Κουκουρίκος Παναγιώτης Α.Ε.Μ: 4447

Transcript

1 ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ανάπτυξη Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικτύου για την Αξιολόγηση εργασιών σε JAVA Κουκουρίκος Παναγιώτης Α.Ε.Μ: 4447 Επιβλέπων Καθηγητής: Μήτκας Α. Περικλής Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2005

2 Αν η Εκπαίδευση είναι ένα ανθισμένο μπουκέτο από λουλούδια, τότε η Αξιολόγηση σε όλους τους τομείς της Εκπαίδευσης μοιάζει μ έναν καταπράσινο ανοιξιάτικο κήπο που σφύζει από ζωή 2

3 Πρόλογος Η αξιολόγηση στο χώρο της εκπαίδευσης έχει ταυτιστεί τα τελευταία χρόνια με την διεξαγωγή γραπτών ή και προφορικών εξετάσεων. Η διεκπεραίωση διαφόρων τύπων εργασιών αποτελεί επίσης ένα πρόσθετο κριτήριο αξιολόγησης. Παρά το γεγονός ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι αξιολόγησης και βαθμολόγησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν δίνοντας ικανοποιητικά αποτελέσματα, ο χρόνος που απαιτείται για την αξιολόγηση σε περιπτώσεις μεγάλου αριθμού εξεταζομένων καθώς επίσης και πολυπληθών ακροατηρίων χρίζει ιδιαίτερης προσοχής. Ταυτόχρονα η προσπάθεια για αξιοκρατικές μεθόδους αξιολόγησης αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη συστημάτων αξιολόγησης με τη χρήση νέων τεχνολογιών. Προς την κατεύθυνση αυτή, στην συγκεκριμένη εργασία εξετάζεται η ανάπτυξη μιας Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικτύου για την αξιολόγηση εργασιών σε γλώσσα προγραμματισμού JAVA. Αφορμή για την ανάπτυξη της πλατφόρμας αυτής αποτέλεσε η διδασκαλία του μαθήματος Δομές Δεδομένων στα πλαίσια του νέου προγράμματος σπουδών του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ταυτόχρονη ραγδαία αύξηση των φοιτητών του μαθήματος. Ως εκ τούτου, η ανάθεση εργασιών σε γλώσσα προγραμματισμού JAVA και η αξιολόγηση τους θα ήταν απαγορευτική λόγω του μεγάλου αριθμού εξεταζομένων. Με την ανάπτυξη της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας η διαδικασία αξιολόγησης αυτοματοποιείται και δίνεται η δυνατότητα απλούστευσης της επικοινωνίας ανάμεσα στους εξεταστές και τους εξεταζόμενους. Ταυτόχρονα η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα παρέχει τη δυνατότητα αξιολόγησης σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που αφορούν στο αντικείμενο του μαθήματος. Ακόμη προσφέρει την δυνατότητα προσθήκης νέων θεμάτων τα οποία θα συνδυάζουν ανάπτυξη εργασιών σε JAVA και απάντηση σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, στοιχεία που και τα δύο θα αποτελούν επιλογές των εξεταστών. Πρόκειται για μία προσπάθεια που εντάσσεται στα πλαίσια του eτημμυ και του Συστήματος Ηλεκτρονικών Εξετάσεων (Σ.Η.Ε.), γεγονός που επέβαλε να ακολουθηθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές που είχαν ήδη οριοθετηθεί για το έργο αυτό. Φιλοδοξία του συγγραφέα είναι η εφαρμογή που υλοποιήθηκε να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των εξεταστών και να αναγνωριστεί από τους 3

4 εξεταζόμενους ως ένα πραγματικό βοήθημα για την βαθύτερη κατανόηση των εμπλεκομένων ενοτήτων. 4

5 Ευχαριστίες Από την θέση αυτή θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου σε κάποιους ανθρώπους οι οποίοι συνέβαλαν αποφασιστικά στην εκπόνηση αυτής της εργασίας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον υπεύθυνο καθηγητή κύριο Περικλή Μήτκα, ο οποίος μου έδωσε την ευκαιρία της υλοποίησης μιας ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας εργασίας, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η πρώτη ουσιαστική επαφή μ ένα «πραγματικό πρόβλημα» και αποτέλεσε μία αληθινή πρόκληση. Επίσης, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον διδακτορικό φοιτητή Σωτήρη Διπλάρη για την γενικότερη επίβλεψη της εργασίας και τη συμβολή του σε όλη την διάρκεια αυτής. Ακόμη θα ήθελα να ευχαριστήσω τον διδακτορικό φοιτητή Φώτη Ψωμόπουλο για τις πολύτιμες γνώσεις του σε προγραμματιστικές λεπτομέρειες οι οποίες όμως υπήρξαν καθοριστικές για την εξέλιξη αυτής της εργασίας καθώς επίσης και τον υπεύθυνο της ομάδας ΤΟΥΛ του eτημμυ Σπύρο Ξανθόπουλο για τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές που έπρεπε να οριστούν ώστε η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα να είναι συμβατή με την λειτουργία του eτημμυ. Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου σε συγγενείς, συμφοιτητές και φίλους, οι οποίοι συνέβαλαν, με τη συμπαράστασή τους και τη στάση τους, σε σημαντικό βαθμό, έστω και εν αγνοία τους, στην ολοκλήρωση αυτής της εργασίας. 5

6 Περιεχόμενα Πρόλογος...3 Ευχαριστίες...5 Περιεχόμενα...6 Κεφάλαιο 1 ο - Εισαγωγή Εκπαίδευση και Αξιολόγηση Εκπαίδευση και Αξιολόγηση στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Ορισμός του προβλήματος Δομή της εργασίας...11 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Γενική Περιγραφή της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Κατηγορίες Χρηστών Λειτουργικές Απαιτήσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Εργασίες JAVA Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Θέματα Μη Λειτουργικές Απαιτήσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...19 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Γενική αρχιτεκτονική της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Μοντέλο (Model) Παρουσίαση (View) Ελεγκτής (Controller) Λειτουργίες Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαγράμματα Χρήσης (Use case diagrams) Περιγραφή των Λειτουργιών της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...25 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σενάρια χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σενάριο χρήσης του τμήματος «Εργασίες JAVA» Σενάριο χρήσης του τμήματος «Ερωτήσεις» Σενάριο χρήσης του τμήματος «Θέματα»...68 Κεφάλαιο 5 ο Ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας στο ethmmy Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και ethmmy Εργασίες JAVA Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Ερωτήσεις Σωστού/Λάθους...75 Κεφάλαιο 6 ο Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και Ασφάλεια Το ζήτημα της ασφάλειας Η τεχνική των Applets Το πρόβλημα ενός ατέρμονα βρόχου Το πρόβλημα δέσμευσης της μνήμης

7 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης JAVA Δυναμικές Ιστοσελίδες Java Server Pages (JSP) Το Struts framework Τί είναι το framework Ειδικότερα για το Struts framework Web Servers Apache Tomcat Εργαλεία ανάπτυξης Borland JBuilder Macromedia Dreamweaver MX Microsoft FrontPage...83 Κεφάλαιο 8 ο Συμπεράσματα και Προοπτικές Συμπεράσματα Προοπτικές της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...85 Παράρτημα Α Οδηγός Εγκατάστασης...86 A.1. Γενικές απαιτήσεις εγκατάστασης...86 A.2. Εγκατάσταση και διαμόρφωση του Tomcat...87 Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual)...88 B.1. Εισαγωγή...88 B.2. Τα πακέτα και οι κλάσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...88 B.3. Οι JSP σελίδες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...89 B.4. Η βάση δεδομένων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας...90 Παράρτημα C Βιβλιογραφία και Αναφορές...92 C.1. Βιβλιογραφία...92 C.2. Αναφορές

8 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή Κεφάλαιο 1 ο - Εισαγωγή 1.1. Εκπαίδευση και Αξιολόγηση Στη συνείδηση όλων μας η εκπαίδευση είναι ταυτισμένη με την «πρόσωπο-μεπρόσωπο» διδασκαλία και την χρήση παραδοσιακών διδακτικών μέσων όπως τα βιβλία. Ταυτόχρονα η αξιολόγηση στην εκπαίδευση είναι απόλυτα συνυφασμένη με γραπτές εξετάσεις και εργασίες που δεν δείχνουν να διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από τις παραδοσιακές μεθόδους αξιολόγησης. Την τελευταία δεκαετία, όμως, παρατηρείται σε παγκόσμιο επίπεδο μία τάση ενσωμάτωσης στην εκπαιδευτική διαδικασία των δυνατοτήτων που εισήγαγε το διαδίκτυο(internet) και ο παγκόσμιος ιστός(www - World Wide Web). Εκπαιδευτικό υλικό, αλλά και εργαλεία εκμάθησης, αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης για μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων είναι πλέον διαθέσιμα σε όλους μέσω του διαδικτύου Εκπαίδευση και Αξιολόγηση στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Ακολουθώντας τις εξελίξεις της τεχνολογίας και τις τάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης οι πανεπιστημιακές σχολές, και ιδιαίτερα οι πολυτεχνικές, έχουν εισάγει στην εκπαιδευτική διαδικασία τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών (εργαλεία σχεδίασης και ανάλυσης, προσομοιωτές, κλπ). Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ, προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη του eτημμυ, ενός ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος για την δικτυοκεντρική υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το eτημμυ θα παρέχει στους φοιτητές τη δυνατότητα να εκπαιδεύονται και να εργάζονται σε έναν ενιαίο ψηφιακό χώρο «βιώνοντας» κατ αυτόν τον τρόπο τις εφαρμογές της πληροφορικής και αποκομίζοντας σημαντική εμπειρία. Συγκεκριμένα, η ανάπτυξη του eτημμυ περιλαμβάνει τις εξής καινοτόμες δράσεις: Ανάπτυξη ηλεκτρονικού υλικού για περίπου 30 μαθήματα. 8

9 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή Ανάπτυξη συστήματος ηλεκτρονικής αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης των φοιτητών για 10 μαθήματα με μαζικά ακροατήρια. Ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης εκπαιδευτικών ενοτήτων για την δυναμική σύνθεση μαθημάτων που θα επιτρέπει την ταχύτερη και ευκολότερη αναδιαμόρφωση του προγράμματος σπουδών στο μέλλον. Το σύστημα θα εφαρμοστεί αρχικά σε μαθήματα που έχουν ήδη εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή. Δημιουργία ψηφιακής βιβλιοθήκης και ηλεκτρονικής υποδομής για πολλαπλή βιβλιογραφία. Δημιουργία εικονικών εργαστηρίων για την υποστήριξη της διδασκαλίας Οι παραπάνω δράσεις συμπληρώνονται από το σύστημα Ηλεκτρονικής Γραμματείας, που ήδη βρίσκεται στο στάδιο της υλοποίησης. Η πρόσβαση από τις διάφορες κατηγορίες χρηστών γίνεται από το διαδίκτυο μέσω του Ενιαίου Ψηφιακού Χώρου του Τμήματος που βρίσκεται στο στάδιο της σχεδίασης και αναμένεται να ενοποιήσει όλα τα υπολογιστικά συστήματα του τμήματος σε μια εικονική νησίδα υπολογιστών. Σχήμα 1-1: Εκπαίδευση και Αξιολόγηση στο ethmmy 9

10 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή 1.3. Ορισμός του προβλήματος Στόχος αυτής της εργασίας είναι η ανάπτυξη μιας εκπαιδευτικής πλατφόρμας διαδικτύου η οποία θα δέχεται εφαρμογές σε Java και θα αυτοματοποιεί τη διαδικασία εξακρίβωσης της ορθής λειτουργίας και αξιολόγησής τους. Αφορμή για την εργασία αυτή αποτέλεσε η υποστήριξη της διδασκαλίας του μαθήματος «Δομές Δεδομένων» του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ και η ανάπτυξη των εργασιών των φοιτητών στα πλαίσια του μαθήματος. Αναλυτικά, η πλατφόρμα θα πρέπει να υποστηρίζει: την είσοδο του φοιτητή στο σύστημα και την εξακρίβωση των στοιχείων του. τη λήψη του πηγαίου κώδικα των εφαρμογών σε Java που αποστέλλουν οι φοιτητές. τον έλεγχο του πηγαίου κώδικα για συντακτικά λάθη και την εμφάνιση πιθανών σφαλμάτων. την εκτέλεση εφαρμογών σε Java και την εμφάνιση των αποτελεσμάτων εξόδου. τον εντοπισμό πιθανών λαθών κατά την εκτέλεση των προγραμμάτων. την αυτόματη αξιολόγηση των προγραμμάτων με βάση τον βαθμό σωστής εκτέλεσής του. Ταυτόχρονα η εκπαιδευτική πλατφόρμα παρέχει τη δυνατότητα αυτοαξιολόγησης και αξιολόγησης σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. Ακόμη προσφέρει την δυνατότητα συνδυασμού των δύο παραπάνω λειτουργιών με την δημιουργία, από τον εξεταστή, θεμάτων τα οποία συμπεριλαμβάνουν ανάπτυξη εργασιών σε JAVA και απάντηση σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. Στα θέματα αυτά ο εξεταστής μπορεί να καθορίσει και τη χρονική διάρκεια κατά την οποία το θέμα θα παραμένει ενεργό, με αποτέλεσμα τη δυνατότητα για διενέργεια online εξέτασης η οποία υπερβαίνει την δυνατότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης εργασιών με συγκεκριμένη προθεσμία. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι η πρόσβαση στην εκπαιδευτική πλατφόρμα θα γίνεται μέσω διαδικτύου, πράγμα που περιορίζει τις δυνατές κατευθύνσεις υλοποίησης και θέτει ζητήματα ασφάλειας, αξιοπιστίας και διαθεσιμότητας του συστήματος. Τέλος, πρωτεύων στόχος είναι η ενσωμάτωση και η συμβατότητα με άλλα τμήματα του ethmmy. Για το λόγο αυτό η υλοποίηση του συστήματος ακολουθεί τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές του ethmmy, ώστε να συνεργάζεται με την ήδη υπάρχουσα εφαρμογή του ηλεκτρονικού υλικού μαθημάτων. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιούνται οι ίδιες τεχνολογίες ανάπτυξης και κοινοί πόροι για πολλές από τις διεργασίες, όπως η αυθεντικοποίηση χρηστών και η λειτουργία του web server. 10

11 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή 1.4. Δομή της εργασίας Η εργασία οργανώνεται σε κεφάλαια τα οποία έχουν ως στόχο να περιγράψουν την εκπαιδευτική πλατφόρμα και να αναδείξουν τις λειτουργίες που περιλαμβάνει. Το παρόν κεφάλαιο αποτέλεσε μία εισαγωγή στις έννοιες της αξιολόγησης στην εκπαίδευση καθώς επίσης και πως αυτές αντιμετωπίζονται από το περιβάλλον του ethmmy του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ. Παράλληλα συμπεριέλαβε μία συνοπτική περιγραφή της εκπαιδευτικής πλατφόρμας που αναπτύχθηκε στα πλαίσια αυτής της εργασίας. Στο 2 ο κεφάλαιο της διπλωματικής περιέχονται οι απαιτήσεις της εφαρμογής, όπως αυτές συλλέχθηκαν από τους χρήστες. Δηλαδή, περιγράφονται σε φυσική γλώσσα η λογική αρχιτεκτονική της πλατφόρμας, οι κατηγορίες των χρηστών και οι υπηρεσίες που αυτή προσφέρει. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφονται οι προδιαγραφές της πλατφόρμας που αποτέλεσαν και τη βάση για την υλοποίηση της. Το κεφάλαιο κλείνει με την παρουσίαση αντιπροσωπευτικών για την πλατφόρμα διαγραμμάτων ροής της πληροφορίας. Στο 4 ο κεφάλαιο παρουσιάζονται κάποια σενάρια χρήσης για την επίδειξη των βασικών λειτουργιών της πλατφόρμας. Για κάθε ένα από αυτά παρέχονται βήμα προς βήμα οδηγίες και παρατίθενται τα αντίστοιχα στιγμιότυπα από το πραγματικό περιβάλλον της εκπαιδευτικής πλατφόρμας. Στο πέμπτο κεφάλαιο δίνεται το αντίστοιχο περιβάλλον αξιολόγησης, το οποίο ενσωματώθηκε στο ethmmy, και περιγράφονται οι δυνατότητες που προσφέρονται στο περιβάλλον αυτό. Στο 6 ο κεφάλαιο γίνεται λόγος για ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα τα οποία προέκυψαν κατά την ανάπτυξη της εκπαιδευτικής πλατφόρμας. Πρόκειται για το θέμα της ασφάλειας και τις ασφαλιστικές δικλείδες που τέθηκαν ώστε να υπάρχει εγγύηση για την σξιοπιστία και διαθεσιμότητα του συστήματος. Το έβδομο κεφάλαιο ασχολείται με τις τεχνολογίες και τα εργαλεία ανάπτυξης που χρησιμοποιήθηκαν. Για καθένα από αυτά, δίνεται μία μικρή περιγραφή, αναφέρονται οι δυνατότητες που αυτό παρέχει και αιτιολογείται η επιλογή του. Το 8 ο κεφάλαιο αποτελεί τον επίλογο της διπλωματικής και περιλαμβάνει τα συμπεράσματα από την ανάπτυξη μιας τέτοιας εκπαιδευτικής πλατφόρμας. Επίσης, παρουσιάζει τις προοπτικές τις πλατφόρμας προσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αποτελέσουν χρήσιμες επεκτάσεις της εφαρμογής. 11

