Ζούμε σε ένα πλανήτη μοναδικό στο ηλιακό μας σύστημα για την φυσική ομορφιά και την ποικιλία των μορφών της ζωής με πιο σπουδαία τα ανθρώπινα όντα.

Transcript

1 Λίτσα Δουδούμη Υπεύθυνη του Τμήματος Γυναικών Μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Ζούμε σε ένα πλανήτη μοναδικό στο ηλιακό μας σύστημα για την φυσική ομορφιά και την ποικιλία των μορφών της ζωής με πιο σπουδαία τα ανθρώπινα όντα. Η σημερινή φάση εξέλιξης του ανθρώπου χαρακτηρίζεται από μεγάλα και ταχύτατα υλοποιούμενα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Θαυμάσιες επιτυχίες που θα μπορούσαν να καλυτερεύσουν ριζικά τη ζωή όλων των ανθρώπων, γυναικών και ανδρών. Ιδιαίτερα όσον αφορά τις γυναίκες θα μπορούσε να δημιουργήσει σε μεγάλο βαθμό την αντικειμενική βάση για την επίτευξη της ισοτιμίας. Όμως ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής με την τάση για μεγιστοποίηση του κέρδους επιδρά καταστρεπτικά στη φύση, βάζει σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη της ανθρωπότητας. Στη σημερινή φάση ολοκλήρωσής του, τη διαδικασία της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, αυτό που παγκοσμιοποιείται είναι το κεφάλαιο. Μεταναστεύει στις περιοχές που εξασφαλίζει απίστευτα μικρό εργασιακό κόστος, απίστευτα μεγάλα κέρδη και την περισσότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος (Παλκο ). Δημιουργούνται έτσι στον πλανήτη μας ολόκληρες ζώνες φτώχειας και εξαθλίωσης, ενώ στις κοινωνίες της τεχνολογικής προόδου αυξάνονται διαρκώς οι άνεργοι, οι νεόφτωχοι και οι κοινωνικά αποκλεισμένοι. Σήμερα έχουν βαθύνει όσο ποτέ οι κοινωνικές ανισότητες. Από τη μια λαοί, χώρες, ήπειροι αγωνίζονται να επιβιώσουν και από την άλλη εκατό μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες κρατούν στα χέρια τους τον παγκόσμιο πλούτο. Η οικονομική δύναμη μιας εταιρείας υπερβαίνει κατά πολλές φορές τον προϋπολογισμό μιας φτωχής χώρας. 1

2 Αυτή η τάση για συγκέντρωση οικονομικής και πολιτικής δύναμης στα χέρια των λίγων γεννά βεβαίως και βία και πόλεμο. Αυτό δεν είναι φυσικά κάτι καινούργιο. Όμως μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στη Νέα Υόρκη. η αυτοκρατορία που ονομάζεται ΗΠΑ, με πρόσχημα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας εξαπέλυσε διαρκή προληπτικό πόλεμο : Αφγανιστάν, Ιράκ και για τη συνέχεια απειλούνται μία σειρά χώρες. Από αυτό το είδος των πολέμων υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Βλέπετε οι σύγχρονοι πόλεμοι έχουν λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης κάποιες διαφορές από τους παλαιότερους. Όπως εκτιμά ο ΟΗΕ : «Έχει υπολογιστεί ότι στις μέρες μας, περίπου το 90% των θυμάτων πολέμου είναι άμαχος πληθυσμός, η πλειοψηφία των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά, σε αντίθεση με τον προηγούμενο αιώνα, που οι στρατιώτες ήταν το 90% αυτών που έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο. Όσο για τις γυναίκες και τα κορίτσια, αυτές υφίστανται τις βαρύτερες συνέπειες εξαιτίας του φύλου τους. Βιάζονται συστηματικά, γίνονται αντικείμενο σεξουαλικής δουλείας και εξαναγκαστικής εγκυμοσύνης ή στείρωσης ανάλογα με τις περιστάσεις». Επί πλέον ο πόλεμος προκαλεί εκατομμύρια προσφύγων. Ανάμεσά τους οι γυναίκες αγωνίζονται γενναία για την επιβίωση της οικογένειας μέσα στο χάος και την καταστροφή. Οι πόλεμοι αυτοί προκάλεσαν σε όλο τον κόσμο κλίμα στρατιωτικοποίησης. Στην πολιτική σκέψη και την διπλωματία, στην οικονομία. Στρατιωτικοποίηση της οικονομίας σημαίνει ενίσχυση κλάδων μη παραγωγικών, σημαίνει αναδιανομή των δημοσίων δαπανών υπέρ της οικονομίας του πολέμου. Και γνωρίζουμε πιστεύω όλες το τεράστιο κόστος των όπλων αλλά και τα τεράστια κέρδη που αποφέρουν στις οπλικές βιομηχανίες. Ένα μικρό παράδειγμα: Ένας πύραυλος Τόμαχοουκ κοστιζει περί τα 1 εκατ. δολάρια και τέτοιοι έπεσαν σαν βροχή στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Εάν προσθέσουμε και το κόστος των «μέτρων για την ασφάλεια» είναι φανερό ότι έχει πληγεί επί πλέον ο έτσι και αλλιώς συρρικνωμένος τομέας των κοινωνικών δαπανών.(πρώτες οι ΗΠΑ και ακολουθεί η Γερμανία) 2

