ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ» - ΤΑΞΗ: Α

Transcript

1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ» - ΤΑΞΗ: Α ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Βασικές έννοιες της Πληροφορικής 1. Τι ονομάζουμε «Δεδομένα (Data)» και τι «Πληροφορία (Information)»; Απ.: Δεδομένα (Data) ονομάζουμε τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε για επεξεργασία, ενώ Πληροφορία (Information) χαρακτηρίζονται τα αποτελέσματα που παίρνουμε από την επεξεργασία των δεδομένων και μας μεταδίδουν κάποια επιπλέον γνώση. Η επεξεργασία των δεδομένων έχει πολλές και ποικίλες μορφές. 2. Τι χαρακτηρίζεται ως «Κύκλος Επεξεργασίας των Δεδομένων»; Απ.: Η διαδικασία κατά την οποία οι πληροφορίες ανατροφοδοτούνται ως νέα δεδομένα για νέα επεξεργασία, ώστε να προκύψουν καινούριες πληροφορίες, χαρακτηρίζεται ως Κύκλος Επεξεργασίας των Δεδομένων. Σχηματικά ορίζεται ως εξής: Δεδομένα Επεξεργασία Πληροφορίες Ανατροφοδότηση (Feedback) 3. Με τι ασχολείται η επιστήμη της Πληροφορικής; Απ.: Η επιστήμη της Πληροφορικής μελετά σε βάθος: α) Τον αποτελεσματικό τρόπο επεξεργασίας των πληροφοριών με τη βοήθεια του υπολογιστή και της τεχνολογίας γενικότερα. Δηλαδή εξετάζει με ποια τεχνικά μέσα και ποιες διαδικασίες μπορούμε να αποθηκεύσουμε δεδομένα, να τα επεξεργαστούμε, να μεταδώσουμε τις χρήσιμες πληροφορίες που προκύπτουν και να τις αποθηκεύσουμε. β) Τη σημασία των πληροφοριών, τη χρησιμότητά τους και τις πιθανές εφαρμογές τους σε διάφορες δραστηριότητες του ανθρώπου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Το Υλικό του Υπολογιστή 1. Τι ονομάζουμε «Υλικό (Hardware)» του υπολογιστή; Απ.: Υλικό του υπολογιστή ονομάζουμε όλα τα μηχανικά και ηλεκτρονικά του μέρη, ό,τι δηλαδή μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε. 2. Ποια είναι τα βασικά εξαρτήματα της Κεντρικής Μονάδας ενός Η/Υ; Απ.: Η Κεντρική Μονάδα (ή κουτί ή πύργος) ενός Η/Υ περιέχει διάφορα εξαρτήματα με πιο βασικά την Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (Κ.Μ.Ε.) ή Central Processing Unit (C.P.U.) και την Κύρια Μνήμη (Main Memory) του υπολογιστή. Στην Κ.Μ.Ε. γίνεται η επεξεργασία των δεδομένων που εισάγονται στη μνήμη RAM του υπολογιστή. 3. Ποιες ονομάζουμε «συσκευές εισόδου» και ποιες «συσκευές εξόδου»; Πώς συνδέονται στον υπολογιστή αυτές; Δώστε παραδείγματα για την κάθε μια κατηγορία. Απ.: Συσκευές εισόδου ονομάζουμε τις συσκευές με τις οποίες εισάγουμε δεδομένα στον υπολογιστή, ενώ συσκευές εξόδου ονομάζουμε τις συσκευές στις οποίες παίρνουμε τις πληροφορίες, δηλ. τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δεδομένων. Οι συσκευές αυτές συνδέονται με την Κ.Μ.Ε. (C.P.U.) του υπολογιστή είτε με καλώδιο (ενσύρματα) είτε χωρίς καλώδιο (ασύρματα). Παραδείγματα συσκευών που χαρακτηρίζονται ως «εισόδου» ή «εξόδου» έχουμε στον ακόλουθο πίνακα: Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 1

