ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΕΩΡΗΣΙΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ 2013

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΕΩΡΗΣΙΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ 2013"

Ιάνθη Καλογιάννης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΕΩΡΗΣΙΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ 2013 Διδαγμένο Κείμενο Α1. Επειδή βλέπουμε ότι κάθε πόλη είναι ένα είδος κοινότητας και ότι κάθε κοινωνία έχει συσταθεί για την επίτευξη κάποιου αγαθού ( γιατί όλοι οι άνθρωποι κάνουν τα πάντα για χάρη αυτού που θεωρούν ότι είναι καλό), προφανώς όλες (οι κοινωνίες) επιδιώκουν κάποιο αγαθό και μάλιστα αυτή που είναι ανώτερη από όλες (τις κοινωνίες) και η οποία κλείνει μέσα της όλες τις άλλες (επιδιώκει) το ανώτερο από όλα τα αγαθά. Αυτή λοιπόν είναι η λεγόμενη πόλη ή κοινωνία πολιτική. Επειδή όμως η πόλη ανήκει στην κατηγορία των σύνθετων πραγμάτων, όπως όλα εκείνα τα πράγματα που το καθένα τους είναι ένα όλο, αποτελούμενο όμως από πολλά μέρη, προφανώς πρέπει πρώτα να ψάξουμε να βρούμε τι είναι ο πολίτης. Γιατί η πόλη είναι (κάποιο) σύνολο πολιτών. Επομένως πρέπει να εξετάσουμε, ποιον πρέπει να ονομάζουμε πολίτη και ποιος είναι ο πολίτης. Γιατί για το περιεχόμενο της λέξης πολίτης, διατυπώνονται πολλές φορές διαφορετικές μεταξύ τους γνώμες. Δεν υπάρχει δηλαδή ομοφωνία για το περιεχόμενο της λέξης πολίτης, γιατί κάποιος που είναι πολίτης σ ένα δημοκρατικό πολίτευμα πολλές φορές δεν είναι πολίτης σ ένα ολιγαρχικό πολίτευμα. Β1. Συλλογισμός: προκείμενη 1: κάθε πόλη (βλέπουμε ότι) είναι κοινωνία προκείμενη 2: κάθε κοινωνία έχει συγκροτηθεί για χάρη κάποιου αγαθού προκείμενη 3: όλες οι κοινωνίες αποβλέπουν σε κάποιο αγαθό προκείμενη 4: κάθε κοινωνία αποβλέπει σε ένα αγαθό ανάλογα με το χαρακτήρα της (αυτή η πρόταση υπονοείται) προκείμενη 5: οι ατελέστερες κοινωνίες αποσκοπούν σε αντίστοιχα αγαθά όπως και οι ανώτερες (αυτή η πρόταση υ πονοείται) Συμπέρασμα: η κυριότατη από όλες τις κοινωνίες αποβλέπει στο κυριότατο από όλα τα αγαθά.

