετικές πληροφορίες στο εµπλεκόµενο µέρος. Στην περίπτωση παραλαβής πωληθέντων αγαθών που επιστρέφονται από τον αγοραστή χωρίς να συνοδεύονται από παραστατικό διακίνησης, η παραλαµβάνουσα οντότητα δύναται, εναλλακτικά, να εκδώσει άµεσα πιστωτικό παραστατικό πώλησης Οίκοθεν νοείται ότι στις περιπτώσεις όπου κατά την παραλαβή αποθε- µάτων διαπιστώνονται πλεονάσµατα ή ελλείµµατα σε σχέση µε τις ποσότητες που αναφέρονται (κατά περίπτωση) στο παραστατικό διακίνησης ή στο τιµολόγιο πώλησης, η οντότητα καταχωρεί σε κατάλληλο αρχείο τα ορθά δεδοµένα για τις πληροφορίες της παραγράφου 8(α) έως και 8(γ) ή εκδίδει σχετικό παραστατικό. Η οντότητα διαβιβάζει τις σχετικές πληροφορίες ή αποστέλλει αντίγραφο του εν λόγω παραστατικού στο εµπλεκόµενο µέρος για δική του ενηµέρωση Η αναφορά της παραγράφου 9 σε υποχρέωση τήρησης των αποδείξεων λιανικής σε καµία περίπτωση δεν εισάγει υποχρέωση αναγραφής του είδους και της ποσότητας των διακινούµενων αγαθών σε αυτές. Άλλωστε, το περιεχόµενο των αποδείξεων λιανικής πώλησης αναφέρεται περιοριστικά στην παράγραφο 2 του άρθρου 12 και δεν περιλαµβάνει το είδος και την ποσότητα των διακινούµενων αγαθών, σύµφωνα και µε την Οδηγία 2006/112/ΕΕ. Στην προκείµενη περίπτωση, η αναφορά στις «αποδείξεις λιανικής», για όσες οντότητες πωλούν αγαθά λιανικώς, έχει την έννοια ότι η εµπλεκόµενη οντότητα δύναται να τεκµηριώνει τα αποθέµατα που κατέχει µε τα παραστατικά διακίνησης και τα τιµολόγια (χονδρικής) που εκδίδει ή λαµβάνει, καθώς επίσης και µε το σύνολο των πωλήσεων λιανικής χρησιµοποιώντας έµµεσες προσεγγιστικές ελεγκτικές τεχνικές. Για παράδειγµα, µπορεί να εκτιµηθεί, κατά προσέγγιση, η αξία κτήσης των πωληθέντων λιανικώς αποθεµάτων µε βάση ένα γενικό (µέσο) ποσοστό µικτού κέρδους, ώστε να αποκτηθεί εύλογη διασφάλιση της διακίνησης των αποθεµάτων. 153

156 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράγραφος Η παράγραφος αυτή δίνει τη δυνατότητα για αλλαγή σε οριστικοποιηµένες εγγραφές στα λογιστικά αρχεία, µε τη βασική προϋπόθεση ότι είναι δυνατόν να προσδιοριστεί µε ασφάλεια το αρχικό περιεχόµενο των αρχείων και η ηµερο- µηνία που έγινε η αλλαγή. Η διόρθωση δύναται να γίνεται µε οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο (π.χ. αντιλογισµός ή χρήση αρνητικών εγγραφών). Παράγραφος Η οντότητα µπορεί να συγχωνεύει ή να συνενώνει λογιστικά αρχεία µε την προϋπόθεση ότι υπάρχει ασφαλής πρόσβαση στις υποκείµενες πληροφορίες πριν τη συγχώνευση ή συνένωσή τους. Η διάταξη αυτή ορίζει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την συνένωση ή συγχώνευση λογιστικών αρχείων είναι ότι από το λογιστικό αρχείο που προκύπτει από την ενέργεια αυτή, πρέπει να παρέχονται τουλάχιστον τα δεδοµένα των συγχωνευοµένων ή συνενωµένων αρχείων, δηλαδή πρέπει να είναι διαθέσιµες όλες οι ενδείξεις και οι πληροφορίες των λογιστικών αρχείων που συνενώθηκαν ή συγχωνεύθηκαν. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι, για τις ανάγκες αυτού του νόµου, τα τηρούµενα λογιστικά αρχεία (βιβλία και παραστατικά) πρέπει να είναι διαθέσιµα στα αρµόδια ελεγκτικά όργανα εντός ευλόγου χρονικού περιθωρίου. Σηµειώνεται ότι άλλα νοµοθετήµατα δύναται να ρυθµίζουν µε διαφορετικό τρόπο το θέµα της πρόσβασης στα λογιστικά αρχεία (σχετικές και οι διατάξεις των άρθρων 14 και 24 του Ν. 4174/2013). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι όταν σύµφωνα µε το νόµο αυτό (σχετικές και οι διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 3) τα λογιστικά στοιχεία συντάσσονται σε γλώσσα άλλη από την Ελληνική για συναλλαγές είτε εντός είτε εκτός της Ελληνικής επικράτειας, η οντότητα υποχρεούται να παράσχει στις αρµόδιες αρχές, εντός ευλόγου χρόνου, µετάφραση των εν λόγω αρχείων για σκοπούς του ελέγχου. Παράγραφος Η οντότητα έχει τη δυνατότητα, χωρίς τυπικές ή άλλες προϋποθέσεις, να αναθέσει σε τρίτο πρόσωπο (εξωτερικό λογιστή) την τήρηση ή ενηµέρωση µέρους ή του συνόλου του λογιστικού της συστήµατος ή την σύνταξη των χρηµατοοικονοµικών της καταστάσεων. Σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντα νόµου, ορίζεται ρητά ότι η ανάθεση της τήρησης η ενηµέρωσης του λογιστικού συστήµατος σε τρίτο πρόσωπο δεν απαλλάσσει τη διοίκηση της οντότητας από την σχετική ευθύνη που προκύπτει, για τα λογιστικά αρχεία και τις χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις. 154

157 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Άρθρο 6 Χρόνος ενημέρωσης λογιστικών αρχείων Παράγραφος Η ενηµέρωση των βιβλίων στα χρονικά όρια που θέτει η παράγραφος αυτή αφορά την καταχώρηση των εκδιδόµενων και λαµβανόµενων παραστατικών. Η υποχρέωση του άρθρου αυτού εκπληρούται όταν η οντότητα καταχωρεί εντός των τιθέµενων χρονικών ορίων, από τη λήξη του µήνα ή τριµήνου κατά περίπτωση, είτε τη λογιστική είτε τη φορολογική βάση, κατά την παράγραφο 5 του άρθρου 3. Εξυπακούεται ότι η καταχώρηση λογιστικής και φορορογικής φάσης δύναται να πραγµατοποιείται και ταυτόχρονα, εντός των χρονικών ορίων του άρθρου Όταν εντός των τιθέµενων χρονικών ορίων καταχωρείται, κατ επιλογή της οντότητας, µόνο η µία εκ των δύο βάσεων (είτε η λογιστική είτε η φορολογική), η παρακολούθηση της άλλης βάσης δύναται να γίνεται συγκεντρωτικά οποτεδήποτε και σε κάθε περίπτωση έγκαιρα για την σύνταξη των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων και τη συµµόρφωση µε τη φορολογική νοµοθεσία. Για παράδειγµα, µια οντότητα που συντάσσει ισολογισµό, δύναται να επιλέξει να καταχωρεί στα βιβλία της τα εκδιδόµενα και λαµβανόµενα παραστατικά βάσει των αξιών που καθορίζονται από τα λογιστικά πρότυπα (Ελληνικά ή.π.χ.α., κατά περίπτωση), δηλαδή µε τη λογιστική τους βάση (αξία). Στην περίπτωση αυτή πληρούται η εκ του νόµου υποχρέωση και η εν λόγω οντότητα δύναται στη συνέχεια να καταχωρήσει στο λογιστικό της σύστηµα και τη φορολογική βάση Εναλλακτικά, η ίδια οντότητα δύναται να επιλέξει να καταχωρεί στα βιβλία της τα εκδιδόµενα και λαµβανόµενα παραστατικά βάσει των αξιών που καθορίζονται από τη φορολογική νοµοθεσία, δηλαδή µε την φορολογική τους βάση. Στην περίπτωση αυτή πληρούται η εκ του νόµου υποχρέωση και η εν λόγω οντότητα δύναται στη συνέχεια να καταχωρήσει στο λογιστικό της σύστηµα και τη λογιστική βάση. Παράγραφος Σε ό,τι αφορά τον προσδιορισµό της ποσότητας των αποθεµάτων, ορίζεται ότι ο εν λόγω προσδιορισµός διενεργείται σε κατάλληλο χρόνο που διασφαλίζει την αξιοπιστία των δεδοµένων σε σχέση µε την ηµεροµηνία αναφοράς των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων της οντότητας. ηλαδή, ο χρόνος προσδιορισµού των αποθεµάτων (φυσική απογραφή) καθορίζεται από τα πραγµατικά δεδοµένα µιας οντότητας, λαµβάνοντας υπόψη και τα αναφερόµενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 4 και την ανάγκη διασφάλισης της αξιοπιστίας του ποσοτικού προσδιορισµού των αποθεµάτων στο τέλος της ηµεροµηνίας αναφοράς (ηµερο- µηνία τέλους χρήσης ή ηµεροµηνία ισολογισµού) Ο χρόνος αυτός µπορεί να απέχει από το τέλος της ηµεροµηνίας αναφοράς, ιδίως όταν η οντότητα τηρεί αναλυτικό αρχείο ποσοτικής διακίνησης αποθε- µάτων (βιβλίο αποθήκης) ή όταν ο αριθµός ή και η ποσότητα των διακινήσεων 155

158 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ δεν είναι σηµαντική. Σε άλλες περιπτώσεις που η οντότητα εφαρµόζει έµµεσες τεχνικές στον προσδιορισµό της ποσότητας των αποθεµάτων της απογραφής, η σχετική διαδικασία δύναται να γίνεται µε αξιοπιστία και σε χρόνο αποµακρυσµένο από το τέλος της περιόδου (π.χ. προσδιορισµός ιχθυόµαζας ιχθυοτροφείων). Τέλος, σηµειώνεται ότι όταν εφαρµόζεται η µέθοδος της λιανικής (retail method) δεν γίνεται ποσοτικός προσδιορισµός των αποθεµάτων και η εκτίµηση της αξίας του τελικού αποθέµατος δύναται επίσης να γίνεται µε ασφάλεια σε χρόνο αποµακρυσµένο από το τέλος της περιόδου Σε κάθε περίπτωση, και ανεξάρτητα από το χρόνο που διενεργείται ο ποσοτικός προσδιορισµός των αποθεµάτων, η οντότητα είναι υποχρεωµένη να έχει τεκµηριώσει µε αξιόπιστο τρόπο τις ποσότητες της απογραφής εντός των χρονικών ορίων σύνταξης των χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων της περιόδου Σηµειώνεται ότι οι ρυθµίσεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, όπως και της σχετικής παραγράφου 4 του άρθρου 4, δύνανται να εφαρµόζονται για τον προσδιορισµό της ποσότητας (και όχι και της επιµέτρησης) των αποθεµάτων της 31ης εκεµβρίου 2014, δεδοµένου άλλωστε ότι η απογραφή λήξης της 31 εκεµβρίου 2014 είναι η απογραφή έναρξης την 1 Ιανουαρίου Άρθρο 7 Διαφύλαξη λογιστικών αρχείων Παράγραφος Η παράγραφος αυτή αναφέρεται στις προθεσµίες φύλαξης των λογιστικών αρχείων Από τις διατάξεις του παρόντος νόµου δεν ορίζεται ο τόπος τήρησης και διαφύλαξης των βιβλίων και των στοιχείων. Συνεπώς αυτά µπορούν να τηρούνται και να φυλάσσονται οπουδήποτε, ακόµη και κατά την διάρκεια της περιόδου που αφορούν, µε την προϋπόθεση να επιδεικνύονται και να δίνονται στον έλεγχο όταν αυτά ζητηθούν, εντός ευλόγου χρόνου. Σηµειώνεται ωστόσο ότι άλλα νοµοθετή- µατα δύναται να ρυθµίζουν µε διαφορετικό τρόπο το θέµα της διαφύλαξης των βιβλίων και των στοιχείων (σχετικές και οι διατάξεις του της παρ. 2 του άρθρου 13 του Ν. 4174/2013). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παρέχει τη δυνατότητα διαφύλαξης σε οποιαδήποτε µορφή (έντυπη ή ηλεκτρονική) των τηρούµενων λογιστικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων), ανεξάρτητα από τον τρόπο τήρησης αυτών (χειρόγραφα ή µηχανογραφικά) Παρέχεται η δυνατότητα, για τους σκοπούς αυτού του νόµου, αρχεία που αρχικά δηµιουργούνται σε έντυπη µορφή να ψηφιοποιούνται και να φυλάσσονται στη νέα µορφή ακόµα και κατά τη διάρκεια της εκάστοτε τρέχουσας περιόδου Η δυνατότητα διαφύλαξης των λογιστικών αρχείων σε ηλεκτρονικά µέσα, κατά τα οριζόµενα στην παράγραφο αυτή, παρέχεται για το σύνολο των τηρούµενων, εκδιδόµενων και λαµβανόµενων λογιστικών αρχείων (βιβλίων και παραστα- 156

159 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. τικών κατά περίπτωση, µετά την 31η εκεµβρίου Η δυνατότητα αυτή παρέχεται επίσης και για τα παραστατικά (στοιχεία) µε ηµεροµηνία έκδοσης πριν την 1/1/2015 αλλά δεν παρέχεται για τα τηρούµενα µέχρι 31 εκεµβρίου 2014 βιβλία. Γενικά ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Άρθρο 8 Τιμολόγιο πώλησης 8.1 Οι ρυθµίσεις του κεφαλαίου αυτού ενσωµατώνουν στο εσωτερικό δίκαιο τις σχετικές ρυθµίσεις της Οδηγίας 2006/112/ΕΕ. Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, δίνεται ο ορισµός της έννοιας του τιµολογίου, καθορίζεται η ευθύνη του πωλητή για την έκδοση τιµολογίου πώλησης και παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης τι- µολογίου από άλλα πρόσωπα. Επίσης, παρέχεται απαλλαγή από την έκδοση τι- µολογίου στο δηµόσιο και λοιπούς οργανισµούς δηµοσίου δικαίου, για δραστηριότητες ή πράξεις, που πραγµατοποιούν ως δηµόσια εξουσία, µε την προϋπόθεση ότι οι πράξεις αυτές δεν υπόκεινται σε Φ.Π.Α.. Ακόµα, αντιµετωπίζονται ειδικά θέµατα που αφορούν την τιµολόγηση (άρνηση έκδοσης τιµολογίου, τιµολόγηση στην περίπτωση µη υπόχρεου σε έκδοση τιµολογίου, πώληση αγαθών για λογαριασµό τρίτου). Τέλος, ορίζεται ότι τα εκδοθέντα ή ληφθέντα τιµολόγια, αποτελούν µέρος των λογιστικών αρχείων της οντότητας. 8.2 Η έννοια της χονδρικής πώλησης αγαθών και υπηρεσιών δεν ορίζεται στις διατάξεις αυτές, προκύπτει όµως εξ αντιδιαστολής µε την έννοια της λιανικής (ιδιώτες καταναλωτές). Συνεπώς, εκδίδεται τιµολόγιο, για πωλήσεις προς άλλη οντότητα που ασκεί επιχειρηµατική δραστηριότητα ή το ηµόσιο ή Ν.Π... ή µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πρόσωπα ή αγρότες του ειδικού καθεστώτος του Φ.Π.Α. ή εξαγωγές ή γενικά πρόσωπα του άρθρου 1 του παρόντος νόµου. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή, σύµφωνα µε την Οδηγία 2006/112/ΕΕ ορίζει µε σαφήνεια ότι «τιµολόγιο» εκδίδεται για πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και σε κάθε περίπτωση συναλλαγής που υπόκειται σε Φόρο Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α.) Για την είσπραξη αποζηµιώσεων, επιδοτήσεων, οικονοµικών ενισχύσεων, επιστροφών τόκων, εισφορών και λοιπών συναφών εσόδων, δεν προβλέπεται ή έκδοση τιµολογίου από την Οδηγία 2006/112/ΕΕ. Η συναλλαγή δύναται να τεκµηριώνεται από παραστατικό που εκδίδει ο χορηγών το σχετικό ποσό ή η τράπεζα που το καταβάλλει (π.χ. απόφαση επιχορήγησης, βεβαίωση από τον ΟΠΕ- ΚΕΠΕ που περιλαµβάνει τα στοιχεία του δικαιούχου, το ποσό, την ηµεροµηνία ή άλλο ανάλογο στοιχείο). 157

160 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράγραφος Η απαιτούµενη αποδοχή (παράγραφος 2) του τιµολογίου πώλησης (ή έγγραφου που εξοµοιώνεται µε τιµολόγιο) εκ µέρους του παραλήπτη των αγαθών ή υπηρεσιών που υπόκεινται σε τιµολόγηση µπορεί να διενεργείται µε κάθε πρόσφορο τρόπο, έγγραφο ή ηλεκτρονικό. Ενδεικτικά, η εξόφληση του τιµολογίου θεωρείται ως έµµεση αποδοχή αυτού. Παράγραφος Παράδειγµα τιµολογίου της παραγράφου 3 (έγγραφο ή µήνυµα που τροποποιεί και αναφέρεται ειδικά και αναµφισβήτητα σε ένα αρχικό τιµολόγιο) είναι η περίπτωση όπου εκδίδεται συµπληρωµατικό / διορθωτικό τιµολόγιο για διόρθωση διαφορών αξίας που υπήρχαν στο αρχικά εκδοθέν τιµολόγιο (αναγραφή µικρότερης αξίας σε σχέση µε την ορθή). Παράγραφος Παραδείγµατα χρήσης διαφορετικής ονοµασίας για τιµολόγια πώλησης λόγω καθιερωµένων πρακτικών σε διάφορους κλάδους της οικονοµίας είναι οι λογαριασµοί, φορτωτικές, τραπεζικά, χρηµατιστηριακά, ταχυδροµικά παραστατικά, παραστατικά που εκδίδονται στις περιπτώσεις είσπραξης ανταποδοτικών τελών και λοιπών συναφών δικαιωµάτων από το ηµόσιο, καθώς και λοιπά έγγραφα τα οποία περιλαµβάνουν τα στοιχεία του τιµολογίου. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι η οντότητα που πωλεί αγαθά ή υπηρεσίες δύναται, αντί να εκδώσει η ίδια το σχετικό τιµολόγιο, να διασφαλίσει µε προηγού- µενη συµφωνία την έκδοσή του από το λήπτη των αγαθών ή των υπηρεσιών (αυτο-τιµολόγηση) ή από τρίτο πρόσωπο εξ ονόµατος και για λογαριασµό της. Ωστόσο η σχετική συµφωνία δεν απαλλάσσει την οντότητα από τη νόµιµη υποχρέωση να διασφαλίσει ότι θα εκδοθεί τιµολόγιο καθώς και από κάθε σχετική ευθύνη. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή προβλέπεται η έκδοση πιστωτικού τιµολογίου για εκπτώσεις, επιστροφές ή άλλες διαφορές. Τέτοιες διαφορές µπορεί να είναι η διαπίστωση ελλειµµάτων κατά την αποστολή και παράδοση των αγαθών, λανθασµένου υπολογισµού αξίας, λανθασµένη αναγραφή επωνυµίας, εσφαλµένης χρέωσης Φ.Π.Α. επί του αρχικά εκδοθέντος τιµολογίου και τυχόν άλλες διαφορές, που έχουν σχέση και επηρεάζουν το περιεχόµενο του αρχικού τιµολογίου. Επιση- µαίνεται ότι, σε κάθε περίπτωση το πιστωτικό τιµολόγιο εκδίδεται από πωλητή των αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο νόµο για την έκδοση τιµολογίου. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή καθιερώνεται η ευθύνη τρίτου που εκδίδει τιµολόγιο εξ ονόµατος και για λογαριασµό του πωλητή, να παρέχει όλες τις απαιτού- 158

161 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. µενες πληροφορίες για την τεκµηρίωση και καταχώρηση των σχετικών συναλλαγών από τον πωλητή, έγκαιρα για την εκπλήρωση υπ αυτού κάθε νόµιµης υποχρέωσης. Η παροχή των σχετικών πληροφοριών δύναται να γίνεται µε κάθε πρόσφορο τρόπο, κατ επιλογή των εµπλεκόµενων µερών, όπως αποστολή συγκεντρωτικής κατάστασης εκδοθέντων τιµολογίων µε τις απαιτούµενες πληροφορίες ή αντιγράφων των σχετικών τιµολογίων. Η παροχή της πληροφόρησης µπορεί να είναι σε έντυπη ή ηλεκτρονική µορφή. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ορίζονται οι προϋποθέσεις µη έκδοσης τιµολογίου πώλησης του παρόντος νόµου από τo δηµόσιο, τις περιφέρειες, τις νοµαρχίες, τους δήµους και τις κοινότητες, και τους λοιπούς οργανισµούς δηµοσίου δικαίου. Σηµειώνεται ότι όταν δεν πληρούνται όλες οι καθοριζόµενες σχετικές προϋποθέσεις, εκδίδεται οπωσδήποτε τιµολόγιο πώλησης από τα αναφερόµενα πρόσωπα. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ρυθµίζεται η περίπτωση στην οποία οντότητα που υπόκεινται στις ρυθµίσεις του παρόντος νόµου συναλλάσσεται ως αγοραστής µε πρόσωπα µη υπόχρεα στην έκδοση τιµολογίου. Για την περίπτωση αυτή η οντότητα αγοραστής υποχρεούται σε έκδοση σχετικού παραστατικού προς τεκ- µηρίωση της συναλλαγής. Το σχετικό παραστατικό αναφέρει: α) Την ηµεροµηνία έκδοσης. β) Την επωνυµία, τη διεύθυνση και τον αριθµό φορολογικού µητρώου του αντισυµβαλλόµενου. γ) Την ποσότητα και το είδος των παραδιδόµενων αγαθών ή την έκταση και το είδος των παρεχόµενων υπηρεσιών. δ) Την ηµεροµηνία κατά την οποία πραγµατοποιήθηκε ή ολοκληρώθηκε η παράδοση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών. ε) Την αξία µονάδας αγαθού ή υπηρεσίας, κατά περίπτωση, και το συνολικό ποσό της συναλλαγής. στ) Το είδος και το ποσό τυχόν φορολογικών επιβαρύνσεων. Σηµειώνεται ότι από τη διάταξη δεν εισάγεται ειδική ονοµασία για το σχετικό παραστατικό το οποίο δύναται να είναι ενδεικτικά, κάθε έγγραφη συµφωνία (συµφωνητικό), υπεύθυνη δήλωση, τιµολόγιο (αγοράς), «τίτλος κτήσης», απόδειξη δαπάνης, αρκεί να περιλαµβάνει όλα τα κατά τα ανωτέρω προαπαιτούµενα δεδο- µένα. Το σχετικό παραστατικό εκδίδεται στον καθοριζόµενο στο άρθρο 11 του παρόντος νόµου χρόνο έκδοσης. Σηµειώνεται επίσης ότι ο αναφερόµενος όρος «έκταση» στην περίπτωση παροχής υπηρεσίας, µαζί µε το σχετικό είδος, είναι προσδιοριστικοί παράγοντες της αξίας της υπηρεσίας. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι η λύση της παραγράφου 10 ακολουθείται και στην περίπτωση που η οντότητα συναλλάσσεται ως αγοραστής µε άλλη υποκείµενη στον παρόντα νόµο οντότητα, η οποία για οποιοδήποτε λόγο δεν εκδίδει 159

162 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ τιµολόγιο πώλησης, συµπεριλαµβανοµένης της περίπτωσης άρνησης έκδοσης τιµολογίου για το σύνολο ή µέρος της συναλλαγής. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει την υποχρέωση τρίτου (αντιπρόσωπος) που πωλεί, έναντι αµοιβής, αγαθά για λογαριασµό µιας οντότητας, και εκδίδει ο ίδιος το σχετικό παραστατικό πώλησης για λογαριασµό της, να εκδίδει και ένα έγγραφο-παραστατικό (εκκαθάριση), σε έντυπη ή ηλεκτρονική µορφή, για την τεκ- µηρίωση των πωλήσεων για λογαριασµό της οντότητας. Το έγγραφο περιλαµβάνει τις απαιτούµενες πληροφορίες και αποστέλλεται από τον εκδότη στην οντότητα έγκαιρα, για την εκπλήρωση κάθε νόµιµης υποχρέωσης Οίκοθεν νοείται ότι η υποχρέωση της παραγράφου 12 εκπληρούται και όταν η οντότητα αποστέλλει έγκαιρα στον τρίτο αντίγραφα των εκδιδόµενων τιµολογίων, αντί της σύνταξης και αποστολής ιδιαίτερου συγκεντρωτικού εγγράφου (εκκαθάριση). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι ειδικά για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από τρίτο (συνεταιριστικές οργανώσεις κ.λπ.), για λογαριασµό αγρότη παραγωγού, το έγγραφο της παραγράφου 12 (εκκαθάριση) εκδίδεται τουλάχιστον σε ετήσια βάση και αποστέλλεται στον αγρότη παραγωγό έγκαιρα για εκπλήρωση κάθε δικής του νόµιµης υποχρέωσης. Άρθρο 9 Περιεχόμενο τιμολογίου Παράγραφος Η παράγραφος αυτή (στοιχεία α έως ιζ) καθορίζει το υποχρεωτικό από την Οδηγία 2006/112/ΕΕ περιεχόµενο του τιµολογίου. Σηµειώνεται ότι, µε τις διατάξεις του στοιχείου (στ) της παραγράφου αυτής παρέχεται η δυνατότητα µη αναγραφής στο τιµολόγιο του είδους και της έκτασης των παρεχόµενων υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση ότι οι ενδείξεις αυτές (έκταση και είδος παρεχόµενων υπηρεσιών) προκύπτουν από άλλα έγγραφα, όπως είναι οι τυχόν καταρτισθείσες συµβάσεις, συµφωνητικά, καθώς και λοιπά έγγραφα στα οποία παραπέµπει το τιµολόγιο Εξαιρετικά, στα στοιχεία που εκδίδουν τα πρατήρια υγρών καυσίµων για χονδρικές πωλήσεις βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και υγραερίου αξίας µέχρι τριακόσια (300) ευρώ δύναται να αναγράφεται ο αριθµός κυκλοφορίας του µέσου µεταφοράς, αντί των στοιχείων της παραγράφου (δ) και (ε) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η συσχέτιση του εκδιδό- µενου παραστατικού µε την αγοράζουσα οντότητα και τα απαιτούµενα στοιχεία του τιµολογίου. Ο αριθµός κυκλοφορίας δύναται να αναγράφεται χειρόγραφα µε υπογραφή και σφραγίδα του εκδότη, εάν δεν εκτυπώνεται από το µηχανισµό έκδοσης παραστατικών πώλησης. 160

163 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παρέχει τη δυνατότητα έκφρασης των σχετικών ποσών που αναγράφονται στο τιµολόγιο σε οποιοδήποτε νόµισµα, εκτός του ποσού που αναφέρεται στο Φ.Π.Α. το οποίο εκφράζεται και στο εθνικό νόµισµα, ανεξάρτητα εάν αυτά αφορούν συναλλαγές στο εσωτερικό της χώρας ή µε το εξωτερικό Ιδιαίτερα, µε την παράγραφο 1.ζ ορίζεται ότι επί του τιµολογίου, µεταξύ άλλων, αναγράφεται και η ηµεροµηνία παράδοσης των αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών, όταν αυτή η ηµεροµηνία δεν συµπίπτει µε την ηµεροµηνία έκδοσης του τιµολογίου. Με αυτόν τον τρόπο δηµιουργείται τεκµήριο για την εφαρµογή της αρχής του δεδουλευµένου. Παράγραφος Η παράγραφος ορίζει ότι, για τους σκοπούς αυτού του νόµου και σύµφωνα µε την Οδηγία 2006/112/ΕΕ, το τιµολόγιο δεν απαιτείται να φέρει την υπογραφή του εκδότη. Ωστόσο, η υπογραφή του εκδότη επί του τιµολογίου µπορεί να απαιτείται από άλλη νοµοθεσία ή να είθισται ως καθιερωµένη επιχειρηµατική πρακτική. Άρθρο 10 Απλοποιημένο τιμολόγιο και Συγκεντρωτικό τιμολόγιο Παράγραφος Η παράγραφος αυτή επιτρέπει την έκδοση απλοποιηµένου τιµολογίου όταν το ποσό του τιµολογίου δεν υπερβαίνει το ποσό των 100 ευρώ, ή στην περίπτωση που το τιµολόγιο αυτό τροποποιεί και αναφέρεται ειδικά και αναµφισβήτητα σε ένα αρχικά εκδοµένο τιµολόγιο (παράγραφος 3 του άρθρου 8). Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι το περιεχόµενο του απλοποιηµένου τι- µολογίου πρέπει να περιλαµβάνει: α) την ηµεροµηνία έκδοσης του τιµολογίου, β) προσδιορισµό της οντότητας που πωλεί τα αγαθά ή τις υπηρεσίες, γ) τον προσδιορισµό των αγαθών ή των υπηρεσιών που προσφέρονται, δ) το ποσό του Φ.Π.Α. που οφείλεται ή τις απαιτούµενες πληροφορίες για τον υπολογισµό του, ε) στην περίπτωση έκδοσης τιµολογίου σύµφωνα µε την παράγραφο 3 του άρθρου 8, αναφορά στο αρχικό τιµολόγιο και τις συγκεκριµένες ενδείξεις (δεδοµένα) που τροποποιούνται Επέχουν θέση απλοποιηµένου τιµολογίου και στοιχεία λιανικής πώλησης αγαθών ή υπηρεσιών, που καλύπτουν επαγγελµατικές συναλλαγές και µέχρι του ορίου των εκατό (100) ευρώ, εφόσον εκδίδονται για την αγορά µη εµπορεύσι- µων (για τον αγοραστή) αγαθών (αναλώσιµων) ή για τη λήψη, οµοίως, υπηρεσιών. Η ρύθµιση αυτή στοχεύει στην διευκόλυνση των συναλλαγών, χωρίς ωστόσο να ισοδυναµεί µε υποκατάσταση του τιµολογίου πώλησης από τις αποδείξεις 161