12 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή Η εργασία κλείνει με τρία παραρτήματα τα οποία περιλαμβάνουν: Οδηγίες εγκατάστασης και χρήσης του λογισμικού Οδηγίες ανάπτυξης και εξέλιξης του λογισμικού (Developer Manual) Βιβλιογραφία και Αναφορές της εργασίας 12

13 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων 2.1. Γενική Περιγραφή της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η εκπαιδευτική πλατφόρμα για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες για τις οποίες δημιουργήθηκε οργανώνεται σε τρία μέρη. Πρωταρχικά περιλαμβάνει το τμήμα «Εργασίες JAVA» το οποίο χρησιμοποιείται για την αυτοαξιολόγηση και αξιολόγηση εργασιών με αντικείμενο την ορθότητα και την λειτουργικότητα πηγαίου κώδικα σε JAVA. Στη συνέχεια περιλαμβάνει το τμήμα «Ερωτήσεις» στο οποίο δίνεται η δυνατότητα απάντησης σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. Η εκπαιδευτική πλατφόρμα, περιλαμβάνει επίσης ένα τρίτο τμήμα με το όνομα «Θέματα» το οποίο συνδυάζει την λειτουργικότητα των δύο παραπάνω ενοτήτων. Στο τμήμα Θέματα δίνεται η δυνατότητα προσθήκης μίας εργασίας ή μίας εξέτασης η οποία θα περιλαμβάνει συνδυασμό Εργασιών JAVA και Ερωτήσεων Πολλαπλών Επιλογών Κατηγορίες Χρηστών Η εκπαιδευτική πλατφόρμα περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες χρηστών: Εξεταζόμενοι (φοιτητές - σπουδαστές) Εξεταστές (καθηγητές) Οι διάφορες ομάδες χρηστών έχουν πρόσβαση σε μία πληθώρα λειτουργιών με άμεσο στόχο την διεκπεραίωση των λειτουργιών που καλούνται να εκτελέσουν. Οι λειτουργίες αυτές περιγράφονται στην επόμενη ενότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι εξεταζόμενοι έχουν την δυνατότητα να εκτελούν τις διαθέσιμες εργασίες, να απαντούν σε ερωτήσεις, να επιλύουν τα διαθέσιμα θέματα και να αξιολογούνται για όλα αυτά. Από την άλλη οι εξεταστές εμπλουτίζουν συνεχώς την εκπαιδευτική πλατφόρμα με εργασίες ερωτήσεις και θέματα και ενημερώνονται για την πρόοδο των εξεταζομένων. 13

14 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων 2.3. Λειτουργικές Απαιτήσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Για την σωστή λειτουργία της εκπαιδευτικής πλατφόρμας έχουν τεθεί κατά την σχεδίαση της εφαρμογής λειτουργικές απαιτήσεις οι οποίες στην πλειοψηφία τους ακολουθήθηκαν κατά την διαδικασία της υλοποίησης. Κάποιες άλλες πάλι χρειάστηκε να αναθεωρηθούν και να τεθούν σε μία νέα βάση η οποία θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της εκπαιδευτικής πλατφόρμας. Οι λειτουργικές αυτές απαιτήσεις παρουσιάζονται στις ενότητες που ακολουθουν Εργασίες JAVA Απαίτηση 1: Οι εργασίες JAVA είναι χωρισμένες σε κατηγορίες ανάλογα με το αντικείμενο τους. Απαίτηση 2: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, προσθήκης μίας νέας κατηγορίας εργασιών. Τα στοιχεία που απαιτούνται για την διαδικασία αυτή είναι: το όνομα της κατηγορίας μια σύντομη περιγραφή της κατηγορίας. Απαίτηση 3: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, ενημέρωσης ή διαγραφής μίας από τις υπάρχουσες κατηγορίες εργασιών. Η ενημέρωση επιτυγχάνεται με αλλαγή των στοιχείων που περιγράφονται στην Απαίτηση 2. Απαίτηση 4: Δεν είναι δυνατή η ύπαρξη δύο κατηγοριών εργασιών με το ίδιο όνομα. Απαίτηση 5: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, προσθήκης μίας νέας εργασίας. Τα στοιχεία που απαιτούνται για την διαδικασία αυτή είναι: το όνομα της εργασίας η εκφώνηση της εργασίας η κατηγορία στην οποία ανήκει οι είσοδοι που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διαδικασία αξιολόγησης οι ορθές έξοδοι που θα πρέπει να εξαχθούν από την διαδικασία αξιολόγησης και με βάση τις οποίες θα γίνει η σύγκριση και η αξιολόγηση της εργασίας Απαίτηση 6: Η επιλογή της κατηγορίας γίνεται μέσω λίστας επιλογών στην οποία οι μόνες διαθέσιμες επιλογές είναι οι κατηγορίες εργασιών που υπάρχουν στην πλατφόρμα. Απαίτηση 7: Για την προσθήκη μιας νέας εργασίας θα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε τουλάχιστον μία κατηγορία εργασιών. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει 14

15 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων να προηγηθεί η προσθήκη μιας κατηγορίας και στη συνέχεια να ολοκληρωθεί η προσθήκη εργασίας Απαίτηση 8: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, ενημέρωσης ή διαγραφής μίας από τις υπάρχουσες εργασίες. Η ενημέρωση επιτυγχάνεται με αλλαγή των στοιχείων που περιγράφονται στην Απαίτηση 5. Απαίτηση 9: Δεν είναι δυνατή η ύπαρξη δύο εργασιών με το ίδιο όνομα. Απαίτηση 10: Μία εργασία πρέπει να ανήκει οπωσδήποτε σε μία από τις υπάρχουσες κατηγορίες εργασιών και δεν μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία. Απαίτηση 11: Μία εργασία αφού κατατεθεί από τους εξεταστές είναι διαθέσιμη σε δύο περιβάλλοντα, «Πρακτική Εξάσκηση» και «Αξιολόγηση». Στην Πρακτική Εξάσκηση ο εξεταζόμενος έχει την δυνατότητα να ελέγχει την ορθότητα και την λειτουργικότητα του πηγαίου κώδικά του επαναλαμβάνοντας όσες φορές επιθυμεί ενώ στην Αξιολόγηση απλά καταθέτει τον κώδικά του μία φόρά όταν του ζητηθεί για να γίνει η αξιολόγηση της εργασίας του. Απαίτηση 12: Η διαδικασία της Πρακτικής Εξάσκησης και της Αξιολόγησης εκτελείται ανεξάρτητα για τον κάθε εξεταζόμενο. Για την κάθε εργασία που έχει τεθεί από τους εξεταστές υπάρχει διαφορετικός υποφάκελος για τον κάθε εξεταζόμενο στον οποίον τηρούνται τα απαραίτητα για την όλη διαδικασία αρχεία. Τα αρχεία αυτά ανανεώνονται κάθε φορά που ο εξεταζόμενος επιχειρεί επανάληψη της διαδικασίας και στον υποφάκελο παραμένει η τελευταία έκδοσή τους. Απαίτηση 13: Οι εξεταζόμενοι δεν χρειάζεται να έχουν εγκατεστημένη τοπικά (στον υπολογιστή τους) καμία έκδοση του compiler της JAVA, αφού οι διαδικασίες Πρακτικής Εξάσκησης και Αξιολόγησης εκτελούνται από τον compiler της JAVA που βρίσκεται εγκατεστημένος στον server της εφαρμογής. Απαίτηση 14: Στην διαδικασία της Πρακτικής Εξάσκησης ο εξεταζόμενος θέτει ο ίδιος, αν η εργασία το απαιτεί, τις εισόδους του προγράμματος. Απαίτηση 15: Στην διαδικασία της Αξιολόγησης οι είσοδοι του προγράμματος είναι προκαθορισμένες από τον εξεταστή την ώρα προσθήκης της εργασίας και το πρόγραμμα εκτελείται με τις προκαθορισμένες αυτές εισόδους. Απαίτηση 16: Οι εξεταζόμενοι στις διαδικασίες Πρακτική Εξάσκηση και Αξιολόγηση πληκτρολογούν τον πηγαίο κώδικα τους στο αντίστοιχο πλαίσιο που τους προσφέρεται από τα δύο περιβάλλοντα. Ο πηγαίος κώδικας οφείλει να φέρει τα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στις Απαιτήσεις 17,18,19,20 και 21. Απαίτηση 17: Ο πηγαίος κώδικας θα πρέπει να είναι μια ολοκληρωμένη κλάση της JAVA. 15

16 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Απαίτηση 18: Η κλάση της JAVA θα πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο όνομα. Το όνομα αυτό είναι StudentClass. Απαίτηση 19: Η κλάση της JAVA θα πρέπει να περιέχει οπωσδήποτε έναν constructor ο οποίος θα φέρει φυσικά το όνομα της κλάσης (StudentClass) και θα έχει ως όρισμα ένα HashMap h, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για τις εισόδους του προγράμματος. Ενδεικτικά δίνεται ένας constructor με δύο ακέραιες εισόδους: public StudentClass (java.util.hashmap h) { Object a = new Object(); Object b = new Object(); a = h.get ("varname_i1"); b = h.get ("varname_i2"); String a1 = (String) a; String b1 = (String) b; int inp1 = Integer.parseInt(a1); int inp2= Integer.parseInt(b1); } Απαίτηση 20: Η κλάση της JAVA θα πρέπει να περιέχει οπωσδήποτε μία μέθοδο με το όνομα execute. Το σώμα αυτής της μεθόδου είναι και το κομμάτι του πηγαίου κώδικα που θα εκτελεστεί. Η μέθοδος αυτή επιστρέφει ένα HashMap το οποίο περιλαμβάνει τις εξόδους του προγράμματος. Ενδεικτικά δίνεται μία τέτοια μέθοδος: public java.util.hashmap execute() { int out1 = inp1 + inp2; int out2 = inp1 - inp2; int out3 = inp1 * inp2; int out4 = inp1 / inp2; h.put("varname_o1", String.valueOf(out1)); h.put("varname_o2", String.valueOf(out2)); h.put("varname_o3", String.valueOf(out3)); h.put("varname_o4", String.valueOf(out4)); h.put("varname_o5","10"); return h; } Απαίτηση 21: Η κλάση της JAVA μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες μεθόδους εκτός από την execute, αλλά αυτές θα εκτελεστούν μόνο εφόσον κληθούν από το σώμα της execute. Απαίτηση 22: Για την κάθε εργασία μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία της Αξιολόγησης, αποθηκεύονται από την πλατφόρμα για τον κάθε εξεταζόμενο τα εξής στοιχεία αξιολόγησης: Compile: Συντακτικά λάθη του πηγαίου κώδικα που κατατέθηκε 16

17 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Εκτέλεση: Λάθη κατά την εκτέλεση του προγράμματος με τις εισόδους του εξεταστή Έξοδος: Το αποτέλεσμα της σύγκρισης των εξόδων που προέκυψαν από την εκτέλεση του προγράμματος σε σχέση με τις αναμενόμενες σωστές εξόδους. Βαθμολογία: Προτεινόμενη βαθμολογία η οποία αποτελεί συνάρτηση των τριών παραπάνω στοιχείων Απαίτηση 23: Η συμμετοχή στην τελική βαθμολογία των τριών πρώτων στοιχείων που αναφέρονται στην Απαίτηση 22, αποτελεί καθαρή επιλογή του εξεταστή. Απαίτηση 24: Η βαθμολογία που προκυπτει από την αξιολόγηση αποτελεί πρόταση της πλατφόρμας. Η τελική βαθμολογία επαφίεται στον εξεταστή της άσκησης Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Απαίτηση 25: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, προσθήκης μίας νέας ερώτησης πολλαπλών επιλογών. Τα στοιχεία που απαιτούνται για την διαδικασία αυτή είναι: η εκφώνηση της ερώτησης η κατηγορία στην οποία ανήκει οι τέσσερις πιθανές απαντήσεις ο καθορισμός των ορθών απαντήσεων Απαίτηση 26: Η επιλογή της κατηγορίας γίνεται μέσω λίστας επιλογών στην οποία οι μόνες διαθέσιμες επιλογές είναι οι κατηγορίες εργασιών που υπάρχουν στην πλατφόρμα. Απαίτηση 27: Για την προσθήκη μιας νέας ερώτησης πολλαπλών επιλογών θα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε τουλάχιστον μία κατηγορία. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να προηγηθεί η προσθήκη μιας κατηγορίας και στη συνέχεια να ολοκληρωθεί η προσθήκη ερώτησης. Απαίτηση 28: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες διαγραφής μίας από τις υπάρχουσες ερώτησεις πολλαπλών επιλογών σε περίπτωση που δεν καλύπτει πλέον τις απαιτήσεις του αντικειμένου αξιολόγησης. Απαίτηση 29: Δεν είναι δυνατή η ύπαρξη δύο ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών με το ίδιο όνομα. Απαίτηση 30: Μία ερώτηση πολλαπλών επιλογών πρέπει να ανήκει οπωσδήποτε σε μία από τις υπάρχουσες κατηγορίες και δεν μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία. 17

18 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Απαίτηση 31: Στο περιβάλλον απάντησης ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών ο εξεταζόμενος καλείται να επιλέξει το πλήθος των ερωτήσεων (5,10,15,20,25 ή 30) στις οποίες επιθυμεί να απαντήσει. Απαίτηση 32: Οι ερωτήσεις στις οποίες ο εξεταζόμενος καλείται να απαντήσει επιλέγονται τυχαία από το σύνολο των ερωτήσεων που έχουν προσθέσει οι εξεταστές. Απαίτηση 33: Ο εξεταζόμενος στην διαδικασία αυτή οφείλει να απαντήσει τις ερωτήσεις με την σειρά που του εμφανίζονται. Απαίτηση 34: Υπάρχουν ερωτήσεις με μία, δύο, τρεις ή και όλες τις επιλογές σωστές. Σε κάθε ερώτηση αναφέρεται το πλήθος των σωστών απαντήσεων που ο εξεταζόμενος θα πρέπει να επιλέξει. Απαίτηση 35: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εμφανίζεται στον εξεταζόμενο το συνολικό ποσοστό επί τοις εκατό (%) των σωστών απαντήσεων του. Απαίτηση 36: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποθηκεύονται από την πλατφόρμα για τον κάθε εξεταζόμενο τα εξής στοιχεία αξιολόγησης: Πλήθος Ερωτήσεων που απαντήθηκαν Ποσοστό % των σωστών απαντήσεων Θέματα Απαίτηση 37: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, προσθήκης ενός νέου θέματος. Τα στοιχεία που απαιτούνται για την διαδικασία αυτή είναι: η ονομασία του θέματος η εργασία ή οι εργασίες JAVA που αυτό θα περιλαμβάνει η ερώτηση ή οι ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που αυτό θα περιλαμβάνει η κατάσταση του θέματος (ενεργό ή ανενεργό) Απαίτηση 38: Η επιλογή των εργασιών JAVA γίνεται μέσω λίστας στην οποία περιλαμβάνονται όλες οι εργασίες που υπάρχουν στην πλατφόρμα. Απαίτηση 39: Η επιλογή των ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών γίνεται μέσω λίστας στην οποία περιλαμβάνονται όλες οι ερωτήσεις που υπάρχουν στην πλατφόρμα. Απαίτηση 40: Υπάρχει η δυνατότητα, από τους διδάσκοντες, ενημέρωσης ή διαγραφής ενός από τα υπάρχοντα θέματα. Η ενημέρωση επιτυγχάνεται με αλλαγή των στοιχείων που περιγράφονται στην Απαίτηση 37. Απαίτηση 41: Δεν είναι δυνατή η ύπαρξη δύο θεμάτων με το ίδιο όνομα. 18

