ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. Γεφυρώνοντας το χάσμα αμοιβών ανάμεσα στα φύλα. Διεθνής Συνεργασία: Κύπρος, Ελλάδα, Πορτογαλία

Transcript

1 Νοέμβριος 016 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Γεφυρώνοντας το χάσμα αμοιβών ανάμεσα στα φύλα. Διεθνής Συνεργασία: Κύπρος, Ελλάδα, Πορτογαλία No.4 Διαβάστε στο δελτίο: Καλωσορίσατε στο τελευταίο ενημερωτικό δελτίο του προγράμματος! Διεθνές Συνέδριο 1 Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης: Συγκριτική αναλυτική έκθεση Ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας Στρατηγικές μείωσης του χάσματος Η ενσωμάτωση του χάσματος αμοιβών στον κοινωνικό διάλογο Το χάσμα αμοιβών στα ξενοδοχεία της Κύπρου Εκστρατεία ευαισθητοποίησης του κοινού Διάσκεψη τύπου για το κλείσιμο του προγράμματος Ποιες και ποιοι είμαστε Το παρόν δελτίο έχει δημοσιευθεί με την οικονομική υποστήριξη του προγράμματος PROGRESS της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το περιεχόμενο της παρούσας δημοσίευ σης είναι εξολοκλήρου ευθύνη του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) και δεν αντικατοπτρίζει τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συγχρηματοδοτούμενο από το πρόγραμμα PROGRESS της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σας καλωσορίζουμε στο τέταρτο και τελευταίο ενημερωτικό δελτίο του προγράμματος Γεφυρώνοντας το χάσμα αμοιβών. Διεθνής Συνεργασία: Κύπρος, Ελλάδα, Πορτογαλία! Το έργο ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 014 και ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 016. Βασικός στόχος του έργου ήταν να συνεισφέρει στη μείωση του χάσματος αμιοβών μεταξύ γυναικών και ανδρών μέσω της συνεργασίας οργανισμών από την Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Το δελτίο περιλαμβάνει ένα σύντομο απολογισμό των κυριότερων δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων ζωής του έργου. ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Χάσμα αμοιβών στην ΕΕ στην περίοδο της οικονομικής κρίσης Μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις που έγιναν στο πλαίσιο του έργου ήταν το διεθνές συνέδριο με αντικείμενο το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην περίοδο της οικονομικής κρίσης. Το συνέδριο διοργανώθηκε από το συντονιστή του έργου, το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου ΙΝΕΚ-ΠΕΟ. Πραγματοποιήθηκε στις 3 Ιουνίου 016 στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία. Το συνέδριο ασχολήθηκε με τις συνέπειες που είχε στο χάσμα αμοιβών η οικονομική κρίση και τα μέτρα λιτότητας, δίνοντας έμφαση στις χώρες της βόρειας Ευρώπης, οι οποίες χτυπήθηκαν ιδιαίτερα από την κρίση. Οι ομιλητές/τριες του συνεδρίου και οι συμμετέχοντες/ ουσες, περιλάμβαναν αναγνωρισμένους/ες ερευνητές/τριες, ακαδημαϊκούς και ειδικούς στα θέματα ισότητας, καθώς και εκπροσώπους αρμόδιων φορέων. Το συνέδριο άνοιξε ο Πάμπης Κυρίτσης, πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ και Γ.Γ. της ΠΕΟ ακολουθούμενος από τον Γεώργιο Μαρκοπουλιώτη, επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο. Η πρώτη βασική παρουσίαση δόθηκε από την καθηγήτρια Francesca Bettio (Πανεπιστήμιο Σιέννας, Ιταλία), η οποία είναι ακαδημαϊκός και παρουσίασε σημαντικό έργο στην ίση αμοιβή. H Bettio επικεντρώθηκε στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης όχι μόνο στο χάσμα αμοιβών αλλά συνολικότερα στο χάσμα των απολαβών των φύλων ευρύτερα. Η δεύτερη βασική ομιλήτρια ήταν η καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη (Πάντειον Πανεπιστήμιο, Αθήνα), η οποία μίλησε για το χάσμα αμοιβών στο πλαίσιο της κρίσης και της λιτότητας στις χώρες της νότιας Ευρώπης. EU -1-

