ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ Σχολική Χρονιά ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΤΑΞΗ Β. Ονοματεπώνυμο μαθητή/τριας:...

Transcript

1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ Σχολική Χρονιά ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΤΑΞΗ Β Ονοματεπώνυμο μαθητή/τριας:... Τμήμα:... :... Βαθμός/Ολογράφως:... Χρόνος: 2 ώρες Φυσική - Χημεία Ημερομηνία: 08/6/2015 Υπογραφή:... Tο εξεταστικό δοκίμιο της Χημείας αποτελείται από 6 σελίδες. ΟΔΗΓΙΕΣ: Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υλικού. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τα μέρη Α, Β και Γ. Να απαντήσετε όλα τα μέρη. ΜΕΡΟΣ Α: Περιλαμβάνει δυο ερωτήσεις. Να απαντήσετε και τις ΔΥΟ. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 5 μονάδες. Ερώτηση 1 α) Να ονομάσετε τα όργανα του χημικού εργαστηρίου που φαίνονται στις πιο κάτω εικόνες β) Δίπλα από το όνομα του κάθε χημικού στοιχείου, να γράψετε το σύμβολό του. Ασβέστιο:... Φθόριο:... Ήλιο:... Θείο:... γ) Να γράψετε τα χρώματα των ουσιών, στα κενά των προτάσεων που ακολουθούν. Ο ένυδρος θειικός χαλκός έχει... χρώμα. Με θέρμανση μετατρέπεται σε άνυδρο θειικό χαλκό, που έχει χρώμα

2 Ερώτηση 2 α) Δίπλα από κάθε υλικό, να γράψετε αν είναι (καθαρή) ουσία ή μείγμα. Ζάχαρη:... Αναψυκτικό:... Ξίδι από άσπρο κρασί:... Μπρούντζος:... β) Να γράψετε δίπλα από το σύμβολο του κάθε χημικού στοιχείου, το όνομά του. Zn:... C:... Fe:... Cl:... γ) Ποιες από τις παρακάτω μεταβολές μπορούν να χαρακτηριστούν ως χημικές αντιδράσεις; i) Η εξάτμιση του νερού που περιέχει ένα ποτήρι ζέσεως ii) Οι πυρκαγιές στα δάση iii) Η προσθήκη ξιδιού σε μαγειρική σόδα iv) Η παρασκευή αλατόνερου με ανάμειξη αλατιού και νερού Χημικές αντιδράσεις είναι:... ΜΕΡΟΣ Β: Περιλαμβάνει 2 ερωτήσεις. Να απαντήσετε ΜΟΝΟ ΤΗ ΜΙΑ. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 10 μονάδες. Ερώτηση 1 α) Ποια από τα πιο κάτω μόρια αντιστοιχούν σε χημικά στοιχεία; Α Β Γ Δ Μόρια χημικών στοιχείων είναι:... β) Να γράψετε δίπλα από το κάθε μείγμα τη λέξη ομογενές ή ετερογενές, όπου ισχύει αυτό. Αίμα:... Αέρας πάνω από την Κύπρο:... Κόκκινο κρασί:... Φρέσκος χυμός πορτοκαλιού:... γ) Στον Πίνακα 1, να γράψετε την πιο απλή μέθοδο με την οποία μπορούμε να απομονώσουμε το συστατικό που ζητείται από το κάθε μείγμα. Πίνακας 1 Μείγμα Μέθοδος διαχωρισμού Κιμωλία από μείγμα κιμωλίας - νερού... Αλάτι από θαλασσινό νερό

3 δ) Σε τι πρέπει να διαφέρουν τα συστατικά ενός μείγματος για να μπορούν να διαχωριστούν με φυγοκέντριση;... ε) Να εξηγήσετε τι σημαίνει η φράση, «σιρόπι με περιεκτικότητα 20% κ.ό. (w/v) σε ζάχαρη». (Το σιρόπι είναι υδατικό διάλυμα ζάχαρης.) στ) Να συμπληρώσετε στον Πίνακα 2, τα ονόματα των αντιδρώντων και των προϊόντων των πιο κάτω χημικών αντιδράσεων. Α) αμμωνία υδρογόνο + άζωτο Β) άνθρακας + οξυγόνο διοξείδιο του άνθρακα Πίνακας 2 Χημική αντίδραση Α Αντιδρώντα Προϊόντα Β (3 μ.) Ερώτηση 2 α) Ποια από τα υλικά Α, Β, Γ και Δ είναι μείγματα; Δικαιολογήστε την απάντησή σας. Α Β Γ Δ Μείγματα είναι τα υλικά,... γιατί... β) (i) Να συμπληρώσετε στον Πίνακα 3, τη μέθοδο διαχωρισμού που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στα μείγματα που αναγράφονται. Πίνακας 3 Μείγμα Μέθοδος διαχωρισμού Μείγμα Α, που περιέχει μια υγρή ουσία διαλυμένη σε ένα άλλο υγρό.... Μείγμα Β, που περιέχει στερεή ουσία αδιάλυτη σε υγρό