2 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - Ο φιλόσοφος ξεκινά από τα γενικά (πόλις) και κατόπιν αναφέρεται στα επιμέρους θέματα (κοινωνία). Χρησιμοποιεί δηλαδή παραγωγικό συλλογισμό γιατί θεωρεί πως η πόλη αν και έπεται στην εμφάνισή της, ωστόσο έχει οντολογική προτεραιότητα σε σχέση με το άτομο μια και αυτή είναι το όλον (=σύνολο) και ο άνθρωπος το μέρος. Β2. Σ αυτή την ενότητα ο Αριστοτέλης επιχειρεί να δώσει έναν αναλυτικό ορισμό για την πόλη, εστιάζοντας στα επιμέρους χαρακτηριστικά που την απαρτίζουν: το πολίτευμα και τον πολίτη. Ο προσδιορισμός, λοιπόν, του όρου πολίτης επιβάλλεται να δοθεί αφού είναι το δεύτερο προκαταρκτικό ερώτημα που χρειάζεται διερεύνηση, για να απαντηθεί το αφετηριακό ερώτημα για τη φύση και τα είδη των πολιτευμάτων. Το ερώτημα για τον πολίτη είναι διμελές και παραπέμπει στο βάθος (τίς ὁ πολίτης) και το πλάτος της έννοιας (τίνα χρή καλεῖν πολίτην). Ο Αριστοτέλης προσανατολίζει την εξέταση α) στη συγκέντρωση των χαρακτηριστικών που συνιστούν την έννοια του πολίτη (τίς ὁ πολίτης) και β) στον προσδιορισμό εκείνων που πρέπει να αναγνωριστούν ως πολίτες σε μια πόλη με κριτήρια την ηλικία, το φύλο, την κοινωνική θέση κ.ά. (τίνα χρή καλεῖν πολίτην). Ο Αριστοτέλης, λοιπόν, διευκρινίζει για ποιους λόγους το ερώτημα για την πόλη θέτει το ερώτημα για την έννοια του πολίτη. Με δεδομένο ότι η πόλη είναι μια ολότητα πλήθους πολιτών «ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν», τι είναι αυτό που κάνει το πλήθος να αποτελεί ολότητα και όχι μια άμορφη μάζα; Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό κρίνεται απαραίτητη πρώτα η διερεύνηση της έννοιας του «πολίτη», δηλαδή αυτού που κάνει κάποιον να ανήκει στα συστατικά στοιχεία του συνόλου που είναι η πόλη. Εύλογα δεν είναι δυνατό να απαντήσουμε στο ερώτημα «τι είναι η πόλη» παρά μέσω της απάντησης στο ερώτημα «τι είναι πολίτης». Έτσι, ο πολίτης είναι μέρος της πόλης («Ἐπεὶ δ ἡ πόλις < πλῆθός ἐστιν»): η πόλη ανήκει στην κατηγορία των σύνθετων πραγμάτων («τῶν συγκειμένων»), είναι δηλαδή ένα όλον («τι τῶν ὅλων») που αποτελείται από μέρη («ἐκ πολλῶν μορίων»), τους πολίτες. Η ταυτότητα της πόλης συνθέτει: Στοιχεία φυσικά (τόπος και άνθρωποι) Στοιχεία πολιτικά (συνταγματική τάξη και πολιτειακή οργάνωση) Η σύνθεση των στοιχείων είναι οργανική και από αυτήν την άποψη η πόλη είναι ένα «όλον», δηλαδή ένα οργανικό σύνολο που έχει Μορφή (παράγοντας οργανικής ενότητας των μερών) και Τέλος (καθορισμένο σκοπό). Επομένως, για να κατανοήσουμε το όλον, δηλαδή την πόλη, πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε το μέρος, δηλαδή τον πολίτη και τα χαρακτηριστικά του, αφού ο ρόλος του στην πολιτική τάξη είναι καθοριστικός. Έτσι, προκειμένου ο Αριστοτέλης να φτάσει στον ορισμό της έννοιας «πόλις», ακολουθεί την

