Δρ. Ευαγγελία Πρωτόπαπα

Transcript

1 Δρ. Ευαγγελία Πρωτόπαπα Καθηγήτρια Φαρμακοποιός - Αισθητικός Καθηγήτρια Τμήματος Αισθητικής και Κοσμητολογίας, Τ.Ε.Ι. Αθήνας Διευθύντρια Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας, Τ.Ε.Ι. Αθήνας Συμπτωματική Αντιμετώπιση Διαταραχών Τριχοφυΐας Αθήνα 2009

2 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΤΡΙΧΩΣΗΣ

3 Αποτρίχωση είναι η αφαίρεση της τρίχας από τη ρίζα ή το στέλεχός της. Εάν η τρίχα αφαιρεθεί από το στέλεχος επανεκφύεται σε μικρό χρονικό διάστημα, ενώ αν αφαιρεθεί από τη ρίζα της, σε μεγαλύτερο διάστημα. ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΑΠΟΤΡΙΧΩΣΗ Αφαίρεση της τρίχας από το στέλεχος Αφαίρεση της τρίχας από τη ρίζα της Μέθοδοι που χρησιμοποιούνται Μέθοδοι που χρησιμοποιούνται Ξυράφι Αποτριχωτική κρέμα Λαβίδες μεταλλικές Ψυχρά κεριά Θερμά κεριά Χαλάουα Αποτελέσματα 1. Ίδια ποσότητα και ποιότητα τριχώματος. 2. Χρόνος επανέκφυσης μικρός. 3. Άκρο τρίχας τετραγωνισμένο. 4. Ίδια ταχύτητα ανάπτυξης. Αποτελέσματα 1. Σε ορμονοεξαρτώμενες περιοχές περισσότερο τρίχωμα πιο έντονου σκούρου χρώματος, πολλές φορές δε μετατροπή του χνοώδους σε τελογενές. 2. Σε μη ορμονοεξαρτώμενες περιοχές έχουμε μείωση του τριχώματος, λόγω των βλαβών που προξενεί το απότομο τράβηγμα σε κυτταρικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την αναγέννηση της τρίχας.

4 Αναγεννητικά κύτταρα της τρίχας

5 ΜΟΝΙΜΗ ΑΠΟΤΡΙΧΩΣΗ Η μόνιμη αποτρίχωση γίνεται με τρεις μεθόδους: την ηλεκτρική, την ενζυμική και το Laser. 1. ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ Το ρεύμα επιδρά στο υγρό των ιστών, όπου με τον κατάλληλο χρόνο ηλεκτρόλυσης, παράγεται η απαιτούμενη ποσότητα NaOH, για να καταστρέψει τα κύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για την αναγέννηση της τρίχας. Αυξημένη ποσότητα NaOH μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στην επιδερμίδα, με ουλές και μελαγχρώσεις. Εάν οι ποσότητες δεν είναι υπερβολικές, εξουδετερώνονται από το ίδιο το δέρμα. Επίσης προκαλείται υδρόλυση των γλυκοζιτικών δεσμών των υδατανθράκων και των εσωτερικών δομών των λιπιδίων. Η καυστικότητα του NaOH προκαλεί πόνο κατά τη διάρκεια της ηλεκτρόλυσης και για το λόγο αυτό η βελόνα που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να έχει μεγάλη διάμετρο, εάν το επιτρέπει βέβαια το πλάτος της τρίχας, ούτως ώστε να μην έχουμε ρήξη αιμοφόρων αγγείων και εμφάνιση αιματώματος. Επίσης, η παραγωγή NaOH προκαλεί συχνά φαινόμενα αλλεργίας.