164 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ λιανικής. ηλαδή, δεν δικαιολογείται γενικευµένη χρήση αποδείξεων λιανικής. Στις περιπτώσεις αυτές, η τεκµηρίωση της σχετικής δαπάνης από τον αγοραστή των αγαθών ή τον λήπτη των υπηρεσιών δύναται να επιτυγχάνεται µε την αναγραφή του είδους των αγαθών και των υπηρεσιών επί των στοιχείων λιανικής πώλησης κατά γενική περιγραφή ή και από την περιγραφή της δραστηριότητας επαγγέλµατος του εκδότη στα στοιχεία αυτά. Σε κάθε περίπτωση, η τεκµηρίωση είναι θέµα πραγµατικών περιστατικών. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ρυθµίζει την έκδοση συγκεντρωτικού τιµολογίου για διαφορετικές (επαναλαµβανόµενες) παραδόσεις (πωλήσεις) αγαθών ή υπηρεσιών. Στις περιπτώσεις αυτές το συγκεντρωτικό τιµολόγιο περιλαµβάνει τις ίδιες πληροφορίες όπως το τιµολόγιο ή το απλοποιηµένο τιµολόγιο, κατά περίπτωση Ως επαναλαµβανόµενες πωλήσεις νοούνται οι πωλήσεις που παρουσιάζουν περιοδικότητα ή συχνότητα, καθηµερινά ή κατά αραιότερα χρονικά διαστήµατα, από τον ίδιο πωλητή προς τον ίδιο αγοραστή Για τη διευκόλυνση των συναλλαγών, επί επαναλαµβανόµενων παροχών υπηρεσιών, ο πωλητής δύναται να τηρεί κατάσταση κατά αγοραστή πελάτη, στην οποία καταχωρείται για κάθε παροχή, η ηµεροµηνία της παροχής, το είδος και η έκταση των υπηρεσιών. Με βάση τα δεδοµένα της κατάστασης αυτής, εκδίδεται συγκεντρωτικό τιµολόγιο, στο χρόνο που προβλέπεται από τις διατάξεις της περίπτωσης (δ) της παραγράφου 2 του άρθρου 11 του παρόντος νόµου, το οποίο περιλαµβάνει τις πληροφορίες που απαιτούνται για την έκδοση του απλοποιηµένου τιµολογίου, όπως αναφέρονται στις διατάξεις των περιπτώσεων (α) έως και (δ) της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του παρόντος νόµου Όταν δεν εκδίδεται η προαναφερόµενη κατάσταση υπό , το εκδιδόµενο συγκεντρωτικό τιµολόγιο περιέχει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 9, αναφορικά µε το περιεχόµενό του. Άρθρο 11 Χρόνος έκδοσης τιμολογίου (για χονδρικές πωλήσεις) Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή εισάγεται η έννοια της γένεσης της υποχρέωσης έκδοσης του τιµολογίου. Συγκεκριµένα, ορίζεται ότι η υποχρέωση έκδοσης τι- µολογίου γεννάται κατά το χρόνο που πραγµατοποιείται η αποστολή ή η παράδοση των αγαθών ή των υπηρεσιών. Σηµειώνεται ότι ο χρόνος γένεσης της υποχρέωσης έκδοσης τιµολογίου διαφοροποιείται από την προθεσµία έκδοσης του εν λόγω τιµολογίου, η οποία καθορίζεται στην παράγραφο 2, αναλυτικά για κάθε περίπτωση πώλησης ιευκρινίζεται ότι ο χρόνος έκδοσης τιµολογίου αποσυνδέεται από την εφαρµογή της αρχής του δεδουλευµένου σχετικά µε την αναγνώριση των πωλή- 162

165 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. σεων. ηλαδή, η υποχρέωση αναγνώρισης των εσόδων είναι θέµα πραγµατικών περιστατικών σύµφωνα µε τα σχετικά κριτήρια αναγνώρισης (π.χ. παράδοση αγαθών, παροχή υπηρεσίας) και δεν προϋποθέτει την έκδοση τιµολογίου η οποία µπορεί και να γίνεται σε µεταγενέστερο χρόνο. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τον τρόπο τήρησης των λογιστικών βιβλίων (απλογραφικό ή διπλογραφικό λογιστικό σύστηµα) Είναι σαφές από το νόµο, σύµφωνα και µε την Οδηγία 2006/112/ΕΕ, ότι το τιµολόγιο φέρει την ηµεροµηνία στην οποία εκδόθηκε. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή καθορίζονται οι προθεσµίες έκδοσης τιµολογίου για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών [περιπτώσεις (α) έως (ε)]. Η γενική αρχή είναι ότι τιµολόγιο εκδίδεται το αργότερο µέχρι τη 15η ηµέρα του επόµενου µήνα της παράδοσης ή αποστολής αγαθών ή της παροχής της υπηρεσίας, κατά περίπτωση Για παράδειγµα, για µια πώληση/παράδοση αγαθών στις 4 Νοεµβρίου 20Χ1 και µία παροχή υπηρεσίας στις 28 Νοεµβρίου 20Χ1 τα αντίστοιχα τιµολόγια πρέπει να εκδοθούν µέχρι και την 15 εκεµβρίου 20Χ1, φέροντας την ηµεροµηνία έκδοσής τους (π.χ. 12 εκεµβρίου ή 15 εκεµβρίου 20Χ1. Οµοίως, για παροχή υπηρεσίας στις 3 εκεµβρίου 20Χ1 και µια πώληση/παράδοση αγαθών στις 23 εκεµβρίου 20Χ1 τα αντίστοιχα τιµολόγια πρέπει να εκδοθούν µέχρι και την 15 Ιανουαρίου 20Χ2, φέροντας την ηµεροµηνία έκδοσής τους (π.χ. 5 Ιανουαρίου ή 15 Ιανουαρίου 20Χ2. Η ίδια γενική αρχή ακολουθείται και για το συγκεντρωτικό τιµολόγιο (περίπτωση δ). Υπενθυµίζεται (βλέπε ) ότι βάσει της αρχής του δεδουλευµένου το έσοδο της παροχής υπηρεσίας και της πώλησης/παράδοσης αγαθών του εκεµβρίου θα αναγνωριστεί υποχρεωτικά στην περίοδο 20Χ1 ( εκέµβριος), έστω και εάν το τιµολόγιο εκδοθεί τον Ιανουάριο του 20Χ2 (αποσύνδεση τιµολόγησης από την αναγνώριση του εσόδου) Στην περίπτωση (β) ρυθµίζεται ο χρόνος έκδοσης τιµολογίου συνεχιζό- µενης παροχής αγαθών, υπηρεσίας ή κατασκευής έργου. Συγκεκριµένα ορίζεται ότι το τιµολόγιο εκδίδεται µέχρι τη 15η ηµέρα του επόµενου µήνα από τη λήξη της περιόδου στην οποία µέρος της σχετικής αµοιβής καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί ή το µέρος του έργου που έχει ολοκληρωθεί ιευκρινίζεται ότι για την υποχρέωση έκδοσης τιµολογίου για συνεχιζό- µενη υπηρεσία (π.χ. διδασκαλία συγκεκριµένων µαθηµάτων, συµπλήρωση µιας περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α από το φοροτέχνη-λογιστή, κλπ.) το κρίσιµο στοιχείο είναι το εάν ο πωλητής, βάσει σύµβασης ή της συνήθους επιχειρηµατικής πρακτικής δύναται να απαιτήσει / διεκδικήσει πληρωµή για το µέρος των αγαθών ή υπηρεσιών που έχει προσφέρει ή το έργο που έχει παράξει. ιευκρινίζεται ότι ο χρόνος έκδοσης τιµολογίου για συνεχιζόµενη παροχή αγαθών ή υπηρεσιών ή κατασκευής έργου δεν διαφοροποιείται από το γεγονός ότι η έναρξη της παροχής ή κατασκευής µπορεί να ξεκίνησε πριν το τέλος της ετήσιας (διαχειριστικής) περιόδου και συνεχίσθηκε στην επόµενη. 163

166 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράδειγµα Χρόνος έκδοσης τιμολογίου σε συνεχιζόμενη υπηρεσία Επιχείρηση επαγγελµατικής εκπαίδευσης συµφώνησε µε άλλη οντότητα να αναλάβει την εκπαίδευση προσωπικού για το διάστηµα 1η Σεπτεµβρίου 20Χ5 έως 30η Ιουνίου 20Χ6 µε αµοιβή ευρώ. Εάν έχει συµφωνηθεί η πληρωµή να γίνει µε την ολοκλήρωση της παροχής της υπηρεσίας (30η Ιουνίου), το τιµολόγιο πρέπει να εκδοθεί µέχρι 15 Ιουλίου 20Χ6. Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, µε βάση την αρχή του δουλευµένου η επιχείρηση επαγγελµατικής εκπαίδευσης οφείλει να αναγνωρίσει την αναλογία του εσόδου που αφορά το 20Χ5, ανεξάρτητα από την µη υποχρέωση έκδοσης τιµολογίου. Το ίδιο ισχύει και για το αντισυµβαλλόµενο µέρος που οφείλει να αναγνωρίσει την αναλογία του εξόδου του 20Χ5. Εάν όµως έχει συµφωνηθεί και καθίσταται απαιτητό µέρος της αµοιβής, π.χ ευρώ κάθε δίµηνο, το σχετικό τιµολόγιο για το πρώτο δίµηνο (Σεπτέµβριος Οκτώβριος 20Χ5) θα εκδοθεί µέχρι 15 Νοεµβρίου 20Χ5 µε ποσό ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, όταν ολοκληρωθεί η συνεχιζόµενη παροχή υπηρεσίας ή το έργο, το τιµολόγιο πρέπει να εκδίδεται κατ ανώτατο στο χρόνο της περίπτωσης (α) της παραγράφου 2 του άρθρου 11, δηλαδή µέχρι την 15η ηµέρα του επόµενου µήνα από το µήνα που ολοκληρώθηκε η παροχή της υπηρεσίας. ιευκρινίζεται ότι το ανωτέρω παράδειγµα είναι ενδεικτικό και δεν περιορίζεται στο είδος της υπηρεσίας. ηλαδή το ίδιο ισχύει για κάθε οντότητα ανεξάρτητα από το είδος της υπηρεσίας που προσφέρει µια οντότητα (π.χ. υπηρεσίες λογιστικούφοροτεχνικού γραφείου, δικηγορικές υπηρεσίες, ιατρικές υπηρεσίες, υπηρεσίες συντήρησης, κλπ.) Στην περίπτωση που λαµβάνεται προκαταβολή για µη προσφερθέν έργο, δε γεννάται υποχρέωση έκδοσης τιµολογίου. Για τεκµηρίωση της είσπραξης εκδίδεται απλή «Απόδειξη είσπραξης» και στη συνέχεια εκδίδεται το τιµολόγιο, σύµφωνα µε τα προαναφερθέντα Στην περίπτωση (β) εµπίπτει και η περίπτωση συνεχιζόµενων πωλήσεων αγαθών µέσω δικτύου συνεχούς ροής (πωλήσεις ηλεκτρικού ρεύµατος, ύδατος, φυσικού αερίου κ.λπ.). Για παράδειγµα, σύµφωνα µε τη συγκεκριµένη διάταξη, για πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας περιόδου από 20 Ιανουαρίου 20Χ5 έως 20 Μαρτίου του 20Χ5, το παραστατικό πώλησης (στη συγκεκριµένη περίπτωση «Λογαριασµός» κατά την καθιερωµένη ονοµασία) θα εκδοθεί έως την 15η Απριλίου 20Χ Στην περίπτωση (γ), δηλαδή στην περίπτωση πώλησης δικαιώµατος λήψης υπηρεσίας (χονδρική πώληση), συµπεριλαµβάνονται και οι περιπτώσεις συνδροµητών ληπτών υπηρεσιών, ενδεικτικά αναφέρονται οι υπηρεσίες που παρέχονται, έναντι συνδροµής, από ινστιτούτα αισθητικής, γυµναστήρια, υπηρεσίες οδικής βοήθειας κ.λπ Στην περίπτωση (δ) ορίζεται η προθεσµία έκδοσης συγκεντρωτικού τι- µολογίου. ιευκρινίζεται ότι, σύµφωνα µε τη διατύπωση της διάταξης, εάν οι διαφορετικές (επαναλαµβανόµενες) παραδόσεις (πωλήσεις) αγαθών ή υπηρεσιών 164

167 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. λαµβάνουν χώρα εντός δύο διαφορετικών ηµερολογιακών µηνών, οι παραδόσεις κάθε µήνα υπόκεινται σε ξεχωριστή τιµολόγηση, εντός του επόµενου µήνα από το µήνα που έγιναν οι παραδόσεις ή η παροχή υπηρεσίας. Για παράδειγµα, εάν οι διαφορετικές (επαναλαµβανόµενες) παραδόσεις αγαθών έλαβαν χώρα το διάστηµα 13 Σεπτεµβρίου έως 11 Οκτωβρίου 20Χ5, οι παραδόσεις του Σεπτεµβρίου θα τιµολογηθούν µέχρι 15 Οκτωβρίου και οι παραδόσεις Οκτωβρίου µέχρι 15 Νοεµβρίου Στην περίπτωση (ε) της παραγράφου 2 ορίζονται ειδικές προθεσµίες για την περίπτωση που αγοραστής των αγαθών ή υπηρεσιών είναι το ηµόσιο ή Νοµικό Πρόσωπο ηµοσίου ικαίου, λόγω των ειδικών διαδικασιών που ακολουθούνται στις προµήθειες του δηµοσίου. Συγκεκριµένα ορίζεται ότι το τιµολόγιο δύναται να εκδίδεται µέχρι το τέλος της ετήσιας περιόδου µέσα στην οποία έγινε η παράδοση ή η αποστολή των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών ή η πιστοποίηση δηµόσιων έργων ή η οριστικοποίηση της συναλλαγής από τον αγοραστή, κατά περίπτωση. Η περίπτωση αφορά συναλλαγές που στην πρακτική των δηµοσίων προµηθειών προβλέπεται η διαδικασία της «οριστικοποίησης» της πώλησης από τις αρµόδιες αρχές (ενδεικτικά, και όχι περιοριστικά, πώληση πανεπιστηµιακών συγγραµµάτων) Για το πιστωτικό τιµολόγιο, δεν ορίζεται ρητά από τις παρούσες διατάξεις χρόνος έκδοσης αυτού. Ωστόσο, ισχύουν κατ αναλογία τα αναφερόµενα στο χρόνο έκδοσης του τιµολογίου και ειδικότερα: α) επί παροχής εκπτώσεων εκ των υστέρων, για πωλήσεις αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, το (πιστωτικό) τιµολόγιο εκδίδεται κατά το χρόνο που γεννάται η υποχρέωση χορήγησης της έκπτωσης, β) στις επιστροφές πωληθέντων αγαθών, το τιµολόγιο εκδίδεται µέχρι την 15η ηµέρα του επόµενου µήνα, από το χρόνο παραλαβής των επιστρεφοµένων αγαθών, γ) για άλλες διαφορές, που έχουν σχέση και επηρεάζουν την αξία ή το περιεχόµενο γενικά του αρχικού τιµολογίου, το πιστωτικό τιµολόγιο εκδίδεται µε τη διαπίστωση των διαφορών (θέµα πραγµατικό) Για υπηρεσίες που παρέχουν ασφαλιστικοί πράκτορες, µεσίτες ασφαλειών και ασφαλιστικοί σύµβουλοι προς ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ασφαλιστικούς πράκτορες και µεσίτες ασφαλίσεων, καθώς και για υπηρεσίες που παρέχουν πρακτορεία ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, Ιπποδροµιακού στοιχήµατος και συναφών παιγνίων προς τις επιχειρήσεις που οργανώνουν τα παίγνια αυτά, το σχετικό τι- µολόγιο (εκκαθάριση αµοιβών), καθόσον αφορά συνεχιζόµενη παροχή υπηρεσιών η οποία µάλιστα απαλλάσσεται από Φ.Π.Α., δύναται να εκδίδεται µέχρι το τέλος της ετήσιας περιόδου (φορολογικό έτος) των συµβαλλοµένων. ιευκρινίζεται ότι, µέσω της διαδικασίας της αυτοτιµολόγησης της παραγράφου 5 του άρθρου 8, το τιµολόγιο αυτό (εκκαθάριση αµοιβών) δύναται να εκδίδεται και από τον λήπτη της υπηρεσίας Στις περιπτώσεις που υποκείµενη στο νόµο οντότητα αναθέτει σε άλλη υποκείµενη στο νόµο οντότητα την αγορά αγαθών από µη υποκείµενο στο νό- 165

168 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ µο (π.χ. αγρότης του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α), είναι δυνατόν το τιµολόγιο να εκδοθεί από το πραγµατοποιούντα την αγορά, µε ανάθεση τιµολόγησης Με δεδοµένες τις νοµικές ρυθµίσεις περί του χρόνου έκδοσης τιµολογίων και τη σχετική πρακτική πριν την ψήφιση του Ν. 4308/2014, οι οντότητες έχουν ήδη οργανώσει τη σχετική διαδικασία για έκδοση των σχετικών παραστατικών εντός της εκάστοτε κλειόµενης χρήσης. ιευκρινίζεται ότι ο παρών νόµος παρέχει το δικαίωµα (χωρίς υποχρέωση) έκδοσης του τιµολογίου πώλησης µέχρι την 15 Ιανουαρίου του επόµενου έτους. Συνεπώς, οι οντότητες δύνανται, τηρώντας αυτό το νόµο, να συνεχίσουν τη διαδικασία έκδοσης τιµολογίων που ήδη εφαρµόζουν. ιευκρινήσεις επί µεταβατικού χαρακτήρα θεµάτων Για υπηρεσίες προς το ηµόσιο ή Ν.Π..., που έχουν παρασχεθεί από πρόσωπα των οποίων το εισόδηµα χαρακτηριζόταν βάσει των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του Ν. 2238/1994 ως εισόδηµα από ελευθέριο επάγγελµα, και όταν οι απαιτήσεις είσπραξης των σχετικών αµοιβών ανάγονται σε χρόνο µέχρι την και οι σχετικές αµοιβές δεν έχουν εισπραχθεί, τα σχετικά τιµολόγια εκδίδονται µε την είσπραξη αυτών (και µετά την ). Για παράδειγµα, ιατρός παρέχει υπηρεσίες σε ασφαλισµένους του ηµοσίου κατά τη διάρκεια του 2014 και εισπράττει την αµοιβή του το Μάρτιο του επόµενου έτους, µετά την εκκαθάρισή της από την αρµόδια Υπηρεσία ελέγχου δαπανών του η- µοσίου, οπότε και θα εκδώσει το σχετικό τιµολόγιο, δεδοµένου ότι το τιµολόγιο προς το ηµόσιο εκδιδόταν µε την είσπραξη Στην περίπτωση που η παροχή της υπηρεσίας ξεκίνησε πριν την και συνεχίζεται και µετά την ηµεροµηνία αυτή, για την αµοιβή που αντιστοιχεί στη παρασχεθείσα υπηρεσία µέχρι , το τιµολόγιο θα εκδοθεί µέχρι την , σύµφωνα µε τις ισχύουσες µέχρι την ηµεροµηνία αυτή ( ) διατάξεις. Για την αµοιβή που αντιστοιχεί στην υπηρεσία που παρασχέθηκε από και µετά, το τιµολόγιο θα εκδοθεί στο χρόνο που ορίζεται µε τις διατάξεις της περίπτωσης (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 11 του παρόντος νόµου. Άρθρο 12 Εκδιδόμενα στοιχεία για λιανική πώληση αγαθών ή υπηρεσιών Παράγραφος Για πωλήσεις προς ιδιώτες καταναλωτές, παρέχεται η δυνατότητα να εκδίδεται, αντί του τιµολογίου πώλησης που θα περιλάµβανε το σύνολο των πληροφοριών (ενδείξεων) του άρθρου 9, παραστατικό λιανικής πώλησης, κάτι που είναι το σύνηθες στην πράξη. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή καθιερώνεται η υποχρέωση τήρησης αρχείου από τον πωλητή για κάθε εκδιδόµενο πιστωτικό στοιχείο λιανικής πώλησης αξίας 166

169 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. άνω των 50 ευρώ. Στο αρχείο αυτό καταχωρείται το ονοµατεπώνυµο και η διεύθυνση του πελάτη. Αντί της τήρησης ιδιαίτερου αρχείου επιστροφών και εκπτώσεων λιανικής, ο πωλητής δύναται να αναγράφει τις πληροφορίες αυτές στα εκδιδόµενα πιστωτικά στοιχεία. ιευκρινίζεται ότι πιστωτικό στοιχείο λιανικής δύναται να εκδίδεται για κάθε πώληση λιανικής (εµπορεύµατα, προϊόντα, υπηρεσίες, κλπ.). Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ορίζεται ότι κάθε έγγραφο που περιέχει τα οριζόµενα στοιχεία (πληροφορίες) του παραστατικού λιανικής πώλησης εξοµοιώνεται µε παραστατικό λιανικής πώλησης (π.χ. συµβόλαια µεταβίβασης αγαθών, λογαριασµοί, εισιτήρια, τραπεζικά παραστατικά, ασφαλιστήρια συµβόλαια κ.λπ.). ιευκρινίζεται ότι δεν απαιτείται η έκδοση ξεχωριστού στοιχείου λιανικής για την είσπραξη αµοιβής από συµβολαιογράφους, εφόσον η αµοιβή αναγράφεται στο σχετικό συµβόλαιο, δεδοµένου ότι το συµβόλαιο εξοµοιώνεται στην περίπτωση αυτή µε στοιχείο λιανικής βάσει των στοιχείων που περιέχει. Το ίδιο ισχύει αναλογικά και µε τις ίδιες προϋποθέσεις για κάθε άλλο υπόχρεο (π.χ. δικαστικοί επιµελητές). Παράγραφος Με την παράγραφο γίνεται δεκτό ότι το παραστατικό λιανικής πώλησης µπορεί να φέρει ονοµασία (τίτλο), ανάλογα µε τις επικρατούσες πρακτικές («Απόδειξη», «Απόδειξη λιανικής», «Απόδειξη λιανικής πώλησης», «Απόδειξη παροχής υπηρεσιών» και «Απόδειξη λιανικών συναλλαγών»). Παράγραφος Με την παράγραφο ρυθµίζεται το θέµα της ανάθεσης, από οντότητα που πραγµατοποιεί λιανικές πωλήσεις (αγαθών ή υπηρεσιών), της έκδοσης παραστατικού λιανικής πώλησης σε τρίτο µέρος, εξ ονόµατος και για λογαριασµό της. Η ανάθεση προϋποθέτει προηγούµενη συµφωνία Η δυνατότητα ανάθεσης σε τρίτο της έκδοσης παραστατικών λιανικής παρέχεται ανεξαιρέτως, χωρίς κανένα περιορισµό για το είδος της λιανικής πώλησης. ηλαδή, από την 1η Ιανουαρίου 2015 η δυνατότητα αυτή δεν περιορίζεται στην έκδοση εισιτηρίων για θεάµατα, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, κλπ, όπως ίσχυε µέχρι την 31η εκεµβρίου Η ανάθεση δεν απαλλάσσει την οντότητα από τη σχετική ευθύνη για την έκδοση αποδείξεων αλλά και κάθε ευθύνη σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία Το τρίτο πρόσωπο που εκδίδει στοιχεία λιανικής πώλησης για λογαριασµό της οντότητας, οφείλει να αποστέλλει εγκαίρως στην οντότητα τα εκδιδόµενα στοιχεία λιανικής πώλησης ή κατ ελάχιστο όλες τις απαιτούµενες πληροφορίες που αφορούν τις πραγµατοποιηθείσες για λογαριασµό της οντότητας λιανικές συναλλαγές. 167

170 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Παράγραφος Με την παράγραφο 8 εισάγεται γενική υποχρέωση για χρήση Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισµών (ΦΗΜ) που προέβλεπε ο Ν.1809/1988 κατά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόµου, για την έκδοση παραστατικών πωλήσεων λιανικής (αποδείξεις λιανικής ή τιµολόγια). Συγκεκριµένα, οι αποδείξεις λιανικής (πώλησης ή παροχής υπηρεσιών) εκδίδονται µε τη χρήση φορολογικής ταµειακής µηχανής ή, εφόσον εκδίδονται µηχανογραφικά, µε σήµανση από φορολογικό µηχανισµό Σηµειώνεται ότι σε περίπτωση που η οντότητα εκδίδει τιµολόγιο για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών, αυτό εκδίδεται µηχανογραφικά µε σήµανση από φορολογικό µηχανισµό, εκτός εάν η οντότητα απαλλάσσεται από τη χρήση φορολογικού µηχανισµού σύµφωνα µε το άρθρο αυτό, περίπτωση στην οποία το τιµολόγιο εκδίδεται µε οποιονδήποτε τρόπο, είτε χειρόγραφα είτε µηχανογραφικά χωρίς σήµανση από φορολογικό µηχανισµό. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή παρέχεται η δυνατότητα στις υποκείµενες οντότητες, αντί της έκδοσης παραστατικών λιανικής πώλησης µε τη χρήση Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισµού (φορολογικής ταµειακής µηχανής ή µηχανισµού Ε.Α.Φ..Σ.Σ.), να εκδίδουν τα σχετικά στοιχεία πώλησης (αποδείξεις ή και τιµολόγια) χρησιµοποιώντας τις υπηρεσίες των παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης. Οι πάροχοι εκδίδουν τα στοιχεία λιανικής πώλησης µε τη χρήση ηλεκτρονικών µέσων, κατ εντολή και για λογαριασµό της υπόχρεης οντότητας Εκτός από την κατ εντολή και για λογαριασµό της οντότητας ηλεκτρονική έκδοση των στοιχείων λιανικής πώλησης, ο πάροχος µπορεί, κατόπιν συµφωνίας µε την υπόχρεη οντότητα, να αναλάβει και την αρχειοθέτηση και διαφύλαξη των στοιχείων λιανικής πώλησης για λογαριασµό της οντότητας. Η φύλαξη των στοιχείων λιανικής από τρίτο, δεν απαλλάσσει την οντότητα από τη σχετική ευθύνη σύµφωνα µε τον παρόντα νόµο και τη φορολογική νοµοθεσία (σχετικές οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του Ν. 4174/2013). Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή εξουσιοδοτείται ο Γενικός Γραµµατέας ηµοσίων Εσόδων να καθορίσει απαλλαγές από την υποχρέωση χρήσης Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισµών (φορολογική ταµειακή µηχανή ή µηχανισµός Ε.Α.Φ..Σ.Σ.), για συγκεκριµένες κατηγορίες οντοτήτων ή συγκεκριµένες κατηγορίες συναλλαγών λιανικής. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή παρέχεται η δυνατότητα, για περιστασιακές λιανικές πωλήσεις, οι οντότητες να εκδίδουν τα στοιχεία λιανικής χειρόγραφα ή µηχανογραφικά χωρίς σήµανση από φορολογικό µηχανισµό και χωρίς να κάνουν χρήση των υπηρεσιών των παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων λιανικής 168

171 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. πώλησης. Για παράδειγµα, ένα εργοστάσιο που πουλά λιανικά στους υπαλλήλους του, δεν απαιτείται να χρησιµοποιεί φορολογικό ηλεκτρονικό µηχανισµό. Αντίθετα, στην περίπτωση που λειτουργεί πρατήριο λιανικής πώλησης, απαιτείται η χρησιµοποίηση φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού. Παράγραφος Με την παράγραφο παρέχεται η δυνατότητα σε οντότητες, σε περίπτωση διακοπής του συστήµατος διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας ή διακοπής της λειτουργίας του φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού λόγω τεχνικού προβλή- µατος, να εκδίδουν τα στοιχεία λιανικής χειρόγραφα ή µηχανογραφικά χωρίς σή- µανση από φορολογικό µηχανισµό και χωρίς να κάνουν χρήση των υπηρεσιών των παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης Η παράγραφος αυτή θεσπίζει την υποχρέωση της οντότητας να µερι- µνά για την αποκατάσταση της βλάβης Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισµού χωρίς καµία αδικαιολόγητη καθυστέρηση καθώς και για την αποτροπή επαναλήψεων του προβλήµατος. Με απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων θα καθοριστούν υποχρεώσεις ενηµέρωσης της ιεύθυνσης Υποστήριξης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων, σχετικά µε τις βλάβες αυτές ιευκρινίζεται ότι σε σχέση µε την υποχρέωση ενηµέρωσης της ιεύθυνσης Υποστήριξης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων, ως παύση χρήσης και ως απόκτηση Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισµού θεωρείται, αντίστοιχα, και η βλάβη της µνήµης του Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισµού καθώς και η αντικατάστασή της από νέα µνήµη. Άρθρο 13 Χρόνος έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή καθορίζεται ο χρόνος έκδοσης παραστατικών λιανικής πώλησης (απόδειξη λιανικής πώλησης ή τιµολόγιο, κατά περίπτωση), ανάλογα µε το αντικείµενο της πώλησης [περιπτώσεις (α) έως (δ)] Για την περίπτωση πώλησης αγαθών (περίπτωση α), το παραστατικό εκδίδεται κατά την παράδοση ή την έναρξη αποστολής ιευκρινίζεται ότι στις λιανικές πωλήσεις αγαθών η έκδοση παραστατικού διακίνησης από τον πωλητή δεν µεταθέτει το χρόνο έκδοσης του παραστατικού λιανικής πώλησης. Το στοιχείο αυτό πρέπει να εκδίδεται και πάλι κατά την παράδοση ή την έναρξη της αποστολής των αγαθών Αποκλειστικά και µόνο στην περίπτωση που η παράδοση των πωλού- µενων αγαθών στον ιδιώτη αγοραστή γίνεται από τρίτο (τριγωνική παράδοση από τον προµηθευτή ή αποστολή από αποθηκευτή κ.λπ.), τα στοιχεία λιανικής πώλησης µπορούν να εκδοθούν το αργότερο µέχρι το τέλος του επόµενου µήνα από την παράδοση των αγαθών. Εννοείται πως όταν εκδίδεται παραστατικό λιανικής, δεν απαιτείται έκδοση παραστατικού διακίνησης. 169