3 Η παιδεία, η υγεία, η πρόνοια είναι τα πρώτα θύματα. Και ξέρουμε καλά ότι οι τομείς αυτοί είναι ζωτικού ενδιαφέροντος για το φύλο μας, για την ισότητα. Ακόμη και αν οι ΗΠΑ ήλπισαν ότι με αυτoύς τους πολέμους, θα έχουν ανάκαμψη της οικονομίας τους, ούτε αυτό κατάφεραν. Οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, ήδη από το 2001, αποφάσισαν περικοπή εξόδων. Αυτό συνεπάγεται: Μείωση των θέσεων εργασίας και των μισθών, πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Τη συγκεκριμένη χρονιά χάθηκαν θέσεις εργασίας. Και το πιθανότερο είναι, ότι οι περισσότερες ήταν γυναίκες (εξήγηση). Και στη χώρα μας έχουμε τέτοιες περιπτώσεις και μάλιστα σε χώρους που η πλειοψηφία των εργαζομένων είναι γυναίκες ( Σίσσερ, Μητέρα,Παπαστράτος ) Με αφορμή το γεγονός της 11 ης Σεπτέμβρη και στο όνομα της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας ετοιμάστηκε ένας πραγματικός μεσαίωνας. Συστηματική κατάργηση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων των πολιτών. Ακύρωση διεθνών συνθηκών και συμβάσεων, συνταγμάτων και δημοκρατικών παραδόσεων. Δικαιώματα που όχι μόνο άντεξαν στη βαρβαρότητα δύο παγκοσμίων πολέμων, αλλά και διευρύνθηκαν μετά τη λήξη τους. Ψηφίστηκαν τρομονόμοι που γκρεμίζουν ολόκληρο το νομικό πολιτισμό της ανθρωπότητας. Ευρώπη και ΗΠΑ μετατράπηκαν με στρατούς και αστυνομίες σε φρούρια για να κρατήσουν απ έξω τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, τους παρίες της γης. Ο δημόσιος χώρος που και χωρίς την ασφάλεια του τρόμου δεν είναι ιδιαίτερα οικείος για τις γυναίκες, συρρικνώθηκε. Εμποδίζεται λοιπόν ακόμα περισσότερο η δραστηριότητα των γυναικών στο δημόσιο χώρο. Σε αυτή τη συντηρητική αναδίπλωση ενισχύονται οι πατριαρχικές δομές εξουσίας και υποχωρεί το αίτημα της ισότητας των δύο φύλων, ως αναπόσπαστο στοιχείο της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Στον πόλεμο του Αφγανιστάν κυριάρχησαν μέσω των ΜΜΕ δύο ακραία πρόσωπα γυναίκας, δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: η γυναίκα με την μπούργκα της καθυστερημένης ανατολής και η δυτική γυμνή γυναίκα που πήγε να διασκεδάσει τον «πολεμιστή». Στον πόλεμο του Ιράκ έχουμε τη γυναίκα στρατιωτίνα που «εξανθρωπίζει» τον πόλεμο, που συνδυάζει 3