6 Παράγοντες που επηρεάζουν την ηλεκτρόλυση Η ποσότητα αλκαλικού διαλύματος που παράγεται εξαρτάται από τρεις παράγοντες: 1. Τη χρονική διάρκεια διοχέτευσης του ρεύματος. 2. Την ένταση του ρεύματος. 3. Το βαθμό υδάτωσης του δέρματος. Ουσιαστικός παράγοντας είναι η ύπαρξη αρκετής υγρασίας στο σημείο επαφής των ηλεκτροδίων. Σε δέρμα ενυδατωμένο δεν υπάρχει πρόβλημα. Η δράση της ηλεκτρόλυσης είναι μεγαλύτερη στο τμήμα του θυλάκου, που βρίσκεται στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος, όπου υπάρχει περισσότερη υγρασία, ενώ η επιφάνεια του δέρματος δεν επηρεάζεται. Η υδάτωση στο δέρμα είναι μεγαλύτερη στα βαθύτερα στρώματα του χορίου και μειώνεται σταδιακά καθώς πλησιάζουμε στην επιδερμίδα. Στο αναγενές στάδιο ο θύλακος αναπτύσσεται στα βαθύτερα στρώματα του χορίου, όπου το ποσοστό υδάτωσης είναι πολύ καλό. Κατά το καταγενές στάδιο ο βολβός συρρικνώνεται και ανέρχεται προς την επιφάνεια, απομακρύνεται έτσι από τα υψηλά επίπεδα υδάτωσης. Τέλος ο θύλακος φθάνει στην τελογενή φάση, στην οποία είναι τελείως κερατινοποιημένος και βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος όπου εκεί το ποσοστό υδάτωσης είναι σχεδόν ελάχιστο. Το χνοώδες τρίχωμα βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος. Η θεραπεία τέτοιου τύπου τριχώματος είναι πιο επιτυχής με τη μέθοδο της θερμόλυσης παρά με την ηλεκτρόλυση ή το συνδυασμό ηλεκτρόλυσης θερμόλυσης (Blend), για δυο λόγους: 1. Έλλειψη υδάτωσης. 2. Παρουσία σμήγματος.

7 2. ΘΕΡΜΟΛΥΣΗ Οι συσκευές θερμόλυσης, αποτελούνται από διάταξη παραγωγής υψίσυχνου ρεύματος, που οδηγείται σε μια βελόνα. Γύρω από τη βελόνα και ιδιαίτερα στην άκρη της δημιουργείται περιοχή ηλεκτρικής δράσης, το πεδίο υψηλής συχνότητας, το οποίο χαρακτηρίζεται από ηλεκτροστατικές έλξεις και απώσεις που εξασκούνται στα περιφερόμενα ηλεκτρόνια των ατόμων των ιστών. Μεγάλο ρόλο στο αποτέλεσμα παίζει η βελόνα της συσκευής αποτρίχωσης που πρέπει να έχει την ικανότητα να συγκεντρώνει το πεδίο υψηλής συχνότητας σε μικρή περιοχή ιστών, όπως και το κατώτερο τμήμα του θυλάκου της τρίχας. Έτσι, το ρεύμα υψηλής συχνότητας της συσκευής δρα σε μικρό όγκο ιστού με αποτέλεσμα γρήγορα να ανυψώνει τη θερμοκρασία του και να καταστρέφει τα αναγεννητικά κύτταρα της τρίχας. Παράγοντες που επηρεάζουν την ηλεκτρόλυση Ο χρόνος εφαρμογής. Η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος. Η διάμετρος της βελόνας. Το βάθος εισαγωγής της βελόνας. Ποιότητα του δέρματος.

8 Συσκευή Blend Συνδυάζει και τα δύο ρεύματα μαζί, το γαλβανικό και υψίσυχνα. Τα αποτελέσματα είναι καλά κυρίως για τρίχες με καμπυλωτούς ή κυρτούς θυλάκους. Παράγεται το NaOH στους ιστούς (ηλεκτρόλυση) και παράλληλα με τη θερμότητα που προκαλεί το υψίσυχνο ρεύμα (η θερμόλυση) επέρχεται η καταστροφή των αναγεννητικών κυττάρων της τρίχας. Δημιουργείται μετουσίωση των πρωτεϊνών των θυλάκων της τρίχας και των γύρω ιστών, υδρόλυση των γλυκοζιτικών δεσμών των λιπιδίων και πρωτεολύονται οι πρωτεΐνες που συγκρατούν τα κύτταρα μεταξύ τους. Τα δύο ρεύματα έρχονται ταυτόχρονα στο ηλεκτρόδιο ή διοχετεύεται το κάθε ρεύμα χωριστά. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή όμως στη χρήση αυτής της συσκευής, δεδομένου ότι οι επιπλοκές που μπορεί να προκληθούν θα προέρχονται και από την παραγωγή του NaOH και από την υψηλή θερμοκρασία. Υπάρχει κίνδυνος αλλεργικών καταστάσεων και όλων των άλλων επιπλοκών που προκαλούνται από το υψίσυχνο ρεύμα.

