Όργανα και συσκευές εργαστηρίου Χημείας

Transcript

1 Όργανα και συσκευές εργαστηρίου Χημείας Τα βασικά όργανα και συσκευές ενός εργαστηρίου Χημείας, τα οποία απαιτούνται για τις εργαστηριακές δραστηριότητες του παρόντος φύλλου εργασίας, είναι τα ακόλουθα: Σπάτουλες Ύαλοι ωρολογίου Είναι μακρόστενα μεταλλικά ή πλαστικά ελάσματα μήκους cm, με άκρες διαμορφωμένες σε διάφορα σχήματα. Κατασκευάζονται από ανοξείδωτο ατσάλι, καθαρό νικέλιο ή πολυπροπυλένιο και χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά, διαχωρισμό, ανάμιξη κτλ, στερεών χημικών ουσιών σε μικρές ποσότητες. Είναι ελαφρά κοίλοι δίσκοι από κοινό γυαλί ή γυαλί τύπου Pyrex ή από πλασικό (πολυπροπυλένιο, Teflon) με επίπεδη βάση και λειασμένη επιφάνεια. Χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση χημικών ουσιών και την ανάμιξή τους ή τη μεταφορά τους προς ζύγιση, μετάγγιση κτλ. Ύαλοι ωρολογίου υπάρχουν με τις ακόλουθες διαμέτρους: 50mm, 60mm, 80mm, 100mm και 150mm. Ηλεκτρονικός ζυγός Ζυγός ο οποίος παρέχει αυτόματα τη ψηφιακή ένδειξη της μάζας ενός αντικειμένου. Σύνηθες εύρος μετρήσεων είναι από 0 έως 1000g με ευαισθησία 0,01g. Είναι δυνατή, επίσης, η λειτουργία αφαίρεσης της τιμής του απόβαρου καθώς και η σύνδεσή του με υπολογιστή για την επεξεργασία των μετρήσεων. Τροφοδοτείται με εσωτερική μπαταρία ή με εξωτερικό μετασχηματιστή. 1

2 Υδροβολέας πλαστικός Είναι εύκαμπτη πλαστική φιάλη πολυαιθυλενίου, χωρητικότητας συνήθως 150, 250 ή 500mL, με βιδωτό πώμα με οπή. Από την οπή διέρχεται καμπυλωμένος πλαστικός σωλήνας διαμέτρου περίπου 0,5cm, που καταλήγει σε ακροφύσιο το οποίο είναι αφαιρούμενο. Χρησιμοποιείται για τη μετάγγιση διαλυτών (π.χ. νερού) ή διαλυμάτων, όταν δεν απαιτείται μεγάλη ποσοτική ακρίβεια ή για την πλύση γυάλινων σκευών με διάφορους διαλύτες. Ποτήρια ζέσεως Γενικής χρήσης ποτήρια, από κοινό γυαλί ή γυαλί τύπου Pyrex ή σε ανθεκτικά πλαστικά πολυμεθυλοπεντένιο (PMP) και πολυπροπυλένιο (PP), που χρησιμεύουν σε συνήθεις χημικές εργασίες όπως στη λήψη, διατήρηση και μεταφορά ορισμένου όγκου υγρού, κτλ. Διατίθενται με τις ακόλουθες συνήθως χωρητικότητες: 50mL, 100mL, 250mL, 400mL, 600mL και 1000mL. Δοκιμαστικοί σωλήνες Γενικής χρήσης γυάλινοι δοκιμαστικοί σωλήνες, από κοινό γυαλί ή γυαλί Pyrex για υψηλές θερμοκρασίες, που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση και παρακολούθηση πειραμάτων με μικρές ποσότητες χημικών ουσιών. Στο σχολικό εργαστήριο συναντώνται διάφοροι δοκιμαστικοί σωλήνες με τις ακόλουθες συνήθως διαμέτρους: 12mm και 18mm. 2

3 Ογκομετρικοί κύλινδροι Κωνικές φιάλες Είναι όργανα για τη μέτρηση του όγκου διαφόρων υγρών/ διαλυμάτων. Έχουν κυλινδρικό σχήμα με βάση γυάλινη ή πλαστική σε εξαγωνικό σχήμα ώστε να μην κυλούν όταν δεν είναι όρθιοι. Διαθέτουν χείλος εκροής και πάνω στον κύλινδρο υπάρχουν χαραγμένες οριζόντιες ενδείξεις του όγκου που περιέχουν. Ογκομετρικοί κύλινδροι συναντώνται από γυαλί τύπου Pyrex ή από πλαστικό (PE, PP, PMP), με τις εξής συνήθως χωρητικότητες: 10mL, 25mL, 50mL, 100mL, 250mL και 1000mL. Κωνικές φιάλες, οι οποίες φέρουν οριζόντιες χαραγές, παρέχοντας έτσι ένδειξη του όγκου του περιεχόμενου υγρού. Είναι από τα κυριότερα όργανα για εκτέλεση ογκομετρήσεων, η λήψη όμως συγκεκριμένου όγκου υγρού έχει πολύ μικρή ακρίβεια. Διατίθενται οι ακόλουθες αριθμημένες κωνικές φιάλες όγκου: 50mL, 100mL, 250mL, 500mL και 1000mL Σιφώνια μέτρησης Είναι όργανα ακριβείας που χρησιμεύουν για τη μετάγγιση ποσοτήτων υγρών με ακρίβεια. Αποτελούνται από σωλήνα με λεπτό στόμιο, που φέρει οριζόντιες χαραγές ενδείξεις του όγκου που περιέχουν, με την τιμή μηδέν στο άνω άκρο της κλίμακας.\η πλήρωσή τους πραγματοποιείται με τον πληρωτή σιφωνίων (πουάρ τριών βαλβίδων). Είναι κατασκευασμένα από απλό γυαλί ή γυαλί Pyrex. Συνήθως υπάρχουν σιφώνια των παρακάτω χωρητικοτήτων: 1ml, 2mL, 5mL, 10mL, 25mL και 50mL. 3

