Αγια και μεγαλη εβδομαδα. Μεγαλη δευτερα ακολουθωντας τα ιχνη του νυμφιου

Transcript

1 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ Αγια και μεγαλη εβδομαδα Μεγαλη δευτερα ακολουθωντας τα ιχνη του νυμφιου Μεγαλη τριτη Δεινον η ραθυμια Μεγαλη τεταρτη ΕΚ ΤΟΥ ΒΟΡΒΟΡΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΜΟΥ ΡΥΣΑΙ ΜΕ

2 Μεγαλη πεμπτη Συνδαιτυμονες του μεγαλου δειπνου Μεγαλη παρασκευη Ατενιζοντας το φρικτο γολγοθα Μεγαλο σαββατο Ο αδης κατω στενων βοα, κατελυθη μου η εξουσια

3 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Μ Ε Γ Α Λ Η Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΗΜΕΡΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΏΡΑ ΈΝΑΡΞΗΣ Κυριακή Βαΐων πρωί Όρθρος-Θ. Λειτουργία 7:00π.μ. Κυριακή Βαΐων βράδυ Ακολουθία του Νυμφίου 7:00μ.μ. Μ. Δευτέρα πρωί Θεία Λειτουργία Προηγιασμένων 7:00π.μ. Μ. Δευτέρα βράδυ Ακολουθία του Νυμφίου 7:00μ.μ. Μ. Τρίτη πρωί Θεία Λειτουργία Προηγιασμένων 7:00π.μ. Μ. Τρίτη βράδυ Όρθρος Μ. Τετάρτης 7:00μ.μ. Μ. Τετάρτη πρωί Θεία Λειτουργία Προηγιασμένων 7:00π.μ. Μ. Τετάρτη απόγευμα Ιερό Ευχέλαιο 4:00μ.μ. Μ. Τετάρτη βράδυ Ακολουθία του Μ. Δείπνου 7:00μ.μ. Μ. Πέμπτη πρωί Θεία Λειτουργία Μ. Βασιλείου 6:30π.μ. Μ. Πέμπτη βράδυ Ακολουθία των Παθών 6:30μ.μ. Μ. Παρασκευή πρωί Οι Μεγάλες Ώρες-Αποκαθήλωση 8:00π.μ. Μ. Παρασκευή βράδυ Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου 7:00μ.μ. Μ. Σάββατο πρωί Θεία Λειτουργία 6:30π.μ. Μ. Σάββατο βράδυ Παννυχίδα Μ. Σαββάτου 11:00μ.μ. ΑΝΑΣΤΑΣΗ Όρθρος Πάσχα- Θεία Λειτουργία Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Ονομάζουμε την εβδομάδα αυτή μεγάλη, επειδή τα αγαθά, τα οποία συνέβησαν κατ αυτήν, είναι για μας μεγάλα και ανέκφραστα. Κατ αυτήν νικήθηκε ο θάνατος, η εξουσία του διαβόλου καταλύθηκε, έγινε η συνδιαλλαγή του Θεού με τους ανθρώπους. Ι. Χρυσοστόμου, από την 30 η ομιλία στην Γένεση ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ( ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΝΥΜΦΙΟΥ ) Τη Μεγάλη Δευτέρα τιμάμε μια μεγάλη προσωπικότητα της Π.Δ. τον Ιωσήφ τον Πάγκαλο, ο οποίος είναι ο ίδιος, με τα άδικα παθήματά του, τύπος του Χριστού και επίσης ενθυμούμαστε το γεγονός της ξηρανθείσης συκής από τον Κύριο. Ο Κύριος πήγε στην συκιά, δηλ. στην φύση της ανθρωπότητας, πεινώντας και ζητώντας από αυτήν το γλυκύτατο καρπό, δηλ. την αρετή. Και δεν βρήκε καρπό, παρά φύλλα μονάχα, την τραχιά και πικρή αμαρτία και ό,τι κακό φυτρώνει από αυτήν. Γι αυτό και της λέει επιτιμητικά: «Ποτέ πιά δέν θά δώσεις καρπούς» (Ματθ. 21, 19). Γιατί η σωτηρία δεν προέρχεται από τους ανθρώπους. Η αρετή δεν