3 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - αναλυτική μέθοδο. Αναλύει δηλαδή, μια γενική, σύνθετη έννοια στην προκείμενη περίπτωση την έννοια «πόλη» στα συστατικά της, τα επιμέρους στοιχεία της, τον πολίτη, και εντοπίζει, προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά τους. Β3. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο Σταγειρίτης φιλόσοφος αποδεικνύει ότι η πόλη είναι τέλεια κοινωνική οντότητα βασιζόμενος στο ακόλουθο συλλογιστικό επιχείρημα: Συλλογισμός: προκείμενη 1 η : η πόλη είναι το τρίτο στάδιο συμβίωσης ανθρώπων ύστερα από την οικογένεια και την κώμη. προκείμενη 2 η : η πόλη αποτελεί την ολοκλήρωση του εξελικτικού κύκλου, το τέλος των δύο προηγούμενων μορφών κοινωνίας με την έννοια ότι ικανοποιεί τις πιο υψηλές ανάγκες του ανθρώπου. προκείμενη 3 η : η πόλη ως τέλος επιτυγχάνει την ύψιστη αυτάρκεια. προκείμενη 4 η : ο τελικός σκοπός για τον οποίο έρχεται κάτι στην ύπαρξη και στη συνέχεια φτάνει στην τελειότητα, είναι κάτι φυσικό, δηλαδή κάτι το έξοχο. προκείμενη 5 η : κάτι το έξοχο είναι και η αυτάρκεια ως τελικός στόχος. συμπέρασμα: η πόλη ανήκει στην κατηγορία των πραγμάτων που υπάρχουν ἐκ φύσεως. Όσον αφορά τη φυσική προέλευση της πόλης ο φιλόσοφος την αποδεικνύει στηριζόμενος σε προηγούμενος παραδοχές. Συγκεκριμένα: Προκείμενη 1 η : οι πρώτες κοινωνικές οντότητες ήρθαν στην ύπαρξη ἐκ φύσεως. Προκείμενη 2 η : η πόλη είναι το τέλος, η τελείωση δηλαδή και η ολοκλήρωση των πρώτων κοινωνικών οντοτήτων. Συμπέρασμα : η πόλη ήρθε στην ύπαρξη ἐκ φύσεως.

4 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - Προκείμενη 1 η : η φύση ενός πράγματος είναι η ολοκλήρωσή του. Προκείμενη 2 η : η πόλη είναι ολοκλήρωση των πρώτων κοινωνικών οντοτήτων (της οικογένειας και του χωριού). Συμπέρασμα: άρα, η πόλη υπάρχει εκ φύσεως. Προκείμενη 1 η : η φύση επιδιώκει και πραγματοποιεί πάντοτε το άριστο. Προκείμενη 2 η : κάτι το εξαιρετικό, κάτι το άριστο είναι και ο στόχος της πόλης, η αυτάρκεια. Συμπέρασμα : η πόλη ανήκει στην κατηγορία των φυσικών οντοτήτων. Β4. Η απάντηση βρίσκεται στη σελίδα 179 του σχολικού βιβλίου: «Η αρχαία ελληνική πόλη αντιστοιχεί μάλλον στη δική μας έννοια «κράτος»< από οτιδήποτε βρίσκεται έξω από την πόλιν. Β5. ενόραση: ὁρῶμεν, σύσταση: συνεστηκυῖαν, κατάσχεση: περιέχουσα, σύγκλητος: καλουμένη, κειμήλιο: συγκειμένων, σκόπιμος: σκεπτέον, άρχοντας: ἀρχῆς, άφαντος: φανερόν, ρητό: λέγομεν, άφιξη: ἱκανόν.

