ΑΠΟΦΑΣΗ. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ)

Transcript

1 Μαρούσι, 12/10/2010 Α.Π.: 579/ 073 ΑΠΟΦΑΣΗ Λήψη Απόφασης επί της από 1 Ιουνίου 2010 Ακροάσεως της εταιρείας «INTERNET-Q» με αντικείμενο τη διαπίστωση παραβάσεων της τηλεπικοινωνιακής νομοθεσίας Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) Έχοντας υπόψη : 1. τις διατάξεις του Ν. 3431/2006 Περί Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και άλλες διατάξεις, ιδίως το άρθρο 3, στοιχείο στ περίπτωση δδ και στστ, το άρθρο 12, στοιχ. β, στ, η, ιστ, κα, κθ και λε, το άρθρο 24, το άρθρο 63 (ΦΕΚ 13/Α/2006), 2. τις διατάξεις του Ν. 2251/1994 «Προστασία καταναλωτών» (ΦΕΚ 191/Α/1994), ως ισχύει τροποποιηθείς, 3. την υπ αριθμ /924 απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών «Εθνικό Σχέδιο Αριθμοδότησης των Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών» και ιδίως άρθρο 2 παρ. 1, άρθρο 3 παρ. 1 και άρθρο 4 παρ. 7 (ΦΕΚ 768/Β/2007), 4. την Απόφαση της ΕΕΤΤ 441/121/2007 «Κανονισμός Διαχείρισης και Εκχώρησης Αριθμoδοτικών πόρων του Εθνικού Σχεδίου Αριθμοδότησης» (ΦΕΚ 1260/ ) και ιδίως το άρθρο 2 και το άρθρο 10, Τμήμα Α παράγραφος 1 στοιχείο α και γ και Τμήμα Ε, παράγραφος 9 στοιχείο α, καθώς και οι παράγραφοι 12 και 14 αυτής, 5. την Απόφαση της ΕΕΤΤ 390/3/ «Κανονισμός Γενικών Αδειών», ιδίως το Παράρτημα Β, αρθ εδάφιο α και β, εδάφιο β (iii), αρθ , εδάφιο α και αρθ.3.5 αυτής (ΦΕΚ 748/Β/2006), όπως ισχύει τροποποιηθείσα με τις Αποφάσεις της ΕΕΤΤ ΑΠ 442/068/ (ΦΕΚ 1279/Β/ ) και ΑΠ 513/014/ (ΦΕΚ 492/Β/ ), 1

2 6. την Απόφασης της ΕΕΤΤ 451/010/2007 «Κώδικας Δεοντολογίας για την Παροχή Υπηρεσιών Πολυμεσικής Πληροφόρησης (ΦΕΚ 1943/Β/ ) ως ισχύει τροποποιηθείσα, ιδίως το άρθρο 3 αυτής, 7. την Απόφαση της ΕΕΤΤ ΑΠ 249/115 «Κανονισμός Ακροάσεων για Θέματα Τηλεπικοινωνιών» (ΦΕΚ 642/Β/ ), 8. την Απόφαση της ΕΕΤΤ 469/017/ «Κατάργηση, Εκχώρηση και Τροποποίηση Χρήσης Αριθμοδοτικών Πόρων του Εθνικού Σχεδίου Αριθμοδότησης», με την οποία εκχωρήθηκε πρωτογενώς ο σύντομος κωδικός στην εταιρεία WIND ΕΛΛΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΑΕΒΕ, με σκοπό την «Δευτερογενή εκχώρηση στην εταιρεία INTERNET Q για την παροχή της συνδρομητικής υπηρεσίας για την παροχή περιεχομένου για κινητά τηλέφωνα της πύλης με εμπορικό όνομα Akazoo», 9. την Απόφαση της ΕΕΤΤ 488/080/2008 «Τροποποίηση Χρήσης Αριθμοδοτικών Πόρων του Εθνικού Σχεδίου Αριθμοδότησης», με την οποία τροποποιήθηκε η χρήση του σύντομου κωδικού σε παροχή υπηρεσίας «Information Services», η οποία προσφέρει στους συνδρομητές «πληροφορίες και νέα για διάφορες θεματικές ενότητες», 10. την με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 2769/Φ. 960/ επιστολή της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής προς την ΕΕΤΤ με θέμα «Ενημέρωση για απατηλές χρεώσεις», σύμφωνα με την οποία το αρμόδιο Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ενημέρωσε την ΕΕΤΤ σχετικά με την διενέργεια ηλεκτρονικής έρευνας στην ιστοσελίδα κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι οι χρήστες παρανόμως προτρέπονταν να αποστείλουν σύντομα μηνύματα (SMS) προς τον σύντομο κωδικό ή να τηλεφωνήσουν στον αριθμό υψηλής χρέωσης προκειμένου δήθεν με τον τρόπο αυτό να συνεισφέρουν στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης της Τραπέζης της Ελλάδος για την απόσβεση του δημόσιου χρέους, 11. την με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 14792/ επιστολή της εταιρείας «INTERNET Q ΑΕ» προς την ΕΕΤΤ με θέμα «Ενημέρωση/ Γνωστοποίηση περιστατικού σχετικού με πενταψήφιο σύντομο κωδικό δικτύου που ανήκει στην «INTERNETQ ΑΕ», 12. την με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 15060/ επιστολή της εταιρείας «VODAFONE» προς την ΕΕΤΤ με θέμα «Φραγή του σύντομου κωδικού και της υπηρεσίας προστιθέμενης αξίας », με την οποία ο ως άνω πάροχος κινητής τηλεφωνίας ενημέρωσε την ΕΕΤΤ ότι έχει προβεί σε φραγή του 2

