Τα νέα του Ομίλου. Φύλλο Νο 51 Φθινοπωρινή Ισημερία 2015

Transcript

1 Τα νέα του Ομίλου Φύλλο Νο 51 Φθινοπωρινή Ισημερία 2015

2 Τα νέα του Ομίλου Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, Καλώς εχόντων των πραγμάτων, το Ενημερωτικό Τεύχος της Φθινοπωρινής Ισημερίας είναι το τελευταίο που εκδίδεται με την ευθύνη της σημερινής διοίκησης του Ομίλου. Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, ΝΑΙ, πριν εκδοθεί το επόμενο θα έχουν περάσει 2 χρόνια από τις τελευταίες αρχαιρεσίες!! Αισθάνομαι κατ αρχήν την ανάγκη να ευχαριστήσω θερμά όλα τα μέλη του Δ.Σ. για την αμέριστη συμπαράστασή τους και το έργο που παρήγαγαν. Επιθυμώ όμως παράλληλα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη όλων μας και προς τα «αφανή» αλλά διαρκώς παρόντα λοιπά μέλη του Ομίλου, που συνδράμουν αδιάλειπτα και με όλες τις δυνάμεις τους στην επιτυχία του σκοπού του Σωματείου μας. Επιθυμία μου είναι, με την ευκαιρία της λήξης της θητείας του Δ.Σ. και εν όψει της επιλογής του επόμενου, να επικοινωνήσω μαζί σας και να μοιρασθώ ορισμένες σκέψεις, οι οποίες πηγάζουν από έναν διαρκή προβληματισμό (φαντάζομαι όχι μόνον δικό μου) για το τι μπορούμε να κάνουμε για να κρατάμε τον Ο.Φ.Α. πάντα ζωντανό, πάντα ενεργό, πάντα αποτελεσματικό στην επιδίωξη των στόχων του. Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την περιληπτική παράθεση αποσπασμάτων άρθρων του Καταστατικού μας, τα οποία - κατά την άποψή μου - ενσωματώνουν ουσιαστικά όλα όσα είναι ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας και τα Μέλη του: Σκοποί του Σωματείου είναι: Η διάδοση του ενδιαφέροντος και της αγάπης για την Αστρονομία, την παρατήρηση του Ουρανού και την εξερεύνηση του Διαστήματος, η συνεργασία και η αύξηση σε έκταση και βάθος των σχετικών με την Αστρονομία γνώσεων των μελών του, η επιδίωξη συνεργασίας με αρμόδιους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς Δικαιώματα των μελών: Τα μέλη του Σωματείου είναι μεταξύ τους ισότιμα Έχουν δικαίωμα: να μετέχουν στις Γ.Σ. με δικαίωμα λόγου, ελέγχου, κριτικής εκλέγειν και εκλέγεσθαι ως μέλη του Δ.Σ. και της Ε.Ε. τακτικής ενημέρωσης για την πορεία των υποθέσεων του Σωματείου Τα μέλη του Σωματείου υποχρεούνται: Να συμμορφώνονται με τις διατάξεις του Καταστατικού, να εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις τους προς το Σωματείο, να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για την πραγματοποίηση των σκοπών του Να καταβάλλουν στο ταμείο κάθε έτος τη συνδρομή τους (μέλος που δεν έχει εξοφλήσει τις συνδρομές των προηγουμένων κάθε Γ.Σ. ετών, στερείται αυτοδικαίως των δικαιωμάτων συμμετοχής σ αυτήν και του δικαιώματος ψήφου και εκλέγειν και εκλέγεσθαι) Όργανα του σωματείου είναι βασικά: Το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.): Είναι το όργανο διοίκησης του Σωματείου, το οποίο συνεδριάζει τακτικά ή έκτακτα και εκπροσωπείται από τον πρόεδρο που έχουν εκλέξει τα μέλη του Η Εξελεγκτική Επιτροπή (Ε.Ε.): Επιβλέπει και εποπτεύει τις διαχειριστικές πράξεις του Δ.Σ. και ελέγχει τη νομιμότητά τους. Η Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.): Είναι το ανώτερο και κυρίαρχο όργανο, αρμόδιο να αποφασίζει για όλα τα θέματα που αφορούν το Σωματείο, συνεδριάζοντας τακτικώς ή εκτάκτως. Στην τακτική Γ.Σ. γίνεται ο απολογισμός Δ.Σ. και Ε.Ε., συζήτηση επ αυτού και ψηφοφορία για έγκρισή του. Δικαίωμα συμμετοχής στη Γ.Σ. έχουν τα ταμειακώς τακτοποιημένα μέλη, αυτά δηλαδή που έχουν εκπληρώσει τις οικονομικές τους υποχρεώσεις όλων των προηγουμένων της Συνέλευσης ετών. Με την εγγραφή μας στον Όμιλο, έχουμε αποδεχθεί ρητά όλα τα παραπάνω, μεταξύ και άλλων διατάξεων που περιέχονται στο Καταστατικό (όποιος/-α επιθυμεί μπορεί να λάβει πλήρη γνώση του και από το ). Κατά συνέπεια: Δικαιούμαστε να απολαμβάνουμε ότι καλό συνεπάγεται η συνύπαρξή μας, στο πλαίσιο της λειτουργίας του Ομίλου, με ότι αυτό σημαίνει για την προσωπική μας ανάπτυξη και βελτίωση, τόσο ως ερασιτεχνών αστρονόμων όσο και ως ανθρώπων γενικότερα Οφείλουμε παράλληλα να συμμετέχουμε στην επίτευξη του κοινού σκοπού, ανταποκρινόμενοι στις υποχρεώσεις μας, μεταξύ των οποίων είναι: Η ανελλιπής οικονομική ενίσχυση του Ομίλου μέσω της συνδρομής μας. Ο προγραμματισμός μιας μικρής οικονομικής θυσίας