172 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ Στην περίπτωση απόκτησης δικαιώµατος λήψης υπηρεσιών που θα παρασχεθούν σε µελλοντικό χρόνο για συγκεκριµένο ή µη χρονικό διάστηµα, τα στοιχεία λιανικής εκδίδονται µε την απόκτηση του δικαιώµατος αυτού, ανεξάρτητα του τρόπου καταβολής (µετρητοίς, επιταγές, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.). Τέτοιες περιπτώσεις είναι, µεταξύ άλλων, τα εισιτήρια θεαµάτων, τα εισιτήρια µεταφοράς προσώπων κ.λπ. Ο χρόνος αυτός µπορεί να είναι πριν από την έναρξη ή µε την έναρξη της παροχής της υπηρεσίας, και η έκδοση του σχετικού παραστατικού µπορεί να τίθεται ως προϋπόθεση για να αποκτήσει και να µπορεί να ασκήσει ο πελάτης το δικαίωµα λήψης ή χρήσης των υπηρεσιών, για ορισµένο ή µη χρονικό διάστηµα. Σηµειώνεται ότι το πλήθος των λήψεων των υπηρεσιών µπορεί να είναι, ή να µην είναι, καθορισµένο Ειδικά για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών σε συνεχή ροή (π.χ. ηλεκτρικό ρεύµα, φυσικό αέριο κ.λπ.), κατ αναλογία της ρύθµισης της περίπτωσης (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 11, το στοιχείο λιανικής µπορεί να εκδοθεί µέχρι τη δέκατη πέµπτη (15η) ηµέρα του επόµενου µήνα από την περίοδο στην οποία µέρος της σχετικής αµοιβής καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά που έχουν πωληθεί Για την περίπτωση συνεχιζόµενης παροχής υπηρεσίας ή κατασκευής (τεχνικού) έργου της περίπτωσης δ της παραγράφου 1 του ως άνω άρθρου (π.χ. διδασκαλία συγκεκριµένων µαθηµάτων, συµπλήρωση φορολογικής δήλωσης από το φοροτέχνη-λογιστή, κλπ.), ισχύουν όσα αναφέρθηκαν στην παράγραφο 2 του άρθρου 11 του παρόντος νόµου. Άρθρο 14 Ηλεκτρονικό Τιμολόγιο Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παραθέτει, σύµφωνα µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2006/112/ΕΕ, τον ορισµό του ηλεκτρονικού τιµολογίου, συµπεριλαµβανοµένου του παραστατικού λιανικής πώλησης, ως το τιµολόγιο το οποίο περιέχει τις πληροφορίες που απαιτούνται από τον παρόντα νόµο και µε την προϋπόθεση ότι έχει εκδοθεί και ληφθεί σε ηλεκτρονική µορφή Σύµφωνα µε το νόµο, το ηλεκτρονικό τιµολόγιο απαιτείται να έχει εκδοθεί και να έχει ληφθεί µε ένα (οποιοδήποτε) ηλεκτρονικό µορφότυπο. Η επιλογή του µορφότυπου αποφασίζεται από τις υποκείµενες οντότητες. Συνήθεις µορφότυποι περιλαµβάνουν τιµολόγια ως δοµηµένα µηνύµατα (όπως XML) ή άλλα είδη ηλεκτρονικών µορφότυπων. Παραδείγµατα άλλων µορφότυπων είναι ένα µήνυµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου µε συνηµµένο αρχείο PDF (Portable Document Format) ή µια τηλεοµοιοτυπία που λαµβάνεται σε ηλεκτρονική και όχι σε έντυπη µορφή (µε δεδοµένο ότι απαιτείται έκδοση και λήψη σε ηλεκτρονική µορφή) Είναι δυνατή η αποστολή και λήψη των ηλεκτρονικών τιµολογίων σε έναν µορφότυπο και η µετατροπή τους σε άλλον µορφότυπο στη συνέχεια εν θεωρούνται όλα τα τιµολόγια που δηµιουργούνται σε ηλεκτρονική µορφή ως «ηλεκτρονικά τιµολόγια». Τα τιµολόγια που δηµιουργούνται σε ηλε- 170

173 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. κτρονική µορφή, για παράδειγµα µέσω λογιστικού λογισµικού ή µέσω λογισµικού επεξεργασίας κειµένου, τα οποία αποστέλλονται και λαµβάνονται σε έντυπη µορφή δεν είναι ηλεκτρονικά τιµολόγια. Αντίθετα, τα τιµολόγια που δηµιουργούνται σε έντυπη µορφή, σαρώνονται, αποστέλλονται και λαµβάνονται µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου δύναται να θεωρηθούν ως ηλεκτρονικά τιµολόγια Ένα τιµολόγιο πρέπει να θεωρείται ότι εκδόθηκε όταν ο προµηθευτής ή ένα τρίτο µέρος που ενεργεί εκ µέρους του ή ο πελάτης, στην περίπτωση αυτοτι- µολόγησης, διαθέτει το τιµολόγιο ούτως ώστε να µπορεί να παραληφθεί από τον πελάτη. Αυτό µπορεί να σηµαίνει ότι το ηλεκτρονικό τιµολόγιο µεταβιβάζεται απευθείας στον πελάτη, παραδείγµατος χάριν µέσω µηνύµατος ηλεκτρονικού ταχυδροµείου ή ενός ασφαλούς συνδέσµου, ή έµµεσα µέσω ενός ή περισσότερων παρόχων υπηρεσιών, ή ότι διατίθεται και είναι προσβάσιµο για τον πελάτη µέσω διαδικτυακής πύλης ή οποιασδήποτε άλλης µεθόδου. Παράγραφος Η χρήση ηλεκτρονικού τιµολογίου προϋποθέτει την αποδοχή του από το λήπτη των τιµολογούµενων αγαθών ή υπηρεσιών Η αποδοχή δύναται να γίνεται µε οποιοδήποτε έντυπο ή ηλεκτρονικό τρόπο. Η αποδοχή µπορεί να είναι επίσηµη ή ανεπίσηµη, ή να γίνεται µε σιωπηρή συµφωνία, για παράδειγµα µέσω της επεξεργασίας ή πληρωµής του παραληφθέντος τιµολογίου. Άρθρο 15 Αυθεντικότητα τιμολογίου Παράγραφος Η παράγραφος αυτή ορίζει ότι η αυθεντικότητα της προέλευσης, η ακεραιότητα του περιεχοµένου και η αναγνωσιµότητα του τιµολογίου που λαµβάνεται ή εκδίδεται από την οντότητα, σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική µορφή, διασφαλίζεται από το χρόνο της έκδοσής του έως τη λήξη της περιόδου διαφύλαξής του Σύµφωνα µε τους σχετικούς ορισµούς του Παραρτήµατος Α (Γλωσσάριο), ως αυθεντικότητα της προέλευσης τιµολογίου (authenticity of origin) νοείται η διασφάλιση της ταυτότητας του προµηθευτή ή του εκδότη του τιµολογίου. Ως ακεραιότητα του περιεχοµένου (integrity of content) νοείται ότι το περιεχόµενο ενός τιµολογίου δεν έχει αλλοιωθεί, σε σχέση µε ό,τι απαιτείται από τον παρόντα νόµο ή µε ό,τι καθορίσθηκε ως περιεχόµενο από τον εκδότη του. ηλαδή, ένα τι- µολόγιο χαρακτηρίζεται από ακεραιότητα όταν αφενός µεν κατά την έκδοσή περιέχει όλα τα απαιτούµενα στοιχεία από το νόµο, αφετέρου δε το περιεχόµενο αυτό δεν έχει µε οποιοδήποτε τρόπο αλλοιωθεί εκ των υστέρων Σε ότι αφορά στην υποχρέωση αναγνωσιµότητας του τιµολογίου, η εµπλεκόµενη οντότητα πρέπει να διασφαλίζει µε οιονδήποτε ενδεδειγµένο τρόπο ότι, για το χρονικό διάστηµα από την έκδοση µέχρι τη λήξη της περιόδου φύλαξης, το περιεχόµενο του τιµολογίου είναι σε µορφή που µπορεί να διαβαστεί από άνθρωπο χωρίς να απαιτείται υπερβολική διερεύνηση ή ερµηνεία. Για τα ηλεκτρο- 171

174 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ νικά τιµολόγια η προϋπόθεση αυτή πληρείται όταν, άµα τη ζητήσει τους και µε κατάλληλη διαδικασία µετατροπής, µπορούν σε εύλογο χρόνο να παρουσιασθούν σε µορφή που µπορεί να διαβαστεί είτε σε οθόνη είτε µέσω εκτύπωσης. Η διαδικασία αυτή πρέπει να επιτρέπει την επαλήθευση ότι οι πληροφορίες µεταξύ του αρχικού ηλεκτρονικού αρχείου και του στοιχείου που παρουσιάζεται σε µορφή που µπορεί να διαβαστεί, δεν έχουν τροποποιηθεί. Η αναγνωσιµότητα θεωρείται ότι εξασφαλίζεται, όταν κατάλληλος και αξιόπιστος µηχανισµός πρόσβασης του ηλεκτρονικού µορφότυπου, είναι διαθέσιµος κατά τη διάρκεια της περιόδου αποθήκευσης. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή απαιτεί κάθε οντότητα, εκδότης ή λήπτης του τιµολογίου, να εφαρµόζει τα κατάλληλα στις περιστάσεις µέτρα διασφάλισης της αυθεντικότητας της προέλευσης, της ακεραιότητας του περιεχοµένου και της αναγνωσιµότητας του τιµολογίου, έντυπου ή ηλεκτρονικού. Αυτό µπορεί να επιτυγχάνεται µε οποιεσδήποτε δικλίδες της οντότητας δηµιουργούν αξιόπιστη και ελέγξι- µη αλληλουχία (αλυσίδα) τεκµηρίων που συνδέουν κάθε τιµολόγιο µε τη σχετική προµήθεια αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, και αντίστροφα Η υποχρέωση του εκδότη υφίσταται ανεξάρτητα από την υποχρέωση του λήπτη του τιµολογίου για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας της προέλευσης, της ακεραιότητας του περιεχοµένου και της αναγνωσιµότητας του τιµολογίου. Ωστόσο, τα δύο µέρη δύνανται να συµφωνήσουν σε κοινές ενέργειες, για παράδειγµα χρήση µιας συγκεκριµένης τεχνολογίας όπως είναι η EDI (Electronic Data Interchange) ή οι προηγµένες ηλεκτρονικές υπογραφές, προκειµένου να παρέχεται η απαιτούµενη διασφάλιση Για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας προέλευσης, µεταξύ άλλων: α) Ο προµηθευτής πρέπει να είναι σε θέση να διασφαλίζει ότι το τιµολόγιο εκδόθηκε πράγµατι από τον ίδιο ή στο όνοµά του και εκ µέρους του. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µε την τήρηση ενός αντιγράφου του τιµολογίου στα λογιστικά έγγραφα. Εάν πρόκειται για αυτοτιµολόγηση ή εάν το τιµολόγιο εκδίδεται από τρίτον, αυτό µπορεί να αποδειχθεί µέσω δικαιολογητικών εγγράφων. β) Ο λήπτης των αγαθών ή υπηρεσιών (πελάτης) πρέπει να είναι σε θέση να διασφαλίζει ότι το τιµολόγιο που ελήφθη προέρχεται από τον προµηθευτή ή τον εκδότη του τιµολογίου. ηλαδή, ο λήπτης πρέπει να εφαρµόζει τις κατάλληλες δικλίδες για να διασφαλίζει την αυθεντικότητα προέλευσης (ότι δηλαδή ο αναφερό- µενος προµηθευτής έχει πραγµατοποιήσει την παράδοση των αγαθών ή υπηρεσιών) και επιπλέον πρέπει να διασφαλίζει την ταυτότητα του εκδότη Με βάση την προηγούµενη παράγραφο (β) προσφέρονται δύο εναλλακτικές λύσεις τις οποίες µπορεί να επιλέξει ο λήπτης των αγαθών ή υπηρεσιών (πελάτης). Η πρώτη εναλλακτική λύση αφορά την επαλήθευση της ορθότητας των στοιχείων ταυτότητας του προµηθευτή, τα οποία αναφέρονται στο τιµολόγιο. Η δεύτερη εναλλακτική λύση αφορά τη διασφάλιση της ταυτότητας του εκδότη του τιµολογίου, είτε είναι ο ίδιος ο προµηθευτής είτε τρίτο πρόσωπο που ενεργεί κατ εντολή και για λογαριασµό του. 172

175 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. α) Για την επαλήθευση της ορθότητας των στοιχείων ταυτότητας του προµηθευτή, o πελάτης πρέπει να διασφαλίσει ότι ο προµηθευτής που αναφέρεται στο τιµολόγιο έχει πραγµατοποιήσει όντως την παράδοση των αγαθών ή την παροχή των υπηρεσιών στις οποίες αναφέρεται το τιµολόγιο. Ο υποκείµενος στον φόρο µπορεί να εφαρµόσει οποιεσδήποτε επιχειρηµατικές δικλίδες, που δηµιουργούν µια αξιόπιστη αλληλουχία τεκµηρίων µεταξύ ενός τιµολογίου και της παράδοσης αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών, προκειµένου να εκπληρώσει την εν λόγω υποχρέωση. β) Η διασφάλιση της ταυτότητας του εκδότη του τιµολογίου δύναται να γίνεται µέσω, για παράδειγµα, µιας προηγµένης ηλεκτρονικής υπογραφής ή ηλεκτρονικής ιαβίβασης εδοµένων (EDI), λαµβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα τιµολόγια αντικατοπτρίζουν πραγµατικές παραδόσεις ή παροχές υπηρεσιών Σηµειώνεται ότι η διασφάλιση της ταυτότητας του εκδότη του τιµολογίου εφαρµόζεται τόσο σε περιπτώσεις όπου ο προµηθευτής έχει εκδώσει το τιµολόγιο όσο και σε περιπτώσεις που ένα τρίτο µέρος έχει εκδώσει το τιµολόγιο ή στην περίπτωση της αυτοτιµολόγησης. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παραθέτει [στοιχεία (α) έως (δ)] ενδεικτικούς τρόπους διασφάλισης της αυθεντικότητας της προέλευσης και της ακεραιότητας του περιεχοµένου του τιµολογίου Σηµειώνεται ότι οι αναφερόµενοι στην παράγραφο 3 του άρθρου 15 τρόποι διασφάλισης της αυθεντικότητας της προέλευσης και της ακεραιότητας του περιεχοµένου του τιµολογίου ισχύουν αναλογικά και για τις συναλλαγές µε ιδιώτες, για τις οποίες δύνανται να αποστέλλονται ηλεκτρονικά τα αντίτυπα των φορολογικών στοιχείων που προορίζονται για αυτούς, υπό τον όρο της αποδοχής του τρόπου αυτού αποστολής, µε έντυπο ή ηλεκτρονικό τρόπο, από τους λήπτες τους (ιδιώτες). Άρθρο 30 Απλοποιήσεις και απαλλαγές Παράγραφος 1(α) 30.1α.1 Οι πολύ µικρές οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ) που επιλέγουν, σύµφωνα µε το νόµο να συντάσσουν µόνο Κατάσταση Αποτελεσµάτων µε το υπόδειγµα Β.6 και τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστηµα (βιβλία «εσόδωνεξόδων»), δύνανται να µην εφαρµόζουν τις παραγράφους 8 και 9 του άρθρου 3 περί σχεδίου λογαριασµών. ηλαδή, δεν υποχρεούνται σε τήρηση σχεδίου λογαριασµών, πέραν της οµαδοποίησης των διαφόρων εσόδων και εξόδων σύµφωνα µε την παράγραφο 12 του άρθρου 3του παρόντος νόµου. Παράγραφος 1(ι) 30.1ι.1 Οι πολύ µικρές οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρ- 173

176 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ ρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ) που επιλέγουν, σύµφωνα µε το νόµο να συντάσσουν µόνο Κατάσταση Αποτελεσµάτων µε το υπόδειγµα Β.6, αντιµετωπίζουν λογιστικά όλες τις συµβάσεις µίσθωσης σύµφωνα µε τη φορολογική νοµοθεσία. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ορίζεται ότι οι πολύ µικρές οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.) οποίων ο ετήσιος καθαρός κύκλος εργασιών από πωλήσεις αγαθών δεν υπερβαίνει το ποσό των ευρώ έχουν τη δυνατότητα να µην διενεργούν απογραφή των αποθεµάτων τους στο τέλος της περιόδου. Στην περίπτωση αυτή αντιµετωπίζουν τις αγορές της περιόδου που δεν διενεργούν απογραφή ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσµάτων Αν η περίοδος (φορολογικό έτος) είναι µικρότερη του 12µήνου (πχ. έναρξη κατά τη διάρκεια της περιόδου), ο κύκλος εργασιών για την υποχρέωση διενέργειας απογραφής αποθεµάτων υπολογίζεται µε αναγωγή σε ετήσια βάση. ιευκρινίζεται ότι το χρονικό διάστηµα ίσο ή µεγαλύτερο των (15) ηµερών λογίζεται ως µήνας ενώ το χρονικό διάστηµα που είναι µικρότερο των 15 ηµερών δεν λαµβάνεται υπόψη. Στην περίπτωση που η οντότητα λειτούργησε στην πρώτη ετήσια περίοδο για χρονικό διάστηµα µικρότερο των τεσσάρων µηνών, δεν γίνεται αναγωγή σε ετήσια βάση για το διάστηµα αυτό. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ορίζεται ότι όταν µια οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.) επιλέγει, σύµφωνα µε το νόµο, να διενεργήσει απογραφή σε µία περίοδο, ενώ δεν έχει την υποχρέωση και δεν διενεργούσε, αναλαµβάνει την υποχρέωση για διενέργεια απογραφής και για τις τρεις τουλάχιστον επόµενες ετήσιες περιόδους. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ρυθµίζεται η περίπτωση κατά την οποία µια οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.) επιλέγει να διενεργήσει (προαιρετικά) φυσική απογραφή σε µια περίοδο για τον προσδιορισµό των αποτελεσµάτων (κόστος πωληθέντων), ενώ δεν έχει την υποχρέωση και δεν διενεργούσε. Στην περίπτωση αυτή, κατά την πρώτη περίοδο που διενεργείται απογραφή, για τον υπολογισµό του κόστους πωληθέντων της περιόδου το απόθεµα έναρξης θεωρείται µηδέν. ηλαδή, από τα ακαθάριστα έσοδα της ανωτέρω περιόδου θα εκπέσουν µόνο οι αγορές της περιόδου για τον προσδιορισµό των καθαρών κερδών (ζηµιών). Σηµειώνεται ότι το σύνολο των αγορών των προηγούµενων χρήσεων έχει εκπέσει φορολογικά και συνεπώς δεν µπορεί να εκπέσει εκ νέου προσµετρούµενο στο απόθεµα έναρξης της νέας περιόδου. 174

177 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ρυθµίζεται η περίπτωση κατά την οποία µια οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ.) επιλέγει να παύσει να διενεργεί φυσική απογραφή σε µια περίοδο, ενώ διενεργούσε προαιρετικά. Στην περίπτωση αυτή, το απόθεµα τέλους της τελευταίας περιόδου στην οποία διενεργήθηκε απογραφή δεν λαµβάνεται υπόψη στον υπολογισµό των αποτελεσµάτων της πρώτης περιόδου στην οποία δεν διενεργείται απογραφή. ηλαδή, στην πρώτη αυτή περίοδο στην οποία δεν διενεργείται απογραφή η οντότητα (και εφεξής) θα εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδα µόνο τις αγορές της περιόδου για τον προσδιορισµό των καθαρών κερδών (ζηµιών). Παράγραφος Η διάταξη ορίζει ότι η οντότητα της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (ετερόρρυθµη εταιρεία, οµόρρυθµη εταιρεία, ατοµική επιχείρηση, κλπ) που έχει ως αντικείµενο δραστηριότητας την εµπορία υγρών καυσίµων του νόµου 3054/2002 εντάσσεται στην κατηγορία των πολύ µικρών οντοτήτων µε µόνη προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών της δεν υπερβαίνει το όριο του κύκλου εργασιών των «µικρών» οντοτήτων της παραγράφου 4 του άρθρου 2, δηλαδή το ποσό των ευρώ (για δύο συνεχόµενες ετήσιες περιόδους). Συνεπώς, η οντότητα που εµπίπτει στην περίπτωση αυτής της παραγράφου δύναται να επιλέξει α) να χρησιµοποιεί απλογραφικό λογιστικό σύστηµα της παραγράφου 12 του άρθρου 3, β) να συντάσσει µόνο (συνοπτική) Κατάσταση Αποτελεσµάτων του υποδείγµατος Β.6, και γ) να µην συντάσσει ισολογισµό. Σηµειώνεται ωστόσο ότι οι οντότητες αυτές υπόκεινται στις ρυθµίσεις του άρθρου 4 για τήρηση ορισµένων αρχείων, από τα αναφερόµενα σε εκείνο το άρθρο. Παράγραφος Η παράγραφος αυτή παρέχει τη δυνατότητα σε καθορισµένες κατηγορίες οντοτήτων να συντάσσουν µόνο Κατάσταση Αποτελεσµάτων σύµφωνα µε το υπόδειγµα Β.6 του Παραρτήµατος Β, απαλλασσόµενες από τη σύνταξη ισολογισµού. ηλαδή, οι κατονοµαζόµενες οντότητες θεωρούνται «πολύ µικρές» οντότητες ανεξάρτητα από το µέγεθός τους και συνεπώς δύνανται να χρησιµοποιούν απλογραφικό λογιστικό σύστηµα, σύµφωνα µε την παράγραφο 12 του άρθρου 3 του παρόντος νόµου Ειδικότερα, µε την υποπαράγραφο 13α εµπίπτουν στη ρύθµιση της παραγράφου 13 οι αλλοδαπές επιχειρήσεις της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 του παρόντος νόµου, οι οποίες εγκαθίστανται στην Ελλάδα µε βάση τους νόµους 89/1967 και 378/1968. ιευκρινίζεται ότι το άρθρο 2 του N. 378/1968 παραµένει σε ισχύ και συνεπώς η ίδια απαλλαγή ισχύει και για όσες άλλες επιχειρήσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 έχουν υπαχθεί στις ευεργετικές διατάξεις του N. 89/1967 δυνάµει του άρθρου 2 του N. 378/1968. Άλλωστε, η ίδια απαλλαγή ίσχυε και µε τις καταργούµενες από τον παρόντα νόµο διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. (υποπαράγραφος Ε1 της παραγράφου Ε του νόµου 4093/2012). 175

178 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ ιευκρινίζεται ότι τα υποκαταστήµατα των αλλοδαπών αεροπορικών επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα εµπίπτουν στις ρυθµίσεις της παραγράφου 13 (υποπαράγραφος 13β) εφόσον, σύµφωνα µε την ισχύουσα φορολογική νοµοθεσία, απαλλάσσονται του φόρου εισοδήµατος στην Ελλάδα. Λοιπές επεξηγήσεις Στις περιπτώσεις που οντότητες είχαν διενεργήσει προαιρετικά απογραφή εµπορεύσιµων αγαθών έως και 31 εκεµβρίου 2013, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 2238/1994, και είχαν ως εκ τούτου την υποχρέωση να πραγµατοποιήσουν απογραφή και για τις τρεις επόµενες χρήσεις εκείνης που διενέργησαν προαιρετικά, πραγµατοποιούν υποχρεωτικά απογραφή και για τις υπολειπόµενες χρήσεις Ειδικά, όταν κατά την 31η εκεµβρίου 2014 η οντότητα διενεργεί προαιρετικά και για πρώτη φορά απογραφή αποθεµάτων, η οντότητα αυτή δεν υποχρεούται, εξ αυτού του λόγου, να διενεργήσει απογραφή στις επόµενες τρεις περιόδους. ιευκρινίζεται ότι µετά την 31η εκεµβρίου 2014 ισχύουν εν προκειµένω οι διατάξεις του παρόντος νόµου για προαιρετική διενέργεια απογραφής (παράγραφος 4 του άρθρου 30) Όσον αφορά την απογραφή της χρήσης 2014 διευκρινίζεται ότι η υποχρεωτική απογραφή κατά την καταλαµβάνει µόνο αυτούς που κατά τη χρήση αυτή πραγµατοποίησαν ακαθάριστα έσοδα (χωρίς αναγωγή σε ετήσια βάση) από τη πώληση αγαθών πάνω από ευρώ. Οι σχετικές αποφάσεις (Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1134/2004, όπως ισχύει), µε τις οποίες απαλλάσσονται ορισµένοι υπόχρεοι της κατηγορίας αυτής από την τήρηση βιβλίου απογραφών και κατάρτισης απογραφής, ισχύουν και για την απογραφή της χρήσης αυτής (2014) και από παύουν να ισχύουν. Ωστόσο, σηµειώνεται ότι σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 14 του άρθρου του άρθρου 30 του Ν. 4308/2014 δύναται, µε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων, να καθορίζονται για κατηγορίες οντοτήτων βάσει κριτηρίων, ειδικές απλουστεύσεις και απαλλαγές, σε ότι αφορά την τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλίων) και στην έκδοση λογιστικών στοιχείων. Άρθρο 39 Ρυθμίσεις λοιπών θεμάτων Παράγραφος Με την παράγραφο αυτή ορίζεται ότι ορισµένα από τα πρόσωπα της παραγράφου 2γ του άρθρου 1 δεν υπόκεινται στον παρόντα νόµο, και συνεπώς, δεν υποχρεούνται σε έκδοση των παραστατικών πωλήσεων και στην τήρηση των λογιστικών βιβλίων που προβλέπει ο νόµος αυτός. Στα πρόσωπα αυτά περιλαµβάνονται (διαζευκτικά ή και αθροιστικά) συγκεκριµένες περιπτώσεις που κατονο- µάζονται στις υποπαραγράφους (α) έως (γ) Με την υποπαράγραφο (1α) του άρθρου 39 δεν έχουν υποχρέωση εφαρµογής του παρόντος νόµου οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α του Ν. 2859/2000 βάσει του ύψους των ακαθάριστων εσόδων από την πώληση αγροτι- 176

179 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. κών προϊόντων και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών ή του ποσού που εισέπραξαν από δικαιώµατα ενιαίας ενίσχυσης κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος. Το ύψος των ποσών αυτών καθορίζεται µε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων Σηµειώνεται ότι τα υπό ανωτέρω πρόσωπα (αγρότες του ειδικού καθεστώτος) κατά τις διατάξεις του Ν. 4172/2013 αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα και υπόκεινται σε φόρο εισοδήµατος για τα εισοδήµατά τους από αυτή τη δραστηριότητα. Συνεπώς τα πρόσωπα αυτά οφείλουν να τεκ- µηριώνουν τα εισοδήµατά τους µε κάθε πρόσφορο µέσο, όπως έκδοση και τήρηση αποδείξεων είσπραξης για τις πωλήσεις που διενεργούν σε ιδιώτες καταναλωτές, τήρηση κάθε άλλου αρχείου (καταγραφή) µε τα δεδοµένα (αξία) των πωλήσεών τους, τήρηση αρχείου της παραγωγής τους σε ποσότητα και τιµή πώλησης, κλπ. Σηµειώνεται επίσης ότι τα εισοδήµατα των αγροτών αυτών από πωλήσεις που διενεργούν σε οντότητες υποκείµενες στον παρόντα νόµο (π.χ. συνεταιρισµοί, επιχειρήσεις εµπορίας ή κατεργασίας αγροτικών προϊόντων, κλπ.), προκύπτουν από τα σχετικά παραστατικά που εκδίδουν οι αγοράστριες ή διαµεσολαβούσες οντότητες Με την υποπαράγραφο (1β) του άρθρου 39 δεν έχουν υποχρέωση εφαρµογής του παρόντος νόµου τα φυσικά πρόσωπα τα οποία ευκαιριακά και ως παρεπόµενη απασχόληση πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον το εισόδηµα που αποκτούν από τις συναλλαγές αυτές δεν υπερβαίνει τις ευρώ ετησίως Ως ευκαιριακή παρεπόµενη δραστηριότητα χαρακτηρίζεται η δραστηριότητα που δεν ασκείται κατά σύστηµα και αποδεικνύεται από τα πραγµατικά περιστατικά. Τέτοια πραγµατικά περιστατικά αποτελούν ιδίως η συνέχεια ή µη της άσκησης της δραστηριότητας αυτής, η ύπαρξη ιδιαίτερης επαγγελµατικής εγκατάστασης, η ύπαρξη ιδιαίτερου εξοπλισµού και µηχανικών µέσων για την παροχή των υπηρεσιών αυτών ή την παραγωγή των αγαθών ή απόκτηση αγαθών µε σκοπό τη µεταπώληση, και γενικότερα το εάν η παροχή των υπηρεσιών αυτών ή των αγαθών, έχει τα χαρακτηριστικά της οργανωµένης επιχείρησης Ενδεικτικές περιπτώσεις που εµπίπτουν στην περίπτωση (β) της παραγράφου 1 του άρθρου 39 είναι: α) Τα φυσικά πρόσωπα όπως φοιτητές, νοικοκυρές, άνεργοι κλπ, που συµβάλλονται µε εταιρείες ερευνών µε συµβάσεις έργου ή όχι. β) Τα φυσικά πρόσωπα που διενεργούν πωλήσεις µε το σύστηµα της κατ οίκον επίδειξης, ως αντιπρόσωποι πωλητές (dealers). γ) Οι ιδιωτικοί ή δηµόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές, µεταπτυχιακοί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες κ.λ.π οι οποίοι µετέχουν σε ερευνητικά προγράµµατα επιχορηγούµενα ή µη, τα οποία εκτελούνται τόσο από πρόσωπα υπόχρεα του νόµου αυτού, όσο και από διάφορους φορείς. δ) Οι διερµηνείς ή µεταφραστές Με την υποπαράγραφο (1γ) του άρθρου 39 δεν έχουν υποχρέωση εφαρµογής του παρόντος νόµου οι δηµόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι που είναι συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραµµάτων (π.χ. µεταπτυ- 177

180 Κ.Φ.Α.Σ.-Κ.Β.Σ. Ιανουάριος 2015 ΦΕ χιακά) και σεµιναρίων (π.χ. ηµερίδες), εφόσον δεν ασκούν άλλη επιχειρηµατική δραστηριότητα Η οντότητα προς την οποία παρέχεται υπηρεσία ή πωλούνται τα αγαθά από τα υπό και πρόσωπα [περιπτώσεις (β) και (γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 39] οφείλει να εκδίδει το προβλεπόµενο παραστατικό από τις διατάξεις του παρόντος νόµου, ώστε να διασφαλίζεται η υποβολή των εισοδηµάτων αυτών σε φορολογία Τα φυσικά πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες ή πωλούν αγαθά λιανικά αποκτώντας εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα είναι υπόχρεα εφαρµογής των λογιστικών προτύπων, καθότι η διενέργεια αυτών δεν µπορεί να χαρακτηριστεί ευκαιριακή. ιευκρινίζεται ότι η συµπτωµατική πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα, οικοσκευή, κλπ.) σε καµία περίπτωση δεν συνεπάγεται υποχρεώσεις σε σχέση µε τον παρόντα νόµο. 178