4 προέρχεται από ανθρώπινη δύναμη. Εγώ θα φέρω τη σωτηρία σας και με το πάθος μου θα σας χαρίσω την ανάσταση. Ι. Δαμασκηνού, Ομιλία στην Ξηρανθείσα Συκιά. Υπέροχη είναι η υμνολογία της Μ. Δευτέρας. Από την ακολουθία του Όρθρου ξεχωρίζουν το τροπάριο Ιδού ο Νυμφίος έρχεται, το κατανυκτικότατο εξαποστειλάριο Τον νυμφώνα σου βλέπω Σωτήρ μου κεκοσμημένον, τα υπέροχα τροπάρια των αποστίχων, ποιήματα του αγίου Κοσμά και το δοξαστικό Δευτέραν Εύαν, που αναφέρεται στον Παγκάλο Ιωσήφ. ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ ( ΔΕΙΝΟΝ Η ΡΑΘΥΜΙΑ ) Τη Μεγάλη Τρίτη ενθυμούμαστε την παραβολή των Δέκα Παρθένων που έχει υψίστη σημασία για τη σωτηρία μας. Ολόκληρη η υμνολογία της ημέρας είναι εμπνευσμένη από την παραβολή αυτή καθώς και από την παραβολή των ταλάντων. Ας πάρουμε λάδι στις λαμπάδες. Ας καλλιεργήσουμε το τάλαντο. Διότι εάν αμελήσουμε εδώ, δεν θα μας ελεήσει κανείς εκεί. Τάλαντα είναι η δύναμη του καθενός είτε σε προστασία είτε σε χρήματα είτε σε διδασκαλία είτε σε οποιοδήποτε παρόμοιο πράγμα. Ας τα προσφέρουμε όλα για την ωφέλεια του πλησίον. Ας μη προφασίζεται κανείς, ότι ένα μόνο τάλαντο έχω και δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Διότι μπορείς και με ένα να προκόψεις. Ι. Χρυσοστόμου, Τα τάλαντα, από την ΟΗ ομιλία εις το κατά Ματθαίον Η υμνολογία της Μεγάλης Τρίτης είναι και αυτή καταπληκτική. Η ακολουθία του Όρθρου αρχίζει με το τροπάριο Ιδού ο Νυμφίος έρχεται. Ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα, ποιήματα του Ρωμανού του Μελωδού, Τον Νυμφίον αδελφοί, Βουλευτήριον, Σωτήρ, και το υπέροχο τροπάριο Ο Ιούδας τη γνώμη. Ακολουθεί η ευαγγελική περικοπή, η οποία περιέχει τα φοβερά ουαί του Κυρίου κατά των Φαρισαίων. Καταπληκτικά είναι τα τροπάρια των Αίνων, ποιήματα του Κοσμά του Μελωδού και Ιωάννου μοναχού, Εν ταις λαμπρότησι, Ο της ψυχής ραθυμία και Του κρύψαντος το τάλαντον, όπως και τα τροπάρια των Αποστίχων Δεύτε πιστοί, Όταν έλθης εν δόξη και Ο Νυμφίος ο κάλλει ωραίος, καθώς και το δοξαστικό, ποίημα και αυτό του αγίου Κοσμά, Ιδού σοι τάλαντον ο Δεσπότης εμπιστεύσει, ψυχή μου, φόβω δέξαι το χάρισμα ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ (ΕΚ ΤΟΥ ΒΟΡΒΟΡΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΜΟΥ ΡΥΣΑΙ ΜΕ ) Την Μ. Τετάρτη τιμάμε τη μετάνοια της αμαρτωλής γυναικός, η οποία άλειψε με μύρο από ευγνωμοσύνη τα πόδια του Κυρίου, λίγο πριν το Πάθος Του. Δύο μαθητές ζήτησαν από τον Κύριο θρόνους δόξης. Αυτός τους έδωσε το Ποτήριό Του. Το Ποτήριο του Χριστού είναι οι οδύνες. Ο Χριστός έφερε το Ποτήριο της σωτηρίας στους πεπτωκότες και εξόριστους από τον Παράδεισο. Όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με το Ποτήριο, πες: «Τό Ποτήριον ὅ δέδωκέ μοι ὁ Πατήρ, οὐ μη πίω αὐτό;». Σε καιρούς θλίψεων να αναμείνεις τη βοήθεια από τον Θεό: μετά από δική Του εντολή και όταν Εκείνος θέλει, θα έρθουν οι άνθρωποι προς βοήθειά σου. Αγίου Ιγνατίου Brianchaninov, Το Ποτήριο του Χριστού