2 ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ Πληκτρολόγιο (keyboard) εισαγωγή χαρακτήρων Ποντίκι (mouse) εντολές κι επιλογή λειτουργιών Σαρωτής (scanner) μετατροπή γραπτών κειμένων, φωτογραφιών και εικόνων σε ψηφιακή μορφή Μικρόφωνο (microphone) εισαγωγή ήχου Κάμερα (web camera) εισαγωγή (κινούμενης) εικόνας κυρίως για χρήση προγραμμάτων συνομιλίας ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΞΟΔΟΥ Ηχεία για την ακρόαση ήχων/ μουσικής Οθόνη εμφάνιση πληροφοριών. Ανάλογα με την τεχνολογία κατασκευής τους διακρίνονται σε διάφορες κατηγορίες και μεγέθη. Εκτυπωτής για την αποτύπωση των πληροφοριών σε χαρτί. Διακρίνονται ανάλογα με την τεχνολογία κατασκευής τους σε κρουστικούς ή ακίδων (dot matrix), λέιζερ (laser) και ψεκασμού μελάνης (inkjet) 4. Ποια ονομάζουμε «Κύρια Μνήμη (Main Memory)» σε έναν Η/Υ; Ποια ομοιότητα και ποιες διαφορές έχουν τα κύρια εξαρτήματά της μεταξύ τους; Απ.: Κύρια Μνήμη (Main Memory) σε έναν Η/Υ ονομάζουμε τη μνήμη RAM (Random Access Memory) και τη μνήμη ROM (Read Only Memory). ΟΙ δύο αυτές μνήμες παρουσιάζουν μεταξύ τους μία ομοιότητα και κάποιες διαφορές που δίνονται παρακάτω: Ομοιότητα Και οι δύο μνήμες είναι τυχαίας προσπέλασης (δηλ. τα στοιχεία που υπάρχουν σε αυτές είναι σε τυχαία σειρά κι όχι το ένα μετά το άλλο). Διαφορές α) Η μνήμη RAM είναι ανάγνωσης κι εγγραφής, ενώ η ROM είναι μόνο ανάγνωσης. β) Η μνήμη RAM είναι προσωρινής αποθήκευσης (τα στοιχεία που περιέχει χάνονται όταν σταματήσει να τροφοδοτείται με ρεύμα ο υπολογιστής), ενώ η ROM είναι μόνιμης αποθήκευσης (τα στοιχεία που περιέχει για τη λειτουργία του υπολογιστή υπάρχουν πάντα σε αυτήν, δε χάνονται). 5. Ποια ονομάζουμε «αποθηκευτικά μέσα» σε έναν Η/Υ; Δώστε παραδείγματα αυτών και τα βασικά χαρακτηριστικά τους. Απ.: Αποθηκευτικά μέσα ονομάζουμε τις ειδικές συσκευές στις οποίες αποθηκεύουμε όλα τα στοιχεία που θέλουμε να διαφυλάξουμε μόνιμα στον υπολογιστή μας για να μην τα χάσουμε. Μερικά παραδείγματα αποθηκευτικών μέσων είναι: Δισκέτα (Floppy disk): Είναι από τα πιο παλιά φορητά μαγνητικά αποθηκευτικά μέσα με χωρητικότητα 1,44 MB. Πλέον έχει ξεπεραστεί η χρήση της λόγω αντικατάστασής της από νέα αποθηκευτικά μέσα (αναφέρονται παρακάτω) λόγω του ότι έχουν πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα από αυτήν. Σκληρός Δίσκος (Hard disk): Είναι το βασικότερο αποθηκευτικό (μαγνητικό) μέσο σε έναν Η/Υ, ο οποίος βρίσκεται συνήθως μέσα στην Κεντρική Μονάδα (κουτί ή πύργος). Έχει τη μεγαλύτερη χωρητικότητα από όλα τα μέσα για την αποθήκευση δεδομένων (σημερινές τιμές χωρητικότητας είναι της τάξης