ΙΩΑΝΝΗΣ Κ.ΦΑΛΕΚΑΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Transcript

1 ΙΩΑΝΝΗΣ Κ.ΦΑΛΕΚΑΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ

2 1. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥΑΡΙΣΤΗΝΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Ο Δήµος Αλεξανδρούπολης έχει εκµισθώσει από το Ελληνικό Δηµόσιο το δικαίωµα διαχείρισης και αξιοποίησης του βεβαιωµένου γεωθερµικού πεδίου χαµηλής ενθαλπίας (έως 90 C) Αρίστηνου Αλεξανδρούπολης σε έκταση στρµ. Το άµεσα αξιοποιήσιµο βεβαιωµένο ενεργειακό δυναµικό αφορά στην εκµετάλλευση γεωθερµικών ρευστών έως 150m 3 /h µε αρχική θερµοκρασία C. Σύµφωνα µε την ενεργειακή προµελέτη και το υποβληθέν οικονοµοτεχνικό σχέδιο αξιοποίησης θα υπάρξει αξιοποίηση θερµοκρασιακού εύρους της τάξης των 58 C, γεγονός που θα προσφέρει στο σύστηµα εγκατεστηµένη θερµική ισχύ της τάξης των 10MWth. Τα βασικά έργα υποδοµής αφορούν στον εξοπλισµό της παραγωγικής γεώτρησης ΑΑ-3Π, το πρωτεύον υπόγειο δίκτυο συνολικού µήκους 3600 µ., ο θερµικός σταθµός µε τους πλακοειδείς εναλλάκτες θερµότητας, τους διανοµείς και τους αυτοµατισµούς, τα δευτερεύοντα δίκτυα συνολικού µήκους περίπου µ. και τέλος τις δύο γεωτρήσεις επανεισαγωγής σε βάθος έως 500 µ. Οι προκαθορισµένες τελικές χρήσεις ανήκουν σε δύο κύριες κατηγορίες χειµερινών χρήσεων και µία κατηγορία θερινής αξιοποίησης µέρους των γεωθερµικών ρευστών: Στην πρώτη κατηγορία χειµερινών χρήσεων ανήκει το σύνολο των δηµοσίων κτιρίων της περιοχής Άνθειας-Αρίστηνου συνολικής καλυµµένης επιφάνειας περίπου m 2 (αφορά σε 11 κτίρια µεταξύ των οποίων και το χωριό SOS). Στην δεύτερη κατηγορία χειµερινών χρήσεων ανήκουν υπάρχουσες και υπό κατασκευή θερµοκηπιακές µονάδες συνολικής έκτασης 50 στρεµµάτων εκ των οποίων 35 στρέµµατα υδροπονικών καλλιεργειών κηπευτικών και 15 στρέµµατα καλλιέργειας µικροφυκών (spirulina κ.ά). Η Τρίτη επενδυτική κατηγορία είναι η θερινή χρήση σε δηµοτικά ξηραντήρια βιοµάζας, τα οποία θα κατασκευαστούν και θα λειτουργούν για την παραγωγή pellets. Συνολικά αναµένεται να διακινούνται περίπου m 3 γεωθερµικών ρευστών ανά έτος στο πρωτεύον δίκτυο και περίπου m 3 ρευστών στα δευτερεύοντα δίκτυα. Η συνολική ετήσια παραγόµενη θερµική ενέργεια θα είναι της τάξης των KWh και ο ετήσιος συντελεστής χρήσης θα προσεγγίσει το 30%. 1

3 1.2 ΩΦΕΛΗ Ο Δήµος Αλεξανδρούπολης είναι ο εκµισθωτής και διαχειριστής του γεωθερµικού πεδίου. Τα έργα θα κατασκευαστούν από το Δήµο Αλεξανδρούπολης και θα διαχειρίζονται απ αυτόν. Οι άµεσα ωφελούµενοι θα είναι: αρχικά ο Δήµος Αλεξανδρούπολης διότι θα µειώσει δραµατικά (έως και 80%) το ετήσιο κόστος για τη θέρµανση των 11 δηµόσιων κτιρίων (Δηµοτικό, Γυµνάσιο, Υπηρεσίες Δήµου, Χωριό SOS κ.ά), θα λαµβάνει τίµηµα για την πώληση γεωθερµικής ενέργειας στις θερµοκηπιακές µονάδες, οι οποίες θα κατασκευαστούν και θα λειτουργήσουν από ιδιώτες και τέλος µε την φθηνή παραγωγή των pellets θα απεξαρτήσει το σύνολο των σχολικών κτιρίων των οποίων έχει την ευθύνη από συµβατικά καύσιµα. Ο δεύτερος ωφελούµενος θα είναι οι θερµοκηπιακές µονάδες τόσο αυτές που βρίσκονται εν λειτουργία όσο και αυτές που θα κατασκευαστούν από ιδιώτες είτε για παραγωγή κηπευτικών, είτε για καλλιέργεια και παραγωγή µικροφυκών. Οι ενεργειακές ανάγκες των θερµοκηπιακών µονάδων, οι οποίες προσεγγίζονται στις /στρµ/έτος θα καλυφθούν κατά 100% από τη γεωθερµία µε κόστος το οποίο θα ανέρχεται στο 20-25% του αντίστοιχου κόστους από συµβατικά καύσιµα. 2

