ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2016/2063(INI)

Transcript

1 Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 2016/2063(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2015 (2016/2063(INI)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Συντάκτης γνωμοδότησης: Ramon Tremosa i Balcells PR\ doc PE v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία

2 PR_INI_ReportsOtherInst ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 PE v /2 PR\ doc

3 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2015 (2016/2063(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2015, έχοντας υπόψη το άρθρο 284 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και ιδίως το άρθρο 15, έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 1 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A8-0000/2016), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις τελευταίες εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής, η πραγματική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να είναι μέτρια 1,6 % το 2016 και 1,8 % το 2017, έναντι 1,7 % το 2015 B. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, η ανεργία στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να υποχωρήσει ελαφρά, από 10,9 % στα τέλη του 2015 σε 9,9 % στα τέλη του 2017 λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαφορές μεταξύ των ποσοστών ανεργίας των κρατών μελών εξακολούθησαν να διευρύνονται το 2015, με τα σχετικά ποσοστά να κυμαίνονται από 4,6 % στη Γερμανία έως 24,9 % στην Ελλάδα Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, το δημόσιο έλλειμμα στη ζώνη του ευρώ θα μειωθεί σταδιακά από 2,1 % το 2015 σε 1,9 % το 2016 και σε 1,6 % το 2017, ενώ ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ προβλέπεται επίσης να μειωθεί για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης, παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν τέσσερις χώρες που συμμετέχουν στη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος: η Γαλλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, η ζώνη του ευρώ θα συνεχίσει να εμφανίζει πλεόνασμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών, που ανέρχεται σε περίπου 3 % του ΑΕΠ E. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την πρόβλεψη της ΕΚΤ τον Μάρτιο του 2016, το μέσο ποσοστό πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ, αφού κατέγραψε μηδενική αύξηση κατά τη διάρκεια του έτους 2015, θα παραμείνει κοντά στο επίπεδο αυτό το 2016 (0,2 %) και θα φθάσει το 1,2 % το 2017 ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος όσον αφορά τον πληθωρισμό είναι ολοένα πιο δύσκολο να επιτευχθεί λόγω της παγίωσης των δημογραφικών τάσεων και πλήρους αντίκτυπου της παγκοσμιοποίησης του εμπορίου σε μια ευρωπαϊκή κοινωνία με υψηλή ανεργία PR\ doc 3/3 PE v01-00