19 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Απαίτηση 42: Ο εξεταζόμενος μπορεί να επιλύσει μόνο τα θέματα στα οποία ο εξεταστής έχει ορίσει την κατάστασή τους ως ενεργή. Σε όλα τα υπόλοιπα θέματα δεν έχει πρόσβαση. Απαίτηση 43: Ο εξεταζόμενος έχει την δυνατότητα να επιλέξει κάθε φορά που εισάγεται στην πλατφόρμα σε πιο τμήμα του θέματος προς επίλυση (εργασίες, ερωτήσεις) θα απαντήσει. Έχει εξάλλου την δυνατότητα να ολοκληρώσει τα διάφορα τμήματα του θέματος μέσα σε όσο διάστημα το θέμα παραμένει ενεργό. Απαίτηση 44: Η αξιολόγηση του θέματος βασίζεται στην τελική επίλυση του θέματος από τον εξεταζόμενο και όχι σε ενδιάμεσες καλύτερες δυνατές επιλύσεις. Απαίτηση 45: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποθηκεύονται από την πλατφόρμα για τον κάθε εξεταζόμενο τα εξής στοιχεία αξιολόγησης: Για τις εργασίες JAVA που περιελάμβανε το θέμα: Compile: Συντακτικά λάθη του πηγαίου κώδικα που κατατέθηκε Εκτέλεση: Λάθη κατά την εκτέλεση του προγράμματος με τις εισόδους του εξεταστή Έξοδος: Το αποτέλεσμα της σύγκρισης των εξόδων που προέκυψαν από την εκτέλεση του προγράμματος σε σχέση με τις αναμενόμενες σωστές εξόδους. Για τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που περιελάμβανε το θέμα: Ποσοστό της κάθε ερώτησης που αξιολογήθηκε ως σωστό (π.χ. σε μία ερώτηση με δύο σωστές επιλογές, από τις οποίες ο εξεταζόμενος απάντησε σωστά μόνο τη μία, εμφανίζεται η ένδειξη 0,5) 2.4. Μη Λειτουργικές Απαιτήσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Απαίτηση 46: Το σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί σε οποιαδήποτε πλατφόρμα ή λειτουργικό σύστημα. Απαίτηση 47: Αποφεύγεται η χρήση ιδιοτήτων σύνδεσης με την βάση όπως και συνθηματικών ή paths, με στόχο την εύκολη προσαρμογή του συστήματος σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Απαίτηση 48: Η αυθεντικοποίηση των χρηστών γίνεται χρησιμοποιώντας την ΒΔ χρηστών του ethmmy. Απαίτηση 49: Ο χρήστης δεν έχει πρόσβαση σε καμία σελίδα της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας χωρίς να περάσει την διαδικασία σύνδεσης που βρίσκεται στην αρχική σελίδα της πλατφόρμας (login). 19

20 Κεφάλαιο 2 ο Ανάλυση Απαιτήσεων Απαίτηση 50: Όλες οι χρησιμοποιούμενες εφαρμογές και τεχνολογίες διατίθενται δωρεάν ή έχουν αναπτυχθεί από την open source κοινότητα. Εξαίρεση αποτελούν οι εφαρμογές για τις οποίες το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ διαθέτει ήδη άδειες χρήσης. Απαίτηση 51: Σε περίπτωση σφάλματος δίνονται στο χρήστη χρήσιμες πληροφορίες για την αιτία που το προκάλεσε. Απαίτηση 52: Το σύστημα ανταποκρίνεται σε ικανοποιητικούς χρόνους και με ικανοποιητική ποιότητα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ταυτόχρονα συνδεδεμένων χρηστών. 20

21 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 3.1. Γενική αρχιτεκτονική της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η εκπαιδευτική πλατφόρμα ακολουθεί την αρχιτεκτονική client-server, με την εφαρμογή διακομιστή να περιλαμβάνει τα αντίστοιχα τμήμτα της εργασίας όπως αυτά περιγράφηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο. Για την δημιουργία μίας εύρωστης και εύκολα συντηρήσιμης εφαρμογής χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο MVC, το οποίο αποτελεί και τη βάση του Struts Framework. Το μοντέλο MVC είναι μία τεχνική σχεδίασης λογισμικού, η οποία πετυχαίνει τον διαχωρισμό των «υπευθυνοτήτων» σε μία web εφαρμογή (Σχήμα 3-1). Σχήμα 3-1: Το μοντέλο MVC (Model View Controller) Τα τρία βασικά στοιχεία του μοντέλου είναι: 1. Μοντέλο (Model): Υπεύθυνο για την κυρίως λογική της εφαρμογής 2. Παρουσίαση (View): Υπεύθυνη για την παρουσίαση της εφαρμογής 21

22 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 3. Ελεγκτής (Controller): Υπεύθυνος για τον έλεγχο και τη συνένωση των δύο παραπάνω με τον χρήστη Κάθε ένα από τα στοιχεία αυτά παρουσιάζεται σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια στις ενότητες που ακολουθούν Μοντέλο (Model) Το Μοντέλο είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα δεδομένα της εφαρμογής και στην παρουσίαση στον χρήστη. Αναλαμβάνει δηλαδή την ανάσυρση των δεδομένων από την ΒΔ που χρησιμοποιεί η εφαρμογή, και την προώθησή τους στην Παρουσίαση με κατάλληλη μορφή Παρουσίαση (View) Η Παρουσίαση αντιστοιχεί στον σχεδιασμό των ιστοσελίδων, δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο αυτές παρουσιάζονται στο χρήστη (γραφικά, διάταξη, χρώματα κτλ.). Σε μία εφαρμογή που ακολουθεί το μοντέλο MVC η Παρουσίαση αποτελείται τυπικά από HTML και JSP σελίδες. Οι HTML σελίδες χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις στατικού μόνο περιεχομένου, ενώ οι JSP σελίδες μπορούν να περιέχουν τόσο στατικό όσο και δυναμικό περιεχόμενο. Το σημαντικό χαρακτηριστικό του μοντέλου MVC είναι ότι η Παρουσίαση είναι ανεξάρτητη του Μοντέλου κι επομένως μπορούν εναλλακτικά να χρησιμοποιηθούν και άλλες τεχνολογίες παρουσίασης Ελεγκτής (Controller) Ο Ελεγκτής είναι το κομμάτι που αναλαμβάνει τη σύνδεση του μοντέλου με την παρουσίαση και την επικοινωνία με τον χρήστη για την επίτευξη της διασύνδεσης αυτού με την παρουσίαση. Ο ελεγκτής έχει τα ακόλουθα καθήκοντα: 1. Λαμβάνει όλες τις αιτήσεις HTTP από τον χρήστη 2. Μεταφράζει κάθε τέτοια αίτηση σε μία συγκεκριμένη λειτουργία που πρέπει να εκτελεστεί 3. Είτε καλεί την λειτουργία από μόνος του είτε μεταβιβάζει αυτήν την ευθύνη σε κάποιον handler 4. Βοηθά στην επιλογή της επόμενης σελίδας που θα εμφανιστεί στον χρήστη 5. Αποστέλλει αυτή τη σελίδα στο χρήστη. Έτσι, για παράδειγμα, μπορεί πολύ εύκολα να υλοποιηθεί μία διαδικασία αυθεντικοποίησης, η οποία σε αντίθετη περίπτωση θα χρειαζόταν την ένταξη τέτοιας λογικής σε κάθε σελίδα. 22

23 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 3.2. Λειτουργίες Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η εκπαιδευτική πλατφόρμα περιλαμβάνει τις ακόλουθες λειτουργίες τις οποίες οι χρήστες καλούνται να διεκπεραιώσουν ανάλογα με τις ανάγκες που θέλουν να εξυπηρετήσουν. Έτσι λοιπόν, οι εξεταστές έχουν στην διάθεσή τους λειτουργίες οι οποίες περιλαμβάνουν τα εξής: Για το τμήμα «Εργασίες JAVA» Προσθήκη Νέας Κατηγορίας Επεξεργασία Κατηγοριών Προσθήκη Νέας Εργασίας Επεξεργασία Εργασιών Αποτελέσματα Εργασιών Για το τμήμα «Ερωτήσεις» Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Διαγραφή Ερώτησης Αποτελέσματα Ερωτήσεων Για το τμήμα «Θέματα» Προσθήκη Νέου Θέματος Επεξεργασία Θεμάτων Αποτελέσματα Θεμάτων Από την άλλη οι εξεταζόμενοι καλούνται να διεκπεραιώσουν λειτουργίες οι οποίες περιλαμβάνουν τα εξής: Για το τμήμα «Εργασίες JAVA» Πρακτική Εξάσκηση Αξιολόγηση Για το τμήμα «Ερωτήσεις» Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Για το τμήμα «Θέματα» Επίλυση Θεμάτων Τέλος, και οι δύο κατηγορίες χρήστών μοιράζονται δύο κοινές λειτουργίες οι οποία είναι: Σύνδεση στην εκπαιδευτική πλατφόρμα με χρήση username και password Αποσύνδεση από την εκπαιδευτική πλατφόρμα 23

24 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Στη ενότητες που ακολουθεί μία εκτενής παρουσίαση των λειτουργιών που προαναφέρφθηκαν. Η παρουσίαση αυτή γίνεται με μία πλήρη περιγραφή των λεπτομερειών, σε συνδυασμό με διαγράμματα χρήσης και διαγράμματα ροής της πληροφορίας για την κάθε λειτουργία Διαγράμματα Χρήσης (Use case diagrams) Τα διαγράμματα που ακολουθούν δίνουν μία αναφορική περιγραφή των λειτουργιών απεικονίζοντας τις δυνατότητες της κάθε κατηγορίας χρηστών. Αρχικά έχουμε το διάγραμμα χρήσης για τους εξεταστές. Εργασίες JAVA Προσθήκη Νέας Κατηγορίας Επεξεργασία Κατηγοριών Προσθήκη Νέας Εργασίας Επεξεργασία Εργασιών Αποτελέσματα Εργασιών Ερωτήσεις Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Διαγραφή Ερώτησης Αποτελέσματα Ερωτήσεων Προσθήκη Νέου Θέματος Σύνδεση Επεξεργασία Θεμάτων Άλλες Επιλογές Αποσύνδεση Αποτελέσματα Θεμάτων Θέματα Σχήμα 3-2: Διάγραμμα χρήσης για τον χρήστη «Εξεταστής» 24

25 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Στην επόμενη σελίδα ακολουθεί το διάγραμμα χρήσης το οποίο απεικονίζει τις λειτουργίες των εξεταζομένων Εργασίες JAVA Αξιολόγηση Πρακτική Εξάσκηση Ερώτησεις Πολλαπλών Επιλογών Σύνδεση Επίλυση Θεμάτων Αποσύνδεση Θέματα Άλλες Επιλογές Σχήμα 3-3: Διάγραμμα χρήσης για τον χρήστη «Εξεταζόμενος» Περιγραφή των Λειτουργιών της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Στην ενότητα αυτή γίνεται μια εκτενής περιγραφή των λειτουργιών της εκπαιδευτικής πλατφόρμας. Παράλληλα παρουσιάζεται και το διάγραμμα ροής δεδομένων της κάθε λειτουργίας με βασικό στόχο να αναδειχθούν όλα εκείνα τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε η ανάπτυξη της εφαρμογής. Λειτουργία Περιγραφή Προσθήκη Νέας Κατηγορίας Ο εξεταστής προσθέτει στην πλατφόρμα μία νέα κατηγορία εργασιών. Δίνει το όνομα της νέας κατηγορίας και μια σύντομη περιγραφή της. Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει 25

26 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Προσθήκη Νέας Κατηγορίας αν υπάρχει άλλη κατηγορία με το ίδιο όνομα και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει προσθέτει στη βάση τη νέα κατηγορία εργασιών Είσοδοι το όνομα της κατηγορίας μια σύντομη περιγραφή της κατηγορίας. Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι προσθήκη της κατηγορίας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα - Αποτέλεσμα Η δημιουργία μίας νέας εγγραφής στον πίνακα με τις κατηγορίες στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - Όνομα και περιγρσφή της νέας κατηγορίας Προσθήκη Νέας Κατηγορίας Υπάρχει κατηγορία με το ίδιο όνομα? Ναι Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Όχι Προσθήκη της νέας κατηγορίας Σχήμα 3-4: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Προσθήκη Νέας Κατηγορίας» Λειτουργία Περιγραφή Επεξεργασία Κατηγοριών Ο εξεταστής επιλέγει αν θα διαγράψει ή θα ενημερώσει μία κατηγορία. Στην περίπτωση της διαγραφής απλά ζητάει 26

27 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Επεξεργασία Κατηγοριών διαγραφή μίας κατηγορίας από την λίστα των κατηγοριών ενώ στην περίπτωση της ενημέρωσης επιλέγει την κατηγορία και δίνει το νέο όνομα που επιθυμεί ή απλά αλλάζει την περιγραφή της. Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει αν υπάρχει άλλη κατηγορία με το ίδιο όνομα, σε περίπτωση που αυτό έχει αλλάξει, και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα ενημερώνει στη βάση τη κατηγορία. Στην περίπτωση της διαγραφής διαγράφει την εγγραφή της κατηγορίας από τη βάση Είσοδοι η κατηγορία προς επεξεργασία το νέο όνομα της κατηγορίας(στην περίπτωση της ενημέρωσης) η νέα περιγραφή της κατηγορίας(στην περίπτωση της ενημέρωσης) Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι ολοκλήρωση της επεξεργασίας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον κατηγορίας εργασιών Αποτέλεσμα Η διαγραφή ή η ενημέρωση της εγγραφής στον πίνακα με τις κατηγορίες στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - 27

28 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Ενημέρωση Κατηγορίας Επιλογή της κατηγορίας προς Ενημέρωση Εμφάνιση ονόματος και περιγραφής της επιλεγμένης κατηγορίας Ενημέρωση ονόματος και περιγρσφής Διαγραφή Κατηγορίας Επιλογή της κατηγορίας προς Διαγραφή Διαγραφή της επιλεγμένης κατηγορίας Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Ναι Υπάρχει κατηγορία με το ίδιο όνομα? Όχι Ενημέρωση της επιλεγμένης κατηγορίας Σχήμα 3-5: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Επεξεργασία Κατηγοριών» Λειτουργία Περιγραφή Προσθήκη Νέας Εργασίας Ο εξεταστής προσθέτει στην πλατφόρμα μία νέα εργασία. Δίνει το όνομα της νέας εργασίας και την εκφώνησή της. Ακόμη επιλέγει από τη λίστα των κατηγοριών την κατηγορία στην οποία ανήκει η εργασία και εισάγει τέλος τις εισόδους που θα χρησιμοποιηθούν στην Αξιολόγηση μαζί με τις σωστές εξόδους βάση των οποίων θα γίνει η σύγκριση των αποτελεσμάτων. Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει αν υπάρχει άλλη εργασία με το ίδιο όνομα και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει προσθέτει στη βάση τη νέα εργασία 28

29 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Προσθήκη Νέας Εργασίας Είσοδοι το όνομα της εργασίας η εκφώνηση της εργασίας η κατηγορία στην οποία ανήκει οι είσοδοι που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διαδικασία αξιολόγησης οι ορθές έξοδοι που θα πρέπει να εξαχθούν από την διαδικασία αξιολόγησης και με βάση τις οποίες θα γίνει η σύγκριση και η αξιολόγηση της εργασίας Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι προσθήκη της εργασίας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον κατηγορίας εργασιών Αποτέλεσμα Η δημιουργία μίας νέας εγγραφής στον πίνακα με τις εργασίες στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - Όνομα, εκφώνηση, επιλογή κατηγορίας, είσοδοι και σωστές έξοδοι της νέας εργασίας Προσθήκη Νέας Εργασίας Υπάρχει εργασία με το ίδιο όνομα? Ναι Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Όχι Προσθήκη της νέας εργασίας Σχήμα 3-6: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Προσθήκη Νέας Εργασίας» 29

30 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Επεξεργασία Εργασιών Περιγραφή Ο εξεταστής επιλέγει αν θα διαγράψει ή θα ενημερώσει μία εργασία. Στην περίπτωση της διαγραφής απλά ζητάει διαγραφή μίας εργασίας από την λίστα των εργασιών ενώ στην περίπτωση της ενημέρωσης επιλέγει την εργασία και απλά αλλάζει τα στοιχεία που τον ενδιαφέρουν. Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει αν υπάρχει άλλη εργασία με το ίδιο όνομα, σε περίπτωση που αυτό έχει αλλάξει, και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα ενημερώνει στη βάση την εργασία. Στην περίπτωση της διαγραφής διαγράφει την εγγραφή της εργασίας από τη βάση Είσοδοι η εργασία προς επεξεργασία το όνομα της εργασίας(στην περίπτωση της ενημέρωσης) η εκφώνηση της εργασίας(στην περίπτωση της ενημέρωσης) η κατηγορία στην οποία ανήκει(στην περίπτωση της ενημέρωσης) οι είσοδοι που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διαδικασία αξιολόγησης(στην περίπτωση της ενημέρωσης) οι ορθές έξοδοι που θα πρέπει να εξαχθούν από την διαδικασία αξιολόγησης και με βάση τις οποίες θα γίνει η σύγκριση και η αξιολόγηση της εργασίας(στην περίπτωση της ενημέρωσης) Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι ολοκλήρωση της επεξεργασίας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον εργασίας Αποτέλεσμα Η διαγραφή ή η ενημέρωση της εγγραφής στον πίνακα με τις εργασίες στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - 30