3 σύντομου κωδικού και της υπηρεσίας προστιθέμενης αξίας από το Σάββατο 10/04/2010 με το αιτιολογικό ότι οι εν λόγω αριθμοδοτικοί πόροι ενδέχεται να χρησιμοποιούνται για την διάπραξη απάτη, 13. την από Τεχνική Έκθεση του Τμήματος Εποπτείας και Ελέγχου Τηλεπικοινωνιακού Τομέα της Διεύθυνσης Τηλεπικοινωνιών της ΕΕΤΤ με θέμα «Έλεγχος παροχής υπηρεσιών στον σύντομο κωδικό 54100», σύμφωνα με την οποία σε έλεγχο που διενεργήθηκε από το Τμήμα Εποπτείας και Ελέγχου Τηλεπικοινωνιακού Τομέα της ΕΕΤΤ με την αποστολή μηνύματος προς τον εν λόγω κωδικό μέσω της αρχικής λέξης «PAY», διαπιστώθηκε η ένδειξη «Η υπηρεσία δεν υπάρχει» και οι χρήστες χρεώθηκαν με το κόστος αποστολής του sms αυξημένης χρέωσης το οποίο ανήλθε 1,21 ευρώ, 14. το γεγονός ότι, ο σύντομος κωδικός χρησιμοποιήθηκε παρανόμως για την πρόσβαση σε υπηρεσία συνεισφοράς στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης για την απόσβεση του δημόσιου χρέους, 15. το γεγονός ότι, η εταιρεία «INTERNET Q» δεν φρόντισε για την ορθή χρήση του εκχωρηθέντος σ αύτη σύντομου κωδικού σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ΕΣΑ, στον Κανονισµό ιαχείρισης και Εκχώρησης Αριθµοδοτικών Πόρων από το ΕΣΑ και στον Κανονισμό Γενικών Άδειών της ΕΕΤΤ, 16. το γεγονός ότι, οι χρήστες χρεώνονται με το κόστος αυξημένης χρέωσης ύψους 1,21 ευρώ για την αποστολή μηνύματος (sms) προς τον εν λόγω σύντομο κωδικό, ακόμη και στην περίπτωση που δεν λάβουν καμία υπηρεσία, 17. την υπ αριθμ / εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας της ΕΕΤΤ, 18.την Απόφαση της ΕΕΤΤ ΑΠ.: 561/041/ Κλήση σε ακρόαση της εταιρείας «INTERNET-Q ΑΕ» με αντικείμενο τη διαπίστωση παραβάσεων της τηλεπικοινωνιακής νομοθεσίας, 19. την υπ αριθ. πρωτ. ΕΕΤΤ 20593/Φ.391/ Πράξη Διεξαγωγής Ακρόασης, νομίμως επιδοθείσα, με την οποία η εταιρεία «INTERNET Q» κλήθηκε σε ακρόαση ενώπιον της ορισθείσας με την ανωτέρω Απόφαση, Επιτροπής Ακροάσεων της ΕΕΤΤ, την 1 η Ιουνίου 2010, ημέρα Τρίτη και ώρα 11.30, 20. το γεγονός της διεξαγωγής της ακρόασης της ως άνω εταιρείας την 1 η Ιουνίου 2010, ημέρα Τρίτη και ώρα 11.30, 21. τα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά και το υπόμνημα που κατέθεσε η κληθείσα εταιρεία, 3

4 22. το Πόρισμα της Επιτροπής Ακροάσεων, 23. την υπ αρ. πρωτ. ΕΕΤΤ 20978/ Εισήγηση της Επιτροπής Ακροάσεων της ΕΕΤΤ Επειδή: Ι. ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Αρχικά, η ΕΕΤΤ έλαβε την με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 2769/Φ. 960/ επιστολή της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής με θέμα «Ενημέρωση για απατηλές χρεώσεις», σύμφωνα με την οποία, το αρμόδιο Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος διενήργησε ηλεκτρονική έρευνα στην ιστοσελίδα κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι, οι χρήστες παρανόμως προτρέπονταν να αποστείλουν σύντομα μηνύματα (SMS) προς τον σύντομο κωδικό 54100, προκειμένου, δήθεν, να συνεισφέρουν στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης της Τραπέζης της Ελλάδος για την απόσβεση του δημόσιου χρέους. Σύμφωνα με την Απόφαση της ΕΕΤΤ 488/080/2008 «Τροποποίηση Χρήσης Αριθμοδοτικών Πόρων του Εθνικού Σχεδίου Αριθμοδότησης», η εταιρεία INTERNETQ παρέχει μέσω του ανωτέρω σύντομου κωδικού «Υπηρεσία Information Services», η οποία προσφέρει στους συνδρομητές «πληροφορίες και νέα για διάφορες θεματικές ενότητες». Ακολούθως, η ΕΕΤΤ έλαβε την με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 14792/ επιστολή της εταιρείας «INTERNET Q ΑΕ», με την οποία η ανωτέρω εταιρεία παρείχε στην ΕΕΤΤ εξηγήσεις αναφορικά με το ανωτέρω συμβάν. Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το αρμόδιο Τμήμα Εποπτείας και Ελέγχου Τηλεπικοινωνιακού Τομέα της ΕΕΤΤ προέβη στην διεξαγωγή τεχνικού έλεγχου με αντικείμενο τον έλεγχο παροχής των ΥΠΠ μέσω του σύντομου κωδικού Σύμφωνα με την από συνταχθείσα Τεχνική Έκθεση, ο ανωτέρω έλεγχος ανέδειξε ότι ο χρήστης χρεώνεται με το κόστος αυξημένης χρέωσης (1,21 ευρώ) για την αποστολή sms προς τον σύντομο κωδικό 54100, παρά το γεγονός ότι δεν λαμβάνει καμία υπηρεσία. Συγκεκριμένα, ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε την 13 η Απριλίου 2010 (ώρα 17:16) από καρτοσύνδεση Cosmote με αρ. τηλεφώνου , η οποία κατά την έναρξη του ελέγχου ήταν πιστωμένη με 25 Ευρώ και 47 λεπτά. Ειδικότερα: «- Απεστάλη μήνυμα «PAY» στον σύντομο κωδικό