4 Πέραν πάσης αµφιβολίας ο πιο µεγάλος ωφελούµενος θα είναι η τοπική κοινωνία, διότι για πρώτη φορά θα εισαχθεί προς χρήση και επίδειξη µια σηµαντική ανανεώσιµη πηγή ενέργειας και θα αποκτηθεί σταδιακά τεχνογνωσία για περαιτέρω εφαρµογή και αξιοποίηση. 1.3 ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ : Σύµφωνα µε την ενεργειακή προµελέτη η οποία εκπονήθηκε για τις ανάγκες της υποβολής της υποψηφιότητας του Δήµου Αλεξανδρούπολης στη φάση διεκδίκησης του δικαιώµατος διαχείρισης και αξιοποίησης του βεβαιωµένου γεωθερµικού πεδίου Αρίστηνου Αλεξανδρούπολης, ο προϋπολογισµός των εργασιών που αφορούν στο τρίπτυχο: άντληση εναλλαγή και διανοµή θερµικής ενέργειας επανεισαγωγή απορριπτόµενων ρευστών ανέρχεται στο ποσό των (συµπεριλαµβάνονται ΦΠΑ 23%, Γενικά Έξοδα 15% και Απρόβλεπτα 10%). 1.4 ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Το βεβαιωµένο ενεργειακό φορτίο που µπορεί να αξιοποιηθεί άµεσα εκτιµάται στα 150m3/h µε εύρος θερµοκρασιών C. Οι αριθµοί αυτοί αντιπροσωπεύουν συνολικό θερµικό φορτίο της τάξης των 10 ΜWth. Σε επενδύσεις στον πρωτογενή αγροτικό τοµέα το θερµικό αυτό φορτίο µπορεί να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες 100 στρεµ. θερµοκηπίων. Η µεταφορά της γεωθερµικής ενέργειας µπορεί να γίνει µε δίκτυα µεσαίου έως υψηλού κόστους και µε µικρές απώλειες θερµότητας. Είναι φανερό ότι οι παραπάνω αριθµοί αποκτούν ουσία όταν αναφέρονται σε κατ εξοχήν παραγωγικές επενδύσεις κύρια στον αγροτικό τοµέα. Στη σηµερινή όµως οικονοµική συγκυρία µε τις τιµές των συµβατικών καυσίµων στα ύψη (diesel στα 1,30 /lt), έργα όπως η τηλεθέρµανση (δηµόσιων ή ιδιωτικών κτιρίων) θα µεγιστοποιήσουν το κοινωνικό όφελος 3

5 και θα αποδειχθούν εξίσου σηµαντικά από οικονοµικής και διαχειριστικής άποψης. Τα έργα τα οποία θα κατασκευαστούν έχουν ως βασικό στόχο την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, τη µεταστροφή των νέων της περιοχής προς τη σύγχρονη και εντατική γεωργία, την αναβάθµιση του αγροτικού εισοδήµατος και την εν γένει εξοικονόµηση ενέργειας στη θέρµανση κτιριακών εγκαταστάσεων ή και ολόκληρων οικισµών. Από όλα τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι ο κεντρικός σχεδιασµός, η ενοποιηµένη διαχείριση και η επιχειρηµατική ενασχόληση µε την αξιοποίηση του Γ/Π Αρίστηνου- Αλεξανδρούπολης είναι πολυδιάστατη και αποκτά µια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα σηµασία στην ουσιαστική παρέµβαση ενός τόσο µεγάλου Καλλικρατικού Δήµου υπέρ της αξιοποίησης των τοπικών εναλλακτικών µορφών ενέργειας. Τα προαναφερθέντα αποτελούν διαπιστώσεις µιας εγγενούς κατάστασης που ταλανίζει χρόνια την αδυναµία ουσιαστικής παρέµβασης των Δήµων σε θέµατα «καυτά» όπως αυτό του ουσιαστικού ελέγχου και διαχείρισης των τοπικών ενεργειακών πόρων. Περιβαλλοντικά δεν θα υπάρξει κανένα απολύτως πρόβληµα παρά το γεγονός ότι η ποιότητα των γεωθερµικών ρευστών είναι «κακή». Τα γεωθερµικά ρευστά στο σύνολο τους και αφού αποδώσουν το θερµικό τους φορτίο στις επιλεγµένες τελικές χρήσεις, θα επιστρέφουν στον γεωθερµικό ταµιευτήρα µε εισπίεση στις γεωτρήσεις επανεισαγωγής. Υ / Γ Παρακαλώ, στο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης να υπάρχει η χρήση Γεωθερµίας, διαχείρισης και αξιοποίησης του βεβαιωµένου γεωθερµικού πεδίου χαµηλής- µέσης ενθαλπίας Αρίστηνου Αλεξανδρούπολης σε έκταση στρµ. και δικτύων τηλεθέρµανσης και θερµοκηπίων σε ολόκληρο τον Καλλικρατικό Δήµο Αλεξ/πολεως (ΦΕΡΕΣ-ΤΡΑΙΑΝΟΥΠΟΛΗ-ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗ). 2.ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΠΕΛΛΕΤ ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ 18 στρεµ. ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΑΕΤΟΧΩΡΙΟΥ. Δηµοτική µονάδα αξιοποίησης στερεής βιοµάζας µε παραγωγή συσσωµάτων (pellet) µε χρήση γεωθερµικής ενέργειας. 4

