ΘΕΜΑ: Ενημερωτικό Δελτίο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ειδήσεων Βελγίου Γραφείου Ο.Ε.Υ. Βρυξελλών

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Rue des Petits Carmes Bruxelles Τηλ. : Φαξ : ecocom-brussels@mfa.gr ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ Βρυξέλλες, 10/10/2014 Α.Π. Φ / 394 ΠΡΟΣ : Ως Πίνακας Αποδεκτών KOIN : Ε.Δ.: Υπουργείο Εξωτερικών Γραφείο κ. Γ.Γ. ΔΟΣ & ΑΣ Γραφείο κ. Β Γενικού Διευθυντού Α1, Β1, Β4, Β8 Διευθύνσεις Πρεσβεία Βρυξελλών ΜΑ Βρυξελλών Γραφείο Τύπου Γραφείο Ε.Ο.Τ. Γραφείο Ναυτ. Ακολούθου ΘΕΜΑ: Ενημερωτικό Δελτίο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ειδήσεων Βελγίου Γραφείου Ο.Ε.Υ. Βρυξελλών Σας διαβιβάζουμε συνημμένα, σε ηλεκτρονική μορφή, το υπ αριθ. 70 ενημερωτικό δελτίο οικονομικών και επιχειρηματικών ειδήσεων από το Βέλγιο που εκπόνησε το Γραφείο μας, για την περίοδο 1 έως 10 Οκτωβρίου Ο Προϊστάμενος Παντελής Γκάσιος Σύμβουλος ΟΕΥ Α' Συνημ.: 1 αρχείο 1

2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Διεύθυνση: Rue des Petits Carmes 6, B-1000, Bruxelles Τηλέφωνο: , Fax: , ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ αριθ. 70 1/10-10/10/2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 1. Μεθοδολογικές αλλαγές προκαλούν εκτίναξη του βελγικού δημοσίου χρέους και του δημοσιονομικού ελλείμματος σελ Αύξηση του αριθμού ευρεσιτεχνιών στο Βέλγιο την τελευταία διετία σελ Νέα τροπή στο ζήτημα των βελγικών κρατικών ενισχύσεων προς τους αερομεταφορείς σελ Αύξηση της συμμετοχής της βελγικής Fluxys στον αγωγό TAP σελ Χρηματιστήριο Βρυξελλών, αγορές χρήματος, επιχειρηματικές ειδήσεις, «κακή» αναφορά στην Ελλάδα από βελγική επενδυτική τράπεζα σελ Θετικές εξελίξεις στον μεγάλο φλαμανδικό τραπεζικό όμιλο KBC σελ Οικονομικά προβλήματα παρουσιάζουν τα βελγικά νοσοκομεία σελ Συνεισφορά της Sogepa στην ενίσχυση της οικονομίας της Βαλλονίας σελ Ανοδική πορεία της λιανεμπορικής αλυσίδας IKEA στο Βέλγιο σελ Επίτευξη συμφωνίας επί της οικονομικής πολιτικής της νέας βελγικής κυβέρνησης σελ. 11 2

3 1. Μεθοδολογικές αλλαγές προκαλούν εκτίναξη του βελγικού δημοσίου χρέους και του δημοσιονομικού ελλείμματος Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε στις 30 Σεπτεμβρίου η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου (BNB), τα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας και συγκεκριμένα το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα φαίνεται να παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση το 2013, ως αποτέλεσμα της θέσης σε ισχύ από νέου ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τον υπολογισμό των εθνικών λογαριασμών (SEC 2010). Το νέο πλαίσιο αναφοράς ήρθε σε αντικατάσταση του προηγούμενου, SEC 1995, χρησιμοποιεί το έτος 2010 ως βάση αναφοράς για τους υπολογισμούς των εθνικών λογαριασμών, ενώ επίσης τροποποιεί την περίμετρο του δημόσιου τομέα στα κράτη μέλη. Η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου αναθεώρησε κατά συνέπεια τα στατιστικά στοιχεία των εθνικών λογαριασμών από το έτος 1995 με βάση τη νέα μεθοδολογία, ενώ 700 πρόσθετοι οργανισμοί υπήχθησαν στον βελγικό δημόσιο τομέα. Επίσης, πέραν των μεθοδολογικών αλλαγών που επιβλήθηκαν από το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου προέβη και σε πρόσθετες αλλαγές μεθοδολογίας, μεταξύ άλλων ενσωματώνοντας τον κύκλο εργασιών των παράνομων δραστηριοτήτων στο βελγικό ΑΕΠ. Ως αποτέλεσμα των μεθοδολογικών αλλαγών που προκάλεσε το νέο ως άνω πλαίσιο, το βελγικό ΑΕΠ του 2013 ανήλθε σε 395,3 δις. αντί 382,7 δις. με βάση τις προηγούμενες στατιστικές εκτιμήσεις. Επίσης, το βελγικό δημόσιο χρέος ανήλθε στα τέλη του στα 413,2 δις., ήτοι 104,5% του ΑΕΠ, αντί 387,2 δις. και ποσοστού 101,2% του ΑΕΠ με βάση τα προηγούμενα στατιστικά στοιχεία. Οι μεθοδολογικές αλλαγές προκάλεσαν επίσης εκτίναξη του δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας το 2013, από τα 9,9 δις. (ποσοστό 2,6% του ΑΕΠ) στα 11,5 δις. (ήτοι ποσοστό 2,9% του ΑΕΠ). Οι πρωτογενείς δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,1% του ΑΕΠ και ανήλθαν σε 51,3% του ΑΕΠ. Οι δαπάνες τόκων μειώθηκαν επίσης κατά 0,2% του ΑΕΠ και ανήλθαν συνολικά σε 3,2% του ΑΕΠ. Οι συνολικές κρατικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,4% του ΑΕΠ, αντιπροσωπεύοντας το 54,4% του ΑΕΠ. Τα κρατικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 0,8% του ΑΕΠ, ανερχόμενα σε 51,5% του ΑΕΠ, βασικά λόγω σημαντικής αύξησης των πάσης φύσεως φορολογικών και παραφορολογικών εσόδων κατά 0,7% του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι όλες οι ως άνω σημειωθείσες μεταβολές στους δημοσιονομικούς δείκτες του Βελγίου κοινοποιήθηκαν στην Ευρ. Επιτροπή. Οι ως άνω μεθοδολογικές αλλαγές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, δεν άσκησαν μειωτική επίδραση στους ρυθμούς ανάπτυξης της βελγικής οικονομίας κατά τα προηγούμενα έτη. Σύμφωνα με την BNB, η μεγέθυνση του βελγικού ΑΕΠ για το παρελθόν έτος ανήλθε τελικά, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, σε 0,3% (αντί 0,2% που εκτιμάτο προηγουμένως). Η εν λόγω μεγέθυνση προήλθε, πάντοτε σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, από την καθαρή αύξηση των βελγικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, και όχι από την εσωτερική ζήτηση και τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, που παρουσίασαν μειωτικές τάσεις. Έγκυροι οικονομικοί αναλυτές σχολίασαν ότι η στατιστική αυτή επιδείνωση των δημοσιονομικών μεγεθών του Βελγίου, η οποία ήταν αναμενόμενη εδώ και αρκετό καιρό, θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα στη νέα κεντροδεξιά κυβέρνηση, από την άποψη ότι αυτή θα πρέπει να λάβει ακόμη περισσότερα «αντιλαϊκά» μέτρα προκειμένου να διορθώσει τα δημόσια οικονομικά της χώρας και να αναζητήσει πρόσθετες πολιτικές για την επανεκκίνηση της βελγικής οικονομίας. Σημειωτέον ότι στις πρόσφατες (7.10) απαισιόδοξες προβλέψεις του για την οικονομία της ευρωζώνης, το ΔΝΤ αναθεώρησε προς τα κάτω και την πρόβλεψή του για την οικονομική ανάπτυξη του Βελγίου φέτος, σε 1% (από 1,2% τον περασμένο Απρίλιο), ενώ αντιθέτως αναθεώρησε προς τα επάνω την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη του προσεχούς έτους, σε 1,4% (έναντι 1,2% τον Απρίλιο). Ο βελγικός οικονομικός Τύπος σημειώνει πάντως ότι, εφ όσον συνεχιστεί η πρόσφατα παρατηρηθείσα ανακοπή του ρυθμού ανάπτυξης της γειτονικής Γερμανίας, που 3