181 Φορολογία ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1250/ ιαδικασία χορήγησης αναστολής πληρωµής του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) έτους 2014 σε νοµικά πρόσωπα Έχοντας υπόψη: ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ 1. Τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 10 και 13 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α ), περί Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) και ειδικότερα τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου Τις διατάξεις του ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής ιαδικασίας - ΦΕΚ 170 Α ),όπως ισχύουν, και ειδικότερα των άρθρων 4, 5, 19, 23, 32, 34, 37 και 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α ). 3. Τις διατάξεις του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ 151 Α ). 4. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του πρώτου άρθρου του ν. 4093/2012(ΦΕΚ 222 Α ), όπως ισχύει, περί σύστασης θέσης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων. 5. Την Πράξη 20/ του Υπουργικού Συµβουλίου (ΦΕΚ 360 ΥΟ ), περί επιλογής και διορισµού Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών. 6. Την Απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων ΠΟΛ 1209/2014 (ΦΕΚ 2505 Β ) «Εκκαθάριση ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014». 7. Το γεγονός ότι µε την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη στον Κρατικό Προϋπολογισµό. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Άρθρο 1 Αρµόδιο όργανο προϋποθέσεις για τη χορήγηση της αναστολής 1. Η χορήγηση αναστολής πληρωµής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε νοµικά πρόσωπα, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013, πραγµατοποιείται µε απόφαση του αρµόδιου προϊσταµένου της.ο.υ., που έχει 179

182 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ εκδώσει τη δήλωση - πράξη διοικητικού προσδιορισµού ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους Σε περίπτωση που έχει καταργηθεί το τµήµα ελέγχου της.ο.υ. ή έχει παύσει η λειτουργία αυτής, πραγµατοποιείται µε απόφαση του προϊσταµένου της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις. 2. Ο κύκλος εργασιών περιλαµβάνει τα ποσά των εσόδων που πραγµατοποιούνται από την πώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών των προς εξέταση οικονοµικών ετών και λαµβάνεται, για το έτος 2014, σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του άρθρου 30 και την περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 105 του νό- µου 2238/1994. Άρθρο 2 ιαδικασία χορήγησης της αναστολής 1. Ο νόµιµος εκπρόσωπος του νοµικού προσώπου υποβάλλει αίτηση, σύµφωνα µε το συνηµµένο στο παράρτηµα υπόδειγµα 1, στον αρµόδιο προϊστάµενο της.ο.υ.. Η αίτηση δύναται να υποβληθεί µέχρι και την 27η Φεβρουαρίου Ο αρµόδιος προϊστάµενος της.ο.υ. εκδίδει εντολή µερικού επιτόπιου ελέγχου για το συγκεκριµένο νοµικό πρόσωπο. 3. Ο αρµόδιος προϊστάµενος της.ο.υ. εντός αποκλειστικής προθεσµίας τριών µηνών από την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης, οφείλει να εκδώσει την απόφαση χορήγησης της αναστολής πληρωµής του φόρου, σύµφωνα µε το συνηµµένο στο παράρτηµα υπόδειγµα 2, ή την απόφαση απόρριψης αυτής, σύµφωνα µε το συνηµµένο στο παράρτηµα υπόδειγµα 3, µετά από αιτιολογηµένη έκθεση ελέγχου. 4. Αντίγραφο της απόφασης χορήγησης αναστολής ή απόρριψης αυτής κοινοποιείται στο φορολογούµενο συνοδευόµενη από την οικεία έκθεση ελέγχου. Άρθρο 3 1. Στην παρούσα απόφαση επισυνάπτονται, ως παραρτήµατα, τρία (3) υποδείγµατα αίτησης και αποφάσεων, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο τµήµα αυτής. 2. Η απόφαση να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 180

183 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 181

184 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 182

185 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 183

186 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ Α.Υ.Ο. 13 ΦΜΑΠ /ΕΞ2014/ Αρµοδιότητα έκδοσης εντολής φορολογικού ελέγχου Έχοντας υπόψη: Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 1. Τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 4 του άρθρου 3 του ν. 2343/1995 (ΦΕΚ Α 211), όπως ισχύει. 2. Τις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 8 του ν. 2873/2000 (ΦΕΚ Α 285). 3. Τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 34 του ν. 4141/2013 (Φ.Ε.Κ. 81 Α ). 4. Τις διατάξεις του ν. 4174/2013 (Φ.Ε.Κ. Α 170) 5. Τις διατάξεις του Π. 186/92 (Κ.Β.Σ), του ν.1642/1986 και νυν Κώδικα Φ.Π.Α (ν.2859/2000) και του Κ.Φ.E (ν.2238/1994). 6. Τις διατάξεις του ν.2459/1997 (Φ.Ε.Κ. Α 17) 7. Τις διατάξεις του Π.. 111/2014 (ΦΕΚ Α 178) «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών 8. Τις διατάξεις της περίπτωσης 2 της υποπαραγράφου Ε.2 της παραγράφου Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, όπως ισχύει και την υπ αριθ. 6Α ΕΞ2013/ (Φ.Ε.Κ. Β 130/ ) απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 9. Την υπ αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Φ.Ε.Κ. 478Β ) απόφαση Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής Με εντολή Γενικού Γραµµατέα η- µοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης», όπως ισχύει. 10. Την υπ αριθ. Πράξη 20 της (Φ.Ε.Κ. 360 Υ.Ο...) «Επιλογή και διορισµός Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 11. Το γεγονός ότι η απόφαση αυτή δεν προκαλεί δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού, ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Στον Προϊστάµενο του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουµένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) αναθέτουµε την αρµοδιότητα για την έκδοση εντολής µερικού φορολογικού ελέγχου και την έκδοση των οικείων καταλογιστικών πράξεων για τον προσδιορισµό του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ), όλων των εκκρεµών υποθέσεων που περιλαµβάνονται στην αριθ. 13 ΦΜΑΠ ΕΞ 184

187 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 2011/ Απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, όπως τροποποιήθηκε µε τις 13 ΦΜΑΠ ΕΞ 2011/ και 13 ΦΜΑΠ ΕΞ 2013/ και ισχύει. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1004/ Πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας, ετών 2015 και εποµένων Έχοντας υπόψη: ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ 1. Τις διατάξεις του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ170 Α ) και ειδικότερα, τις διατάξεις της παραγράφου 7 αυτού, µε τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Γενικός Γραµµατέας ηµοσίων Εσόδων να καθορίζει τον τύπο και το περιεχόµενο (πληροφορίες και στοιχεία) του πιστοποιητικού Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), τη διαδικασία χορήγησής του και κάθε αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή του άρθρου αυτού. 2. Τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 4174/2013 και ειδικότερα, τις διατάξεις της παραγράφου 1 αυτού, µε τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Γενικός Γραµµατέας ηµοσίων Εσόδων να µεταβιβάζει τα καθήκοντά του ή να αναθέτει αρµοδιότητές του σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης. 3. Τις διατάξεις των άρθρων 1 έως και 10 και 13 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α ). 4. Τις διατάξεις του άρθρου 48 του νόµου 3842/2010 (ΦΕΚ 58Α ). 5. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του πρώτου άρθρου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ 222 Α ), όπως ισχύει, περί σύστασης θέσης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων. 6. Την Πράξη 20/ του Υπουργικού Συµβουλίου (ΦΕΚ 360 ΥΟ ), περί επιλογής και διορισµού Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών. 7. Το γεγονός ότι µε την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη στον Κρατικό Προϋπολογισµό. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Άρθρο 1 Γενικά 1. Από το έτος 2015, το πιστοποιητικό του άρθρου 54 Α του ν. 4174/2013 (πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.) προσκοµίζεται από το φορολογούµενο, ο οποίος είχε την 185

188 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ υποχρέωση να δηλώσει ακίνητο ή δικαίωµα επί ακινήτου στη δήλωση Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) και Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του οικείου έτους, ανεξάρτητα αν η δήλωση υποβάλλεται από αυτόν ή συντίθεται µηχανογραφικά. Το πιστοποιητικό κατά το έτος 2015 προσκοµίζεται από όλους τους φορολογουµένους που συµβάλλονται στο ίδιο συµβολαιογραφικό έγγραφο, για τα έτη 2010 έως και 2014, εφόσον είχαν υποχρέωση να συµπεριλάβουν το ακίνητο ή το δικαίωµα επί ακινήτου στις δηλώσεις Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. των αντίστοιχων ετών. Κατά τα επόµενα έτη το πιστοποιητικό προσκοµίζεται για τα αντίστοιχα πέντε προηγούµενα έτη. 2. Αρµόδιος για τη χορήγηση του πιστοποιητικού µε χειρόγραφη διαδικασία, είναι ο προϊστάµενος της.ο.υ., ο οποίος ήταν αρµόδιος για την παραλαβή ή τη σύνθεση της δήλωσης Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. κατά τα αντίστοιχα έτη. 3. Αν απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. και ο φορολογούµενος απέκτησε ακίνητο ή δικαίωµα επί ακινήτου µετά την 1η Ιανουαρίου του έτους ή των ετών για τα οποία απαιτείται αυτό, για το έτος ή τα έτη αυτά, αντί του πιστοποιητικού, υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, µε την οποία δηλώνει το χρόνο απόκτησης του ακινήτου ή του δικαιώµατος επί ακινήτου καθώς και ότι δεν είχε υποχρέωση να το συµπεριλάβει στη δήλωση Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. των εν λόγω ετών. Στην υπεύθυνη δήλωση επισυνάπτεται φωτοτυπία του τίτλου κτήσης του ακινήτου ή του δικαιώµατος επί ακινήτου ή οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο παραστατικό, κατά περίπτωση. Η ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίγραφα στον αρµόδιο προϊστάµενο.ο.υ. Το ένα αντίγραφο επιστρέφεται θεωρη- µένο, προκειµένου να επισυναφθεί στο οικείο συµβολαιογραφικό έγγραφο. Η ίδια ως άνω διαδικασία ακολουθείται για τη λήψη πιστοποιητικού από νοµικό πρόσωπο, που δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Στην περίπτωση αυτή, στην υπεύθυνη δήλωση επισυνάπτονται τα παραστατικά τα οποία αποδεικνύουν ότι το νοµικό πρόσωπο απαλλάσσεται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α.. 4. Αυτός που αποδέχεται αγοραπωλησία ακινήτου ή δικαιώµατος επί ακινήτου µετά από τελεσίδικη δικαστική απόφαση, µε την οποία φυσικό ή νοµικό πρόσωπο καταδικάστηκε σε δήλωση βουλήσεως, απαιτείται να υποβάλει κυρωµένο αντίγραφο της απόφασης αυτής στον αρµόδιο προϊστάµενο.ο.υ. του φυσικού ή νο- µικού προσώπου, που καταδικάστηκε, πριν από την αποδοχή. Η δικαστική απόφαση υποβάλλεται σε δύο (2) αντίτυπα, από τα οποία το ένα επιστρέφεται θεωρηµένο για να επισυναφθεί, αντί του πιστοποιητικού στο οικείο συµβόλαιο. Η ίδια ως άνω διαδικασία εφαρµόζεται ανάλογα και στην περίπτωση κατά την οποία συντάσσεται περίληψη κατακυρωτικής έκθεσης επί αναγκαστικού πλειστηριασµού, οπότε ο υπερθεµατιστής υποβάλλει κυρωµένο αντίγραφο της κατακυρωτικής έκθεσης. Σε περίπτωση εκούσιου πλειστηριασµού, κατά τη σύνταξη της κατακυρωτικής έκθεσης, η υποχρέωση προσκόµισης του πιστοποιητικού περιορίζεται στα πρόσωπα εκείνα µε επιµέλεια των οποίων επισπεύδεται η κατά τη διαδικασία του πλειστηριασµού εκποίηση των ακινήτων. 5. Το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, εκτός από τις κατωτέρω περιπτώσεις: 186

189 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου i. Πιστοποιητικό, το οποίο χορηγείται για αποβιώσαντα. ii. Πιστοποιητικό νοµικών προσώπων για τα έτη 2010 έως και iii. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε φορολογούµενο, ο οποίος έχει ανεξόφλητες ληξιπρόθεσµες οφειλές Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α.. iv. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται µε παρακράτηση του αναλογούντος φόρου. v. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί για τη λήψη του µε ειδικό προς τούτο πληρεξούσιο. Εφόσον υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστοποιητικού ηλεκτρονικά, χρησιµοποιείται τούτο. 6. Το ακίνητο ή το δικαίωµα επί ακινήτου, περιγράφεται στο πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., όπως αυτό έχει αναγραφεί κατ έτος στις δηλώσεις Φ.Α.Π. και ΕΝ. Φ.Ι.Α. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, στις δηλώσεις Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α., υπάρχει απόκλιση ως προς την αναγραφή των περιγραφικών στοιχείων του ακινήτου ή του δικαιώµατος επί ακινήτου ή δεν έχει δηλωθεί µέρος ή όλο αυτού, ενώ υπήρχε σχετική υποχρέωση, το πιστοποιητικό εκδίδεται µετά την υποβολή των απαιτού- µενων δηλώσεων Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. µε την ορθή απεικόνιση του ακινήτου ή του δικαιώµατος επί ακινήτου και την καταβολή του συνόλου του αναλογούντος φόρου, προσαυξήσεων, τόκων και προστίµων. Αν υπάρχει απόκλιση ως προς την περιγραφή του ακινήτου ή του δικαιώµατος επί ακινήτου, γιατί µεταβλήθηκε η κατάστασή του ή γιατί ο φορολογούµενος ακολούθησε νοµοθεσία, αποφάσεις ή εγκυκλίους, που όριζαν άλλως, το πιστοποιητικό επισυνάπτεται, αφού ελεγχθεί η ορθότητά του από τον αρµόδιο για τη µνηµόνευση, επισύναψη ή παραλαβή του. 7. Σε περίπτωση τροποποίησης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, όσον αφορά κοινόχρηστο και κοινόκτητο χώρο ακινήτου, προκειµένου να ορισθεί ότι τµήµα αυτού θα ανήκει κατ αποκλειστική χρήση ή θα αποτελεί παρακολούθηµα συγκεκριµένης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή ενσωµατώνεται σε αυτήν, δεν απαιτείται η µνη- µόνευση και επισύναψη του πιστοποιητικού από τους λοιπούς συνιδιοκτήτες του ακινήτου, οι οποίοι συµπράττουν στην πράξη αυτή, εφόσον δεν πραγµατοποιείται ουδεµία µεταβολή στις δικές τους οριζόντιες ιδιοκτησίες ή στα ποσοστά συνιδιοκτησίας αυτών επί του ακινήτου. 8. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες στο συµβολαιογραφικό έγγραφο αναγράφονται στοιχεία οικοπέδου ή γηπέδου διαφορετικά από τα αναγραφόµενα στον τίτλο κτήσης, λόγω νεότερης καταµέτρησης, τότε το πιστοποιητικό για τα έτη 2010 έως και 2013 θα εκδοθεί µε τα περιγραφικά στοιχεία του τίτλου κτήσης, ενώ για το έτος 2014 και επόµενα έτη ισχύουν τα οριζόµενα στις οικείες διατάξεις του ν. 4223/2013. Αν οικόπεδο έχει αναγραφεί για όλα ή κάποια από τα έτη 2010 έως και 2013 µε µεγαλύτερη επιφάνεια από αυτήν που αναγράφεται στον τίτλο κτήσης του, δεν απαιτείται τροποποίηση της δήλωσης Φ.Α.Π. του οικείου έτους. 9. Τα µνηµονευόµενα και επισυναπτόµενα στο συµβολαιογραφικό έγγραφο πιστοποιητικά ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδονται για τα πέντε (5) προηγούµενα από τη σύνταξη του συµβολαιογραφικού εγγράφου έτη, ανεξάρτητα από το χρόνο µεταγραφής του. 187

190 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 10. Το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισχύει µέχρι την 31η εκεµβρίου του έτους έκδοσής του και δεν επιτρέπεται η χρήση κυρωµένου αντιγράφου αυτού. Άρθρο 2 ιαδικασία χορήγησης πιστοποιητικού σε νοµικά πρόσωπα 1. Το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α για τα έτη 2010 έως και 2013 χορηγείται από τον αρµόδιο, κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 1 της παρούσας, προϊστάµενο.ο.υ., στον οποίο υποβάλλεται σχετική αίτηση, ενώ το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014 και εποµένων ετών χορηγείται ηλεκτρονικά. Ο τύπος και το περιεχόµενο της αίτησης καθώς και του πιστοποιητικού έχει ως το συνηµµένο υπόδειγµα 1. Η αίτηση υποβάλλεται σε δύο (2) αντίτυπα, εκ των οποίων το πρώτο χορηγείται συµπληρωµένο στο νοµικό πρόσωπο. Ο τύπος και το περιεχόµενο του ηλεκτρονικού πιστοποιητικού έχει ως το συνηµµένο υπόδειγµα ικαίωµα υποβολής της αίτησης και λήψης του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή των υπεύθυνων δηλώσεων της παραγράφου 3 του άρθρου 1 της παρούσας, έχουν οι νόµιµοι εκπρόσωποι των νοµικών προσώπων ή πρόσωπα που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτούς. Σε περίπτωση κληρονοµιαίας περιουσίας που τελεί υπό εκκαθάριση, η οποία έχει καταληφθεί υπέρ νοµικού προσώπου µε τον όρο της εκτέλεσης κοινωφελών ή φιλανθρωπικών έργων, το πιστοποιητικό χορηγείται στον εκτελεστή διαθήκης, για το διάστηµα που τη διαχειρίζεται και τη διοικεί, ή σε πρόσωπα που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτόν. Σε περίπτωση νοµικού προσώπου το οποίο έχει τεθεί σε εκκαθάριση ή βρίσκεται κάτω από αναγκαστική διαχείριση, το πιστοποιητικό χορηγείται στον εκκαθαριστή ή στον προσωρινό διαχειριστή του νοµικού προσώπου, ανάλογα, ή σε πρόσωπα που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτούς. Σε περίπτωση νοµικού προσώπου το οποίο έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης, το πιστοποιητικό χορηγείται στο σύνδικο της πτώχευσης ή σε πρόσωπα που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτόν. Άρθρο 3 ιαδικασία χορήγησης πιστοποιητικού σε φυσικά πρόσωπα 1. Το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδεται ηλεκτρονικά σε φυσικό πρόσωπο, ενεργό χρήστη των υπηρεσιών του Taxisnet. Ηλεκτρονικό πιστοποιητικό εκδίδεται για κάθε Α.ΤΑ.Κ. χωριστά. Ο τύπος και το περιεχόµενο του πιστοποιητικού έχει ως το συνηµµένο υπόδειγµα Το πιστοποιητικό χορηγείται χειρόγραφα από τον αρµόδιο, κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 1 της παρούσας, προϊστάµενο.ο.υ., στον οποίο υποβάλλεται σχετική αίτηση, αποκλειστικά και µόνο στις περιπτώσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 1 της παρούσας. Ο τύπος και το περιεχόµενο της αίτησης καθώς και του πιστοποιητικού έχει ως το συνηµµένο υπόδειγµα 1. Η αίτηση υποβάλλεται σε δύο (2) αντίτυπα, εκ των 188

191 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου οποίων το πρώτο χορηγείται συµπληρωµένο στο φορολογούµενο. 3. εν χορηγείται το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. για δικαιώµατα επί αγροτεµαχίων φυσικών προσώπων για τα έτη 2010 έως και Στις περιπτώσεις αυτές δεν µνηµονεύεται και δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Άρθρο 4 Πιστοποιητικό για την καταχώρηση της αποδοχής κληρονοµιάς Για τη µεταγραφή ή την καταχώρηση πράξης αποδοχής κληρονοµιάς ακολουθούνται ανάλογα τα οριζόµενα στα άρθρα 1, 2 και 3 της παρούσας. Το πιστοποιητικό ή την υπεύθυνη δήλωση, κατά περίπτωση, υποχρεούται να το προσκοµίζει ο κληρονόµος, ο οποίος ήταν υπόχρεος στην υποβολή δήλωσης για τα αντίστοιχα έτη. Για τα υπόλοιπα έτη, µέχρι τη συµπλήρωση των πέντε ετών, προσκοµίζεται από τον κληρονόµο για τον αποβιώσαντα πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., το οποίο χορηγείται χειρόγραφα από τον αρµόδιο, σύµφωνα µε την παράγραφο 2 του άρθρου 1 της παρούσας, προϊστάµενο.ο.υ. του αποβιώσαντος, µετά από αίτηση των νοµιµοποιούµενων κληρονόµων ή ενός εξ αυτών. Άρθρο 5 Χορήγηση πιστοποιητικού σε ειδικές περιπτώσεις 1. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες απαιτείται η µνηµόνευση και επισύναψη ή η προσκόµιση πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. και ο φορολογούµενος έχει ανεξόφλητες οφειλές από διαφορετικές πηγές, συµπεριλαµβανοµένων των Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α., οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθµιση καταβολής, υποβάλλει αίτηση σύµφωνα µε το υπόδειγµα 1 και το πιστοποιητικό χορηγείται από τον αρµόδιο Προϊστάµενο.Ο.Υ. αφού συµπληρωθεί το υπόδειγµα 3. Προκειµένου να χορηγηθεί το πιστοποιητικό αυτό ακολουθείται η κατωτέρω διαδικασία: α) αφού διαπιστωθεί από το τµήµα συµµόρφωσης και σχέσεων µε τους φορολογουµένους της.ο.υ. ότι το ακίνητο ή το δικαίωµα επί ακινήτου περιλαµβάνεται µε τα ίδια στοιχεία στη δήλωση Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. για όσα έτη αιτείται το πιστοποιητικό, υπολογίζεται ο επιµεριστικά αναλογών φόρος ακίνητης περιουσίας ανά έτος, ο οποίος αναγράφεται στο υπόδειγµα 3, µε τα λοιπά στοιχεία της βεβαίωσης του φόρου. Στο ίδιο υπόδειγµα αναγράφεται το σύνολο των αναλογούντων Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α., που αφορούν ακίνητα για τα οποία ο φορολογούµενος έχει ήδη λάβει πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. του ιδίου έτους, καθώς και το σύνολο του φόρου που πρέπει να καταβληθεί, προκειµένου να χορηγηθεί το οικείο πιστοποιητικό. β) το τµήµα εσόδων της.ο.υ. αναγράφει το υπόλοιπο του φόρου, που πρέπει να καταβληθεί, τις προσαυξήσεις, τόκους και πρόστιµα επ αυτού, το συνολικό ποσό και τα στοιχεία του χρέους προς καταβολή. γ) µετά την εξόφληση του ποσού επισυνάπτονται στην αίτηση χορήγησης του πιστοποιητικού το συµπληρωµένο υπόδειγµα 3 της παρούσας καθώς και φωτο- 189

192 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ τυπίεςτου ηλεκτρονικού αποδεικτικού καταβολής ή του διπλοτύπου είσπραξης. 2. Για τη χορήγηση πιστοποιητικού της παραγράφου 4 του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 απαιτείται η υποβολή αίτησης από το φορολογούµενο σύµφωνα µε το συνηµµένο υπόδειγµα 4. Ο τύπος και το περιεχόµενο του πιστοποιητικού έχουν ως το συνηµµένο υπόδειγµα 5. Για τη διαδικασία χορήγησης του πιστοποιητικού ακολουθείται ανάλογα η παράγραφος 1 του παρόντος. Άρθρο 6 1. Στην παρούσα επισυνάπτονται πέντε (5) υποδείγµατα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτής. 2. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 190

193 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 191

194 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 192

195 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 193

196 Φορολογία Κεφαλαίου Ιανουάριος 2015 ΦΕ 194

197 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Φορολογία Κεφαλαίου 195

198 Θέµατα ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΥΠΟΙΚ ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014/ Έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων Σχετ:.ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014 εγκύκλιος Σε συνέχεια της παραπάνω εγκυκλίου που αναφέρεται στην έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων που έχουν καταβληθεί αχρεώστητα, σας πληροφορού- µε, ότι, µε την 1867/ απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονοµικών, το επιτόκιο των εντόκων γραµµατίων του ηµοσίου τρίµηνης διάρκειας, από παρέµεινε σταθερό στο 1,70%, επίσης από ισχύει η ΑΥΟ ΠΕΙΣ / για τις οφειλές που υπάγονται στο πεδίο εφαρµογής του Κ.Φ.. (άρθρο 53 του ν. 4174/2013). ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1258/ Κοινοποίηση των διατάξεων των Κ.Υ.Α. Υπουργών Εσωτερικών και Οικονοµικών 31143/ (ΦΕΚ Β 2263) και 44337/ (ΦΕΚ Β 3095) και παροχή σχετικών οδηγιών Σχετ. έγγρ.: ΠΟΛ. 1086/ , ΠΟΛ. 1157/ , ΠΕΙΣ Α / , ΠΟΛ. 1222/ , ΠΟΛ 1138/ , ΠΟΛ 1159/ , ΗΛΕ Β ΕΞ/ Σας κοινοποιούµε τις 31143/ (ΦΕΚ Β 2263) και 44337/ (ΦΕΚ Β 3095) ΚΥΑ Υπουργών Εσωτερικών και Οικονοµικών για ενηµέρωση, οι οποίες εκδόθηκαν στο πλαίσιο των διατάξεων της παρ. 5 του πρώτου άρθρου της από Πράξης Νοµοθετικού Περιεχοµένου «Ρυθµίσεις θεµάτων εφαρµογής των νόµων 3864/2010, 4021/2011, 4046/2012, 4051/2012 και 4071/2012» (ΦΕΚ Α 103) που κυρώθηκε µε το άρθρο δεύτερο του ν.4079/2012 (ΦΕΚ Α 180), όπως ισχύει (η πρώτη ΚΥΑ ΦΕΚ Β εκδόθηκε στις ). Υπενθυµίζεται ότι µε τις σχετικές διατάξεις ρυθµίζονται οφειλές των ήµων προς το Ελληνικό ηµόσιο. Ειδικότερα, οι ανωτέρω υπαχθείσες κύριες οφειλές 196

199 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων συµψηφίζονται, µε τα συνολικά προβλεπόµενα στο άρθρο 27 του ν. 3756/2009 (Α 53) έσοδά τους, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 της από ΠΝΠ (Α 268) που κυρώθηκε µε το άρθρο δεύτερο του ν.4047/2012 (Α 31) ή αποπληρώνονται από τα έσοδα του δανείου που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του ν.4038/2012 (Α 14) ή από άλλους πόρους, µε ταυτόχρονη απαλλαγή πρόσθετων φόρων, προστίµων, επιβαρύνσεων, καθώς και προσαυξήσεων εκπρόθεσµης καταβολής. Σχετική η ΠΟΛ 1086/2013 µε την οποία σας δόθηκαν οδηγίες εφαρµογής των προαναφερθεισών διατάξεων. Η /νση Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης (e-εφαρµογών) παρακαλείται για τις δικές της ενέργειες ως προς τη µηχανογραφική υποστήριξη της ανωτέρω ρύθµισης. Η /νση Προϋπολογισµού Γενικής Κυβέρνησης (πρώην 20η) στην οποία κοινοποιείται το παρόν έγγραφο παρακαλείται να ενηµερώνει άµεσα την Υπηρεσία µας και τις.ο.υ. της χώρας για την έκδοση των σχετικών µε το θέµα κοινών υπουργικών αποφάσεων, προκειµένου οι τελευταίες να ενεργούν στα πλαίσια των αρµοδιοτήτων τους. 197

200 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ 198

201 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων 199

202 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ 200

203 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων 201

204 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ 202

205 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων 203

206 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΥΠΟΙΚ ΕΛ Β ΕΞ 2014/ Παροχή οδηγιών για την άµεση κοινοποίηση των εντολών ελέγχου και την παροχή διευκρινίσεων για την εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 18 και 19 του Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας (ν. 4174/2013, όπως ισχύει) σχετικά µε την υποβολή εκπρόθεσµων αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων Σας παρέχουµε τις απαραίτητες ερµηνευτικές οδηγίες για την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων που αναφέρονται στο παραπάνω θέµα. Σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 18 του ν.4174/2013 (Α' 170), όπως ισχύει, ο υπόχρεος σε υποβολή φορολογικών δηλώσεων υποβάλλει τις φορολογικές δηλώσεις στη Φορολογική ιοίκηση κατά το χρόνο που προβλέπεται από την οικεία φορολογική νοµοθεσία. Εκπρόθεσµη φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε µέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική ιοίκηση ή µέχρι την παραγραφή του δικαιώµατος της Φορολογικής ιοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης µε όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσµης δήλωσης. Επίσης σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν.4174/2013 (Α' 170), όπως ισχύει, αν ο φορολογούµενος διαπιστώσει ότι η φορολογική δήλωση που υπέβαλε στη Φορολογική ιοίκηση περιέχει λάθος ή παράλειψη, υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση. Αν η τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβληθεί εντός της προθεσµίας υποβολής της αρχικής φορολογικής δήλωσης, τότε και η τροποποιητική φορολογική δήλωση επέχει θέση αρχικής δήλωσης και θεωρείται ότι και οι δύο, αρχική και τροποποιητική έχουν υποβληθεί εµπρόθεσµα. Τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε µέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική ιοίκηση ή µέχρι την παραγραφή του δικαιώµατος της Φορολογικής ιοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης µε όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσµης δήλωσης. Περαιτέρω µε το έγγραφο της /νσης Ελέγχων ΕΛ Α / επισηµάνθηκε ότι, σε περίπτωση έκδοσης εντολής ελέγχου, δεν υπάρχει δυνατότητα υποβολής δήλωσης για τη φορολογία, τη φορολογική περίοδο ή την υπόθεση που αφορά ο φορολογικός έλεγχος. Στην πράξη έχει παρατηρηθεί ότι ο φορολογούµενος δεν λαµβάνει γνώση της εντολής ελέγχου άµεσα µε την έκδοση της αλλά µε την έναρξη του ελέγχου και, σε πολλές περιπτώσεις, στο διάστηµα που µεσολαβεί έχει υποβάλει εκπρόθεσµες αρχικές ή τροποποιητικές φορολογικές δηλώσεις, για τη φορολογική περίοδο που αφορά ο φορολογικός έλεγχος. Προκειµένου να αποκλειστεί στο µέλλον το φαινό- µενο αυτό, θα πρέπει ο ελεγχόµενος φορολογούµενος να λαµβάνει άµεσα γνώση για την έκδοση εντολής ελέγχου, αφού ληφθούν υπόψη οι περιορισµοί της παραγράφου 2β' του άρθρου 23 του ν. 4174/2013. Σχετικές µε την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου είναι οι διατάξεις του άρθρου 5 του ν.4174/2013 (Α' 170), όπως ισχύει, σύµφωνα µε τις οποίες η.κοινοποίηση 204