3 Τα νέα του Ομίλου μας προς χάριν του κοινού συμφέροντος εξασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα και ανεξαρτησία του Σωματείου. Μπορεί για μερικούς από εμάς, στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, τα 50 ευρώ (μιας κανονικής ετήσιας συνδρομής) που θα δίναμε στον Όμιλο να είναι απαραίτητα για να καλύψουν κάποια άλλη ζωτικής φύσης ανάγκη μας, η οποία ενδέχεται να έχει προτεραιότητα τη στιγμή που τα έχουμε στη διάθεσή μας με τη μορφή ενός ολόκληρου πενηντάρικου. Από την άλλη μεριά όμως δεν έχουμε παρά να παραδεχθούμε ότι μας διαφεύγει πόσο εύκολα μπορεί να αφήνουμε να φεύγει από τα χέρια μας 1 ευρώ την εβδομάδα (γιατί περί αυτού πρόκειται), είτε με τη μορφή ενός παραπανίσιου καφέ ή φιλοδωρήματος, είτε ως 1 επιπλέον τσιγάρο την ημέρα για όσους καπνίζουν. κ.ο.κ. Το να αφιερώνουμε, στο μέτρο του εφικτού, ένα μέρος από τον ελεύθερο χρόνο μας για να προσφέρουμε έργο προς χάριν του συνόλου. Το να δίνουμε συγχαρητήρια προς αυτούς που δίνουν διαχρονικά το «παρών» στις δραστηριότητές μας είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε. Το θέμα είναι να τους κάνουμε να μη νιώθουν μόνοι και να ελαφρύνουμε το βάρος που πέφτει στις πλάτες τους, δηλώνοντας όσο γίνεται περισσότεροι τη διάθεσή μας (η οποία σίγουρα υπάρχει) να βοηθήσουμε. Έτσι θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε να προσφέρουμε, δίνοντας τη δυνατότητα στον Όμιλο να κάνει περισσότερα και παίρνοντας την ευχαρίστηση ότι συνεισφέρουμε κι εμείς σ αυτό. Να κάνουμε γνωστό το όνομα και το έργο του Ο.Φ.Α. όπου μπορούμε. Με κάθε ευκαιρία που έχουμε να λέμε δυο λόγια για το Σωματείο μας, ιδίως στις περιπτώσεις που αυτό γίνεται στον Τύπο ή στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Ο Όμιλος παρακολουθεί και αναδεικνύει με την παραμικρή ευκαιρία τα επιτεύγματα των μελών του, δεν είναι παράλογο να θέλει με τη σειρά του να εκφράζουν δημόσια τα μέλη του το πόσο ευεργετική είναι η ύπαρξη του Ομίλου γι αυτά. Η μαζική συμμετοχή στην επόμενη Γενική Συνέλευση και τις αρχαιρεσίες είναι καθήκον όλων μας. Επιδίωξή μας θα πρέπει να είναι ο εμπλουτισμός της λίστας των υποψηφίων με όσο το δυνατόν περισσότερα πρόσωπα, από παλαιά και νέα μέλη. Ευχής έργον είναι η διοίκηση του Ομίλου να ανανεώνεται σε ικανοποιητικό βαθμό, με την εισδοχή σ αυτήν ατόμων που αναγνωρισμένα είναι σε θέση να προσφέρουν. Σαφώς και δεν υπάρχει μηχανισμός που να μπορεί να υποχρεώσει κάποιον να συμμετέχει στη διοίκηση και στις δραστηριότητες του Ομίλου. Και αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει να προσεχθεί, καθόσον εύκολα μπορεί να αποτελέσει αφορμή για παρεξηγήσεις, ιδίως όταν επιλέγουμε να δίνουμε μεγαλύτερη σημασία στο τι μπορεί να νομίζουμε ή στο τι ακούσαμε και όχι στο τι αποφασίζουν τα καταστατικά όργανα για την πορεία που θα ακολουθηθεί και για τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί. Το αν τα όργανα διοίκησης πράττουν ορθώς ή σφάλλουν ας αποτελέσει αντικείμενο άσκησης κριτικής, τόσο σε επίπεδο Δ.Σ. όσο και στη συνεδρίαση του κυρίαρχου οργάνου, που είναι η κατ έτος συγκαλούμενη Γενική Συνέλευση (η οποία, κανονικά, κάθε δεύτερο έτος προβλέπεται να είναι εκλογική). Ενδυναμώνουμε λοιπόν τους θεσμούς με την παρουσία μας στη Γ.Σ. του Δεκεμβρίου. Συμμετέχουμε σ αυτήν και, ως τακτικά και οικονομικά τακτοποιημένα μέλη, αποφασίζουμε επί των συζητουμένων θεμάτων και λαμβάνουμε μέρος στις αρχαιρεσίες. Προτείνουμε μάλιστα - όσοι περισσότεροι έχουμε τη δυνατότητα - τους εαυτούς μας ως υποψηφίους για το ψηφοδέλτιο που θα καταρτισθεί. Με φιλικούς χαιρετισμούς και ένα μεγάλο ευχαριστώ προς όλους για τη στήριξή σας προς τον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας. Αντώνης Ίτσιος πρόεδρος του Δ.Σ. Υ.Γ.: Και μην ξεχνάμε: Την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου θα λάβει χώρα η Ετήσια Συνεστίαση του Ομίλου μας! Περιμένουμε μαζική συμμετοχή!! (Λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν έγκαιρα).