5 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - Άγνωστο Γ1. Λοιπόν τίποτα δεν αποκαλύπτεται και από κάποιους μετοίκους και ακολούθους σχετικά με τις Ερμές, όμως κάποιες περικοπές άλλων αγαλμάτων οι οποίες έχουν γίνει πιο πριν από τους νεώτερους με παιχνίδια και υπό την επήρεια του κρασιού και παράλληλα ότι τάχα οι μυστικές τελετές γίνονται στα σπίτια εξαιτίας της αλαζονείας. Γι αυτά και τον Αλκιβιάδη κατηγορούσαν. Λαμβάνοντας ως αφορμή αυτά όσοι δυσανασχετούσαν με τον Αλκιβιάδη ιδιαίτερα, επειδή τους εμπόδιζε να προΐστανται του δημοκρατικού πολιτεύματος με ασφάλεια και θεωρώντας (επειδή θεωρούσαν) ότι, αν τον εξορίσουν, θα είναι πρώτοι, μεγαλοποιούσαν και φώναζαν ότι κατά τη γνώμη τους έγιναν και οι μυστικές τελετές και η περικοπή των Ερμών για την κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος και ότι τίποτα δεν ήταν δικό τους (δεν είχαν καθόλου συμμετοχή) επειδή δεν έγινε με τη συμμετοχή εκείνου (επειδή δεν το διέπραξαν μαζί μ εκείνον), παρουσιάζοντας καταληκτικά ως αποδείξεις την άλλη παράνομη δράση του στις ενασχολήσεις στον ιδιωτικό βίο. Γ2. τινων: τινά ὕβρει: ὕβριν ὄντι: οὖσιν μάλιστα: μάλα ἐπῃτιῶντο: ἐπαιτιῶ ὑπολαμβάνοντες: ὑποληφθεῖσι ἐξελάσειαν: ἐξελῷεν ἐβόων: βοᾶν εἴη: ἔσται ἐπράχθη: πεπράχθω Γ3α. περί τῶν Ἑρμῶν: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός της αναφοράς από το μηνύεται ὑπό νεωτέρων: εμπρόθετος προσδιορισμός ποιητικού αιτίου στο γεγενημέναι τὰ μυστήρια: υποκείμενο στο ποιεῖται, υπάρχει αττική σύνταξη τὸν Ἀλκιβιάδην: άμεσο αντικείμενο στο ἐπῃτιῶντο δήμου: ετερόπτωτος προσδιορισμός, γενική αντικειμενική στο καταλύσει αὐτοῦ: ετερόπτωτος προσδιορισμός, γενική υποκειμενική από το παρανομίαν

6 ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ : - Γ3β. Ο υποθετικός λόγος είναι: εἰ ἐξελάσειαν (υπόθεση) - ἂν εἶναι (απόδοση): πρόκειται για εξαρτημένο υποθετικό λόγο. Στην υπόθεση υπάρχει ευκτική και στην απόδοση δυνητικό απαρέμφατο που ισοδυναμεί με δυνητική ευκτική. Ο υποθετικός λόγος δηλώνει την απλή σκέψη του λέγοντος. ΧΟΛΙΟ Τα θέματα στα Αρχαία Ελληνικά ήταν αρκετά απαιτητικά. Το γνωστό ήταν για μαθητές καλά προετοιμασμένους. Οι ερμηνευτικές ερωτήσεις, χωρίς να βρίσκονται έξω από τις διδακτικές προσεγγίσεις των συγκεκριμένων αποσπασμάτων, απαιτούσαν προσεχτική και ενδελεχή επεξεργασία προκειμένου να είναι οι απαντήσεις ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες. Το άγνωστο κείμενο στο μεγαλύτερο μέρος του ήταν προσπελάσιμο από ένα μαθητή που έχει αποκτήσει εξοικείωση. Δυσκολία ωστόσο είχε στο τέλος του. Αυξημένης δυσκολίας ήταν και η Γ3β. παρατήρηση, ενώ η Γ3α. βοήθησε αρκετά τους μαθητές. Η γραμματική παρατήρηση μπορούμε να πούμε ότι είχε μόνο μια παγίδα στο ρήμα ἐξελάσειαν που σχηματίζει μέλλοντα συνηρημένο κατά τα σε άω ρήματα. Τα θέμαηα επιμελήθηκε η θιλολογική ομάδα ηων θρονηιζηηρίων «-» : Αλεξανδποπούλος Ναηάζα Αλεπηά Μαπία Απιζηειδοπούλος Λίνα Κοπανιηζάνορ Μισάληρ Παπαδοπούλος ίλια Ράηηα Κωνζηανηίνα Ροζή Κςπιακή Χολέβα Ελένη Ψαπάκη Ζέθη

Σχετικά έγγραφα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Επειδή βλέπουμε ότι κάθε πόλη-κράτος είναι ένα είδος κοινότητας και ότι κάθε κοινότητα έχει συσταθεί για την επίτευξη κάποιου αγαθού (πράγματι