4 Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 η ΕΚΤ έθεσε σε εφαρμογή ένα διευρυμένο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) ύψους 1.1 τρισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αναμένεται να διαρκέσει αρχικά έως τον Σεπτεμβρίου 2016 H. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα αυτό έχει έκτοτε αναβαθμιστεί, με την αγορά περιουσιακών στοιχείων να αναμένεται να διαρκέσει έως τον Μάρτιο του 2017, για συνολικό ποσό το οποίο θα ανέρχεται περίπου 1.7 τρισεκατομμύρια ευρώ, και τον κατάλογο των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων να έχει διευρυνθεί, ώστε να συμπεριλαμβάνει τα εταιρικά ομόλογα Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΚΤ αγόρασε μόλις εκατ. ευρώ διασφαλισμένα χρεώγραφα (ABS) από την έναρξη του προγράμματος αγοράς Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΚΤ χαλάρωσε περαιτέρω την νομισματική της πολιτική μειώνοντας τα βασικά της επιτόκια παρέμβασης σε πρωτοφανή επίπεδα, με τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης (MRO) και τη διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων να ανέρχονται από 0 και 0,40 % αντίστοιχα έως τα τέλη του Μαρτίου τονίζει ότι η ζώνη του ευρώ εξακολουθεί να πάσχει από υψηλό ποσοστό ανεργίας και υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό και ότι, επιπλέον, η ζώνη του ευρώ βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πολύ χαμηλό επίπεδο αύξησης της παραγωγικότητας, που οφείλεται στην έλλειψη επενδύσεων από τότε που ξεκίνησε η κρίση σημειώνει ότι το υψηλό επίπεδο του δημόσιου χρέους και ο τεράστιος αριθμός μη εξυπηρετούμενων δανείων στον τραπεζικό τομέα σε ορισμένα κράτη μέλη εξακολουθούν να κατακερματίζουν την χρηματοπιστωτική αγορά της ζώνης του ευρώ, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό το περιθώριο ελιγμών για την υποστήριξη των πιο ευάλωτων οικονομιών 2. αναγνωρίζει ότι, αντιμέτωπη με αυτό το ιδιαίτερα περίπλοκο περιβάλλον και τους κινδύνους μιας παρατεταμένης περιόδου χαμηλού πληθωρισμού, η ΕΚΤ ενήργησε στο πλαίσιο της εντολής της με τη έγκριση έκτακτων μέτρων για την άνοδο του πληθωρισμούς και πάλι στο μεσοπρόθεσμο στόχο του 2 % σημειώνει ότι, από τότε που δρομολογήθηκε η εφαρμογή του APP τον Μάρτιο του 2015, και λόγω των στοχοθετημένων μακροπρόθεσμων πράξεων αναχρηματοδότησης (Targeted Longer- Term Refinancing Operations -TLTRO) των προγραμμάτων για την πραγματική οικονομία, οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες βελτιώθηκαν, γεγονός το οποίο προώθησε την ανάκαμψη της χορήγησης δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ 3. πιστεύει ότι η εφαρμογή APP θα είχε έτι μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή οικονομία εάν υπήρχε υψηλότερο μερίδιο αγοράς ομολόγων της ΕΤΕπ, ιδίως σχετικά με τα ΔΕΔ-Μ και ΔΕΔ-Ε (έργα με αποδεδειγμένη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία από κοινωνική και οικονομική άποψη), και τιτλοποιημένα δάνεια για τις ΜΜΕ, ή εάν η ΕΚΤ μπορούσε να αγοράζει δημόσιο χρέος των κρατών μελών που θα συνδέονταν άμεσα με τις επενδύσεις και τις ερευνητικές δαπάνες στις δευτερογενείς αγορές πιστεύει ότι, προκειμένου να καθορίσουν την επιλεξιμότητα των περιουσιακών στοιχείων για το δημόσιο χρέος όσον αφορά το APP, το Ευρωσύστημα θα πρέπει να εφαρμόζει μια συμπληρωματική αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας επιπλέον εκείνων που ανατίθενται από ιδιωτικούς φορείς 4. συμφωνεί με τον Πρόεδρο της ΕΚΤ, κ. Mario Draghi, ότι η ενιαία νομισματική PE v /4 PR\ doc

5 πολιτική δεν είναι δυνατό να τονώσει τη συνολική ζήτηση, παρά μόνο εάν συμπληρώνεται από υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές και φιλόδοξα προγράμματα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε επίπεδο κρατών μελών υπενθυμίζει ότι το βασικό όφελος της νομισματικής πολιτικής είναι η διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών, ώστε να εξασφαλίζεται ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον θεωρεί ότι η νομισματική πολιτική δεν είναι το κατάλληλο εργαλείο για την επίλυση των διαρθρωτικών προβλημάτων της ευρωπαϊκής οικονομίας 5. υπογραμμίζει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία και την αγορά εργασίας θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις δημογραφικές τάσεις στην Ευρώπη, προκειμένου να δημιουργήσουν κίνητρα για πιο ισόρροπη δημογραφική δομή που θα καταστήσει ευκολότερη τη διατήρηση ενός στόχου για πληθωρισμό ύψους 2 % 6. επισημαίνει, ωστόσο, ότι, ακόμη και αν οι επιπτώσεις των μη συμβατικών μέτρων ήταν σημαντικές, ο πληθωρισμός δεν αναμένεται να συγκλίνει προς το μεσοπρόθεσμο στόχο του 2 % μέχρι το 2017 σημειώνει ότι η τρέχουσα ανάκαμψη του τραπεζικού δανεισμού και της αγοράς, δεν έχει αποφέρει πλήρως τα αναμενόμενα αποτελέσματα στο υπάρχον επενδυτικό χάσμα στη ζώνη του ευρώ μέχρι σήμερα 7. εκφράζει τη λύπη του για το υφιστάμενο, αν και σταδιακά μειούμενο, χάσμα μεταξύ των ποσοστών χρηματοδότησης που χορηγούνται στις ΜΜΕ και εκείνων που χορηγούνται σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις, μεταξύ των επιτοκίων για μικρά και μεγάλα δάνεια καθώς και μεταξύ των όρων δανεισμού για ΜΜΕ που είναι εγκατεστημένες σε διάφορες χώρες της ζώνης του ευρώ, αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι οι δυνατότητες της νομισματικής πολιτικής στον τομέα αυτό είναι περιορισμένες 8. υπογραμμίζει ότι μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής εξαιρετικά χαμηλών (αρνητικών) επιτοκίων δημιουργεί δυνητικούς κινδύνους για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα και, τελικά, για την οικονομία στο σύνολό της εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η μείωση της κερδοφορίας των τραπεζών θα μειώσει την προθυμία τους να αναπτύξουν δανειοδοτική δραστηριότητα σημειώνει, ιδιαίτερα τις επιπτώσεις όσον αφορά μια τέτοια πολιτική επιτοκίων στις τοπικές και περιφερειακές τράπεζες και ταμιευτήρια, με ελάχιστη χρηματοδότηση από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, και τους κινδύνους στον ασφαλιστικό τομέα 9. κατανοεί το λόγο για τον οποίο έχουν εφαρμοστεί αρνητικά ποσοστά, αλλά εξακολουθεί να ανησυχεί για τις πιθανές συνέπειες της πολιτικής των αρνητικών επιτοκίων για μεμονωμένους αποταμιευτές καθώς και για την οικονομική ισορροπία των συνταξιοδοτικών καθεστώτων θεωρεί ότι λόγω των δημογραφικών εξελίξεων και των πολιτιστικών προτιμήσεων για αποταμίευση, οι αρνητικές αυτές συνέπειες για το εισόδημα μπορεί να συνεπάγονται αύξηση στο ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών, που θα μπορούσε να είναι εις βάρος της εγχώριας ζήτησης στη ζώνη του ευρώ 10. ζητεί από την ΕΚΤ να μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής διαφέρει σε αυτά τα κράτη μέλη με κεντρικούς και συγκεντρωτικούς τραπεζικούς τομείς και σε εκείνα με πολυποίκιλο δίκτυο τοπικών και περιφερειακών τραπεζών 11. ζητεί από την ΕΚΤ να αξιολογήσει προσεκτικά τους κινδύνους μιας μελλοντικής PR\ doc 5/5 PE v01-00

