ΒΙΟ- Ε Ρ Γ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Transcript

1 APIΣTOTEΛEIO ΠANEΠIΣTHMIO ΘEΣΣAΛONIKHΣ ΘEOΛOΓIKH ΣXOΛH TMHMA ΠOIMANTIKHΣ KAI KOINΩNIKHΣ ΘEOΛOΓIAΣ ΤΟΜΕΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΪ ΣΑΡΙΔΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΒΙΟ- Ε Ρ Γ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Γεννήθηκε στο Κιλκίς το Εκεί ολοκλήρωσε τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ το Γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη και το Λύκειο στην Αθήνα. Το 1974 νυμφεύθηκε την Ανθή Λιαγκάκη, πτυχιούχο Θεολογίας και Φιλολογίας, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά. ΣΠOYΔEΣ AKAΔHMAΪKOI TITΛOI : Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών : Mεταπτυχιακές Σπουδές στόν Τομέα της Λειτουργικής στη Θεολογική Σχολή Βουκουρεστίου Ρουμανίας : Προφορικές εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα του Πρακτικού Κλάδου της Θεολογίας (δευτερεύουσες ειδικότητες) με έμφαση στην κύρια ειδικότητα (Λειτουργική) : Διδακτορικό δίπλωμα AKAΔHMAΪKH ΣTAΔIOΔPOMIA : Λέκτορας στο Tμήμα Ποιμαντικής και Kοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 2007-Σήμερα: Eπίκουρος Kαθηγητής στο ίδιο Tμήμα : Επισκέπτης Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Κραϊόβα Ρουμανίας ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ 1986-Σήμερα: Προϊστάμενος και Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ιερού Ναού Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων : Γραμματέας παρά τω Αρχιγραμματεί της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος : Γραμματεύς της Σ.Ε. Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων : Γραμματεύς της Σ.Ε. επί της Αγωγής της Νεότητος : Υπεύθυνος του Σεμιναρίου Επιμορφώσεως Κατηχητών της Αποστολικής Διακονίας

2 : Συντονιστής της Γ Αρχιερατικής Περιφερείας (Ζωγράφου-Παγκράτι- Γουδή-Ιλίσια) της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών 1999-Σήμερα: Μέλος της Συνοδικής Επιτροπής «Λειτουργικής Αναγεννήσεως» : Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Ψυχοκοινωνικής Αγωγής και Στήριξης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών «Διακονία», με αντικείμενο την αντιμετώπιση της τοξικοεξάρτησης EPEYNHTIKA ENΔIAΦEPONTA Ιστορία της χριστιανικής λατρείας σε όλη την έκτασή της - Ιστορική και θεολογική εξέταση της γένεσης και εξέλιξης του Χριστιανικού Ναού - Μελέτη της λειτουργικής συνεισφοράς Πατέρων της Εκκλησίας και εκκλησιαστικών συγγραφέων ΔIΔAKTIKH ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ EMΠEIPIA 2001-Σήμερα: Διδάσκει "Εισαγωγή στη Θεία Λατρεία" (α εξ.) και "Λειτουργική - Βυζαντινός Λειτουργικός Τύπος" (η εξ.) στο Tμήμα Ποιμαντικής και Kοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Επίσης, διδάσκει στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του ίδιου Τμήματος «Θέματα Ερμηνείας της θείας λειτουργίας», "Ναός, Σκεύη, Άμφια" και "Σύγχρονα Λειτουργικά Θέματα" Σήμερα: Διδάσκει "Διορθόδοξα Λειτουργικά Θέματα" και "Θεολογία των Ιερών Μυστηρίων" ως μαθήματα ελεύθερης επιλογής στο ίδιο Tμήμα : Έχει διδάξει "Λειτουργική" (σε τέσσερα εξάμηνα) στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Κραϊόβα Ρουμανίας : Έχει διδάξει λειτουργικά θέματα στο Σεμινάριο Επιμορφώσεως Κατηχητών της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος 2011-Σήμερα: Διδάσκει στο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα "Εξομολογητική" του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών ΠPOΣΘETEΣ ΣYNEPΓAΣIEΣ ME ΦOPEIΣ KAI EΠIΣTHMONEΣ ΣTHN EΛΛAΔA KAI ΣTO EΞΩTEPIKO Είναι τακτικό μέλος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Λειτουργικής Αναγεννήσεως. 2 Ήταν μέλος της Συντακτικής Ομάδος (Α Ενότητα) γιά τή σύνταξη Κώδικα Ἐνοριακῆς Ποιμαντικῆς (η εργασία της Επιτροπής αποτυπώθηκε στόν τόμο: Το Ενοριακό Ποιμαντικό Έργο στη σύγχρονη κοινωνία - εγχειρίδιο οργάνωσης και δράσης. Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Συνοδική Επιτροπή Θείας Λατρείας και Ποιμαντικού Έργου: Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 13, Αθήνα 2007, σ ). Είναι, επίσης, μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του ρουμανικού θεολογικού περιοδικού "Revista Teologica.

