ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Προϋπολογισμών και Επιτροπή Ελέγχου των Προϋπολογισμών ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την τριετή μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΕ - "μια ουσιαστική νομοθετική πράξη που επηρεάζει όλες τις πολιτικές και τις διαδικασίες της ΕΕ" Επιτροπή Προϋπολογισμών Εισηγήτρια: Ingeborg Gräßle DT\ doc PE v02-00

2 Μετά την απόρριψη από τους Ιρλανδούς της "Συνθήκης της Λισαβόνας" 1, η ανά τριετία επανεξέταση του δημοσιονομικού κανονισμού 1605/ αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Το άρθρο 184 αυτού ορίζει: "Κάθε τρία έτη και όποτε καθίσταται αναγκαίο, ο παρών κανονισμός επανεξετάζεται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 279 της Συνθήκης ΕΚ και στο άρθρο 183 της Συνθήκης Ευρατόμ, αφού ακολουθηθεί η διαδικασία συνεννόησης, εφόσον το ζητήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο." Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες του Προεδρείου, η διοργάνωση δημόσιας ακρόασης από μια κοινοβουλευτική επιτροπή θα συμβάλει στη συγκέντρωση εξωτερικής εμπειρογνωμοσύνης στο πλαίσιο νομοθετικής έκθεσης. Για τον σκοπό αυτόν, στη δημόσια ακρόαση της 26ης Ιουνίου 200, και κατόπιν απόφασης των συντονιστών COBU στις 21 Μαΐου 2008, προσκλήθηκαν οι ακόλουθοι εμπειρογνώμονες: Ο κ. Jesus Lazaro Cuenca, Διευθυντής του Ελεγκτικού Συνεδρίου Η κ. Alexandra Mège, εκπρόσωπος της ομάδας εργασίας CONCORD Funding Development Relief (FDR), επικεφαλής της υπο-ομάδας για τον δημοσιονομικό κανονισμό Πρακτικός οδηγός EuropeAid. Ο κ. Andreas Hebbelmann, εκπρόσωπος της ομάδας εργασίας "Arbeitskreis der EU- Referenten an Hochschulen in Deutschland". Η κ. Rahela Dosen, διευθύντρια, Συμβούλιο Δικηγορικών Συλλόγων και Ενώσεων της Ευρώπης Η κ. Tamara Flanagan, Διευθύντρια Ευρώπης του Community Service Volunteers (εθελοντές κοινωνικής υπηρεσίας). I. Τι διακυβεύεται; 1. Προς τι ένας νέος δημοσιονομικός κανονισμός (ΔΚ) το 2002; Η ανάγκη εις βάθος αναθεώρησης του ΔΚ του 1977 εντοπίστηκε ως μείζον ζήτημα μεταξύ των 84 δράσεων που θεσπίστηκαν από τη Λευκή Βίβλο για τη μεταρρύθμιση της Επιτροπής 3, 1 Η "Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ" προβλέπει σχετικά με τους Δημοσιονομικούς Κανόνες (πρώην "Δημοσιονομικός Κανονισμός"), άρθρο 2, ΣΗΜΕΙΟ 273 (άρθρο 279 ΣΕΚ/ 322 ΣΛΕΕ): ΕΕ C 115 της 9ης Μαΐου "Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, και μετά από διαβούλευση με το Ελεγκτικό Συνέδριο, θεσπίζουν μέσω κανονισμών: (α) τους δημοσιονομικούς κανονισμούς που ρυθμίζουν ιδίως τις πρακτικές λεπτομέρειες κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού και παρουσίας και ελέγχου των λογαριασμών (β) τους κανόνες που οργανώνουν τον έλεγχο της ευθύνης των δημοσιονομικών φορέων, και ιδίως των διατακτών και των υπολόγων". Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, οι δημοσιονομικοί κανόνες θα έπρεπε να εγκριθούν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία ("συναπόφαση") και θα αντικαθιστούσαν τον δημοσιονομικό κανονισμό αριθ. 1605/2002, όπως τροποποιήθηκε εσχάτως στις 17 Δεκεμβρίου ενοποιημένη έκδοση στην ιστοσελίδα EurLex: 3 COM(2000)0010 τελικό της PE v /10 DT\ doc