9 Εφαρμογή και ένταση ρεύματος κατά τη διάρκεια της θεραπείας 1. Ρυθμίζουμε την ένταση του υψίσυχνου ρεύματος σύμφωνα με την αντοχή του ατόμου που υφίσταται τη θεραπεία. 2. Εφαρμόζουμε το υψίσυχνο ρεύμα για ένα δευτερόλεπτο και ελέγχουμε αν θα απομακρυνθεί η τρίχα. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία. Αν η τρίχα δεν απομακρύνεται εύκολα προσθέτουμε άλλο ένα δευτερόλεπτο. 3. Όταν η ένταση και ο χρόνος εφαρμογής του υψίσυχνου ρεύματος έχουν καθοριστεί, τότε αποφασίζουμε πόσες μονάδες διαλύματος NaOH χρειάζονται για το τρίχωμα που πρόκειται να απομακρύνουμε, έτσι ώστε να καθορίσουμε την ένταση του συνεχούς ρεύματος. Επιπλοκές ηλεκτρικής αποτρίχωσης 1. Μόλυνση αποτριχωμένης περιοχής. 2. Εμφάνιση οιδήματος. 3. Φυσαλίδες με υγρό στην περιοχή του δέρματος που έγινε αποτρίχωση. 4. Εξίδρωση λέμφου. 5. Ρήξη αιμοφόρων αγγείων και εμφάνιση αιματώματος. 6. Εμφάνιση ατμού γύρω από τη βελόνα και λεύκανση των ιστών γύρω από το ακροστόμιο του θυλάκου. 7. Έκκριση υγρού από τον θύλακο της τρίχας. 8. Έγκαυμα.

10 Ειδικές οδηγίες για την περιποίηση στο σπίτι α) Μόλυνση β) Φροντίδα του δέρματος μετά την αποτρίχωση γ) Αιτίες επανεμφάνισης 1) Μια όχι ακριβής διείσδυση της βελόνας, κάτι που κατευθύνει τη δράση του ρεύματος σε λάθος μέρος και 2) Μια ακριβής διείσδυση που κατευθύνει ανεπαρκή ενέργεια στο σωστό μέρος (η θηλή και τα κύτταρα της ρίζας της τρίχας). Η επανεμφάνιση που οφείλεται στη μια από αυτές τις δύο αιτίες μπορεί εύκολα να διακριθεί.

11 ΕΝΖΥΜΙΚΗ ΑΠΟΤΡΙΧΩΣΗ Εισαγωγή Είναι η αποτρίχωση που γίνεται με την εισχώρηση καταλλήλων ενζύμων σε πρόσφατα αποτριχωμένους θυλάκους. Η εισχώρηση γίνεται με ιοντοφόρηση. Η ενζυμική αποτρίχωση περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια: α. Με κατάλληλα προϊόντα απομακρύνουμε από την επιφάνεια που πρόκειται να αποτριχώσουμε τους ρύπους, τον ιδρώτα και τις εκκρίσεις των σμηγματογόνων αδένων. β. Με μία εύπλαστη κηρώδη μάζα αφαιρούμε τα στελέχη των τριχών. γ. Σε μόλις απελευθερωμένο από τρίχα θύλακο, κάνουμε ιοντοφόρηση με το ένζυμο. δ. Μετά τη διαδικασία ιοντοφόρησης, επαλείφεται η αποτριχωμένη περιοχή με σκεύασμα που περιέχει υπεροξείδιο του υδρογόνου (ως απολυμαντικού), ουρία (ως κερατολυτικού) και βιταμίνες Α και Ε, γνωστού όντος του ρόλου των βιταμινών αυτών στον μεταβολισμό των επιθηλιακών κυττάρων.

12 Ιοντοφόρηση Λέγεται η εισαγωγή στους ιστούς ιόντων με την βοήθεια ηλεκτρικού ρεύματος. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη πηγής γαλβανικού ρεύματος, δηλαδή ρεύματος συνεχούς φοράς και με ρυθμιζόμενη ένταση. Σπουδαίο ρόλο στην ιοντοφόρηση παίζουν τα εξαρτήματα του δέρματος, δηλαδή οι θύλακοι των τριχών και οι ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι αδένες, που το εσωτερικό τους τοίχωμα φορτίζεται αρνητικά σε σχέση με τα μόρια του νερού, που ακουμπούν στα εσωτερικά τοιχώματα των εξαρτημάτων του δέρματος. Τοπικώς στην θέση επαφής του αρνητικού πόλου παρατηρείται διέγερση των αισθητικών νεύρων, διαστολή των αγγείων με αύξηση της αιμάτωσης, μαλθακότητα και καταστροφή ιστών, καθώς και γαλακτοματοποίηση και απομάκρυνση λιπών. Στην θέση επαφής του θετικού πόλου παρατηρείται καταπράυνση των αισθητικών νεύρων, συστολή αγγείων με ελάττωση της αιμάτωσης, καθώς και μικροβιοκτόνος δράση.