3 ΔHMOΣIEYMATA Έχει δημοσιεύσει συνολικά εννέα (9) μονογραφίες, και τριάντα (30) άρθρα. Aκολουθεί αναλυτικός κατάλογος δημοσιευμάτων: Μονογραφίες 1. Sfintul Nicodim Aghioritul si activitatea sa in domeniul liturgic (Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και η συγγραφική του δραστηριότητα στο λειτουργικό τομέα), διδακτορική διατριβή, Βουκουρέστι Τα ιδιάζοντα λειτουργικά στοιχεία στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας, εκδ. «Επέκταση», Κατερίνη, Σεπτέμβριος 1995, σ Λειτουργικά Ανάλεκτα, εκδ. Επέκταση, Κατερίνη, Σεπτέμβριος 1996, σ Η συμβολή του π. Δημητρίου Στανιλοάε στη μελέτη των λειτουργικών θεμάτων, Αθήνα 1997, σ Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και το λειτουργικό του έργο, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1998 (αναθεωρημένη έκδοση στα ελληνικά), σ Εμπειρίες Λειτουργικής ζωής, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1999, σ Viaţa şi Opera Sfântului Nicodim Aghioritul (αναθεωρημένη έκδοση στα ρουμανικά με ειδικό πρόλογο από τον Ακαδημαϊκό Virgil Cândea, Βουκουρέστι 2000), σ , σ Ο χριστιανικός Ναός. Λειτουργική και Θεολογική θεώρηση, εκδ. Άθως, Αθήνα 9. Αναβαθμοί Λειτουργικής Ζωής, εκδ. Άθως, Αθήνα 2008, σ Άρθρα 1. Lecturile biblice in liturghiile diferitelor rituri liturgice - studiu istorico-liturgic (Τα βιβλικά αναγνώσματα στις λειτουργίες των διαφόρων λειτουργικών τύπων - ιστορικολειτουργική μελέτη), στο περιοδ. «Studii Teologice» (1980), τευχ. 1-2, σ Opinii ale teologilor actuali ai Bisericii Greciei in legatura cu problema revizuirii cultului ortodox (Απόψεις - τάσεις συγχρόνων θεολόγων της Εκκλησίας της Ελλάδος σε σχέση με το πρόβλημα της αναθεωρήσεως της ορθόδοξης λατρείας), στο περιοδ. «Studii Teologice» (1980), τευχ. 1-2, σ ). 3. Descrierea si explicarea Proscomidiei ritului bizantin la tilcuitori sfintei liturghii din epoca patristica si cea bizantina (Η περιγραφή και ερμηνεία της προσκομιδής του Βυζαντινού λειτουργικού τύπου στούς ερμηνευτές της θείας λειτουργίας κατά την 3

4 πατερική και βυζαντινή εποχή), στο περιοδ. «Studii Teologice», 32 (1980), τευχ. 7-10, σ Εxplicarea Rinduelii Bisericesti» de Marcu Eugenicul, Mitropolitul Efesului, Studiu introductiv, traducere si comentariu («Εξήγησις της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας» υπό Μαρκου του Ευγενικού, Επισκόπου Εφέσου - Μελέτη εισαγωγική, μετάφραση και σχόλια), στο περιοδ. «Studii Teologice», 33 (1981), τευχ. 1-2, σ «Nicodemo l Aghiorita e Makario di Corinto», στον τόμο: Nicodemo L Aghiorita e la Filocalia, Atti del VIII Convegno ecumenico internazionale di spiritualita ortodossa sessione bizantina, Bose 2001, σ «Η διακονία της πρεσβυτέρας στο ενοριακό έργο», Α Πνευματικό Συμπόσιο πρεσβυτερών, Ι. Μητρόπολη Κιτίου και Ι. Μητροπολιτικός Ναός Σωτήρος, Λάρνακα Κύπρου 2001, σ «Ο πνευματικός απέναντι στους χρήστες και τους γονείς τους», περιοδ. Εφημέριος, τευχ. 2 (έτος ΝΑ ), 2001, σ «Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και ο Άγιος Μακάριος Κορίνθου», περιοδ. Θεολογία, τόμ. 73, τεύχ. 1ον, Ιανουάριος - Ιούνιος 