4 αποτελεί τον κύριο πελάτη βελγικών εξαγωγών βιομηχανικών και άλλων προϊόντων, θα υπάρξει σαφώς επιβράδυνση της μεγέθυνσης και της βελγικής οικονομίας ήδη από φέτος, δεδομένου ότι οι βελγικές εξαγωγές προς την Γερμανία είναι εξαιρετικά ευαίσθητες στις διακυμάνσεις της οικονομικής συγκυρίας. 2. Αύξηση του αριθμού ευρεσιτεχνιών στο Βέλγιο την τελευταία διετία Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε στην ετήσια αναφορά του το βελγικό Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας (OPRI, υπάγεται στο ομοσπονδιακό Υπ. Οικονομίας), το παρελθόν έτος ο αριθμός αιτήσεων και χορηγήσεων βελγικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, έπειτα από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα που είχε ανέλθει το έτος Συγκεκριμένα, στην διάρκεια του 2013 υποβλήθηκαν 876 αιτήσεις για κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών από επιχειρήσεις και ιδιώτες, έναντι 882 αιτήσεων το 2012 και 763 το Από την άλλη πλευρά, το 2013 χορηγήθηκαν 745 βελγικές ευρεσιτεχνίες, παρουσιάζοντας ελαφρά μείωση σε σύγκριση με το 2012 (είχαν χορηγηθεί 795 ευρεσιτεχνίες), αλλά ισχυρή αύξηση σε σύγκριση με το 2011 (μόλις 541 ευρεσιτεχνίες). Σύμφωνα με την FEB (την βελγική Ομοσπονδία Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων), η αύξηση των αιτήσεων και των χορηγήσεων ευρεσιτεχνιών καταδεικνύει μία ενισχυόμενη συνειδητοποίηση από πλευράς βελγικών επιχειρήσεων, περί της σημαντικότητας κατοχύρωσης της πνευματικής ιδιοκτησίας και της προστιθέμενης αξίας που αυτή προσφέρει. Σύμφωνα με την FEB, η αυξανόμενη κατοχύρωση των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας αποτελεί σημάδι δημιουργικότητας, δυναμισμού και καινοτομικής τάσης της βελγικής επιχειρηματικότητας και της οικονομίας γενικότερα. Από πλευράς βελγικού Υπ. Οικονομίας, οι εκτιμήσεις υπήρξαν περισσότερο επιφυλακτικές, σύμφωνα με τον βελγικό οικονομικό Τύπο, από την άποψη ότι τα χορηγούμενα διπλώματα ευρεσιτεχνιών καλύπτουν μέρος μόνον της συνολικής τάσης προς την καινοτομία της βελγικής ερευνητικής και επιχειρηματικής κοινότητας. Όπως σημειώνει ο οικονομικός Τύπος, η αύξουσα τάση στην κατοχύρωση των ευρεσιτεχνιών έχει επιπλέον και μία φορολογική εξήγηση, υπό την έννοια ότι το βελγικό κράτος έχει παράσχει ισχυρότατο φορολογικό πλεονέκτημα στα εταιρικά έσοδα από εκμετάλλευση ευρεσιτεχνιών, με αποτέλεσμα ο πραγματικός εταιρικός φορολογικός συντελεστής να μειώνεται από τον γενικά ισχύοντα (33,99%) σε μόλις 6,8% 1. Η σχετική βελγική νομοθεσία έχει εισαχθεί από το έτος 2007 με σκοπό να ενισχύσει τους καινοτόμους επιχειρηματικούς κλάδους, και έχει καταστήσει το Βέλγιο εκ των πρωτοπόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την ευνοϊκή φορολόγηση των ευρεσιτεχνιών. Σημειώνεται ότι πολύ πρόσφατα (από τις 22.9), το OPRI εγκαινίασε και online πλατφόρμα κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών, με την επωνυμία Benelux Patent Platform, με σκοπό την απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης ευρεσιτεχνιών, καθώς και την διευκόλυνση των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων και πολιτών. 3. Νέα τροπή στο ζήτημα των βελγικών κρατικών ενισχύσεων προς τους αερομεταφορείς Ο βελγικός οικονομικός Τύπος ανέφερε την 1 η Οκτωβρίου ότι η Ευρ. Επιτροπή προέβαλε σοβαρές αντιρρήσεις κατά της παρασχεθείσας φέτος βελγικής έμμεσης κρατικής ενίσχυσης ύψους 15 εκατ. προς τον μεγαλύτερο αερομεταφορέα της χώρας, Brussels Airlines, καθώς και των ενισχύσεων προς άλλους δύο αερομεταφορείς που χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο Βρυξελλών. Θυμίζουμε ότι η βελγική ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισε από τα τέλη του 2013 να παράσχει ετήσιες οικονομικές ενισχύσεις στο αεροδρόμιο Βρυξελλών, ύψους 19,7 εκατ. κατά την προσεχή τριετία, οι οποίες συνεισφέρουν θεωρητικά στην κάλυψη κόστους υποδομών και υπηρεσιών 1 Πιο συγκεκριμένα, τα ακαθάριστα έσοδα μιας επιχείρησης που προέρχονται από την εκμετάλλευση κατοχυρωμένων με ευρεσιτεχνία προϊόντων και υπηρεσιών, τυγχάνουν φορολογικής έκπτωσης ύψους πλησίον του 80% της φορολογικής βάσης της επιχείρησης. 4

5 ασφαλείας επιβατών και εγκαταστάσεων, πρακτικά ωστόσο διανέμονται μεταξύ των 3 αερομεταφορέων με την μεγαλύτερη κίνηση στο εν λόγω αεροδρόμιο. Έτσι, στην διάρκεια του τρέχοντος έτους η Brussels Airlines εισέπραξε 15 εκατ., η Thomas Cook 1,2 εκατ. και η Jetairfly 3,2 εκατ.. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, που επικαλούνται πηγές των αρμόδιων αρχών ανταγωνισμού της Ευρ. Επιτροπής και του απερχόμενου Επιτρόπου Joaquin Almunia, η Επιτροπή δεν είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως από την βελγική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να έχει ξεκινήσει σχετική προκαταρκτική έρευνα και να έχει ζητήσει εξηγήσεις από τις βελγικές αρχές από τις αρχές του τρέχοντος έτους 2. Όπως επιβεβαιώθηκε από τον αρμόδιο απερχόμενο Επίτροπο κ. Almunia την 1 η Οκτωβρίου, η εν λόγω έρευνα κατέστη επίσημη, καθώς η Ευρ. Επιτροπή εκτιμά ότι οι παρασχεθείσες ενισχύσεις καταστρατηγούν τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Παράλληλα, θυμίζουμε ότι σε εξέλιξη βρίσκεται και η εξέταση δύο εν θέματι καταγγελιών προς την Ευρ. Επιτροπή, μίας από την αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair και μίας δεύτερης από το κίνημα διαμαρτυρίας πολιτών Pas Question 3. Ο οικονομικός Τύπος σημειώνει ότι τα ανωτέρω κονδύλια ενισχύσεων καταβλήθηκαν πολύ πρόσφατα και καθυστερημένα στις επωφελούμενες αεροπορικές εταιρείες, καθώς νωρίτερα είχε υπάρξει στενότητα σχετικών κρατικών πιστώσεων. Σύμφωνα με τα οικονομικά δημοσιεύματα, η περσινή λειτουργική ζημία της Brussels Airlines, η οποία, συνυπολογιζομένης της ενίσχυσης ανέρχεται στα 28 εκατ., θα ανέλθει πλέον στα 43 εκατ. εφ όσον το εν λόγω κονδύλι επιστραφεί. Από πλευράς βελγικής κυβέρνησης, η αρμόδια για το χαρτοφυλάκιο των μεταφορών στο πλαίσιο της απερχόμενης κυβέρνησης Di Rupo, κα Catherine Fonck, σχολίασε σχετικά ότι «η Ευρ. Επιτροπή έχει κάθε δικαίωμα να διεξάγει έρευνα, ωστόσο η 2 Βλ. και παλαιότερη σχετική αρθρογραφία μας, με πλέον πρόσφατο το άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Βλ. επίσης σχετική αναφορά μας σε άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 63. ομοσπονδιακή κυβέρνηση διαθέτει ισχυρά επιχειρήματα υπεράσπισης των αποφάσεών της, τα οποία επικεντρώνονται στο γεγονός ότι οι παρεχόμενες ενισχύσεις αφορούν έναν κλάδο (αερομεταφορών) που διανύει περίοδο κρίσης και απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους». Από πλευράς της, η διοίκηση της Brussels Airlines δήλωσε ότι δεν πρόκειται να αγγίξει το ποσόν της φετινής ενίσχυσης που έχει εισπράξει (15 εκατ. ), μέχρις ότου καταλήξει η έρευνα της Ευρ. Επιτροπής. Σύμφωνα με την Brussels Airlines, η παρασχεθείσα ενίσχυση έχει ήδη ενσωματωθεί στις λογιστικές καταστάσεις της οικονομικής χρήσης 2013 μειώνοντας την ζημία της εταιρείας σε περίπου 20 εκατ., ωστόσο η Brussels Airlines διαθέτει επαρκή ρευστότητα ώστε να καλύψει το κενό που δημιουργείται με τον μη συνυπολογισμό της ενίσχυσης στα οικονομικά της αποτελέσματα της χρήσης του παρελθόντος έτους. Η Ευρ. Επιτροπή εξέδωσε επίσης την 1 η Οκτωβρίου απόφαση κατά των ενισχύσεων που έχουν παρασχεθεί από την περιφερειακή κυβέρνηση της Βαλλονίας στο αεροδρόμιο του Charleroi, εκτιμώντας ότι αυτές του επέτρεψαν να αναπτυχθεί με αξιόλογους ρυθμούς από το έτος 2002, καθώς επίσης και ότι του προσέδωσαν ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, δημιουργώντας στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό, οι οποίες μάλιστα ενισχύθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Σημειώνεται ότι από τις εν λόγω ενισχύσεις επωφελήθηκε κυρίως η αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair κατά την περίοδο εγκατάστασής της στο αεροδρόμιο του Charleroi. Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, το αεροδρόμιο του Charleroi θα πρέπει να επιστρέψει κονδύλια ύψους 6 εκατ., τα οποία αποτελούν μέρος μόνον των συνολικά παρασχεθεισών από το έτος 2001 βαλλονικών ενισχύσεων, ύψους πλησίον των 100 εκατ.. Παρά το σχετικά χαμηλό ποσόν που θα πρέπει να επιστραφεί με βάση την ανωτέρω απόφαση και το οποίο φαίνεται να ικανοποιεί κατ αρχάς την βελγική πλευρά, εκτιμάται ότι η κυβέρνηση της περιφέρειας της Βαλλονίας πρέπει στο εφεξής να μειώσει δραστικά τις ενισχύσεις που παρέχει στο 5