του TB-TeraByte=2 40 Bytes Bytes). Σε έναν Η/Υ (συνήθως σταθερό) μπορούμε να έχουμε περισσότερους από έναν σκληρούς δίσκους, οι οποίοι μπορεί να είναι εσωτερικοί ή εξωτερικοί). CD-ROM/DVD-ROM: Είναι εναλλακτικά μέσα αποθήκευσης δεδομένων (οπτικό μέσο), αλλά και για τη μεταφορά ήδη αποθηκευμένων δεδομένων ή εφαρμογών από έναν Η/Υ σε έναν άλλο. Έχουν αρκετή χωρητικότητα (τυπικές τιμές ενός CD είναι 700MB, ενώ του DVD είναι 4,7 GB), αλλά ένα από τα μειονεκτήματά τους είναι ότι μπορούμε να γράψουμε ΜΟΝΟ μία φορά σε αυτά. Τα τελευταία χρόνια οι εφαρμογές εγγραφής CD/DVD μας δίνουν τη δυνατότητα επανεγγραφής σε απλά CD/DVD χωρίς να είναι απαραίτητα επανεγγράψιμα (CD-RW/DVD-RWrewritable). Για τη διαδικασία ανάγνωσης/εγγραφής από/σε αυτά τα μέσα απαιτούνται ειδικές συσκευές που ονομάζονται οδηγοί ή μονάδες CD/DVD. Μνήμη φλας/στικάκι (Flash memory/usb stick): Είναι το πιο διαδεδομένο αποθηκευτικό μέσο της εποχής μας, κυρίως λόγω του μικρού μεγέθους του και της ευκολίας που μας παρέχει για τη μεταφορά δεδομένων κι εφαρμογών. Έχει χαμηλή αξία για την αρκετά μεγάλη χωρητικότητα που έχει (ενδεικτικές τιμές χωρητικότητας από 1GB έως και 128GB, μάλιστα ήδη έχει κατασκευαστεί στικάκι/φλασάκι του 1ΤΒ!). 6. Ποια είναι τα πιο βασικά είδη υπολογιστών; Απ.: Υπάρχουν διάφορα είδη υπολογιστών, τα οποία τα διακρίνουμε ανάλογα με το μέγεθος και τις δυνατότητές τους. Βασικά είδη αυτών δίνονται ακολούθως: Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 2

3 Υπερυπολογιστές (Supercomputer): Οι υπερυπολογιστές έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό τον τεράστιο αριθμό επεξεργαστών που διαθέτουν (π.χ επεξεργαστές τοποθετημένοι σε 72 racks), ώστε να μπορούν να κάνουν μαθηματικούς υπολογισμούς σε απίστευτα γρήγορη ταχύτητα. Είναι το γρηγορότερο είδος υπολογιστή που υπάρχει και πάρα πολύ ακριβοί. Τέτοιοι υπολογιστές συναντάμε κυρίως σε ερευνητικά κέντρα και μεγάλους μετεωρολογικούς σταθμούς. Μεγάλα Συστήματα (Mainframes): Είναι αντίστοιχο είδος με τους υπερυπολογιστές, με διαφορά ότι περιλαμβάνουν μικρότερο αριθμό επεξεργαστών και με απώτερο στόχο στη λειτουργία τους την ταυτόχρονη επεξεργασία πολλών εφαρμογών, σε αντίθεση με τους υπερυπολογιστές που στοχεύουν στην πάρα πολύ γρήγορη επεξεργασία μαθηματικών πράξεων κι όχι πολλών εφαρμογών μαζί. Τα mainframes τα συναντάμε σε βιομηχανίες, μεγάλοι οργανισμοί, τράπεζες κ.λ.