5 - Η σύνδεση λαμβάνει σύντομο μήνυμα από τον : «Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ». - Έλεγχος υπολοίπου καρτοσύνδεσης: 24 Ευρώ και 26 λεπτά. - Απεστάλη μήνυμα «PAY 4105» στον σύντομο κωδικό Η σύνδεση λαμβάνει σύντομο μήνυμα από τον : «Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ». - Έλεγχος υπολοίπου καρτοσύνδεσης: 23 Ευρώ και 5 λεπτά. - Απεστάλη κενό μήνυμα στον σύντομο κωδικό Η σύνδεση λαμβάνει σύντομο μήνυμα από τον : «Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ». - Έλεγχος υπολοίπου καρτοσύνδεσης: 21 Ευρώ και 84 λεπτά. Στις 13 Απριλίου και ώρα 18:36 ελέγχθηκε εκ νέου το υπόλοιπο της καρτοσύνδεσης και παραμένει 21 Ευρώ και 84 λεπτά.» Κατόπιν τούτου, την 1 η Ιουνίου 2010, συνήλθε στα γραφεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), στην οδό Κηφισίας 60, στο Μαρούσι, η ορισθείσα, δυνάμει της υπ αριθμ. 561/041/ απόφασης της Ολομέλειας της Ε.Ε.Τ.Τ., Επιτροπή Ακρόασης, αποτελούμενη από τους κ.κ.: Λ. Κανέλλο, ως Πρόεδρο, Μ. Σακκά και Κ. Δεληκωστόπουλο, ως Μέλη. Κατά την ακρόαση παραστάθηκαν, επίσης, η κ. Σ. Φραγκουλοπούλου, Στέλεχος της ΕΕΤΤ καθώς και η κ. Ε. Παπαδάκη, δικηγόρος, τελούσα καθήκοντα γραμματέως. Στην ακρόαση, η οποία διεξήχθη κατά την ανωτέρω ημέρα και ώρα, τηρουμένων των διατάξεων της Απόφασης ΕΕΤΤ 249/115 Κανονισμός Ακροάσεων για Θέματα Τηλεπικοινωνιών (ΦΕΚ 642/Β/ ), νομίμως παραστάθηκε η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» δια του κ. Δ. Σιάρου, εκπροσώπου της εταιρείας και του κ. Σ. Κράτση, δικηγόρου αυτής. Αντίγραφα των τηρηθέντων απομαγνητοφωνημένων πρακτικών της διεξαχθείσας, ακροάσεως κοινοποιήθηκαν στην εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» και της ετάχθη προθεσμία πέντε (5) εργάσιμων ημερών για την υποβολή έγγραφου υπομνήματος με τις απόψεις της. Κατόπιν τούτου, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» κατέθεσε το με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 26772/ έγγραφο Υπόμνημα επί της διεξαχθείσας ακρόασης. 5

6 ΙΙ. ΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «INTERNET Q ΑΕ» 1) Επί της κρίσεως της ΕΕΤΤ ότι ο κωδικός χρησιμοποιήθηκε παρανόμως για την πρόσβαση δήθεν σε υπηρεσία συνεισφοράς στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης για τη απόσβεση του Δημόσιου χρέους. Η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» κατέθεσε το με αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 26772/ έγγραφο υπόμνημα, στο οποίο, αρχικά, αναφέρει ότι η εταιρεία της συνεργάστηκε με Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας Αττικής (ΓΑΔΑ) και συνέβαλε ενεργά, ώστε να αποκαλυφθεί ότι η επίμαχη ιστοσελίδα με τη διαδικτυακή διεύθυνση περιείχε σύνδεσμο που δρομολογούσε τους χρήστες σε φόρμα πληρωμών μέσω αριθμών πολυμεσικής πληροφόρησης υψηλής χρέωσης. Ειδικότερα, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» ισχυρίστηκε ότι η επίμαχη υπηρεσία στην αναφερόμενη ιστοσελίδα ενεργοποιήθηκε στις , ημέρα Τετάρτη, περίπου στις 22:00, χωρίς την συγκατάθεση ή οποιαδήποτε ενημέρωση, έγγραφη ή προφορική προς την εταιρεία της, αλλά και χωρίς την ύπαρξη οιαδήποτε συμβατικής σχέσης με τον δημιουργό της εν λόγω ιστοσελίδας. Η συγκεκριμένη φόρμα περιελάμβανε δύο εναλλακτικούς τρόπους πληρωμής, δηλαδή είτε μέσω κλήσης σε αριθμό υψηλής χρέωσης, ο οποίος ανήκει σε άλλη εταιρεία, είτε μέσω αποστολής μηνύματος στο σύντομο κωδικό 54100, δια της αρχικής λέξης «ΡΑΥ» ή της φράσης «ΡΑΥ 4105», με χρέωση 1,21 ευρώ/sms. Η συγκεκριμένη διαδικτυακή φόρμα είναι μέρος υπηρεσίας μικροπληρωμών που παρέχει η κληθείσα εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» για απόκτηση ψηφιακού περιεχομένου, η οποία προβαλλόταν από τον συνεργάτη της, την εταιρεία "NTH AG", με έδρα την Ελβετία. Η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» είχε συνάψει τον Απρίλιο του 2007 σύμβαση συνεργασίας για την παροχή υπηρεσιών Σύντομων Μηνυμάτων (SMS) και Διαδραστική Φωνητική Απόκριση (Interactive Voice Response-IVR) με την εν λόγω εταιρεία. Επίσης, η κληθείσα εταιρεία ισχυρίζεται ότι, από την συγκεκριμένη συνεργασία για κάθε μήνυμα αποδίδει στην "NTH AG" το 90% επί του εσόδου της, δηλαδή για κάθε 1 το οικονομικό όφελος υπέρ της ανέρχεται στο ποσό των 0,045 (πρβλ. σχετικό υπ αριθμ. 2 του υπομνήματος). Σε συνέχεια των ανωτέρω καταγγελιών, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» απαίτησε από τον ως άνω συνεργάτη της την άμεση διακοπή της λειτουργίας της φόρμας πληρωμών από τον συγκεκριμένο διαδικτυακό τόπο, η οποία πραγματοποιήθηκε αυθημερόν, δηλαδή στις και ώρα 16:00. Επισημαίνεται δε, ότι κατά τους ισχυρισμούς της εταιρείας «INTERNET Q ΑΕ», όπως αυτοί προβλήθηκαν τόσο προφορικά ενώπιων της Επιτροπής Ακρόασης της ΕΕΤΤ 6