6 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Η πρόταση αφορά την εγκατάσταση µονάδας αξιοποίησης της στερεής βιοµάζας για την παραγωγή συσσωµάτων (pellet), η οποία θα χρησιµοποιεί το διαθέσιµο γεωθερµικό πεδίο για την κάλυψη των θερµικών αναγκών αφύγρανσης / ξήρανσης. Η πρώτη ύλη θα αποτελείται κυρίως από τα υπολείµµατα των ελαιώνων της Μάκρης Αλεξανδρούπολης και λοιπά δασικά, γεωργικά και αστικά υπολείµµατα (κλαδέµατα). Για την υλοποίηση της πρότασης ο Δήµος Αλεξανδρούπολης διαθέτει ακίνητη περιουσία (αγρόκτηµα) στην περιοχή του γεωθερµικού πεδίου χαµηλής ενθαλπίας της Τραϊανούπολης. Τα παραγόµενα pellets θα χρησιµοποιούνται για την θέρµανση των σχολικών κτιρίων του Δ. Αλεξανδρούπολης, τα οποία σύµφωνα µε το Σχέδιο Δράσης Αειφορικής Ενέργειας του Δήµου κατανάλωσαν το 2011 πάνω από λίτρα πετρελαίου θέρµανσης. Ο αριθµός των σχολικών κτιρίων που θα εξυπηρετείται από τα παραγόµενα pellets θα προκύψει από µελέτη της διαθέσιµης πρώτης ύλης. Αντίστοιχα, θα προκύψει και η δυναµικότητα της µονάδας παραγωγής pellet. Στην πρόταση περιλαµβάνεται και η προµήθεια των λεβήτων pellet, οι οποίο θα εγκατασταθούν στα κτίρια των σχολικών µονάδων. Για την στέγαση της µονάδας παραγωγής pellet θα αξιολογηθούν υφιστάµενες κτιριακές υποδοµές του Δ. Αλεξανδρούπολης και σε περίπτωση που δεν κριθούν κατάλληλες θα αξιοποιηθεί διαθέσιµη έκταση 18 στρ. πλησίων της γεωθερµικής γεώτρησης Αετοχωρίου. Με στόχο την ενηµέρωση των δηµοτών αλλά και των µαθητών και την ευρύτερη κοινωνική αποδοχή, προβλέπεται η µονάδα παραγωγής pellet να είναι επισκέψιµη από το κοινό σε προγραµµατισµένες ηµέρες και ώρες ακολουθώντας όλες τις προδιαγραφές ασφάλειας. ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ: Αποθήκες 200m2µε κατάλληλη διαµόρφωση, Μηχάνηµα άλεσης βιοµάζας, Ξηραντήριο, Μεταφορέας, Μηχανή πελλετοποίηση, Ψυκτικός διαχωριστής, Πρόσθετος εξοπλισµός, Λέβητες βιοµάζας-pellet κατάλληλης ισχύος, Φορτηγά µεταφοράς πρώτης ύλης & pellets. 5