207 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων πράξεων που εκδίδει, σύµφωνα µε τον Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας, η Φορολογική ιοίκηση προς φορολογούµενο ή άλλο πρόσωπο, γίνεται εγγράφως ή ηλεκτρονικώς. Προκειµένου να αντιµετωπισθεί άµεσα το πρόβληµα µε τις εντολές ελέγχου που έχουν εκδοθεί, δεν έχουν κοινοποιηθεί και δεν έχει γίνει έναρξη ελέγχου και να αποφευχθούν µετακινήσεις υπαλλήλων, αυτές θα κοινοποιούνται µε συστηµένη επιστολή της Φορολογικής ιοίκησης προς το' φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή τη νοµική οντότητα, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις παραγράφους 2, 3 και 5 του άρθρου 5 του ν.4174/2013 (Α' 170). Σηµειώνεται ότι στην εν λόγω συστηµένη επιστολή θα πρέπει, µεταξύ των άλλων, να αναγράφεται ρητά ότι από την ηµεροµηνία έκδοσης της εντολής ελέγχου η υποβολή εκπρόθεσµης αρχικής ή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης δεν παράγει έννοµο αποτέλεσµα. Τα ανωτέρω θα ισχύουν και για όσες εντολές εκδοθούν στη συνέχεια και µέχρι την υλοποίηση της εφαρµογής για την ηλεκτρονική κοινοποίηση των πράξεων που εκδίδει, σύµφωνα µε τον Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας, η Φορολογική ιοίκηση. Αναφορικά µε την αντιµετώπιση των προβληµάτων που προέκυψαν µε την υποβολή εκπρόθεσµης αρχικής ή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης φυσικού ή νοµικού προσώπου ή νοµικής οντότητας, µετά την έκδοση εντολής ελέγχου και στις περιπτώσεις που αποδεδειγµένα ο φορολογούµενος δεν έλαβε γνώση αυτής, σηµειώνουµε τα ακόλουθα: Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 62 του ν.2238/1994 και της παραγράφου 2 του άρθρου 38 του ν.2859/2000, υπήρχε η δυνατότητα, µέχρι την , να επιδίδεται αρχική ή συµπληρωµατική δήλωση πριν την καταχώρηση στο οικείο βιβλίο της σχετικής καταλογιστικής πράξης. Από δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Κατόπιν των ανωτέρω και λαµβάνοντας υπόψη τις αρχές της χρηστής διοίκησης, οι οποίες πρέπει πάντα να διέπουν τις σχέσεις φορολογουµένων και φορολογικής αρχής και έχοντας υπόψη, ότι αφενός έχουν υποβληθεί οι σχετικές δηλώσεις, αφετέρου ότι οι φορολογούµενοι αποδεδειγµένα δεν έλαβαν γνώση για την έκδοση εντολών ελέγχου και τέλος ότι οι φορολογούµενοι έχουν πιθανόν υπαχθεί σε νοµοθετική ρύθµιση ή διευκόλυνση τµηµατικής καταβολής ληξιπρόθεσµων οφειλών, µε την παρούσα γίνεται δεκτό ότι στις περιπτώσεις αυτές λαµβάνονται υπόψη οι σχετικές δηλώσεις, που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν µέχρι την ΥΠΟΙΚ ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014/ Έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων Σχετ:.ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014 εγκύκλιος Σε συνέχεια της παραπάνω εγκυκλίου που αναφέρεται στην έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων που έχουν καταβληθεί αχρεωστητα, σας πληροφορού- 205

208 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ µε, ότι, µε την 2065/ απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονοµικών, µεταβλήθηκε το επιτόκιο των εντόκων γραµµατίων του ηµοσίου τρίµηνης διάρκειας, από σε 1,80%, επίσης από ισχύει η ΑΥΟ ΠΕΙΣ / για τις οφειλές που υπάγονται στο πεδίο εφαρµογής του Κ.Φ.. (άρθρο 53 του ν. 4174/2013). ΥΠΟΙΚ ΕΛ ΕΞ 2014/ Παροχή διευκρινίσεων σε θέµατα ελέγχου ενδοοµιλικών συναλλαγών και εκπρόθεσµης υποβολής της κατάστασης ενδοοµιλικών συναλλαγών και του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών Με αφορµή ερωτήµατα που έχουν υποβληθεί στη Γενική ιεύθυνση Φορολογικής ιοίκησης αναφορικά µε τα ως άνω θέµατα, διευκρινίζουµε τα εξής: 1. Η κατάσταση ενδοοµιλικών συναλλαγών του άρθρου 26 του ν.3728/2008 (ΦΕΚ Α 258/ ), ο συνοπτικός πίνακας πληροφοριών του άρθρου 39Α του ν.2238/1994 (ΦΕΚ Α 151/ ) και του άρθρου 21 του ν.4174/2013 (ΦΕΚ Α 170/ ) δε συνιστούν φορολογικές δηλώσεις κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 18 του ν.4174/2013 (ΦΕΚ Α 170/ ), όπως αυτές ισχύουν, καθόσον από τα στοιχεία που περιλαµβάνουν δε δύναται να προκύψει υποχρέωση καταβολής φόρου. Κατόπιν των ανωτέρω, για την εκπρόθεσµη υποβολή, τόσο της κατάστασης ενδοοµιλικών συναλλαγών όσο και του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών, δεν εφαρµόζονται οι διατάξεις του άρθρου 18 παρ.1 και του άρθρου 19 παρ.3 του ν.4174/2013 (ΦΕΚ Α 170/ ) και µπορούν να υποβληθούν εκπροθέσµως µέχρι την καταχώρηση στα οικεία βιβλία, της κλήσης του άρθρου 62 παρ.4 ή του σηµειώµατος διαπιστώσεων του άρθρου 28 του ιδίου νόµου. 2. Σε περίπτωση εκπρόθεσµης υποβολής των παραπάνω, µετά την , όταν αφορούν περιόδους µέχρι , έχουν εφαρµογή οι διατάξεις της παρ.19 του άρθρου 66 του ν.4174/2013 όπως ισχύουν. Εάν αφορούν διαχειριστικές περιόδους που λήγουν από και µετά ή φορολογικά έτη που αρχίζουν από και µετά για το επιβαλλόµενο πρόστιµο ισχύουν οι διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 4 του ν.2523/1997 (ΦΕΚ Α 179/ ), όπως αυτή προστέθηκε µε την παρ. 5 του άρθρου 11 του ν.4110/2013 (ΦΕΚ Α 17/ ) και της παρ.1 του άρθρου 56 του ν.4174/2013 (ΦΕΚ Α 170/ ), αντιστοίχως. 3. Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν.2238/1994 όπως ίσχυαν ανά διαχειριστική περίοδο, οι τυχόν διαπιστωθείσες διαφορές από τη µη τήρηση της «αρχής των ίσων αποστάσεων» προσαυξάνουν τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης ή µειώνουν τη ζηµιά που προκύπτει από τα βιβλία της, χωρίς να θίγεται το κύρος αυτών, καθώς και τα ακαθάριστα έσοδά που προκύπτουν από τα βιβλία της προκειµένου να ληφθούν υπόψη για τον υπολογισµό των οφειλόµενων φόρων, τελών και εισφορών στις λοιπές φορολογίες. Για την εφαρµογή των εν λόγω διατάξεων στο Φ.Π.Α. ισχύουν τα παρακάτω: 206

209 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 19 του Κώδικα Φ.Π.Α. (που κυρώθηκε µε το ν.2859/2000) ορίζουν ότι, στην Παράδοση αγαθών, στην Ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, καθώς και στην Παροχή υπηρεσιών, ως φορολογητέα αξία λαµβάνεται η αντιπαροχή που έλαβε ή πρόκειται να λάβει για τις πράξεις αυτές ο προµηθευτής των αγαθών ή αυτός που παρέχει τις υπηρεσίες από τον αγοραστή, το λήπτη ή τρίτο πρόσωπο, προσαυξηµένη µε οποιοδήποτε παροχή που συνδέεται άµεσα µε αυτή. Περαιτέρω, οι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 48 του ιδίου Κώδικα ορίζουν ότι, εφόσον διαπιστώνεται ανεπάρκεια ή ανακρίβεια των βιβλίων και στοιχείων, τα οποία τηρεί ο υπόχρεος στο φόρο, αναφορικά µε τη φορολογητέα αξία, τα ποσοστά ή τις εκπτώσεις του φόρου, ο Προϊστάµενος.Ο.Υ. προβαίνει στον προσδιορισµό τους µε βάση τα υπόψη του στοιχεία και ιδίως: α. Τα ακαθάριστα έσοδα που προσδιορίζονται ύστερα από έλεγχο στη φορολογία εισοδήµατος, τις αγορές και τις σχετικές µε το φόρο του παρόντος νό- µου δαπάνες, Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι η προσαύξηση των ακαθαρίστων εσόδων µετά από έλεγχο σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 39 ν.2238/1994 δεν επηρεάζει τον προσδιορισµό του Φ.Π.Α. διότι στην περίπτωση αυτή δεν έχουν εφαρµογή οι διατάξεις του άρθρου 48 παρ.3 του Κώδικα Φ.Π.Α. επειδή η προσαύξηση αυτή δεν επηρεάζει το κύρος των Βιβλίων και στοιχείων. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1259/ Παροχή οδηγιών για τον τρόπο εφαρµογής της ΠΟΛ 1050/ Απόφασης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων Με αφορµή ερωτήµατα που έχουν τεθεί στις Υπηρεσίες µας, σας παρέχουµε τις κάτωθι οδηγίες για την οµοιόµορφη εφαρµογή της ΠΟΛ 1050/ Απόφασης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων, µε την οποία καθορίστηκε το περιεχόµενο και ο τρόπος εφαρµογής των τεχνικών ελέγχου των περιπτώσεων β, γ, και ε, της παραγράφου 1 του άρθρου 27 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α 170) για το διορθωτικό προσδιορισµό της φορολογητέας ύλης φορολογουµένων φυσικών προσώπων µε µεθόδους εµµέσου προσδιορισµού, όταν η πρώτη ελεγχόµενη χρήση είναι η 1/1-31/12/ Αν ο ελεγχόµενος/νη, ο/η σύζυγος και τα προστατευόµενα µέλη αυτών, δηλώνουν ότι την 31/12/1999 κατείχαν: υπόλοιπα τραπεζικών καταθέσεων σε χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα ή και, επενδυτικά προϊόντα (µετοχές, οµόλογα, repos έντοκα γραµµάτια, αµοιβαία κ.λπ.) ή και ακίνητα και εφόσον αποδεικνύεται η κατοχή τους από επίσηµα δικαιολογητικά (έγγραφα χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων, αναλυτική κίνηση της µερίδας του από το 207

210 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ Χ.Α., πινάκια ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό στοιχείο κ.λπ.). Τότε, για την εφαρµογή των έµµεσων τεχνικών θα λαµβάνεται υπόψη το σύνολο των υπολοίπων των τραπεζικών καταθέσεων την 31/12/1999, θα αναγράφεται δε στην ένδειξη «Υπόλοιπα χρηµατοπιστωτικών λογαριασµών στην έναρξη της πρώτης ελεγχοµένης χρήσης» χωρίς να διερευνάται η ύπαρξη πραγ- µατικού διαθέσιµου κεφαλαίου προηγούµενων ετών (1999 και παλαιοτέρα). Στην περίπτωση που ο ελεγχόµενος, ο/η σύζυγος και τα προστατευόµενα µέλη αυτών, δηλώνουν ότι την 31/12/1999 έχουν στην κατοχή τους εκτός των ανωτέρω και µετρητά, για την εφαρµογή των έµµεσων τεχνικών, θα ελέγχεται αν το πραγµατικό διαθέσιµο κεφάλαιο των προηγούµενων ετών (1999 και παλαιοτέρα), είναι µικρότερο από το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων και των δηλωθέντων µετρητών, τότε τα δηλωθέντα µετρητά δεν θα αναγνωρίζονται ή θα περιορίζονται αναλόγως. Σηµειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση, θα αναγνωρίζονται τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων στις 31/12/1999 στο σύνολο τους και θα αναγράφονται στην ένδειξη «Υπόλοιπα χρηµατοπιστωτικών λογαριασµών στην έναρξη της πρώτης ελεγχοµένης χρήσης». Για τον υπολογισµό του πραγµατικού διαθεσίµου κεφαλαίου που προκύπτει από τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος παρελθόντων ετών (1999 και παλαιοτέρα) λαµβάνονται υπόψη: από τα δηλωθέντα εισοδήµατα που έχουν φορολογηθεί ή νόµιµα απαλλαγεί από τον φόρο ή που αποκτήθηκαν και δεν συµπεριλήφθησαν στις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος του ελεγχόµενου, του/της συζύγου και των προστατευόµενων µελών αυτών, ως µη έχοντες φορολογική υποχρέωση να τα δηλώσουν, π.χ. έσοδα από τόκους, πωλητήρια συµβόλαια, δωρεές- κληρονοµιές χρηµάτων, δάνεια κέρδη από τυχερά παίγνια γενικά, θα αφαιρούνται τα πραγµατικά αναλωθέντα ποσά για αγορές (ακινήτων, Ε.Ι.Χ, επενδυτικών αγαθών, κ.λπ.) και λοιπές δαπάνες (όχι τεκµαρτές). 208 Επισηµαίνονται τα εξής: στα περιουσιακά στοιχεία περιλαµβάνονται ακίνητα, µετοχές εισηγµένες ή µη, οµόλογα, έντοκα, αµοιβαία κ.λπ. τα οποία θα αποτιµώνται στην αξία κτήσης. Για τα επενδυτικά προϊόντα ο ελεγχόµενος, θα πρέπει να προσκοµίσει σχετικά αποδεικτικά στοιχεία (αναλυτική κίνηση της µερίδας του από το Χ.Α., πινάκια ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο), αν ο ελεγχόµενος αποδεδειγµένα είχε στη κατοχή του στις 31/12/1999 επενδυτικά προϊόντα, και αυτά εκποιήθηκαν εντός των ελεγχοµένων χρήσεων, λαµβάνεται υπόψη το συνολικό τίµηµα της πώλησης, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκοµίζονται από αυτόν (καρτέλα της αναλυτικής κίνησης του επενδυτή, πινάκια, συµφωνητικά, κ.λπ.) Στην περίπτωση όπου εντός των ελεγχοµένων χρήσεων λαµβάνει χώρα αγορά / εκποίηση επενδυτικών προϊόντων, αναγράφεται η αξία κτήσης/πώλησης όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκοµίζονται από τον ελεγχόµενο (καρτέλα της αναλυτικής κίνησης του επενδυτή, πινάκια, συµφωνητικά, κ.λπ.) στην ένδειξη «Αγορά περιουσιακών στοιχείων» /«Έσοδα από πώληση περιουσιακών

211 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων στοιχείων». οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήµατος πρέπει να είναι συνεχόµενες και να φθάνουν µέχρι και την προηγούµενη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος του έτους 2000, εφόσον ο φορολογούµενος ήταν αποδεδειγµένα υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος βάσει των κείµενων διατάξεων, κάθε σχετικό έγγραφο θα λαµβάνεται υπ όψιν εφόσον φέρει βεβαία ηµερο- µηνία και στοιχεία νοµιµότητας. 2. Στον ελεγχόµενο θα πρέπει να επισηµαίνεται η δυνατότητα αναγραφής διαθεσίµων µετρητών κατά την έναρξη ή τη λήξη κάθε ελεγχοµένης χρήσης όπως αναγράφεται και στην ΠΟΛ 1270/24/12/2013. Η µη αναγραφή ποσού µετρητών σε οποιαδήποτε ελεγχόµενη χρήση σηµαίνει ότι τα µετρητά είναι µηδενικά και δεν αναγράφεται κανένα ποσό σε καµία άλλη ένδειξη των πινάκων. ΥΠΟΙΚ ΕΛ Β ΕΞ 2015/ Ηλεκτρονική υποβολή τριµηνιαίων συγκεντρωτικών στοιχείων µηνυτήριων αναφορών του ν.2523/1997, όπως ισχύει ΣΧΕΤ: α) Το µε αρ. πρωτ..ν.υ ΕΞ 2012/ έγγραφο της /νσης Παρακολούθησης Νοµικών Υποθέσεων Ελέγχου και Αναγκαστικής Είσπραξης. β) Το µε αρ. πρωτ..ν.υ. Α ΕΞ 2012/ έγγραφο της 7νσης Παρακολούθησης Νοµικών Υποθέσεων Ελέγχου και Αναγκαστικής Είσπραξης. Σας υπενθυµίζουµε τα ανωτέρω σχετικά έγγραφα µε τα οποία παρασχέθηκαν, µεταξύ άλλων, οδηγίες για την ανά τρίµηνο υποχρέωση αποστολής, συγκεντρωτικών καταστάσεων υποβληθεισών µηνυτήριων αναφορών για τα αδικήµατα των άρθρων 17, 18 & 19 του ν.2523/1997, όπως ισχύουν, αποκλειστικά και µόνο σε ηλεκτρονική µορφή και σας ενηµερώνουµε ότι µετά την κατάργηση της /νσης Παρακολούθησης Νοµικών Υποθέσεων Ελέγχου και Αναγκαστικής Είσπραξης η αρµοδιότητα σε σχέση µε τα ως άνω άρθρα περιήλθε στη /νση Ελέγχων. Συνεπώς, η σύµφωνα µε τα παραπάνω ηλεκτρονική αποστολή προς τη Γενική /νση Φορολογικής ιοίκησης συνεχίζει να πραγµατοποιείται αποκλειστικά και µόνο µέσω της ιστοσελίδας που λειτουργεί στο εσωτερικό δίκτυο (ΙΝΤΡΑΝΕΤ) του Υπουργείου ( µέχρι τη σχετική επικαιροποίηση αυτής, στην επιλογή «/νση Παρακολούθησης Νοµικών Υποθέσεων Ελέγχου και Αναγκαστικής Είσπραξης», φόρµες προς συµπλήρωση µε τον τίτλο «ΕΛΤΙΑ - ΜΗ- ΝΥΤΗΡΙΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΑ Α ΙΚΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 17, 18 & 19 ν. 2523/1997», οι οποίες συµπληρώνονται µε τα στοιχεία των υποβαλλόµενων από τις Επιχειρησιακές και Περιφερειακές ιευθύνσεις του Σ..Ο.Ε., τις.ο.υ., τις Ειδικές Αποκεντρωµένες Υπηρεσίες (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ., Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και την 209

212 Θέµατα Φορ. Ελέγχου & ηµ. Εσόδων Ιανουάριος 2015 ΦΕ Υ.Ε...Ε., µηνυτήριων αναφορών. Οι υπάλληλοι της Υ. Ε... Ε. παρακαλούνται να επικοινωνούν στα τηλέφωνα και προκειµένου να τους παρασχεθούν κωδικοί πρόσβασης στην ανωτέρω ηλεκτρονική διεύθυνση. Η αποστολή πραγµατοποιείται υποχρεωτικά ανά τρίµηνο και το αργότερο εντός του πρώτου δεκαηµέρου από την πάροδο κάθε τρίµηνου. Οι δε υπηρεσίες που δεν έχουν ενηµερώσει την εφαρµογή παρακαλούνται να προβούν άµεσα στην καταχώρηση των στοιχείων των υποβληθέντων µηνυτήριων αναφορών του τέταρτου τριµήνου και να ολοκληρώσουν την καταχώρηση το αργότερο έως 10 Ιανουαρίου Σε περίπτωση που δεν συντρέχουν λόγοι υποβολής θα συµπληρώνονται οι φόρµες µε την ένδειξη «Μηδενικό ελτίο». Τέλος, επισηµαίνεται ότι, δεν θα κοινοποιούνται πλέον στη /νση Ελέγχων τα αντίγραφα των υποβαλλόµενων στον αρµόδιο εισαγγελέα µηνυτήριων αναφορών µε τα συνηµµένα σε αυτά έγγραφα. Οι Προϊστάµενοι των Υπηρεσιών παρακαλούνται να µεριµνούν για την έγκαιρη, ορθή και πιστή εφαρµογή της ηλεκτρονικής υποβολής. 210

213 ηµόσια ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1262/ Π 205Α ΕΞ 2014/ ιαδικασία επιβολής κυρώσεων για παραβάσεις της νοµοθεσίας που αφορά στον αιγιαλό, την παραλία, τη θάλασσα, τον πυθµένα και τη ζώνη λιµένα ΣΧΕΤ.: Το υπ αριθ /2014/Αρ. Σχεδίου: 4430/ έγγραφο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου Σας διαβιβάζουµε, για ενηµέρωση σας, το πιο πάνω σχετικό έγγραφο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, το οποίο αφορά την αρµοδιότητα αστυνόµευσης του αιγιαλού, της παραλίας, της θάλασσας, του πυθµένα και της ζώνης λιµένα για την εκτέλεση παρανόµων έργων και παρακαλούµε σε περίπτωση που διαπιστώνονται αυθαίρετες επεµβάσεις στους εν λόγω κοινόχρηστους χώρους από τα Αυτοτελή Γραφεία ηµόσιας Περιουσίας αρµοδιότητάς σας, να ενηµερώνονται σχετικά οι οικείες Λιµενικές Αρχές. Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, στο οποίο κοινοποιείται το παρόν, παρακαλείται να ενηµερώσει τις Λιµενικές Αρχές ότι σε περίπτωση που διαπιστώνονται σχετικές παραβάσεις, µετά την ισχύ των διατάξεων της υποπερίπτωσης (αα ) της περ. β, της παρ. 5, του άρθρου 105, του Π..111/2014 (178 Α ) «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών», θα πρέπει άµεσα να ενηµερώνονται, αντίστοιχα, οι κατά τόπους Περιφερειακές ιευθύνσεις ηµόσιας Περιουσίας, προκειµένου να προβούν στην προβλεπόµενη από την κείµενη νοµοθεσία λήψη µέτρων προστασίας των παραπάνω χώρων, για την διασφάλιση της κοινοχρησίας και των δικαιωµάτων του ηµοσίου. 211

214 Τέλη & ΕΙ ΙΚΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΕΣ Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1263/ Παράταση προθεσµίας για την εµπρόθεσµη καταβολή τελών κυκλοφορίας έτους 2015 και για τη θέση των οχηµάτων σε ακινησία ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Εχοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις της περ.1 της υποπαραγράφου Ε7 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (222 Α ) «Έγκριση Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής ». 2. Την υπ αριθµ 5Α ΕΞ/ Απόφαση του Υπουργού Οικονο- µικών (ΦΕΚ 1964/Β ), «Ανάθεση είσπραξης ηµοσίων Εσόδων σε φορείς είσπραξης µέσω των Υπηρεσιών της εταιρείας ιατραπεζικά Συστήµατα Α.Ε. ( ΙΑΣ Α.Ε.)». 3. Το π.δ. 111/2014 (Α 178) «περί του Oργανισµού του Υπουργείου Οικονοµικών», όπως ισχύει. 4. Τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν.2367/1953 (82 Α ), καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 2214/1994 (75 Α ) όπως ισχύουν. 5. Την υπ αριθµ ΥΠΟΙΚ ΕΞ/ Απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονοµικών (3059 Β ), «Ανάθεση αρµοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονοµικών Γεώργιο Μαυραγάνη». 6. Την ανάγκη διευκόλυνσης των υποχρέων για την εµπρόθεσµη καταβολή τελών κυκλοφορίας έτους 2015, καθώς και για τη θέση σε ακινησία των οχηµάτων. 8. Τη διαπίστωση ότι από την εφαρµογή της παρούσας προκαλείται µικρή µετάθεση του χρόνου είσπραξης τελών κυκλοφορίας έτους 2015 και δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισµού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ 1. Η προθεσµία για την εµπρόθεσµη καταβολή των τελών κυκλοφορίας έτους 2015 που λήγει την καθώς και για τη θέση των οχηµάτων σε εκούσια ακινησία παρατείνεται έως και την Η απόφαση να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 212

215 Θέµατα ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ /νση Επίλυσης ιαφορών ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1254/ Παύση της ισχύος της µε αριθ. ΠΟΛ. 1218/2014 εγκυκλίου Γ.Γ..Ε. σχετικά µε την υποβολή και διαβίβαση ενδικοφανών προσφυγών κατά πράξεων διοικητικού προσδιορισµού ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ν. 4223/2013) στη ιεύθυνση Επίλυσης ιαφορών Με τη µε αριθ. ΠΟΛ. 1218/ εγκύκλιο Γ.Γ..Ε. ορίστηκε ειδική διαδικασία υποβολής και διαβίβασης ενδικοφανών προσφυγών κατά πράξεων διοικητικού προσδιορισµού ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ν. 4223/2013) στη ιεύθυνση Επίλυσης ιαφορών, για τη διευκόλυνση των φορολογουµένων και των φορολογικών αρχών, λόγω του µεγάλου αριθµού ενδικοφανών προσφυγών που ασκήθηκαν κατά την πρώτη εφαρµογή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. Ήδη µε την παρούσα διευκρινίζεται ότι η οριζό- µενη στην ανωτέρω εγκύκλιο διαδικασία παύει να ισχύει εφεξής. Συνεπώς, για την παραλαβή, ηλεκτρονική καταχώριση και διαβίβαση των ενδικοφανών προσφυγών που ασκούνται από λήψεως της παρούσας κατά πράξεων διοικητικού προσδιορισµού ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισχύει η οριζόµενη διαδικασία στη µε αριθ. ΠΟΛ. 1069/2014 εγκύκλιο Γ.Γ..Ε., η οποία τηρείται και για τις λοιπές ενδικοφανείς προσφυγές. ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1005/ Επιµήκυνση των προθεσµιών για την έκδοση αποφάσεων επί αιτήσεων αναστολών και επί ενδικοφανών προσφυγών ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης Σας κοινοποιούµε τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 91 του ν. 4316/ (ΦΕΚ 270 Α ) «Ίδρυση παρατηρητηρίου άνοιας, βελτίωση περιγεννητικής φροντίδας, ρυθµίσεις θεµάτων αρµοδιότητας Υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις», αναφορικά µε την επιµήκυνση των προθεσµιών για την έκδοση αποφάσεων επί των προβλεπόµενων από το άρθρο 63 του ν. 4174/2013 αιτήσεων αναστολών και ενδικοφανών προσφυγών ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης (ήδη µετονοµασθείσας σε ιεύθυνση Επίλυσης ια- 213

216 θέµατα Εσωτερικής Επανεξέτασης Ιανουάριος 2015 ΦΕ φορών δυνάµει της 6Α ΕΞ 2013/ Απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, ΦΕΚ Β 3367/ ). Ειδικότερα, µε τις διατάξεις της παραγράφου 1 του εν λόγω άρθρου, η προβλεπόµενη στο εδ. γ παρ. 4 του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 προθεσµία των είκοσι (20) ηµερών για την έκδοση απόφασης επί αιτήσεως αναστολής ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης, ορίζεται πλέον σε τριάντα (30) ηµέρες. Ακολούθως, µε τις διατάξεις της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου, η προβλεπόµενη στο εδ. α παρ. 5 του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 προθεσµία των εξήντα (60) ηµερών για την έκδοση απόφασης επί ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης, ορίζεται πλέον σε ενενήντα (90) ηµέρες. Τέλος, µε τις διατάξεις της παραγράφου 3 του εν λόγω άρθρου, προβλέπεται ότι οι νέες προθεσµίες θα εφαρµοστούν και για τις εκκρεµείς αιτήσεις αναστολής και ενδικοφανείς προσφυγές ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης, των οποίων η προθεσµία εξέτασης δεν είχε συµπληρωθεί κατά την ηµεροµηνία κατάθεσης του ως άνω νόµου στην Βουλή, ήτοι µέχρι και τις

217 ΦΕ Ιανουάριος 2015 θέµατα Εσωτερικής Επανεξέτασης 215

218 θέµατα Εσωτερικής Επανεξέτασης Ιανουάριος 2015 ΦΕ 216

219 ΦΕ Ιανουάριος 2015 θέµατα Εσωτερικής Επανεξέτασης 217

220 ιεύθυνση ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα η- µοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, ως προς τις ιευθύνσεις Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης, Επίλυσης ιαφορών και Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νο- µοθεσίας ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Έχοντας υπόψη : 1. Τις διατάξεις: α) Της υποπαραγράφου γ της παρ. 5 του άρθρου 55 του ν. 4002/2011 «Τροποποίηση της συνταξιοδοτικής νοµοθεσίας του ηµοσίου Ρυθµίσεις για την ανάπτυξη και τη δηµοσιονοµική εξυγίανση Θέµατα αρµοδιότητας Υπουργείων Οικονοµικών, Πολιτισµού και Τουρισµού και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης» (Α 180), όπως προστέθηκε µε την παρ. 9 του άρθρου 4 του ν. 4038/2012 «Επείγουσες ρυθµίσεις που αφορούν την εφαρµογή του µεσοπρόθεσµου πλαισίου δηµοσιονοµικής στρατηγικής » (Α 14), συµπληρώθηκε µε δεύτερο εδάφιο, µε την παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 4141/2013 «Επενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις» (Α 81), το οποίο αντικαταστάθηκε µε την περ. 4 της υποπαραγράφου Β1 της παραγράφου Β του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 «Επείγοντα µέτρα εφαρµογής των νόµων 4046/2012, 4093/2012 και 4127/2013» (Α 107) και συµπληρώθηκε µε την παρ. 5 του άρθρου 178 του ν. 4261/2014 «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυµάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυµάτων και επιχειρήσεων (ενσωµάτωση Οδηγίας 2013/36/ΕΕ), κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις» (Α 107), σε συνδυασµό µε τις διατάξεις της υποπαραγράφου δ της παρ. 6 του άρθρου 54 του ν. 4178/2013 (Α 174), όπως τροποποιήθηκε µε τις διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 4210/2013 (Α 254) και ισχύει. β) Των υποπαραγράφων δ και ε της παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 4141/