7 όσο και εγγράφως δια του υπομνήματος, στο διάστημα που η συγκεκριμένη διαδικτυακή φόρμα ήταν ενεργή, ήτοι περίπου για 60 ώρες, εστάλη στον κωδικό ένα (1) μόνο μήνυμα από αριθμό κινητού τηλεφώνου που ανήκει σε στέλεχος της εταιρίας "WIND", ο οποίος έστειλε το εν λόγω μήνυμα δοκιμαστικά, ώστε να επιβεβαιώσει την λειτουργία της υπηρεσίας. Κατά ρητή δήλωση της κληθείσας εταιρείας, κανένα άλλο μήνυμα δεν εστάλη προς τη συγκεκριμένη φόρμα που εμφανιζόταν στον αναφερόμενο διαδικτυακό τόπο. Επίσης, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» αναφέρει ότι, από την έρευνα της αρμόδιας υπηρεσίας της ΓΑΔΑ προέκυψε ότι η ενεργοποίηση της συγκεκριμένης ιστοσελίδας ήταν ένα κακόγουστο αστείο, με στοιχεία φάρσας, καθότι ο δημιουργός της είναι και κάτοχος άλλου διαδικτυακού τόπου με την επωνυμία στην οποία αναφερόταν μέχρι πρότινος η ιστοσελίδα και στην οποία παρατίθενται παρόμοιας ποιότητας χαριτολογήματα, όπως ανέκδοτα, αστεία videos κλπ. Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» προέβη την 13 η Μαΐου 2010 σε καταγγελία της σύμβασης με την εταιρεία "NTH AG" (σχετικό υπ αριθμ. 2 του υπομνήματος). Επιπλέον, η ως άνω κληθείσα εταιρεία ενημέρωσε την ΕΕΤΤ ότι ευρίσκεται σε διαρκή συνεννόηση με την Υπηρεσία της ΓΑΔΑ, ώστε να καταθέσει μήνυση κατά του δημιουργού της εν λόγω ιστοσελίδας, στην οποία παρανόμως χρησιμοποιήθηκε ο πενταψήφιος σύντομος κωδικός 54100, ευθύς μόλις της γνωστοποιηθούν τα πλήρη στοιχεία του. Σε συνέχεια των ως άνω εκτεθέντων, η «INTERNET Q ΑΕ» δήλωσε ότι η εταιρεία της δεν αποκόμισε κανένα οικονομικό όφελος από την έναρξη ( ) της αναφερόμενης διαδικτυακής φόρμας μέχρι και την διακοπή της ( ). 2) Επί της κρίσεως της ΕΕΤΤ ότι η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» δεν φρόντισε για την ορθή χρήση του κωδικού σύμφωνα με τους Κανονισμούς της ΕΕΤΤ. Η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» ισχυρίζεται ότι, λαμβάνει όλα τα προσήκοντα μέτρα προκειμένου να προστατέψει τα προϊόντα της, τις υπηρεσίες της και τους χρήστες της. Η κληθείσα εταιρεία υποστήριξε στο έγγραφο υπόμνημά της, ότι δεν μπορούσε να προβεί σε καμία ενέργεια για να αποτρέψει το συγκεκριμένο συμβάν, δηλαδή την παράνομη χρήση του εν λόγω σύντομου κωδικού από κάποιον κακόβουλο ιδρυτή ιστολογίου (blogger). Επεσήμανε δε, ότι ουδέποτε έδωσε την άδεια να χρησιμοποιηθεί ο εν λόγω κωδικός από κάποιον τρίτο. Ειδικότερα, στο έγγραφο υπόμνημά της αναφέρει ότι, με βάση το υπάρχον τηλεπικοινωνιακό σύστημα στην Ελλάδα, η εταιρεία της αλλά και οποιαδήποτε αντίστοιχη εταιρεία του χώρου δεν έχει 7