4 9ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας 9-11 Οκτωβρίου 2015 Σπάρτη Διοργάνωση: Αστρονομική Ένωση Σπάρτης «ΔΙΟΣ ΚΟΥΡΟΙ»

5 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Πανσέληνος Κώστας Ταματέας

6 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός στην 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Κώστας Εμμανουηλίδης

7 Σεμινάρια στον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας Τα νέα του Ομίλου Το νέο πρόγραμμα σεμιναρίων για την περίοδο Παρακάτω αναγράφονται τα σεμινάρια που θα πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του /9/2015 Το φαινόμενο των εκλείψεων Δ. Τσουκάπας 2 3/10/2015 Γνωριμία με τον Ουρανό Α. Ίτσιος 3 17/10/2015 Μυθολογία των αστερισμών Δ. Τσουκάπας 4 31/10/2015 Σε τροχιά Δ. Γιαννόπουλος 5 7/11/2015 Βραχώδεις πλανήτες Μ. Ασπρίδης 6 14/11/2015 Αέριοι γίγαντες Π. Καραγκιοζίδης 21/11/2015 Διάλεξη: το θέμα και ο ομιλητής θα ανακοινωθούν 7 28/11/2015 Διαστημικές αποστολές Κ. Καρατζουλίδου 8 5/12/2015 Μικρά σώματα του Ηλιακού Συστήματος Θ. Γιαουρτσής 9 12/12/2015 Εξωπλανήτες Ν. Κόκορη 10 19/12/2015 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα Α. Βοσινάκης Προβολές ντοκιμαντέρ στον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας Κάθε Τετάρτη στις 7.15 το απόγευμα θα προβάλλονται στα γραφεία του ΟΦΑ, ντοκιμαντέρ εκπαιδευτικού χαρακτήρα με ελεύθερη είσοδο για όλους. Το πλήρες πρόγραμμα των σεμιναρίων καθώς και ο προγραμματισμός των προβολών ντοκιμαντέρ θα αναρτάται στην ιστοσελίδα του Ομίλου,

8 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Δύση της Σελήνης Παύλος Βουλουβούτης

9 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Bubble Nebula (NGC7635) Μάνος Μαλακόπουλος

10 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Ιουλίου 2015 Φιλιππαίοι Γρεβενών

11 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Ιουλίου 2015 Φιλιππαίοι Γρεβενών

12 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Ιουλίου 2015 Φιλιππαίοι Γρεβενών

13 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Ιουλίου 2015 Φιλιππαίοι Γρεβενών

14 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Ιουλίου 2015 Φιλιππαίοι Γρεβενών

15 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ο Σταυρός του Νότου Αδριανός Γολέμης

16 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Η τελευταία πανσέληνος του καλοκαιριού Κώστας Εμμανουηλίδης

17 NASA: Βρέθηκαν ίχνη τρεχούμενου νερού στον Άρη!! Νέα ευρήματα της αποστολής Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) παρέχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι υπάρχει περιοδική ροή υγρού νερού στην επιφάνεια του Άρη. Με την βοήθεια του φασματογράφου του MRO, ανιχνεύθηκε η υπογραφή ένυδρων αλάτων σε πλαγιές όπου εμφανίζονται περιοδικά σκοτεινές ραβδώσεις, γνωστές ως επαναλαμβανόμενες ραβδώσεις πλαγιάς (recurring slope lineae), οι οποίες είναι πιο έντονες τους θερμούς μήνες του αρειανού έτους. Τα ένυδρα άλατα χαμηλώνουν το σημείο πήξης του υφάλμυρου νερού (μέχρι και τους μείον 70 βαθμούς Κελσίου), με τον ίδιο τρόπο που το αλάτι λιώνει τον πάγο στους δρόμους τον χειμώνα. Το πιθανότερο είναι να πρόκειται για μια ρηχή υποεπιφανειακή ροή με αρκετή ποσότητα νερού, ώστε να διαποτίζεται η επιφάνεια.

18 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Καταιγίδα στην Θεσσαλονίκη Κώστας Εμμανουηλίδης

19 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Bubble Nebula (NGC7635) Παύλος Βλάχος

20 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα To πραγματικό χρώμα του Πλούτωνα από το New Horizons NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

21 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα O Χάροντας από το New Horizons NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

22 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα Μωσαϊκό των παγωμένων οροσειρών του Πλούτωνα NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

23 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα Η επιφάνεια του Πλούτωνα NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

24 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα Μια από τις εντυπωσιακότερες εικόνες που είδαμε από την αποστολή New Horizons!!!! Ο σκοτεινή πλευρά του Πλούτωνα απαθανατίζεται καθώς το New Horizons απομακρύνεται από τον νάνο πλανήτη και στρέφει την κάμερα του για μια τελευταία ματιά. Εμφανής η διαστρωμάτωση της ατμόσφαιρας του Πλούτωνα, όπου υπάρχει ένας διαχωρισμός πάνω από τα 80 χιλιόμετρα. NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

25 New Horizons: η εξερεύνηση του Πλούτωνα Ηλιοβασίλεμα στον Πλούτωνα. Νέες εικόνες από την αποστολή New Horizons αποκαλύπτουν τις παγωμένες οροσειρές του νάνου πλανήτη, τις πεδιάδες από παγωμένο άζωτο και τα αραιά νέφη στην ατμόσφαιρά του. NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute

26 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης NGC 6992 (The Veill Nebula) και NGC 6940 Καλλίας Ιωαννίδης