6 αεροδρόμιο του Charleroi, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος το τελευταίο να αυξήσει τις χρεώσεις του προς τις αεροπορικές εταιρείες που εξυπηρετεί. 4. Αύξηση της συμμετοχής της βελγικής Fluxys στον αγωγό TAP Σύμφωνα με οικονομικά δημοσιεύματα της 1 ης Οκτωβρίου, η Fluxys, που είναι η εταιρεία διαχείρισης του βελγικού δικτύου φυσικού αερίου και μέτοχος της κοινοπραξίας του αγωγού TAP, αύξησε πρόσφατα το μερίδιό της στον εν λόγω αγωγό από 16% σε 19%. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, η αύξηση της συμμετοχής της Fluxys ήρθε ως αποτέλεσμα της απόφασης της γαλλικής Total (που κατείχε μερίδιο 10%) και της γερμανικής E.On (που κατείχε μερίδιο 9%) να αποχωρήσουν από τον αγωγό και της συνακόλουθης συμφωνίας μεταξύ της Fluxys και της ισπανικής Enagas (που διαχειρίζεται το ισπανικό δίκτυο φυσικού αερίου) να εξαγοράσουν τις συμμετοχές των εν λόγω εταιρειών. Ως αποτέλεσμα της συναλλαγής αυτής, η ισπανική Enagas κατέχει πλέον μερίδιο 16% του TAP, ενώ το μερίδιο της Fluxys ανέρχεται σε 19%. Οι συμμετοχές των λοιπών εταίρων του TAP διαμορφώνονται ως εξής: η βρετανική BP με μερίδιο 20%, η αζερική Socar με μερίδιο 20% και η νορβηγική Statoil επίσης με μερίδιο 20%, ενώ η ελβετική Axpo κατέχει μερίδιο 5% 4. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος ανέφερε ότι δεν υπάρχουν λεπτομέρειες όσον αφορά την αξία της συναλλαγής και της σχετιζόμενης με αυτήν επένδυσης, ωστόσο την τοποθέτησε με βάση τις πηγές του πλησίον των 4 δις.. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, η επέκταση αυτή της συμμετοχής της Fluxys στον αγωγό συνάδει απόλυτα με την από παλαιότερα εκπεφρασμένη πρόθεσή της να χρηματοδοτήσει σημαντικές επενδύσεις που συνδέονται με τον αγωγό, με εν μέρει προσφυγή σε δανειακά κεφάλαια, παρά το γεγονός ότι η βελγική εταιρεία διαθέτει αξιοσημείωτα επίπεδα ρευστότητας. 4 Βλ. και σχετικές παλαιότερες αναφορές μας σε άρθρα 10(β) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 27, 7(ι) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 30, 4 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Χρηματιστήριο Βρυξελλών, αγορές χρήματος, επιχειρηματικές ειδήσεις, «κακή» αναφορά στην Ελλάδα από βελγική επενδυτική τράπεζα Με βάση στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η εταιρεία εμπορικών πληροφοριών Graydon, στη διάρκεια του 2013 αλλά και στην μέχρι τώρα διάρκεια του τρέχοντος έτους (εννεάμηνο 2014), έχει παρατηρηθεί εξαιρετικά μεγάλη αύξηση του αριθμού των βελγικών επιχειρήσεων που τίθενται σε καθεστώς εκκαθάρισης. Συγκεκριμένα, το 2013 κατατέθηκαν φάκελοι εκκαθάρισης επιχειρήσεων, έναντι μόλις φακέλων που άνοιξαν το 2012, ενώ στο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους ο αριθμός των εν θέματι φακέλων ανήλθε σε 7.910, έναντι μόλις κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο και κατά το εννεάμηνο του Η μεγάλη αυτή αύξηση των αιτήσεων για θέση επιχειρήσεων σε καθεστώς εκκαθάρισης οφείλεται, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές, στην αποφασισθείσα ήδη από το 2013 και τεθείσα σε ισχύ από την 1 η Οκτωβρίου τρέχοντος έτους αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων εκκαθάρισης ( bonis de liquidation ) από 10% σε 25%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Graydon, η πλειονότητα των επιχειρήσεων που τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης αφορά ελευθέρια επαγγέλματα και υπηρεσίες όπως λογιστών και φοροτεχνικών, συμβουλευτικών υπηρεσιών, αρχιτεκτόνων, δικηγόρων, ελεγκτικών υπηρεσιών και διαχείρισης χαρτοφυλακίων, ενώ ποσοστό 51,9% των επιχειρήσεων που τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης είναι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (έναντι ποσοστού 13,8% για τις ανώνυμες εταιρείες και 12,1% για τις μονοπρόσωπες εταιρείες). Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στις αρχές Οκτωβρίου στα σχέδια 2 βελγικών εταιρειών να πραγματοποιήσουν την είσοδό τους στο Χρηματιστήριο Βρυξελλών. Πιο συγκεκριμένα όσον αφορά την πρώτη εταιρεία, πρόκειται για το επενδυτικό ταμείο έργων υποδομών DG Infra+, οι βασικοί μέτοχοι του οποίου, ήτοι ο τραπεζικός όμιλος Belfius και το μεγάλο φλαμανδικό επενδυτικό ταμείο GIMV, έχουν από τις αρχές Σεπτεμβρίου ξεκινήσει την προετοιμασία 6

7 εισόδου του στο Χρηματιστήριο μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους, με παράλληλη αλλαγή της επωνυμίας του σε The Infrastructure Company TINC. Σημειώνουμε ότι η εν λόγω κοινοπραξία της Belfius με την GIMV έχει από το έτος δημιουργίας της, το 2007, μέχρι το 2013, επενδύσει κεφάλαια ύψους 220 εκατ. σε χρηματοδότηση έργων υποδομών στο Βέλγιο, ενώ με την αναμενόμενη εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο στοχεύει να αντλήσει πρόσθετα κεφάλαια με σκοπό την χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων υποδομών ύψους 400 εκατ. κατά την προσεχή πενταετία. Η δεύτερη εταιρεία είναι η βιοτεχνολογική Bone Therapeutics με έδρα την Gosselies (περιοχή Charleroi), παλαιά εταιρεία spin-off του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών (ULB), η οποία ειδικεύεται στην κυτταρική θεραπεία του ιστού των οστών. Κατά τα οικονομικά δημοσιεύματα, η ιδιωτική τράπεζα Degroof και μία γαλλική επενδυτική εταιρεία έχουν αναλάβει την προετοιμασία της αρχικής δημόσιας εγγραφής της Bone Therapeutics, επίσης μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους, από την οποία εκτιμάται ότι θα αντληθούν κεφάλαια έως 30 εκατ.. Εφ όσον πραγματοποιηθεί, η είσοδος της Bone Therapeutics θα αποτελεί την τέταρτη είσοδο βιοτεχνολογικής εταιρείας στο Χρηματιστήριο Βρυξελλών από το καλοκαίρι του 2013, έπειτα από τις Cardio3 BioSciences (τον Ιούλιο 2013), Genticel (Απρίλιος 2014) και (Argen-X (Ιούλιος 2014) 5. Οικονομικά δημοσιεύματα των αρχών Οκτωβρίου ανέφεραν εξάλλου ότι κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2014, η αξία των συναλλαγών συγχωνεύσεων και εξαγορών στις οποίες εμπλέκονται βελγικοί επιχειρηματικοί όμιλοι (ως αγοραστές, πωλητές ή στόχοι) ανήλθε στα 18 δις., έναντι 22 δις. κατά την αντίστοιχη περίοδο του Ωστόσο, ο οικονομικός Τύπος επισημαίνει την μεγάλη αύξηση των εν λόγω συναλλαγών την περίοδο του 3 ου τριμήνου 2014, οπότε η αξία τους ανήλθε σε 8,5 δις. 5 Βλ. και σχετικές παλαιότερες αναφορές μας σε άρθρα 7(δ) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 29, 7(δ) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 30 και 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 61., έναντι 9,5 δις. κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Η μεγαλύτερη συναλλαγή στην διάρκεια του 2014 είναι μέχρι στιγμής η εξαγορά από την μεγάλη, εδρεύουσα στο Βέλγιο, ζυθοποιία AB InBev της κορεατικής ζυθοποιίας Oriental Brewery έναντι 4,3 δις. (τον Ιανουάριο) 6, ακολουθούμενη από την εξαγορά της βελγικής χημικής βιομηχανίας Taminco από την αμερικανική Eastman Chemical έναντι 2,2 δις. και την εξαγορά της βελγικής Van Dijk από το σουηδικό επενδυτικό ταμείο EQT έναντι 1,6 δις. 7. Το ήμισυ των 10 μεγαλύτερων συναλλαγών υλοποιήθηκε στην διάρκεια του 3 ου τριμήνου 2014, κυρίως ως αποτέλεσμα των χαμηλών επιπέδων στα οποία κινούνται τα επιτόκια και τα οποία δημιουργούν ευνοϊκές προϋποθέσεις χρηματοδότησης των συγχωνεύσεων και των εξαγορών. Σημειώνουμε ότι την 1 η Οκτωβρίου, το επιτόκιο των βελγικών δεκαετών κρατικών ομολόγων ανήλθε σε νέο ιστορικά χαμηλό επίπεδο, κλείνοντας στις διεθνείς αγορές στο 1,169%, ως αποτέλεσμα της αναμονής των επενδυτών για ανακοίνωση πρόσθετων ουσιαστικών μέτρων τόνωσης της οικονομίας της ευρωζώνης από την ΕΚΤ, δια της υιοθέτησης συγκεκριμένου προγράμματος επαναγορών τιτλοποιημένου χρέους και καλυμμένων ομολόγων 8. Στις 9 Οκτωβρίου, το επιτόκιο των βελγικών δεκαετών ομολόγων ανήλθε στο ακόμη χαμηλότερο επίπεδο του 1,163%. Όπως ανέφερε στις 3 Οκτωβρίου ο βελγικός οικονομικός Τύπος, οι ευρωπαϊκές χρηματαγορές αντέδρασαν τελικώς αρνητικά στις εξαγγελίες του προέδρου της ΕΚΤ, Mario Draghi, της 2 ας Οκτωβρίου, καθώς δεν δόθηκαν παρά λιγοστές λεπτομέρειες σχετικά με το προαναφερθέν πρόγραμμα επαναγορών και το μέγεθός του. Ακολουθώντας την πανευρωπαϊκή πτωτική τάση, ο δείκτης BEL 20 του Χρηματιστηρίου Βρυξελλών έκλεισε στις 2 Οκτωβρίου στις 3.131,84 μονάδες, έχοντας σημειώσει 6 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Συμπεριλαμβανομένων ελληνικών και κυπριακών τίτλων χρέους. 7