π. Προσωπικοί Υπολογιστές (Personal Computer-PC): Είναι το πιο συνηθισμένο και διαδεδομένο είδος υπολογιστή που υπάρχει. Το όνομά τους προέρχεται από τη χρήση τους, δηλ. το ότι τους χειρίζεται ένας μόνο άνθρωπος κάθε φορά (τέτοιους υπολογιστές διαθέτει το εργαστήριο Πληροφορικής στο σχολείο) και πλέον είναι πολύ προσιτοί στην απόκτησή τους. Φορητοί Υπολογιστές (Laptop/Notebook/Portable Computer): Υποκατηγορία PC με βασικό προτέρημα την εύκολη μεταφορά τους και τη λειτουργία τους χωρίς τροφοδοσία ρεύματος (για κάποια ώρα) λόγω της μπαταρίας που διαθέτουν. Μειονέκτημά τους όμως είναι οι περιορισμοί που έχουν ως προς τις δυνατότητες και την επεκτασιμότητά τους. Υπολογιστές Παλάμης (Palmtop): Είναι πολύ μικρού μεγέθους χωράνε μέσα στην παλάμη μας, εξ ου και το όνομά τους αλλά είναι πολύ μικρών δυνατοτήτων. Εξέλιξή τους αποτελούν οι ταμπλέτες (Tablet) και τα «έξυπνα κινητά τηλέφωνα (smartphones)» που πλέον έχουν κατακλύσει την αγορά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: 3.3 Οθόνη 1. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά μιας οθόνης; Απ.: Η οθόνη έχει ως βασικά χαρακτηριστικά την ανάλυση (resolution) και το μέγεθος. Πιο αναλυτικά: Ανάλυση (Resolution): Η οθόνη χωρίζεται σε μικρές ορθογώνιες περιοχές (τετραγωνάκια) που ονομάζονται εικονοστοιχεία (pixels). Σε καθένα από αυτά εμφανίζεται ένα μόνο χρώμα κι όλα μαζί συνθέτουν τη συνολική εικόνα που βλέπουμε στην οθόνη μας. Πιο ειδικά, ο αριθμός των οριζόντιων εικονοστοιχείων επί τον αριθμό των κατακόρυφων μας καθορίζουν την ανάλυση (resolution) μιας οθόνης. Χαρακτηριστικές τιμές ανάλυσης είναι: 800x600, 1024x768, 1280x1024. Όσο μικρότερη ανάλυση έχει μια οθόνη, τόσο μεγαλύτερα φαίνονται τα αντικείμενα σε αυτήν. Μέγεθος (Size): Το μέγεθος μιας οθόνης αναφέρεται στην επιφάνεια προβολής της και μετριέται με το μήκος της διαγωνίου της σε ίντσες (1 ίντσα=2,54 cm). 2. Ποιες είναι οι βασικές οδηγίες για να προστατέψουμε τα μάτια μας όταν χρησιμοποιούμε τους υπολογιστές; Απ.: Για να μην κουράζονται πολύ τα μάτια μας κατά τη διάρκεια χρήσης του υπολογιστή αρκεί να ακολουθήσουμε τις εξής οδηγίες: Να μην υπάρχουν αντανακλάσεις στην οθόνη μας, είτε από φυσικό φως είτε από το φωτισμό του δωματίου. Η εικόνα στην οθόνη να είναι σταθερή και να μην τρεμοπαίζει. Η θέση της οθόνης πρέπει να είναι τέτοια, ώστε το πάνω μέρος της να είναι στο ίδιο ύψος με τα μάτια μας, αρκεί η οθόνη να έχει τη δυνατότητα ρύθμισης της κλίσης της. Τα χαρακτηριστικά της οθόνης, όπως η φωτεινότητα και η ανάλυση, να είναι ρυθμισμένα ανάλογα με τις ανάγκες μας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Γνωριμία με το Λογισμικό του Υπολογιστή 1. Τι ονομάζουμε «Πρόγραμμα (Programme/Program)» σε έναν Η/Υ; Απ.: Πρόγραμμα (Programme/Program) ονομάζεται το σύνολο των εντολών που κατευθύνουν με κάθε λεπτομέρεια τον υπολογιστή ώστε να εκτελέσει μια συγκεκριμένη εργασία. Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 3