13 Δράση ενζύμων Τα ένζυμα καταστρέφουν επιλεκτικά τα αναγεννητικά κύτταρα της τρίχας και όχι στέρεες δομές όπως η κερατίνη. Πιθανώς τα πρωτεολυτικά ένζυμα στις συγκεντρώσεις που δίδονται μπορούν και πρωτεολύουν πρωτεΐνες που βρίσκονται σε μικρές ποσότητες και είναι απαραίτητες για τη διατήρηση εν ζωή των κυττάρων, για την αύξηση και τον πολλαπλασιασμό τους, όπως π.χ. αυξητικούς παράγοντες κλπ. Πιθανώς να καταστρέφονται επίσης ουσίες πρωτεϊνικής φύσεως που διατηρούν τα κύτταρα ενωμένα και που συνδέουν τα κύτταρα και τον θύλακο μεταξύ τους. Το εάν η βλαπτική επίδραση είναι μικρή ή μεγάλη εξαρτάται: α) από τη συγκέντρωση των ενζύμων β) απότηφύσητωνπρωτεϊνών γ) από την ποσότητα της πρωτεΐνης.

14 Πειράματα σε διαγονιδιακά ζώα Προκειμένου να διερευνηθεί η υπόθεση ότι τα πρωτεολυτικά ένζυμα επιδρούν βλαπτικά στα αναγεννητικά κύτταρα, χρησιμοποιήθηκαν διαγονιδιακά ποντίκια, στα οποία είχε εισαχθεί το γονίδιο της β-γαλακτοζιτάσης, συνδεδεμένο με τον πρωταγωγέα του ιού του ανθρώπινου θηλώματος (H.P.V.). Έχει αποδειχθεί ότι το γονίδιο αυτό με τον εν λόγω προαγωγέα εκφράζεται επιλεκτικά στα κύτταρα της περιοχής Bulge, που αντιστοιχούν στα αναγεννητικά κύτταρα της τρίχας (σπανιότερα στους σμηγματογόνους αδένες). Στα διαγονιδιακά ζώα, τα κύτταρα αυτά εκφράζουν την β-γαλακτοζιτάση γι αυτό εύκολα ανιχνεύονται καθότι όταν επωαστούν με κατάλληλη χημική ουσία την οποία διασπά η β-γαλακτοζιτάση, χρωματίζονται μπλε. Αποτελέσματα Μελετήθηκε η επίδραση των πρωτεολυτικών ενζύμων στο θύλακα της τρίχας, με ιδιαίτερη επικέντρωση στα αναγεννητικά κύτταρα. Αποδείχθηκε ότι τα πρωτεολυτικά ένζυμα προκαλούν σημαντικές βλάβες των αναγεννητικών κυττάρων, όπως φαίνεται από την παρουσία κυττάρων που χρωματίζονται μπλε εντός του κυστικά διευρυμένου θύλακα, κύτταρα που έχουν αποσπασθεί από την περιοχή Bulge. Παρατηρούνται επίσης οι υπόλοιπες βλάβες που έχουν περιγραφεί στις προηγούμενες μελέτες με ινδικά χοιρίδια.

15

16

17

18

19

20

21

22 ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΩΝ LASER ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΤΡΙΧΩΣΗΣ Τι είναι το laser; Αρκτικόλεξο: L (ight) A (mplification) by S (timulated) E (mission) of R (adiation) που σημαίνει: Εφαρμογή φωτός από διεγερμένη εκπομπή ακτινοβολίας. Η παραγωγή και εκπομπή των ακτίνων laser απαιτεί την ύπαρξη μιας λειτουργικής μονάδας (σχήμα 1) αποτελούμενης από: Α. ένα θάλαμο, τον λεγόμενο οπτικό αντηχείο, με ενσωματωμένους δύο καθρέπτες ολικής και μερικής αντανάκλασης, όπου εμπεριέχεται το Β. ενεργό ενδιάμεσο υλικό (αέριο υγρό στερεό), τα άτομα του οποίου διεγείρονται Γ. από μία πηγή εξωτερικής ή εσωτερικής διέγερσης και Δ. ένα σύστημα παροχής (handpiece scanner βραχίονας μικροσκόπιο ίνα) που κατευθύνει την δέσμη φωτός στον ιστό-στόχο.