8 καμία δυνατότητα να εμποδίσει οποιαδήποτε εσφαλμένη ή κακόβουλη προώθηση σύντομων κωδικών και εντολών σε καταναλωτές μέσω του διαδικτύου ή άλλων έντυπων ή ηλεκτρονικών μέσων προώθησης. Κατά τους ισχυρισμούς της, δεν υπάρχει αλλά ούτε και δύναται να υπάρξει κάποιο σύστημα προειδοποίησης και αποτροπής τέτοιων συμβάντων, δεδομένου ότι το γεγονός της προβολής ενός αριθμού ή συντόμου κωδικού δύναται να γίνει αντιληπτό μόνο δια γυμνού οφθαλμού. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει τη δημιουργία οικονομικού εσόδου από φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες, οι οποίες προχωρούν σε παράνομη προώθηση των σύντομων κωδικών, προβαίνοντας αφενός σε άμεση διακοπή της λειτουργίας των κωδικών αυτών και μη απόδοση οποιουδήποτε οικονομικού εσόδου προερχόμενου από την ανωτέρω παράνομη χρήση τους και αφετέρου σε καταγγελία των υπευθύνων της προώθησης στις αρμόδιες αρχές. Τέλος, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» επισημαίνει ότι, όσον αφορά στην εν λόγω κακόβουλη ενέργεια, έπραξε ως όφειλε, παρέχοντας κάθε δυνατή βοήθεια στις Ελληνικές Αρχές. 3) Επί της κρίσεως της ΕΕΤΤ, ότι οι χρήστες χρεώνονται με κόστος αυξημένης χρέωσης 1,21 ευρώ/sms για την αποστολή μηνύματος προς τον κωδικό 54100, χωρίς να λάβουν καμία υπηρεσία. Η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» υποστηρίζει ότι, με βάση την υπάρχουσα τεχνολογία που παρέχουν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, ο καταναλωτής χρεώνεται, άμεσα, με την αποστολή ενός σύντομου μηνύματος (SMS) σε κωδικό υψηλής χρέωσης. Συγκεκριμένα: Στην περίπτωση που ο καταναλωτής είναι κάτοχος συμβολαίου, η χρέωση μεταφέρεται στο μηνιαίο λογαριασμό του που εκδίδει η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Στην περίπτωση που ο καταναλωτής είναι κάτοχος καρτοκινητής σύνδεσης, το σύστημα χρέωσης της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας ελέγχει εάν το χρηματικό υπόλοιπο του συνδρομητή είναι μεγαλύτερο ή ίσο από τη χρέωση του σύντομου κωδικού χρέωσης και προχωρά σε άμεση χρέωση στέλνοντας το SMS στην εταιρεία που είναι υπεύθυνη για την SMS εφαρμογή. Σε περίπτωση δε, που το χρηματικό υπόλοιπο είναι μικρότερο από το ποσό κόστους του σύντομου κωδικού χρέωσης, η χρέωση δεν πραγματοποιείται και το SMS δεν αποστέλλεται στην εταιρεία που είναι υπεύθυνη για την SMS εφαρμογή. Η παραπάνω διαδικασία επιτρέπει τη χρέωση ακόμη και στην περίπτωση που ο καταναλωτής αποστείλει λάθος λέξη-κωδικό (keyword) στο σύντομο κωδικό υψηλής 8

9 χρέωσης ή σε λάθος κωδικό υψηλής χρέωσης. Επομένως, δεν μπορεί να διασφαλιστεί η προστασία του καταναλωτή από εσφαλμένη προβολή της υπηρεσίας (λάθος σύντομος κωδικός ή λάθος λέξη-κωδικός ή και τα δύο). Σε συνέχεια του ως άνω ισχυρισμού, η κληθείσα εταιρεία επισημαίνει στο έγγραφο υπόμνημα της, ότι καμία εταιρεία που δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο χώρο δεν μπορεί να αποτρέψει τεχνικά την εσφαλμένη ή κακόβουλη προώθηση σύντομων κωδικών και εντολών σε καταναλωτές μέσω του διαδικτύου ή άλλων έντυπων ή ηλεκτρονικών μέσων προώθησης καθώς και την αποστολή μηνυμάτων από καταναλωτές, ως αποτέλεσμα της παραπάνω προώθησης, με συνέπεια την άμεση χρέωση τους (χρέωση κατά την αποστολή του μηνύματος προς τον συγκεκριμένο κωδικό και όχι στο απαντητικό μήνυμα). Ως εκ τούτου, με βάση το υπάρχον τεχνολογικό σύστημα που εφαρμόζεται στην ελληνική αγορά, δεν παρέχεται η δυνατότητα στην κληθείσα εταιρεία να προβαίνει σε οποιαδήποτε ενέργεια για την αποτροπή τυχόν κακόβουλων χρεώσεων ή χρεώσεων από λανθασμένη χρήση, καθώς οι πάροχοι δικτύου ελέγχουν σε αρχικό, αλλά και τελικό στάδιο, το σύστημα χρεώσεων προς τους συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας, ενώ η ίδια δεν δύναται να παρέμβει, επιβεβαιώνοντας το ορθό ή μη της χρέωσης. Σε συνέχεια όλων των ανωτέρω, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» υποστηρίζει ότι ένας ήδη εφαρμοσμένος τρόπος καλύτερης διασφάλισης του καταναλωτή θα ήταν να αποστέλλεται το SMS πρώτα στην εταιρεία που έχει τη σχετική εφαρμογή και σε περίπτωση που η λέξη κωδικός αναγνωριστεί, τότε να ζητηθεί από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας να προχωρήσει σε χρέωση του αρχικού SMS (τεχνολογία MO) ή να αποστείλει SMS τερματισμού (τεχνολογία ΜΤ) με τη συγκεκριμένη χρέωση. Η εταιρεία δηλώνει στο υπόμνημά της ότι έχει εφαρμόσει τις παραπάνω υπηρεσίες σε χώρες του εξωτερικού, όπου το νομικό πλαίσιο είναι διαφορετικό, οπότε μπορεί άμεσα να τις εφαρμόσει και στην Ελλάδα, όταν αυτές εγκριθούν κανονιστικά και γίνουν διαθέσιμες τεχνικά από τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας. Επιπροσθέτως, η κληθείσα εταιρεία δηλώνει ότι, σε κάθε περίπτωση, υποστηρίζει την πολιτική επιστροφής ποσού (αχρεωστήτως καταβληθέντος) σε συνδρομητέςχρήστες, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι δεν έλαβαν την υπηρεσία ή ενεγράφησαν κατά λάθος ή πληκτρολόγησαν λάθος κωδικό. Προς επίρρωση του ανωτέρω ισχυρισμού, η εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ» προσκομίζει έγγραφα (σχετικό υπ αριθμ. 6 του υπομνήματος), από τα οποία αποδεικνύεται ότι η εταιρεία της επιστρέφει, κατά περίπτωση, το σύνολο του ποσού που χρεώθηκε ο συνδρομητής. Επίσης, επισημαίνει ότι, κατά διαστήματα (ανά τρίμηνο) διενεργούνται έλεγχοι στην βάση 9