221 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης (Α 81), όπως προστέθηκαν µε τις διατάξεις της περ. 7 της υποπαραγράφου 1 της παραγράφου του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013. γ) Των άρθρων 1, 2, 6 και 21 της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργανικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές» (Β 865, 1079 & 1846), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. δ) Των άρθρων 54, 55, 59 και 74 του π.δ. 111/2014 «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών» (Α 178), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. ε) Της υποπαραγράφου Ε.2 της παραγράφου Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 «Έγκριση Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής » (Α 222), όπως ισχύει. στ) Του άρθρου 90 του κώδικα νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, ο οποίος κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α 98). 2. Το αριθ. ΟΑ/Φ.4.2/30564/ έγγραφο, µε το οποίο εκφράζεται η γνώµη του Γενικού Γραµµατέα του Υπουργείου ιοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης. 3. Την αριθ. 6Α ΕΞ 2013/ απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών» (Β 130 και Β 372), όπως τροποποιήθηκε, συµπληρώθηκε και ισχύει. 4. Την ανάγκη: α) σύστασης, στην ιεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.), Αυτοτελούς Γραφείου Υποστήριξης Επενδύσεων και Επιχειρηµατικότητας, για τον εντοπισµό προβληµάτων που προκύπτουν σε θέµατα αρµοδιότητας της Γ.Γ..Ε. και την υποβολή προτάσεων επίλυσης αυτών, καθώς και για την σχετική πληροφόρηση των επιχειρηµατιών ή των υποψήφιων επενδυτών, β) µεταφοράς της έδρας δύο (2) Τµηµάτων Επανεξέτασης της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γ.Γ..Ε., από τον νοµό Αττικής στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και της υπαγωγής τους απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης και γ) υπαγωγής του Αυτοτελούς Τµήµατος Γ -Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης της ιεύθυνσης Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε., απευθείας στον Προϊστάµενο της Υποδιεύθυνσης Β - Έµµεσης Φορολογίας της ίδιας ιεύθυνσης. 5. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. 219

222 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Α. Συνιστούµε, από , στην ιεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) του Υπουργείου Οικονοµικών, ένα (1) Γραφείο, µε τίτλο «Αυτοτελές Γραφείο Υποστήριξης Επενδύσεων και Επιχειρηµατικότητας», υπαγόµενο απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης και τροποποιούµε το άρθρο 2 της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασής µας «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργανικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές», ως εξής: 1) Αντικαθιστούµε την παράγραφο 3 αυτού, ως κατωτέρω: «3. Η ιεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης διαρθρώνεται σε τρία (3) Τµήµατα και ένα (1) Αυτοτελές Γραφείο, το οποίο υπάγεται στον Προϊστάµενο αυτής, ως κατωτέρω : α) Τµήµα Α - Στρατηγικού Σχεδιασµού και Παρακολούθησης Απόδοσης β) Τµήµα Β - Οικονοµικής ιοίκησης και Ανάλυσης Εσόδων γ) Τµήµα Γ - ιοίκησης και Συντονισµού Έργων δ) Αυτοτελές Γραφείο Υποστήριξης Επενδύσεων και Επιχειρηµατικότητας» 2) Τροποποιούµε την παράγραφο 4 αυτού, ως εξής : α) Αντικαθιστούµε το πρώτο εδάφιο, ως κατωτέρω: «4. Οι αρµοδιότητες της ιεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης κατανέµονται µεταξύ των Τµηµάτων και του Αυτοτελούς Γραφείου της, ως κάτωθι :» β) Προσθέτουµε νέα υποπαράγραφο ΙV, ως κατωτέρω: «4. ΙV. Αυτοτελές Γραφείο Υποστήριξης Επενδύσεων και Επιχειρηµατικότητας (α) Η παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων σε υποψήφιους επενδυτές, καθώς και συµβουλευτικών υπηρεσιών σε αυτούς, που αφορούν στο εκάστοτε ισχύον θεσµικό πλαίσιο σχετικά µε θέµατα αρµοδιότητας της Γ.Γ..Ε., καθώς και στις αντίστοιχες διαδικασίες. (β) Η µελέτη προτάσεων και η υποβολή εισηγήσεων για την νοµοθετική ρύθµιση φορολογικών θεµάτων, που επηρεάζουν τις επενδύσεις και τις επιχειρηµατικές δραστηριότητες, καθώς και η υποβολή προτάσεων για την προσαρµογή του σχετικού θεσµικού πλαισίου, σε συνεργασία µε το Αυτοτελές Τµήµα Α - Ανάλυσης Πολιτικής της ιεύθυνσης Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης. (γ) Η µέριµνα για την ανάρτηση στον διαδικτυακό τόπο της Γ.Γ..Ε., πληροφοριών και οδηγιών προς τους υποψήφιους επενδυτές, για την έγκαιρη και έγκυρη διάχυση της πληροφόρησης σε όλους τους ενδιαφεροµένους, σε συνεργασία µε τις αρµόδιες, για την έγκριση του περιεχοµένου και την διαχείριση κάθε θεµατικού διαδικτυακού τόπου, υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε.. (δ) Η διαβούλευση µε επιχειρηµατικούς φορείς της αγοράς για τον εντοπισµό 220

223 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης προβληµάτων και η υποβολή προτάσεων διόρθωσης των σχετικών αδυναµιών, είτε αυτές άπτονται του θεσµικού πλαισίου, είτε των διαδικασιών. (ε) Ο συντονισµός των αρµόδιων Υπηρεσιών της Γ.Γ..Ε., για την επίλυση θε- µάτων, που προκύπτουν σχετικά µε τις επενδύσεις και την επιχειρηµατικότητα και για την επίσπευση των διαδικασιών επίλυσής τους. (στ) Η συνεργασία µε το Αυτοτελές Τµήµα Φορολογικών Κινήτρων της Γενικής Γραµµατείας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και µε λοιπές συναρµόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονοµικών ή άλλων Φορέων. (ζ) Η διοργάνωση συναντήσεων µε στελέχη συναρµόδιων Υπουργείων και Φορέων για την συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων, στα πλαίσια βελτίωσης του επιχειρηµατικού περιβάλλοντος και της δηµιουργίας φιλικού κλίµατος µεταξύ της Φορολογικής ιοίκησης και των Επιχειρηµατιών.» Β. I. Ορίζουµε την , ως ηµεροµηνία έναρξης λειτουργίας των Τµη- µάτων Α5 και Α6 της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών. II. Μεταφέρουµε, από , την έδρα των Τµηµάτων «Επανεξέτασης Α9 και Α10» της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) του Υπουργείου Οικονοµικών, από τον νοµό Αττικής στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, τα αποσπούµε από την Υποδιεύθυνση Επανεξέτασης, τα υπαγάγουµε απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης, τα µετονοµάζουµε σε «Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης» και σε «Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης», αντίστοιχα και τροποποιούµε το άρθρο 6 της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ απόφασής µας, ως εξής : 1) Αντικαθιστούµε την παράγραφο 3 αυτού, ως κατωτέρω: «3. Η ιεύθυνση Επίλυσης ιαφορών, η οποία έχει έδρα τον Νοµό Αττικής, διαρθρώνεται σε δύο (2) Υποδιευθύνσεις και δεκατρία (13) Τµήµατα, από τα οποία τα τρία (3) Αυτοτελή, υπαγόµενα απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης, δύο (2) εκ των οποίων εδρεύουν εκτός της έδρας της ιεύθυνσης, στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ως κατωτέρω: Α. Υποδιεύθυνση Επανεξέτασης Τµήµατα Α1 έως Α8 Επανεξέτασης Β. Υποδιεύθυνση Νοµικών Θεµάτων Τµήµατα Β1 και Β2 Νοµικής Υποστήριξης, Γ. Τµήµατα υπαγόµενα απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης α) Αυτοτελές Τµήµα ιοικητικής Υποστήριξης β) Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης γ) Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, το οποίο διαρθρώνεται στα κατωτέρω Γραφεία: (αα) Γραφείο Επανεξέτασης (ββ) Γραφείο Νοµικής Υποστήριξης 221

224 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ (γγ) Γραφείο ιοικητικής Υποστήριξης» 2) Τροποποιούµε την παράγραφο 4 αυτού, ως εξής: α) Αντικαθιστούµε τον τίτλο της υποπαραγράφου Α., ως κατωτέρω: «Α. ΥΠΟ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Τµήµατα Α1 έως Α8 Επανεξέτασης» β) ιαγράφουµε την περίπτωση ii. της υποπαραγράφου Α. και απαλείφουµε πριν από την υποπερίπτωση (α) αυτής την περίπτωση i.. γ) Αντικαθιστούµε το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης iii. της υποπαραγράφου Β., ως κατωτέρω: «Στην περίπτωση αυτή θα τους παρέχουν την συνδροµή τους επί ελεγκτικών ζητηµάτων, που ανακύπτουν, τα Τµήµατα Α1 έως Α8 Επανεξέτασης.» δ) Αντικαθιστούµε την υποπαράγραφο Γ., ως κατωτέρω: «Γ. ΤΜΗΜΑΤΑ ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟ ΤΗΣ Ι- ΕΥΘΥΝΣΗΣ I. Αυτοτελές Τµήµα ιοικητικής Υποστήριξης (α) Η καταγραφή και η παρακολούθηση των υποθέσεων ενδικοφανών προσφυγών, που διαβιβάζονται προς εξέταση στην ιεύθυνση, καθώς και των υποθέσεων αρµοδιότητας αυτής, που εισάγονται ενώπιον των ιοικητικών ικαστηρίων. (β) Η τήρηση του αρχείου των υποθέσεων και των εγγράφων της ιεύθυνσης και η µέριµνα για την κοινοποίηση των αποφάσεων και των εγγράφων αυτής. (γ) Ο σχεδιασµός, η διαχείριση και η παρακολούθηση της απόδοσης της διαδικασίας επίλυσης διαφορών. (δ) Η αξιοποίηση των υφιστάµενων µηχανογραφικών εφαρµογών της Γ.Γ..Ε. και εν γένει του Υπουργείου Οικονοµικών, η διατύπωση προτάσεων για νέες µηχανογραφικές εφαρµογές και η τήρηση των απαιτούµενων στατιστικών στοιχείων. (ε) Η διοικητική και γραµµατειακή υποστήριξη της ιεύθυνσης. II. Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης Το Τµήµα ασκεί καθ ύλην αρµοδιότητες ίδιες µε τις αρµοδιότητες που ασκούν τα Τµήµατα Α1 έως Α8 Επανεξέτασης της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης, για τις υποθέσεις φορολογουµένων που υπάγονται στις κατωτέρω.ο.υ., εκτός αυτών που προέρχονται από πράξεις που εκδίδονται από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουµένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.) : α) στις.ο.υ. της Φορολογικής Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, εκτός των υπαγο- µένων στις.ο.υ. των νοµών της Θεσσαλίας και β) στις.ο.υ. µόνο των νοµών της Ηπείρου, από τις υπαγόµενες στην Φορολογική Περιφέρεια Πατρών. III. Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέταξης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης Οι αρµοδιότητες του Τµήµατος κατανέµονται µεταξύ των Γραφείων του, ως εξής: (α) Γραφείο Επανεξέτασης 222

225 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης Το Γραφείο ασκεί τις ίδιες ακριβώς αρµοδιότητες µε τις αρµοδιότητες που ασκεί το Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης της ιεύθυνσης. (β) Γραφείο Νοµικής Υποστήριξης i. (αα) Η υποστήριξη του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του ίδιου Τµήµατος, επί θεµάτων νοµικής φύσης και επί ερµηνευτικών ζητηµάτων, που προκύπτουν κατά την εξέταση των ενδικοφανών προσφυγών. (ββ) Η αποστολή του διοικητικού φακέλου µε αναλυτική έκθεση απόψεων για τους προβαλλόµενους νοµικούς και πραγµατικούς ισχυρισµούς, σε περίπτωση άσκησης προσφυγής κατά των αποφάσεων του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του ίδιου Τµήµατος, ενώπιον των διοικητικών ικαστηρίων και η εν γένει υποστήριξη των υποθέσεων αυτών. ii. Ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης µπορεί να αναθέτει την εξέταση αιτηµάτων αναστολής της καταβολής του 50% του αµφισβητούµενου ποσού της πράξης και στο Γραφείο Νοµικής Υποστήριξης. Στην περίπτωση αυτή θα του παρέχουν την συνδροµή τους επί ελεγκτικών ζητηµάτων, που ανακύπτουν το Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης και το Γραφείο Επανεξέτασης του ίδιου Τµήµατος. (γ) Γραφείο ιοικητικής Υποστήριξης (αα) Η καταγραφή και η παρακολούθηση των υποθέσεων ενδικοφανών προσφυγών, που διαβιβάζονται προς εξέταση στο Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης και στο Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης, καθώς και των υποθέσεων αρµοδιότητας αυτών, που εισάγονται ενώπιον των ιοικητικών ικαστηρίων. (ββ) Η τήρηση του αρχείου των υποθέσεων και των εγγράφων του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης, η µέριµνα για την κοινοποίηση των αποφάσεων και των εγγράφων αυτών, καθώς και η διοικητική και γραµµατειακή τους υποστήριξη.». 3) Προσθέτουµε νέα παράγραφο 5 αυτού, ως κατωτέρω: «5. Οι υποθέσεις ανατίθενται στα Τµήµατα Επανεξέτασης Α1 έως Α8 της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης, µε πράξη του Προϊσταµένου της ιεύθυνσης. Ειδικότερα, οι υποθέσεις αρµοδιότητας των δύο (2) Αυτοτελών Τµηµάτων, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ανατίθενται µε πράξη του Προϊσταµένου του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης στο Γραφείο Επανεξέτασης του ίδιου Τµήµατος ή στο Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης.» 4) Αναριθµούµε την παράγραφο 5 αυτού σε 6 και την τροποποιούµε, ως κατωτέρω: «6. Η ηµεροµηνία έναρξης λειτουργίας των Τµηµάτων Επανεξέτασης Α7 έως Α8 της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης ορίζεται µε άλλη απόφασή µας.» Γ. Μετονοµάζουµε, δέκα (10) ηµέρες από την δηµοσίευση της παρούσας απόφασης, το «Αυτοτελές Τµήµα Γ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκα- 223

226 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ τεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» της ιεύθυνσης Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.), σε «Τµήµα Γ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» και το µεταφέρουµε στην Υποδιεύθυνση Β - Έµµεσης Φορολογίας της ίδιας ιεύθυνσης, στην οποία περιέρχονται και οι αρµοδιότητές του και τροποποιούµε το άρθρο 21 της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ απόφασής µας, όπως τροποποιήθηκε µε την αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 2912) όµοια, ως εξής: 1) Αντικαθιστούµε το πρώτο εδάφιο και τις υποπαραγράφους Β και της παραγράφου 3 αυτού, ως κατωτέρω: «3. Η ιεύθυνση Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας διαρθρώνεται σε τρεις (3) Υποδιευθύνσεις και εννέα (9) Τµήµατα, από τα οποία τα δύο (2) είναι Αυτοτελή και υπάγονται απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης, ως κατωτέρω:». «3. Β. Υποδιεύθυνση Β - Έµµεσης Φορολογίας α) Τµήµα Α - Φ.Π.Α. β) Τµήµα Β - Τελών και Ειδικών Φορολογιών (T.& Ε.Φ.) γ) Τµήµα Γ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης». «3..- Τµήµατα, υπαγόµενα απευθείας στον Προϊστάµενο της ιεύθυνσης α) Αυτοτελές Τµήµα Α - Ανάλυσης Πολιτικής β) Αυτοτελές Τµήµα Β - Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ.)» 2) ιαγράφουµε την περίπτωση III. της υποπαραγράφου της παραγράφου 4 αυτού, την µεταφέρουµε και την προσθέτουµε ως περίπτωση III στην υποπαράγραφο Β της ίδιας παραγράφου, ως κατωτέρω: «4. Β. ΙΙΙ. Τµήµα Γ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (α) Η εκτέλεση των επιστροφών Φ.Π.Α. σε επιχειρήσεις εγκατεστηµένες εκτός Ελλάδος (εντός ή εκτός Ε.Ε.). (β) Η διαβίβαση σε άλλα κράτη µέλη των αιτήσεων επιστροφής Φ.Π.Α., επιχειρήσεων εγκατεστηµένων στην Ελλάδα και η παρακολούθηση της διαδικασίας επιστροφής. (γ) Η έκδοση αποφάσεων επιστροφής Φ.Π.Α.. (δ) Η έκδοση καταστάσεων πληρωµών για την εκταµίευση των ποσών επιστροφής, σε συνεργασία µε τις αρµόδιες υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., του Γ.Λ.Κ. και µε την Τράπεζα της Ελλάδος.». 3) Όπου στις κείµενες διατάξεις αναφέρεται το «Τµήµα ΣΤ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» της.ο.υ. Κατοίκων Εξωτερικού, στο εξής νοείται το «Τµήµα Γ - Επιστροφής Φ.Π.Α. σε Επιχειρήσεις Εγκατεστηµένες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» 224

227 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης της Υποδιεύθυνσης Β - Έµµεσης Φορολογίας της ιεύθυνσης Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε... Κατά τα λοιπά ισχύει η αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασή µας, όπως τροποποιήθηκε. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευτεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Α.Υ.Ο. 6Α /ΕΞ2014/ Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, όπως ισχύει, περί µεταβίβασης αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης». Έχοντας υπόψη: ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ 1. Τις διατάξεις: α) του ν. 4174/2013 (Α 170) «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα του άρθρου 4 και της παραγράφου 29 του άρθρου 66 αυτού, όπως ισχύουν. β) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν.δ. 356/1974 (Α 90) «Κώδικας Είσπραξης ηµοσίων Εσόδων», όπως τροποποιήθηκε µε την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4224/2013 (Α 288) «Κυβερνητικό Συµβούλιο ιαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Ελληνικό Επενδυτικό Ταµείο Αξιοποίησης Περιουσίας του ηµοσίου και άλλες επείγουσες διατάξεις.», σε συνδυασµό µε τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 8 του τελευταίου. γ) Του Κώδικα ιατάξεων Φορολογίας Κληρονοµιών, ωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια, ο οποίος κυρώθηκε µε το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (Α 266), όπως ισχύει. δ) της υποπαραγράφου Ε.2 της παρ. Ε του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012 (Α 222) «Έγκριση Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής Επείγοντα µέτρα εφαρµογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Πολιτικής », όπως τροποποιήθηκε, συµπληρώθηκε και ισχύει. ε) της υποπαραγράφου δ της παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 4141/2013 (Α 81) «Επενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις», 225

228 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ όπως προστέθηκε µε τις διατάξεις της περ. 7 της υποπαραγράφου 1 της παραγράφου του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α 107) «Επείγοντα µέτρα εφαρµογής των νόµων 4046/2012, 4093/2012 και 4127/2013». στ) της παρ. 9 του άρθρου 13 του ν. 4111/2013 (Α 18) «Συνταξιοδοτικές ρυθ- µίσεις, τροποποιήσεις του ν.4093/2012,.και άλλες επείγουσες ρυθµίσεις». ζ) των άρθρων 50, 51, 54 και 90 του Κώδικα νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα, ο οποίος κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α 98) «Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα». η) Της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 865, 1079 και 1846) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, µε θέµα «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργανικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. θ) του π.δ. 111/2014 «Ορ γανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών» (Α 178), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. ι) του άρθρου 39 του ν. 1914/1990 (Α 178) «Εκσυγχρονισµός και ανάπτυξη του δηµοσίου τοµέα και της κεφαλαιαγοράς, φορολογικές ρυθµίσεις και άλλες διατάξεις». ια) της υποπαραγράφου 3 της παραγράφου Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α 85) «Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας στο πλαίσιο εφαρµογής του ν. 4046/2012 και άλλες διατάξεις.» ιβ) του άρθρου 81 του ν. 1892/1990 (Α 101) «Για τον εκσυγχρονισµό και την Ανάπτυξη και άλλες διατάξεις». 2. Την αριθ /2042/0006/ (Β 756) κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Οικονοµικών «Εξαίρεση διοικητικών πράξεων ή εγγράφων του Υπουργείου Οικονοµικών από τον περιορισµό των υπογραφών της παρ. 1 του άρθρου 81 του ν. 1892/1990». 3. Την αριθ. 20 της (ΥΟ 360) πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου «Επιλογή και διορισµός Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 4. Την αριθ. 6Α ΕΞ2013/ (Β 130 & 372) απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών», όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2013/ (Β 2003) και 6Α ΕΞ2013/ (Β 3317) όµοιες. 5. Την αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, µε θέµα «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης», όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 796), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1076), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1227) και 6Α ΕΞ2014/ (Β 2096) όµοιες. 226

229 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης 6. α) Τα έγγραφα αριθ.: αα) 484/ (σε ορθή επανάληψη) της Υπηρεσίας Ερευνών και ιασφάλισης ηµοσίων Εσόδων (Υ.Ε...Ε) της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.), ββ) ΠΕΙΣ Β ΕΞ2014/ και.εισπρ.α ΕΞ2014/ (σε ορθή επανάληψη) της ιεύθυνσης Εισπράξεων της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε. γγ) ΕΛ Β ΕΞ2014/ του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης, µε την συνηµµένη σε αυτό σχετική εισήγηση. β) Τα µηνύµατα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της ιεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού προς αρµόδιες Υπηρεσίες της Γ.Γ..Ε., καθώς και τα µηνύµατα: αα) το από , της ιεύθυνσης Φορολογίας Κεφαλαίου ( 13) και τα από και , του Τµήµατος Β -Φορολογίας Μεταβίβασης Κεφαλαίου της Υποδιεύθυνσης Γ- Φορολογίας Κεφαλαίου της ιεύθυνσης Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε. ββ) τα από , της ιεύθυνσης Ελέγχων της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε. γγ) τα από και , των ιευθύνσεων Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης Γ.Γ..Ε. και Υποστήριξης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού, αντίστοιχα δδ) το από του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης εε) τα από και , της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γ.Γ..Ε. στστ) το από , της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του Υπουργείου Οικονοµικών. 7. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της απόφασης αυτής, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ I. Τροποποιούµε και συµπληρώνουµε τον Πίνακα του άρθρου 1 της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασής µας, µε θέµα «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως κατωτέρω: α) αα) Αντικαθιστούµε, από 01/01/2015, την αναγραφόµενη φράση στην στήλη 5 της περίπτωσης 2, ως εξής: «Κατά περίπτωση, ο Προϊστάµενος.Ο.Υ. ή Ελεγκτικού Κέντρου ή Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990 (Α 178), όπως ισχύει ή της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης) ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης αυτής, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας 227

230 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ των Αυτοτελών Τµηµάτων της ίδιας Υπηρεσίας, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ή ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή κάθε άλλης οργανικής µονάδας» ββ) διαµορφώνουµε την περίπτωση 2, ως εξής: «2. Την ηλεκτρονική κοινοποίηση κατά τα αναφερόµενα στην περ. 1 της παρούσας. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν. 4174/2013, άρθ. 5, παρ. 1, 2, περ. α, 3, περ. α, παρ. 6 και άρθρα 14, 15, 28, 37,41, παρ. 4, 47, παρ. 1, 62, 63, παρ 5 και 66, ΚΕ Ε, άρθ. 2, παρ. 1,άρθ. 4, άρθ. 7, Ν. 4224/2013, άρθ. 8, παρ. 8, Ν. 3691/2008 και - Ν. 4099/2012, άρθ. 169, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη συναφή προϊσχύουσα ή υφιστάµενη διάταξη. Κατά περίπτωση, ο Προϊστάµενος.Ο.Υ. ή Ελεγκτικού Κέντρου ή Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990 (Α 178), όπως ισχύει ή της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης) ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης αυτής, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµη- µάτων της ίδιας Υπηρεσίας, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ή ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή κάθε άλλης οργανικής µονάδας» β) αα) Αντικαθιστούµε, από 01/01/2015, την αναγραφόµενη φράση στην στήλη 5 της περίπτωσης 3, ως εξής: «Κατά περίπτωση, ο Προϊστάµενος οποιασδήποτε.ο.υ. ή Ελεγκτικού Κέντρου ή Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990 (Α 178), όπως ισχύει ή της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης) ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης αυτής, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων της ίδιας Υπηρεσίας, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ή ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή κάθε άλλης οργανικής µονάδας» 228

231 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης ββ) διαµορφώνουµε την περίπτωση 3, ως εξής: «3. Την παραγγελία σε άλλο όργανο που δεν ανήκει στην Φορολογική ιοίκηση για την διενέργεια κοινοποίησης κατά τα αναφερό- µενα στην περ. 1 της παρούσας. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 4174/2013, άρθ. 5, παρ. 1, 2 περ. γ, 3 περ. β και δ και παρ. 7 και άρθρα 14, 15, 28, 37, 41, παρ. 4, 47 παρ. 1, 51, 52, 62, 63 παρ. 5 και 66, ΚΕ Ε, άρθ. 2, παρ. 1, άρθ. 7, Ν. 4224/2013, άρθ. 8 παρ. 8, Ν. 3691/2008 και Ν. 4099/2012, άρθ. 169, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη συναφή προϊσχύουσα ή υφιστάµενη διάταξη. Κατά περίπτωση, ο Προϊστάµενος οποιασδήποτε.ο.υ. ή Ελεγκτικού Κέντρου ή Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990 (Α 178), όπως ισχύει ή της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης) ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης αυτής, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµη- µάτων της ίδιας Υπηρεσίας, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ή ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή κάθε άλλης οργανικής µονάδας» γ) αα) Αντικαθιστούµε, από 01/01/2015, το τελευταίο εδάφιο στην στήλη 5 των περιπτώσεων 4, 5 και 9, ως εξής: «Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης, καθώς και ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή ένας εκ των υπαλλήλων αυτής που φέρουν την σχετική εντολή ελέγχου, στην περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η άµεση υποβολή έγγραφου αιτήµατος, κατά περίπτωση.» 229

232 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ ββ) διαµορφώνουµε τις περιπτώσεις 4, 5 και 9, ως εξής: «4. Την υποβολή αιτήµατος για την χορήγηση πληροφοριών από τον φορολογούµενο. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν. 4174/2013, άρθ. 14, παρ. 1 Κατά περίπτωση, ο Προϊστά- µενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου ή του Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990, όπως ισχύει, υπάλληλος των οποίων διενεργεί τον έλεγχο ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου που επιδιώκει την είσπραξη της οφειλής ή ο Προϊστάµενος της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει την προβλεπόµενη δήλωση, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρούσα. Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρ- µοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης, καθώς και ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή ένας εκ των υπαλλήλων αυτής που φέρουν την σχετική εντολή ελέγχου, στην περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η άµεση υποβολή έγγραφου αιτήµατος, κατά περίπτωση. 230

233 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης «5. Την υποβολή έγγραφου αιτήµατος προς τον φορολογούµενο για την χορήγηση αντιγράφων µέρους των βιβλίων και στοιχείων ή οποιουδήποτε συναφούς εγγράφου, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 14 του Ν. 4174/2013. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 4174/2013, άρθ. 14, παρ. 2 Κατά περίπτωση, ο Προϊστά- µενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου ή του Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990, όπως ισχύει, υπάλληλος των οποίων διενεργεί τον έλεγχο ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου που επιδιώκει την είσπραξη της οφειλής ή ο Προϊστάµενος της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει την προβλεπόµενη δήλωση, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρούσα. Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρ- µοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης, καθώς και ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή ένας εκ των υπαλλήλων αυτής που φέρουν την σχετική εντολή ελέγχου, στην περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η άµεση υποβολή έγγραφου αιτή- µατος, κατά περίπτωση.» 231

234 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ «9. Το αίτηµα για την υποβολή από τον φορολογούµενο, εντός εύλογης προθεσµίας, σε επίση- µη µετάφραση στην Ελληνική γλώσσα, βιβλίων, στοιχείων και κάθε άλλου εγγράφου που θεωρείται απαραίτητο για τον προσδιορισµό της φορολογικής υποχρέωσης αυτού. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν. 4174/2013, άρθ. 16, παρ. 1 Κατά περίπτωση, ο υπάλληλος της.ο.υ. που παραλαµβάνει την προβλεπόµενη, ανά φορολογία, δήλωση, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρούσα, καθώς και ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου ή του Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν.1914/1990, όπως ισχύει, υπάλληλος των οποίων διενεργεί τον έλεγχο ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου που επιδιώκει την είσπραξη της οφειλής ή ο Προϊστάµενος της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης. Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης, καθώς και ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε ή ένας εκ των υπαλλήλων αυτής που φέρουν την σχετική εντολή ελέγχου, στην περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η άµεση υποβολή έγγραφου αιτήµατος, κατά περίπτωση.» 232

235 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης δ) αα) Αντικαθιστούµε, από 01/01/2015, το τελευταίο εδάφιο στην στήλη 5 των περίπτωσης 7, ως εξής: «Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Εισπράξεων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης και ο Προϊστάµενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε..» ββ) διαµορφώνουµε την περίπτωση 7, ως εξής: «7. Την υποβολή αιτηµάτων για χορήγηση πληροφοριών ή εγγράφων από λοιπά τρίτα πρόσωπα, που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 15 του Ν. 4174/2013. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν. 4174/2013, άρθ. 15, παρ. 3 Κατά περίπτωση, ο Προϊστά- µενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου ή του Ειδικού Συνεργείου Ελέγχου του άρθρου 39 του Ν. 1914/1990, όπως ισχύει, υπάλληλος των οποίων διενεργεί τον έλεγχο ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου που επιδιώκει την είσπραξη της οφειλής ή ο Προϊστάµενος της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει την προβλεπόµενη δήλωση, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρούσα. Επίσης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ίδιας Υπηρεσίας, για τις υποθέσεις αρµοδιότητας των Αυτοτελών Τµηµάτων αυτής, µε έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Εισπράξεων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Ελέγχων, ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Φορολογικής Συµµόρφωσης και ο Προϊστά- µενος του αντίστοιχου Επιχειρησιακού Τµήµατος της Υ.Ε...Ε.» 233