3 που εγκρίθηκε στις αρχές του Μετά την "τραυματική εμπειρία" της παραίτησης της Επιτροπής Santer, εστίασε στην αναδιατύπωση του ΔΚ για διασφάλιση της ορθής διαχείρισης της κοινοτικής χρηματοδότησης, ο όγκος της οποίας είχε αυξηθεί σημαντικά. Παρά την ύπαρξη κανονισμού του Συμβουλίου δυνάμει του άρθρου 279 της ΣΕΚ, το Κοινοβούλιο έκρινε ότι ο ΔΚ, λόγω των εκτενών δημοσιονομικών του επιπτώσεων, δεν ήταν δυνατόν να εγκριθεί μονομερώς από μόνο ένα σκέλος της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής και επέμεινε να ακολουθηθεί ειδική διαδικασία, με πρότυπο ουσιαστικά τη διαδικασία συναπόφασης. Ως εκ τούτου, η διαδικασία για την έγκριση του νέου ΔΚ συνίστατο στα εξής στάδια: Τον Ιούλιο του 2000, η Επιτροπή ενέκρινε την πρότασή της για επαναδιατύπωση του δημοσιονομικού κανονισμού. Τον Μάιο του 2001, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με 180 τροπολογίες, καλώντας την Επιτροπή να αναθεωρήσει την πρότασή της. Τον Ιανουάριο του 2002, η Επιτροπή παρουσίασε αναθεωρημένη πρόταση που ενσωμάτωνε πολλές από τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου. Αυτή η νέα πρόταση αποτέλεσε τη βάση των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο. Σύμφωνα με την κοινή δήλωση της 4ης Μαρτίου , το Κοινοβούλιο κάλεσε το Συμβούλιο να κινήσει τη διαδικασία διαβουλεύσεων που εφαρμόζεται επί "κοινοτικών πράξεων γενικής ισχύος, οι οποίες έχουν σημαντικές δημοσιονομικές επιπτώσεις" Στις 25 Ιουνίου 2002 συμφωνήθηκε το τελικό κείμενο σε συγκεκριμένη συνεννόηση μεταξύ Συμβουλίου και ΕΚ και τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου Διαδικασία Σύμφωνα με το άρθρο 279 της ΣΕΚ, το Συμβούλιο είναι αυτό που ομόφωνα εγκρίνει τον ΔΚ και απλώς ζητείται η γνώμη του Κοινοβουλίου επί της προτάσεως. Σύμφωνα με το Παράρτημα VI του Κανονισμού του Κοινοβουλίου, αμφότερες οι επιτροπές περί προϋπολογισμών έχουν αρμοδιότητα επί διαφορετικών πτυχών του ΔΚ, δυνάμει του Παραρτήματος VI, κεφάλαιο IV, σημείο 9, το οποίο προβλέπει ότι η Επιτροπή Προϋπολογισμών είναι αρμόδια για ζητήματα που άπτονται του ΔΚ "εκτός από τα ζητήματα που αφορούν την εκτέλεση, τη διαχείριση και τον έλεγχο του προϋπολογισμού". Βάσει του Παραρτήματος VI, κεφάλαιο V, σημείο 7 η Επιτροπή Ελέγχου των Προϋπολογισμών είναι αρμόδια για τον ΔΚ "όσον αφορά την εκτέλεση, τη διαχείριση και τον έλεγχο των προϋπολογισμών". Η θέση σε ισχύ του αναδιατυπωμένου ΔΚ σηματοδότησε ριζική αλλαγή κουλτούρας σε όλα τα θεσμικά όργανα. Η αποκέντρωση και ανάθεση ευθυνών στους διατάκτες οδήγησε στη θέσπιση ενός εκτενούς εκπαιδευτικού προγράμματος και σε αύξηση κατά περίπου 30 τοις εκατό του προσωπικού στις αρμόδιες μονάδες του προϋπολογισμού. Αυτή η ριζική αλλαγή συνέβαλε, ιδιαίτερα κατά το πρώτο έτος εφαρμογής της, στην επιβράδυνση των διαδικασιών που επιδρούσαν αρνητικά στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. 3. Η μεταρρύθμιση του 2005/2006 Ήδη σε πρώιμο στάδιο μετά τη θέση σε ισχύ του ΔΚ και των εκτελεστικών του κανόνων, παράπονα προκάλεσαν οι επιπτώσεις της μεγαλύτερης αυστηρότητας και των βεβαρημένων 1 Κοινή δήλωση της Συνελεύσεως, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την καθιέρωση διαδικασίας διαβουλεύσεων (ΕΕ C 89 της 22ας Απριλίου 1975) DT\ doc 3/10 PE v02-00