2 Ενημερωτικό Δελτίο No.4 Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης στο χάσμα αμοιβών: Συγκριτική Αναλυτική Έκθεση για την Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία Το συνέδριο περιλάμβανε και κάποιες παρουσιάσεις, οι οποίες προέκυψαν από δραστηριότητες του συγκεκριμένου έργου. Αναφορικά με την πρώτη σύνοδο του συνεδρίου, δύο από τις παρουσιάσεις που έλαβαν χώρα αφορούσαν στα αποτελέσματα της συγκριτικής μελέτης με θέμα τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στο χάσμα αμοιβών στην Κύπρο την Ελλάδα και την Πορτογαλία, μελέτη η οποία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου. Συγκεκριμένα, η κα Μαρία Λιάπη (ΔΙΟΤΙΜΑ, Ελλάδα) και ο κ. Ηλίας Ιωακείμογλου (επιστημονικής συνεργάτης ΙΝΕΚ-ΠΕΟ, Κύπρος) παρουσίασαν τα κύρια ευρήματα της συγκριτικής έκθεσης, τα οποία είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του προγράμματος ( Ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας Το έργο έδωσε έμφαση στην υποτίμηση της εργασίας των γυναικών θεωρώντας την ένα από τους καθοριστικούς παράγοντες της ανισομισθίας των φύλων. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε η δεύτερη σύνοδος του συνεδρίου να αφιερωθεί στην αρχή της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας. Η βασική ομιλήτρια ήταν η κα Albertina Jordao, επικεφαλής του παρατηρητήριου ισότητας των φύλων στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) στο παράρτημα της Λισαβόνας. Για να εντοπιστεί εάν υπάρχει ανισότητα στην αμοιβή για εργασία ίσης αξίας, χρειάζεται καταρχήν να εξακριβωθεί ποια επαγγέλματα και εργασίες έχουν ίση αξία, παρότι είναι διαφορετικές εργασίες. Στο πλαίσιο αυτό, η κα Jordao παρουσίασε τις κύριες μεθόδους και εργαλεία που υπάρχουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση και τη σύγκριση διαφορετικών επαγγελμάτων. Η παρουσίαση βρίσκεται στην ιστοσελίδα του προγράμματος ( Οι επόμενοι δύο ομιλητές, Δρ. Λουκάς Αντωνίου (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) και κ. Γιώργος Κρητικίδης (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ) αναφέρθηκαν σε ένα συγκεκριμένο Εργαλείο Αξιολόγησης Επαγγελμάτων που στοχεύει στην αξιολόγηση των επαγγελμάτων με τη χρήση συγκεκριμένων κριτηρίων ώστε η αξιολόγηση να είναι απαλλαγμένη από προκαταλήψεις που συνδέονται με το φύλο κατά τη διαδικασία καθορισμού των αμοιβών. Το εργαλείο διαμορφώθηκε αρχικά στην Πορτογαλία κάτω από το έργο Επαναξιολογώντας την εργασία με σκοπό την προώθηση της ισότητας, το οποίο έλαβε χώρα στο πλαίσιο του προγράμματος EQUAL Community Initiative. Σε εκείνο το στάδιο, το Εργαλείο εφαρμόστηκε από μία τριμερή συνεργασία αποτελούμενη από συνδικάτα εργαζομένων, οργανώσεις εργοδοτών και κυβερνητικά όργανα, καθώς και από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας και άλλους φορείς. Μεταξύ των οργανώσεων ήταν και η Συνομοσπονδία Πορτογάλων Εργαζομένων CGTP IN, η οποία είναι επίσης συνεργαζόμενος οργανισμός στο παρόν πρόγραμμα. Δεδομένης λοιπόν της εμπειρίας της CGTP-IN, μέλη της επιστημονικής ομάδας του προγράμματός μας από την Κύπρο και την Ελλάδα έτυχαν εκπαιδευτικής κατάρτισης στην Πορτογαλία από μέλη της CGTP-IN και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, με σκοπό να εφαρμόσουν πιλοτικά το Εργαλείο Αξιολόγησης Επαγγελμάτων στην ξενοδοχειακή βιομηχανία των χωρών τους. Στο πλαίσιο αυτό, τα κύρια ευρήματα της πιλοτικής εφαρμογής του Εργαλείου Αξιολόγησης Επαγγελμάτων στην ξενοδοχειακή βιομηχανία της Κύπρου και της Ελλάδας παρουσιάστηκαν στο συνέδριο από τον Δρ. Αντωνίου και κ. Κρητικίδη, αντίστοιχα. Περισσότερες πληροφορίες για την εφαρμογή του εργαλείο βρίσκονται στην ιστοσελίδα του προγράμματος, όπου έχουν αναρτηθεί οι εν λόγω παρουσιάσεις καθώς και η έκθεση για την πιλοτική εφαρμογή του εργαλείου στην ξενοδοχειακή βιομηχανία στην Κύπρο και την Ελλάδα. Στρατηγικές μείωσης του χάσματος Το διεθνές συνέδριο περιλάμβανε μια τρίτη σύνοδο, η οποία ασχολήθηκε με πρακτικά ζητήματα γύρω από τους τρόπους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χάσματος αμοιβών. Πρώτη ομιλήτρια της συνόδου ήταν η κα Άννα Πηλαβάκη από την Επιτροπή Ισότητας στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Εκπαίδευση της Κύπρου, Επιτροπή η οποία συμμετέχει στο πρόγραμμά μας ως συνεργαζόμενος οργανισμός. Η κα Πηλαβάκη ανέλυσε το θεσμικό και νομικό πλαίσιο του χάσματος αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Ε.