8 ημερήσια πτώση της τάξεως του 2,09% και με όλες τις αξίες των μετοχών που περιλαμβάνονται στον δείκτη να έχουν παρουσιάσει πτωτική τάση. Ο δείκτης BEL 20 του Χρηματιστηρίου Βρυξελλών έκλεισε τελικά την εβδομάδα 29 Σεπτεμβρίου 3 Οκτωβρίου στις 3.169,72 μονάδες, έχοντας σημειώσει εβδομαδιαία πτώση κατά 1,15%, ακολουθώντας την γενικότερη πτωτική τάση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων (τάση η οποία ωστόσο αντιστράφηκε την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου, με το δείκτη BEL 20 να κερδίζει 1,21% σε σύγκριση με την προηγουμένη). Η εβδομαδιαία πτώση του βελγικού δείκτη μετριάστηκε κάπως από τις καλές επιδόσεις των μετοχών των εταιρειών Belgacom (+2,3% σε εβδομαδιαία βάση), Delta Lloyd (+1,5%) και UCB (+1,04%). Ισχυρές πτωτικές τάσεις στο πλαίσιο του δείκτη BEL 20 εμφάνισαν οι μετοχές των εταιρειών Umicore (-6,33%) και KBC (-1,65%). Κατά την εβδομάδα 6-10 Οκτωβρίου ο δείκτης BEL 20 εξακολούθησε την καθοδική του πορεία, κυρίως εξαιτίας απαισιόδοξων προοπτικών ανάπτυξης της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στις 9 Οκτωβρίου πέρασε μάλιστα κάτω από το κατώφλι των μονάδων, κλείνοντας στις 3.092,71 μονάδες, γεγονός που χαιρετίστηκε αρνητικά από τον βελγικό οικονομικό Τύπο. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος φιλοξένησε εξάλλου εκτιμήσεις εκπροσώπων του βελγικού τραπεζικού κλάδου, που προβλέπουν εξαιρετικά μειωμένη επίδραση του προγράμματος επαναγορών τιτλοποιημένου χρέους και καλυμμένων ομολόγων της ΕΚΤ στον βελγικό χρηματοπιστωτικό τομέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν, η βελγική αγορά «τιτλοποιημένου χρέους» ανέρχεται σε 77,2 δις. και αντιπροσωπεύει μόλις το 5,6% της συνολικής εν θέματι ευρωπαϊκής αγοράς. Από την άλλη πλευρά, τα καλυμμένα ομόλογα που έχουν εκδώσει οι βελγικές τράπεζες (συγκεκριμένα οι KBC, Belfius και ING Belgique) ανέρχονται σε μόλις 10 δις.. Κατά την άποψη των εκπροσώπων των βελγικών τραπεζών, η ανακοινωθείσα από την ΕΚΤ νομισματική πολιτική και το πρόγραμμα επαναγορών πρόκειται να ωφελήσουν περισσότερο τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπου υπάρχει πραγματική στενότητα τραπεζικών χρηματοδοτήσεων προς τον επιχειρηματικό τομέα, παρά το Βέλγιο, όπου κατά την εκτίμησή τους δεν υπάρχει έλλειψη από την πλευρά της προσφοράς πιστώσεων εκ μέρους των τραπεζών, αλλά μάλλον έλλειψη ζήτησης πιστώσεων από τον ιδιωτικό τομέα. Το κεντρικό συμπέρασμα είναι ως εκ τούτου ότι το ανακοινωθέν πρόγραμμα της ΕΚΤ δεν πρόκειται να συμβάλει ουσιαστικά στην επανεκκίνηση της βελγικής οικονομίας. Ο οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε επίσης σε ολοκλήρωση της φάσης διαβούλευσης επί του κοινωνικού πλάνου στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης της λιανεμπορικής αλυσίδας Cora στο Βέλγιο 9. Όπως αναφέρει ο Τύπος, η διοίκηση και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων συμφώνησαν επί των όρων της εν λόγω αναδιάρθρωσης, η οποία προβλέπει τουλάχιστον στην σημερινή της μορφή, την μείωση κατά 447 των θέσεων εργασίας στην αλυσίδα, ήτοι το 17% του υπαλληλικού της δυναμικού. Ο οικονομικός Τύπος επισημαίνει ότι όπως συμφωνήθηκε, δεν πρόκειται να υπάρξουν απολύσεις, αλλά κυρίως πρόωρες χωρίς αντικατάσταση- συνταξιοδοτήσεις. Από την άλλη πλευρά, ο οικονομικός Τύπος κατέγραψε συνεχιζόμενη στασιμότητα στις διαβουλεύσεις διοίκησης και εκπροσώπων των εργαζομένων στην μεγάλη αλυσίδα Delhaize, αναφορικά με την αποφασισθείσα αναδιοργάνωσή της με κλείσιμο καταστημάτων και απολύσεις προσωπικού 10. Η εν λόγω στασιμότητα προκαλεί συνέχιση των κινητοποιήσεων των εργαζομένων, οι οποίες επηρεάζουν την λειτουργία του δικτύου της αλυσίδας στο Βέλγιο. Σημειώνουμε τέλος ότι σε άρθρο της 8 ης Οκτωβρίου, η γαλλόφωνη εφημερίδα L Echo, επικαλούμενη σχετικές δηλώσεις της βελγικής επενδυτικής τράπεζας Petercam, εξήγησε την ικανοποιητική πορεία και τις εξαιρετικές αποδόσεις δύο αμοιβαίων κεφαλαίων της τράπεζας που συντίθενται από κρατικούς τίτλους διαφόρων χωρών, ως αποτέλεσμα της ορθής- μη συμπερίληψης 9 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 8 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Βλ. και προηγούμενο σχετικό άρθρο 4 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ

9 σε αυτά ελληνικών και ρωσικών κρατικών τίτλων. Το δημοσίευμα αναφέρεται σε κριτήρια οικονομικής βιωσιμότητας που χρησιμοποιεί η Petercam για να επιλέξει τις χώρες στους τίτλους των οποίων επενδύει, μεταξύ των οποίων το επίπεδο διαφάνειας, το επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας και το επίπεδο εκπαίδευσης. Στο δημοσίευμα γίνεται ρητή αναφορά στην χώρα μας ως βαθμολογούμενη πολύ χαμηλά στα ανωτέρω κριτήρια και συνεπώς ορθώς αποκλεισθείσα από επενδυτικό προϊόν αμοιβαίου κεφαλαίου ανεπτυγμένων οικονομιών το 2010, καθώς και στην Ρωσία ως αποκλεισθείσα από αμοιβαίο κεφάλαιο αναδυομένων αγορών τον Μάρτιο 2014, εξαιτίας μη πλήρωσης του κριτηρίου σεβασμού των δημοκρατικών αρχών. Το δημοσίευμα σημειώνει ότι η Petercam πρόσφατα προέβη σε παρουσίαση των δύο ως άνω αμοιβαίων κεφαλαίων της σε θεσμικούς επενδυτές στο Παρίσι, στο πλαίσιο ειδικής εβδομάδας για «τις κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις» που έλαβε χώρα στην Γαλλία. Η εν λόγω «κακή» αναφορά της Petercam στην χώρα μας, εφ όσον είναι ακριβής, θεωρούμε ότι χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, καθώς η επενδυτική αυτή τράπεζα διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της βελγικής επενδυτικής κοινής γνώμης και δίνει ένα αρκετά «μελανό» στίγμα για την κατάσταση στην χώρα μας, έστω και προ τετραετίας. Το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Βρυξελλών απηύθυνε σχετικό διευκρινιστικό ερώτημα στο αρμόδιο τμήμα της Petercam, χωρίς να έχει ωστόσο λάβει προς το παρόν απάντηση. 6. Θετικές εξελίξεις στον μεγάλο φλαμανδικό τραπεζικό όμιλο KBC Ιδιαίτερη αναφορά επιφύλαξε στις αρχές Οκτωβρίου ο εδώ οικονομικός Τύπος στην θετικότατη κατάληξη της πορείας εξυγίανσης του μεγάλου φλαμανδικού τραπεζικού ομίλου KBC. Σύμφωνα με τα οικονομικά δημοσιεύματα, ο όμιλος ανακοίνωσε την 1 η Οκτωβρίου ότι απηλλάγη από τα δύο τελευταία του εναπομείναντα πακέτα δομημένων ομολόγων (CDO), γεγονός το οποίο, σε συνδυασμό με την επιτυχημένη κατάληξη της προσπάθειας αναδιοργάνωσής του, σηματοδοτεί το πέρασμά του σε μία καινούρια εποχή 11. Η διοίκηση του ομίλου ανακοίνωσε ότι η απαλλαγή από τα ως άνω τελευταία πακέτα δομημένων ομολόγων απελευθέρωσε κεφάλαια ύψους 300 εκατ. και βελτίωσε περαιτέρω την θέση ρευστότητας της τράπεζας κατά 0,4%. Η διοίκηση της KBC ανακοίνωσε εξάλλου την οριστικοποίηση της πώλησης της θυγατρικής της KBC Bank Deutschland σε όμιλο επενδυτών αμερικανο-βρετανικών συμφερόντων. Η εν λόγω πώληση εκτιμάται ότι θα αποφέρει πρόσθετα κεφάλαια ύψους 100 εκατ. και θα βελτιώσει ακόμη περισσότερο την ρευστότητα της KBC κατά περίπου 0,15%. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος ανέφερε ότι οι δραστηριότητες της KBC επικεντρώνονται πλέον στις αγορές του Βελγίου, της Ιρλανδίας και ορισμένων χωρών της Αν. Ευρώπης (Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Βουλγαρία), καθώς ο τραπεζικός όμιλος αναγκάστηκε να πωλήσει μεγάλο μέρος των θυγατρικών του στο εξωτερικό και να απαλλαγεί από επικίνδυνες και ζημιογόνες δραστηριότητες στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου διάσωσής του από το έτος Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, 5 χρόνια αργότερα, το συνολικό μέγεθος του τραπεζικού ομίλου έχει συρρικνωθεί κατά 22% και το χαρτοφυλάκιό του στοιχείων ενεργητικού κατά πλησίον του 37%. Από την άλλη πλευρά, η KBC βρίσκεται σε διαδικασία απαλλαγής από την παρασχεθείσα ομοσπονδιακή κρατική εγγύηση επί του χαρτοφυλακίου της δομημένων ομολόγων, ενώ της απομένει να επιστρέψει (όπως εκτιμάται μέχρι το έτος 2017) περίπου 2 δις. από τα συνολικά κεφάλαια περίπου 7 δις. κρατικών ενισχύσεων που είχε λάβει από το ομοσπονδιακό κράτος και την περιφέρεια της Φλάνδρας στις αρχές της κρίσης 12. Η διοίκηση του τραπεζικού ομίλου αναφέρει ότι μέχρι σήμερα η KBC έχει επιστρέψει 11 Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρει σχετικά ότι σε διάστημα πενταετίας η KBC κατόρθωσε να εγκαταλείψει σταδιακά ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο δομημένων ομολόγων ύψους 25 δισ. που κατείχε στις αρχές της οικονομικής κρίσης. 12 Βλ. και παλαιότερη σχετική μας αρθρογραφία, με πλέον πρόσφατα τα άρθρα 10(ε) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 27, 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 35 και 7(η) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ

10 κονδύλια ύψους 9,5 δις. στις ομοσπονδιακές και περιφερειακές αρχές, συμπεριλαμβανομένων, πέραν των κονδυλίων των ληφθεισών κρατικών ενισχύσεων, και των προσαυξήσεων, καθώς και των ασφαλίστρων των κρατικών εγγυήσεων επί του χαρτοφυλακίου δομημένων ομολόγων. Το δε συνολικό ποσόν που θα έχει επιστρέψει η KBC έναντι των κρατικών ενισχύσεων που έλαβε στις αρχές της οικονομικής κρίσης θα ανέλθει σε περίπου 13 δις.. Κατά τον οικονομικό Τύπο, αν και ο μεγάλος φλαμανδικός τραπεζικός όμιλος έχει υποστεί σημαντική συρρίκνωση από τις αρχές της οικονομικής κρίσης το έτος 2008 (βλ. και ανωτέρω επισημάνσεις), μπόρεσε ωστόσο να εξυγιάνει την λειτουργία του, να απαλλαγεί από ζημιογόνους κλάδους δραστηριότητας και θυγατρικές, και είναι πλέον έτοιμος για νέο ξεκίνημα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έγκυρων οικονομικών αναλυτών, η επιτυχία αυτή της KBC οφείλεται στον συνδυασμό τριών παραγόντων: (α) της ύπαρξης ισχυρού και αφοσιωμένου στην τράπεζα σώματος ιστορικών μετόχων, (β) του ισχυρού ιστορικού δεσμού της με την κυβέρνηση της περιφέρειας της Φλάνδρας και (γ) της επικέντρωσης της τραπεζικής της δραστηριότητας στην οικονομικά ισχυρή και διαρκώς αναπτυσσόμενη περιφέρεια της Φλάνδρας. Παράλληλα, ο εδώ οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε σε σχέδια επέκτασης της αυτόνομης θυγατρικής του φλαμανδικού τραπεζικού ομίλου KBC, με την επωνυμία CBC, η οποία δραστηριοποιείται στην γαλλόφωνη περιφέρεια της Βαλλονίας. Τα σχέδια επέκτασης της CBC αφορούν τόσο την Βαλλονία, κυρίως μέσω επενδύσεων σε άνοιγμα νέων υποκαταστημάτων και ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της, όσο και τις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να υπάρξει σύμπραξη με τον μητρικό όμιλο, συγχώνευση των δικτύων των δύο τραπεζών και δημιουργία της τραπεζικής επωνυμίας KBC Brussels. Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, η CBC διαχειρίζεται στοιχεία ενεργητικού συνολικού ύψους 16 δις., παρουσιάζει καθαρά κέρδη της τάξεως των 86 εκατ. και απασχολεί περίπου εργαζόμενους. 7. Οικονομικά προβλήματα παρουσιάζουν τα βελγικά νοσοκομεία Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στις 2 Οκτωβρίου στα αποτελέσματα ετήσιας κλαδικής μελέτης της τράπεζας Belfius, αναφορικά με την οικονομική κατάσταση των δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων στο Βέλγιο (υπό την επωνυμία MAHA ). Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη μελέτη που καλύπτει το έτος 2013, η Belfius διαπιστώνει την διαρκή χειροτέρευση της κερδοφορίας των νοσοκομείων από το έτος Σύμφωνα με την μελέτη, το 2013 το τρέχον λειτουργικό αποτέλεσμα του συνόλου των νοσοκομειακών μονάδων (δημόσιων και ιδιωτικών) στο Βέλγιο ανήλθε σε μόλις 0,5% του συνολικού κύκλου εργασιών τους, παρουσιάζοντας μείωση 26% έναντι του Στο δίκτυο των δημόσιων νοσοκομείων, η συνολική κερδοφορία κατέστη μηδενική το 2013, ενώ 40 από τα 92 ιδρύματα εμφάνισαν λειτουργικές ζημίες. Παράλληλα, τα ποσοστά πληρότητας των νοσοκομείων βαίνουν φθίνοντα. Η Belfius συμπληρώνει ότι η σχέση δανειακής επιβάρυνσης προς το συνολικό μέγεθος του ισολογισμού έχει επιδεινωθεί στο διάστημα Πιο συγκεκριμένα, για το σύνολο των νοσοκομείων, η δανειακή επιβάρυνση ανήλθε το 2013 σε 34,8% του ισολογισμού, έναντι ποσοστού 32,7% το 2012, ενώ παράλληλα έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αμοιβές των εργαζομένων στις νοσοκομειακές μονάδες, κατά 9,3% στην περίοδο Ο βελγικός οικονομικός Τύπος σημειώνει σχετικά ότι στα τέλη Σεπτεμβρίου, το ομοσπονδιακό κέντρο εμπειρογνωμόνων για τον κλάδο υγείας (KCE) δημοσίευσε σειρά εισηγήσεων προς την κατεύθυνση της μεταρρύθμισης του τρόπου χρηματοδότησης των βελγικών νοσοκομείων, καθώς και του συστήματος αποζημίωσής τους, με μετατόπιση του βάρους από το σημερινό σύστημα αποζημίωσης με βάση τις παρασχεθείσες υπηρεσίες, προς ένα μικτό σύστημα που θα συνδυάζει κατ αποκοπή χρηματοδοτήσεις και αμοιβές για πραγματικά παρεχόμενες υπηρεσίες. 8. Συνεισφορά της Sogepa στην 10