27 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας, Μ31, από την εξόρμηση στην Βασιλίτσα Ανδρέας Πογιατζόγλου

28 Τα νέα του Ομίλου 9η Αστροβραδιά στην Άνω Βροντού Αυγούστου

29 Τα νέα του Ομίλου 9η Αστροβραδιά στην Άνω Βροντού Αυγούστου

30 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Cave Nebula, Sh2-155, νεφέλωμα διάχυσης στον Κηφέα Μάνος Μαλακόπουλος

31 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Το θερινό τρίγωνο, από την εξόρμηση στον Ταξιάρχη Σταύρος Κουκιόγλου

32 Τα νέα του Ομίλου Αστροπάρτυ στο Κτήμα Γεροβασιλείου 18 Σεπτεμβρίου

33 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Δημήτρης Μόκρης

34 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Το νεφέλωμα εκπομπής Ωμέγα, Μ17, στον Τοξότη Δημήτρης Βαλιάνος

35 Τα νέα του Ομίλου Πρώτη ανακάλυψη υπερκαινοφανούς από ελληνική ομάδα Άρθρο του Σάκη Ιωαννίδη στην Καθημερινή της Κυριακής, 23 Αυγούστου 2015 Μεσοζωική εποχή. Περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια πριν. Στη Γη εμφανίζονται οι δεινόσαυροι και τα πρώτα θηλαστικά μετά την Πέρμια, που ολοκληρώθηκε με τη μαζικότερη εξαφάνιση των ειδών που έχει καταγραφεί στην Παλαιοντολογία. Εκείνη την εποχή σε κάποιον γαλαξία ένα αστέρι φτάνει στο τέλος της ζωής του και εκρήγνυται, προκαλώντας το φαινόμενο του υπερκαινοφανούς αστέρα ή σουπερνόβα. Θεσσαλονίκη, τελευταίες μέρες του Ιουλίου Ο Σταύρος Κουκιόγλου καθισμένος στον υπολογιστή του αντιπαραβάλλει, κάνει blink όπως λέγεται, εικόνες γαλαξιών που είναι πιθανοί στόχοι για την καταγραφή ενός σουπερνόβα. Λίγο μετά τις επτά το απόγευμα το μάτι του σταματάει σε ένα μικρό σημάδι στο μέσον της οθόνης. «Το σήμα ήταν τόσο ισχυρό που αποκλείεται να ήταν κάποιος ηλεκτρονικός θόρυβος», μας λέει. Οπως αποδείχτηκε στη συνέχεια η μικρή κουκκίδα ήταν η λάμψη από το Σουπερνόβα PS15bpb σουπερνόβα που εξερράγη την πρώιμη εποχή των δεινοσαύρων και μόλις πριν από λίγες μέρες το φως του έφτασε στη Γη, αφού ταξίδεψε 250 εκατομμύρια έτη φωτός. Ο ερασιτέχνης αστρονόμος από τη Θεσσαλονίκη ήταν ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που το είδε και η Greek Supernovae Survey Team (GSST) του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας πιστώθηκε την πρώτη της ανακάλυψη σουπερνόβα, προσθέτοντας ένα λιθαράκι στην κατανόηση του Σύμπαντος.