31 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Ενημέρωση Εργασίας Επιλογή της εργασίας προς Ενημέρωση Ενημέρωση ονόματος εκφώνησης, κατηγορίας, είσοδων και σωστών έξοδων της επιλεγμένης εργασίας Εμφάνιση των στοιχείων της επιλεγμένης εργασίας Διαγραφή Εργασίας Επιλογή της εργασίας προς Διαγραφή Διαγραφή της επιλεγμένης εργασίας Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Ναι Υπάρχει εργασία με το ίδιο όνομα? Όχι Ενημέρωση της επιλεγμένης εργασίας Σχήμα 3-7: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Επεξεργασία Εργασιών» Λειτουργία Περιγραφή Είσοδοι Αποτελέσματα Εργασιών Ο εξεταστής επιλέγει την εργασία για την οποία επιθυμεί να εμφανίσει τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την διαδικασία της αξιολόγησης και λαμβάνει μία αναφορά η οποία περιλαμβάνει τα ονοματεπώνυμα των εξεταζομένων, τις τρεις επιμέρους βαθμολογίες από την διαδικασία του Compile, από την διαδικασία της Εκτέλεσης, και από τη σύγκριση των αποτελεσμάτων εξόδου με τα σωστά αποτελέσματα καθώς επίσης και τη συνολική βαθμολογία κάθε εξεταζομένου στην συγκεκριμένη άσκηση Η εργασία που επιλέχθηκε 31

32 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Αποτελέσματα Εργασιών Πηγές Ο εξεταστής Τα δεδομένα που προέκυψαν από την Αξιολόγηση Έξοδοι Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων της εργασίας με τα επιμέρους πεδία: Επώνυμο Όνομα Compile Εκτέλεση Έξοδος Βαθμολογία Προορισμοί Ο εξεταστής Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον εργασίας η οποία έχει κατατεθεί προς αξιολόγηση Αποτέλεσμα Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων της εργασίας Παρενέργειες - Αποτελέσματα Εργασιών Επιλογή της εργασίας Λήψη αναφοράς αποτελεσμάτων της επιλεγμένης εργασίας Σχήμα 3-8: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Αποτελέσματα Εργασιών» Λειτουργία Περιγραφή Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Ο εξεταστής προσθέτει στην πλατφόρμα μία νέα ερώτηση πολλαπλών επιλογών. Δίνει το όνομα της νέας ερώτησης και την εκφώνησή της. Ακόμη επιλέγει από τη λίστα των 32

33 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Λειτουργία Επιλογών κατηγοριών την κατηγορία στην οποία ανήκει η ερώτηση και εισάγει τέλος τις τέσσερις πιθανές επιλογές καθώς επίσης και ποιές απ αυτές είναι οι σωστές. Στη συνέχεια η πλατφόρμα προσθέτει στη βάση τη νέα ερώτηση Είσοδοι η εκφώνηση της ερώτησης η κατηγορία στην οποία ανήκει οι τέσσερις πιθανές απαντήσεις ο καθορισμός των ορθών απαντήσεων Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι προσθήκη της ερώτησης Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον κατηγορίας εργασιών Αποτέλεσμα Η δημιουργία μίας νέας εγγραφής στον πίνακα με τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Όνομα, εκφώνηση, επιλογή κατηγορίας, 4 πιθανές επιλογές και ορισμός των σωστών επιλογών της νέας ερώτησης Προσθήκη της νέας εργασίας Σχήμα 3-9: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών» 33

34 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Διαγραφή Ερώτησης Περιγραφή Εμφανίζεται μία λίστα με τις εκφωνήσεις των ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών και ο εξεταστής επιλέγει είναι αυτή που επιθυμεί να διαγράψει Είσοδοι Η εργασία προς διαγραφή Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι ολοκλήρωση της διαγραφής Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον ερώτησης πολλαπλών επιλογών Αποτέλεσμα Η διαγραφή της εγγραφής στον πίνακα με τις ερωτήσεις στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - Διαγραφή Ερώτησης Επιλογή της ερώτησης προς Διαγραφή Διαγραφή της επιλεγμένης ερώτησης Σχήμα 3-10: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Διαγραφή Ερώτησης» Λειτουργία Περιγραφή Είσοδοι Αποτελέσματα Ερωτήσεων Ο εξεταστής επιλέγει να προβάλει τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την διαδικασία της αξιολόγησης και λαμβάνει μία αναφορά η οποία περιλαμβάνει τα ονοματεπώνυμα των εξεταζομένων, το πλήθος των ερωτήσεων που επέλεξε να απαντήσει ο κάθε εξεταζόμενος και το ποσοστό σωστών απαντήσεων. Η επιλογή «Αποτελέσματα Ερωτήσεων» 34

35 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Αποτελέσματα Ερωτήσεων Πηγές Ο εξεταστής Τα δεδομένα που προέκυψαν από την Αξιολόγηση Έξοδοι Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων των ερωτήσεων με τα επιμέρους πεδία: Επώνυμο Όνομα Πλήθος Ερωτήσεων Ποσοστό Επιτυχίας(%) Προορισμοί Ο εξεταστής Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον προσπάθειας για αξιολόγηση από τους εξεταζόμενους. Αποτέλεσμα Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων των ερωτήσεων Παρενέργειες - Αποτελέσματα Ερωτήσεων Λήψη αναφοράς αποτελεσμάτων των ερωτήσεων (Πλήθος ερωτήσεων και Ποσοστό επιτυχίας %) Σχήμα 3-11: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Αποτελέσματα Ερωτήσεων» Λειτουργία Περιγραφή Προσθήκη Νέου Θέματος Ο εξεταστής προσθέτει στην πλατφόρμα ένα νέο θέμα το οποίο περιλαμβάνει συνδυασμό εργασιών και ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών. Δίνει το όνομα του νέου θέματος, επιλέγει τις εργασίες JAVA και τις ερωτήσεις που αυτό θα περιλαμβάνει και ορίζει την κατάστασή του(ενεργό, ανενεργό). Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει αν υπάρχει 35

36 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Προσθήκη Νέου Θέματος άλλο θέμα με το ίδιο όνομα και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει προσθέτει στη βάση το νέο θέμα Είσοδοι η ονομασία του θέματος η εργασία ή οι εργασίες JAVA που αυτό θα περιλαμβάνει η ερώτηση ή οι ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που αυτό θα περιλαμβάνει η κατάσταση του θέματος (ενεργό ή ανενεργό) Πηγές Ο εξεταστής Έξοδοι Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι προσθήκη του θέματος Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη μίας τουλάχιστον εργασίας ή μίας ερώτησης πολλαπλών επιλογών Αποτέλεσμα Η δημιουργία μίας νέας εγγραφής στον πίνακα με τα θέματα στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Παρενέργειες - Όνομα, επιλογή εργασιών, επιλογή ερωτήσεων και ορισμός κατάστασης του νέου θέματος Προσθήκη Νέου Θέματος Υπάρχει θέμα με το ίδιο όνομα? Ναι Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Όχι Προσθήκη του νέου θέματος Σχήμα 3-12: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Προσθήκη Νέου Θέματος» 36

37 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Επεξεργασία Θεμάτων Περιγραφή Ο εξεταστής επιλέγει αν θα διαγράψει ή θα ενημερώσει ένα Είσοδοι Πηγές Έξοδοι Προορισμοί Προαπαιτούμενα Αποτέλεσμα Παρενέργειες θέμα. Στην περίπτωση της διαγραφής απλά ζητάει διαγραφή ενός θέματος από την λίστα των θεμάτων ενώ στην περίπτωση της ενημέρωσης επιλέγει το θέμα και απλά αλλάζει το όνομα ή και τα περιεχόμενα του θέματος. Στη συνέχεια η πλατφόρμα ελέγχει αν υπάρχει άλλο θέμα με το ίδιο όνομα, σε περίπτωση που αυτό έχει αλλάξει, και αν υπάρχει ενημερώνει σχετικά τον χρήστη. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα ενημερώνει στη βάση το θέμα. Στην περίπτωση της διαγραφής διαγράφει την εγγραφή του θέματος από τη βάση το θέμα προς επεξεργασία η ονομασία του θέματος(στην περίπτωση της ενημέρωσης) η εργασία ή οι εργασίες JAVA που αυτό θα περιλαμβάνει(στην περίπτωση της ενημέρωσης) η ερώτηση ή οι ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που αυτό θα περιλαμβάνει(στην περίπτωση της ενημέρω σης) η κατάσταση του θέματος (ενεργό ή ανενεργό - στην περίπτωση της ενημέρωσης) Ο εξεταστής Η απόκριση της πλατφόρμας για επιτυχή ή όχι ολοκλήρωση της επεξεργασίας Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Η ύπαρξη ενός τουλάχιστον θέματος Η διαγραφή ή η ενημέρωση της εγγραφής στον πίνακα με τα θέματα στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας - 37

38 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Ενημέρωση Θέματος Επιλογή του θέματος προς Ενημέρωση Ενημέρωση ονόματος, εργασιών, ερωτήσεων και κατάστασης του επιλεγμένου θέματος Εμφάνιση των τμημάτων του επιλεγμένου θέματος Διαγραφή Θέματος Επιλογή του θέματος προς Διαγραφή Διαγραφή του επιλεγμένου θέματος Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Ναι Υπάρχει θέμα με το ίδιο όνομα? Όχι Ενημέρωση του επιλεγμένου θέματος Σχήμα 3-13: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Επεξεργασία Θεμάτων» Λειτουργία Περιγραφή Αποτελέσματα Θεμάτων Ο εξεταστής επιλέγει το θέμα για το οποίο επιθυμεί να εμφανίσει τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την διαδικασία της αξιολόγησης εργασιών και ερωτήσεων και λαμβάνει μία αναφορά η οποία περιλαμβάνει τα ονοματεπώνυμα των εξεταζομένων, τις τρεις επιμέρους βαθμολογίες από την διαδικασία του Compile, από την διαδικασία της Εκτέλεσης, και από τη σύγκριση των αποτελεσμάτων εξόδου για την κάθε εργασία και το ποσοστό σωστής απάντησης για την κάθε ερώτηση πολλαπλών επιλογών 38

39 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Αποτελέσματα Θεμάτων Είσοδοι Το θέμα που επιλέχθηκε Πηγές Ο εξεταστής Τα δεδομένα που προέκυψαν από την Αξιολόγηση εργασιών και ερωτήσεων Έξοδοι Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων του θέματος με τα επιμέρους πεδία: Επώνυμο Όνομα Compile Εκτέλεση Έξοδος Ερώτηση Χ Προορισμοί Ο εξεταστής Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη ενός τουλάχιστον θέματος για το οποίο έχει επιλυθεί τουλάχιστον κάποιο τμήμα του Αποτέλεσμα Η βαθμολογική αναφορά αποτελεσμάτων του θέματος Παρενέργειες - Αποτελέσματα Θεμάτων Επιλογή του θέματος Λήψη αναφοράς αποτελεσμάτων του επιλεγμένου θέματος με τα αντίχτοιχα πεδία αξιολόγησης Σχήμα 3-14: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Αποτελέσματα Θεμάτων» Λειτουργία Περιγραφή Πρακτική Εξάσκηση Ο εξεταζόμενος εισάγει τον πηγαίο κώδικα της εργασίας του στο αντίστοιχο πλαίσιο και επιλέγει την διαδικασία του 39

40 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Πρακτική Εξάσκηση Compile. Σε περίπτωση που υπάρχουν συντακτικά λάθη ο εξεταζόμενος ενημερώνεται σχετικά βλέπει τα λάθη και προτρέπεται να διορθώσει τον κώδικά του. Σε περίπτωση που η διαδικασία του Compile ολοκληρωθεί με επιτυχία ο εξεταζόμενος δίνει τις εισόδους του προγράμματος ανάλογα με την εκφώνηση της εργασίας και επιλέγει την διαδικασία της Εκτέλεσης. Σε περίπτωση που υπάρχουν λάθη κατά την εκτέλεση ο εξεταζόμενος ενημερώνεται σχετικά βλέπει τα λάθη και προτρέπεται να τα διορθώσει και να επναλάβει την διαδικασία. Σε περίπτωση που η διαδικασία της Εκτέλεσης ολοκληρωθεί με επιτυχία ο εξεταζόμενος βλέπει τις εξόδους του προγράμματος και τα μηνύματα εξόδου που ο ίδιος έχει ζητήσει μέσω του πηγαίου κώδικά του να τυπωθούν. Ο εξεταζόμενος επαναλαμβάνει την διαδικασία όσες φορές επιθυμεί. Είσοδοι ο πηγαίος κώδικας οι είσοδοι του προγράμματος Πηγές Ο εξεταζόμενος Έξοδοι τα συντακτικά λάθη τα λάθη κατά την εκτέλεση οι έξοδοι του προγράμματος τα μηνύματα εξόδου που ο εξεταζόμενος έχει ζητήσει μέσω του πηγαίου κώδικά του να τυπωθούν τα μηνύματα της πλατφόρμας Προορισμοί Ο εξεταζόμενος Προαπαιτούμενα Το στιγμιότυπο του compiler της JAVA Αποτέλεσμα Η αυτοαξιολόγηση του εξεταζόμενου Παρενέργειες - 40

41 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Πρακτική Εξάσκηση Εισαγωγή του πηγαίου κώδικα της εργασίας Compile Υπάρχουν συντακτικά σφάλματα? Εισαγωγή των απαιτούμενων εισόδων Όχι Ναι Ο χρήστης ενημερώνεται για τα συντακτικά σφάλματα Εκτέλεση Ο χρήστης ενημερώνεται για τα λάθη κατά την εκτέλεση Ναι Υπάρχουν λάθη κατά την εκτέλεση? Όχι Προβολή Αποτελεσμάτων και Μηνυμάτων Εξόδου Σχήμα 3-15: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Πρακτική Εξάσκηση» Λειτουργία Περιγραφή Αξιολόγηση Ο εξεταζόμενος εισάγει τον πηγαίο κώδικα της εργασίας του στο αντίστοιχο πλαίσιο και επιλέγει την διαδικασία Κατάθεσης της εργασίας προς Αξιολόγηση. Στη συνέχεια εκτελούνται οι διαδικασίες του Compile και της Εκτέλεσης και ακολουθεί η αξιολόγηση των δύο αυτών διαδικασιών με 41

42 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Αξιολόγηση βάση συντακτικά λάθη, λάθη κατά την εκτέλεση, και αποτελέσματα εξόδου. Η βαθμολογία αποθηκεύεται στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας. Είσοδοι Ο πηγαίος κώδικας Πηγές Ο εξεταζόμενος Έξοδοι Τα μηνύματα της πλατφόρμας που ενημερώνουν τον εξεταζόμενο για επιτυχή ή όχι ολοκλήρωση της διαδικασίας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Το στιγμιότυπο του compiler της JAVA Αποτέλεσμα Η Αξιολόγηση του εξεταζόμενου Παρενέργειες - 42

43 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Αξιολόγηση Εισαγωγή του πηγαίου κώδικα της εργασίας Compile Υπάρχουν συντακτικά σφάλματα? Ναι Όχι Εκτέλεση με τις εισόδους του εξεταστή Ναι Υπάρχουν λάθη κατά την εκτέλεση? Όχι / Έξοδοι του προγράμματος Αποθήκευση των επιμέρους τμημάτων αξιολόγησης και της συνολικής βαθμολογίας Σχήμα 3-16: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Αξιολόγηση» Λειτουργία Περιγραφή Ερωτήσεις Ο εξεταζόμενος επιλέγει το πλήθος των ερωτήσεων που επιθυμεί να απαντήσει. Στη συνέχεια επιλέγονται και εμφανίζονται με τυχαίο τρόπο ερωτήσεις που ανασύρονται από την βάση δεδομένων της πλατφόρμας. Ο χρήστης ενημερώνεται για το πλήθος των σωστών για την κάθε ερώτηση επιλογών και απαντάει με τη σειρά τις ερωτήσεις. Μόλις ολοκληρώσει την διαδικασία εμφανίζεται το ποσοστό 43

44 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Ερωτήσεις επιτυχία και αποθηκεύεται στη βάση μαζί με το πλήθος των ερωτήσεων που απαντήθηκαν. Είσοδοι το πλήθος των ερωτήσεων οι απαντήσεις των ερωτήσεων Πηγές Ο εξεταζόμενος Έξοδοι Το συνολικό ποσοστό επιτυχημένων απαντήσεων Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη ερωτήσεων στη βάση δεδομένων της πλατφόρμας Αποτέλεσμα Η αυτοαξιολόγηση και αξιολόγηση του εξεταζόμενου Παρενέργειες - Ερωτήσεις Επιλογή των σωστών απαντήσεων κατά την κρίση του εξεταζόμενου Εμφάνιση Ερώτησης Επιλογή του πλήθους ερωτήσεων από τον εξεταζόμενο Υποβολή Απάντησης Υπάρχουν άλλες ερωτήσεις προς απάντηση? Ναι Όχι Εμφάνιση και Αποθήκευση Ποσοστού Επιτυχίας % Σχήμα 3-17: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Ερωτήσεις» 44