11 ενίσχυση της οικονομίας της Βαλλονίας Ο γαλλόφωνος βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στις αρχές Οκτωβρίου με μικρά αφιερώματα στην Sogepa, η οποία είναι η επενδυτική Εταιρεία Διαχείρισης και Συμμετοχών της Βαλλονίας (με λίγα λόγια ο οικονομικός επενδυτικός βραχίονας της περιφέρειας της Βαλλονίας), που συμπληρώνει φέτος τα 30 έτη από την σύστασή της. Σύμφωνα με στοιχεία της Sogepa, η εταιρεία έχει από ιδρύσεώς της μέχρι σήμερα χρηματοδοτήσει την οικονομία της περιφέρειας με κεφάλαια ύψους 1,5 δις., με το 77% των χρηματοδοτικών παρεμβάσεών της να έχουν την μορφή επενδυτικών συμμετοχών στο κεφάλαιο επιχειρήσεων και το 23% την μορφή πιστώσεων προς επιχειρήσεις της Βαλλονίας. Οι χρηματοδοτήσεις της Sogepa στοχεύουν στην ενίσχυση επιχειρήσεων σε διαδικασία αναδιάρθρωσης αλλά και σε φάση ανάπτυξης και επέκτασης δραστηριοτήτων, η επιλογή δε των επιχειρήσεων γίνεται έπειτα από ενδελεχή ανάλυση των οικονομικών τους στοιχείων και με προϋπόθεση την με ίσους όρους οικονομική συνεισφορά των ιδίων των επιχειρήσεων. Αρχικά η Sogepa περιοριζόταν σε χρηματοδοτήσεις προς τον κλάδο σιδηρουργίας, σήμερα ωστόσο οι παρεμβάσεις της καλύπτουν πληθώρα άλλων κλάδων, όπως τα ξενοδοχεία, οι επιχειρήσεις τεχνολογίας πληροφορικής, η κλωστοϋφαντουργία, η αεροναυπηγική και διαστημική βιομηχανία κ.α. Σύμφωνα με στοιχεία της διοίκησης της Sogepa, στην διάρκεια του πρώτου εννεάμηνου τρέχοντος έτους έχουν ληφθεί αποφάσεις για χρηματοδοτήσεις ύψους 318 εκατ. προς όφελος 54 επιχειρήσεων, 21 εκ των οποίων αποτελούν νέες συμμετοχές. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η αποφασισθείσα χρηματοδότηση επενδύσεων για την αναδιάρθρωση και επανεκκίνηση των χαλυβουργικών εγκαταστάσεων της Arcelor Mittal στην Λιέγη, συνολικού ύψους 138 εκατ.. Οι φετινές αποφάσεις χρηματοδοτήσεων της Sogepa είναι σημαντικά υψηλότερες από εκείνες προηγουμένων ετών (ύψους 73 εκατ. προς όφελος 35 επιχειρήσεων το 2012 και 214,7 εκατ. 13 προς όφελος 55 επιχειρήσεων το 2013), προφανώς επηρεασμένες ανοδικά φέτος από τα ως άνω αποφασισθέντα κονδύλια για την αναδιάρθρωση των εγκαταστάσεων της Arcelor Mittal. Ο προϋπολογισμός της Sogepa χρηματοδοτείται από ίδια κεφάλαια όσον αφορά τις παρεμβάσεις της στον κλάδο της σιδηρουργίας, και από ανακυκλούμενο κεφάλαιο κίνησης για τους υπόλοιπους κλάδους, το οποίο χρηματοδοτείται κυρίως από μία ετήσια επιχορήγηση από την περιφέρεια της Βαλλονίας της τάξεως των 52 εκατ. 14. Η Sogepa στοχεύει σε επιτάχυνση των διαδικασιών για τις μικρές χρηματοδοτικές της παρεμβάσεις, ενώ προσφέρει επίσης υπηρεσίες ενδιάμεσου management σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αναδιάρθρωση. Συνεργάζεται εξάλλου στενά με τους έτερους 2 οικονομικούς βραχίονες της κυβέρνησης της Βαλλονίας, τις SRIW (Περιφερειακή Εταιρεία Επενδύσεων της Βαλλονίας) και Sowalfin (Εταιρεία Χρηματοδότησης και Εγγυήσεων προς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις της Βαλλονίας). Παρεμπιπτόντως σημειώνουμε ότι στις αρχές Οκτωβρίου ξεκίνησαν εντατικές ενδοκυβερνητικές διαβουλεύσεις στην περιφέρεια της Βαλλονίας για την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2015, στον οποίο προβλέπονται εξοικονομήσεις ύψους 650 εκατ.. Κατ αρχάς, η κυβέρνηση της περιφέρειας προσδιόρισε τις γενικές γραμμές του προϋπολογισμού, καθώς και τα σχέδια εξοικονομήσεων ανά τομέα κυβερνητικής αρμοδιότητας. Στις 9 Οκτωβρίου η κυβέρνηση της Βαλλονίας παρουσίασε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας της επί του σχεδίου προϋπολογισμού του 2015, καθώς αυτό στις 10 Οκτωβρίου πρέπει να διαβιβαστεί στην 13 Εκ των οποίων κονδύλια 184,35 εκατ. έχουν ήδη εκταμιευθεί. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρει εξάλλου ότι πρόσφατα οι αρχές ανταγωνισμού της Ευρ. Επιτροπής έκλεισαν τις έρευνές τους για τις χρηματοδοτικές παρεμβάσεις της Sogepa, κρίνοντάς τις συμβατές με την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού. 14 Όπως σημειώνει ο οικονομικός Τύπος, η Sogepa έχει αιτηθεί την αύξηση της εν λόγω επιχορήγησης κατά 45 εκατ. προκειμένου να αντεπεξέλθει στα αυξημένα αιτήματα παρεμβάσεων. 11

12 ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Οι βασικές κατευθύνσεις της περιφερειακής κυβέρνησης της Βαλλονίας προκειμένου να επιτευχθούν οι ως άνω εξοικονομήσεις συνίστανται στην χρονική μετάθεση ορισμένων δημοσίων επενδύσεων (ύψους 340 εκατ. ), στην ουσιαστική και σε βάθος μεταρρύθμιση του συστήματος ενισχύσεων προς τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες, στο πάγωμα των πριμοδοτήσεων των ενεργειακών επενδύσεων, στην μη αναπλήρωση αποχωρούντων δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και στις περικοπές κρατικών επιχορηγήσεων προς ορισμένους δημόσιους και ημιδημόσιους οργανισμούς, ιδίως στον τομέα των μεταφορών και στις περικοπές δημοσίων δαπανών κατά 310 εκατ.. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της περιφέρειας για το 2015 εκτιμάται σε 450 εκατ., ενώ ο στόχος της δημοσιονομικής εξισορρόπησης μετατίθεται για το έτος Επίσης σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, η κυβέρνηση της Ομοσπονδίας Βαλλονίας- Βρυξελλών (Fédération Wallonie-Bruxelles) ξεκίνησε στις αρχές Οκτωβρίου με εντατικούς ρυθμούς την εκπόνηση σχεδίου προϋπολογισμού για το 2015, το οποίο θα προβλέπει εξοικονομήσεις ύψους τουλάχιστον 140 εκατ., με δραστικό περιορισμό των δημοσίων επενδύσεων (κυρίως σε σχολικά κτίρια). 9. Ανοδική πορεία της λιανεμπορικής αλυσίδας IKEA στο Βέλγιο Όπως ανέφερε ο βελγικός οικονομικός Τύπος με βάση στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η διοίκηση της βελγικής θυγατρικής της σουηδικής λιανεμπορικής αλυσίδας ειδών επίπλωσης και σπιτιού IKEA, κατά την οικονομική χρήση οι πωλήσεις της στην βελγική αγορά ανήλθαν σε 738 εκατ. και το μερίδιο που η αλυσίδα κατέχει στο Βέλγιο σημείωσε αύξηση και ανέρχεται σε 18,4%. Ο ρυθμός μεγέθυνσης των πωλήσεων της IKEA στο Βέλγιο κατά την ως άνω χρήση ανήλθε σε 4,4%, έναντι ρυθμού 5,9% σε παγκόσμιο επίπεδο. Η μεγέθυνση των πωλήσεων της αλυσίδας στο Βέλγιο χαρακτηρίζεται από την διοίκηση της εταιρείας ως ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτη, καθώς κατά την ίδια περίοδο η βελγική αγορά επίπλων και ειδών σπιτιού σημείωσε πτώση κατά 1,8%. Η IKEA Belgique δεν παρείχε ως συνηθίζει- στοιχεία αναφορικά με την κερδοφορία της κατά την ως άνω χρήση, ωστόσο ο οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στα περσινά (που αφορούν την χρήση ), που έδειξαν κύκλο εργασιών στα 704 εκατ., λειτουργικά κέρδη στα 56 εκατ. και καθαρό κέρδος στα 46,6 εκατ.. Σύμφωνα με την διοίκηση της αλυσίδας, η οποία διαθέτει σήμερα 6 μεγάλα καταστήματα στο Βέλγιο, η IKEA έχει επενδύσει σημαντικά κεφάλαια σε μία πολιτική μείωσης των τιμών με σκοπό να προσελκύσει μεγαλύτερο αριθμό αγοραστών. Η πολιτική μείωσης τιμών φαίνεται να έχει αποφέρει αποτελέσματα, καθώς ο μεν συνολικός αριθμός επισκεπτών στα καταστήματα παρέμεινε σταθερός στην χρήση (στα 13,2 εκατ. άτομα), ωστόσο αυξήθηκε σημαντικά η κατά κεφαλή δαπάνη για αγορές. Στην διάρκεια της χρήσης , η IKEA προγραμματίζει να ξεκινήσει με ταχείς ρυθμούς την κατασκευή δύο νέων μεγάλων καταστημάτων (στις πόλεις Mons και Hasselt), τα οποία αναμένεται να λειτουργήσουν στα τέλη του 2015, καθώς και να επεκτείνει ένα ακόμη μεγάλο κατάστημά της (στην πόλη Arlon). Σύμφωνα με την διοίκηση της IKEA, τα συνολικά επενδυτικά κεφάλαια που θα διατεθούν για τα ως άνω κατασκευαστικά έργα προϋπολογίζονται σε 150 εκατ., ενώ θα δημιουργηθούν 650 περίπου θέσεις εργασίας. Η IKEA έχει ως μεσοπρόθεσμο στόχο την αύξηση του αριθμού των καταστημάτων της στο Βέλγιο στα 10, και ενδεχομένως το άνοιγμα ενός μικρότερου καταστήματος city store, κατά τα πρότυπα αντίστοιχου πειραματικού καταστήματος που έχει ανοίξει στο Αμβούργο. 10. Επίτευξη συμφωνίας επί της οικονομικής πολιτικής της νέας βελγικής κυβέρνησης Το βράδυ της 7 ης Οκτωβρίου, 4 1/2 μήνες μετά τις εθνικές εκλογές του Μαΐου και έπειτα από 29 ώρες συνεχών διαβουλεύσεων, ο κεντροδεξιός κυβερνητικός συνασπισμός κατέληξε σε συμφωνία επί του οικονομικού προγράμματος που θα ακολουθήσει στην διάρκεια της θητείας του. Το γεγονός αυτό 12