10 χρηστών των υπηρεσιών, προκειμένου να εντοπιστούν αριθμοί κλήσης που δεν έχουν λάβει υπηρεσία, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία επιστροφής χρημάτων. ΙΙΙ. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Α. Αρμοδιότητα της ΕΕΤΤ Σύμφωνα με τα στοιχεία α), β) και η) του άρθρου 12 του Νόμου 3431/2006, η ΕΕΤΤ «β. Εποπτεύει και ελέγχει τους παρόχους δικτύων ή / και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών και επιβάλλει τις σχετικές κυρώσεις.» και «η. Διενεργεί ακροάσεις για τη διαπίστωση παραβάσεων διατάξεων του παρόντος, καθώς και κάθε άλλη περίπτωση, όπου ρητά δίδεται σχετική αρμοδιότητα με τον παρόντα νόμο». Παράλληλα σύμφωνα με το στοιχείο λε) του άρθρου 12 και το άρθρο 14 του ίδιου Νόμου η ΕΕΤΤ: «λε. Απευθύνει οδηγίες και συστάσεις, επιβάλλει πρόστιμα και λοιπές διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων των ποινών και κυρώσεων, που προβλέπονται στο ν. 703/77, όπως ισχύει και παραπέμπει τους παραβάτες στις αρμόδιες δικαστικές αρχές.» Επιπλέον, σύμφωνα με το στοιχείο κα) του ως άνω Νόμου, η ΕΕΤΤ «διαχειρίζεται το εθνικό Σχέδιο Αριθμοδότησης (ΕΣΑ). Εκχωρεί, δεσμεύει, ανακαλεί ή περιορίζει τα δικαιώματα χρήσης αριθμών ή ομάδων αριθμών, τηρώντας τις αρχές της αντικειμενικότητας, διαφάνειας και της μη διάκρισης, εποπτεύει την εφαρμογή του και καθορίζει τα τέλη εκχώρησης, δέσμευσης και χρήσης των αριθμών». Στο άρθρο 12 εδαφ. κθ. του Νόμου 3431/2006 προβλέπεται ότι, η ΕΕΤΤ «Ρυθμίζει θέματα προστασίας του καταναλωτή στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών εκδίδοντας προς τούτο και κανονιστικές πράξεις, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο. Για τα θέματα αυτά συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και διαβουλεύεται με οργανώσεις καταναλωτών και χρηστών, καθώς και φορέων παροχής υπηρεσιών». Επιπροσθέτως, στην παρ. 7 του αρθ. 4 του Ν. 2251/1994 περί προστασίας καταναλωτή, ρητά, προβλέπεται ότι : «Απαγορεύεται η είσπραξη όλου ή μέρους του τιμήματος, ακόμη και με μορφή αρραβώνα, εγγύησης, έκδοσης ή αποδοχής αξιογράφων ή άλλη μορφή, πριν από την παράδοση του προιόντος ή την παροχή της υπηρεσίας». 10