4 γραφειοκρατικών διαδικασιών, όχι μόνο εκ μέρους των δικαιούχων κοινοτικής χρηματοδότησης, αλλά και από τους ίδιους τους χρήστες, ακόμη και εντός των υπηρεσιών της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τέλη 2004 /αρχές 2005: άτυπη διαβούλευση εισηγητών COBU/COCOBU με την Επιτροπή. 3 Μαΐου 2005: Πρόταση της Επιτροπής COM(2005)0181 για την τροποποίηση του κανονισμού 1605/2002/ΕΚ/Ευρατόμ του Συμβουλίου. 15 Μαρτίου 2006, κατόπιν ψηφοφοριών σε COCOBU και COBU, γνωμοδότηση ΕΚ προς το Συμβούλιο. τροποποιημένη πρόταση COM(2006)213 της 18ης Μαΐου 2006 σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2 της ΣΕΚ, που περιλαμβάνει πολλές από τις τροπολογίες του ΕΚ και επί της οποίας γίνεται "εκ νέου" διαβούλευση του ΕΚ από το Συμβούλιο. 6 Ιουλίου 2006: Το ΕΚ εγκρίνει δεύτερο ψήφισμα που εγκρίνει την τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής και επιβεβαιώνει τη θέση του της 15ης Μαρτίου. 6 Σεπτεμβρίου 2006: τρίτο ψήφισμα ΕΚ που επιδοκιμάζει την τροποποιημένη πρόταση που περιλαμβάνει την αρχή της αναλογικότητας, την απαίτηση για μεγαλύτερη διαφάνεια, τη βάση δεδομένων για τους αποκλειόμενους προσφέροντες και τις ετήσιες εκθέσεις των κρατών μελών, την ενσωμάτωση της αρχής του αποτελεσματικού και αποδοτικού εσωτερικού ελέγχου, καθώς και του ανεκτού επιπέδου κινδύνου. Έγκριση της τροποποιημένης πρότασης της Επιτροπής της 18ης Μαΐου 2006 εφόσον λαμβάνει υπόψη τις τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου, υπό την επιφύλαξη, ωστόσο, των θέσεών του στις 15 Μαρτίου 2006 και στις 6 Ιουλίου 2006, που εξακολουθούν να ισχύουν χωρίς επιφυλάξεις. Νοέμβριος του 2006, το ΕΚ και το Συμβούλιο συμφωνούν σε διαδικασία συνεννόησης επί των βασικών σημείων της μεταρρύθμισης. 30 Νοεμβρίου 2006: η COBU εγκρίνει την έκθεση σχετικά με την κοινή κατευθυντήρια γραμμή που αποδέχεται τα συμπεράσματα της συνεδρίασης συνεννόησης της 21ης Νοεμβρίου 2006 και κηρύσσει περατωθείσα τη διαδικασία συνεννόησης. 13 Δεκεμβρίου 2006: το ΕΚ διατυπώνει την τελική του γνωμοδότηση σχετικά με το κείμενο του Συμβουλίου, το οποίο εγκρίνει, και ανοίγει τον δρόμο για τη θέση σε ισχύ του κειμένου την 1η Ιανουαρίου Δεκεμβρίου 2007: σύμφωνα με τη δήλωση αριθ. 2 της Επιτροπής σχετικά με τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων 1, τροποποιείται εκ νέου ο ΔΚ, επιτρέποντας στα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο να διαμορφώσουν 1 Πρακτικά της συνεδρίασης της 13ης Δεκεμβρίου 2006, P6_TA(2006)0557, όπως προσαρτώνται στη διαδικασία συνεννόησης: "Η Επιτροπή αναλαμβάνει να υποβάλει, εφόσον είναι δυνατόν, πριν από τον Φεβρουάριο του 2007, πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2004/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με το καθεστώς και τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την ενσωμάτωση των κατάλληλων διατάξεων ώστε να εξαιρούνται από τον κανόνα για τη μη παροχή κέρδους, που περιέχεται στο άρθρο 109 του δημοσιονομικού κανονισμού, οι ίδιοι πόροι και ιδίως οι συνεισφορές και οι συνδρομές των μελών που προστίθενται στους ετήσιους λογαριασμούς των πολιτικών κομμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που ξεπερνούν το 25% του επιλέξιμου κόστους που βαρύνει τον δικαιούχο, σύμφωνα με το άρθρο 10, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2004/2003". PE v /10 DT\ doc

5 περιορισμένα χρηματοδοτικά αποθεματικά βάσει ιδίων πόρων από άλλες πηγές εκτός του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 4. Επιτεύγματα της μεταρρύθμισης του 2005/2006 Κατά πρώτον, από διοργανική άποψη, το ΕΚ συμμετείχε στον μέγιστο βαθμό, καθώς η Επιτροπή και το Συμβούλιο συνεργάστηκαν πλήρως με αυτό κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας το 2005/2006 τηρώντας το ενήμερο ανά πάσα στιγμή. Αμφότερα τα θεσμικά όργανα σεβάστηκαν την πρότυπη διαδικασία που εφαρμόστηκε κατά την αναδιατύπωση, αντιμετωπίζοντας το ΕΚ ως σχεδόν ισότιμο εταίρο κατά τη νομοθετική διαδικασία. Η συνεργασία της COBU και του εισηγητή της με την αυστριακή και, σε λιγότερο βαθμό με τη φινλανδική, Προεδρία του Συμβουλίου ήταν ικανοποιητική, και η αρμόδια Επίτροπος κ. Grybauskaitė, καθώς και η ΓΔ Προϋπολογισμός και οι αρμόδιες υπηρεσίες της παρείχαν πάσα δυνατή υποστήριξη, καθώς και συμβουλές. Κατά δεύτερον, οι επιτροπές προϋπολογισμών και ελέγχου των προϋπολογισμών, παρακολουθώντας τη διαδικασία στο πρωιμότερο δυνατό στάδιο (ακόμη και πριν από την πρόταση της Επιτροπής του Μαΐου 2005), πραγματοποίησαν σημαντικές βελτιώσεις που τελικά ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2007: για λιτότερες, ταχύτερες και "προσανατολισμένες προς τον πελάτη" διαδικασίες επιδοτήσεων και εκδήλωσης ενδιαφέροντος (άρθρα ). Βελτίωση των ικανοτήτων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων να προβαίνουν σε μακροπρόθεσμο οικονομικό προγραμματισμό (άρθρο 109, παράγραφος 4). Διατήρηση των δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου (τροποποιήσεις που αφορούν τις μεταφορές πιστώσεων (άρθρα 2, 19, 22, 23, 26, 153 και 160α) και δικαιώματα πληροφόρησης (άρθρα. 28, 29, 46 παράγραφοι 1, 1 στ, 33, 83 και 110). Η αναλογικότητα των διοικητικών πράξεων: η απαιτούμενη προσπάθεια και το έργο που πρέπει πραγματοποιηθεί για τον έλεγχο θα πρέπει να είναι ανάλογα προς τα ποσά και τους κινδύνους που ενέχονται (άρθρο 2, παράγραφος 1 α άρθρο 27, παράγραφος 1, και άρθρο 27 παράγραφοι 2 και 4). Η δημιουργία μιας βάσης δεδομένων για όλους τους δικαιούχους επιδοτήσεων που έχουν καταδικαστεί για απάτη, καθώς και η δημοσίευση αυτής, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Οι διοικητικές αρχές θα πρέπει να επανεξετάζουν τις ενέργειές τους ως προς τις δαπάνες και τους κινδύνους που ενέχονται (άρθρα 89 παράγραφος 1, 93α, 117 έως 119). Περαιτέρω ελαχιστοποίηση του χρόνου και του κόστους τεκμηρίωσης στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων (άρθρο 93α, άρθρο 89, παράγραφος 3). Οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων θα πρέπει καταρχήν να είναι διοργανικές (άρθρο 89, παράγραφος 3). Σκοπός μιας βάσης δεδομένων για την ειδοποίηση των συμμετεχόντων σε διαδικασίες σύναψης συμβάσεων (άρθρο 109 α (νέο)) είναι η διευκόλυνση των διαδικασιών υποβολής αιτήσεων και η αποφυγή της υποχρέωσης για τους αιτούντες να υποβάλουν πολλαπλά αντίγραφα του ίδιου εγγράφου. DT\ doc 5/10 PE v02-00

6 Σε διαδικασίες σύναψης συμβάσεων θα πρέπει να ενθαρρύνεται η συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και να τους παρέχεται ενημέρωση (σύμφωνα με το μέγεθός τους, άρθρο 89, παράγραφος 4). Ο ανταγωνισμός δεν θα πρέπει να παρακωλύεται από μακροπρόθεσμες αναλήψεις υποχρεώσεων σε συμβάσεις-πλαίσιο (άρθρο 91 α (νέο)). Μια διαδικασία σε δύο στάδια θα πρέπει να καθιστά δυνατή εκ των προτέρων τη διαλογή στο πρωιμότερο δυνατό στάδιο των αιτήσεων που είναι καταδικασμένες εξαρχής να απορριφθούν, και να ζητείται περαιτέρω τεκμηρίωση μετά από την εν λόγω διαλογή, ώστε να περιοριστεί το κόστος των ανεπιτυχών αιτήσεων (άρθρο 115, παράγραφος 2, εδάφιο α). Οι δαπάνες υποβολής αίτησης επιδότησης θα πρέπει να είναι ανάλογες προς το προς χορήγηση ποσό (άρθρο 115, παράγραφος 4). Οι διατάκτες θα πρέπει να βοηθούν τους αιτούντες επιδότησης στο πλαίσιο της διαδικασίας, ιδιαίτερα όσους δεν διαθέτουν πείρα (άρθρο 114, παράγραφος 5). Οι αιτούντες θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογούν τις προοπτικές επιτυχούς έκβασης της αίτησής τους εξαρχής, αλλά να χαίρουν και ασφάλειας δικαίου, που συνιστά υποχρεωτικό στοιχείο όλων των κανόνων που ισχύουν για τη χορήγηση επιδοτήσεων (άρθρο 110, παράγραφοι 1, 2). Οι επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να καθορίζονται για τη διαδικασία χορήγησης επιδοτήσεων (άρθρο 113α, παράγραφος 1, εδάφιο α) ιδιαίτερα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες εγγυήσεων και ελέγχων (άρθρο 117 παράγραφος 3). Εάν οι προϋποθέσεις ενός προς επιδότηση έργου μεταβληθούν, αυτό δεν θα πρέπει αυτομάτως να συνεπάγεται διακοπή της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της ΕΕ με ενδεχόμενες ανεπιθύμητες συνέπειες (π.χ. τον υποχρεωτικό τερματισμό ενός έργου) (άρθρο 119, παράγραφος 2). Οι μειώσεις θα πρέπει είναι ανάλογες προς το σφάλμα επί του οποίου εκφράζεται αντίρρηση (άρθρο 119). Σκοπός είναι να καταστεί η ΕΕ πιο προβλέψιμη για τους δικαιούχους επιδοτήσεων, αυξάνοντας έτσι την ασφάλεια δικαίου, μεταξύ άλλων και στον τομέα της έρευνας (άρθρο 160β). Οι διαδικασίες ανάθεσης θα πρέπει να καταστούν πιο αποδοτικές. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να μειωθεί η διάρκειά τους, καθώς και να ελαττωθούν οι δαπάνες για τους υποβάλλοντες προσφορά και τους αιτούντες. Για τον σκοπό αυτόν, οι προϋποθέσεις προσκόμισης στοιχείων θα πρέπει να συνάδουν με την αρχή της αναλογικότητας. Ο ετήσιος προγραμματισμός επιδοτήσεων θα πρέπει να δημοσιεύεται το συντομότερο δυνατόν (δηλαδή έως την 1η Μαρτίου). Οι προσκλήσεις υποβολής προτάσεων επίσης μπορούν να εκδίδονται πριν από την αρχή του έτους, προκειμένου να αποφεύγεται ο φόρτος εργασίας κατά τη διάρκεια του έτους (άρθρο 110, παράγραφος 1, εδάφιο 1), με την προϋπόθεση ότι γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι η διαδικασία του προϋπολογισμού δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Κατά τις διαδικασίες χορήγησης επιδοτήσεων, και προς περάτωση αυτών, θα πρέπει να προβλέπονται περισσότερο ανεξάρτητοι παρά εξωτερικοί έλεγχοι, για μείωση των δαπανών, και κατά συνέπεια οι δαπάνες διεξαγωγής ελέγχου θα πρέπει να είναι ανάλογες προς το ποσό της επιδότησης που ελέγχεται. Τα μέλη του προσωπικού της Κοινότητας οφείλουν να ενημερώνουν τους ανωτέρους τους εάν προτίθενται να συμμετάσχουν σε διαδικασία υποβολής προσφορών, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας αίτησης χορήγησης επιδότησης (άρθρο 94). PE v /10 DT\ doc

7 Προς αποφυγή των διπλών επιδοτήσεων στον ίδιο υποψήφιο, ο αιτών επιδότηση οφείλει να ενημερώνει ότι έχει αιτηθεί τη χορήγηση περισσότερων της μίας επιδοτήσεων και δεν πρέπει να υπερβαίνονται οι συνολικές επιλέξιμες προς χρηματοδότηση δαπάνες (άρθρο 111). Το άρθρο 66, παράγραφος 1, εφαρμόζει την αρχή της ευθύνης των διατακτών. Η σκόπιμη ζημία θα πρέπει να συνεπάγεται υποχρέωση πλήρους επανόρθωσης αυτής, και θα πρέπει να υπόκειται σε αυστηρές προϋποθέσεις ως προς την παραγραφή (άρθρο 73β). Σε διαφορετική περίπτωση, η ευθύνη θα πρέπει να περιορίζεται σε ισοδύναμο 12 μηνιαίων αποδοχών. II. Στοιχεία για την επόμενη μεταρρύθμιση το Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός πρέπει να καταστεί πιο διαφανής Σε σύγκριση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι επαρκώς διεξοδικός. Ενίοτε ένα μόνο στοιχείο του προϋπολογισμού της ΕΕ εμφανίζει ποσό 100 εκατομμυρίων ευρώ ή μεγαλύτερο, παρέχοντας τεράστια ευελιξία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του εκάστοτε έτους. Αφετέρου, είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τη δημοσιονομική αρχή να παρακολουθεί την εκτέλεση των πιστώσεων που έχουν αποφασιστεί, ή αλλιώς να παρακολουθεί σε τι όντως δαπανώνται οι πιστώσεις που κατανέμονται κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού. 2. Το πρόβλημα των νομικών βάσεων Σύμφωνα με τις δημοσιονομικές και δημοκρατικές αρχές, κάθε ευρώ που δαπανάται πρέπει να έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό, αλλά επίσης πρέπει να διαθέτει "νομική βάση" (άρθρο 49 του ΔΚ). Δεδομένου ότι ο ΔΚ είναι κοινοτική πράξη ισότιμη με τις νομικές βάσεις (π.χ προγράμματα) συχνά ανακύπτει πρόβλημα ανταγωνιστικών διατάξεων. Επακόλουθες πράξεις ενδέχεται να αντιβαίνουν στις διατάξεις του ΔΚ, διακυβεύοντας την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, και προκαλώντας προβλήματα ελέγχου κατά την εφαρμογή διαφορετικών δημοσιονομικών κανόνων σύμφωνα με κάθε τομέα. Ενδέχεται να χρειαστούν παρεκκλίσεις ή lex specialis για ορισμένους τομείς, αλλά θα πρέπει να θεσπισθούν στο πλαίσιο του ΔΚ και όχι σε τομεακούς κανόνες. 