2002, σ Viaţa şi Opera Cuviosului Nicodim Aghioritul în Preocupările Academicianului Virgil Cândea, Omagiu Virgil Cândea la 75 de ani, Coordinator Paul H. Stahl, Academia Românâ, Institutul de Studii Sud-Est Europene, Βουκουρέστι 2002, σ «Προσπάθειες λειτουργικής ανανέωσης στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας», Πρακτικά Β Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων: «Λατρεύσωμεν ευαρέστως τω Θεώ», «Το αίτημα της λειτουργικής ανανεώσεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα», (Βόλος, Οκτωβρίου 2000), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 7, Αθήνα 2003, σ «Η ποιμαντική της θείας λειτουργίας - Η ενεργός συμμετοχή του λαού στη θεία λειτουργία», Πρακτικά Γ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων: «Το μυστήριο της θείας ευχαριστίας» (Νεάπολη Θεσσαλονίκης, Οκτωβρίου 2001), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 8, Αθήνα 2004, σ «Ιστορική εξέλιξη των ακολουθιών του Αρραβώνος και του Γάμου μέχρι και τα τέλη του η αιώνα», Πρακτικά Δ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Το μυστήριον του Γάμου στην Ορθόδοξη Εκκλησία» (Ν. Προκόπιον Ευβοίας, 3-6 Νοεμβρίου 2002), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 9, Αθήνα 2004, σ «Το μαρτύριο ως διαχρονική εμπειρία της Εκκλησίας», στο «Το μαρτύριο των Αγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων και το ιστορικό της Ι. Μονής αγίων Τεσσαράκοντα 4

5 μαρτύρων Σπάρτης», εκδ. Ι. Μονής αγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων Σπάρτης, Σπάρτη 2004, σ «Η θεία λειτουργία από τα σύμβολα στην πραγματικότητα», περιοδ. Θεολογία, τόμ. 75, τεύχ. 2ον, Ιούλιος - Δεκέμβριος 2004, σ «Τα αγιογραφικά αναγνώσματα των εορταζομένων αγίων», Πρακτικά Ε Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Ιερουργείν το Ευαγγέλιον», «Η Αγία Γραφή στην Ορθόδοξη Λατρεία» (Ν. Προκόπιον Ευβοίας, 2-5 Νοεμβρίου 2003), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 10, Αθήνα 2004, σ Biserica Ortodoxa in cadrul Uniunii Europene. Abordare a problemelor liturgicopastorale, στον τόμο: Ortodoxia parte integranta din spiritualitatea si cultura Europeana, Brasov 2004, σ «Η εθνική βαττολογία και η λειτουργική προσευχή της Εκκλησίας», Πρακτικά ΣΤ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Χριστιανική Λατρεία και ειδωλολατρία», «Ουκ ελάτρευσαν τη κτίσει οι θεόφρονες παρά τον κτίσαντα» (Τήνος, Σεπτεμβρίου 2004), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 11, Αθήνα 2005, σ «Η Ορθόδοξη Εκκλησία στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενώσεως», περιοδ. Θεολογία, τόμ. 77, τεύχ. 1ον, Ιανουάριος - Ιούνιος 2006, σ «Η Ιερωσύνη και η αντιμετώπιση των προβλημάτων των ιερέων κατά τον Άγιο Μακάριο Κορίνθου», Πρακτικά Συνεδρίου: Άγιος Μακάριος (Νοταράς). Γενάρχης του Φιλοκαλισμού - Μητροπολίτης Κορίνθου, Αθήνα 2006, σ «Ιερωσύνη και Άσκηση», Πρακτικά Ζ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το Μυστήριον της Ιερωσύνης», «Καθώς απέσταλκέ με ο Πατήρ καγώ πέμπω υμάς» (Ιωάν. 20, 21) (Προκόπι Ευβοίας, Σεπτεμβρίου 