4 (ii) Να γράψετε μια εφαρμογή των μεθόδων αυτών (του ερωτήματος i), στην καθημερινή ζωή. Εφαρμογή για τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για το διαχωρισμό του μείγματος Α: Εφαρμογή για τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για το διαχωρισμό του μείγματος Β: γ) Χρησιμοποιήσαμε κάποια διαδικασία και πήραμε από ένα υλικό απλές ουσίες, οι ιδιότητες των οποίων ήταν διαφορετικές από εκείνες του υλικού αυτού. Πώς θα χαρακτηρίζατε το υλικό αυτό μείγμα, χημικό στοιχείο ή χημική ένωση;... δ) Πόσα γραμμάρια ζάχαρης θα καταναλώσουμε αν πιούμε 300 ml αναψυκτικού με περιεκτικότητα 10% κ.ό. (w/v);... ε) (i) Πώς χαρακτηρίζεται η χημική αντίδραση κατά την οποία παρατηρείται μείωση της θερμοκρασίας;... (ii) Κατά την αντίδραση αυτή απορροφάται ή ελευθερώνεται θερμότητα;... ΜΕΡΟΣ Γ: Περιλαμβάνει 2 ερωτήσεις. Να απαντήσετε ΜΟΝΟ τη ΜΙΑ. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 15 μονάδες. Ερώτηση 1 α) Να συμπληρώσετε στον Πίνακα 4 τον όγκο του υδρογόνου (VH) και τον όγκο του οξυγόνου (VΟ) που παράχθηκαν κατά την ηλεκτρόλυση ορισμένης ποσότητας νερού, στα πειράματα 1 και 2. Πίνακας 4 Πείραμα VH VO ml 2 60 ml... β) Να γράψετε τον τρόπο με τον οποίο ανιχνεύεται το οξυγόνο. γ) Να γράψετε δυο πλεονεκτήματα του υδρογόνου έναντι των άλλων καυσίμων που χρησιμοποιούνται σήμερα. i) ii)

5 δ) (i) Να συμπληρώσετε στον Πίνακα 5, τις πληροφορίες που σας ζητούνται για τα στοιχεία Α και Β. Πίνακας 5 Στοιχείο (Z) Ατομικός (A) Μαζικός (p) πρωτονίων (e) ηλεκτρονίων (n) νετρονίων Α Β (3 μ.) (ii) Η ηλεκτρονική δομή του ατόμου του στοιχείου Β είναι:... (1,5 μ.) (iii) Το στοιχείο Β είναι μέταλλο/αμέταλλο/ευγενές αέριο... γιατί (1,5 μ.) (iv) Το σθένος του στοιχείου Α είναι:... (1μ.) (v) Αν το στοιχείο Α είναι το φθόριο, ποιο είναι το σύμβολο του ιόντος του φθορίου; Σύμβολο ιόντος φθορίου:... (vi) Το ιόν του φθορίου έχει... πρωτόνια,... νετρόνια και... ηλεκτρόνια. (1,5 μ.) ε) (i) Η ηλεκτρονική δομή ενός υποθετικού σωματιδίου είναι 2.8 και ο πυρήνας του έχει 11 πρωτόνια. Το σωματίδιο αυτό είναι άτομο ευγενούς αερίου ή ιόν;... (ii) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας (1,5 μ.) Ερώτηση 2 α) (i) Τι επιτυγχάνουμε με τη χρήση της συσκευής που απεικονίζεται στο Σχήμα 1; Σχήμα 1 Α Β (ii) Ποια ουσία αντιστοιχεί στο Α;... (iii) Ποια ουσία αντιστοιχεί στο Β;... (iv) Ποια είναι η αναλογία των όγκων των δυο αυτών ουσιών; VA/VB=... /... β) Να γράψετε τον τρόπο με τον οποίο ανιχνεύεται το υδρογόνο. (4 μ.) - 5 -