36 Τα νέα του Ομίλου 14 χρόνια στο κυνήγι Ο Σταύρος Κουκιόγλου ανήκει στην ομάδα των «παρατηρητών» και μαζί με τον επικεφαλής Κώστα Εμμανουηλίδη αντιπαραβάλλουν παλιές φωτογραφίες γαλαξιών με νέες, προσπαθώντας να εντοπίσουν κάποια μικρή διαφορά μεταξύ τους. Οι «διαφορές» στις εικόνες μπορεί να σημαίνουν από κομήτες και αστεροειδείς μέχρι σουπερνόβα και εξωπλανήτες. «Το ανθρώπινο μάτι μπορεί πιο εύκολα να καταλάβει εάν υπάρχει κάτι καινούργιο στη νέα εικόνα απ ό,τι οι υπολογιστές», μου λένε. Το κυνήγι σουπερνόβα γίνεται μόνο μέσω της παρατήρησης που είναι μια ιδιαίτερα κουραστική και μονότονη διαδικασία, ενώ η ικανοποίηση μιας ανακάλυψης μπορεί να καθυστερήσει αρκετά. Η δικαίωση για τους Ελληνες «κυνηγούς» ήρθε έπειτα από 14 χρόνια αναζήτησης. «Τον πρώτο καιρό κοιμόμουν μέσα στο αστεροσκοπείο. Εκανα blink όλο το βράδυ. Πρέπει να έχω δει πάνω από ένα εκατομμύριο εικόνες γαλαξιών», σημειώνει ο κ. Εμμανουηλίδης. Οι παρατηρητές κάνουν blink καθημερινά, χωρίς να υπολογίζουν αργίες ή διακοπές. Τα καλοκαίρια που η νύχτα έχει μικρότερη διάρκεια αντιπαραβάλλουν περίπου 140 εικόνες, ενώ τον χειμώνα ο αριθμός αυξάνεται στις 700. «Βλέπουμε πρώτοι πράγματα που δεν τα βλέπουν άλλοι. Είναι η συγκίνηση της δεδομένης στιγμής. Μπορεί να το είδε πρώτος ο Σταύρος, αλλά η εμπειρία και η συγκίνηση διαχέεται σε όλους. Οταν εκείνο το βράδυ είδα την επικοινωνία της ομάδας, με διαπέρασε ένα ρίγος μόλις έμαθα με τι έχουμε να κάνουμε», τονίζει ο παρατηρητής Μάρκος Ασπρίδης. Οι παρατηρητές είναι κομβικό κομμάτι της διαδικασίας, διότι αυτοί είναι που πρώτοι θα δουν κάτι ασυνήθιστο που μπορεί να οδηγήσει σε μια μεγάλη ανακάλυψη ή εξαιτίας τους να χαθεί. «Πριν από επτά χρόνια χάσαμε ένα σουπερνόβα επειδή δεν είχε γίνει blink. Ενας παρατηρητής δεν είχε δει τις εικόνες του και είχαμε το σουπερνόβα στο αρχείο μας για ένα μήνα. Τώρα για λόγους ασφαλείας βλέπουμε όλοι τις ίδιες εικόνες. Μπορεί να μας παίρνει περισσότερο χρόνο, αλλά φαίνεται ότι τελικά αποδίδει», σημειώνει ο κ. Εμμανουηλίδης. Αστεροσκοπείο στην ταράτσα με δάνειο Την ώρα που νυχτώνει στον ελληνικό ουρανό και οι παρατηρητές λαμβάνουν τις νέες εικόνες των γαλαξιών στόχων για τη βραδιά, οι ανταγωνιστές τους σ όλο τον κόσμο κάνουν ακριβώς το ίδιο και κάτι περισσότερο. «Τα επαγγελματικά αστεροσκοπεία ψάχνουν όλη μέρα, διότι έχουν σπείρει τηλεσκόπια παντού πάνω στη Γη. Κάποιο τηλεσκόπιό τους θα έχει πάντα νύχτα, ενώ εμείς περιμένουμε να νυχτώσει στην Ελλάδα. Μιλάμε για επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ από οργανισμούς και πανεπιστήμια», μας λέει ο επικεφαλής της ελληνικής ομάδας. Αυτό καταδεικνύει και το πόσο μεγάλη είναι η αξία εντοπισμού ενός σουπερνόβα. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τη λαμπρότητα των υπερκαινοφανών αστέρων για να μετρήσουν τις τεράστιες αποστάσεις του Διαστήματος και να υπολογίσουν τη συμπαντική ηλικία, ενώ μελετούν και τα βαρέα μέταλλα που παράγει η έκρηξη και είναι βασικά στοιχεία για τη δημιουργία της ζωής. Γι αυτό άλλωστε και η δήλωση ανακάλυψης ενός σουπερνόβα περνάει από μια μακρά διαδικασία με αυστηρά αστρονομικά πρωτόκολλα.