7 3.ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ Τίτλος Πρότασης : «Προτεινόµενες επεµβάσεις Εξοικονόµησης Ενέργειας και ενσωµάτωσης Α.Π.Ε. στο νέο κολυµβητήριο Αλεξανδρούπολης», στα πλαίσια της πρόσκλησης 1.16 του ΕΠΠΕΡΑΑ προς Ο.Τ.Α. και Δηµοτικές Επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α. ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ : ,70 Το κτίριο του Νέου Κλειστού Κολυµβητηρίου Αλεξανδρούπολης βρίσκεται σε οικόπεδο που έχει παραχωρηθεί κατά χρήση µε βάση την απόφαση του Υπουργού Γεωργίας 693/2001 και αποτελείται από δύο επίπεδα υπογείου, δύο επίπεδα ισογείου και επίπεδο ορόφου. Η κατασκευή του Κλειστού Κολυµβητηρίου ξεκίνησε το 2005 και το κτήριο παραδόθηκε σε λειτουργία το Στο κτίριο η παραγωγή θερµικής ενέργειας γίνεται µε την καύση φυσικού αερίου σε έξι (6) λέβητες θερµού νερού ενώ η παραγωγή ψυχρού νερού για την ψύξη καλύπτεται µε 2 αερόψυκτους ψύκτες. Ο φωτισµός έχει υλοποιηθεί µε σειρά φωτιστικών διαφόρων τύπων υψηλής κατανάλωσης. Δεν υπάρχουν συστήµατα ανανεώσιµων πηγών ενέργειας. Στην πρόταση του Δήµου Αλεξανδρούπολης στα πλαίσια της πρόσκλησης 1.16 του ΕΠΠΕΡΑΑ προς Ο.Τ.Α. και Δηµοτικές Επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α., προτείνεται µια σειρά παρεµβάσεων εξοικονόµησης ενέργειας και ενσωµάτωσης συστηµάτων ανανεώσιµων πηγών ενεργείας όπως: Επεµβάσεις στα υφιστάµενα συστήµατα θέρµανσης ψύξης και κλιµατισµού του κτηρίου Εγκατάσταση συστήµατος αβαθούς γεωθερµίας µε χρήση Γεωθερµικών Αντλιών Θερµότητας νερού-νερού µε γεωεναλλάκτη ανοικτού κυκλώµατος. Εγκατάσταση ενεργητικών ηλιακών συστηµάτων για την κάλυψη των θερµικών αναγκών του Ζεστού Νερού Χρήσης αλλά και της θέρµανσης του νερού της κολυµβητικής δεξαµενής. 6

8 Προµήθεια και εγκατάσταση ειδικού αυτόµατου ισοθερµικού καλύµµατος κολυµβητικής δεξαµενής, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες εξάτµισης από το νερό µιας κολυµβητικής δεξαµενής, τις ώρες κατά τις οποίες αυτή δεν χρησιµοποιείται. Μέτρα παρεµβάσεων εξοικονόµησης ενέργειας στο φωτισµό του κολυµβητηρίου, µε αντικατάσταση λαµπτήρων φθορισµού µε λαµπτήρες LED. Ενσωµάτωση φωτοβολταϊκών συστηµάτων για την κάλυψη µέρους των ηλεκτρικών αναγκών του κτιρίου. 4.ΚΛΕΙΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ ΤΙΤΛΟΣ: Εφαρµογή τεχνολογιών ΑΠΕ και εξοικονόµησης ενέργειας στον Αθλητισµό Η περίπτωση του κλειστού γυµναστηρίου Αλεξανδρούπολης. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Το κλειστό γυµναστήριο Αλεξανδρούπολης αποτελεί ένα από τα πιο ενεργοβόρα δηµοτικά κτίρια του Δ. Αλεξανδρούπολης, το οποίο λόγω των πρόσφατων επιτυχιών της τοπικής οµάδας πετοσφαίρισης έχει ιδιαίτερα αυξηµένη επισκεψιµότητα. Έτσι, η εφαρµογή τεχνολογιών ΑΠΕ και µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας πέρα από τα ενεργειακά, περιβαλλοντικά και οικονοµικά οφέλη που αναµένεται να έχει για τον Δ. Αλεξανδρούπολης µπορεί να αποτελέσει κίνητρο ευαισθητοποίησης των κατοίκων της πόλης στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος και των δυνατοτήτων εξοικονόµησης ενέργειας στον κτιριακό τοµέα. 7

9 Το κλειστό γυµναστήριο κατασκευάστηκε το 1976 και έχει συνολικό εµβαδόν 1530m2. Απουσιάζει πλήρως η θερµοµονωτική προστασία, ενώ τα ανοίγµατα είναι αλουµινίου µε µονό υαλοπίνακα. Το σύστηµα θέρµανσης αποτελείται από λέβητα ισχύος kcal/h. Επίσης, υφίσταται κεντρική κλιµατιστική µονάδα ισχύος kcal/h η οποία βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Πρόσφατα εγκαταστάθηκε αντλία θερµότητας αέρα-νερού για την θέρµανση του ζεστού νερού χρήσης. Η κατανάλωση πετρελαίου για το 2011 ήταν λίτρα και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ήταν περίπου kWh. Η πρόταση περιλαµβάνει την εφαρµογή κατάλληλων τεχνολογιών ΑΠΕ για την κάλυψη των αναγκών σε θέρµανση και ψύξη καθώς και της ηλεκτρικής ενέργειας. Λόγω του ιδιαίτερου προφίλ κατανάλωσης του γυµναστηρίου (πχ έντονη κατανάλωση τα Σαββατοκύριακα) η επιλογή των ΑΠΕ θα προκύψει από τεχνοοικονοµική µελέτη. Όπου είναι εφικτό (πχ αντικατάσταση υαλοστασίων) θα εφαρµοστούν µέτρα εξοικονόµησης ενέργειας. Σκόπιµη κρίνεται και η εφαρµογή συστηµάτων BMS. Τα παραπάνω θα συνδυαστούν µε έξυπνα συστήµατα διαδραστικών οθόνων για την ενηµέρωση των επισκεπτών του γυµναστηρίου όσον αφορά την το ποσοστό εξοικονόµησης ενέργειας και διοξειδίου του άνθρακα, την παραγόµενη ηλεκτρικής και θερµική ενέργεια από ΑΠΕ και άλλες αντίστοιχες πληροφορίες. 5.ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Με την πράξη αυτή προβλέπεται στα πλαίσια του Ολοκληρωµένου Σχεδίου Αστικής Ανάπτυξης του εµπορικού και πολιτιστικού Κέντρου του Δήµου Αλεξανδρούπολης να γίνει η προµήθεια φωτισµού χαµηλής κατανάλωσης σε ενέργεια, καθώς και ειδικού φωτισµού µε χρήση ΑΠΕ, έτσι ώστε µέσω της επισκεψιµότητάς του να εκπαιδεύει τον πολίτη, τον µαθητή και κάθε επισκέπτη στην εξοικονόµηση ενέργειας και την εκµετάλλευση των ήπιων µορφών 8