5 Τους ύμνους της Μ. Τετάρτης χαρακτηρίζουν οι πλούσιες εικόνες, οι διάλογοι και οι αντιθέσεις. Ο Όρθρος ξεκινάει με το γνωστό Ιδού ο Νυμφίος έρχεται και ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα Πόρνη προσήλθε σοι, Ιούδας ο δόλιος και το καταπληκτικό Η πόρνη εν κλαυθμώ ανεβόα, οικτίρμων. Στο κοντάκιο ο ιερός ποιητής παίρνει τη θέση της πόρνης και ικετεύει τον Λυτρωτή να τον ελεήσει, Υπέρ την πόρνην, Αγαθέ,. Εξαίσιες ποιητικές συνθέσεις, έργα του αγίου Κοσμά του Μελωδού, είναι τα τροπάρια των στιχηρών των αίνων. Τα τροπάρια των αποστίχων είναι και αυτά καταπληκτικές ποιητικές συνθέσεις και είναι έργα του Βυζαντίου του Μελωδού. Στο τέλος ψάλλεται το δοξαστικό Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή και είναι γνωστό σαν το τροπάριο της Κασσιανής. Κανενός η ψυχή δεν μένει ασυγκίνητη στο άκουσμά του. ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ (ΣΥΝΔΑΙΤΥΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΔΕΙΠΝΟΥ) Τη Μ. Πέμπτη εορτάζουμε τα σωτήρια γεγονότα που συνέβηκαν κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, τον ιερό Νιπτήρα, την παράδοση της Θείας Ευχαριστίας, την Αρχιερατική Προσευχή του Κυρίου και την Προδοσία του Ιούδα. Ποιος είδε τέτοια φιλανθρωπία κυρίου; Και προδίνεται και αγαπά τον προδότη. Σαν άνθρωπος έτρωγε και σαν Θεός μιλούσε για το μέλλον «Αλήθεια σας λέω, ότι ένας από εσάς θα με παραδώσει». Προείπε την προδοσία, χωρίς να αναφέρει το πρόσωπο του προδότη, για να εμποδίσει το παρανόμημα. Όμως ο Ιούδας φανέρωνε τη θρασύτητα της ψυχής του λέγοντας: «Μήπως είμαι εγώ Κύριε;». Ο Χριστός απάντησε με απλότητα, ανεξικακία και καλοσύνη, «Συ το είπες», διδάσκοντάς μας έτσι, πως πρέπει να συμπεριφερόμαστε προς τους εχθρούς μας. Ι. Χρυσοστόμου, Στην προδοσία του Ιούδα Υπέροχο είναι το υμνολογικό περιεχόμενο της ημέρας. Στον Όρθρο ξεχωρίζει το "Ότε οι ένδοξοι μαθηταί ". Επίσης ο κανόνας, ποίημα του Κοσμά του μοναχού. Στο κοντάκιο "Τον άρτον λαβών " ποίημα του περίφημου Ρωμανού αποτυπώνεται με ακρίβεια η δολιότητα του Ιούδα. Ο Οίκος, ποίημα του Συμεών του Υμνογράφου, καλεί τους πιστούς να προσέλθουν στην πνευματική τράπεζα "καθαραίς ταις ψυχαίς". Εκπληκτικά τροπάρια είναι τα στιχηρά των Αίνων. Υπέροχο είναι και το δοξαστικό "Ον εκήρυξεν Αμνόν Ησαίας, ". Καταπληκτικά είναι επίσης και τα απόστιχα τροπάρια, ποιήματα του πατριάρχου Μεθοδίου. Θαυμαστό είναι και το δοξαστικό των αποστίχων "Μυσταγωγών σου Κύριε " με το οποίο καλούνται οι μαθητές Του γίνουν διάκονοι των ανθρώπων. ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΦΡΙΚΤΟ ΓΟΛΓΟΘΑ) Την Μ. Παρασκευή προσκυνούμε τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου μας. Οι πληγές του Χριστού είναι πέντε. Δύο στα χέρια, δύο στα πόδια και μία στα πλευρά. Από τα καρφιά. Και από τις αμαρτίες μας. Έτσι το θέλησε ο Υιός του Θεού. Να Του τρυπηθούν τα χέρια, για τις αμαρτίες που κάναμε με τα χέρια μας, να Του τρυπηθούν τα πόδια, για τις αμαρτίες που έκαναν τα πόδια, που έτρεξαν να κάνουν το κακό, να Του τρυπηθεί η πλευρά κοντά στην καρδιά, γιατί η δική μας καρδιά ήταν γεμάτη με κάθε κακό. Πέντε οι πληγές του Χριστού. Πέντε οι κρουνοί του Αίματός Του. Με αυτό το Αίμα πλένει τον κάθε πιστό Του.