Ε. Η δεύτερη ομιλήτρια ήταν η κα Ανθούλα Παπαδοπούλου (επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΙΣΑ Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό). Η κα Παπαδοπούλου αναφέρθηκε στο ρόλο των ΜΚΟ σε σχέση με την ίση αμοιβή, δίνοντας έμφαση στην ευάλωτη ομάδα των μεταναστριών. Η τελευταία ομιλήτρια ήταν η Μαρίνα Κούκου (επικεφαλής του Γραφείο Γυναικών της ΠΕΟ, Κύπρος) υπογράμμισε τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου στην προώθηση της ισότητα των αμοιβών. Η κα Κούκου αναφέρθηκε στη συλλογική διαπραγμάτευση ως βασικό εργαλείο για τη ρύθμιση και τον καθορισμό των όρων απασχόλησης. For more information, the reader may refer to the project s web page GPG where the re- --

3 Η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΑΜΟΙΒΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ Εκπαιδεύοντας τους κοινωνικούς εταίρους στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία Ένας από τους σκοπούς του προγράμματος ήταν να προωθήσει την ενσωμάτωση της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας στον κοινωνικό διάλογο και τη συλλογική διαπραγμάτευση. Για το σκοπό αυτό, η επιστημονική ομάδα με επικεφαλής της δράσης τη ΔΙΟΤΙΜΑ, πραγματοποίησε τριήμερο σεμινάριο απευθυνόμενο προς τους εργοδότες/τριες, συνδικαλιστές/τριες και κυβερνητικές οργανώσεις στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Το σεμινάριο είχε στόχο να εκπαιδεύσει τους κοινωνικούς εταίρους στην ενσωμάτωση της ίσης αμοιβής στον κοινωνικό διάλογο. Περιλάμβανε μαθήματα σχετικά με βασικούς ορισμούς αναφορικά με το κοινωνικό φύλο και την ισότητα στην αμοιβή, παρουσιάσεις στατιστικών δεδομένων και ερευνητικής δουλειάς που έγινε σχετικά με το χάσμα. Ταυτόχρονα, εισήγαγε τους συμμετέχοντες στο θεσμικό και νομικό πλαίσιο κάθε χώρας. Το σεμινάριο περιλάμβανε επίσης διαλέξεις και διαδραστικές ασκήσεις αναφορικά με την έννοια της ενσωμάτωσης της ίσης αμοιβής στον κοινωνικό διάλογο και στρατηγικές για την πρακτική εφαρμογή της. Εκπαιδευτικά εγχειρίδια Η ΔΙΟΤΙΜΑ, ως ο επικεφαλής οργανισμός της συγκεκριμένης δράσης, διαμόρφωσε επίσης δύο εκπαιδευτικά εγχειρίδια: ένα με θέμα την ενσωμάτωση του χάσματος αμοιβών στον κοινωνικό διάλογο και ένα με αντικείμενο τη συλλογική διαπραγμάτευση και το χάσμα αμοιβών. Τα εγχειρίδια θα αναρτηθούν προσεχώς στην ιστοσελίδα του προγράμματος. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας: GPG/ Τα εκπαιδευτικά σεμινάρια στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΑΜΟΙΒΩΝ ΣΤΑ ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ Στις δραστηριότητες του προγράμματος συμπεριλήφθηκε η διεξαγωγή έρευνας με αντικείμενο το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην ξενοδοχειακή βιομηχανία της Κύπρου, έρευνα η οποία ανέλυσε τους καθοριστικούς παράγοντες του χάσματος στα κυπριακά ξενοδοχεία. Σε επίπεδο μεθοδολογίας, η έρευνα στηρίχθηκε σε στατιστική ανάλυση δεδομένων, βιβλιογραφική έρευνα καθώς και στη διεξαγωγή έρευνας πεδίου. Διαμορφώθηκε ειδικό ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε μέσω συνεντεύξεων με εργαζόμενους στα ξενοδοχεία της Κύπρου. Η μελέτη δημοσιεύθηκε από το ΙΝΕΚ-ΠΕΟ και είναι προσβάσιμη, χωρίς χρέωση, στην ιστοσελίδα του προγράμματος. Το ΙΝΕΚ-ΠΕΟ δημοσίευσε ταυτόχρονα ένα βιβλιαράκι στο οποίο συνοψίζονται τα βασικότερα αποτελέσματα της έρευνας και το οποίο έχει επίσης αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του προγράμματος.