10 ενέργειας που ο τόπος µας προσφέρει (ήλιος, αέρας).συγκεκριµένα θα γίνει η προµήθεια τεσσάρων αυτόνοµων αιολικών και φωτοβολταϊκών φωτιστικών, που µε τη χρήση του ανέµου και του ήλιου θα παράγουν ενέργεια που θα εκπέµπει φως. Επίσης θα αντικατασταθεί όλος ο συµβατικός φωτισµός του πάρκου Εθνικής Ανεξαρτησίας της πόλης µε φωτιστικά τύπου LED έτσι ώστε να επιτευχθεί εξοικονόµηση ενέργειας τουλάχιστον 60%. 6.Πράσινη Αγροτική Κοινότητα Δωρικού Συµµετοχή στο πρόγραµµα του ΥΠΕΚΑ «Αγροτικές και Νησιωτικές Κοινότητες Νέο Πρότυπο Ανάπτυξης» υπέβαλε ο Δήµος Αλεξανδρούπολης. Η πρόταση αφορά στη µετατροπή της τοπικής κοινότητας Δωρικού σε «Πράσινη Αγροτική Κοινότητα». Το όραµα της πρότασης εντοπίζεται στο µοντέλο της «Αειφόρου Κοινότητας», το οποίο προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και ενσωµατώνει χαρακτηριστικά όπως οικονοµική αυτοτέλεια µε ακµάζουσα τοπική οικονοµία, περιβαλλοντική ευαισθησία, χωροταξική ανάπτυξη εν αρµονία µε το περιβάλλον, εθελοντισµό, κοινωνική αλληλεγγύη και συνεργασία. Για την διαµόρφωση των χαρακτηριστικών της «Αειφόρου Κοινότητας» εκπονήθηκε ολοκληρωµένο σχέδιο δράσεων µε συγκεκριµένη στόχευση σε: - Εξοικονόµηση ενέργειας και ορθολογική διαχείριση πόρων και ενέργειας - Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων - Αξιοποίηση του τοπικού ενεργειακού δυναµικού Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας - Προστασία του περιβάλλοντος και αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής 9

11 Ειδικός στόχος της πρότασης είναι η επίτευξη µηδενικού ισοζυγίου ενέργειας στα όρια της «Κοινότητας». Στο πλαίσιο αυτό έγινε αναλυτική καταγραφή των ενεργειακών καταναλώσεων της τοπικής κοινότητας και εντοπίστηκαν οι παρεµβάσεις και τα έργα που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη και δηµιουργία της «Πράσινης Αγροτικής Κοινότητας Δωρικού Δήµου Αλεξανδρούπολης». Συγκριτικό πλεονέκτηµα της πρότασης του Δήµου Αλεξανδρούπολης αποτελεί η εκµετάλλευση του γεωθερµικού πεδίου χαµηλής ενθαλπίας για την θέρµανση των οικισµών Δωρικού και Αετοχωρίου µέσω δικτύου τηλεθέρµανσης. Ο προϋπολογισµός της πρότασης ανέρχεται στα 14,3 εκ. ευρώ και εκτός της τηλεθέρµανσης περιλαµβάνει δράσεις όπως παρεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας στον οικιακό και δηµόσιο κτιριακό τοµέα, τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστηµάτων στις στέγες των κατοικιών, προµήθεια ηλεκτροκίνητων δηµοτικών οχηµάτων, δηµιουργία δικτύου ηλεκτρικών ποδηλάτων και βιοκλιµατικές αναπλάσεις. Τα αναµενόµενα οφέλη από την δηµιουργία της πρότυπης «Πράσινης Αγροτικής Κοινότητας Δωρικού» βρίσκονται στην δηµιουργία προστιθέµενης και πολλαπλασιαστικής αξίας σε όλους τους τοµείς και τις δραστηριότητες της κοινότητας, στην ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, στην ενίσχυση της πράσινης επιχειρηµατικότητας και στη δηµιουργία θέσεων εργασίας. 7. Ενεργειακή αναβάθµιση του 4ου και 5ου Δηµοτικού Σχολείου Αλεξανδρούπολης Υποβολή προτάσεων µε στόχο την χρηµατοδότηση κατά προτεραιότητα δράσεων Εξοικονόµησης Ενέργειας (ΕΞΕ) και δευτερευόντως έργων αξιοποίησης Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε υφιστάµενα σχολικά κτήρια που βρίσκονται σε περιοχές κλιµατικής ζώνης Γ & Δ όπως αυτές ορίζονται από τον ΚΕΝΑΚ». 10