3. Υπολείμματα της τελευταίας μεταρρύθμισης Μια κεντρική μονάδα τυποποίησης (που ασχολείται με συγκεκριμένη κατηγορία επιδοτήσεων π.χ. έρευνα) με ενιαίους τύπους, διατάξεις και, όπου είναι δυνατόν, διαδικασίες για την παροχή πληροφοριών στους αιτούντες και τη διεξαγωγή συγκριτικών αξιολογήσεων, ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση σε επιδοτήσεις (άρθρο 109 α (νέο)) και τον εξορθολογισμό των διαδικασιών υποβολής αιτήσεων. Θα μπορούσε να θεσπισθεί και να χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό υποχρεωτική ασφάλεια κινδύνου για τους δημοσιονομικούς παράγοντες, η οποία θα καλύπτει ζημίες που δεν έχουν προκληθεί σκοπίμως. Ανεκτός κίνδυνος: διάφορες τροποποιήσεις έχουν προταθεί από το ΕΚ για την ενσωμάτωση της αρχής της αναλογικότητας των ενεργειών των κοινοτικών θεσμικών DT\ doc 7/10 PE v02-00

8 οργάνων, ώστε να αποτρέπεται η υπέρμετρη επιβάρυνση των πολιτών της Ένωσης και τρίτων, λόγω διοικητικών ενεργειών. Το Συμβούλιο εξέτασε το ενδεχόμενο ανεκτού κινδύνου ύψους 2%, αλλά το απέρριψε. Εντούτοις, το Συμβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για τον εντοπισμό της ορθής αναλογίας μεταξύ κόστους και οφέλους του ελέγχου. III. Ερωτήσεις προς την Επιτροπή και τους εμπειρογνώμονες για την ακρόαση της 26ης Ιουνίου Κατά την τελευταία μεταρρύθμιση, η Επιτροπή επεσήμανε ότι συμφωνεί ως βάση εργασίας να προτιμώνται οι αποφάσεις και όχι οι ογκώδεις συμβάσεις (ιδιαίτερα για μικρότερες επιδοτήσεις (άρθρο 108). Τι συνέχεια δόθηκε σε αυτό το αίτημα του ΕΚ; Έχουν καταστεί πλέον πιο συχνές οι αποφάσεις της Επιτροπής; Εάν είστε εμπειρογνώμων, λάβατε πρόσφατα κάποια απόφαση; 2. Σε αυτό το πλαίσιο (απόφαση της Επιτροπής) προτάθηκε η σύσταση οργάνου αναθεώρησης που θα διασφαλίσει τη σύννομη φύση των αναθέσεων με ταχεία και σχετικά μη τυπική διαδικασία (άρθρο 100 α, 100 β). Τι συνέχεια δόθηκε σε αυτήν την ιδέα; Εάν είστε εμπειρογνώμων, ενημερωθήκατε για το ενδεχόμενο αναθεώρησης της απόφασης της Επιτροπής; 3. Οι προσφέροντες που έχουν διαπράξει αξιόποινες πράξεις (ή οι δικαιούχοι επιδοτήσεων που έχουν καταδικαστεί για απάτη) θα πρέπει να αποκλείονται από την οποιαδήποτε ανάθεση για πέντε ή δέκα έτη (άρθρο 93). Καταρτίζεται η συναφής βάση δεδομένων; Χρησιμοποιείται; Υπάρχουν συνέπειες ως προς τις πολιτικές και την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες; Ή μήπως έχουμε ακόμη μία φορά δημιουργήσει "νεκροταφεία δεδομένων"; 4. Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε σχετικά με την κεντρική μονάδα τυποποίησης (που ασχολείται με συγκεκριμένη κατηγορία επιδοτήσεων, π.χ. την έρευνα) με ενιαίους τύπους, διατάξεις και, όπου είναι δυνατόν, διαδικασίες για την παροχή πληροφοριών προς τους υποψηφίους (άρθρο 109 α (νέο); Εάν είστε εμπειρογνώμων, έχετε ενημερωθεί για την ύπαρξη τέτοιου φορέα; 5. Εάν είστε εμπειρογνώμων, κρίνετε ελαφρύτερη τη διαδικασία χάρη στα δύο στάδια αυτής; 6. Τι έχει γίνει ώστε να μειωθούν οι περιττές ελεγκτικές δαπάνες; Εάν είστε εμπειρογνώμων, κρίνετε ότι υπάρχει βελτίωση σε σύγκριση με την κατάσταση προ τριετίας; PE v /10 DT\ doc