6 Νικολάου Βελιμίροβιτς, Οι πληγές του Χριστού Η υμνολογία της Μεγάλης Παρασκευής είναι εκπληκτική. Η ακολουθία των Αγίων Παθών με τα δεκαπέντε αντίφωνα, διασώζει την παλαιοχριστιανική ακολουθία της ιεροσολυμίτικης εκκλησίας. Κύριο χαρακτηριστικό της ακολουθίας αυτής είναι η ανάγνωση των δώδεκα ευαγγελικών περικοπών, οι οποίες εξιστορούν, η μεν πρώτη τις τελευταίες υποθήκες του Χριστού προς τους μαθητές Του και την αρχιερατική προσευχή, οι υπόλοιπες έντεκα τα γεγονότα της σύλληψης, της δίκης και της σταύρωσής Του. Ανάμεσα σε αυτά παρεμβάλλονται εξαίσιοι ύμνοι. Ρίγη συγκινήσεως προκαλεί το γνωστό τροπάριο του ΙΕ αντιφώνου "Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ", που συνοδεύεται με την περιφορά του Εσταυρωμένου. Ενδιαφέρον έχει επίσης και η αρχαιοπρεπής ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, ποίημα του αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας Αποτελείται κυρίως από Μεσσιανικούς Ψαλμούς, καθώς και αναγνώσματα από την Καινή Διαθήκη και υπέροχους ύμνους. ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ (Ο ΑΔΗΣ ΚΑΤΩ ΣΤΕΝΩΝ ΒΟΑ, ΚΑΤΕΛΥΘΗ ΜΟΥ Η ΕΞΟΥΣΙΑ) Το Μ. Σάββατο τιμάμε τη θεόσωμο Ταφή του Κυρίου μας και την εις Άδου Κάθοδόν Του. Τι είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα; Μεγάλη σιωπή είναι απλωμένη στη γη. Μεγάλη σιωπή, γιατί κοιμάται ο Βασιλιάς. Είναι διπλή σήμερα η παρουσία του Δεσπότη, διπλή η σωτηρία, διπλή η φιλανθρωπία, διπλή η κατάβαση. Κατεβαίνει ο Θεός από τον ουρανό στη γη κι από τη γη στα καταχθόνια. Ανοίγονται οι πύλες του Άδη. Έρχεται ο Θεός ανάμεσα στους νεκρούς. Έρχεται η ζωή ανάμεσα στους θνητούς. Χθες Τον ράπιζαν, σήμερα ραπίζει με την αστραπή της θεότητας τον χώρο του Άδη. Χθες Του έβαζαν δεσμά, σήμερα Αυτός δένει τον τύραννο-διάβολο με άλυτα δεσμά. Χθες καταδικαζόταν, σήμερα χαρίζει ελευθερία στους καταδίκους. Επιφανίου Κύπρου, Τω αγίω και μεγάλω Σαββάτω Η ακολουθία του Όρθρου του Μ. Σαββάτου αποτελεί μια καταπληκτική πανδαισία ποιήσεως και μουσικής. Ο καθηγητής Ι. Φουντούλης την χαρακτήρισε ως την εξόδιο ακολουθία του Ιησού. Ο Περίφημος κανόνας "Κύματι θαλάσσης ", δημιούργημα τριών υμνογράφων, του Κοσμά, του Μάρκου και της Κασσιανής, τέρπει πραγματικά τους πιστούς. Ρίγη συγκινήσεως προκαλούν τα περίφημα εγκώμια "Η ζωή εν τάφω ", "Άξιον εστί " και " Αι γενεαί πάσαι ", έργο πιθανότατα της Κασσιανής. Από τα εκπληκτικότερα τροπάρια είναι επίσης το θαυμάσιο δοξαστικό "Την σήμερον μυστικώς ". Τέλος υπέροχος ύμνος είναι το ασματικό τροπάριο "Τον ήλιον, κρύψαντα " έργο του Γεωργίου Ακροπολίτου. Πηγές: Πατερικά κείμενα και Πορεία προς το Θείο Πάθος, του κ. Λάμπρου Κ. Σκόντζου, Θεολόγου Καθηγητού

7 Ώρα να ξεκινήσουμε μια πορεία προς την Ιερουσαλήμ και να ζήσουμε τα γεγονότα από κοντά. Ας περπατήσουμε μαζί με Τον Ιησού και τους μαθητές Του στα στενά δρομάκια της Αγίας Πόλης του 33μ.Χ., ας Τον συνοδεύσουμε ως τον κήπο της Γεσθημανής, ας προσευχηθούμε κι εμείς, ας νοιώσουμε κι εμείς για λίγο την αγωνία και τον πόνο που έζησε Εκείνος, εκείνες τις μέρες Ας δούμε την Παναγία μας από κοντά πόσο πόνεσε πόσο μάτωσε η καρδιά της Ας σκύψουμε ταπεινά κι ευλαβικά κάτω από Τον Εσταυρωμένο κι ας αφήσουμε την καρδιά μας να ξεχειλίσει και να πει απλά: Ευχαριστώ! Ας σιωπήσουμε μπροστά στο Πάθος Του και στο Μεγαλείο Της Αγάπης Του!... Δεν χωράνε άλλα λόγια μπροστά σ όλο αυτό το Μεγαλείο!... Οι ιερείς, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, η Ενοριακή Φιλόπτωχος Αδελφότητα, ο τομέας Νεότητας και το Προσωπικό του Αγίου Νικολάου Μαρκοπούλου σας εύχονται Ευλογημένη Μεγάλη Εβδομάδα και Καλή Ανάσταση!