2005), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 12, Αθήνα 2006, σ «Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ως λειτουργιολόγος», Ιερόν Κοινόβιον οσίου Νικοδήμου: Πρακτικά Α Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου «Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: η ζωή και η διδασκαλία του» (21-23 Σεπτεμβρίου 1999), τόμος Β, Γουμένισσα 2006, σ «Οι εορτές του Τιμίου Σταυρού», Πρακτικά Η Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το χριστιανικόν εορτολόγιον-κεφάλαιον εορτής μνήμη Θεού» (Βόλος, Σεπτεμβρίου 2006), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 15, Αθήνα 2007, σ «Ο πνευματικός ενώπιον των προβλημάτων της τεκνογονίας», Πρακτικά Α Διεπιστημονικῆς Συσκέψεως Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Γάμου, Οικογενείας, 5

6 Προστασίας παιδιού και Δημογραφικού προβλήματος: Συζυγία και Τεκνογονία, Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 17, Αθήνα 2008, σ «Ο χριστιανικός Ναός σε σχέση με τη διακόσμηση και επίπλωσή του», Σερραίων Διάσωσμα - Πνευματικοί και καλλιτεχνικοί θησαυροί της Εκκλησίας των Σερρών, Σέρρες σ La Trasfigurazione del Salvatore nella Liturgia e nell innografia bizantina, στον τόμο: "Il Cristo transfigurato nella tradizione spirituale ortodossa", Edizioni Qiqajon Communita di Bose, 2008, σ «Ο επικήδειος και επιμνημόσυνος λόγος», Πρακτικά Θ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το μυστήριο του θανάτου στη λατρεία της Εκκλησίας» (Βόλος, 5-7 Νοεμβρίου 2007), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 19, Αθήνα 2009, σ «Οι ακολουθίες του αγιασμού και η θεραπευτική τους διάσταση», Πρακτικά Ι Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Η υγεία και η ασθένεια στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας» (Βόλος, Οκτωβρίου 2008), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 21, Αθήνα 2009, σ «Η δια μέσου της θείας λατρείας παιδεία θανάτου των πιστών», Πρακτικά ΙΑ Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Λειτουργική Αγωγή. Μυσταγωγών Σου Κύριε τους μαθητάς εδίδασκες λέγων» (Βόλος, Οκτωβρίου 2009), Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 24, Αθήνα 2010, σ «Εισαγωγή στη συνάφεια θεολογίας και λειτουργικού λόγου (Βίβλος, Δόγμα, Ήθος)», περιοδ. Εκκλησία, έτος πθ, τεύχ. 7ον, Ιούλιος 2012, σ «Ασματικό και μοναχικό τυπικό και η στουδιτική μεταρρύθμιση», περιοδ. Εκκλησία, έτος πθ, τεύχ. 11ον, Δεκέμβριος 2012, σ Λήμματα σε Εγκυκλοπαιδείες Λεξικά Συμμετείχε με τη συγγραφή εννέα λημμάτων στο έργο: «Μεγάλη Ορθόδοξη Χριστιανική Εγκυκλοπαίδεια (ΜΟΧΕ)» των Στρατηγικών εκδόσεων, Αθήνα Συγκεκριμένα των λειτουργικών όρων: - αγιαστήριο, τόμ. Α, Αθήνα 2010, στ αγιαστικές πράξεις, τόμ. Α, Αθήνα 2010, στ ακολουθία, τόμ. Β, Αθήνα 2011, στ αλληλούια, τόμ. Β, Αθήνα 2011, στ αμήν, τόμ. Β, Αθήνα 2011, σ