45 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Επίλυση Θεμάτων Περιγραφή Ο εξεταζόμενος επιλέγει το θέμα που επιθυμεί να επιλύσει. Εμφανίζονται στη συνέχεια όλα τα τμήματα του θέματος (εργασίες, ερωτήσεις) και ο εξεταζόμενος μπορεί να επιλέξει πιο απ όλα θα επιλύσει πρώτα. Σε κάθε τμήμα μπορεί να ακολουθήσει την διαδικασία επίλυσης όσες φορές το επιθυμεί και εφόσον το θέμα παραμένει ενεργό από τον εξεταστή, αλλά θα αξιολογηθεί για την τελική επίλυση του κάθε τμήματος του θέματος Είσοδοι το θέμα ο πηγαίος κώδικας(για τις εργασίες που περιλαμβάνει το θέμα) οι απαντήσεις των ερωτήσεων(για τις ερωτήσεις που περιλαμβάνει το θέμα) Πηγές Ο εξεταζόμενος Έξοδοι Τα μηνύματα της πλατφόρμας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Η ύπαρξη θεμάτων που έχεουν χαρακτηριστεί ως ενεργά Αποτέλεσμα Η Αξιολόγηση των εξεταζομένων σε συγκεκριμένη εξέταση ή εργασία που έχει τεθεί από τον εξεταστή με συγκεκριμένη προθεσμία επίλυσης Παρενέργειες - 45

46 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Επίλυση Θεμάτων Επιλογή του θέματος από τον εξεταζόμενο Εμφάνιση Θέματος Επιλογή του τμήματος (εργασία/ερώτηση) προς επίλυση Εργασίες Ερωτήσεις Επίλυση Αποθήκευση Αξιολόγησης για το τμήμα του θέματος που επιλύθηκε Θα συνεχιστεί η διαδικασία επίλυσης? Ναι Όχι Έξοδος από το θέμα Σχήμα 3-18: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Επίλυση Θεμάτων» Λειτουργία Περιγραφή Σύνδεση στην Εκπαιδευτική Πλατφόρμα Ο χρήστης εισάγει στην αρχική σελίδα της εκπαιδευτικής πλατφόρμας το όνομα χρήστη και το συνθηματικό του. Η πλατφόρμα συνδέεται με τη βάση δεδομένων και ελέγχει αν υπάρχει αντιστοιχία με έναν έγκυρο χρήστη. Σε περίπτωση που τα στοιχεία είναι σωστά ο χρήστης εισάγεται στο αντίστοιχο περιβάλον ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασής του στην πλατφόρμα. Σε αντίθετη περίπτωση ενημερώνεται για το σφάλμα και και του ζητείται να επαναλάβει την διαδικασία 46

47 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Σύνδεση στην Εκπαιδευτική Πλατφόρμα Είσοδοι το όνομα του χρήστη το συνθηματικό του χρήστη Πηγές Ο χρήστης Έξοδοι Το περιβάλλον της εκπαιδευτικής πλατφόρμας Προορισμοί Η βάση δεδομένων της εκπαιδευτικής πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Πρέπει να έχει προηγηθεί εγγραφή του χρήστη Αποτέλεσμα Η είσοδος του χρήστη στην εκπαιδευτική πλατφόρμα Παρενέργειες - Εισαγωγή ονόματος χρήστη και συνθηματικού Σύνδεση Εξεταστής Εξεταζόμενος Λάθος Δεδομένα Σύνδεση στο περιβάλλον των εξεταστών Σύνδεση στο περιβάλλον των εξεταζομένων Ο χρήστης ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα Σχήμα 3-19: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Σύνδεση στην Εκπαιδευτική Πλατφόρμα» Λειτουργία Αποσύνδεση Περιγραφή Ο χρήστης επιλέγει να αποσυνδεθεί και επιστρέφει στην αρχική σελίδα της εκπαιδευτικής πλατφόρμας Είσοδοι - Πηγές Ο χρήστης 47

48 Κεφάλαιο 3 ο Προδιαγραφές Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Λειτουργία Αποσύνδεση Έξοδοι - Προορισμοί Το περιβάλλον της εκπαιδευτικής πλατφόρμας Προαπαιτούμενα Να υπάρχει σύνδεση του χρήστη Αποτέλεσμα Η αποσύνδεση από την εκπαιδευτική πλατφόρμα Παρενέργειες - Αποσύνδεση Επιστροφή στην αρχική σελίδα της πλατφόρμας Σχήμα 3-20: Διάγραμμα ροής δεδομένων της λειτουργίας «Αποσύνδεση» 48

49 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 4.1. Σενάρια χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθενται κάποια βασικά σενάρια χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας μέσα από τα οποία επιδεικνύονται η βασικές λειτουργίες της εφαρμογής. Στο κάθε ένα από τα σενάρια αυτά αναλύονται τα βήματα που ακολουθούν οι χρήστες και δίνονται τα αντίστοιχα στιγμιότυπα από το πραγματικό περιβάλλον της εφαρμογής Σενάριο χρήσης του τμήματος «Εργασίες JAVA» Ο εξεταστής επιθυμεί να προσθέσει μία νέα κατηγορία εργασιών με το όνομα «JAVA General» η οποία θα περιλαμβάνει εργασίες JAVA γενικής μορφής. Στη συνέχεια διαγράφει την κατηγορία «Stacks» που προυπήρχε στην πλατφόρμα και τελικά προσθέτει μία νέα άσκηση η οποία επιθυμεί να ανήκει στην κατηγορία που δημιούργησε πριν από λίγο. Η νέα αυτή άσκηση θα έχει όνομα «Calculator» και θα ζητάει από τους εξεταζόμενους την δημιουργία μιας κλάσης η οποία θα υλοποιεί τις τέσσερις βασικές πράξεις. Ο εξεταστής ενημερώνει στη συνέχεια την εργασία προσθέτοντας δύο ακέραιες εισόδους. Στη συνέχεια οι εξεταζόμενοι μπορούν σε περιβάλλον «Πρακτικής Εξάσκησης» να εργαστούν για την επίλυση της εργασίας και όταν είναι έτοιμοι μπορούν να καταθέσουν τον πηγαίο κώδικά τους για να αξιολογηθεί μέσω του περιβάλλοντος «Αξιολόγηση» Τέλος ο εξεταστής ενημερώνεται για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης μέσω του περιβάλλοντος «Αποτελέσματα Εργασιών» στο οποίο έχει την δυνατότητα να προβάλλει για τον κάθε εξεταζόμενο τα διάφορα στάδια της αξιολόγησης. Σύμφωνα με τα παραπάνω το σενάριο χρήσης του τμήματος «Εργασίες JAVA» μπορεί να αναλυθεί σε επτά διακριτές διαδικασίες 1. Προσθήκη Νέας Κατηγορίας με όνομα «JAVA General» 2. Διαγραφή της Κατηγορίας «Stacks» 49

50 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 3. Προσθήκη Νέας Εργασίας με όνομα «Calculator» η οποία ανήκει στην κατηγορία «JAVA General» 4. Ενημέρωση της Εργασίας «Calculator» 5. «Πρακτική Εξάσκηση» των εξεταζομένων 6. «Αξιολόγηση» των εξεταζομένων 7. Προβολή των «Αποτελεσμάτων Εργασιών» Διαδικασία 1: Προσθήκη Νέας Κατηγορίας με όνομα «JAVA General» Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταστή στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή του ονόματος χρήστη και του συνθηματικού του στα αντίστοιχα πεδία της αρχικής σελίδας της πλατφόρμας (Σχήμα 4-1). Εφόσον τα στοιχεία είναι σωστά ο εξεταστής εισάγεται στο περιβάλλον στο οποίο μπορεί να εκτελέσει όλες τις λειτουργίες που δικαιούται, με βάση τα όσα περιγράφηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο. Σχήμα 4-1: Αρχική Σελίδα της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Προθήκη Νέας Κατηγορίας» μεταβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα να εισάγει την νέα κατηγορία εργασιών με όνομα «JAVA General» (Σχήμα 4-2). 50

51 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-2: Προσθήκη Νέας Κατηγορίας με όνομα «JAVA General» Επιλέγοντας «Προσθήκη» ο εξεταστής λαμβάνει μήνυμα για την εξέλιξη της ενέργειάς του (Σχήμα 4-3). Σχήμα 4-3: Απόκριση της Πλατφόρμας στην Προσθήκη Νέας Κατηγορίας 51

52 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικασία 2: Διαγραφή της Κατηγορίας «Stacks» Σε περίπτωση που ο εξεταστής επιθυμεί να τροποποιήσει κάποιο ή κάποια από τα στοιχεία(όνομα, περιγραφή) της νέας κατηγορίας ή ακόμη επιθυμεί να διαγράψει μία ολόκληρη κατηγορία επιλέγει τον σύνδεσμο «Επεξεργασία Κατηγοριών» (Σχήμα 4-4). Αφού επιλέξει ποια από τις δύο διαδικασίες θα εκτελέσει, επιλέγει και την κατηγορία που επιθυμεί να ενημερώσει ή να διαγράψει για να εκτελέσει τις απαραίτητες ενέργειες. Στην περίπτωσή μας απλά ζητάει Διαγραφή της Κατηγορίας που δεν επιθυμεί να υπάρχει στη πλατφόρμα. Σχήμα 4-4: Επιλογή Ενημέρωσης ή Διαγραφής μίας κατηγορίας Μόλις ζητήσει την διαγραφή της κατηγορίας «Stacks» (Σχήμα 4-5) εμφανίζεται μήνυμα αντίστοιχο με αυτό του Σχήματος 4-3 σχετικά με την εξέλιξη της ενέργειάς του. 52

53 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-5: Διαγραφή της Κατηγορίας «Stacks» Διαδικασία 3: Προσθήκη Νέας Εργασίας με όνομα «Calculator» η οποία ανήκει στην κατηγορία «JAVA General» Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Προθήκη Νέας Εργασίας» ο εξεταστής μεταβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα να εισάγει την νέα εργασία με όνομα «Calculator». Στην περίπτωσή μας ο εξεταστής, όπως φαίνεται στο Σχήμα 4-6 έχει ξεχάσει να δώσει τις δύο ακέραιες εισόδους καθώς επίσης και τις τέσσερις σωστές εξόδους οι οποίες αντιστοιχούν στις τέσσερις απλές πράξεις πρόσθεση, αφαίρεση, πολλαπλασιασμό και διαίρεση. Θα συμπληρώσει τα στοιχεία αυτά κατά την ενημέρωση της εργασίας η οποία υλοποιείται στην Διαδικασία 4. Επιλέγοντας «Προσθήκη» λαμβάνει μήνυμα σχετικά με την εξέλιξη της ενέργειάς του αντίστοιχο με αυτό του Σχήματος

54 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-6: Προσθήκη Νέας Εργασίας με όνομα «Calculator» Διαδικασία 4: Ενημέρωση της Εργασίας «Calculator» Σε περίπτωση που ο εξεταστής επιθυμεί να τροποποιήσει κάποιο ή κάποια από τα στοιχεία(όνομα, εκφώνηση, κατηγορία, είσοδοι, έξοδοι) της εργασίας ή ακόμη επιθυμεί να διαγράψει μία από τις εργασίες επιλέγει τον σύνδεσμο «Επεξεργασία Εργασιών» (Σχήμα 4-7). Αφού επιλέξει ποια από τις δύο διαδικασίες θα εκτελέσει, επιλέγει και την εργασία που επιθυμεί να ενημερώσει ή να διαγράψει για να εκτελέσει τις απαραίτητες ενέργειες (Σχήμα 4-8). 54

55 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-7: Επιλογή Ενημέρωσης ή Διαγραφής μίας εργασίας Σχήμα 4-8: Επιλογή της εργασίας Calculator προς Ενημέρωση 55

56 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η διαδικασία συνεχίζεται και ο εξεταστής ζητάει Ενημέρωση της εργασίας Calculator και εισάγει δύο ακεραίους ως εισόδους, ενώ ως εξόδους δίνει τα αποτελέσματα των τεσσάρων βασικών πράξεων που αναμένονται και με βάση τα οποία θα γίνει η αξιολόγηση των εξεταζομένων (Σχήμα 4-9). Σχήμα 4-9: Ενημέρωση της εργασίας «Calculator» Επιλέγοντας «Ενημέρωση» λαμβάνει μήνυμα σχετικά με την εξέλιξη της ενέργειάς του αντίστοιχο με αυτό του Σχήματος 4-3. Διαδικασία 5: «Πρακτική Εξάσκηση» των εξεταζομένων Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταζόμενου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με την ίδια ακριβώς διαδικασία που ακολούθησε ο εξεταστής (Σχήμα 4-10). Εφόσον τα στοιχεία είναι σωστά ο εξεταζόμενος εισάγεται στο περιβάλλον των εξεταζομένων έχοντας στην διάθεσή του όλες τις λειτουργίες που μπορούν να εκτελέσουν οι εξεταζόμενοι. 56

57 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-10: Είσοδος του εξεταζόμενου στις επιλογές της Πλατφόρμας Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Πρακτική Εξάσκηση» μεταβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα να ελέγξει την ορθότητα του πηγαίου κώδικά του όσες φορές επιθυμεί. (Σχήμα 4-11) Σχήμα 4-11: Περιβάλλον «Πρακτικής Εξάσκησης» 57

58 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Αρχικά ο εξεταζόμενος εισάγει πηγαίο κώδικα με συντακτικά λάθη. Περνώντας την διαδικασία του Compile η πλατφόρμα τον ενημερώνει για το ποια είναι αυτά, για το σε ποια γραμμή του πηγαίου κώδικα βρισκονται καθώς επίσης και πόσα είναι αυτά. Στο Σχήμα 4-12 εμφανίζεται η απόκριση της πλατφόρμας για πηγαίο κώδικα με συντακτικά λάθη. Σχήμα 4-12: Συντακτικά λάθη κατά τη διαδικασία του Compile Στη συνέχεια ο εξεταζόμενος διορθώνει τα συντακτικά λάθη στον πηγαίο κώδικά του και επαναλαμβάνει τη διαδικασία του Compile. Αυτή τη φορά, η διαδικασία του Compile ολοκληρώνεται χωρίς σφάλματα και ζητείται από τον εξεταζόμενο να εισάγει τις επιθυμητές εισόδους με σκοπό να ακολουθήσει την διαδικασία της Εκτέλεσης. (Σχήμα 4-13) 58

59 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-13: Καθορισμός των εισόδων και Εκτέλεση του προγράμματος Κατά την διαδικασία της Εκτέλεσης του προγράμματος εμφανίστηκαν σφάλματα (Runtime errors) τα οποία δεν επέτρεψαν την σωστή Εκτέλεση του προγράμματος. Ο εξεταζόμενος ενημερώνεται για το ποια είναι αυτά και για το σε ποιο σημείο του κώδικα προκλήθηκαν (Σχήμα 4-14). Αφού λοιπόν εντοπίσει το πρόβλημα, διορθώνει τον πηγαίο κώδικά του και επαναλαμβάνει την διαδικασία του Compile και της Εκτέλεσης για να διαπιστώσει και να ελέγξει την ορθότητα του καινούριου πηγαίου κώδικά του. Αυτή τη φορά και η διαδικασία του Compile αλλά και η διαδικασία της Εκτέλεσης ολοκληρώνονται με επιτυχία και ο εξεταζόμενος βλέπει τις εξόδους του προγράμματός του και τα μηνύματα εξόδου που ο ίδιος έχει ζητήσει μέσω του πηγαίου κώδικά του να τυπωθούν στο αντίστοιχο πλάισιο (Σχήμα 4-15). Ο εξεταζόμενος μπορεί να επαναλάβει τη διαδικασία όσες φορές το επιθυμεί μεχρι τη στιγμή που θα είναι βέβαιος για την ορθότητα και τη λειτουργικότητα του προγράμματός του. 59

60 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-14: Λάθη κατά την Εκτέλεση του προγράμματος (Runtime Errors) Σχήμα 4-15: Έξοδοι και Μηνύματα Εξόδου μετά από επιτυχή Εκτέλεση του προγράμματος 60

61 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικασία 6: «Αξιολόγηση» των εξεταζομένων Ο εξεταζόμενος αφού βεβαιωθεί για την τελική έκδοση του πηγαίου κώδικα της εργασίας μεταβαίνει στο περιβάλλον της Αξιολόγησης. Εκεί επιλέγει αρχικά την εργασία για την οποία επιθυμεί να αξιολογηθεί. (Σχήμα 4-16) Σχήμα 4-16: Επιλογή εργασίας προς Αξιολόγηση Κατά τη διαδικασία της Αξιολόγησης το μόνο που οφείλει ο εξεταζόμενος είναι να καταθέσει τον πηγαίο κώδικά του προς Αξιολόγηση. Αυτός τότε θα αξιολογηθεί με βάση τις εισόδους που έχει ορίσει ο εξεταστής κατά τη δημιουργία της εργασίας (Σχήμα 4-17). Μόλις η διαδικασία ολοκληρωθεί ο εξεταζόμενος ενημερώνεται με σχετικό μήμυμα αντίστοιχο του Σχήματος