37 Τα νέα του Ομίλου «Εψαξα 400 γνωστούς σουπερνόβα πριν στείλω την επιβεβαίωση και ακολουθήσαμε όλα τα βήματα της διαδικασίας. Ολα αυτά τελείωσαν γύρω στις 6 τα ξημερώματα οπότε και έστειλα την αναφορά μου με φοβερό άγχος. Η ανακοίνωση μπαίνει αμέσως σε μια λίστα στη Διεθνή Αστρονομική Ενωση για να δουν άλλοι αστρονόμοι το ίδιο αντικείμενο και να πάρουν περισσότερες εικόνες. Στρέφεις δηλαδή πολλούς ανθρώπους και πολλά τηλεσκόπια και άρα εκατομμύρια ευρώ να ψάξουν στο σημείο που τους υποδεικνύεις. Αν κάνεις λάθος μπαίνεις στη μαύρη λίστα», σημειώνει ο κ. Εμμανουηλίδης. Λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της ανακάλυψής τους ένας Ιάπωνας παρατηρητής επιβεβαίωσε το φαινόμενο από ένα τηλεσκόπιο στην Ισπανία και καταγράφηκε το πρώτο follow up στην ελληνική ανακάλυψη από τα πολλά που ακολούθησαν. Ο Κώστας Εμμανουηλίδης, ο επικεφαλής της ελληνικής ομάδας σουπερνόβα, ασχολείται επαγγελματικά με τις μεταλλικές κατασκευές και το στήσιμο θερμοκηπίων. Μια επίσκεψη σ έναν παλιό ερασιτέχνη αστρονόμο και η «αποκάλυψη» ενός τηλεσκοπίου ρυθμισμένου να βλέπει γαλαξίες και να ψάχνει σουπερνόβα ήταν αρκετά για να του κολλήσουν την πετριά του «κυνηγού». Στην αλλαγή της χιλιετίας απολύθηκε από τον στρατό και η πρώτη του κίνηση ήταν να πάρει δάνειο για την αγορά τηλεσκοπίου. «Για πολλά χρόνια δεν πήγαινα διακοπές, δεν αγόραζα συχνά ρούχα, προσπαθούσα να εξοικονομήσω λεφτά για να πάρω μια νέα κάμερα, ένα πρόσθετο εξάρτημα για το τηλεσκόπιο», μας λέει. Με πολύ κόπο, προσωπική εκπαίδευση και επένδυση σε χρόνο και πόρους κατάφερε να στήσει ένα πλήρως αυτόνομο ερασιτεχνικό αστεροσκοπείο στην ταράτσα του σπιτιού του, το οποίο «ψάχνει» γαλαξίες και «βλέπει» σε απόσταση 650 εκατομμυρίων ετών φωτός για υπερκαινοφανείς αστέρες. Τα τηλεσκόπια του αστεροσκοπείου τροφοδοτούν με παλιές και νέες φωτογραφίες γαλαξιών τους παρατηρητές, οι οποίοι αναλαμβάνουν να βρουν τα σουπερνόβα ανάμεσα σε εκατοντάδες εικόνες. «Μέχρι σήμερα έχουμε βρει 270 σουπερνόβα, αλλά δεν ήμασταν ποτέ πρώτοι. Είχαμε από τρεις μέρες μέχρι και τρεις ώρες καθυστέρηση», σημειώνει ο ίδιος. Το αστεροσκοπείο του επισκέπτονται συχνά φοιτητές του ΑΠΘ για εργασίες, στοιχεία ή για να γίνουν παρατηρητές, ενώ ευσεβής πόθος των ερασιτεχνών αστρονόμων είναι να παραμείνει το μάθημα της αστρονομίας στη δημόσια εκπαίδευση. Τα ουράνια σώματα «Paraskevopoulos» Πριν από τους ερασιτέχνες αστρονόμους της Θεσσαλονίκης, ο προηγούμενος Ελληνας που έβαλε το όνομά του δίπλα στην ανακάλυψη ουράνιων σωμάτων ήταν ο αστρονόμος Ιωάννης Παρασκευόπουλος, ο οποίος διηύθυνε τον αστρονομικό σταθμό Boyden του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ από το 1927 έως τον θάνατό του το Ο Παρασκευόπουλος, εκτός από τις περίπου φωτογραφίες αστρονομικών παρατηρήσεων που είχε στο ενεργητικό του, συν-ανακάλυψε δύο κομήτες: τον κομήτη C/1940 O1 (Whipple -Paraskevopoulos) το 1940 και τον C/1941 B2 (de Kock-Paraskevopoulos) το Επίσης, το όνομά του φέρει ένας κρατήρας στη σκοτεινή πλευρά της σελήνης, ενώ Paraskevopoulos ονομάστηκε προς τιμήν του ένας αστεροειδής που ανακαλύφθηκε στο αστεροσκοπείο Boyden το 1966.