7 - αμνός, τόμ. Β, Αθήνα 2011, στ απόδειπνο, τόμ. Γ, Αθήνα αρτοφόριο, τόμ. Γ, Αθήνα αστερίσκος, τόμ. Γ, Αθήνα 2011 Κείμενα εκλαϊκευτικού χαρακτήρα 1. «Ο Γέροντας Θεόφιλος Παραϊάν. Χωρίς φως, φωτισμένος», εκδ. Άθως, Αθήνα 2007, σ «Διδαχή και Ενημέρωση», ενοριακό έντυπο, το οποίο συντάσσει και εκδίδει από το 1993 μέχρι σήμερα. Κυκλοφορούσε για δεκαπέντε χρόνια κάθε μήνα, ενώ πλέον κυκλοφορεί και διανέμεται ανά δίμηνο. 3. Έχουν δημοσιευθεί άρθρα του με περιεχόμενο πνευματικής οικοδομής ή και σχολιασμού της επικαιρότητος στον ημερήσιο αθηναϊκό τύπο, σε εκκλησιαστικά έντυπα (περιοδικά, εφημερίδες Ιερών Μητροπόλεων κ.λπ.). Μεταφράσεις 1. «Προσευχή - Ελευθερία - Αγιότητα», π. Δημητρίου Στανιλοάε, εκδ. Λειμών, Αθήνα 1980, σ «Η πορεία με το Σωτήρα Χριστό», π. Δημητρίου Στανιλοάε, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, Αθήνα 1984, σ ΣYMMETOXH ΜΕ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣE ΣYNEΔPIA ΔIAΛEΞEIΣ Έχει συμμετάσχει με εισήγηση σε 33 Διεθνή Συνέδρια ή Συμπόσια στην Eλλάδα και στο Eξωτερικό και έχει δώσει πολλές Διαλέξεις σε Ιερές Μητροπόλεις, ενορίες και διάφορους κοινωνικούς φορείς ΙΓ Συνέδριο Πατερικής Θεολογίας (Αθήνα, 27-29/9/1994) Θεολογικό Συμπόσιο αφιερωμένο στο λειτουργιολόγο Ene Branişte (Κραϊόβα 3-4/4/1998) Α Επιστημονικό Συνέδριο «Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης» (21-23/9/1999), Ιερό Κοινόβιο του Αγ. Νικοδήμου, Πεντάλοφος Γουμενίσσης Ιερά Μονή Bose Ιταλίας: 8ο Διεθνές Συνέδριο «San Nicodemo Aghiorita e la Filocalia» (16-19/9/2000) Β Πανελλήνιο Λειτουργικό Συνέδριο με γενικό θέμα: «Λατρεύσωμεν ευαρέστως τω Θεώ», «Το αίτημα της λειτουργικής ανανεώσεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα», (Βόλος, 22- «Λειτουργικά στοιχεία στον Αγιο Γρηγόριο Νύσσης» «Η επικαιρότητα του λειτουργικού έργου του αειμνήστου καθηγητού Ene Branişte» «Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ως λειτουργιολόγος» «Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και ο Άγιος Μακάριος Κορίνθου» «Προσπάθειες λειτουργικής ανανέωσης στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας» 7

8 /10/2000) Β Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. Πανεπιστήμιο Πειραιά, 26/11/2000 Γ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συνέδριο στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Το μυστήριο της θείας ευχαριστίας» (Νεάπολη Θεσσαλονίκης, 14-17/10/2001) Μεταπτυχιακό Σεμινάριο: «Αναπαραγωγικές τεχνικές - εμβρυική εξέλιξη» της Συνοδικής Επιτροπής Βιοηθικής της Εκκλησίας της Ελλάδος (12/3/2002) Γ Διεθνής Συνάντηση «Γιατρών της Αγάπης». Γ Συνεδρία: «Νέοι και η ασθένεια της εξάρτησης» (Βάρνα Βουλγαρίας, 28-29/9/2002) Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορθοδόξων Νεολαιών ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ Ελλάδος, Αθήνα, 1-3/11/2002 Δ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Το μυστήριον του Γάμου στην Ορθόδοξη Εκκλησία» (Ν. Προκόπιον Ευβοίας, 3-6/11/2002) Α Διεπιστημονική Σύσκεψη Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Γάμου, Οικογενείας, Προστασίας παιδιού και Δημογραφικού προβλήματος (Αθήνα, 13-14/12/2002) Ε Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Ιερουργείν το Ευαγγέλιον», «Η Αγία Γραφή στην Ορθόδοξη Λατρεία» (Ν. Προκόπιον Ευβοίας, 2-5/11/2003) Ιερατικό Συνέδριο της Ι. Μητροπόλεως Δράμας με γενικό θέμα: «Καιροί