4 θαυμάσια το ρόλο της συζύγου και μητέρας με τα στρατιωτικά της καθήκοντα και που νομιμοποιεί το δικαίωμα των ΗΠΑ να απελευθερώνουν όπως αυτές νομίζουν τις γυναίκες των «καθυστερημένων» λαών. (ΙΟΣ) Η πατριαρχική ιδεολογία σε πλήρη ισχύ στις αρχές του 21 ου αιώνα. Χειρότερα είναι φυσικά τα πράγματα για τις γυναίκες των εθνικών μειονοτήτων με το ρατσισμό και το σεξισμό σε πλήρη διαπλοκή. Μέσα σε ένα κλίμα ξενοφοβίας υποχωρεί και το αίτημα για αναγνώριση ασύλου λόγω φύλου; Η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε συνεργασία μερικές φορές με τις κυβερνήσεις της ΕΕ και άλλων χωρών αποφάσισαν την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας» με πόλεμο και περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Όμως οι λαοί δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια. Ένα τεράστιο φιλειρηνικό κίνημα αγκάλιασε όλο τον πλανήτη. Μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ θαρραλέοι άνθρωποι ύψωσαν τη φωνή τους και διαδήλωσαν κατά του πολέμου. Ακόμη και συγγενείς θυμάτων ζήτησαν από τον πρόεδρο των ΗΠΑ να μη προχωρήσει σε πόλεμο και στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Πολύ μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες. Οι γυναίκες πήραν δυναμικά μέρος στις αντιπολεμικές διαμαρτυρίες, γιατί όπως είπε μια φεμινίστρια: Εμείς οι γυναίκες γεννάμε και μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, δηλ. κάνουμε κάτι πιο φυσικό από το να σκοτώνουμε, γιατί το να σκοτώνεις είναι αφύσικο, και γι αυτό έχουμε μεγαλύτερη ευαισθησία στην υπεράσπιση της ειρήνης. Εγώ θα πρόσθετα πως απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ισότητας είναι η ειρήνη, η δημοκρατία, η διαφάνεια και ο κοινωνικός έλεγχος. Η συνύπαρξη των πολιτισμών και η συνεργασία μεταξύ λαών και κρατών. Έχουμε λοιπόν και μεις να διεξάγουμε ένα «διαρκή προληπτικό» αγώνα κατά του πολέμου και υπέρ της ειρήνης. Και αυτή η μικρή διάσταση που δημιουργήθηκε ανάμεσα στις ΗΠΑ και άλλες χώρες για τον πόλεμο στο Ιράκ στον δικό μας αγώνα οφείλεται. Πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε με την ίδια ένταση και πάθος να διαδηλώνουμε με κάθε τρόπο την αντίθεσή μας στα σχέδια των δυνάμεων του πολέμου. Να αγωνιστούμε για να κλείσουν οι περιφερειακές πληγές που είναι ανοιχτές. Το παλαιστινιακό, το κυπριακό και άλλα. Και πρέπει ασφαλώς να αγωνιστούμε και να συμβάλλουμε στο να 4

5 γίνουν πλατύτερες οι συμμαχίες στην κοινωνία σε αντιπολεμική, φιλειρηνική κατεύθυνση. Στον άλλο κόσμο για τον οποίο αγωνιζόμαστε πρέπει ο πόλεμος να υπάρχει μόνο στα λεξικά. Στον άλλο κόσμο που οραματιζόμαστε να υπάρχει και παγκοσμιοποίηση των δικαιωμάτων και της ισότητας. Θεωρούμε ότι το δίλημμα δημοκρατία ή ασφάλεια δεν υπάρχει. Η ασφάλεια εξασφαλίζεται μέσα από την καλύτερη και περισσότερη δημοκρατία. Και όταν μιλάμε για τη δημοκρατία και την ποιότητά της, θεωρούμε ότι αυτή εμπεριέχει και την ισότητα των φύλων, αλλιώς είναι ελλιπής. Έχουμε και ειδικά ζητήματα για τα οποία πρέπει να αγωνιστούμε: Πρέπει ο βιασμός εν καιρώ πολέμου να θεωρείται έγκλημα πολέμου, αφού στον 21 ο αιώνα το κορμί της γυναίκας εξακολουθεί να αποτελεί πολεμική λεία. Να απαιτήσουμε την αναγνώριση του στάτους του πολιτικού ασύλου για τις γυναίκες που απειλούνται με αποκλεισμούς και σωματικά βάσανα, που έχουν σχέση με το φύλο. Το ψήφισμα 1325 του ΣΑ του ΟΗΕ μέσα στο 2000 καλεί για ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην επίλυση των συγκρούσεων και τις διαδικασίες ειρήνευσης. Το ζήτησαν οι Αφγανές γυναίκες, οι Παλαιστίνιες μαζί με τις Ισραηλινές, οι ελληνοκύπριες μαζί με τις Τουρκοκύπριες. Βέβαια η επιδίωξη της ηγεμονίας των ΗΠΑ με τον «διαρκή προληπτικό πόλεμο», όπως κατ επανάληψη ακύρωσε τον ΟΗΕ και τους άλλους διεθνείς οργανισμούς, ακυρώνει στην ουσία του και αυτό το ψήφισμα. Διότι αποτελεί τουλάχιστον υποκρισία να υποδουλώνεις ένα λαό και να καταστρέφεις τη χώρα του και μετά να καλείς τις γυναίκες σε δήθεν ειρηνευτικές διαδικασίες. 5