4 2. Ποια είναι τα δύο συστατικά μέρη ενός Υπολογιστικού Συστήματος; Απ.: Ένα Υπολογιστικό Σύστημα αποτελείται από το Υλικό (Hardware) και το Λογισμικό (Software), τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, δηλ. δε μπορεί να λειτουργήσει ένας Η/Υ αν δεν έχουμε ταυτόχρονα και τα δύο. 3. Τι ονομάζουμε «Λογισμικό (Software)» του υπολογιστή; Απ.: Λογισμικό (Software) ονομάζουμε το σύνολο των προγραμμάτων που υπάρχουν και χρησιμοποιούνται από τους υπολογιστές. Σε αντίθεση με το υλικό, το λογισμικό είναι άυλο, δε μπορούμε να το δούμε και να το αγγίξουμε αλλά υπάρχει αποθηκευμένο μέσα στον υπολογιστή μας. 4. Ποια είναι η διαδικασία εκτέλεσης ενός προγράμματος; Η διαδικασία εκτέλεσης ενός προγράμματος έχει ως εξής: α) Μεταφέρεται ή αλλιώς «φορτώνεται» το πρόγραμμα από τον σκληρό δίσκο ή κάποιο άλλο αποθηκευτικό μέσο στη μνήμη του υπολογιστή (RAM). β) Ομάδα εντολών του προγράμματος εκτελούνται ( «τρέχουν») από τον επεξεργαστή. γ) Βλέπουμε τα αποτελέσματα στην οθόνη κι ανάλογα με τις ανάγκες μας αποθηκεύουμε ή όχι τα ζητούμενα στοιχεία. 5. Ποια είναι τα είδη του Λογισμικού; Απ.: Το Λογισμικό χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες: Το Λογισμικό Εφαρμογών (Application Software) Λογισμικό Συστήματος (System Software). και το 6. Τι ονομάζουμε Λογισμικό Εφαρμογών (Application Software); Δώστε παραδείγματα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Απ.: Λογισμικό Εφαρμογών (Application Software) ονομάζουμε τα διάφορα προγράμματα που έχουμε ή εγκαθιστούμε στον υπολογιστή μας και είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να εκτελούν συγκεκριμένες εργασίες ανάλογα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις μας. Μερικά από τα πάρα πολλά παραδείγματα τέτοιου λογισμικού δίνονται παρακάτω: Ζωγραφική, δημιουργία σχεδίων. Επεξεργασία κειμένων, φωτογραφίας, εικόνων. Παρουσιάσεις. Εκπαιδευτικά προγράμματα όπως ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες, ηλεκτρ. λεξικά, χάρτες. Παιχνίδια. Φυλλομετρητές (Browsers) για το άνοιγμα και την πλοήγηση στο Διαδίκτυο (Internet). Αριθμομηχανή για απλούς μαθηματικούς υπολογισμούς, Λογιστικά Φύλλα για πιο πολύπλοκους. Ηλεκτρονικό ημερολόγιο, πρόγραμμα ανάγνωσης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. κ.λ.π. 7. Τι ονομάζουμε Λογισμικό Συστήματος (System Software); Δώστε παραδείγματα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Απ.: Λογισμικό Συστήματος (System Software) ονομάζουμε όλα τα προγράμματα που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της λειτουργίας του υπολογιστή, καθώς επίσης για τη δημιουργία και την εκτέλεση των προγραμμάτων εφαρμογών. Παραδείγματα Λογισμικού Συστήματος είναι το Λειτουργικό Σύστημα (Operating System), τα Βοηθητικά Προγράμματα (Utilities), οι Οδηγοί Συσκευών (Device Drivers), οι Βιβλιοθήκες (Libraries). 