ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

Transcript

1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ (ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/6/2015 ΒΑΘΜΟΣ ΒΑΘΜΟΣ:... ΤΑΞΗ: Γ Αριθμητικά.. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Ολογράφως:... Υπ. Καθηγητή/τριας:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΜΗΜΑ:... Αρ.... ΧΗΜΕΙΑ (Μονάδες 20) ΟΔΗΓΙΕΣ: Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υλικού. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από έξι (6) δακτυλογραφημένες σελίδες. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τα μέρη Α, Β και Γ. Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη. Να γράψετε τις απαντήσεις σας στο εξεταστικό δοκίμιο, στον κενό χώρο μετά από κάθε ερώτηση. ΜΕΡΟΣ Α: Ερωτήσεις 1-2 (4 μονάδες) Να απαντήσετε ΣΕ ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις (1-2). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1 α) Σε ποιο από τα πιο κάτω ποτήρια περιέχεται διάλυμα βάσης; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (μον. 1)... β) Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα: (μον. 1) Προϊόντα Όνομα οξέος ή βάσης που περιέχουν Βαφές μαλλιών Γιαούρτι Λεμόνι Αποφρακτικό σωλήνων 1

2 Ερώτηση 2 Να γράψετε: (μον. 2) i. δύο (2) φυσικές ιδιότητες του νατρίου και (1) (2) ii. δύο (2) χημικές ιδιότητες του νατρίου. (1) (2) ΜΕΡΟΣ Β: Ερωτήσεις 1-2 (μονάδες 6) Ερώτηση 1 Από τις ΔΥΟ ερωτήσεις να απαντήσετε μόνο στη ΜΙΑ. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες. α) Οι παρακάτω εικόνες δείχνουν στάδια της πορείας ενός πειράματος όπου μια βάση αναμειγνύεται με ένα οξύ i. Σε ποιο στάδιο Α, Β ή Γ της πορείας: (μον. 0,75) το διάλυμα είναι ουδέτερο.. το διάλυμα είναι όξινο.. το διάλυμα είναι βασικό.. ii. Σε ποιο στάδιο Α, Β ή Γ της πορείας ισχύουν τα παρακάτω: (μον. 0,75) πλήθος Η + > πλήθος ΟΗ - πλήθος ΟΗ - > πλήθος Η + πλήθος Η + = πλήθος ΟΗ - iii. Να βάλετε στη σειρά τα διαλύματα που περιέχονται στα στάδια Α, Β, Γ, από το διάλυμα με το μικρότερο ph στο μεγαλύτερο. (μον. 0,5) iv. Πώς ονομάζεται η χημική αντίδραση που πραγματοποιείται όταν αναμείξουμε ένα οξύ με μια βάση; (μον.0,5) 2

3 β) Να συμπληρώσετε τα κενά στις πιο κάτω χημικές αντιδράσεις: (μον. 2) μαγνήσιο + θειικό οξύ Ανθρακικό νάτριο Χλωριούχο νάτριο + νερό + γ) Έχετε στη διάθεσή σας τρία δοχεία: ένα από ψευδάργυρο, ένα από χαλκό και ένα από μαγνήσιο. (μον.1,5) i. Σε ποιο από αυτά θα αποθηκεύατε ξύδι; ii. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Ερώτηση 2 α) Στον πιο κάτω πίνακα δίνονται μερικά χημικά στοιχεία με το σθένος τους ως δείκτης πάνω δεξιά, καθώς και μερικά πολυατομικά ιόντα. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον αντίστοιχο χημικό τύπο. (μον. 2) OH 1-2 SO 4 Ca 2 NH 4 β) Ποιες χημικές ενώσεις σύμφωνα με τη θεωρία του Arrhenius είναι οξέα; (μον. 1). γ) i. Να ονομάσετε τα πιο κάτω οξέα. (μον. 1) HF. Η 3 PO 4. ii. Να γράψετε τον χημικό τύπο των πιο κάτω οξέων. (μον. 1) Δίνονται τα σθένη: Na = 1, O = 2, H = 1, Cl = 1, SO 4 = 2, NO 3 = 1 Θειικό οξύ:. Υδροχλωρικό οξύ: δ) Να εξηγήσετε γιατί το ξύδι είναι κατάλληλο για το καθάρισμα της πέτρας. (μον. 1) 3