12 Σύµφωνα µε τον οδηγό του Προγράµµατος χρηµατοδοτούνται παρεµβάσεις όπως: Δράσεις Ενεργειακής Αναβάθµισης και Εξοικονόµησης Ενέργειας οι οποίες περιλαµβάνουν: Παρεµβάσεις βελτίωσης κτιριακού κελύφους και γενικώς λήψη µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας και βελτίωσης της ποιότητας ζωής µαθητών και προσωπικού. Προσθήκη σκιάστρων, συστηµάτων ηλιοπροστασίας Αντικατάσταση κουφωµάτων και υαλοπινάκων µε νέα πιστοποιηµένα, υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Αντικατάσταση συστήµατος καυστήρα/λέβητα/σωληνώσεων µε σύστηµα που επιτρέπει χρήση ΑΠΕ, φυσικού αερίου, υγραερίου Φυτεύσεις δωµάτων (πράσινες στέγες) κατάλληλου τύπου σε σχέση µε τη βέλτιστη ενεργειακή απόδοση και τη στατική επάρκεια του κτιρίου Βιοκλιµατικές παρεµβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο Συστήµατα κλιµατισµού υψηλής απόδοσης µε όλες τις προβλεπόµενες εργασίες για την εγκατάσταση ή και την αποκατάσταση των χώρων Δράσεις ΑΠΕ οι οποίες περιλαµβάνουν: Φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις αυτόνοµες µέγιστης ισχύος 5 kw ανά κτίριο, για επιδεικτικούς κυρίως λόγους Εγκαταστάσεις αβαθούς γεωθερµίας Εγκαταστάσεις καύσης βιοµάζας Μονάδες θερµικών ηλιακών συστηµάτων Παρεµβάσεις µετατροπής υφιστάµενων Η/Μ εγκαταστάσεων µε σκοπό την προσαρµογή των λειτουργικών τους παραµέτρων στα δεδοµένα των ΑΠΕ και την εν γένει βελτίωση των λειτουργικών τους χαρακτηριστικών και της απόδοσής τους Υποστηρικτικές και λοιπές δράσεις οι οποίες περιλαµβάνουν Τεχνικές Μελέτες (προµελέτες, Οριστικές Μελέτες, τεύχη δηµοπράτησης, µελέτες εφαρµογής) Ενεργειακές επιθεωρήσεις και Μελέτες Ενεργειακής Απόδοσης κτιρίου κατά ΚΕΝΑΚ 11

13 Ολοκληρωµένα Συστήµατα µετρήσεων, παρακολούθησης, καταγραφής BEMS Δράσεις δηµοσιότητας και ευαισθητοποίησης, όπως πινακίδα έργου, δηµιουργία ιστοτόπου, φυλλαδίων, οδηγού ορθών πρακτικών κ.α. Υπηρεσίες Ενεργειακού Συµβούλου για ενεργειακά θέµατα και Συµβούλου για θέµατα προστασίας περιβάλλοντος Υπηρεσίες Τεχνικού Συµβούλου για τεχνικά θέµατα Το πρόγραµµα είναι συγχρηµατοδοτούµενο από το ΕΤΠΑ και το ΠΔΕ, η δε χρηµατοδότηση καλύπτει το 100% του προϋπολογισµού. Το Γραφείο Ενέργειας του Δήµου µας διαθέτει σε ετοιµότητα προµελέτη για την υποβολή πρότασης ενεργειακής αναβάθµισης του 4ου και 5ου Δηµοτικού Σχολείου Αλεξανδρούπολης και µπορεί να προβεί άµεσα στην ετοιµασία του απαιτούµενου φακέλου για την συµµετοχή στο εν λόγω πρόγραµµα. Ο Δήµος µας πρέπει ν' αξιοποιήσει την ευκαιρία αυτή για την ενεργειακή αναβάθµιση του 4ου και 5ου Δηµοτικού Σχολείου Αλεξανδρούπολης µε στόχο τη µείωση του λειτουργικού κόστους, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την ευαισθητοποίηση των µαθητών και των κατοίκων σε θέµατα περιβαλλοντικής προστασίας και, βεβαίως, την ευθυγράµµιση µε τις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές για την Ενέργεια. 8. Σύµφωνο των Δηµάρχων Ο Δήµος Αλέξ/πολης έχει υπογράψει το λεγόµενο «Σύµφωνο των Δηµάρχων», που αποτελεί µια ευρωπαϊκή κίνηση, στην οποία συµµετέχουν τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οποίες δεσµεύονται εθελοντικά να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στις περιοχές τους. Με τη δέσµευσή τους, οι υπογράφοντες το Σύµφωνο σκοπεύουν να επιτύχουν και να υπερβούν το στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για µείωση των εκποµπών CO2 κατά 20% έως το Σε συνεργασία µε το Γραφείο Συµφώνου των Δηµάρχων, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βοηθά τους 12