38 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ήλιος Χριστίνα Ηρακλέόυς

39 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Πλειάδες Κώστας Θεοδωρίδης

40 Τα νέα του Ομίλου Αστροπάρτυ στην Καλαμαριά 23 Σεπτεμβρίου

41 Τα νέα του Ομίλου Γνωρίζετε ότι... 1) Η Μαρί Κιουρί έλαβε δύο βραβεία Νόμπελ. Ένα, το 1903, στη Φυσική για τη δουλειά της στη ραδιενέργεια και ένα στη Χημεία, το 1911, για την ανακάλυψη δύο νέων χημικών στοιχείων, του Πολώνιου και του Ράδιου. Ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδιζε βραβείο Νόμπελ, η πρώτη επιστήμονας που κέρδιζε δύο βραβεία Νόμπελ και η πρώτη γυναίκα που της παραχωρήθηκε έδρα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, το ) Η Σελήνη διαθέτει «ατμόσφαιρα» 100 τρισεκατομμύρια φορές πιο αραιή από της Γης και γι αυτό είναι πολύ δύσκολα ανιχνεύσιμη. Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε και ο δορυφόρος LADEE (Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer). Η σεληνιακή «ατμόσφαιρα» προέρχεται στο μεγαλύτερο μέρος της από τον ηλιακό άνεμο. Τα άλλα στοιχεία της σεληνιακής «ατμόσφαιρας» είναι το Ήλιον και το Αργόν. Το παράξενο είναι ότι ανάλογα με τη φάση της σεληνιακής μέρας, αυξομειώνεται η ποσότητα αυτών των αερίων, με το Νέον να κορυφώνεται τη σεληνιακή νύχτα, το Ήλιον στο τέλος της σεληνιακής ημέρας και το Αργόν κατά την ανατολή του Ήλιου. 3) Το διαστημόπλοιο Messenger απέδειξε ότι στους πόλους του Ερμή υπάρχουν αποθέσεις πάγου μέσα σε κρατήρες, οι οποίες είναι σχετικά νέες. 6) Το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler ανακάλυψε για πρώτη φορά εξωπλανήτη με μέγεθος παραπλήσιο της Γης, ο οποίος μάλιστα κινείται στην «κατοικήσιμη ζώνη» (δηλαδή μπορεί να υπάρχει στην επιφάνειά του νερό σε υγρή μορφή) ενός αστέρα παρεμφερή με τον Ήλιο. Ο εν λόγω εξωπλανήτης πήρε την ονομασία Kepler-452b και βρίσκεται σε απόσταση έτη φωτός στον αστερισμό του Κύκνου. Η διάμετρός του είναι 60% μεγαλύτερη της Γης, ενώ η περίοδος περιφοράς του γύρω από τον αστέρα είναι 385 ημέρες. 7) Η NASA ετοιμάζεται να δοκιμάσει να πετάξει το πρώτο αεροσκάφος που προορίζει για πτήση στην ατμόσφαιρα του Άρη. Πρόκειται για το Prandtl-m που, εάν όλα πάνε καλά, το 2020 θα πετάει στην ατμόσφαιρα του Άρη. Η δοκιμή θα γίνει στα υψηλά στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας, που προσομοιάζουν με την αρειανή ατμόσφαιρα. 4) Μετά την επιτυχή διέλευση του New Horizons από το σύστημα του Πλούτωνα, το διαστημόπλοιο συνεχίζει το ταξίδι του προς τη ζώνη του Kuiper. Η NASA ήδη έχει επιλέξει τον επόμενο στόχο του διαστημοπλοίου, (που είναι το σώμα 2014 Mu69), με την κωδική ονομασία «Δυνητικός Στόχος 1» (ΡΤ1). Το εν λόγω σώμα ανακαλύφθηκε μόλις το 2014 και ήταν ένα από τα 5 σώματα που βρίσκονται στην εμβέλεια του New Horizons. To 2014 MU69 έχει διάμετρο 45 km και εκτιμάται ότι το διαστημόπλοιο θα το πλησιάσει τον Ιανουάριο του ) Ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής τον αστρονόμο Adi Aitrin του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, ανακάλυψε με το τηλεσκόπιο Keck στη Χαβάη (στο υπέρυθρο) τον πιο μακρινό, μέχρι στιγμής, γαλαξία, τον EGSY8p7. Ο εν λόγω γαλαξίας βρίσκεται σε απόσταση περίπου 13,2 δις. έτη φωτός μακριά και εκτιμάται ότι σχηματίστηκε όταν το σύμπαν είχε ηλικία μόλις 600 εκατ. ετών. 8) Η NASA θα διαθέσει το εκ. δολάρια για μια αποστολή στο δορυφόρο του Δία, την Ευρώπη, με σκοπό τη διερεύνηση ύπαρξης ζωής. Εκτιμάται ότι ολόκληρη η Ευρώπη καλύπτεται από πάγο που επιπλέει σε έναν υγρό υπόγειο ωκεανό. Το διαστημόπλοιο που θα σταλεί θα διαθέτει 9 επιστημονικά όργανα και θα πραγματοποιήσει χαμηλές πτήσεις πάνω από την Ευρώπη μέσα σε διάστημα 3 ετών. Αν όλα πάνε καλά θα πραγματοποιηθούν 45 υπερπτήσεις σε ύψη από 25 μέχρι km. Επιμέλεια: Θεόδωρος Ορφανίδης