13 σήμανε την ολοκλήρωση των ενδοκυβερνητικών διαβουλεύσεων, η οποία οδηγεί στον σχηματισμό ομοσπονδιακής κυβέρνησης από τα 4 πολιτικά κόμματα, 3 φλαμανδικά (συντηρητικό-εθνικιστικό N-VA, χριστιανοδημοκρατικό CD&V, φιλελεύθερο OpenVLD) και ένα γαλλόφωνο (φιλελεύθερο MR). Επιπλέον, ο ηγέτης του γαλλόφωνου χριστιανοδημοκρατικού κόμματος και ένας εκ των δύο εντολοδόχων σχηματισμού κυβέρνησης, Charles Michel 15, είναι έτοιμος να αναλάβει την θέση του ομοσπονδιακού πρωθυπουργού. Η νέα κυβέρνηση αναμένεται να ορκιστεί το Σάββατο 11 Οκτωβρίου και να παρουσιάσει τις προγραμματικές της δηλώσεις στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο την Τρίτη 14 Οκτωβρίου. Σημειώνεται ότι στις 15 Οκτωβρίου η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να εμβάσει στην Ευρ. Επιτροπή το σχέδιο προϋπολογισμού της χώρας για το προσεχές έτος. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος κατέγραψε τους κύριους άξονες της οικονομικής πολιτικής της νέας βελγικής κυβέρνησης, ως ακολούθως: (α) Χρονική μετάθεση της επίτευξης δημοσιονομικής εξισορρόπησης κατά δύο έτη, από το 2016 στο 2018, ώστε να δοθούν τα δημοσιονομικά περιθώρια για λήψη μέτρων επανεκκίνησης της βελγικής οικονομίας. (β) Το σύνολο των μέτρων δημοσιονομικών εξοικονομήσεων για την τετραετία θα ανέλθει σε 11,2 δις., περιλαμβανομένων των μέτρων χρηματοδότησης της επανεκκίνησης της οικονομίας. Η νέα κυβέρνηση προέβλεψε κονδύλια 900 εκατ. στην τετραετία για την στήριξη της αγοραστικής δύναμης των πολιτών (μέσω φορολογικών εκπτώσεων) και ακόμη 150 εκατ. για φορολογικές αποζημιώσεις προς τους ελεύθερους επαγγελματίες. Επίσης, η κυβέρνηση διατηρεί τα ήδη υφιστάμενα μέτρα στήριξης της αγοραστικής δύναμης, προκειμένου να αποζημιώσει τις ευαίσθητες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού (χαμηλόμισθους, χαμηλοσυνταξιούχους και λήπτες κοινωνικών 15 Βλ. σχετικές αναφορές μας σε άρθρα 7 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 62 και 8 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 64. επιδομάτων) για την αποφασισθείσα αναβολή της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών (βλ. αμέσως κατωτέρω). (γ) Αναβολή της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. Σημειωτέον ότι η υπέρβαση του σχετικού δείκτη αναμένεται να λάβει χώρα τον Μάρτιο του 2015, ωστόσο δεν πρόκειται να αναπροσαρμοστούν αυτόματα οι μισθοί, οι συντάξεις και τα κοινωνικά επιδόματα 16. Το εν λόγω μέτρο εμφανίζεται ως δημοσιονομικά ουδέτερο, από την άποψη ότι η εξοικονόμηση κρατικών κονδυλίων θα αντισταθμιστεί πλήρως από δαπάνες στήριξης των ευαίσθητων οικονομικά ομάδων (συνολικού ύψους περίπου 1 δις. ) και συνεπώς προκρίθηκε στο πλαίσιο του κυβερνητικού συνασπισμού μία τροποποιημένη και «κοινωνικά προσαρμοσμένη» αναβολή της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής μισθών. Ο οικονομικός Τύπος αναφέρει ότι από την άλλη πλευρά δεν πρόκειται να υπάρξει γενικευμένη μείωση των εργοδοτικών εισφορών και επιβαρύνσεων από τα επίπεδα του 33% στο 25% του ακαθάριστου μισθού όπως είχε ανακοινωθεί προηγουμένως 17, καθώς η νέα κυβέρνηση προέκρινε τελικώς το μέτρο της αναβολής της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής μισθών και τα μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της βελγικής οικονομίας 18 ως τους κύριους μοχλούς της 16 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 2 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ Βλ. και σχετικό άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 65. Βλ. επίσης και αμέσως επόμενη υποσημείωση 15 παρόντος δελτίου. 18 Και πιο συγκεκριμένα, τα μέτρα περαιτέρω ενίσχυσης του Συμφώνου για την ανταγωνιστικότητα (Pacte de Compétitivité) που είχε ήδη αποφασίσει η απερχόμενη κυβέρνηση Di Rupo. Η νέα κυβέρνηση προσανατολίζεται να χρηματοδοτήσει μέτρα τόνωσης της ανταγωνιστικότητας, με κονδύλια ύψους 900 εκατ. (και ακόμη 450 εκατ. από το έτος 2019), που θα κατευθυνθούν σε οριζόντιες μειώσεις των εισφορών, σε στοχευμένες μειώσεις των εισφορών χαμηλών μισθών, καθώς και σε μειώσεις εργοδοτικών εισφορών επιχειρήσεων κλάδων που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στον διεθνή ανταγωνισμό. Τα κονδύλια αυτά προβλέπονταν στο προαναφερθέν Σύμφωνο για την ανταγωνιστικότητα της απερχόμενης κυβέρνησης Di Rupo. Σε αυτά θα προστεθούν και νέα κονδύλια για τόνωση της ανταγωνιστικότητας. 13