14 υπογράφοντες, απαντώντας σε ερωτήσεις επιστηµονικής και τεχνικής φύσης, κυρίως σε σχέση µε τις απογραφές των εκποµπών και τα σχέδια δράσης. Οι υπογράφοντες λαµβάνουν καθοδήγηση σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, χάρη σε µια σειρά εργαλείων και µεθοδολογιών, που έχουν αναπτυχθεί σε συντονισµό µε το Γραφείο Συµφώνου των Δηµάρχων. Πέρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όµως, το Σύµφωνο απολαµβάνει πλήρη θεσµική υποστήριξη, όπως από την Επιτροπή των Περιφερειών, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία βοηθά τις τοπικές αρχές να αξιοποιήσουν τις επενδυτικές προοπτικές τους. Ο δήµος Αλεξανδρούπολης έχει καταφέρει να ολοκληρώσει µε επιτυχία όλες τις προβλεπόµενες διαδικασίες, ώστε να καταστεί ισότιµο µέλος του Συµφώνου των Δηµάρχων, ώστε να ανοίξει έναν δικό του δρόµο που τον συνδέει απευθείας µε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για εξασφάλιση περαιτέρω ενεργειακής θωράκισης. 9. Χρηµατοδοτικό εργαλείο JESSICA α) αντικατάσταση φωτισµού Αλέξ/πολης β) ηλεκτροκίνηση στην πόλη για εργασίες γ) εγκατάσταση φωτοβολταικών δ) κολυµβητήριο Α.Π.Ε Το χρηµατοδοτικό εργαλείο JESSICA (Jint Eurpean Supprt fr Sustainable Investment in City Areas / Κοινή Ευρωπαϊκή Υποστήριξη για Βιώσιµες Επενδύσεις σε Αστικές Περιοχές), µέσω του Ταµείου Αστικής Ανάπτυξης για το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Περιβάλλον και 13

15 Αειφόρος Ανάπτυξη», θα διαθέσει 10 εκ Ευρώ µέχρι το 2015, για τη χρηµατοδότηση ανταποδοτικών επενδύσεων αστικής ανάπτυξης, όπως ενδεικτικά: αστικές, βιοκλιµατικές αναπλάσεις ανοικτών χώρων σε συνδυασµό µε χρήσεις αναψυχής ή αθλοπαιδιών,τουριστικές ή πολιτιστικές δραστηριότητες παρεµβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης δηµόσιων ή ιδιωτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων ολοκληρωµένα συστήµατα ελέγχου στάθµευσης και περιορισµού της κυκλοφορίας στα κέντρα πόλεων εκσυγχρονισµός συστηµάτων ύδρευσης και αποχέτευσης και βελτίωση παρεχόµενων υπηρεσιών διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. 10. Φωτοβολταικά στα σχολεία του δήµου Αλεξανδρούπολης Τοποθέτηση φωτοβολταικών σε δηµοτικά σχολεία και γενικά σε 20 εγκαταστάσεις-κτίρια του δήµου Αλεξανδρούπολης. 14

16 Με τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών συστηµάτων ο Δήµος Αλεξανδρούπολης θα εξοικονοµεί χρήµατα και ηλεκτρική ενέργεια, ενώ θα εξασφαλίσει πολλαπλά περιβαλλοντικά οφέλη για την περιοχή. Η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστηµάτων έως 10kw σε στέγες σχολικών και δηµοτικών κτιρίων εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του ολοκληρωµένου ενεργειακού σχεδιασµού του Δήµου Αλεξανδρούπολης και στους στόχους εξοικονόµησης ενέργειας και βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας, «η εγκατάσταση των συστηµάτων αυτών ιδιαίτερα σε σχολικές µονάδες, πέραν του οικονοµικού οφέλους παίζει ταυτόχρονα σηµαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση των παιδιών για θέµατα ανανεώσιµων πηγών ενέργειας». 11. Συµπαραγωγή ηλεκτρισµού & θερµότητας (ΣΗΘΥΑ) Συµπαραγωγή ηλεκτρισµού & θερµότητας µε χρήση Φυσικού αερίου υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) στο νέο κλειστό κολυµβητήριο Αλέξ/πολης. (Μελλοντική χρήση σε ολόκληρο το συγκρότηµα κτηρίων του Δήµου στην εκεί περιοχή π.χ και ΝΕΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ, ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ,ΠΟΛΥΚΟΙΝΩΝΙΚΟ, ΚΑΠΗ). 12.Δικτύου Ελληνικών Πράσινων Πόλεων 15