62 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-17: Αξιολόγηση της εργασίας Calculator για τον student1 Διαδικασία 7: Προβολή των «Αποτελεσμάτων Εργασιών» Ο εξεταστής μπορεί ανα πάσα στιγμή να επισκεφτεί τον σύνδεσμο «Αποτελέσματα Εργασιών». Εκεί αφού επιλέξει την εργασία για την οποία επιθυμεί να δει τα αποτελέσματα (Σχήμα 4-18), βλέπει μία πλήρη λίστα με τους εξεταζόμενους που κατέθεσαν τον πηγαίο κώδικά τους προς αξιολόγηση για την συγκεκριμένη εργασία. Η λίστα αυτή περιλαμβάνει ονοματεπώνυμο, επιμέρους βαθμολογίες για τις διαδικασίες Compile, Εκτέλεση και Σύγκριση Αποτελεσμάτων Εξόδου καθώς επίσης και τη Συνολική Βαθμολογία (Σχήμα 4-19) 62

63 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-18: Επιλογή εργασίας για προβολή «Αποτελεσμάτων Εργασιών» Σχήμα 4-19: Αποτελέσματα της εργασίας Calculator 63

64 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σενάριο χρήσης του τμήματος «Ερωτήσεις» Ο εξεταστής επιθυμεί να προσθέσει μία νέα ερώτηση πολλαπλών επιλογών η οποία ανήκει στην κατηγορία «JAVA General». Ακόμη έχει τη δυνατότητα να διαγράψει οποιαδήποτε άλλη ερώτηση προϋπάρχει στην εκπαιδευτική πλατφόρμα και ο ίδιος δεν επιθυμεί αυτή η ερώτηση να συμπεριλαμβάνεται στις διαδικασίες αυτοαξιολόγησης και αξιολόγησης των εξεταζομένων. Στη συνέχεια οι εξεταζόμενοι μπορούν να επιλέξουν από μία λίστα επιλογών τον αριθμό των ερωτήσεων που επιθυμούν να απαντήσουν και μόλις ολοκληρώσουν τη διαδικασία απάντησης όλων των ερωτήσεων μπορούν το συνολικό ποσοστό επιτυχημένων απαντήσεων. Τέλος ο εξεταστής ενημερώνεται για τα αποτελέσματα των εξεταζομένων μέσω του περιβάλλοντος «Αποτελέσματα Ερωτήσεων» στο οποίο έχει την δυνατότητα να προβάλλει για τον κάθε εξεταζόμενο το πλήθος ερωτήσεων που απάντησε και το συνολικό ποσοστό των επιτυχημένων απαντήσεων που έδωσε. Σύμφωνα με τα παραπάνω το σενάριο χρήσης του τμήματος «Ερωτήσεις» μπορεί να αναλυθεί σε τέσσερις διακριτές διαδικασίες 1. Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών 2. Διαγραφή Ερώτησης 3. Απάντηση σε Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών 4. Προβολή των «Αποτελεσμάτων Ερωτήσεων» Διαδικασία 1: Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταστή στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με διαδικασία αντίστοιχη της Διαδικασίας 1 που ακολουθήθηκε στο τμήμα «Εργασίες JAVA». Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Προθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών» ο εξεταστής μεταβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα να εισάγει την νέα ερώτηση, την κατηγορία στην οποία ανήκει, τις τέσσερις πιθανές επιλογές καθώς και ποιές από αυτές είναι σωστές (Σχήμα 4-20). Αντιστοίχως με τις προηγούμενες διαδικασίες μόλις ο εξεταστής ζητήσει Προσθήκη της ερώτησης λαμβάνει μήνυμα σχετικό με την εξέλιξη της διαδικασίας. (αντίστοιχο του Σχήματος 4-3). 64

65 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-20: Προσθήκη Νέας Ερώτησης Πολλαπλών Επιλογών Διαδικασία 2: Διαγραφή Ερώτησης Η διαδικασία αυτή δεν διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από την διαδικασία διαγραφής μίας κατηγορίας ή μίας εργασίας. Ο εξεταστής, όπως ακριβώς και στην Διαδικασία 2 του σεναρίου «Εργασίες JAVA», επιλέγει από τη λίστα όλων των ερωτήσεων της πλατφόρμας την ερώτηση που επιθυμεί να διαγράψει και ζητάει απλά διαγραφή. Το περιβάλλον δηλαδή αυτής της διαδικασίας είναι παρόμοιο με αυτό του Σχήματος 4-5 μόνο που αντί της λίστας των κατηγοριών υπάρχει η λίστα των ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών. Διαδικασία 3: Απάντηση σε Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταζόμενου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με διαδικασία αντίστοιχη της Διαδικασίας 5 που ακολουθήθηκε στο τμήμα «Εργασίες JAVA». Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών» ο εξεταζόμενος καλείται να επιλέξει το πλήθος των ερωτήσεων που επιθυμεί να απαντήσει (Σχήμα 4-21). 65

66 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-21: Επιλογή πλήθους ερωτήσεων προς απάντηση από τον εξεταζόμενο Στη συνέχεια η διαδικασία απάντησης ξεκινά (Σχήμα 4-22) και εμφανίζονται μία προς μία όλες οι ερωτήσεις καθώς επίσης και το πλήθος των σωστών επιλογών για την κάθε μία (Σχήμα 4-23). Σχήμα 4-22: Εκκίνηση της διαδικασίας Απάντησης 66

67 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-23: Διαδικασία Απάντησης των ερωτήσεων Μόλις η διαδικασία ολοκληρωθεί εμφανίζεται το συνολικό ποσοστό επιτυχημένων απαντήσεων του εξεταζόμενου (Σχήμα 4-24). Σχήμα 4-24: Εμφάνιση του Ποσοστού Επιτυχίας του εξεταζόμενου 67

68 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικασία 4: Προβολή των «Αποτελεσμάτων Ερωτήσεων» Ο εξεταστής μπορεί ανά πάσα στιγμή να επισκεφτεί τον σύνδεσμο «Αποτελέσματα Ερωτήσεων». Εκεί μπορεί να δει μία πλήρη λίστα με τους εξεταζόμενους που απάντησαν ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. Η λίστα αυτή περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο, το πλήθος των ερωτήσεων που απάντησε ο κάθε εξεταζόμενος και το συνολικό ποσοστό των επιτυχημένων απαντήσεων (Σχήμα 4-25). Σχήμα 4-25: Αποτελέσματα Ερωτήσεων Πολλαπλών Επιλογών Σενάριο χρήσης του τμήματος «Θέματα» Ο εξεταστής επιθυμεί να προσθέσει ένα νέο Θέμα με όνομα «Final Theme» το οποίο θα περιλαμβάνει μία εργασία JAVA και τέσσερις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. Οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμεί έχει τη δυνατότητα να ενημερώσει το Θέμα που δημιούργησε ή ακόμη μπορεί και να το διαγράψει. Συγκεκριμένα μόλις η προθεσμία που έχει δώσει για την επίλυση του θέματος τελειώσει οφείλει να το καταστήσει ανενεργό μέσω της διαδικασίας Ενημέρωσης του Θέματος. Στη συνέχεια οι εξεταζόμενοι μπορούν να επιλέξουν από τη λίστα των Θεμάτων ποιο είναι το Θέμα που θα επιλύσουν και ξεκινούν ανεξάρτητα την επίλυση οποιουδήποτε τμήματος αυτό περιλαμβάνει(εργασίες, ερωτήσεις) 68

69 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Τέλος ο εξεταστής ενημερώνεται για τα αποτελέσματα των εξεταζομένων μέσω του περιβάλλοντος «Αποτελέσματα Θεμάτων» στο οποίο έχει την δυνατότητα, αφού επιλέξει το θέμα που τον ενδιαφέρει, να προβάλλει για τον κάθε εξεταζόμενο αναλυτικά στοιχεία αξιολόγησης για εργασίες και ερωτήσεις Σύμφωνα με τα παραπάνω το σενάριο χρήσης του τμήματος «Θέματα» μπορεί να αναλυθεί σε τέσσερις διακριτές διαδικασίες 1. Προσθήκη Νέου Θέματος με όνομα «Final Theme» 2. Επίλυση Θέματος «Final Theme» 3. Ενημέρωση Θέματος και ορισμός κατάστασης του «Final Theme» ως ανενεργό 4. Προβολή των «Αποτελεσμάτων Θεμάτων» Διαδικασία 1: Προσθήκη Νέου Θέματος με όνομα «Final Theme» Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταστή στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με διαδικασία αντίστοιχη της Διαδικασίας 1 που ακολουθήθηκε στο τμήμα «Εργασίες JAVA». Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Προθήκη Νέου Θέματος» ο εξεταστής μεταβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα να προσθέσει ένα νέο Θέμα δίνοντας το όνομα, επιλέγοντας τις εργασίες και τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που επιθυμεί και ορίζοντας την κατάσταση του νέου Θέματος (Σχήμα 4-26). Όπως και στις προηγούμενες διαδικασίες μόλις ο εξεταστής ζητήσει Προσθήκη του Νέου Θέματος λαμβάνει μήνυμα σχετικό με την εξέλιξη της διαδικασίας. (αντίστοιχο του Σχήματος 4-3). 69

70 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-26: Προσθήκη Νέου Θέματος με όνομα «Final Theme» Διαδικασία 2: Επίλυση Θέματος «Final Theme» Πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι η σύνδεση του εξεταζόμενου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα. Αυτό επιτυγχάνεται με διαδικασία αντίστοιχη της Διαδικασίας 5 που ακολουθήθηκε στο τμήμα «Εργασίες JAVA». Επιλέγοντας τον σύνδεσμο «Επίλυση Θεμάτων» ο εξεταζόμενος επιλέγει το θέμα που επιθυμεί να επιλύσει (Σχήμα 4-27) και στη συνέχεια εμφανίζεται μπροστά του το πλήρες θέμα με όλες τις εργασίες και τις ερωτήσεις που αυτό περιλαμβάνει (Σχήμα 4-28). Για την Επίλυση των εργασιών το περιβάλλον του Θέματος είναι ίδιο ακριβώς με αυτό της διαδικασίας αξιολόγησης (Διαδικασία 6) στο τμήμα «Εργασίες JAVA» (Σχήματα 4-17). Για την Επίλυση των ερωτήσεων το περιβάλλον του Θέματος είναι ίδιο ακριβώς με αυτό της διαδικασίας απάντησης (Διαδικασία 3) στο τμήμα «Ερωτήσεις» (Σχήματα 4-23). Η μόνη διαφορά βρίσκεται στο γεγονός ότι ο εξεταζόμενος κατά την επίλυση θεμάτων διαβάζει την εκφώνηση και επιλέγει με ποια σειρά θα απαντήσει τις εργασίες και τις ερωτήσεις. Ταυτόχρονα έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να επιλύσει το κάθε κομμάτι του θέματος όσες φορές το επιθυμεί, αλλά η αξιολόγηση του θα βασιστεί στην τελική έκδοση της επίλυσης του θέματος. 70

71 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Σχήμα 4-27: Επιλογή του Θέματος προς Επίλυση Σχήμα 4-28: Το Θέμα «Final Theme» 71

72 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Διαδικασία 3: Ενημέρωση Θέματος και ορισμός κατάστασης του «Final Theme» ως ανενεργό Μόλις η προθεσμία επίλυσης του Θέματος φτάσει στο τέλος της, ο εξεταστής οφείλει να ορίσει την κατάσταση του θέματος ως ανενεργή. Για να το κάνει αυτό επιλέγει τον σύνδεσμο «Επεξεργασία Θεμάτων» και στη συνέχεια «Ενημέρωση Θέματος». Από τη λίστα των διαθέσιμων Θεμάτων (όπως ακριβώς και στην Ενημέρωση εργασιών) επιλέγει το Θέμα «Final Theme» που τον ενδιαφέρει και αμέσως εμφανίζεται το περιβάλλον επεξεργασίας του Θέματος (Σχήμα 4-29) Σχήμα 4-29: Ενημέρωση του Θέματος «Final Theme» Η κατάσταση του Θέματος ορίζεται πλέον ως ανενεργή και το Θέμα ενημερώνεται έτσι ώστε να μην μπορεί να είναι πλέον επιλύσιμο από τους εξεταζομένους. Όπως και στις προηγούμενες διαδικασίες ο εξεταστής λαμβάνει μήνυμα σχετικό με την εξέλιξη της διαδικασίας. (αντίστοιχο του Σχήματος 4-3). Διαδικασία 4: Προβολή των «Αποτελεσμάτων Θεμάτων» Ο εξεταστής μπορεί ανά πάσα στιγμή να επισκεφτεί τον σύνδεσμο «Αποτελέσματα Θεμάτων». Εκεί αφού επιλέξει το θέμα που τον ενδιαφέρει (Σχήμα 72

73 Κεφάλαιο 4 ο Οδηγός Χρήσης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 4-30) μπορεί να δει μία πλήρη λίστα με τους εξεταζόμενους που επίλυσαν έστω και ένα μικρό κομμάτι του Θέματος. Η λίστα αυτή περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο και αναλυτικά στοιχεία αξιολόγησης των τμημάτων του Θέματος (Σχήμα 4-31). Σχήμα 4-30: Επιλογή του Θέματος για Προβολή Αποτελεσμάτων Σχήμα 4-31: Αποτελέσματα του Θέματος «Final Theme» 73

74 Κεφάλαιο 5 ο Ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας στο ethmmy Κεφάλαιο 5 ο Ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας στο ethmmy 5.1. Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και ethmmy Στο κεφάλαιο αυτό δίνεται μία σύντομη περιγραφή του αντίστοιχου περιβάλλοντος αξιολόγησης, το οποίο ενσωματώθηκε στο ethmmy, και αναλύονται οι δυνατότητες που προσφέρονται στο περιβάλλον αυτό. Παράλληλα με την ανάπτυξη της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας, αρκετά από τα λειτουργικά τμήματα της ενσωματώθηκαν στο αντίστοιχο περιβάλλον του ethmmy. Εξάλλου η αρχική σχεδίαση της πλατφόρμας είχε γίνει με μία πληθώρα προδιαγραφών οι οποίες είχαν ως άμεσο στόχο τη συμβατότητα με το ethmmy. Το περιβάλλον αξιολόγησης του ethmmy περιλαμβάνει: Εργασίες JAVA Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Ερωτήσεις Σωστού/Λάθους Εργασίες JAVA Το περιβάλλον Εργασίες JAVA προσφέρει τη δυνατότητα ορισμού μίας νέας εργασίας η οποία θα απαιτεί την ανάπτυξη και κατάθεση πηγαίου κώδικα σε JAVA με στόχο την αξιολόγηση των φοιτητών. Τα λειτουργικά τμήματα της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας τα οποία αφορούν αυτοαξιολόγηση (Πρακτική Εξάσκηση) και αξιολόγηση (Αξιολόγηση) ενσωματώθηκαν στο αντίστοιχο περιβάλλον του ethmmy και προσφέρουν μέσα από τις σελίδες του όλες τις δυνατότητες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας. Στα επιπλέον στοιχεία που προέκυψαν από την ενσωμάτωση θα πρέπει να προστεθούν η δυνατότητα ξεχωριστής βαθμονόμησης για την κάθε εργασία ενώ σημαντική διαφορά αποτελεί η ενοποίηση των διαδικασιών Compile και Εκτέλεση του πηγαίου κώδικα με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη απόκριση του ethmmy για συντακτικά λάθη, λάθη κατά την Εκτέλεση και προβολή των αποτελεσμάτων εξόδου. 74

75 Κεφάλαιο 5 ο Ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας στο ethmmy Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών Στο περιβάλλον του ethmmy προσφέρεται όπως ακριβώς και στην Εκπαιδευτική Πλατφόρμα η δυνατότητα προσθήκης ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών. Η διαδικασία είναι δυνατή μέσω μιας γενικότερης λειτουργίας δημιουργίας ενός γραπτού εξέτασης για την αξιολόγηση των φοιτητών. Τα λειτουργικά τμήματα της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας τα οποία αφορούν ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών και αυτά του ethmmy αναπτύχθηκαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Παρ όλα αυτά οι διαδικασίες ακολουθούν την ίδια λογική σκέψη. Στα επιπλέον στοιχεία του περιβάλλοντος του ethmmy θα πρέπει να προστεθούν η δυνατότητα ξεχωριστής βαθμονόμησης για την κάθε ερώτηση μέσα στο γραπτό ενώ στις διαφορές συναντάμε τον περιορισμό των πιθανών επιλογών από τέσσερις σε τρεις Ερωτήσεις Σωστού/Λάθους Στο περιβάλλον του ethmmy συναντάμε έναν νέο τύπο ερωτήσεων ο οποίος δεν συμπεριλαμβάνεται στην Εκπαιδευτική Πλατφόρμα. Ο τύπος αυτός είναι οι ερωτήσεις Σωστού/Λάθους. Η διαδικασία είναι δυνατή μέσω μιας γενικότερης λειτουργίας δημιουργίας ενός γραπτού εξέτασης για την αξιολόγηση των φοιτητών. Ο εξεταστής προσθέτει μία ερώτηση-πρόταση η απάντηση της οποίας κρίνεται μόνο είτε ως σωστή, είτε ως λάθος. Οι εξεταζόμενοι απλά καλούνται να απαντήσουν σχετικά με την ορθότητα ή όχι της συγκεκριμένης ερώτησης-πρότασης. Κατά αντιστοιχία με τις εργασίες JAVA και τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών και οι ερωτήσεις Σωστού/Λάθους προσφέρουν τη δυνατότητα ξεχωριστής βαθμονόμησης για την κάθε μία ερώτηση με στόχο τον ορισμό βαθμού δυσκολίας για την κάθε μία από αυτές. 75