236 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ ε) Αντικαθιστούµε στην στήλη 5 το υπό στοιχείο αδ) του εδαφίου (α) της υποπερίπτωσης Α.3 «Για τον φορολογικό, πλήρη και µερικό, έλεγχο ανέλεγκτων χρήσεων/φορολογικών ετών/υποθέσεων», «Ο Προϊστάµενος του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουµένων Μεγάλου Πλούτου-ΚΕ.ΦΟ.ΜΕ.Π.» της περίπτωσης 12 «Την έκδοση εντολής ελέγχου», ως εξής: «αδ) Απέστειλαν κατά τα ηµερολογιακά έτη 2009, 2010, 2011, 2012 και 2013 στο εξωτερικό χρηµατικά εµβάσµατα συνολικού ύψους τουλάχιστον πενήντα χιλιάδων (50.000,00) ευρώ». στ) Προσθέτουµε νέες περιπτώσεις µε α/α 12 Α, 12Β, 12Γ, οι οποίες έπονται της περίπτωσης 12, ως εξής: «12Α. 12Β. 12Γ. Την έκδοση εντολής δειγµατοληπτικού ελέγχου για την γνησιότητα των αποδεικτικών ενη- µερότητας, που προσκοµίζονται στις διάφορες υπηρεσίες, µε διασταύρωση των σχετικών στοιχείων µε τα στοιχεία των αρµόδιων υπηρεσιών, καθώς και για την έγκαιρη απόδοση των παρακρατού- µενων ποσών. Την έκδοση εντολής δειγµατοληπτικού ελέγχου για την γνησιότητα των βεβαιώσεων οφειλής, που προσκοµίζονται στις διάφορες υπηρεσίες, µε διασταύρωση των σχετικών στοιχείων µε τα στοιχεία των υπηρεσιών της Φορολογικής ιοίκησης, καθώς και για την απόδοση στις.ο.υ. και στα Τελωνεία των παρακρατούµενων ποσών. Την έκδοση εντολής δειγµατοληπτικού ελέγχου τήρησης αρχείων καταγραφής Εξουσιοδότηση υπογραφής Εξουσιοδότηση υπογραφής Εξουσιοδότηση υπογραφής ΠΟΛ. 1274/2013 (Β 3398) απόφαση του Γενικού Γραµµατέα η- µοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και ειδικότερα την παρ. 9 του άρθρου 6 αυτής. ΠΟΛ. 1275/2013 (Β 3398) απόφαση του Γενικού Γραµµατέα η- µοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και ειδικότερα την παρ. 9 του άρθρου 3 αυτής. ΠΟΛ. 1123/2012 (Β 1665) Κατά περίπτωση, ο Προϊστά- µενος του Ελεγκτικού Κέντρου που εξέδωσε το αποδεικτικό ενηµερότητας ή o Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας, στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, που εξέδωσε το αποδεικτικό ενηµερότητας. Κατά περίπτωση, ο Προϊστά- µενος της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης ή ο Προϊστάµενος του Ελεγκτικού Κέντρου που εξέδωσε τη βεβαίωση οφειλής ή ο Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας, στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, που εξέδωσε τη βεβαίωση οφειλής. Ο Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας, στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, 234

237 ΦΕ Ιανουάριος 2015 του άρθρου 2 της ΠΟΛ. 1123/2012 (Β 1665), καθώς και ελέγχου γνησιότητας των αποδεικτικών φορολογικής ενηµερότητας µέσω διαδικτύου που χρησιµοποιούνται από τους πιστοποιηµένους Φορείς, Υπηρεσίες και πρόσωπα, µε διασταύρωση των σχετικών στοιχείων µε τα στοιχεία των ιευθύνσεων Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης Γ.Γ..Ε και Υποστήριξης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού. /νση Οργάνωσης απόφασης του υπάλληλος της οποίας παραλαµβάνει την δήλωση φορο- Υπουργού Οικονοµικών και ειδικότερα τα άρθρα περιπτώσεις 100 και 101 της λογίας εισοδήµατος, κατά τις 5 και 2 αυτής και παρούσας απόφασης.» ΠΟΛ. 1274/2013 (Β 3398) απόφασης του Γενικού Γραµ- µατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και ειδικότερα το άρθρο 9 αυτής. ζ) αα) Αντικαθιστούµε το τρίτο εδάφιο της στήλης 5 της περίπτωσης 21, ως εξής : «Για τους ελέγχους που διενεργεί η Υ.Ε...Ε., ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος, κατά τις περιπτώσεις 100 και 101 της παρούσας απόφασης και σε περίπτωση που έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου της.ο.υ. αυτής, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις.» και ββ) διαµορφώνουµε την περίπτωση 21, ως εξής: «21. Την έκδοση πράξεων επιβολής προστίµων Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 4174/2013, άρθρα 62 και 66, σε συνδυασµό µε τις διατάξεις των Ν. 2523/ 1997, Ν.3691/ 2008, Ν.3446/2006, Ν. 2873/2000 και Ν.2121/1993, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη συναφή προϊσχύουσα ή υφιστάµενη διάταξη. Ο Προϊστάµενος της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου στο οποίο υπηρετούν οι υπάλληλοι που φέρουν την εντολή διενέργειας του ελέγχου. Σε περίπτωση.ο.υ. της οποίας έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου ή έχει παύσει η λειτουργία αυτής ή σε περίπτωση παύσης λειτουργίας Ελεγκτικού Κέντρου, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθαν 235

238 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ οι αρµοδιότητες του ελέγχου ή της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου των οποίων έπαυσε η λειτουργία, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις. Για τους ελέγχους που διενεργεί η Υ.Ε...Ε., ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος, κατά τις περιπτώσεις 100 και 101 της παρούσας απόφασης και σε περίπτωση που έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου της.ο.υ. αυτής, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις.» η) Προσθέτουµε νέα περίπτωση µε α/α 32 Α, η οποία έπεται της περίπτωσης 32, ως εξής: «32Α. Θεώρηση καταστάσεων χρεών προς παραγραφή, ως προς τη διαπίστωση ότι εξαντλήθηκαν όλες οι νόµι- µες ενέργειες για τη διακοπή της παραγραφής αυτών κατά τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 4174/2013, άρθ. 40, παρ. 3 ΚΕ Ε, άρθ. 2, παρ. 1, σε συνδυασµό µε τις διατάξεις του άρθρου 96 και της παρ. 1 του άρθρου 163 του π.δ. 16/1989. Κατά περίπτωση, o αρµόδιος για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής Προϊστάµενος του Ελεγκτικού Κέντρου ή ο Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας, στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, της οποίας ο Προϊστάµενος είναι αρµόδιος για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής.» 236

239 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης θ) αα) Αντικαθιστούµε τα αναγραφόµενα στην στήλη 5 της περίπτωσης 33Α, ως εξής : «Ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Εισπράξεων της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης.» ββ) διαµορφώνουµε την περίπτωση 33Α, ως εξής: «33Α. Την γραπτή συναίνεση Εξουσιοδότηση του Γενικού Γραµµατέα υπογραφής ηµοσίων Εσόδων για τη µη χορήγηση αποδεικτικού φορολογικής ενηµερότητας. Ν.4174/2013, άρθ. 12, παρ. 8 και ΠΟΛ. 1274/ (Β 3398), όπως ισχύει Ο Προϊστάµενος της ιεύθυνσης Εισπράξεων της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης.» ι) i. Τροποποιούµε, από 01/01/2015, την περίπτωση 97, ως κατωτέρω: αα) Αντικαθιστούµε τα αναγραφόµενα στην στήλη 2 αυτής, ως εξής: «Την υπογραφή έκθεσης απόψεων της διοίκησης και την αποστολή φακέλου στο αρ- µόδιο διοικητικό δικαστήριο, επί παντός ένδικου βοηθήµατος και µέσου που ασκείται από τον φορολογούµενο, σύµφωνα µε τον Κώδικα ιοικητικής ικονο- µίας (Ν. 2717/1997, άρθρα 129 και 149).» ββ) Αντικαθιστούµε το πρώτο εδάφιο στην στήλη 5 αυτής, ως εξής: «Ο Προϊστάµενος της.ο.υ., του Ελεγκτικού Κέντρου και της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης, που εξέδωσε την πράξη η νοµιµότητα της οποίας αµφισβητείται, καθώς και ο Προϊστάµενος της Υποδιεύθυνσης Νοµικών Θεµάτων της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), για πράξεις της Υπηρεσίας αυτής που εκδόθηκαν επί υποθέσεων αρµοδιότητας των Τµηµάτων της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης και της Υποδιεύθυνσης Νοµικών Θεµάτων και ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών, για πράξεις της Υπηρεσίας αυτής που εκδόθηκαν επί υποθέσεων αρµοδιότητας του ίδιου Τµήµατος ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, τα οποία έχουν έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης» ii. ιαµορφώνουµε την περίπτωση 97, ως εξής: «97. Την υπογραφή έκθεσης απόψεων της διοίκησης και την αποστολή φακέλου στο αρµόδιο διοικητικό δικαστήριο, επί παντός ένδικου βοηθήµατος και µέσου που ασκείται από τον φορολογούµενο, σύµφωνα µε τον Κώδικα ιοικητικής ικονοµίας (Ν. 2717/1997, άρθρα 129 και 149). Μεταβίβαση αρµοδιότητας Άρθ. 129, 149 Κώδικα ιοικητικής ικονοµίας (Κ...) και το σύνολο των διατάξεων του Κ... και Κ.Ε..Ε., κατά περίπτωση. Ο Προϊστάµενος της.ο.υ., του Ελεγκτικού Κέντρου και της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης, που εξέδωσε την πράξη η νοµιµότητα της οποίας αµφισβητείται, καθώς και ο Προϊστάµενος της Υποδιεύθυνσης Νοµικών Θεµάτων της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης), 237

240 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ για πράξεις της Υπηρεσίας αυτής που εκδόθηκαν επί υποθέσεων αρµοδιότητας των Τµηµάτων της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης και της Υποδιεύθυνσης Νοµικών Θεµάτων και ο Προϊστάµενος του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών, για πράξεις της Υπηρεσίας αυτής που εκδόθηκαν επί υποθέσεων αρµοδιότητας του ίδιου Τµήµατος ή του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, τα οποία έχουν έδρα την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης. Σε περίπτωση.ο.υ., της οποίας έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου και έχει ανασταλεί η λειτουργία του Τµή- µατος ικαστικού ή έχουν µεταφερθεί οι αρµοδιότητες του δικαστικού σε άλλη.ο.υ. ή έχει παύσει η λειτουργία αυτής ή σε περίπτωση παύσης λειτουργίας Ελεγκτικού Κέντρου, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθαν οι αρµοδιότητες των ως άνω Τµηµάτων ή της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου, των οποίων έπαυσε η λειτουργία, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις.» 238

241 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης και iii. Προσθέτουµε περίπτωση 97Α που έπεται της περίπτωσης 97, ως εξής: «97Α. Την άσκηση έφεσης κατά πρωτοβάθµιας απόφασης διοικητικού δικαστηρίου, καθώς και την άσκηση ή την υποβολή αίτησης προς το Νοµικό Συµβούλιο του Κράτους για άσκηση λοιπών ενδίκων βοηθηµάτων ή µέσων, εκ µέρους του ηµοσίου. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Το σύνολο των διατάξεων του Κ... και Κ.Ε..Ε., κατά περίπτωση. Ο Προϊστάµενος της.ο.υ., του Ελεγκτικού Κέντρου, της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης και της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών (Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης) που εξέδωσε την πράξη η νοµι- µότητα της οποίας αµφισβητείται. Σε περίπτωση.ο.υ., της οποίας έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου και έχει ανασταλεί η λειτουργία του Τµή- µατος ικαστικού ή έχουν µεταφερθεί οι αρµοδιότητες του δικαστικού σε άλλη.ο.υ. ή έχει παύσει η λειτουργία αυτής ή σε περίπτωση παύσης λειτουργίας Ελεγκτικού Κέντρου, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθαν οι αρ- µοδιότητες των ως άνω Τµηµάτων ή της.ο.υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου, των οποίων έπαυσε η λειτουργία, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις.» 239

242 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ ια) Προσθέτουµε, από 01/01/2015, νέες περιπτώσεις µε α/α 127 έως 138, που έπονται της περίπτωσης 126, οι οποίες αφορούν στις φορολογίες κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, ως εξής: «127. Την παραλαβή δηλώσεων φόρου κληρονο- µιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια και τον προσδιορισµό του φόρου. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν.4174/2013 άρθ. 2, 18,19 και 20 και Κώδικας ιατάξεων Φορολογίας Κληρονο- µιών, ωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια (στο εξής Κ.Φ.Κ..), που κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του ν. 2961/2001 (Α 266). i) Για τις δηλώσεις φόρου κληρονοµιών, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Μητρώο της Φορολογικής ιοίκησης διεύθυνση κατοικίας του κληρονοµουµένου. Αν ο κληρονοµούµενος είχε την κατοικία του στην αλλοδαπή και απεβίωσε στην Ελλάδα, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας απεβίωσε ο κληρονοµούµενος. Αν ο κληρονοµούµενος δεν κατοικούσε ούτε απεβίωσε στην Ελλάδα, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. Κατοίκων Εξωτερικού ή οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. που ορίζεται µε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων. Αν ο υπόχρεος σε δήλωση διαµένει εκτός της χωρικής αρµοδιότητας των ανωτέρω.ο.υ., οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. του τόπου διαµονής του, ο οποίος τη διαβιβάζει άµεσα στις ανωτέρω.ο.υ. ii) Για τις δηλώσεις φόρου δωρεών, γονικών 240

243 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Μητρώο της Φορολογικής ιοίκησης κατοικία του δωρητή, του γονέα και του προικοδότη αντίστοιχα. Για τις δηλώσεις χρηµατικών δωρεών προς τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου 25 του Κ.Φ.Κ.. οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., στη χωρική αρ- µοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Μητρώο της Φορολογικής ιοίκησης κατοικία του δωρεοδόχου. Όταν είναι προδήλως δυσχερής η επίδοση της δήλωσης στην προαναφερθείσα.ο.υ., λόγω του ότι η έδρα αυτής βρίσκεται σε άλλη πόλη από την πόλη στην οποία έγινε η κατάρτιση του συµβολαίου, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. του τόπου κατάρτισης του συµβολαίου, ο οποίος διαβιβάζει τη δήλωση στη.ο.υ. που αναφέρεται στο προηγούµενο εδάφιο. Αν ο δωρητής ή ο γονέας ή ο προικοδότης κατοικεί στην αλλοδαπή, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. Κατοίκων Εξωτερικού ή οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., που ορίζεται µε απόφαση του Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων. Αν οι υπόχρεοι σε δήλωση διαµένουν εκτός της χωρικής αρµοδιότητας των ανωτέρω.ο.υ., οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. του τόπου 241

244 242 /νση Οργάνωσης 128. α) Την παραλαβή συµπληρωµατικής δήλωσης φόρου κληρονο- µιών, δωρεών, γονικών παροχών και προικών εντός 20ηµέρου από την υποβολή της αρχικής δήλωσης, µε βάση φύλλα υπολογισµού αντικειµενικής αξίας ακινήτου. β) Την κοινοποίηση πρόσκλησης µε απόδειξη στον υπόχρεο που υπέβαλε ελλιπή δήλωση φόρου κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια, προκειµένου να συµπληρώσει τις ελλείψεις και να προσκοµίσει τα Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 4174/2013 άρθ. 5 παρ. 1, 2 περ. β, γ, 3 περ. β, γ, δ και παρ. 5 και άρθ. 18, 19 Κ.Φ.Κ.. άρθ. 10 ενότ. Β παρ. 5 και 69 παρ. 1 Ιανουάριος 2015 ΦΕ διαµονής τους, ο οποίος τη διαβιβάζει άµεσα στις ανωτέρω.ο.υ. iii) Για τις δηλώσεις απόδοσης φόρου κερδών από τυχερά παίγνια, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Μητρώο της Φορολογικής ιοίκησης έδρα του ενεργούντος την κλήρωση, το παιχνίδι, το στοίχηµα ή το διαγωνισµό. Αν η έδρα του ενεργούντος την κλήρωση, το παιχνίδι, το στοίχηµα ή το διαγωνισµό βρίσκεται στην αλλοδαπή, οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. Κατοίκων Εξωτερικού. Οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., στην οποία ευρίσκεται ο φάκελος της υπόθεσης.

245 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης 129. έγγραφα που πρέπει να επισυνάπτονται σ αυτήν. Την έκδοση εντολής ελέγχου για τον έλεγχο υποθέσεων φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια. Εξουσιοδότηση υπογραφής Ν.4174/2013 άρθ. 23 και 25 και Κ.Φ.Κ.. Ο Προϊστάµενος της.ο.υ. στην οποία ο φορολογούµενος υποβάλλει δήλωση για τις φορολογίες αυτές, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην περίπτωση 127 της παρούσας απόφασης, για τις οποίες θα διενεργηθεί ο έλεγχος και, σε περίπτωση που έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου της.ο.υ., ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις Την υποβολή αιτήµατος για την αποστολή πληροφοριών για ακίνητα και επιχειρήσεις, µετοχές, µερίδια, συµ- µετοχές σε εταιρείες, οµολογίες και λοιπές τέτοιας φύσης αξίες, που αποτελούν αντικεί- µενο φόρου κληρονο- µιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια, εφόσον αυτά βρίσκονται στη χωρική αρµοδιότητα.ο.υ., άλλης από την οριζόµενη στην περίπτωση 129 της παρούσας, προκειµένου η έκθεση παροχής πληροφοριών να αποσταλεί στον υπάλληλο ο οποίος είναι αρµόδιος για τον έλεγχο της υπόθεσης Μεταβίβαση αρµοδιότητας Κ.Φ.Κ.. και κάθε άλλη συναφής διάταξη Ο Προϊστάµενος της.ο.υ., που ορίζεται αρµόδιος για την έκδοση εντολής έλεγχου, κατά τα οριζόµενα στην περίπτωση 129 της παρούσας απόφασης. 243

246 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ φόρου κληρονοµιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, προίκας και κερδών από τυχερά παίγνια και να ενσωµατωθεί στην πράξη προσδιορισµού του φόρου Την έκδοση εντολής παροχής πληροφοριών για ακίνητα και επιχειρήσεις, µετοχές, µερίδια, συµµετοχές σε εταιρείες, οµολογίες και λοιπές τέτοιας φύσης αξίες, που αποτελούν αντικείµενο φόρου κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια, εφόσον αυτά βρίσκονται στη χωρική αρµοδιότητα.ο.υ., άλλης από την οριζόµενη στην περίπτωση 129 της παρούσας, προκειµένου η έκθεση παροχής πληροφοριών να αποσταλεί στον υπάλληλο ο οποίος είναι αρµόδιος για τον έλεγχο της υπόθεσης φόρου κληρονοµιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, προίκας και κερδών από τυχερά παίγνια και να ενσωµατωθεί στην πράξη προσδιορισµού του φόρου. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Κ.Φ.Κ.. και κάθε άλλη συναφής διάταξη Μετά από αίτηµα του Προϊσταµένου της.ο.υ., σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην περίπτωση 130 της παρούσας, ο Προϊστάµενος της.ο.υ., στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας βρίσκεται το ακίνητο, εφόσον σε αυτήν λειτουργεί Τµήµα Ελέγχου, και, σε περίπτωση που έχει καταργηθεί το Τµήµα Ελέγχου της.ο.υ. στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας βρίσκεται το ακίνητο, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις. Μετά από αίτηµα του Προϊσταµένου της.ο.υ., σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην περίπτωση 130, ο Προϊστά- µενος της.ο.υ., υπάλληλος της οποίας θα διενεργήσει τον έλεγχο των δηλώσεων φορολογίας εισοδήµατος για τα περιουσιακά στοιχεία που αναφέρονται στο άρθρο 12 του ΚΦΚ (επιχειρήσεις, µετοχές, οµολογίες και λοιπές τέτοιας φύσης αξίες), σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις περιπτώσεις 12 και 13 της παρούσας. 244

247 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης 132. Την προεκτίµηση αξίας ακινήτου στις φορολογίες κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών Μεταβίβαση αρµοδιότητας Κ.Φ.Κ.., άρθ. 73 παρ. 3 και 41 παρ. 2, 3 Για τη διενέργεια µερικού ελέγχου, ο Προϊστάµενος της.ο.υ. στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει το ακίνητο, εφόσον σε αυτήν λειτουργεί Τµήµα Ελέγχου, άλλως ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις, αφού παραλάβει έκθεση ελέγχου για αυτοψία από τη.ο.υ. στη χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει το ακίνητο, εφόσον τούτο κρίνεται απαραίτητο, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στο υπό στοιχείο 6 της υποπερίπτωσης Β Για λοιπές περιπτώσεις ελέγχου της περίπτωσης Τη χορήγηση πιστοποιητικού σχετικά µε την υποβολή δηλώσεων, την ολική ή µερική εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων ή την απαλλαγή από αυτές ή την έκπτωση του ηµοσίου από το δικαίωµα επιβολής φόρων λόγω παραγραφής, στις υποθέσεις κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια. Τη µετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Μεταβίβαση αρµοδιότητας Κ.Φ.Κ.. άρθ. 105, 106, 107, 108 Κ.Φ.Κ.. άρθ. 8, 40 παρ. 2 και κάθε άλλη συναφής διάταξη Ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει τη δήλωση, σύµφωνα µε τη διαδικασία που ορίζεται στις ΠΟΛ. 1015/2004, 1022/2004 και 1167/2012. Ο Προϊστάµενος της.ο.υ. που παραλαµβάνει τη δήλωση ή την αίτηση. 245

248 /νση Οργάνωσης Τον προσδιορισµό της αξίας ακινήτων για τον υπολογισµό των αµοιβών δικηγόρων και των δικαιωµάτων συµβολαιογράφων και υποθηκοφυλάκων, καθώς και τον υπολογισµό των αναλογικών δικαιωµάτων που είναι καταβλητέα για τη µεταγραφή τίτλου µετά από παρέλευση έτους από τη σύνταξή του. Την παραλαβή ανακοίνωσης από τον υπόχρεο του ανοίγµατος αδιαίρετου ή ενωµένου λογαριασµού καθώς και των λοιπών στοιχείων, τα οποία υποχρεούνται αρχές να παρέχουν. Την παρουσία κατά το άνοιγµα χρηµατοκιβωτίων ή την αποσφράγιση και απογραφή Μεταβίβαση αρµοδιότητας Μεταβίβαση αρµοδιότητας Μεταβίβαση αρµοδιότητας Κ.Φ.Κ.. άρθ. 73 παρ. 6, 7 και 8, 111, 116 και κάθε άλλη συναφής διάταξη. Κ.Φ.Κ.. άρθ. 111, 116 και κάθε άλλη συναφής διάταξη Κ.Φ.Κ.. άρθ. 110 και 114 Ιανουάριος 2015 ΦΕ Ο Προϊστάµενος της.ο.υ. υποδοχής, στην οποία περιήλθε η αρµοδιότητα του ελέγχου, σύµφωνα µε τις οικείες αποφάσεις. Οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ., στην οποία υπάρχει η υποχρέωση αποστολής της ανακοίνωσης ή της παροχής των στοιχείων. Οποιοσδήποτε υπάλληλος της.ο.υ. στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το χρη- µατοκιβώτιο ή όπου ενεργείται η αποσφράγιση και απογραφή Τυχόν άλλες αρµοδιότητες, πλην των ανωτέρω, που σύµφωνα µε τον Κώδικα ιατάξεων Φορολογίας Κληρονοµιών, ωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια (ή µε άλλες διατάξεις) ασκούνταν πριν από την ισχύ του Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας στις ανωτέρω φορολογίες από τον αρµόδιο Προϊστάµενο της ηµόσιας Οικονοµικής Υπηρεσίας ή από άλλο όργανο, µεταβιβάζονται µε την παρούσα στα όργανα αυτά.» 246

249 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης ιβ) Προσθέτουµε νέες περιπτώσεις µε α/α 139 και 140, ως εξής: «139. Την έγκριση έκδοσης αντιγράφων απολεσθέντων αποδεικτικών είσπραξης, γραµµατίων ή άλλων τίτλων πληρωµής, που δεν έχουν εξοφληθεί, τα οποία εκδόθηκαν από.ο.υ Την έγκριση έκδοσης αντιγράφων για υπηρεσιακή και µόνο χρήση, απολεσθέντων τίτλων πληρωµής,που έχουν εξοφληθεί, τα οποία εκδόθηκαν από.ο.υ. Μεταβίβαση αρµοδιότητας Μεταβίβαση αρµοδιότητας Ν. 2362/1995 (Α 247) άρθρο 34 Ν. 4270/2014 (Α 143), άρθρο 97 (από 01/01/2015) Ν. 3492/2006 (Α 210), άρθρο 12, παρ. 4, όπως συµπληρώθηκε µε το άρθρο 5 του Ν. 4281/2014 (Α 160). Ν. 2362/1995 άρθρο 34 Ν. 4270/2014, άρθρο 97 (από 01/01/2015) Ν. 3492/2006, άρθρο 12, παρ. 4, όπως συµπληρώθηκε µε το άρθρο 5 του Ν. 4281/2014. Ο Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, που εξέδωσε τα αποδεικτικά είσπραξης, τα γραµµάτια ή τους τίτλους πληρωµής Ο Προϊστάµενος της Φορολογικής Περιφέρειας στην χωρική αρµοδιότητα της οποίας ανήκει η.ο.υ, που εξέδωσε τους τίτλους πληρωµής» ΙΙ. Οι αρµοδιότητες, που µεταβιβάζονται ή εκχωρείται η εξουσιοδότηση υπογραφής σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης, µε τις διατάξεις της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασής µας, όπως ισχύει, ισχύουν για τα αντίστοιχου επιπέδου όργανα των Υπηρεσιών, στις οποίες ανήκουν οι αρµοδιότητες αυτές, σύµφωνα µε την αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 865, 1079 και 1846) απόφασή µας και το π.δ. 111/2014 (Α 178), όπως ισχύουν και οι οποίες λειτουργούν, µε τον τίτλο, τις αρµοδιότητες και την δοµή, που προβλέπονται σε αυτά. III. Οι διατάξεις της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασής µας, όπως τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε, ισχύουν και για τις υποθέσεις του Κώδικα ιατάξεων Φορολογίας Κληρονοµιών, ωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια, µε την επιφύλαξη της παρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4174/2013. IV. Η παρούσα απόφαση ισχύει από της δηµοσιεύσεώς της στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν άλλως ορίζεται ρητά στις διατάξεις αυτής. V. Κατά τα λοιπά ισχύει η αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασή µας, όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2014/01-247

250 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ (Β 796), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1076), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1227) και 6Α ΕΞ2014/ (Β 2096) όµοιες. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ Ανακαθορισµός της καθ ύλην αρµοδιότητας του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Έχοντας υπόψη : 1. Τις διατάξεις: α) της υποπαραγράφου δ της παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 4141/2013 (Α 81), όπως προστέθηκε µε τις διατάξεις της περ. 7 της υποπαραγράφου 1 της παραγράφου του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α 107). β) Των άρθρων 1 και 6 της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργανικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. γ) Του άρθρου 59 του π.δ. 111/2014 (Α 178) «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. δ) Της υποπαραγράφου Ε.2 της παραγράφου Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α 222) «Έγκριση Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής », όπως ισχύει. ε) Του άρθρου 90 του κώδικα νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, ο οποίος κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α 98). 2. Το από 19/12/2014 µήνυµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων. 3. Την αριθ. 6Α ΕΞ 2013/ απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών» (Β 130 και Β 372), όπως τροποποιήθηκε, συµπληρώθηκε και ισχύει. 248

251 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης 4. Την ανάγκη ανακαθορισµού της καθ ύλην αρµοδιότητας του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γ.Γ..Ε.. 5. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Α. Ανακαθορίζουµε την καθ ύλην αρµοδιότητα του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) του Υπουργείου Οικονοµικών και τροποποιούµε το άρθρο 6 της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασής µας «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργανικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές», ως εξής : Αντικαθιστούµε το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης II της υποπαραγράφου Γ της παραγράφου 4 και διαµορφώνουµε την περίπτωση αυτή ως κατωτέρω: «4. Γ. ΙΙ. Αυτοτελές Τµήµα Επανεξέτασης Το Τµήµα ασκεί καθ ύλην αρµοδιότητες ίδιες µε τις αρµοδιότητες που ασκούν τα Τµήµατα Α1 έως Α8 Επανεξέτασης της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης, για τις πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται ή συντελούνται από 1/1/2015 και εφεξής και αφορούν σε υποθέσεις φορολογουµένων που υπάγονται στις κατωτέρω.ο.υ., εκτός των πράξεων που εκδίδονται από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογου- µένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.): α) στις.ο.υ. της Φορολογικής Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, εκτός των υπαγο- µένων στις.ο.υ. των νοµών της Θεσσαλίας και β) στις.ο.υ. µόνο των νοµών της Ηπείρου, από τις υπαγόµενες στην Φορολογική Περιφέρεια Πατρών.» Β. Κατά τα λοιπά ισχύει η αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασή µας, όπως τροποποιήθηκε. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευτεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. 249

252 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, όπως ισχύει, περί µεταβίβασης αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής «Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων» σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης». Έχοντας υπόψη: ΑΠΟΦΑΣΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟ ΩΝ 1. Τις διατάξεις: α) του ν. 4174/2013 (Α 170) «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα του άρθρου 4 και του άρθρου 25 αυτού, όπως ισχύουν. β) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν.δ. 356/1974 (Α 90) «Κώδικας Είσπραξης ηµοσίων Εσόδων», όπως τροποποιήθηκε µε την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4224/2013 (Α 288) «Κυβερνητικό Συµβούλιο ιαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Ελληνικό Επενδυτικό Ταµείο Αξιοποίησης Περιουσίας του ηµοσίου και άλλες επείγουσες διατάξεις.», σε συνδυασµό µε τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 8 του τελευταίου. γ) της υποπαραγράφου Ε.2 της παρ. Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α 222) «Έγκριση Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Στρατηγικής Επείγοντα µέτρα εφαρµογής του ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσµου Πλαισίου ηµοσιονοµικής Πολιτικής », όπως τροποποιήθηκε, συµπληρώθηκε και ισχύει. δ) της υποπαραγράφου δ της παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 4141/2013 (Α 81) «Επενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις», όπως προστέθηκε µε τις διατάξεις της περ. 7 της υποπαραγράφου 1 της παραγράφου του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α 107) «Επείγοντα µέτρα εφαρµογής των νόµων 4046/2012, 4093/2012 και 4127/2013». ε) της παρ. 9 του άρθρου 13 του ν. 4111/2013 (Α 18) «Συνταξιοδοτικές ρυθµίσεις, τροποποιήσεις του ν.4093/2012,.και άλλες επείγουσες ρυθµίσεις». στ) των άρθρων 50, 51, 54 και 90 του Κώδικα νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα, ο οποίος κυρώθηκε µε το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α 98) «Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα». ζ) της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 865, 1079 και 1846) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, µε θέµα «Ανακαθορισµός της εσωτερικής διάρθρωσης και των αρµοδιοτήτων οργα- 250