23 Η δέσμη του φωτός που εξέρχεται πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: 1. είναι μονοχρωματική, στο ίδιο μήκος κύματος (monochromatic), ώστε η ενέργεια να απορροφάται από τον ιστό-στόχο 2. είναι παράλληλη, με ελάχιστη απόκλιση (collimated), ώστε να εστιάζει σε ένα πολύ μικρό ιστό-στόχο 3. τα φωτόνια βρίσκονται στην ίδια φάση (coherent), έτσι ώστε να εστιάζονται σε δέσμη με εξαίρετη ακρίβεια στον ιστό-στόχο 4. διαθέτει μεγάλη ικανότητα μεταφοράς ενέργειας (brightness).

24 Διαδικασία Αποτελεσματική είναι η θεραπεία όταν η τρίχα απανθρακούται και ακολουθεί μικρό οίδημα και ερύθημα της περιοχής γύρω από τον θύλακα. Το οίδημα φεύγει μετά από 1-3 ώρες και το ερύθημα μπορεί να διαρκέσει ώρες ανάλογα με την περιοχή. Οι τρίχες απεξαχνώνονται και η περιοχή είιναι άτριχος αμέσως μετά την συνεδρία, ή πέφτουν με την πάροδο μερικών ημερών, ανάλογα με το σύστημα laser ή τον τύπο μηχανήματος φωτός που χρησιμοποιούμε. Σε 3-10 εβδομάδες μετά την 1 η συνεδρία έχουμε 40-80% επανεμφάνιση των τριχών που δεν έχουν καταστραφεί και στις οποίες παρατηρούνται τα ακόλουθα: αφήνοντας τις να μεγαλώσουν γίνονται πιο λεπτές σε πάχος, πιο ανοικτές στο χρώμα και αυξάνουν σε μήκος. Αυτό συμβαίνει, διότι ο θύλακος των τριχών που βρίσκονται σε άλλες φάσεις έχει υποστεί κάποιες αλλαγές λόγω της θερμικής βλάβης που αναπτύσσεται στους γύρω ιστούς.

25 Παρενέργειες και επιπλοκές της θεραπείας για αποτρίχωση με laser Ερύθημα Οίδημα Κνησμός Έγκαυμα Παροδική υπέρχρωση Επανενεργοποίηση HSV Έξαρση προϋπάρχουσας ακμής Μετάχρονη υπόχρωση Δημιουργία ουλής Άμεσα μετά τη θεραπεία Άμεσα μετά τη θεραπεία 6-8 ώρες μετά τη θεραπεία Άμεσα ή ώρες μετά τη θεραπεία ώρες μετά τη θεραπεία με διάρκεια έως και 3 μήνες 1 η -2 η εβδομάδα μετά τη θεραπεία 4 η -6 η ημέρα μετά τη θεραπεία 3-18 μήνες μετά τη θεραπεία 4 η -8 η εβδομάδα μετά τη θεραπεία

26 Αποτελέσματα Μετά από μία επιτυχημένη θεραπεία αποτρίχωσης με laser ή παλμικό φως παρατηρούμε τα εξής: Ασθενείς με ανοικτό τύπο δέρματος(fitzpatrick I-III) και σκούρο χρώμα τρίχας παρουσιάζουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Οι επανεμφανιζόμενες τρίχες είναι λεπτότερες και πιο ανοικτές σε χρώμα. Ξανθές, κόκκινες ή γκρίζες τρίχες περιέχουν μικρότερο ποσοστό μελανίνης και ανταποκρίνονται σε πολύ μικρότερο ποσοστό στη θεραπεία με laser (προσωρινή απώλεια τριχών). Η ανταπόκριση των άσπρων τριχών στη θεραπεία αυτή είναι ελάχιστη (προσωρινή απώλεια τριχών). Φακίδες και μαύρο ή μπλε κοσμητικό τατουάζ μπορεί να εξαφανισθούν μετά τη θεραπεία, αντιθέτως το κόκκινο χρώμα του τατουάζ γίνεται πιο σκούρο.

27 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!