4 ΜΕΡΟΣ Γ: Ερωτήσεις 1-2 (μονάδες 10) Από τις ΔΥΟ ερωτήσεις να απαντήσετε μόνο στη ΜΙΑ. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. Ερώτηση 1 α) Δίνεται η πειραματική διάταξη όπως φαίνεται στο σχήμα. Στο δοκιμαστικό σωλήνα (1) που περιέχει ανθρακικό ασβέστιο, προστίθεται αραιό διάλυμα υδροχλωρικού οξέος. i. Να γράψετε τι παρατηρείτε να συμβαίνει: (μον.1) στο δοκιμαστικό σωλήνα 1; στο δοκιμαστικό σωλήνα 2; ii. Ποιο αέριο παράγεται; (μον. 0,5) iii. Πώς ανιχνεύουμε το αέριο που παράγεται; (μον. 1) iv. Να συμπληρώσετε λεκτικά τη χημική αντίδραση που πραγματοποιείται στον δοκιμαστικό σωλήνα 1. (μον. 1) ανθρακικό υδροχλωρικό ασβέστιο + οξύ β) Δίνεται πιο κάτω μέρος του περιοδικού πίνακα (τα σύμβολα των στοιχείων δεν είναι τα πραγματικά). Να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν. Α Χ Β Δ Ψ Σ Ζ Ν Λ Ε Μ Τ Ξ Θ Υ Γ i. Ποιο/α από τα πιο πάνω χημικά στοιχεία ανήκει/ουν: (μον. 1) στα αλκάλια; 4 στα αλογόνα; στην 5 η κύρια ομάδα και στην 3 η περίοδο ; στις αλκαλικές γαίες και η εξωτερική στιβάδα των ατόμων του είναι η L.. ii. Ποιο/α από τα πιο πάνω χημικά στοιχεία: (μον. 1) έχουν οκτώ (8) ηλεκτρόνια στην εξωτερική στιβάδα των ατόμων τους;... έχουν παρόμοιες ιδιότητες με το Ξ; έχει ηλεκτρονική δομή 2.3; έχει ατομικό αριθμό 32;. έχουν τρεις (3) ηλεκτρονικές στιβάδες στα άτομά τους;. iii. Να τοποθετήσετε στον πιο πάνω περιοδικό πίνακα το στοιχείο Φ, το οποίο έχει ατομικό αριθμό κατά 5 μικρότερο από το Ε. (μον. 0,5)

5 γ) i. Να γράψετε τους κατάλληλους στοιχειομετρικούς συντελεστές, ώστε να ισοσταθμήσετε τις παρακάτω χημικές αντιδράσεις: (μον. 2) Fe + O 2 Fe 2 O 3 CaCO 3 + H 3 PO 4 Ca 3 (PO 4 ) 2 + CO 2 + H 2 O ii. Να ονομάσετε τις παρακάτω χημικές ενώσεις: (μον. 2) SO 2. SO 3.. Na 2 S Na 2 SO 4 Ερώτηση 2 α) Δύο δοχεία περιέχουν το ένα διάλυμα θειικού οξέος και το άλλο διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου. Οι ετικέτες στα δύο δοχεία έχουν καταστραφεί και δεν φαίνεται καθαρά ποιο είναι το διάλυμα του υδροχλωρικού οξέος και ποιο το διάλυμα του υδροξειδίου του νατρίου. Να προτείνετε πορεία πειράματος που πρέπει να ακολουθήσετε για να διακρίνετε το περιεχόμενο του κάθε δοχείου. Στην απάντησή σας να αναφέρετε και τις αναμενόμενες παρατηρήσεις. (Μην ξεχνάτε: δεν γευόμαστε ούτε αγγίζουμε με γυμνά χέρια αντιδραστήρια στο εργαστήριο.) (μον. 2) β) i. Πώς ονομάζεται το σύνολο των κοινών ιδιοτήτων των διαλυμάτων: (μον. 1) των οξέων;.. των βάσεων; ii. Πού οφείλονται οι κοινές ιδιότητες των διαλυμάτων: (μον. 1) των οξέων; των βάσεων; iii. Να εξηγήσετε τι γίνεται στην περίπτωση που αντιδρά ένα διάλυμα βάσης με ένα διάλυμα οξέος και προκύπτει ουδέτερο διάλυμα. (μον. 2). γ) Το άτομο του νατρίου έχει ένα ηλεκτρόνιο στην εξωτερική του στιβάδα, η οποία είναι η Μ. (μον. 1) i. Σε ποια περίοδο του περιοδικού πίνακα ανήκει το νάτριο;. ii. Σε ποια κύρια ομάδα του περιοδικού πίνακα ανήκει το νάτριο;. iii. Να αναφέρετε το χαρακτηριστικό όνομα της ομάδας στην οποία ανήκει. 5

6 iv. Να γράψετε το όνομα και το σύμβολο ενός χημικού στοιχείου που έχει παρόμοιες χημικές ιδιότητες με το νάτριο. δ) i. Να ονομάσετε τη μέθοδο που θα ακολουθήσετε, για να διαπιστώσετε αν μια άσπρη σκόνη είναι άλας του χλωριούχου νατρίου ή άλας του χλωριούχου καλίου. (μον. 0,5) Να γράψετε τις παρατηρήσεις που αναμένετε να κάνετε, για να διακρίνετε αν η άσπρη σκόνη είναι άλας του χλωριούχου νατρίου ή άλας του χλωριούχου καλίου. (μον. 0,5) ii. Να συμπληρώσετε την πιο κάτω χημική εξίσωση γράφοντας το προϊόν και τους συντελεστές. (Δίνονται τα σθένη: Νa=1, O=2) (μον. 1) Na + O 2 iii. Να γράψετε τον χημικό τύπο του νιτρικού καλίου. (Δίνονται τα σθένη: Na = 1, SO 4 = 2, K = 1, OH = 1, NO 3 = 1) (μον. 0,5) Να αναφέρετε μια χρήση του νιτρικού καλίου. (μον. 0,5). Η Διευθύντριαή Μαρία Ελευθερίου 6