4 ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Αποσκοπώντας στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε σχέση με το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, η οποία επιχείρησε να ενημερώσει το κοινό για την ύπαρξη των μισθολογικών ανισοτήτων και να προωθήσει τη σημασία της ισότητας στην αμοιβή. Στο πλαίσιο αυτό, από τα σημαντικότερα υλικά που παράχθηκαν από το πρόγραμμα ήταν το τηλεοπτικό σποτ Ας γεφυρώσουμε το χάσμα: είναι ζωτικής σημασίας!. Το σποτ μεταδόθηκε από κάποια τηλεοπτικά κανάλια και αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, το twitter και το YouTube. Είναι επίσης αναρτημένο στην ιστοσελίδα του προγράμματος στην Αγγλική, την Ελληνική και την Πορτογαλική γλώσσα. Επιπλέον, στο πλαίσιο της εκστρατείας, η επιστημονική ομάδα ετοίμασε έντυπο υλικό με αντικείμενο την ισότητα αμοιβών στις τρεις γλώσσες με γενικό σύνθημα «Ίση εργασία ίση αμοιβή». Το υλικό αποτελούνταν από μία αφίσα, ένα σελιδοδείκτη, ένα φυλλάδιο και ένα αυτοκόλλητο, τα οποία διαμοιράστηκαν σε δημόσιους χώρους και χώρους εργασίας. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας:

5 Newsletter No.3 ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε επισήμως στις 31 Οκτωβρίου 016 με διάσκεψη τύπου. Η διάσκεψη έγινε στη Λευκωσία και διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου ΙΝΕΚ-ΠΕΟ που ήταν και ο συντονιστής του έργου. Στη διάσκεψη παρουσιάστηκαν συνοπτικά οι κύριες δραστηριότητες και τα παραδοτέα του προγράμματος. Ποιες και ποιοι είμαστε Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας μεταξύ τριών χωρών, της Κύπρου, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας. Για την υλοποίησή του συνεργάζονται οι πιο κάτω οργανισμοί: Συντονιστής: Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ), Κύπρος. Συντεχνία Υπαλλήλων Δημόσιων Κέντρων και Ξενοδοχείων (ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ), Κύπρος. ΔΙΟΤΙΜΑ. Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών, Ελλάδα. Ινστιτούτο Εργασίας Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ), Ελλάδα. Γενική Συνομοσπονδία Πορτογάλων Εργαζομένων (CGTP IN), Πορτογαλία. Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κύπρος. Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) Σιμωνίδου 14 ΕΤΚΑ-ΠΕΟ, 1045 Λευκωσία - Κύπρος Τηλ Φαξ: Cyprus Ευαγγελία Σουμέλη inek.eiro@inek.org.cy ΔΙΟΤΙΜΑ. Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών Νίκης 4 Αθήνα Ελλάδα Τηλ Φαξ: Μαρία Λιάπη diotima@otenet.gr Γενική Συνομοσπονδία Πορτογάλων Εργαζομένων (CGTP IN) Rua Vitor Cordon, Λισσαβώνα, Πορτογαλία Τηλ Maria de Fatima Marques Messias Fatima.messias@cgtp.pt Συντεχνία Υπαλλήλων Δημόσιων Κέντρων και Ξενοδοχείων (ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ) ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ Αρχέρμου 9, 1045 Λευκωσία-Κύπρος Τηλ Φαξ: Υπεύθυνος επικοινωνίας: Ελευθέριος Γεωργιάδης syxka@peo.org.cy Ινστιτούτο Εργασίας Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΙΝΕ- ΓΣΕΕ) Εμ. Μπενάκη, Αθήνα Ελλάδα Τηλ Φαξ: Ζωή Σινογιώργου zsinog@inegsee.gr Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Εκπαίδευση Κλήμεντος Λευκωσία Κύπρος Τηλ Φαξ: Άννα Πηλαβάκη pilavaki@cytanet.com.cy -5-