76 Κεφάλαιο 6 ο Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και Ασφάλεια Κεφάλαιο 6 ο Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και Ασφάλεια 6.1. Το ζήτημα της ασφάλειας Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα είχε να αντιμετωπίσει ήταν αυτό της ασφάλειας. Το πρόβλημα αυτό δεν αποτελεί ένα κοινό πρόβλημα εφαρμογών διαδικτύου, μιας και στην περίπτωση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας έπρεπε να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν όλες εκείνες οι κακόβουλες ενέργειες χρηστών οι οποίοι είχανε λόγω του περιβάλλοντος της πλατφόρμας ένα «πολύ δυνατό όπλο» στα χέρια τους. Το όπλο αυτό είναι η δυνατότητα Εκτέλεσης κώδικα σε JAVA στο περιβάλλον που γίνεται η εκτέλεση της όλης εφαρμογής. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει δυσάρεστες συνέπειες οι οποίες θα μπορούσαν να «τινάξουν στον αέρα» όλη την εφαρμογή. Για όλους τους παραπάνω λόγους, έχουν ληφθεί κάποια ισχυρά μέτρα που αφορούν τον τομέα της ασφάλειας και τα οποία αναλύονται στις ενότητες που ακολουθούν Η τεχνική των Applets Το περιβάλλον της JAVA προσφέρει μέσω της κλάσης java.lang.system πρόσβαση σε βασικές ιδιότητες του συστήματος. Επομένως όλοι οι εξεταζόμενοι θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση μέσω της κλάσης αυτής σε ιδιότητες οι οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως άκρως απαγορεύσιμες. Για την αποφυγή ενός τέτοιου ενδεχόμενου χρησιμοποιήθηκε η τεχνική των Applets με βάση την οποία οπουδήποτε η πλατφόρμα συναντήσει στον πηγαίο κώδικα των εξεταζομένων συγκεκριμένες εκφράσεις που αφορούν τέτοιες ιδιότητες συστήματος, ο εξεταζόμενος ενημερώνεται με σχετικό μήνυμα. Ταυτόχρονα και ακολουθώντας την ίδια τεχνική αποκοπής δεδομένων εκφράσεων, δόθηκε η δυνατότητα μη χρησιμοποίησης συγκεκριμένων βιβλιοθηκών και πακέτων (π.χ. java.io.*) με στόχο την εξασφάλιση της πλατφόρμας από κακόβουλες ενέργειες των εξεταζομένων. 76

77 Κεφάλαιο 6 ο Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και Ασφάλεια Στον Πίνακα 6-1 δίνονται όλες οι εκφράσεις που έχουν αποκοπεί σε πρώτη φάση και για τις οποίες εμφανίζεται αντίστοιχο μήνυμα ασφάλειας στους εξεταζόμενους κατά την κατάθεση του πηγαίου κώδικά τους. Πίνακας 6-1: Εκφράσεις που έχουν αποκοπεί από την πλατφόρμα awt.toolkit java.io file.encoding file.encoding.pkg java.class.path java.home java.compiler user.name user.home user.dir user.language user.region user.timezone 6.3. Το πρόβλημα ενός ατέρμονα βρόχου Η ενότητα αυτή περιγράφει την αντιμετώπιση ενός προβλήματος που θα αποτελούσε πρόκληση για τον κάθε εξεταζόμενο ο οποίος θα επιχειρούσε να ορίσει κάπου μέσα στον πηγαίο κώδικά του έναν βρόχο ο οποίος δεν θα τερμάτιζε ποτέ. Σε περίπτωση που η πλατφόρμα θα ήταν ανυπεράσπιστη μπροστά σ ένα τέτοιο ενδεχόμενο η εφαρμογή θα κατανάλωνε σχεδόν όλους τους πόρους του συστήματος και κάποια στιγμή δεν θα ήταν σε θέση να αποκριθεί. Αρκετές σκέψεις έγιναν για το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αρχικά ακολουθήθηκε η τεχνική της πολυεπεξεργασίας (multitasking) μέσω νημάτων (threads) με το σκεπτικό ότι η εκτέλεση του κώδικα θα τερματιζόταν αν δεν είχε ολοκληρωθεί μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα το οποίο ορίζονταν από τον εξεταστή. Η ιδέα αυτή όμως «ναυάγησε» λόγω του διαδικτυακού περιβάλλοντος με βάση το οποίο η εκτέλεση της εφαρμογής θα ήταν συνεχής και κάτι τέτοιο δεν θα ήταν σε θέση να τερματίσει τον ατέρμονα βρόχο. Μπορεί λοιπόν η αρχική ιδέα να μην οδήγησε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αποτέλεσε όμως τον προπομπό για την τελική λύση αυτού του προβλήματος της ασφάλειας. Το σκεπτικό αυτή τη φορά ήταν λίγο πιο σύνθετο. Η Εκτέλεση της όλης εφαρμογής της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας γίνεται μέσω της πρώτης ενεργής Java Virtual Machine (JVM). Κάθε φορά που οι ανάγκες της εφαρμογής απαιτούν την Εκτέλεση του κώδικα κάποιου εξεταζομένουν ενεργοποιείται μία δεύτερη Java 77

78 Κεφάλαιο 6 ο Εκπαιδευτική Πλατφόρμα και Ασφάλεια Virtual Machine (JVM). Η διαδικασία της Εκτέλεσης και στις δύο διαδικασίες κατάθεσης κώδικα του εξεταζόμενου (Πρακτική Εξάσκηση - Αξιολόγηση) γίνεται μέσω της δεύτερης Java Virtual Machine (JVM) η οποία δέχεται εισόδους από την πρώτη JVM και επιστρέφει εξόδους πάλι στο περιβάλλον αυτής. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι η δεύτερη Java Virtual Machine (JVM) παραμένει ενεργή μόνο για το διάστημα που έχει ορίσει ο εξεταστής και παύει να λειτουργεί μετά το πέρας αυτού του διαστήματος. Επομένως ακόμη και στην περίπτωση ενός ατέρμονα βρόχου, ο βρόχος θα τερματίσει με την παύση της δεύτερης JVM. Η πρώτη Java Virtual Machine (JVM) παραμένει ανεπηρέαστη καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας μιας και δεν είναι υπεύθυνη για την Εκτέλεση του προγράμματος και επομένως η εφαρμογή της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας δεν κινδυνεύει από το πρόβλημα ενός ατέρμονα βρόχου 6.4 Το πρόβλημα δέσμευσης της μνήμης Η επίλυση του προβλήματος ενός ατέρμονα βρόχου με τη διαδικασία που περιγράφηκε στην προηγούμενη ενότητα έδωσε τη δυνατότητα επίλυσης και ενός ακόμη πρόβλήματος ασφάλειας. Το πρόβλημα αναφέρεται στην περίπτωση που κάποιος εξεταζόμενος θα προσπαθούσε να δεσμεύσει πολή μεγάλη ή ακόμη και άπειρη μνήμη μέσω του πηγαίου κώδικά του. Σε περίπτωση που δεν θα είχε προβλεφθεί κάτι τέτοιο η εφαρμογή θα κατανάλωνε σχεδόν όλους τους πόρους του συστήματος και κάποια στιγμή δεν θα ήταν σε θέση να αποκριθεί. Η λύση δόθηκε και πάλι μέσω της δεύτερης Java Virtual Machine (JVM) η οποία ενεργοποιείται μόλις έχουμε Εκτέλεση του κώδικα του εξεταζόμενου. Την ώρα που ενεργοποιείται η δεύτερη JVM ορίζονται ανάμεσα σε όλα τα άλλα και οι παράμετροι της (VM parameters), μία από τις οποίες είναι και η μέγιστη μνήμη που μπορεί αυτή να χρησιμοποιήσει. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται και η επίλυση του προβλήματος δέσμευσης μεγάλης ή ακόμη και άπειρης μνήμης από τον εξεταζόμενο. 78

79 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης 7.1. JAVA Για την ανάπτυξη της εφαρμογής διακομιστή (server application) επιλέχθηκε η Java, η οποία είναι μια γλώσσα προγραµµατισµού υψηλού επιπέδου με τα εξής ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά: Αντικειµενοστρεφής (object-oriented) Ασφαλής (secure): έχει σχεδιαστεί εξαρχής ως μία ασφαλής γλώσσα που παρέχει δυνατότητες ελέγχου για τη μείωση του κινδύνου προσβολής από «κακόβουλες» εφαρμογές. Μεταφέρσιμη (portable): μπορεί να εκτελείται σε διαφορετικές πλατφόρµες και λειτουργικά συστήµατα χωρίς τροποποίηση. Κατανεµηµένη (distributed): τμήματα κώδικα που «τρέχουν» σε διαφορετικούς υπολογιστές μπορούν να αποτελούν μία ενιαία εφαρμογή. Πολυνηµατική (multithreaded): μία Java εφαρμογή μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα πολλές διεργασίες ανεξάρτητες και αλληλεπιδρούσες. Το πιο σημαντικό ίσως χαρακτηριστικό της Java είναι το γεγονός ότι δεν εξαρτάται από την πλατφόρµα και το λειτουργικό σύστημα: μία εφαρμογή γραμμένη σε Java μπορεί να εκτελείται σε οποιοδήποτε περιβάλλον χωρίς καμία τροποποίηση. Η ανεξαρτησία αυτή είναι εγγενές χαρακτηριστικό της γλώσσας και βασίζεται στη χρήση μιας εικονικής μηχανής (Java Virtual Machine - JVM) για την προσοµοίωση ενός ιδεατού επεξεργαστή, ικανού να εκτελεί προγράµµατα γραµµένα σε Java. Η εικονική μηχανή δέχεται μεταγλωττισµένα προγράµµατα και μετατρέπει τις εντολές τους σε εντολές εκτελέσιμες από το εκάστοτε λειτουργικό σύστηµα. Με τον τρόπο αυτό, κάθε υπολογιστής, ανεξαρτήτως λειτουργικού συστήµατος (Windows, Linux, Solaris, Macintosh, κλπ.), ο οποίος διαθέτει την εικονική μηχανή, μπορεί να εκτελέσει προγράµµατα γραμμένα σε Java, ανεξάρτητα από τον μεταγλωττιστή που έχει χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία τους. Αυτός ο συνδυασμός ανεξαρτησίας από επεξεργαστές και λειτουργικά συστήματα είναι που κάνει την Java ιδιαίτερα ανταγωνιστική και επιτρέπει τον χαρακτηρισμό της ως «Write-Once-Run-Anywhere» γλώσσα. 79

80 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης 7.2. Δυναμικές Ιστοσελίδες Java Server Pages (JSP) Για την ανάπτυξη της εφαρμογής πελάτη (client application) απαιτείται μία τεχνολογία δυναμικών ιστοσελίδων. Επιλέχθηκαν οι Java Server Pages (JSP), οι οποίες παρέχουν έναν γρήγορο και απλό τρόπο δημιουργίας δυναμικού δικτυακού περιεχομένου και επιπλέον βασίζονται στη γλώσσα προγραμματισμού Java. Οι JSP σελίδες είναι ουσιαστικά HTML αρχεία, τα οποία όμως περιέχουν και ειδικά Tags με κώδικα Java. Αυτά ακριβώς τα tags είναι που παρέχουν το δυναμικό περιεχόμενο, αφού ο κώδικάς τους εκτελείται στον διακομιστή (server) και παράγει ανάλογα με την αίτηση τον κατάλληλο HTML κώδικα για να επιστραφεί στον browser του πελάτη (client). Επειδή η τεχνολογία JSP βασίζεται στην τεχνολογία των Java Servlets, στον διακομιστή είναι απαραίτητη η ύπαρξη της JSP Servlet Engine, η οποία μεταφράζει την σελίδα σε ένα Servlet ικανό να δημιουργεί δυναμικά την κατάλληλη HTML σελίδα. Η μετάφραση αυτή γίνεται μόνο την πρώτη φορά που ζητείται η JSP σελίδα, ενώ κάθε επόμενη αίτηση εξυπηρετείται από το ήδη υπάρχον Servlet. Η διαδικασία που ακολουθείται φαίνεται στο Σχήμα 7.1. Σχήμα 7-1: Εξυπηρέτηση σίτησης σε JSP σελίδα 80

81 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης Η τεχνολογία JSP έχει πολλά πλεονεκτήματα, τα περισσότερα από τα οποία «κληρονομεί» από την γλώσσα στην οποία βασίζεται (Java). Γενικά: παρέχει ένα εύρωστο περιβάλλον ανάπτυξης δικτυακών εφαρμογών είναι ανεξάρτητη από την πλατφόρμα / λειτουργικό σύστημα είναι ανεξάρτητη από τον διακομιστή (web server) προσφέρει τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του κώδικα, αφού κληρονομεί από την Java τις τεχνολογίες JavaBeans και EJB Το Struts framework Η όλη ανάπυξη της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας βασίστηκε στο Struts framework για να διατηρηθεί η συμβατότητα με τα ήδη υλοποιημένα τμήματα του ethmmy Τί είναι το framework Στην απλούστερη μορφή του είναι μία συλλογή από κλάσεις και interfaces τα οποία συνεργάζονται για να λύσουν ένα συγκεκριμένο τύπο προγραμματιστικού προβλήματος. Ένα framework διακρίνεται από τα εξής χαρακτηριστικά: Αποτελείται από κλάσεις ή components καθένα από τα οποία παρέχει μία αφηρημένη υλοποίηση μιας συγκεκριμένης έννοιας Ορίζει πώς αυτές οι υλοποιήσεις συνεργάζονται για να λύσουν το πρόβλημα Τα μέρη από τα οποία συνίσταται είναι επαναχρησιμοποιήσιμα Παρέχει γενική συμπεριφορά την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολλοί τύποι εφαρμογών Σε αντίθεση με μία βιβλιοθήκη, της οποίας τις κλάσεις και τις διεπαφές απλά τις καλεί κάποιος για να τις χρησιμοποιήσει, ένα framework προσφέρει μία βάση, πάνω στην οποία μπορεί ο προγραμματιστής να «χτίσει» την εφαρμογή του, απλά επεκτείνοντας τις κλάσεις του framework Ειδικότερα για το Struts framework Το Struts Framework βασίζεται στην τεχνολογία των Java Servlets και σε μικρότερο βαθμό στην τεχνολογία των JSP. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός web container, το οποίο φιλοξενεί την εφαρμογή που χρησιμοποιεί το Struts Framework. Με αυτό τον τρόπο η εφαρμογή δεν χρειάζεται να χειρίζεται τις 81

82 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης HTTP αιτήσεις, αφού το Struts Framework έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τέτοιου είδους υπηρεσίες που προσφέρονται από το web container. Η λειτουργία του Struts Framework είναι σύμφωνη με το μοντέλο MVC με την διαφορά ότι τα servlets δεν χρειάζεται να απασχολήσουν τον προγραμματιστή αφού προσφέρονται έτοιμα από το Framework Web Servers Apache Tomcat Για τη φιλοξενία και τη διαχείριση των ιστοσελίδων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας χρειάζεται να υπάρχει ένας κατάλληλος web server, ο οποίος επιπρόσθετα έχει τη δυνατότητα να εκτελεί JSP σελίδες. Αυτή η δυνατότητα μεταφράζεται στο γεγονός ότι ο server πρέπει να έχει ιδιότητες Servlet Container. Τέτοιες δυνατότητες προσφέρουν πολλά εμπορικά πακέτα, όπως ο Weblogic Server της IBM. Ωστόσο, προτιμήθηκε η χρησιμοποίηση του Tomcat ο οποίος ανήκει στην κατηγορία του ανοιχτού λογισμικού. Η επιλογή του Tomcat έγινε για αρκετούς λόγους. Πέρα από το γεγονός του ότι διανέμεται δωρεάν, ο Tomcat έχει εγκαθιδρυθεί ως ένας αξιόπιστος server, ο οποίος επιπλέον έχει από πίσω του όλη την υποστήριξη της open-source κοινότητας. Επίσης συνεργάζεται άψογα με την τεχνολογία των Struts που χρησιμοποιήθηκε, αφού άρχισαν και οι δύο ως κομμάτια ενός μεγαλύτερου project της Apache Foundation, το Jakarta Project. Ο Tomcat προσφέρει ένα έτοιμο πακέτο web server και servlet container το οποίο εγκαθίσταται ως service στο σύστημα που το φιλοξενεί. Αυτό σημαίνει ότι ανοίγει αυτόματα, χωρίς να χρειάζεται κάποια ενέργεια εκ μέρους του χρήστη Εργαλεία ανάπτυξης Borland JBuilder Για την ανάπτυξη Java κώδικα χρησιμοποιήθηκε ο JBuilder 2005 Enterprise Edition της Borland. Ο JBuilder είναι ένα Integrated Development Environment (IDE). Αυτό σημαίνει ότι προσφέρει ένα περιβάλλον, φιλικό προς τον προγραμματιστή, το οποίο βοηθά στην αποδοτικότερη συγγραφή κώδικα. Για παράδειγμα αυτοματοποιεί την δημιουργία JavaDoc για την επεξήγηση του κώδικα και ελέγχει αυτόματα για προγραμματιστικά λάθη. 82