4 Πληρωτής σιφωνίων (πουάρ τριών βαλβίδων) Προχοΐδες με στρόφιγγα Πεχαμετρικό χαρτί Προσαρμόζεται στο επάνω άκρο των σιφωνίων πληρώσεως και χρησιμοποιείται για την αναρρόφηση και απόθεση διαφόρων υγρών, οξέων, επικίνδυνων διαλυμάτων κτλ. Η άντληση πραγματοποιείται με την πίεση σφαίρας από ανθεκτικό καουτσούκ, διαμέτρου περίπου 50mm. Η σφαίρα διαθέτει μια βαλβίδα για την αναρρόφηση του υγρού, μια για την εκροή και μια για την έξοδο του αέρα. Είναι όργανα παροχής ποσοτήτων υγρών με μεγάλη ακρίβεια και χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για ογκομετρήσεις στην ποσοτική ανάλυση. Αποτελούνται από έναν αριθμημένο γυάλινο σωλήνα από γυαλί τύπου Pyrex, με σταθερή διάμετρο σε όλο το μήκος του. Στο κάτω μέρος φέρουν στρόφιγγα γυάλινη ή από Teflon, με την οποία ρυθμίζεται η ροή του υγρού και κατά συνέπεια η μέτρηση του όγκου που εκρέει, με ακρίβεια μιας σταγόνας (0,05mL). Συνήθως υπάρχουν προχοΐδες, βαθμονομημένες με κλίμακα 0,1mL, των παρακάτω χωρητικοτήτων: 10mL, 25mL και 50mL. Είναι σειρά χαρτιών, εμποτισμένων με ειδικούς δείκτες, τα οποία παρέχουν σχεδόν άμεση και κατά προσέγγιση ένδειξη του ph, ανάλογα με την απόχρωση που αποκτούν, μόλις εμβαπτιστούν στο προς μέτρηση διάλυμα. Ο προσδιορισμός του ph πραγματοποιείται με σύγκριση της απόχρωσης του χαρτιού με το χρωματολόγιο αναφοράς που βρίσκεται πάνω στο κουτί συσκευασίας του πεχαμετρικού χαρτιού και είναι βαθμονομημένο σε κλίμακα από 0 έως 14. Υπάρχουν πεχαμετρικά χαρτιά που ανιχνεύουν άλλα ευρύτερη και άλλα περιορισμένη κλίμακα τιμών ph. 4

5 Ψηφιακό πεχάμετρο Φορητό ή επιτραπέζιο όργανο που παρέχει άμεση ψηφιακή ένδειξη του ph στην περιοχή 0 έως 14 με ακρίβεια 0,01pH. Διαθέτει χειροκίνητη ή αυτόματη αντιστάθμιση θερμοκρασίας από -100 o C έως +100 o C και συνοδεύεται από το ηλεκτρόδιο μέτρησης, τη θήκη του ηλεκτροδίου και ρυθμιστικά διαλύματα καθορισμένου ph για τη βαθμονόμησή του. Το όργανο μπορεί, επιπλέον, να διαθέτει δυνατότητα μέτρησης τάσης και θερμοκρασίας. Φασματοφωτόμετρο Όργανο για τη μέτρηση της οπτικής πυκνότητας και διαπερατότητας απορροφητικότητας διαλυμάτων στο συνεχές ορατό φάσμα μήκους κύματος nm. Η φωτεινή ακτινοβολία προέρχεται από λυχνία βολφραμίου και αναλύεται με τη βοήθεια περιθλαστικού μονοχρωμάτορα σε μονοχρωματική ακτινοβολία, με εύρος μικρότερο των 5nm. Η δέσμη διέρχεται μέσα από ειδική κυψέλη που περιέχει δείγμα του διαλύματος και η έντασή της καταγράφεται από φωτοδίοδο. Το όργανο παρέχει ψηφιακή ένδειξη της απορρόφησης και της διαπερατότητας. Συνδεόμενο σε καταγραφικό ή υπολογιστή, παρέχει το φάσμα απορρόφησης του διαλύματος. ΠΗΓΗ: Κατάλογος Οργάνων και Συσκευών Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών, ΥΠΑΙΘ ΟΕΔΒ, Αθήνα 5