14 πολιτικής της για την τόνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την επανεκκίνηση της βελγικής οικονομίας. Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, το συνολικό ύψος των μέτρων στήριξης της ανταγωνιστικότητας των βελγικών επιχειρήσεων και απαλοιφής του «μισθολογικού ανταγωνιστικού μειονεκτήματος» του Βελγίου σε σχέση με τις γειτονικές του χώρες θα ανέλθει σε 3,5 δις. στην διάρκεια της θητείας της. (δ) Όσον αφορά τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, συμφωνήθηκε μία αναλογία 70% προς 30% μεταξύ των περικοπών των κρατικών δαπανών και των νέων κρατικών εσόδων. Συγκεκριμένα, η νέα κυβέρνηση στοχεύει σε μείωση των κρατικών δαπανών κατά 7,9 δις. κατά την τετραετία , εκ των οποίων 2,3 δις. θα αφορούν πρωτογενείς δαπάνες, 5,1 δις. δαπάνες κοινωνικών ασφαλίσεων, ενώ επίσης αναθεωρούνται προς τα κάτω οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης και μεταρρυθμίζεται το σύστημα χρηματοδότησης των νοσοκομείων 19. Από την πλευρά των νέων εσόδων, προβλέπεται η είσπραξη κονδυλίων 2,8 δις. από νέους φόρους σε χρονικό ορίζοντα τετραετίας. Πιο συγκεκριμένα, αυξήσεις θα υπάρξουν στους ειδικούς φόρους καπνού, αλκοολούχων (πλην μπύρας) και καυσίμων, θα φορολογηθούν οι εταιρείες τοπικής αυτοδιοίκησης (Intercommunales, με εκτιμώμενα φορολογικά έσοδα 230 εκατ. ), θα επιβληθεί πρόσθετη εισφορά του τραπεζικού τομέα στον κρατικό προϋπολογισμό (συνολικού ύψους 100 εκατ. το 2015 και από 150 εκατ. για τα επόμενα έτη) 20, θα αυξηθεί η φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών ώστε να 19 Βλ. και σχετικές επισημάνσεις μας υπό ανωτέρω άρθρο 7 παρόντος δελτίου. 20 Η Ομοσπονδία βελγικών τραπεζών (Febelfin) έχει ήδη αντιδράσει, ισχυριζόμενη ότι η εν λόγω εισφορά έρχεται να προστεθεί σε εισφορές ύψους περίπου 1 δις. του τραπεζικού τομέα προς τα κρατικά ταμεία, καθώς και σε επικείμενη εισφορά του τομέα ύψους περίπου 350 εκατ. προς το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης των ευρωπαϊκών τραπεζών. Η Febelfin επισημαίνει ότι με την διαρκή προσθήκη νέων εισφορών, πολύ σύντομα ο βελγικός τραπεζικός κλάδος θα καταβάλει ετησίως εισφορές ύψους 1,5 δις., που κρίνονται υπερβολικές. αποφέρει πρόσθετα έσοδα 80 εκατ. ετησίως (με σκοπό κατά την κυβέρνηση την πάταξη της κερδοσκοπίας), ενώ από την άλλη πλευρά δεν θα επιβληθεί ειδική φορολόγηση των κερδών από χρηματιστηριακές συναλλαγές, ούτε πρόσθετη φορολόγηση των ακινήτων. Η νέα κυβέρνηση προσανατολίζεται εξάλλου να φορολογήσει εισοδήματα (λ.χ. από τόκους και μερίσματα) Βέλγων υπηκόων που προέρχονται από νομικά πρόσωπα στο εξωτερικό, των οποίων αυτοί είναι ιδρυτές ή δικαιούχοι. Ο νέος εν λόγω φόρος, εφ όσον τελικά υιοθετηθεί, θα φέρει τον τίτλο «φόρος διαφάνειας». Επίσης, θα υπάρξουν περιορισμένες τροποποιήσεις στον ΦΠΑ (αναμενόμενα πρόσθετα έσοδα 400 εκατ. στην τετραετία), επίσπευση είσπραξης φόρων επί συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων, καθώς και επίσπευση προκαταβολών των φόρων επί μερισμάτων εκκαθάρισης επιχειρήσεων (αναμενόμενα έσοδα 500 εκατ. στην τετραετία). Ο οικονομικός Τύπος αναφέρει ότι δεν ανακοινώθηκε συγκεκριμένη κυβερνητική συμφωνία επί ολοκληρωμένης φορολογικής μεταρρύθμισης. Ωστόσο, η προσπάθεια φορολογικής μεταρρύθμισης αναμένεται να ξεκινήσει εντός της θητείας της κυβέρνησης. (ε) Καθιέρωση ανώτερου του ισχύοντος ορίου συνταξιοδότησης στα 67 έτη, σε χρονικό ορίζοντα έως το Επίσης, περαιτέρω αυστηροποίηση των κανόνων που διέπουν την πρόωρη συνταξιοδότηση, ακόμη και σε περιπτώσεις μαζικών απολύσεων. Ο στόχος της νέας κυβέρνησης είναι να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο κόστος που δημιουργεί η γήρανση του βελγικού πληθυσμού, ενώ η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης ακολουθεί τα πρότυπα ανάλογων αυξήσεων στην Γερμανία και την Ολλανδία. Η κυβερνητική συμφωνία προβλέπει άνοδο του ορίου στα 66 έτη από το 2025 και στα 67 έτη από το Ο οικονομικός Τύπος επισημαίνει ότι κανένα από τα 4 κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού δεν είχε περιλάβει τέτοιο μέτρο στις προεκλογικές του εξαγγελίες. Επίσης, προβλέπονται μεταβατικές περίοδοι για τα άτομα που βρίσκονται πλησίον της ηλικίας συνταξιοδότησης, τους δημοσίους υπαλλήλους (στους οποίους επίσης δεν 14

15 θίγεται ο σημερινός τρόπος υπολογισμού της σύνταξης με βάση τα τελευταία 10 έτη υπηρεσίας), καθώς και άρση των περιορισμών των αμοιβών για εργασία μετά τα 65 έτη και επέκταση του συστήματος συμπληρωματικής σύνταξης με ένταξη σε αυτό και των αυτοαπασχολουμένων. Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός συμφώνησε επίσης σε πληθώρα αλλαγών στον κλάδο της απασχόλησης και της αγοράς εργασίας, με βασικούς στόχους την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση της ανεργίας. (στ) Συμφωνία σχετικά με τις αποζημιώσεις των μικρομετόχων της Arco 21. Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, οι αποζημιώσεις των μικρομετόχων θα ανέλθουν σε ποσοστό 40% των συνολικών τους ζημιών, ενώ το σχετικό κονδύλι, ύψους 600 εκατ. θα επιμεριστεί μεταξύ βελγικού κράτους, τράπεζας Belfius και ACW (εργατικού κοινωνικού ταμείου που συνδέεται με το φλαμανδικό χριστιανοδημοκρατικό κόμμα και του οποίου η Arco αποτελούσε τον οικονομικό βραχίονα). Σημειώνεται ότι το εν λόγω ζήτημα αποτέλεσε αντικείμενο μακρών και έντονων διαβουλεύσεων μεταξύ των 4 κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς η επίλυση του προβλήματος των αποζημιώσεων των μικρομετόχων της Arco προωθείτο έντονα από το φλαμανδικό χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CD&V). Όπως ανέφερε ο οικονομικός Τύπος, πέραν των ανωτέρω μέτρων, η νέα κυβέρνηση σκοπεύει να προβεί σε μεγάλες περαιτέρω περικοπές στον δημόσιο τομέα, με αντικατάσταση μόνον ενός στους πέντε δημοσίους υπαλλήλους που θα αποχωρούν από την υπηρεσία στην προσεχή πενταετία. Στόχος της κυβέρνησης είναι η περικοπή κατά 12% του μισθολογικού κόστους στον δημόσιο τομέα, που θα σημάνει μία δημοσιονομική εξοικονόμηση ύψους 800 περίπου εκατ.. Περαιτέρω, πάντοτε σύμφωνα με τον Τύπο, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να περικόψει τις λειτουργικές δαπάνες του δημοσίου κατά 28% και τις επενδύσεις στον δημόσιο τομέα κατά ένα 21 Βλ. και προηγούμενες αναφορές μας σε άρθρα 1, 2 και 2, ενημερωτικών δελτίων υπ αριθ. 66, 68 και 69 αντιστοίχως. τρίτο στην προσεχή πενταετία. Επίσης, σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο πώλησης κρατικών συμμετοχών σε επιχειρήσεις όπως οι τράπεζες BNP Paribas και Belfius, τα ταχυδρομεία (Bpost) και η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Belgacom. Επιπλέον, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να αναμορφώσει τη νομοθεσία του 1996 για την ανταγωνιστικότητα, με σκοπό να ελαχιστοποιήσει τις μισθολογικές αυξήσεις τα προσεχή χρόνια, ώστε να επιτύχει τον στόχο της απαλοιφής του μισθολογικού μειονεκτήματος του Βελγίου μέχρι το Σημειώνουμε τέλος ότι στην κυβερνητική συμφωνία περιλαμβάνεται η παράταση της λειτουργίας 2 πυρηνικών αντιδραστήρων, των Doel 1 και 2, κατά μία ακόμη δεκαετία (έως το 2025), ενώ ανοίγεται προοπτική κατασκευής νέου και σύγχρονου πυρηνικού σταθμού στο Βέλγιο 22. Η επιτευχθείσα κυβερνητική συμφωνία επί του προγράμματος οικονομικής πολιτικής και ιδιαίτερα οι αλλαγές στα όρια και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης προκάλεσαν άμεσες και ανάμικτες αντιδράσεις στους κοινωνικούς εταίρους του Βελγίου. Όπως ανέφερε στις 8.10 ο οικονομικός Τύπος, η πλευρά των εργοδοτικών ενώσεων είδε κατ αρχήν θετικά τα αποφασισθέντα οικονομικά μέτρα ως τονωτικά της ανταγωνιστικότητας, της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης, ενώ ειδικά για την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης ορισμένοι εκπρόσωποι της εργοδοσίας τάχθηκαν υπέρ μίας ακόμη ταχύτερης εφαρμογής του μέτρου. Από την άλλη, τα εργατικά συνδικάτα έκαναν λόγο για μέτρα «τρόμου», που θα δημιουργήσουν περαιτέρω κοινωνικές αδικίες, θα επιδεινώσουν την ανεργία και βρίσκονται «εκτός πραγματικότητας». Τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκφράστηκαν επίσης αρνητικά επί των μέτρων οικονομικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης, με πιο συγκρατημένους ωστόσο τόνους, επιφυλασσόμενα να μελετήσουν περαιτέρω τις λεπτομέρειες. 22 Βλ. και σχετικές επισημάνσεις μας σε άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