προσευχής» (17/5/2004) Ιερά Μονή Simbăta de Sus: Διεθνές Συνέδριο «Ortodoxia parte integrantă din spiritualitatea şi cultura europeană (28/04-2/05/2004) ΣΤ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο Στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με θέμα: «Χριστιανική Λατρεία και ειδωλολατρία», «Ουκ ελάτρευσαν τη κτίσει οι θεόφρονες παρά τον κτίσαντα» (Τήνος, 20-23/9/2004) Ιερατικό Συνέδριο της Ι. Μητροπόλεως Δράμας με γενικό θέμα: «Ο χριστιανικός Ναός» (2005) Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Άγιος Μακάριος (Νοταράς) Κορίνθου ( 1805) και ο περίγυρός του», (Κόρινθος, 9-14/5/2005) Ζ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ιερών Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το Μυστήριον της Ιερωσύνης», «Καθώς «Η Εκκλησία απέναντι στο πρόβλημα των Ναρκωτικών» «Η ποιμαντική της θείας λειτουργίας - Η ενεργός συμμετοχή του λαού στη θεία λειτουργία» «Ο ποιμένας μπροστά στις ανεπιθύμητες κυήσεις» «Η Ορθόδοξη Εκκλησία μπροστά στο πρόβλημα της εξάρτησης των νέων» «Ναρκωτικά, άρνηση ή αποτυχία για κοινωνική ζωη (Η πρόταση της Εκκλησίας)» «Ιστορική εξέλιξη των ακολουθιών του Αρραβώνος και του Γάμου μέχρι και τα τέλη του η αιώνα» «Ο πνευματικός ενώπιον των προβλημάτων της τεκνογονίας» «Τα αγιογραφικά αναγνώσματα των εορταζομένων αγίων» «Η ακολουθία του Όρθρου» Biserica Ortodoxă în cadrul Uniunii Europene. Întâmpinarea problemelor liturgico-pastorale (Η Ορθόδοξη Εκκλησία στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντιμετώπιση λειτουργικών και ποιμαντικών προβλημάτων) «Η εθνική βαττολογία και η λειτουργική προσευχή της Εκκλησίας» «Ο χριστιανικός Ναός σε σχέση με τη διακόσμηση και επίπλωσή του» «Η Ιερωσύνη και η αντιμετώπιση των προβλημάτων των ιερέων κατά τον Άγιο Μακάριο Κορίνθου» «Ιερωσύνη και Άσκηση»

9 απέσταλκέ με ο Πατήρ καγώ πέμπω υμάς» (Ιωάν. 20, 21) (Προκόπι Ευβοίας, 19-22/9/2005) Ιερά Μονή Simbăta de Sus: Διεθνές Συμπόσιο αφιερωμένο στην προσωπικότητα και το έργο του π. Δημητρίου Στανιλοάε (20-23/7/2006) Η Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το χριστιανικόν εορτολόγιον - Κεφάλαιον εορτής μνήμη Θεού» (Βόλος, 18-20/9/2006) Ιερά Μονή Bose Ιταλίας: Διεθνές Λειτουργικό Συνέδριο: "Il Cristo transfigurato nella tradizione spirituale ortodossa" (Η Μεταμόρφωση του Χριστού στην ορθόδοξη πνευματικότητα), Bose, 16-19/9/2007 Θ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Το μυστήριο του θανάτου στη λατρεία της Εκκλησίας» (Βόλος, 5-7/11/2007) Β Επιστημονική Ημερίδα (για τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά) του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας με γενικό θέμα: «Το ιστορικό και ερμηνευτικό πλαίσιο της εποχής του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά», Θεσσαλονίκη, 20/3/2008 Ι Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Η υγεία και η ασθένεια στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας» (Βόλος, 20-22/10/2008) Ιερατικό Συνέδριο της Ι. Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου, Λάρισα 7/9/2009 ΙΑ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Λειτουργική Αγωγή. Μυσταγωγών Σου Κύριε τους μαθητάς εδίδασκες λέγων» (Βόλος, 19-21/10/2009) Ε Επιστημονικό Συμπόσιο του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας με γενικό θέμα: «Ιστορία και Γραμματεία για τον άγιο Δημήτριο και την πόλη του από τον η -ιβ αιώνα», Θεσσαλονίκη, 23-24/10/2009 Δ Επιστημονικό Συνέδριο με γενικό θέμα: «Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και η εποχή του. 200 χρόνια από την κοίμησή του», Αγιορείτικη Εστία (5-7/11/2009) Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος» (Θεσσαλονίκη, 22-25/11/2009) Ιερατική Σύναξη της Ι. Μητροπόλεως Μονεμβασίας και Σπάρτης (Σπάρτη, 6/9/2010) «Contribuţia liturgică a Părintelui Dumitru Stăniloae» (Η λειτουργική συμβολή του π. Δημητρίου Στανιλοάε) «Οι εορτές του Τιμίου Σταυρού» La Trasfigurazione del Salvatore nella Liturgia e nell innografia bizantina (Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος στη βυζαντινή Λειτουργία και Υμνογραφία) «Ο επικήδειος και επιμνημόσυνος λόγος» «Το ευχολογικό έργο των Πατέρων του Ησυχασμού Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Καλλίστου Α καί Φιλοθέου Κοκκίνου, Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως» «Οι ακολουθίες του αγιασμού και η θεραπευτική τους διάσταση» «Ο θάνατος και η αντιμετώπισή του. Θεολογική, πνευματική και ποιμαντική προσέγγιση» «Η δια μέσου της θείας λατρείας παιδεία θανάτου των πιστών» «Η εορτή του αγίου Δημητρίου στην ασματική και μοναστική παράδοση της μεσοβυζαντινής περιόδου» «Οι όσιοι πατέρες Παΐσιος Βελιτσκόφσκι ( ), Μακάριος Κορίνθου ( ) και Νικόδημος Αγιορείτης ( ). Συγγένειες και αλληλεπιδράσεις με ειδική αναφορά στην έκδοση της Φιλοκαλίας» «Τα μυστήρια της χριστιανικής μυήσεως στο έργο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου» «Η λειτουργική ζωή του ιερέα και των ενοριτών του» 32. ΙΒ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο «Ασματικό και μοναχικό τυπικό και η 9

10 στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Πρόσωπα και σταθμοί ορόσημα στη διαμόρφωση της θείας λατρείας» (Βόλος, 27-29/9/2010) Εκπαιδευτικό πρόγραμμα στον τομέα της Λειτουργικής, Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών (Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου Χαλανδρίου, 15/1/2011) Ορθόδοξη Θεολογική σχολή Cluj Napoca Ρουμανίας, 3/5/2011) Διεθνές Συνέδριο αφιερωμένο στο Γέροντα Θεόφιλο Παραϊάν (Τιμισοάρα Ρουμανίας, 4-5/5/2011) ΙΓ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο στελεχών Ι. Μητροπόλεων με γενικό θέμα: «Ο λειτουργικός της Ορθοδόξου Εκκλησίας σήμερα» (Τήνος, 19-21/9/2011 Επιστημονικό Συνέδριο στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Arad Ρουμανίας (27/03/2012) στουδιτική μεταρρύθμιση» «Τελετουργική προσέγγιση του Βαπτίσματος» Preoţie şi Asceză «Aspecte liturgice în viaţa şi învăţătura Parintelui Teofil Părăian (Λειτουργικές όψεις στη ζωή και στο έργο του Γέροντος Θεοφίλου Παραϊάν)» Εισαγωγή στη συνάφεια θεολογίας και λειτουργικού λόγου (Βίβλος, Δόγμα, Ήθος) «Το ιερό Ευχέλαιο (ιστορική και θεολογική θεώρηση)» ΞENEΣ ΓΛΩΣΣEΣ Ρουμανικά και γαλλικά 10