17 ΑΘΗΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΒΟΛΟΣ ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΚΕΡΚΥΡΑ ΚΟΖΑΝΗ ΤΡΙΚΑΛΑ Η δηµιουργία του Δικτύου Ελληνικών Πράσινων Πόλεων αποσκοπεί: Στην αφύπνιση και ευαισθητοποίηση των Τοπικών Αρχών γύρω από τα Πράσινα θέµατα Στην ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας γύρω από την Πράσινη Διαχείριση µεταξύ των ελληνικών Πόλεων / Δήµων Στη συµβολή για τη ανάπτυξη Πράσινων Πρακτικών & Πρωτοβουλιών σε τοπικό επίπεδο ούτως ώστε να: Αναπτυχθεί στον πολίτη Πράσινη Συνείδηση και να του προσφερθεί ένα καλύτερης ποιότητας αστικό περιβάλλον. Οι τοµείς που σε τοπικό πάντα επίπεδο απασχολούν το Δ.Ε.Π.Π. αφορούν σε 1. Συµβολή στην αντιµετώπιση της παγκόσµιας κλιµατικής αλλαγής 2. Ανάπτυξη βιώσιµων µεταφορών 3. Δηµιουργία πράσινων αστικών περιοχών που ενσωµατώνουν την αειφόρο χρήση της γης 4. Δράση για τη διατήρηση της φύσης και της βιοποικιλότητας 5. Βελτίωση του ατµοσφαιρικού αέρα 6. Μείωση των επιπέδων θορύβου 7. Αποτελεσµατική διαχείριση αποβλήτων 8. Ορθολογισµό στην κατανάλωση νερού 9. Επεξεργασία των λυµάτων 10. Οικολογική καινοτοµία και βιώσιµη απασχόληση 11. Διαχείριση του περιβάλλοντος και 12. Ενεργειακή απόδοση 16

18 Το Δ.Ε.Π.Π. είναι ανοικτό σε συνεργασίες και ανταλλαγές τεχνογνωσιών. Έτσι, παράλληλα µε την κινητοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ξεκινά µία Πρόσκληση Συνεργασίας σε οργανισµούς, φορείς, ινστιτούτα κλπ. που θα πρέπει να αποτελέσουν σύµβουλους, υποστηρικτές και αρωγούς στο Δ.Ε.Π.Π. και σε πολλές δράσεις του. Αυτοί ενδεικτικά είναι: Πανεπιστήµια / Ακαδηµαϊκοί / Ερευνητές / Πάροχοι / Εταιρείες όλης της Ελλάδας που ασχολούνται µε την Πράσινη Ανάπτυξη / Τεχνολογία /Διαχείριση σε τοµείς όπως Αρχιτεκτονική Μηχανική, Σχεδιασµός Αστικού Τοπίου, Κοινωνιολογικών Σπουδών,Τεχνολογία Ενέργειας, Συγκοινωνιολογία,Αυτοκινητοβιοµηχανία Οικονοµικών Σπουδών. Ιδρύµατα, Σύλλογοι, Ινστιτούτα, Εταιρείες, Μ.Κ.Ο. (N.G.O.) µε Πράσινο Αντικείµενο Δίκτυα Πράσινων Πόλεων ανά τον κόσµο Επιχειρήσεις Ιδιωτικού Τοµέα. Δηµοτικές, πολιτικές παρατάξεις, κοινωνικές οµάδες, κινήµατα που διέπονται από Πράσινη Αντίληψη Αρµόδια / Σχετικά Υπουργεία 13. Ελληνικός Ζεόλιθος Ο ελληνικός φυσικός ζεόλιθος έχει την ικανότητα δέσµευσης βακτηρίων, αερίων, ανόργανων, οργανικών και οργανοµεταλλικών ενώσεων, ρυθµίζει προς το ουδέτερο το ph των υδάτων και εµπλουτίζει τα ύδατα µε οξυγόνο. Η ορυκτολογική σύσταση και οι φυσικοχηµικές ιδιότητες καθιστούν τον ελληνικό φυσικό ζεόλιθο το καταλληλότερο υλικό για πολυάριθµες και πολύµορφες περιβαλλοντικές, βιοµηχανικές, κτηνοτροφικές και αγροτικές εφαρµογές. Ο Δήµος Αλεξανδρούπολης την Άνοιξη του 2014 προχωρά στην αγορά Ζεόλιθου για χρήση στο βιολογικό αγρόκτηµα και µετατροπή του σε ΖΕΟ-ΒΙΟΑΓΡΟΚΤΗΜΑ. 17