6 επανεμφάνισης των φαινομένων στεγαστικής «φούσκας», λόγω της πολιτικής εξαιρετικά χαμηλών (αρνητικών) επιτοκίων, ιδίως σε μεγάλες πόλεις, και να εκπονήσει για το σκοπό αυτό ειδικές μακροπροληπτικές συστάσεις 12. αναγνωρίζει την ύπαρξη διανεμητικών συνεπειών από τις πολιτικές της ΕΚΤ, οι οποίες μπορεί να θεωρηθούν ότι αυξάνουν τις ανισότητες, αλλά πιστεύει ότι οι πολιτικές της ΕΚΤ είναι οι σωστές πολιτικές για τη μείωση του κόστους της πίστωσης για τους πολίτες και τις ΜΜΕ, και την ενίσχυση της απασχόλησης στη ζώνη του ευρώ 13. σημειώνει ότι η ΕΚΤ μέσω των APP έχει μειώσει τις αποδόσεις των ομολόγων στα περισσότερα κράτη μέλη σε πρωτοφανή επίπεδα προειδοποιεί για τον κίνδυνο υπερβολικά υψηλών αποτιμήσεων στις αγορές ομολόγων, ο οποίος θα ήταν δύσκολο να αντιμετωπισθεί όταν τα επιτόκια αρχίσουν να αυξάνονται και πάλι, ιδίως για τις χώρες που συμμετέχουν στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος ή με υψηλά επίπεδα χρέους 14. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη χρησιμοποιούν την πολιτική εξαιρετικά χαμηλών (αρνητικών) επιτοκίων ως πρόσχημα για την αναβολή της αναγκαίας ενοποιήσεως των πρωτογενών τους δημόσιων ελλειμμάτων, ιδίως σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης 15. εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δημοσίευση των πρακτικών των συνεδριάσεων του Συμβουλίου και την απόφαση κοινοποίησης των συμφωνιών για τα καθαρά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (ANFA) μεταξύ της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών προτρέπει την ΕΚΤ να συνεχίσει τις προσπάθειες της για διαφάνεια ελπίζει ότι, στο εγγύς μέλλον, τα πρακτικά θα συμπεριλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με ποιος προέβη σε κάθε δήλωση 16. υπενθυμίζει ότι η ανεξαρτησία της ΕΚΤ όσον αφορά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής, όπως προβλέπεται στις Συνθήκες, είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη του στόχου της διασφάλισης της σταθερότητας των τιμών καλεί όλες τις κυβερνήσεις να αποφεύγουν δηλώσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση τον ρόλο που διαδραματίζει η ΕΚΤ στο πλαίσιο της εντολής της 17. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. PE v /6 PR\ doc