11 Β. Το νομικό πλαίσιο για την παροχή υπηρεσιών πολυμεσικής πληροφόρησης μέσω των σύντομων κωδικών της σειράς 54 XXX. Σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 4 της υπ αριθμ /924 απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών «Εθνικό Σχέδιο Αριθμοδότησης των Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών» : «Η σειρά αριθμών 54 χρησιμοποιείται για πενταψήφιους κωδικούς υπηρεσιών σύντομων μηνυμάτων SMS (54 XXX, Χ=0-9). Οι λεπτομέρειες της δομής τους καθορίζονται με Απόφαση της ΕΕΤΤ.» Ακολούθως, στο άρθρο 10 Τμήμα Α παράγραφος 1 στοιχείο α και γ της Απόφασης της ΕΕΤΤ 441/121/2007 «Κανονισμός Διαχείρισης και Εκχώρησης Αριθμoδοτικών πόρων του Εθνικού Σχεδίου Αριθμοδότησης» (ΦΕΚ 1260/ ) προβλέπεται ότι : «1. α. Οι εκχωρηθέντες αριθμοί χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τους όρους και τις διατάξεις του ΕΣΑ, της παρούσας απόφασης, των Αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για εναρμονισμένη χρήση αριθμοδοτικών πόρων σε όλη την Ευρώπη καθώς και με οποιουσδήποτε πρόσθετους όρους καθορίζει η ΕΕΤΤ στο πλαίσιο του Παραρτήματος ΙΧ του ν. 3431/2006, όπως εκάστοτε ισχύει. γ. Οι πάροχοι δικτύων ή/και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών στους οποίους έχουν εκχωρηθεί πρωτογενώς αριθμοδοτικοί πόροι θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι αυτοί χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα από το Εθνικό Σχέδιο Αριθμοδότησης και την παρούσα απόφαση. 6. Οι όροι χρήσης σε περίπτωση δευτερογενούς εκχώρησης αριθμών πρέπει να είναι σε συμφωνία με τις αρχές που τίθενται στην παρούσα απόφαση.» Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 10 Τμήμα Ε παράγραφος 9 στοιχείο α και παράγραφοι 12 και 14 του ως άνω Κανονισμού : «9. α. Οι αριθμοί των σειρών και 54 εκχωρούνται ως 5ψήφιοι σύντομοι κωδικοί για την παροχή υπηρεσιών πολυμεσικής πληροφόρησης σύντομων μηνυμάτων/πολυμεσικών μηνυμάτων (SMS/MMS)..14. Οι σύντομοι κωδικοί χρησιμοποιούνται μόνο για πρόσβαση σε υπηρεσίες για τις οποίες αυτοί εκχωρούνται από την ΕΕΤΤ.» Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο εδάφιο α και β του Παραρτήματος Β της Απόφασης της ΕΕΤΤ 390/3/ «Κανονισμός Γενικών Αδειών», ως ισχύει τροποποιηθείσα : 11

12 «α) Κάθε πρόσωπο που παρέχει δίκτυα ή/και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών οφείλει να συµµορφώνεται µε τις εκάστοτε διατάξεις του Εθνικού Σχεδίου Αριθµοδότησης, του Κανονισµού ιαχείρισης και Εκχώρησης Αριθµοδοτικών Πόρων από το Εθνικό Σχέδιο Αριθµοδότησης και οποιαδήποτε άλλη πράξη το τροποποιεί, το συµπληρώνει ή το αντικαθιστά καθώς και µε άλλους όρους που ο Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών ή η ΕΕΤΤ δύναται να επιβάλει σε συγκεκριµένες σειρές αριθµών σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν.3431/2006. β) Κάθε πρόσωπο που παρέχει δίκτυα ή/και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών οφείλει : i. να χρησιμοποιεί τους εκχωρούµενους από την ΕΕΤΤ αριθµούς σύµφωνα µε τους όρους που καθορίζονται από τις σχετικές αποφάσεις της ΕΕΤΤ, το Εθνικό Σχέδιο Αριθµοδότησης και τις διατάξεις της παρούσας, ii. να φροντίζει για την ορθή και αποτελεσµατική χρήση των εκχωρηθέντων αριθµών και οµάδων αριθµών». Επίσης, στο άρθρο 3 της Απόφασης της ΕΕΤΤ 451/010/2007 «Κώδικας Δεοντολογίας για την Παροχή Υπηρεσιών Πολυμεσικής Πληροφόρησης» (ΦΕΚ 1943/Β/ ) «Προϋποθέσεις παροχής ΥΠΠ /Γενικές Υποχρεώσεις Παρόχων» προβλέπεται ότι: «.4. Ο Πάροχος ΥΠΠ είναι υπεύθυνος για τη συμμόρφωση με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας που διέπουν την παροχή των ΥΠΠ, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων της παρούσας απόφασης. 5. Ο Πάροχος Δικτύου διασφαλίζει με κάθε δυνατό τρόπο ότι οι αριθμοδοτικοί πόροι, οι οποίοι έχουν πρωτογενώς εκχωρηθεί σε αυτόν από την ΕΕΤΤ, χρησιμοποιούνται για την παροχή ΥΠΠ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία για τους εν λόγω αριθμούς, ανεξαρτήτως της ύπαρξης δευτερογενούς εκχώρησης σε άλλον εκδοχέα ή όχι. 6. Ο Πάροχος ΥΠΠ, ο Πάροχος Δικτύου και ο Πάροχος Δικτύου Εκκίνησης Κλήσεων υποχρεούνται να εξετάζουν τις υποβαλλόμενες σε αυτούς καταγγελίες καταναλωτών, σύμφωνα με το άρθρο 8 της παρούσας απόφασης.». Tέλος, εφαρμοστέος είναι και ο Ν. 2251/1994 «περί προστασίας καταναλωτών», ως ισχύει, δεδομένου ότι οι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών λογίζονται ως «καταναλωτές» κατά την έννοια του αρθ. 1 παρ. 4 του Ν. 2251/1994. Αντιστοίχως, η 12