6 γ) Να συμπληρώσετε τα κενά στις πιο κάτω προτάσεις με τις κατάλληλες λέξεις: i) Τα άτομα των αμετάλλων, προσλαμβάνουν... στην εξωτερική τους στιβάδα όταν σχηματίζουν χημικές ενώσεις με άτομα μετάλλων και μετατρέπονται σε φορτισμένα σωματίδια, που ονομάζονται... ii) Ένα σωματίδιο με ατομικό αριθμό 16, έχει στο ηλεκτρονικό του νέφος 8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα που είναι η Μ. Το σωματίδιο αυτό είναι ευγενές αέριο/ανιόν/κατιόν... γιατί... (2,5 μ.) δ) Να μελετήσετε την απεικόνιση στο Σχήμα 2 και να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν. Σχήμα 2 Σωματίδιο Α Σωματίδιο Β - 2 e - i) Αν το σωματίδιο Α είναι το άτομο του μαγνησίου, πώς ονομάζεται το σωματίδιο Β;... ii) Ποιο είναι το σύμβολο του σωματιδίου Β;... iii) Πόσα πρωτόνια έχει ο πυρήνας του σωματιδίου Β;... (0,5 μ.) iv) Αν ο Μαζικός του μαγνησίου είναι 24, πόσα νετρόνια διαθέτει ο πυρήνας του σωματιδίου Β;... (0,5 μ.) ε) Να συμπληρώσετε τα κενά στον Πίνακα 6. Πίνακας 6 Στοιχείο 14 Ατομικός Μαζικός στιβάδων Σθένος Μέταλλο/ αμέταλλο 7 N (2,5 μ.) στ) Στον Πίνακα 7 να γράψετε μια επιζήμια και μια επωφελή χρήση των εκρηκτικών υλών. Πίνακας 7 Επιζήμια χρήση εκρηκτικών υλών Επωφελής χρήση εκρηκτικών υλών Ο Διευθυντής Αντρέας Ματσάγκος - 6 -

7 γ) Να συμπληρώσετε τα κενά στις πιο κάτω προτάσεις με τις κατάλληλες λέξεις: i) Τα άτομα των αμετάλλων, προσλαμβάνουν... στην εξωτερική τους στιβάδα όταν σχηματίζουν χημικές ενώσεις με άτομα μετάλλων και μετατρέπονται σε φορτισμένα σωματίδια, που ονομάζονται... ii) Ένα σωματίδιο με ατομικό αριθμό 16, έχει στο ηλεκτρονικό του νέφος 8 ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα που είναι η Μ. Το σωματίδιο αυτό είναι ευγενές αέριο/ανιόν/κατιόν... γιατί... (2,5 μ.) δ) Να μελετήσετε την απεικόνιση στο Σχήμα 2 και να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν. Σχήμα 2 Σωματίδιο Α Σωματίδιο Β - 2 e - i) Αν το σωματίδιο Α είναι το άτομο του μαγνησίου, πώς ονομάζεται το σωματίδιο Β;... ii) Ποιο είναι το σύμβολο του σωματιδίου Β;... iii) Πόσα πρωτόνια έχει ο πυρήνας του σωματιδίου Β;... (0,5 μ.) iv) Αν ο Μαζικός του μαγνησίου είναι 24, πόσα νετρόνια διαθέτει ο πυρήνας του σωματιδίου Β;... (0,5 μ.) ε) Να συμπληρώσετε τα κενά στον Πίνακα 6. Πίνακας 6 Στοιχείο 14 Ατομικός Μαζικός στιβάδων Σθένος Μέταλλο/ αμέταλλο 7 N (2,5 μ.) στ) Στον Πίνακα 7 να γράψετε μια επιζήμια και μια επωφελή χρήση των εκρηκτικών υλών. Πίνακας 7 Επιζήμια χρήση εκρηκτικών υλών Επωφελής χρήση εκρηκτικών υλών Οι εισηγήτριες Ελένη Γεωργίου Δήμητρα Ρίζου - Χριστοφίδου Ο Διευθυντής Αντρέας Ματσάγκος - 6 -