8. Τι ονομάζουμε Λειτουργικό Σύστημα (Operating System) σε έναν Η/Υ; Δώστε παραδείγματα. Απ.: Λειτουργικό Σύστημα (Operating System) ονομάζουμε τα προγράμματα εκείνα που είναι υπεύθυνα για τη λειτουργία του υπολογιστή, καθώς επίσης συντονίζει τη συνεργασία του Υλικού και των Προγραμμάτων-Εφαρμογών. Πιο συγκεκριμένα είναι υπεύθυνο για: Την αρμονική λειτουργία του υπολογιστή. Τη διαχείριση του υλικού του υπολογιστή. Την επικοινωνία του χρήστη με τον υπολογιστή μέσω των περιφερειακών συσκευών (π.χ. σαρωτής, εκτυπωτής). Την εκτέλεση άλλων προγραμμάτων-εφαρμογών. Την αποθήκευση των αρχείων-εργασιών μας. Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 4

5 Παραδείγματα Λ.Σ. είναι τα: MS-Windows (όλες οι εκδόσεις τους), MS-DOS, MacOS, Linux-Ubuntu, Unix, Android, ios (τα δύο τελευταία είναι Λ.Σ. έξυπνων κινητών τηλεφώνων που έχουν τη χρήση Η/Υ). 9. Δουλεύουν όλοι οι Η/Υ όπως και οι διάφορες περιφερειακές συσκευές με το ίδιο Λ.Σ.; Απ.: Κάθε Η/Υ όπως και κάθε περιφερειακή συσκευή (εκτυπωτής, κάμερα, σαρωτής, κ.λ.π.) κατασκευάζεται για να λειτουργεί με ένα συγκεκριμένο Λειτουργικό Σύστημα-Λ.Σ. (Operating System-OS) ή έκδοση αυτού, οπότε όταν θέλουμε να συνδέσουμε κάποια περιφερειακή συσκευή πρέπει να έχουμε «κατεβάσει (download)» τους αντίστοιχους οδηγούς (drivers) για την αντίστοιχη έκδοση του Λ.Σ. που έχουμε στον υπολογιστή μας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Το Γραφικό Περιβάλλον Επικοινωνίας (Γ.Π.Ε.) 1. Τι ονομάζουμε «Περιβάλλον Εντολών Γραμμής (Command Line Interface)»; Απ.: Περιβάλλον Εντολών Γραμμής (Command Line Interface) ονομάζουμε το περιβάλλον εκείνο στο οποίο ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να πληκτρολογεί εντολές και να τις βλέπει σε μια μαυρόασπρη οθόνη χωρίς καθόλου γραφικά, πετυχαίνοντας όμως την επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή, ιδίως για την εποχή που δημιουργήθηκε κι έδωσε την ευκαιρία σε πάρα πολλούς χρήστες να επικοινωνήσουν με τον υπολογιστή γράφοντας εντολές χωρίς να έχουν ιδιαίτερα εξειδικευμένες γνώσεις. 2. Τι διαφορά έχει το Γ.Π.Ε. από αυτό των Εντολών Γραμμής; Απ.: Στο Γ.Π.Ε. που πλέον συναντάμε σε όλα τα σύγχρονα PCs οι εντολές που πληκτρολογούσαμε στο Περιβάλλον Εντολών Γραμμής έχουν αντικατασταθεί από μικρές εικόνες, οι οποίες ονομάζονται εικονίδια (icons) και είναι κατάλληλα επιλεγμένα ώστε να μας υποδεικνύουν εύκολα σε ποια εντολή αντιστοιχούν. 3. Τι περιλαμβάνει ένα Γ.Π.Ε.; Απ.: Ένα Γ.Π.Ε. περιλαμβάνει εικονίδια αντί εντολών, χρώματα και εικόνες, ώστε η χρήση του υπολογιστή να γίνει πολύ εύκολη και ευχάριστη για όλους τους χρήστες (χωρίς να έχουν ιδιαίτερες γνώσεις). 4. Πώς πετυχαίνεται η επικοινωνία του χρήστη με τον Η/Υ σε ένα Γ.Π.Ε.; Απ.: Η βασική επικοινωνία ενός χρήστη με έναν Η/Υ που διαθέτει Γ.Π.