83 Κεφάλαιο 7 ο Τεχνολογίες και Εργαλεία Ανάπτυξης Η έκδοση που χρησιμοποιήθηκε προσφέρει και υποστήριξη για την δημιουργία web εφαρμογών με την χρησιμοποίηση της τεχνολογίας Struts. Συγκεκριμένα υποστηρίζεται η αυτόματη δημιουργία των απαραίτητων κλάσεων, όπως και η αυτόματη ανάπτυξη (deployment) στον Tomcat. Επίσης προσφέρονται εργαλεία που βοηθούν στη συγγραφή κατάλληλων XML αρχείων, όπως είναι το struts-config.xml που χρησιμοποιείται από το Struts framework και το build.xml Macromedia Dreamweaver MX Για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της εμφάνισης των ιστοσελίδων χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα Dreamweaver MX της Macromedia. Ο Dreamweaver είναι ένα IDE που ως βασικό στόχο έχει την υποστήριξη δημιουργίας ιστοσελίδων, ανεξαρτήτου τεχνολογίας. Χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για την βελτίωση της εμφάνισης των ιστοσελίδων, αφού προσφέρει περιβάλλον WYSIWYG για ιστοσελίδες όλων των τύπων: από HTML μέχρι JSP Microsoft FrontPage Για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της εμφάνισης των ιστοσελίδων χρησιμοποιήθηκε επίσης το πρόγραμμα FrontPage 2002 της Microsoft. Το πρόγραμμα αυτό χρησιμοποιήθηκε σε συνδυασμό με τον Dreamweaver προσφέροντας ένα εύχρηστο περιβάλλον για την οργάνωση και προβολή των ιστοσελίδων. 83

84 Κεφάλαιο 8 ο Συμπεράσματα και Προπτικές Κεφάλαιο 8 ο Συμπεράσματα και Προοπτικές 8.1. Συμπεράσματα Η διαδικασία ανάπτυξης της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας αποτέλεσε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον εγχείρημα το οποίο βοήθησε στην αποκόμιση σημαντικής εμπειρίας και οδήγησε στην εξαγωγή σημαντικών συμπερασμάτων. Από το στάδιο συγκέντρωσης των απαιτήσεων ακόμη, διαφάνηκε η πολυπλοκότητα και η δυσκολία του εγχειρήματος. Έπρεπε να αναπτυχθεί μια δικτυακή εφαρμογή, πλήρως δυναμική η οποία θα είχε την ευθύνη της αυτοαξιολόγησης και της αξιολόγησης των εξεταζομένων. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες εμφανίστηκαν στο τμήμα της αξιολόγησης των εργασιών JAVA. Ο κυριότερος λόγος ήταν η ίδια η φύση του προβλήματος η οποία έδινε στους εξεταζόμενους ένα «ισχυρό όπλο», τον κώδικα σε JAVA, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό την επικινδυνότητα σε ζητήματα ασφαλείας. Το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με τη δέουσα προσοχή και λήφθηκε μέριμνα ώστε να αποκλειστούν, κατά το δυνατόν, οι περιπτώσεις προσβολής του συστήματος από κακόβουλες ενέργειες των χρηστών. Οι προδιαγραφές της εφαρμογής ορίστηκαν δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην σαφή διάκριση των λειτουργιών του συστήματος. Οι λειτουργίες αυτές καταγράφηκαν με μεγάλη λεπτομέρεια και υλοποιήθηκαν με βάση τους άξονες που ορίζει το μοντέλο MVC. Με αυτόν τον τρόπο, έγινε δυνατός ο διαχωρισμός της λογικής της εφαρμογής από την διεπαφή με τον χρήστη: οι JSP σελίδες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις εκτελούν κάποια λειτουργία του συστήματος. Ένας ακόμη παράγοντας που εισήγαγε σημαντικό βαθμό δυσκολίας στο εγχείρημα, ήταν το γεγονός ότι η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα έπρεπε να ενσωματωθεί στο ήδη υπάρχον σύστημα του ethmmy και να είναι πλήρως συμβατό με αυτό. Η ανάπτυξη έγινε αναγκαστικά χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των Java Server Pages (JSP) και βασίστηκε στο Struts framework. 84

85 Κεφάλαιο 8 ο Συμπεράσματα και Προπτικές Συμπερασματικά, η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα αποτέλεσε μία σημαντική εμπειρία και έδωσε τη δυνατότητα εξοικείωσης με νέες τεχνολογίες αλλά προχωρημένα ζητήματα διαδικτυακού ενδιαφέροντος Προοπτικές της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η ανάπτυξη μιας εφαρμογής, ειδικά όταν αυτή πρόκειται να χρησιμοποιηθεί στα πλαίσια μιας εκπαιδευτικής διεργασίας, δεν μπορεί ποτέ να θεωρηθεί πλήρης και πάντοτε θα υπάρχουν στοιχεία τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στην βελτίωση του εκπαιδευτικού αυτού λογισμικού. Με άξονα το παραπάνω σκεπτικό, στο ήδη υπάρχον πλαίσιο μπορούν να προστεθούν επιπλέον διαχειριστικές επιλογές, οι οποίες θα περιλαμβάνουν: Δυνατότητα αυτόματης δημιουργίας ιστοσελίδων με εκπαιδευτικό υλικό και σύνδεσής τους με τις ήδη υπάρχουσες ενότητες Ξεχωριστή και ανεξάρτητη βαθμονόμηση όλων των διαδικασιών αξιολόγησης Δημιουργία του κατάλληλου υπόβαθρου για τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων όλων των ενοτήτων αξιολόγησης Γραφική αναπαράσταση των αποτελεσμάτων εξόδου για τις εργασίες JAVA σε περιπτώσεις που αυτές αφορούν εργασίες σε Δομές Δεδομένων Όλα τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μελλοντικές επεκτάσεις οι οποίες μπορούν να εμπλουτίσουν και να ισχυροποιήσουν τις δυνατότητες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας. 85

86 Παράρτημα Α Οδηγός Εγκατάστασης Παράρτημα Α Οδηγός Εγκατάστασης A.1. Γενικές απαιτήσεις εγκατάστασης Όπως έχει αναφερθεί η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα χρησιμοποιεί μία σειρά από προϊόντα λογισμικού τα οποία περιγράφηκαν στα κεφάλαια που προηγήθηκαν. Για την εγκατάσταση της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας απαραίτητα είναι τα προγράμματα που αναφέρονται στον Πίνακα Α.1. Λογισμικό Που μπορεί να βρεθεί? Borland JBuilder 2005 Enterprise Borland Apache Tomcat SQL Server 2000 Microsoft Struts Framework Java SDK Πίνακας Α-1: Προγράμματα που χρησιμοποιούνται από την Εκπαιδευτική Πλατφόρμα Η διαδικασία εγκατάστασης που περιγράφεται στη συνέχεια προυποθέτει ότι ήδη έχουν εγκατασταθεί: O Borland JBuilder 2005 Enterprise Ο Tomcat (Web Server) Ο SQL Server 2000 Επίσης θα πρέπει να έχουν οριστεί οι ακόλουθες μεταβλητές περιβάλλοντος (environment variables): BUILDER_HOME C:\Borland\JBuilder2005 (κατάλογος εγκατάστασης του JBuilder) CATALINA_HOME C:\Tomcat 5.0 (κατάλογος εγκατάστασης του Tomcat) JAVA_HOME C:\j2sdk1.4.2_01 (κατάλογος εγκατάστασης του Java SDK) 86

87 Παράρτημα Α Οδηγός Εγκατάστασης A.2. Εγκατάσταση και διαμόρφωση του Tomcat Πρώτο βήμα της εγκατάστασης είναι η εγγραφή του φακέλου Educational_Platform ο οποίος περιέχει τα αρχεία του server στον κατάλογο webapps του Tomcat. Ο φάκελος αυτός περιέχει τις JSP σελίδες που χρειάζονται για την εφαρμογή, τις απαραίτητες κλάσεις καθώς και τις απαραίτητες βιβλιοθήκες (Struts framework, SQL Server 2000 JDBC DRIVER). Το επόμενο βήμα είναι η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο διαχειρίζεται ο Tomcat την Εκπαιδευτική Πλατφόρμα. Για το λόγο αυτό ανοίγουμε το Administrative Tool του Tomcat και στην δενδρική δομή που εμφανίζεται ανοίγουμε διαδοχικά τον κόμβο Service (Catalina) και τον κόμβο Host (localhost). Στο επόμενο επίπεδο οι κόμβοι αντιστοιχούν στα contexts που υπάρχουν εγκατεστημένα στον Tomcat. Επιλέγουμε τον κόμβο του context Educational_Platform, θέτουμε την ιδιότητα Cross_Context στην τιμή True και πατάμε Save για να αποθηκεύσουμε την αλλαγή. Στη συνέχεια θέτουμε την ιδιότητα Cookies στην τιμή False. Για να αποθηκευτούν μόνιμα οι αλλαγές, πατάμε το πλήκτρο Commit Changes. Για να λειτουργήσει η εφαρμογή στον καινούριο server (στον οποίο προσπαθούμε να την εγκαταστήσουμε) πρέπει να γίνουν και οι απαραίτητες αλλαγές στο αρχείο Constants.properties, το οποίο βρίσκεται στον κατάλογο /WEB- INF/classes του καταλόγου Educational_Platform. Το αρχείο αυτό συγκεντρώνει όλες τις σταθερές που πρέπει να τροποποιηθούν και αφορούν paths και συνδέσεις με την βάση της εφαρμογής και καθορίζονται μέσω της ομώνυμης κλάσης Constants.java του πακέτου gr.auth.ee.educational_platform.util 87

88 Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual) Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual) B.1. Εισαγωγή Το παρόν παράρτημα αναφέρεται στο προγραμματιστικό κομμάτι αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία λογισμικού της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας τα οποία αναπτύχθηκαν σε όλη την πορεία υλοποίησης. Στόχος του παραρτήματος αυτού είναι η επίδειξη όλων αυτών των τμημάτων, έτσι ώστε η εξέλιξη της πλατφόρμας να αποτελέσει ευκολότερο έργο για τους συνεχιστές αυτής της εκπαιδευτικής προσπάθειας. Συγκεκριμένα, το παράρτημα αυτό περιλαμβάνει τρεις ενότητες οι οποίες αναφέρονται στα ακόλουθα στοιχεία λογισμικού της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας: Τα πακέτα και οι κλάσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Οι JSP σελίδες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η βάση δεδομένων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας B.2. Τα πακέτα και οι κλάσεις της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα χωρίζεται σε τέσσερα πακέτα τα οποία περιλαμβάνουν ομάδες κλάσεων, με κύριο στόχο την ομαδοποίηση των λειτουργιών οι οποίες εκτελούνται από την εφαρμογή. Τα πακέτα αυτά είναι τα ακόλουθα: gr.auth.ee.educational_platform.form: Πακέτο που περιλαμβάνει ActionForms δηλαδή κλάσεις οι οποίες περιέχουν μεθόδους ορισμού και επιστροφής μεταβλητών από φόρμες JSP σελίδων gr.auth.ee.educational_platform.func: Πακέτο που περιλαμβάνει κλάσεις οι οποίες αποτελούν το λειτουργικό κομμάτι της εφαρμογής gr.auth.ee.educational_platform.sql: Πακέτο που περιλαμβάνει κλάσεις οι οποίες περιέχουν μεθόδους για τη σύνδεση της εφαρμογής με τη βάση και την εκτέλεση εντολών εισαγωγής (INSERT), επιλογής (SELECT), 88

89 Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual) ενημέρωσης (UPDATE) και διαγραφής (DELETE) στους πίνακες της βάσης. gr.auth.ee.educational_platform.util: Πακέτο που περιλαμβάνει κλάσεις οι οποίες να κάνουν με σταθερές που πρέπει να οριστούν κατά τη αρχική διαμόρφωση και εγκατάσταση της εφαρμογής. B.3. Οι JSP σελίδες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Οι JSP σελίδες της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας ακολουθούν την τεχνική των πλαισίων (frames). Συγκεκριμένα χωρίζονται σε τέσσερα πλαίσια (top, bottom, left και right), από τα οποία μόνο τα δύο είναι ίδια σε όλες τις σελίδες της πλατφόρμας. Το πλαίσιο top περιλαμβάνει την σελίδα top.jsp η οποία είναι κοινή σε όλες τις σελίδες και αναφέρεται στο λογότυπο της εφαρμογής. Το πλαίσιο bottom περιλαμβάνει την σελίδα bottom.jsp η οποία είναι κοινή σε όλες τις σελίδες και αναφέρεται στην επωνυμία «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Πολυτεχνική Σχολή - Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών». Το πλαίσιο left έχει δύο διαφορετικές εκδόσεις ανάλογα με τον χρήστη που χρησιμοποιεί την Εκπαιδευτική Πλατφόρμα. Το κάθε ένα από αυτά περιλαμβάνει τις δυνατές για τον χρήστη λειτουργίες. Για τους εξεταστές το left frame αναφέρεται στην σελίδα laselect.jsp ενώ για τους εξεταζόμενους αναφέρεται στην σελίδα lsselect.jsp Η πλειοψηφία των σελίδων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας αναφέρεται στο right πλαίσιο που αποτελεί και το πλέον ενεργό κομμάτι της εφαρμογής. Για τις σελίδες αυτές έχει ακολουθηθεί μία συγκεκριμένη κωδικοποίηση στην ονοματολογία τους για την εύκολη αναγνώρισή τους. Για παράδειγμα η σελίδα raddctg.jsp περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: r από τη λέξη right (στοιχείο που περιλαμβάνουν όλες οι σελίδες αυτού του πλαισίου), add από την λέξη προσθήκη (στοιχείο που επιδεικνύει τη λειτουργία που εκτελεί η σελίδα) ctg για την κατηγορία (στοιχείο που αναφέρεται στο αντικείμενο της προηγούμενης λειτουργίας) Όλες οι σελίδες αυτού του πλαισίου ακολουθούν την παραπάνω κωδικοποίηση για την ονοματολογία τους και με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται κατά 89

90 Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual) πολύ η αναγνώρισή τους μιας και το πλήθος τους είναι αρκετά μεγάλο και δεν επιτρέπει την απομνημόνευσή τους. B.4. Η βάση δεδομένων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα περιλαμβάνει τη βάση δεδομένων DSEP η οποία έχει σχεδιαστεί με βάση το σχεσιακό μοντέλο και περιλαμβάνει έντεκα πίνακες οι οποίοι φαίνονται στον Πίνακα B-1. Ονομασία Πίνακα Περιγραφή ADM Περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία των εξεταστών της πλατφόρμας ANS Περιλαμβάνει τις τρέχουσες απαντήσεις των εξεταζομένων στα θέματα της πλατφόρμας CTG Περιλαμβάνει τις διαθέσιμες κατηγορίες που έχουν προστεθεί από τους εξεταστές DEG Περιλαμβάνει την βαθμολογία των εξεταζομένων σε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών DST Περιλαμβάνει τις διαθέσιμες εργασίες που έχουν προστεθεί από τους εξεταστές JAV Περιλαμβάνει την αξιολόγηση των εξεταζομένων στις εργασίες JAVA MCQ Περιλαμβάνει τις διαθέσιμες ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που έχουν προστεθεί από τους εξεταστές PCD Περιλαμβάνει τις διαθέσιμες διαδικασίες της πλατφόρμας RES Περιλαμβάνει την αξιολόγηση των εξεταζομένων στα διάφορα θέματα που έχουν ορίσει οι εξεταστές STU Περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία των εξεταζομένων της πλατφόρμας THM Περιλαμβάνει τα διαθέσιμα θέματα που έχουν προστεθεί από τους εξεταστές Πίνακας B-1: Οι πίνακες της βάσης δεδομένων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας Στη συνέχεια παρατίθεται το διάγραμμα οντοτήτων - συσχετίσεων της βάσης δεδομένων στο οποίο διαφαίνονται τα πεδία όλων των πινάκων, τα πρωτεύοντα 90

91 Παράρτημα B Οδηγός Εξέλιξης της Πλατφόρμας (Developer Manual) κλειδιά τους καθώς και όλες οι σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στους πίνακες της βάσης. (Σχήμα Β-1) Σχήμα B-1: Διάγραμμα οντοτήτων συσχετίσεων της βάσης δεδομένων της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας 91