13 εταιρεία παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών υπηρεσιών/υππ είναι ο «προμηθευτής» των εν λόγω υπηρεσιών. Εν προκειμένω, οι υπηρεσίες ΥΠΠ που παρέχονται μέσω του σύντομου κωδικού οδηγούν στη σύναψη σύμβασης από απόσταση σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 2251/1994. Σύμφωνα με αρθ. 4 παρ. 7 του ως άνω νόμου «Απαγορεύεται η είσπραξη όλου ή μέρους του τιμήματος, ακόμη και με μορφή αρραβώνα, εγγύησης, έκδοσης ή αποδοχής αξιογράφων ή άλλη μορφή, πριν από την παράδοση του προιόντος ή την παροχή της υπηρεσίας». ΙV. ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Από τα ως άνω εκτεθέντα πραγματικά περιστατικά προκύπτει ότι, ο σύντομος κωδικός 54100, ο οποίος έχει εκχωρηθεί στην εταιρεία «INTERNET Q ΑΕ», χρησιμοποιήθηκε παρανόμως για την πρόσβαση σε υπηρεσία δήθεν συνεισφοράς στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης για τη απόσβεση του δημόσιου χρέους. Παρόλο που η κληθείσα εταιρεία έχει εκ του νόμου την υποχρέωση της ορθής διαχείρισης των εκχωρηθέντων σ αυτή αριθμών, είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι, στην προκείμενη περίπτωση, η εταιρεία δεν είχε την δυνατότητα να προβεί σε καμία ενέργεια για να αποτρέψει το συγκεκριμένο συμβάν. Ο ισχυρισμός της περί πρακτικής και τεχνικής αδυναμίας να εντοπίζει άμεσα και να εμποδίζει τον οποιοδήποτε κακόβουλο τρίτο (εν προκειμένω τον ιδρυτή του διαδικτυακού τόπου-bloggerhttp:// ο οποίος παρανόμως χρησιμοποίει τον εν λόγω κωδικό, χωρίς την συγκατάθεση της, κρίνεται βάσιμος. Επιπλέον, συνεκτιμάται και το γεγονός ότι, η εν λόγω εταιρεία, άμεσα μόλις ενημερώθηκε για το συμβάν, προέβη σε επιμέρους ενέργειες, ώστε να αποφευχθεί η ζημία των καταναλωτών, ήτοι προέβη στην άμεση απενεργοποίηση του σύντομου κωδικού και συνεργάστηκε στενά με την ΓΑΔΑ για την διαλεύκανση της υπόθεσης. Επίσης, ενημέρωσε την ΕΕΤΤ για το συγκεκριμένο γεγονός, επιδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό, την απαιτούμενη υπευθυνότητα και επιμέλεια στη διαχείριση του εκχωρηθέντος σ αυτή σύντομου κωδικού Η εταιρεία INTERNET Q ΑΕ οφείλει να ενεργεί και να υιοθετεί εν γένει διαδικασίες με γνώμονα την προστασία των χρηστών καταναλωτών, απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια που δύναται να θέσει σε κίνδυνο την περιουσία των χρηστών των υπηρεσιών. Παρόλα αυτά, η από Τεχνική Έκθεση του Τμήματος Εποπτείας και Ελέγχου Τηλεπικοινωνιακού Τομέα της Διεύθυνσης Τηλεπικοινωνιών της ΕΕΤΤ ανέδειξε ότι, οι χρήστες-καταναλωτές χρεώνονται παρανόμως με το κόστος 13

14 αυξημένης χρέωσης 1,21 ευρώ/sms για την αποστολή μηνύματος προς τον σύντομο κωδικό 54100, ο οποίος έχει εκχωρηθεί στην εν λόγω εταιρεία, ακόμη και σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν λάβουν καμία υπηρεσία. Ως εκ τούτου, ακόμη και στην περίπτωση που εκ παραδρομής αποσταλεί λάθος λέξη-κωδικός (keyword) στον ως άνω σύντομο κωδικό και συνέπεια τούτου ο χρήστης δεν λάβει την υπηρεσία, θα χρεωθεί άμεσα με το αντίστοιχο ποσό υψηλής χρέωσης. Το γεγονός αυτό, έρχεται σε ευθεία αντίθεση και με τις γενικές αρχές που διέπουν το πλαίσιο ρύθμισης ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ιδίως το άρθρο 3 του ν. 3431/2006 καθώς και το άρθρο 4 παρ. 7 του Ν. 2251/1994, όπου ρητά απαγορεύεται η είσπραξη του τιμήματος πριν την παροχή της υπηρεσίας στους καταναλωτές. Επιπλέον, το διάστημα των τριών (3) μηνών, το οποίο επικαλείται η εταιρεία INTERNET Q ΑΕ στο έγγραφο υπόμνημά της, για την διενέργεια ελέγχου στην βάση χρηστών των υπηρεσιών, προκειμένου να εντοπιστούν οι αριθμοί κλήσης που δεν έχουν λάβει υπηρεσία και να ενεργοποιηθεί η διαδικασία επιστροφής χρημάτων, κρίνεται ιδιαίτερα μεγάλο και σε καμία περίπτωση δεν διασφαλίζει την έγκαιρη και αποτελεσματική προστασία των καταναλωτών ενώ δεν αναιρεί την παραβατική συμπεριφορά σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 7 του Ν. 2251/1994. Για τους ανωτέρω λόγους ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ: 1. Διαπιστώνει ότι η εταιρεία «INTERNET Q» παραβίασε την νομοθεσία ηλεκτρονικών επικοινωνιών και συγκεκριμένα το άρθρο 3 του ν. 3431/2006 «Περί Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και άλλες διατάξεις» και το ν. 2251/1994 «Προστασία καταναλωτή», ως ισχύει, άρθρο 4 παρ. 7 αυτού. 2. Επιβάλλει σύσταση προς την εταιρεία «INTERNET Q» να αποφεύγει παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον. 3. Εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρό της να κοινοποιήσει την παρούσα Απόφαση στην εταιρεία «INTERNET Q». Για την ΕΕΤΤ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 14

15 15 Δρ. Λ. Ι. ΚΑΝΕΛΛΟΣ