Ε. γίνεται μέσω μιας εικονικής Επιφάνειας Εργασίας (Desktop) που προσομοιάζει στο φυσικό περιβάλλον ενός γραφείου. 5. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που περιλαμβάνει μια επιφάνεια εργασίας ενός Γ.Π.Ε.; Απ.: Η επιφάνεια εργασίας ενός Γ.Π.Ε. περιλαμβάνει συνήθως κάποια εικονίδια που αντιστοιχούν σε βασικές ενέργειες του Λ.Σ. ή μας δίνουν τη δυνατότητα να έχουμε πρόσβαση σε εφαρμογές ή αρχεία που εκτελούμε συχνά. Επιπλέον υπάρχουν: Το Βασικό Μενού, το οποίο βρίσκεται στην αριστερή κάτω γωνία της οθόνης που βλέπουμε, με τον πλήρη κατάλογο των διαθέσιμων λειτουργιών και των εγκατεστημένων προγραμμάτων. Την περιοχή ενεργών εφαρμογών, στην οποία εμφανίζονται κάθε φορά που χρησιμοποιούμε κάποια εφαρμογή και παραμένει ενεργή. Τη γραμμή εργαλείων «Γρήγορη Εκκίνηση» (θέλει ενεργοποίηση από το χρήστη) ώστε να μπορούμε να ανοίγουμε άμεσα όσα προγράμματα χρησιμοποιούμε πιο συχνά (η επιλογή των προγραμμάτων καθορίζεται από το χρήστη). Την περιοχή εφαρμογών του συστήματος, η οποία βρίσκεται στην κάτω δεξιά γωνία της οθόνης που βλέπουμε, όπου εμφανίζονται βασικά εικονίδια για τον έλεγχο του υλικού και του λογισμικού, το ρολόι, η ένδειξη της γλώσσας εισαγωγής χαρακτήρων από το πληκτρολόγιο, η ύπαρξη σύνδεσης στο Διαδίκτυο (Internet), κ.λ.π. Για την επιλογή όλων των προαναφερομένων στοιχείων της επιφάνειας εργασίας χρησιμοποιούμε το δείκτη του ποντικιού κάνοντας (αριστερό) κλικ. Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 5

6 6. Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά που έχει ένα «παράθυρο (window)» σε ένα Γ.Π.Ε.; Απ.: Κάθε παράθυρο (window) περιλαμβάνει τη Γραμμή Τίτλου, τη Γραμμή Μενού, τη Γραμμή Εργαλείων Πλοήγησης (προαιρετικά), τα εικονίδια για Ελαχιστοποίηση, Μεγέθυνση/Επαναφορά, Κλείσιμο του παραθύρου, τη Γραμμή Κατάστασης (προαιρετικά) καθώς και τις μπάρες κύλισης για την εμφάνιση των περιεχομένων του παραθύρου, τη δυνατότητα αλλαγής του σχήματος του παραθύρου. Τέλος, στη Γραμμή Μενού μπορούμε με κάθε κλικ του ποντικιού μας να εμφανίζουμε για κάθε κατηγορία τις διαθέσιμες εντολές που έχει. 7. Ποια είναι η σημαντικότερη λειτουργία ενός Γ.Π.Ε.; Απ.: Η σημαντικότερη λειτουργία ενός Γ.Π.Ε. είναι το ότι μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα δύο ή περισσότερα προγράμματα και μάλιστα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να παίρνει στοιχεία από το ένα πρόγραμμα και να τα μεταφέρει στο άλλο. Η λειτουργία αυτή ονομάζεται «Πολυεπεξεργασία (MultiTasking)». ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Προστασία Λογισμικού - Ιοί 1. Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες για να χάσουμε αποθηκευμένα δεδομένα-αρχεία από τον Η/Υ; Απ.: Οι πιο πιθανές αιτίες στο να χάσουμε αποθηκευμένα δεδομένα-αρχεία από τον υπολογιστή μας μπορεί να είναι: Δυσλειτουργία ή βλάβη των αποθηκευτικών μέσων. Εισβολή κακόβουλων προγραμμάτων (ιών) στον υπολογιστή μας. Ανθρώπινος παράγοντας από κακή συντήρηση του υλικού (έκθεση σε σκόνη-υγρασία, υπερθέρμανση), κακός χειρισμός ή ατυχείς ενέργειες από ρίψη υγρών στο πληκτρολόγιο ή στα ηχεία. Εισβολή ανεπιθύμητων προσώπων (χάκερς hackers) στον υπολογιστή μας μέσω του Διαδικτύου (Internet), οι οποίοι θέλουν να υποκλέψουν τα στοιχεία μας ή να διαγράψουν αρχεία από τον υπολογιστή μας. 2. Τι είναι ένας ιός (virus) υπολογιστή και ποια τα πιθανά προβλήματα που μπορεί αυτός να προκαλέσει σε έναν Η/Υ; Απ.: Ιός (virus) υπολογιστή αποτελεί ένα πρόγραμμα που φτιάχνεται από προγραμματιστές με μοναδικό σκοπό να δημιουργεί διάφορα προβλήματα στη λειτουργία ενός Η/Υ ή ενός δικτύου. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να είναι: Διαγραφή όλων των αποθηκευμένων στοιχείων που έχουμε στον σκληρό μας δίσκο. Ελάττωση της ταχύτητας επεξεργασίας του Η/Υ. Εμφάνιση ενοχλητικών μηνυμάτων στην οθόνη. Εκτέλεση διαφορετικών ενεργειών από αυτές που θέλουμε και δίνουμε εντολή να κάνει ο Η/Υ μας. 3. Γιατί απαιτείται να δημιουργούμε αντίγραφα ασφαλείας (back up files); Απ.: Τα αντίγραφα ασφαλείας (backup files) ονομάζουμε τη διαδικασία κατά την οποία δημιουργούμε αντίγραφα των στοιχείων που θέλουμε να διαφυλάξουμε σε κάποια άλλο αποθηκευτικό μέσο όπως CD, DVD, εξωτερικό σκληρό δίσκο, στικάκι ή φλασάκι, ώστε να προφυλαχτούμε από μια πιθανή απώλειά τους λόγω: α) βλάβης του Η/Υ μας, β) ανεπιθύμητης εισβολής κάποιου ιού, γ) λανθασμένης διαγραφής από εμάς τους ίδιους. 4. Τι πρέπει να κάνουμε για να προστατεύσουμε τον υπολογιστή μας από ιούς; Απ.: Για να προστατεύσουμε τον υπολογιστή μας από ιούς πρέπει να ακολουθήσουμε κάποιες βασικές οδηγίες: Να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο είδος των προγραμμάτων που εγκαθιστούμε και «τρέχουμε» στον υπολογιστή μας, δηλαδή να γνωρίζουμε τον κατασκευαστή ή να τα έχουμε προμηθευτεί από το εμπόριο όπου είναι ελεγμένα και «καθαρά» από κάθε είδους ιό. Να έχουμε εγκαταστήσει στον υπολογιστή μας ένα αντιϊικό πρόγραμμα (antivirus program), το οποίο φροντίζει για την έγκαιρη ανίχνευση πιθανής εισβολής από κάποιον ιό και για την εξολόθρευσή του. Συμπληρωματικά στην προηγούμενη οδηγία, επιπλέον πρέπει να έχουμε ΠΑΝΤΑ την τελευταία ενημερωμένη έκδοση κάνοντας συχνά ανανέωση (update) της βάσης δεδομένων του αντιϊικού μας προγράμματος μέσω του Διαδικτύου (Internet). Να έχουμε ενεργοποιήσει το πρόγραμμα «τείχους προστασίας ή πυρότοιχος (firewall)» ώστε να αποτρέπουμε την ανεπιθύμητη πρόσβαση τρίτων προσώπων στον υπολογιστή μας και σε κάθε είδους στοιχεία που αυτός έχει. Αφροδίτη Κόντου Καθηγήτρια Πληροφορικής Σελίδα 6