253 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης νικών µονάδων της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών και µετονοµασία ορισµένων από αυτές», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. η) του π.δ. 111/2014 «Οργανισµός του Υπουργείου Οικονοµικών» (Α 178), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. θ) του άρθρου 39 του ν. 1914/1990 (Α 178) «Εκσυγχρονισµός και ανάπτυξη του δηµοσίου τοµέα και της κεφαλαιαγοράς, φορολογικές ρυθµίσεις και άλλες διατάξεις». ι) του άρθρου 81 του ν. 1892/1990 (Α 101) «Για τον εκσυγχρονισµό και την Ανάπτυξη και άλλες διατάξεις». 2. Την αριθ /2042/0006/ (Β 756) κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Οικονοµικών «Εξαίρεση διοικητικών πράξεων ή εγγράφων του Υπουργείου Οικονοµικών από τον περιορισµό των υπογραφών της παρ. 1 του άρθρου 81 του ν. 1892/1990». 3. Την αριθ. 20 της (ΥΟ 360) πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου «Επιλογή και διορισµός Γενικού Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών». 4. Την αριθ. 6Α ΕΞ2013/ (Β 130 & 372) απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του Υφυπουργού Οικονοµικών «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στον Γενικό Γραµµατέα της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών», όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2013/ (Β 2003) και 6Α ΕΞ2013/ (Β 3317) όµοιες. 5. Την αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφαση του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, µε θέµα «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης», όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 796), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1076), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1227), 6Α ΕΞ2014/ (Β 2096) και.οργ.α ΕΞ2014/ (Β 3365) όµοιες. 6. Τα έγγραφα αριθ.: α) ΕΜΠ 908 ΕΞ 2014/ του Προϊσταµένου του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουµένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) προς την Γενική ιεύθυνση Φορολογικής ιοίκησης της Γενικής Γραµµατείας ηµοσίων Εσόδων (Γ.Γ..Ε.) και β) ΕΛ Β ΕΞ2014/ του Προϊσταµένου της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης της Γ.Γ..Ε. προς την ιεύθυνση Οργάνωσης της Γενικής ιεύθυνσης Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης και Ανθρώπινου υναµικού της ίδιας Γενικής Γραµµατείας. 7. Το από 22/12/2014 µήνυµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου της ιεύθυνσης Ελέγχων της Γενικής ιεύθυνσης Φορολογικής ιοίκησης. 8. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της απόφασης αυτής, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισµού. 251

254 /νση Οργάνωσης Ιανουάριος 2015 ΦΕ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ I. Στον πίνακα του άρθρου 1 της αριθµ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασής µας, µε θέµα «Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης», όπως τροποποιήθηκε, συµπληρώθηκε και ισχύει, προσθέτουµε περίπτωση µε α/α 12, η οποία έπεται της περίπτωσης 12Γ, ως εξής: «12. Την παράταση της διάρκειας Εξουσιοδότηση Ν. 4174/2013, Ο Προϊστάµενος του του φορολογικού ελέγχου των υπογραφής άρθ. 25, παρ. 1 Κέντρου υποθέσεων, που αφορούν στις και 4. Ελέγχου εντολές ελέγχου, µε Νο 1 έως Φορολογουµένων 637, που εκδόθηκαν το έτος 2014 Μεγάλου Πλούτου από τον Γενικό Γραµµατέα (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.).». ηµοσίων Εσόδων για το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουµένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.). II. Κατά τα λοιπά ισχύει η αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασή µας, όπως τροποποιήθηκε µε τις αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 796), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1076), 6Α ΕΞ 2014/ (Β 1227), 6Α ΕΞ2014/ (Β 2096) και.οργ.α ΕΞ2014/ (Β 3365) όµοιες. III. Η παρούσα απόφαση ισχύει από της δηµοσιεύσεώς της στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως..ΕΙΣΠΡ /ΕΞ2015/ Έντυπα παράβολα υποψηφίων Βουλετών Σύµφωνα µε το Π.. 173/ (ΦΕΚ 277 Α ) µε το οποίο προκηρύχθηκαν Εθνικές Εκλογές µε την παρ. 5 του άρθρ. 32 του Π.. 26/ (ΦΕΚ 57Α ) σας πληροφορούµε ότι το ποσό, το οποίο καταβάλλουν οι υποψήφιοι βουλευτές για τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, ανέρχεται στα εκατό σαράντα έξι ευρώ και εβδοµήντα τέσσερα λεπτά (146,74 ευρώ). Εφόσον το εν λόγω ποσό καταβάλλεται σε έντυπα παράβολα, στρογγυλοποιείται σύµφωνα µε την /5486/0016/ (ΦΕΚ 1292 Β ) Απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών. Στην προκειµένη περίπτωση το ποσό των 146,74 στρογγυλοποιείται στα 146,

255 ΦΕ Ιανουάριος 2015 /νση Οργάνωσης Αντίθετα όταν η καταβολή γίνεται µε την έκδοση διπλοτύπου είσπραξης, εισπράττεται το ακριβές ποσό το οποίο εισάγεται στον ΚΑΕ 3741, όπως και τα ποσά των εντύπων παραβόλων. Σηµειώνεται ότι τόσο τα διπλότυπα είσπραξης όσο και τα έντυπα παράβολα έχουν την αυτή αποδεικτική ισχύ και επιβεβαιώνουν την πραγµατοποιούµενη είσπραξη (σχετ. άρθρ. 12 Ν.4270/2014/ΦΕΚ143 Α ). Όµως προς αποφυγή λάθους από συνδυασµό κλάσεων παραβόλων, προκρίνετε την έκδοση διπλοτύπων τύπου Α. 253

256 ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ó Ýóåéò AΠΟΛΥΣΗ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ του Γιάννη Κ. Καρούζου ικηγόρου- Εργατολόγου Ενόψει της τρέχουσας οικονοµικής κρίσης, ο κίνδυνος απολύσεων για λόγους οικονοµοτεχνικούς παρουσιάζεται πιο έντονος από ποτέ. Ωστόσο, η άσκηση εκ µέρους του εργοδότη του δικαιώµατος καταγγελίας των εργασιακών συµβάσεων για τους λόγους αυτούς δεν είναι ανεξέλεγκτη, υπόκειται δε αυτή σε δικαστικό έ- λεγχο. Προς τούτο αναγκαία καθίσταται η εξέταση των ειδικότερων προϋποθέσεων του κύρους της καταγγελίας της σύµβασης εργασίας για οικονοµοτεχνικούς λόγους. Κατ αρχήν, όταν γίνεται λόγος για απόλυση για οικονοµοτεχνικούς λόγους, γίνεται αναφορά σε όλους αυτούς τους λόγους που οφείλονται, είτε σε συγκεκριµένες επιχειρηµατικές αποφάσεις που λαµβάνει ο εργοδότης στα πλαίσια της διεύθυνσης και οργάνωσης της επιχείρησης (π.χ. µεταβολή στις µεθόδους παραγωγής και εργασίας, εισαγωγή νέας τεχνολογίας ανανέωση τεχνικού εξοπλισµού, αναδιοργάνωση υπηρεσιών, κατάργηση παραγωγικών τµηµάτων, ανάθεση εκτέλεσης τµήµατος εργασιών της επιχείρησης σε τρίτη επιχείρηση κ.α.), είτε σε εξωγενείς παράγοντες που δεν οφείλονται σε επιχειρηµατικές αποφάσεις του εργοδότη, ωστόσο, επηρεάζουν την επιχείρηση (π.χ. η µείωση του κύκλου των εργασιών της επιχείρησης, η µείωση του τζίρου, η δυσχέρεια στη διάθεση προϊόντων, η έλλειψη πρώτων υλών, εν γένει η οικονοµική κρίση που αντιµετωπίζει η επιχεί- 254

257 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Εργασιακές Σχέσεις ρηση κ.α.), και καθιστούν αναγκαία τη µείωση του αριθµού των απασχολούµενων εργαζοµένων. Καθ όσον δε στις περιπτώσεις απόλυσης για οικονοµοτεχνικούς λόγους θεωρείται ως δικαιολογηµένο, και ως εκ τούτου άξιο προστασίας, το συµφέρον του εργοδότη για λύση της εργασιακής σύµβασης, είναι έγκυρη η καταγγελία της σύµβασης που λαµβάνει χώρα για τους λόγους αυτούς. Ειδικότερα, η καταγγελία της σύµβασης εργασίας αορίστου χρόνου είναι κατά το ελληνικό δίκαιο µονοµερής αναιτιώδης δικαιοπραξία, µε την έννοια ότι δεν α- παιτείται να δικαιολογείται αυτή από τον εργοδότη µε την εκ µέρους του επίκληση συγκεκριµένων λόγων. Ωστόσο, η άσκηση του δικαιώµατος καταγγελίας από τον εργοδότη δεν είναι απεριόριστη και ανεξέλεγκτη, αλλά υπόκειται στους περιορισµούς του άρθρου 281 ΑΚ, ήτοι δεν πρέπει να υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη, τα χρηστά ήθη και ο κοινωνικός και οικονοµικός σκοπός του δικαιώµατος, στην αντίθετη δε περίπτωση η γενόµενη καταγγελία είναι άκυρη, και θεωρείται ως µη γενόµενη, καθ όσον, εξάλλου, η µη καταχρηστική άσκηση του δικαιώµατος καταγγελίας συνιστά προϋπόθεση του κύρους αυτής. Με δεδοµένα τα ανωτέρω, στην περίπτωση που η καταγγελία της σύµβασης εργασίας οφείλεται σε λόγους που ανάγονται στη σφαίρα της επιχειρηµατικής δράσης και ευθύνης του εργοδότη, ήτοι σε οικονοµοτεχνικούς λόγους, δεν θεωρείται ότι το δικαίωµα αυτό του εργοδότη ασκείται καταχρηστικά, µε αποτέλεσµα να κρίνεται έγκυρη η απόλυση που λαµβάνει χώρα για αυτούς τους λόγους. Ωστόσο, η εργοδοτική καταγγελία της συµβάσεως εργασίας για λόγους οικονοµοτεχνικούς δεν κρίνεται, δίχως άλλο, έγκυρη, παρά υπόκειται σε δικαστικό έ- λεγχο. Ενδιαφέρον δε παρουσιάζει το ζήτηµα, µέχρι ποιου σηµείου µπορεί να φτάσει ο εν λόγω δικαστικός έλεγχος του κύρους της τοιαύτης καταγγελίας της συµβάσεως. Κατ αρχήν, σύµφωνα µε την κρατούσα άποψη, ο δικαστής δεν επιτρέπεται να ελέγξει τη σκοπιµότητα και αναγκαιότητα των επιχειρηµατικών αποφάσεων του εργοδότη, συνεπεία των οποίων λαµβάνει χώρα η καταγγελία της εργασιακής σύµβασης, καθ ότι τέτοιος έλεγχος θα έθιγε στον πυρήνα της την ε- πιχειρηµατική ελευθερία του εργοδότη. Ειδικότερα, ο δικαστής δεν µπορεί να ε- λέγξει εάν οι επιχειρηµατικές αποφάσεις του εργοδότη να µειώσει την παραγωγή, να προβεί σε αναδιοργάνωση της επιχείρησης, να εισάγει νέες µεθόδους εργασίας νέα τεχνολογία, να διακόψει τη λειτουργία τµήµατος της επιχείρησης, να α- ναθέσει ορισµένες εργασίες της επιχείρησης σε τρίτη επιχείρηση κ.α., είναι οικονοµικά σκόπιµες για την επιχείρηση. Και τούτο διότι, το σύνολο των αποφάσεων αυτών ανάγονται στην ακολουθούµενη από τον εργοδότη επιχειρηµατική πολιτική, ως τέτοιες δε ανήκουν στην ελεύθερη εκτίµηση του εργοδότη, ο οποίος φέρει την ευθύνη και τον κίνδυνο της επιχειρηµατικής του δράσης. Αποκλειστικά και µόνον ο εργοδότης είναι υπεύθυνος να κρίνει πότε και ποια µέτρα θα ληφθούν, και ποια θα είναι η πορεία της επιχείρησης και γενικώς ποιες είναι οι συµφέρουσες οικονοµοτεχνικές αποφάσεις. Παρά, όµως, το γεγονός ότι, οι ληφθείσες στα πλαίσια της επιχειρηµατικής δράσης του εργοδότη αποφάσεις αυτού, δεν υπόκεινται κατά τα ανωτέρω σε δικαστικό έλεγχο, ωστόσο, η καταγγελία εργασιακής σύµβασης εργαζοµένου της ε- 255

258 Εργασιακές Σχέσεις Ιανουάριος 2015 ΦΕ πιχείρησης, ως συνέπεια των αποφάσεων αυτών ελέγχεται δικαστικά. Ειδικότερα, µε δεδοµένο ότι η καταγγελία ελέγχεται υπό το πρίσµα του άρθρου 281 ΑΚ, ήτοι ελέγχεται αν αυτή έλαβε χώρα κατά κατάχρηση του δικαιώµατος του εργοδότη, ο δικαστικός έλεγχος της καταγγελίας για λόγους οικονοµοτεχνικούς εκτείνεται σε δύο επίπεδα: Σε πρώτο επίπεδο ελέγχεται αν πράγµατι συντρέχουν οι οικονο- µικοί, τεχνικοί ή οργανωτικοί λόγοι που επικαλείται ο εργοδότης και ποια είναι η ε- πίδραση που ασκούν οι λόγοι αυτοί στις θέσεις εργασίας, αν δηλαδή εξ αιτίας τους εκλείπει πλέον η ανάγκη απασχόλησης ενός ή περισσοτέρων εργαζοµένων. Εξετάζεται εποµένως η αλήθεια της σχέσης του λόγου καταγγελίας και της απόλυσης του συγκεκριµένου εργαζοµένου, οπότε αν το δικαστήριο αποφανθεί ότι η απόλυση είναι καταχρηστική, τότε η επίκληση του συγκεκριµένου λόγου γίνεται προσχηµατικά και οφείλεται σε άλλους λόγους (π.χ. προσωπικούς κλπ.). Σε δεύτερο επίπεδο, ελέγχεται η ορθότητα της επιλογής προς απόλυση του συγκεκριµένου εργαζόµενου ή των εργαζοµένων. Θεωρείται δε ορθή η επιλογή, αν αυτή έλαβε χώρα, όχι κατά τρόπο αυθαίρετο, αλλά µε βάση αντικειµενικά κριτήρια του άρθρου 281 ΑΚ, και δη στοιχεία που άπτονται της υπηρεσιακής κατάστασης του µισθωτού, όπως είναι η απόδοση και η αρχαιότητα του, καθώς και της οικονοµικοκοινωνικής του κατάστασής, όπως είναι η οικογενειακή και η υπηρεσιακή του κατάσταση. Ειδικότερα, όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής των απολυτέων εργαζοµένων, έχει κριθεί από τα δικαστήρια ότι, ο εργοδότης οφείλει κατά την επιλογή του απολυτέου µεταξύ των εργαζοµένων που ανήκουν στην ίδια κατηγορία και ειδικότητα και είναι του ίδιου επιπέδου από απόψεως ικανότητας, προσόντων και απόδοσης, να λάβει υπόψη του και να συνεκτιµήσει τα κοινωνικά και οικονοµικά κριτήρια της αρχαιότητας, της ηλικίας, της οικογενειακής και οικονοµικής κατάστασης κάθε µισθωτού και της δυνατότητας εξεύρεσης από αυτόν άλλης εργασίας. Οφείλει, δηλαδή, ο εργοδότης να προβεί στην επιλογή των απολυτέων, όχι κατά το δοκούν, αλλά µε βάση συγκεκριµένα αντικειµενικά κριτήρια, µε σκοπό να επιλεγεί προς απόλυση ο εργαζόµενος εκείνος που πλήττεται λιγότερο από την απώλεια της θέσης εργασίας του. Να σηµειωθεί δε ότι, σε περίπτωση απόλυσης για οικονοµοτεχνικούς λόγους ο δικαστικός έλεγχος δεν περιορίζεται µόνον στη διαπίστωση της ύπαρξης αιτιώδους συνδέσµου µεταξύ των οικονοµοτεχνικών λόγων και της απόλυσης, αλλά, στα πλαίσια του ελέγχου περί τυχόν καταχρηστικής ασκήσεως του δικαιώµατος καταγγελίας εκ µέρους του εργοδότη, εκτείνεται αυτός και στον έλεγχο του αν οι επιχειρησιακές ανάγκες, οι οποίες και οδήγησαν στην απόλυση εργαζοµένου, µπορούσαν να αντιµετωπιστούν και µε ηπιότερα από την καταγγελία µέτρα, ό- πως η απασχόληση του µισθωτού σε άλλη θέση εργασίας, η µερική απασχόληση αυτού, η θέση αυτού σε εκ περιτροπής εργασία κ.α.. Τούτο προκύπτει από τη γενική αρχή της ultima ratio που διέπει το σύνολο των κανόνων που συνθέτουν το δίκαιο της καταγγελίας, την οποία ακολουθούν µε πάγια νοµολογία τους και τα ελληνικά δικαστήρια, σύµφωνα µε την οποία, η απόλυση είναι το «έσχατο µέσο» για την ικανοποίηση των εργοδοτικών συµφερόντων και η προσφυγή σ αυτήν εί- 256

259 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Εργασιακές Σχέσεις ναι νόµιµη µόνο αν ο εργοδότης δεν έχει στη διάθεσή του ηπιότερες εναλλακτικές λύσεις. Ο περιορισµός αυτός θεµελιώνεται στην αρχή της καλής πίστης, η οποία στην εν λόγω περίπτωση, υποχρεώνει τον εργοδότη, σύµφωνα µε τη νοµολογία, να λαµβάνει υπόψη του τα δικαιολογηµένα συµφέροντα που συνδέει ο εργαζόµενος µε τη θέση του και να αποφεύγει την αδικαιολόγητη προσβολή τους, ιδίως ό- ταν, όπως ήδη αναφέρθηκε, µπορεί να επιλέξει µεταξύ άλλων µέσων λιγότερο βλαπτικών για τον εργαζόµενο. Στο σηµείο αυτό, κρίσιµο είναι και το γεγονός ότι το ίδιο το Σύνταγµα στα πλαίσια της επαγγελµατικής ελευθερίας, κατοχυρώνει το κοινωνικό δικαίωµα εργασίας (άρθρο 22 παρ.1 Σ), πράγµα που συνεπάγεται την υποχρέωση του Κράτους να δηµιουργεί συνθήκες απασχόλησης στις οποίες καθένας έχει πρόσβαση, ενώ ταυτόχρονα το ειδικό βάρος µεταπίπτει στην θέση εργασίας, η οποία φαίνεται να προστατεύεται εξίσου. Μάλιστα, µέσα στην τρέχουσα οικονοµική κρίση, η προστασία της θέσης εργασίας παρουσιάζεται πιο επίκαιρη από ποτέ, δεδοµένου ότι ο κίνδυνος της προσφυγής από µέρους των εργοδοτριών επιχειρήσεων σε αλλεπάλληλες καταγγελίες συµβάσεων εργασίας «δήθεν» για οικονοµοτεχνικούς λόγους ελλοχεύει και εφιστά την προσοχή των δικαστηρίων. Πιο συγκεκριµένα, το Κράτος µέσω του νοµοθέτη και φυσικά του δικαστή που εφαρµόζει το νόµο, οφείλει να προστατεύσει «τη δικαιολογηµένη προσδοκία του εργαζόµενου, που έχει δεσµεύσει την εργασιακή του δύναµη υπέρ του εργοδότη για χρόνο αόριστο, ότι δε θα στερηθεί, χωρίς να συντρέχουν αντικειµενικοί λόγοι, τη θέση εργασίας του». Σε κάθε περίπτωση αναγκαία καθίσταται η αξιολογική στάθµιση των συγκρουόµενων αντίθετων συµφερόντων του εργοδότη και του εργαζοµένου, ειδικότερα δε η στάθµιση των συγκρουόµενων συνταγµατικών δικαιωµάτων αυτών, και δη του δικαιώµατος εργασίας του εργαζοµένου, µε την αντίστοιχη επαγγελµατική ε- λευθερία του εργοδότη, και συγκεκριµένα τις ειδικότερες ελευθερίες που απορρέουν από το γενικό δικαίωµα του άρθρου 5 παραγρ. 1 Σ, ήτοι την ελευθερία των συµβάσεων και την ελευθερία της επιχειρηµατικής δραστηριότητας, έτσι ώστε να επέλθουν αµοιβαίοι περιορισµοί σε καθένα από τα δικαιώµατα αυτά εντός πάντοτε του επιτρεπτού πλαισίου που τίθεται πρώτον από το Σύνταγµα και έπειτα από το νόµο. 257

260 258

261 Περιεχόµενα Ιανουάριος 2015 Τεύχος 780 Φορολογικό Ηµερολόγιο Φεβρουάριος η & 2η ημέρα Μαρτίου ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ στα συνηθέστερα ερωτήµατα των πολιτών σε θέµατα του ΚΩ ΙΚΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ, καθώς και λοιπών ιοικητικών ιαδικασιών...13 Φορολογία Εισοδήµατος Γ..Φ ΕΞ 2014/ : Φορολογική µεταχείριση των αµοιβών, που εισπράττουν οι συµβολαιογράφοι...76 ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1251/ : Συµπληρωµατικές οδηγίες και διευκρινίσεις σχετικά µε τον υπολογισµό του φόρου υπεραξίας από µεταβίβαση µε επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας...77 ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1255/ : Υποβολή εκπρόθεσµων τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων...97 ΥΠΟΙΚ 12Α ΕΞ 2014/ : ιευκρινίσεις σχετικά µε την εφαρ- µογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 19 του Κ.Φ.. (ν.4174/2013)...99 ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1260/ : Σχετικά µε τη φορολογική κατοικία...99 ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1261/ : ιευκρινίσεις για την ορθή εφαρµογή της παραγράφου 15 του άρθρου 72 του ν.4172/2013 (ΚΦΕ) ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1264/ : Πρόσθετες διευκρινίσεις σχετικά µε την αυτοτελή φορολόγηση αφορολόγητων αποθεµατικών του ν. 2238/1994 µε βάση τις διατάξεις των παρ. 12 και 13 του άρθρου 72 του ν. 4172/ ΥΠΟΙΚ / : ιευκρινήσεις για την εφαρµογή της ΠΟΛ 1234/

262 Περιεχόµενα Ιανουάριος 2015 ΦΕ Ισχύουσες Ισοτιµίες Iσχύουσες Ισοτιµίες Εξωτερικών Συναλλαγµάτων έναντι ευρώ από έως Φόρος Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α.) Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1229/ : Τροποποίηση διατάξεων των Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1075/ και ΠΟΛ.1155/ ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1252/ : Αναγραφή του ΦΠΑ στο φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται κατά την παράδοση αγαθών στο εσωτερικό της χώρας µε αναστολή καταβολής του ΦΠΑ, κατόπιν χορήγησης άδειας αναστολής καταβολής ΦΠΑ κατά την εισαγωγή, σύµφωνα µε το άρθρο 29.4.α του ν. 2960/ ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1253/ : Κοινοποίηση των διατάξεων της παραγράφου 10 του άρθρου 1 του ν.4281/2014 (ΦΕΚ Α 160), σχετικά µε την αντιστροφή της υποχρέωσης στην περίπτωση τεχνικών έργων για λογαριασµό του δηµοσίου, ΟΤΑ και λοιπών οργανισµών δηµοσίου δικαίου ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1256/ : Συντελεστής ΦΠΑ, α. αποστειρωµένου διαλύµατος φυσιολογικού ορού β. αποστειρωµένου διαλύµατος θαλασσινού νερού..117 ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1257/ : Συντελεστής ΦΠΑ, κάλτσας µε διαβάθµιση πίεσης στις οποίες περιλαµβάνονται οι κάλτσες φλεβίτιδας Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Β.Σ.) A.Y.O. ΠΟΛ. 1002/ : Κατηγορίες οντοτήτων που απαλλάσσονται από τη χρησιµοποίηση φορολογικών ηλεκτρονικών µηχανισµών. Αναγραφή πρόσθετων στοιχείων στα εκδιδόµενα στοιχεία λιανικής πώλησης ορισµένων κατηγοριών υπηρεσιών ή αγαθών. ήλωση διακοπής λειτουργίας φορολογικού ηλεκτρονικού µηχανισµού λόγω τεχνικού προβλήµατος YΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1003/ : Παροχή οδηγιών για την εφαρµογή των διατάξεων του ν. 4308/2014 (ΦΕΚ Α 251) περί των «Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, συναφείς ρυθµίσεις και άλλες διατάξεις

263 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Περιεχόµενα Φορολογία Κεφαλαίου Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1250/ : ιαδικασία χορήγησης αναστολής πληρωµής του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) έτους 2014 σε νοµικά πρόσωπα Α.Υ.Ο. 13 ΦΜΑΠ /ΕΞ2014/ : Αρµοδιότητα έκδοσης εντολής φορολογικού ελέγχου Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1004/ : Πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας, ετών 2015 και εποµένων Θέματα Ελέγχου & ηµοσίων Εσόδων ΥΠΟΙΚ ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014/ : Έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1258/ : Κοινοποίηση των διατάξεων των Κ.Υ.Α. Υπουργών Εσωτερικών και Οικονοµικών 31143/ (ΦΕΚ Β 2263) και 44337/ (ΦΕΚ Β 3095) και παροχή σχετικών οδηγιών ΥΠΟΙΚ ΕΛ Β ΕΞ 2014/ : Παροχή οδηγιών για την άµεση κοινοποίηση των εντολών ελέγχου και την παροχή διευκρινίσεων για την εφαρ- µογή των διατάξεων των άρθρων 18 και 19 του Κώδικα Φορολογικής ιαδικασίας (ν. 4174/2013, όπως ισχύει) σχετικά µε την υποβολή εκπρόθεσµων αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων ΥΠΟΙΚ ΕΙΣΠΡ. Α ΕΞ 2014/ : Έντοκη επιστροφή φόρων και προστίµων ΥΠΟΙΚ ΕΛ ΕΞ 2014/ : Παροχή διευκρινίσεων σε θέµατα ελέγχου ενδοοµιλικών συναλλαγών και εκπρόθεσµης υποβολής της κατάστασης ενδοοµιλικών συναλλαγών και του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1259/ : Παροχή οδηγιών για τον τρόπο εφαρµογής της ΠΟΛ 1050/ Απόφασης Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων ΥΠΟΙΚ ΕΛ Β ΕΞ 2015/ : Ηλεκτρονική υποβολή τριµηνιαίων συγκεντρωτικών στοιχείων µηνυτήριων αναφορών του ν.2523/1997, όπως ισχύει Δημόσια Περιουσία ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1262/ Π 205Α ΕΞ 2014/ : ιαδικασία επιβολής κυρώσεων για παραβάσεις της νοµοθεσίας που αφορά στον αιγιαλό, την παραλία, τη θάλασσα, τον πυθµένα και τη ζώνη λιµένα

264 Περιεχόµενα Ιανουάριος 2015 ΦΕ Tέλη & Ειδικές Φορολογίες Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1263/ : Παράταση προθεσµίας για την εµπρόθεσµη καταβολή τελών κυκλοφορίας έτους 2015 και για τη θέση των οχηµάτων σε ακινησία Θέματα Εσωτερικής Επανεξέτασης ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1254/ : Παύση της ισχύος της µε αριθ. ΠΟΛ. 1218/2014 εγκυκλίου Γ.Γ..Ε. σχετικά µε την υποβολή και διαβίβαση ενδικοφανών προσφυγών κατά πράξεων διοικητικού προσδιορισµού ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ν. 4223/2013) στη ιεύθυνση Επίλυσης ιαφορών ΥΠΟΙΚ ΠΟΛ. 1005/ : Επιµήκυνση των προθεσµιών για την έκδοση αποφάσεων επί αιτήσεων αναστολών και επί ενδικοφανών προσφυγών ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης Δ/νση Οργάνωσης Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ : Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ 2014/ (Β 865, 1079 & 1846) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, ως προς τις ιευθύνσεις Στρατηγικού Σχεδιασµού και Οικονοµικής ιοίκησης, Επίλυσης ιαφορών και Εφαρµογής της Φορολογικής Πολιτικής και Νοµοθεσίας Α.Υ.Ο. 6Α /ΕΞ2014/ : Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, όπως ισχύει, περί µεταβίβασης αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης» Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ : Ανακαθορισµός της καθ ύλην αρµοδιότητας του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης και του Γραφείου Επανεξέτασης του Αυτοτελούς Τµήµατος Επανεξέτασης, Νοµικής και ιοικητικής Υποστήριξης της ιεύθυνσης Επίλυσης ιαφορών Α.Υ.Ο..ΟΡΓ.Α /ΕΞ2014/ : Τροποποίηση και συµπλήρωση της αριθ. 6Α ΕΞ2014/ (Β 478 και 558) απόφασης του Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονοµικών, όπως ισχύει, περί µεταβίβασης αρµοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής «Με Εντολή Γενικού Γραµµατέα ηµοσίων Εσόδων» σε όργανα της Φορολογικής ιοίκησης» εισπρ /ΕΞ2015/ : Έντυπα παράβολα υποψηφίων Βουλετών...252

265 ΦΕ Ιανουάριος 2015 Περιεχόµενα Εργασιακές Σχέσεις AΠΟΛΥΣΗ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ

266 Πολυγραφηµένες Ιανουάριος 2015 ΠΟΛ (Φ.Π.Α.) ΠΟΛ (Κεφάλαιο) ΠΟΛ (Εισόδηµα) ΠΟΛ (Φ.Π.Α.) ΠΟΛ (Φ.Π.Α.) ΠΟΛ (Επίλυση ιαφορών) ΠΟΛ (Εισόδηµα) ΠΟΛ (Φ.Π.Α.) ΠΟΛ (Φ.Π.Α.) ΠΟΛ (Έλεγχος -. Έσοδα) ΠΟΛ (Έλεγχος -. Έσοδα) ΠΟΛ (Εισόδηµα) ΠΟΛ (Εισόδηµα) ΠΟΛ (Περιουσία) ΠΟΛ (Τ&Ε.Φ.) ΠΟΛ (Εισόδηµα) ΠΟΛ (Κ.Φ.Α.Σ.) ΠΟΛ (Κ.Φ.Α.Σ.) ΠΟΛ (Κεφάλαιο) ΠΟΛ (Επίλυση ιαφορών) [ Συνδροµές 2015 ] Εφοριακοί υπάλληλοι...35 ευρώ ικηγόροι-λογιστές...55 ευρώ Λοιπές Επιχειρήσεις (Ο.Ε., Ε.Ε. Ε.Π.Ε.)...80 ευρώ Ανώνυµες Εταιρείες ευρώ Οργανισµοί - Τράπεζες ευρώ Τιµή τεύχους...7 ευρώ Εισπράκτορες «Φ.Ε.»: α) Μητσάκος Νικήτας του Γεωργίου, β) Ψεύτης Βασίλειος του Ελευθερίου