9 Παράρτημα: Επισκόπηση των εν εξελίξει και των ολοκληρωμένων εργασιών για τον ΔΚ από το 2004 και εξής Διοργάνωση ακρόασης με τους γενικούς γραμματείς των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων τον Ιούνιο του Διοργάνωση κοινής δημόσιας ακρόασης COBU /COCOBU με εξωτερικούς εμπειρογνώμονες από ΜΚΟ στις 5 Δεκεμβρίου 2005 Εννέα έγγραφα εργασίας με εισηγητές τους Borut Pahor και Inge Gräßle. Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το σχέδιο κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) της Επιτροπής ο οποίος τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) του Συμβουλίου αριθ. 1605/2002 για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (SEC(2006)0866 C6-0231/ /0900(CNS)), εισηγήτρια: Ingeborg Gräßle, Επιτροπή Προϋπολογισμών. Έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) της Επιτροπής που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (SEC(2005)1240 C6-0355/ /0904(CNS)) Επιτροπή Ελέγχου των Προϋπολογισμών -Εισηγητές: Borut Pahor, Ingeborg Gräßle. Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κοινή κατευθυντήρια γραμμή που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο ενόψει της έγκρισης κανονισμού του Συμβουλίου που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (14259/2006 C6-0431/ /0090(CNS)) Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 29ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (14320/ /0820(CNS)), εισηγητής: Jo Leinen, Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων. Νομοθετικό ψήφισμα για την τροποποίηση του σχεδίου κανονισμού της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1653/2004 για τη θέσπιση δημοσιονομικού κανονισμού προτύπου των εκτελεστικών οργανισμών, κατ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 58/2003 του Συμβουλίου, περί θεσπίσεως του καταστατικού των εκτελεστικών οργανισμών που είναι επιφορτισμένοι με ορισμένα καθήκοντα σχετικά με τη διαχείριση κοινοτικών προγραμμάτων εισηγήτρια: Inge Gräßle, Επιτροπή Προϋπολογισμών. Έκθεση σχετικά με την πρόταση κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2343/2002 της Επιτροπής για τη θέσπιση δημοσιονομικού κανονισμού πλαισίου για τους κοινοτικούς οργανισμούς του άρθρου 185 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, ο οποίος θεσπίζει τον δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (SEC(2007) /0151(CNS)) Επιτροπή Προϋπολογισμών, εισηγήτρια: Ingeborg Gräßle- Διαδικασία συνδεδεμένων επιτροπών, συντάκτης - Jan Mulder, Επιτροπή Ελέγχου των Προϋπολογισμών. Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τον δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στον Οργανισμό Εφοδιασμού της Ευρατόμ -COM/2007/0108 τελικό/2 - CNS 2007/0042, εισηγήτρια: Ingeborg Gräßle, Επιτροπή Προϋπολογισμών. DT\ doc 9/10 PE v02-00

10 δύο μελέτες που ανατέθηκαν σε εξωτερικούς φορείς, η πρώτη 1 με τίτλο "Ο δημοσιονομικός κανονισμός των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων - μια συγκριτική μελέτη", η δεύτερη με τίτλο "Ευθύνη της Κοινότητας και ευθύνη των παραγόντων του δημοσιονομικού κανονισμού". 1 PE v /10 DT\ doc