42 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Το ανάλημμα από την Ανταρκτική Αδριανός Γολέμης

43 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Δορυφόρος Iridium κοντά στις Πλειάδες Άρης Μπότας

44 Τα νέα του Ομίλου Ολική έκλειψη Σελήνης 28 Σεπτεμβρίου

45 Ολική έκλειψη Σελήνης 28 Σεπτεμβρίου 2015 Κοσμάς Γαζέας Χριστίνα Ηρακλέους Κώστας Εμμανουηλίδης

46 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ο Γαλαξίας στην 9η ΠΕΕΑ Καλλίας Ιωαννίδης

47 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης 9η Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων Μάρκος Ασπρίδης

48 Τα νέα του Ομίλου Αστρονομικό Ημερολόγιο Τριμήνου Οκτώβριος 2015 Φάσεις Σελήνης: 5/10 Τελευταίο τέταρτο, 13/10 Νέα Σελήνη, 20/10 Πρώτο τέταρτο, 27/10 Πανσέληνος Αστρονομικά Φαινόμενα: 2/10 Η Σελήνη 5 νότια του Αλντεμπαράν (α Ταύρου) (ανατολή Σελήνης 20 ημερών 22:34) 4/10 Η Σελήνη σε μέγιστη βόρεια απόκλιση (18.1 ) και σε μέγιστη λίκνιση 8-9/10 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Δρακοντίδες» (ενεργές από 6 έως 10 Οκτωβρίου, μέγιστος ρυθμός μεταβλητός, περίπου 10 μετέωρα/ώρα) 9/10 Η Αφροδίτη 2,5 νότια του Βασιλίσκου (α Λέοντα) (πρωινός ουρανός) 9/10 Η Σελήνη 4 νότια της Αφροδίτης και 6 νότια του Άρη (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 26 ημερών 04:05 πμ) 10/10 Η Σελήνη 4,2 νότια του Δία (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 27 ημερών 05:01 πμ) 11/11 Η Σελήνη σε απόσταση 3 από τον Ερμή (λυκαυγές, ανατολή Σελήνης 28 ημερών 05:57 πμ, φωτισμός Σελήνης 3%, φαινόμενο μέγεθος Ερμή 0,4) 11/10 Η Σελήνη στο απόγειο της τροχιάς της 12/10 Ο Ουρανός σε αντίθεση (Ιχθύες, φαινόμενο μέγεθος 5,7, φαινόμενη διάμετρος 3,7 ) 16/10 Η Σελήνη 2,5 βόρεια του Κρόνου (χαμηλά στα νοτιοδυτικά, δύση Σελήνης 3 ημερών 21:03) 18/10 Ο Άρης σε απόσταση 0,4 από τον Δία (πρωινός ουρανός, 6 νότια της Αφροδίτης) 18/10 Η Σελήνη σε μέγιστη νότια απόκλιση (-18.2 ) 21-22/10 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Ωριωνίδες» (ενεργές από 2/10 έως 7/11, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 20 μετέωρα/ώρα, δύση Σελήνης 8 ημερών 01:33 πμ 22/10) 25/10 Λήξη θερινής ώρας (μία ώρα πίσω τα ρολόγια) 26/10 Η Αφροδίτη 1 νότια του Δία (στον πρωινό ανατολικό ουρανό, σε απόσταση 3,5 από τον Άρη) Κ. Ιωαννίδης 26/10 Η Σελήνη στο περίγειο της τροχιάς της 29/10 Η Σελήνη περνάει μπροστά από τις Υάδες και αποκρύπτει τον αστέρα θ1 του Ταύρου (φαινόμενο μέγεθος αστέρα 3,8, διπλός, φωτισμός Σελήνης 92%, απόκρυψη από το φωτεινό χείλος 20:38, επανεμφάνιση από το σκοτεινό χείλος 20:59) 29/10 Η Σελήνη αποκρύπτει τον Αλντεμπαράν (α Ταύρου) (απόκρυψη από το φωτεινό χείλος 23:51, επανεμφάνιση από το σκοτεινό χείλος 00:58 πμ 30/10) 31/10 Η Σελήνη σε μέγιστη βόρεια απόκλιση (18.2 ) Οι θέσεις των Πλανητών Ερμής: Σε μέγιστη δυτική αποχή στις 16 Οκτωβρίου, ανατέλλει 1,5 ώρα πριν από τον Ήλιο (φαινόμενο μέγεθος -0,5) Αφροδίτη: Στον πρωινό ουρανό, σε μέγιστη δυτική αποχή στις 26 Οκτωβρίου, ανατέλλει 4 ώρες πριν από τον Ήλιο (φαινόμενο μέγεθος -4,4, φαινόμενη διάμετρος 24, φωτισμός δίσκου 50%) Άρης: Στον ανατολικό πρωινό ουρανό, ανατέλλει 04:21 πμ στο μέσο του μήνα (Λέοντας, φαινόμενο μέγεθος 1,8, φαινόμενη διάμετρος 4,1 ) Δίας : Χαμηλά στον ανατολικό πρωινό ουρανό, ανατέλλει 04:28 πμ στο μέσο του μήνα (Λέοντας, φαινόμενο μέγεθος -1,7, φαινόμενη διάμετρος 32 ) Κρόνος: Πολύ χαμηλά στο νοτιοδυτικό ουρανό, δύει 2 ώρες μετά από τον Ήλιο στο μέσο του μήνα (Ζυγός, φαινόμενο μέγεθος 0,6, φαινόμενη διάμετρος 15, κλίση δακτυλίων 25 ) Νοέμβριος 2015 Φάσεις Σελήνης: 3/11 Τελευταίο τέταρτο, 11/11 Νέα Σελήνη, 19/11 Πρώτο τέταρτο, 26/11 Πανσέληνος Αστρονομικά Φαινόμενα: 3/11 Η Αφροδίτη σε απόσταση 0,7 από τον Άρη (πρωινός ουρανός, 7 νότια του Δία) 5/11 Η Σελήνη 3,5 νότια του Βασιλίσκου (α Λέοντα) (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 23 ημερών 00:58 πμ) 5-6/11 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Ταυρίδες» (ενεργές από 7/9 έως 10/12, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 10 μετέωρα/ώρα, δεύτερο μέγιστο 12-13/11) 6/11 Η Σελήνη σε απόσταση 5,5 από το Δία (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 24 ημερών 01:55 πμ) 7/11 Η Σελήνη 3 βόρεια του Άρη και 4 βόρεια της Αφροδίτης (ανατολή Σελήνης 25 ημερών 02:50 πμ) 7/11 Η Σελήνη στο απόγειο της τροχιάς της 15/11 Η Σελήνη σε μέγιστη νότια απόκλιση (-18.3 ) 16/11 Ο κομήτης 2013 US10 (Catalina) στο περιήλιο της τροχιάς του (πρωινός ουρανός, προβλεπόμενο φαινόμενο μέγεθος 6,5) 17-18/11 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Λεοντίδες» (ενεργές από Π. Βλάχος 6 έως 30 Νοεμβρίου, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 15 μετέωρα/ώρα, δύση Σελήνης 6 ημερών 22:24) 23/11 Η Σελήνη στο περίγειο της τροχιάς της 26/11 Η Σελήνη σε απόσταση 5 από τον Αλντεμπαράν (α Ταύρου) (μεσουράνηση Σελήνης 16 ημερών 01:16 πμ 27/11) 27/11 Η Σελήνη σε μέγιστη βόρεια απόκλιση (18.4 ) 30/11 Η Αφροδίτη 4,2 βόρεια του Στάχυ (α Παρθένου) (πρωινός ουρανός) 23:51 00:58 Οι θέσεις των Πλανητών Ερμής: Κρυμμένος στη λάμψη του Ήλιου, σε ανώτερη σύνοδο (πίσω από τον Ήλιο) στις 17 Νοεμβρίου Αφροδίτη: Ορατή στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 4 ώρες πριν από τον Ήλιο στο μέσο του μήνα (φαινόμενο μέγεθος -4,3, φαινόμενη διάμετρος 20, φωτισμός δίσκου 60%) Άρης: Ορατός στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 02:54 πμ στο μέσο του μήνα (Παρθένος, φαινόμενο μέγεθος 1,6, φαινόμενη διάμετρος 4,5 ) Δίας: Ορατός στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 01:52 πμ στο μέσο του μήνα (Λέοντας, φαινόμενο μέγεθος -1,9, φαινόμενη διάμετρος 34 ) Κρόνος: Κρυμμένος στο λυκόφως στα νοτιοδυτικά, σε σύνοδο με τον Ήλιο στις 30 Νοεμβρίου

49 Τα νέα του Ομίλου Δεκέμβριος 2015 Φάσεις Σελήνης: 3/12 Τελευταίο τέταρτο, 11/12 Νέα Σελήνη, 18/12 Πρώτο τέταρτο, 25/12 Πανσέληνος Αστρονομικά Φαινόμενα: 2/12 Η Σελήνη 5 νότια του Βασιλίσκου (α Λέοντα) (πρωινός ουρανός, μεσουράνηση Σελήνης 21 ημερών 05:37 πμ) 4/12 Η Σελήνη 2 νότια του Δία (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 23 ημερών 00:41 πμ) 5/12 Η Σελήνη στο απόγειο της τροχιάς της 6/12 Ο Άρης σε απόσταση 0,2 από το χείλος της Σελήνης (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 25 ημερών 02:33 πμ) 7/12 Η Σελήνη 5 βόρεια του Στάχυ (α Παρθένου) και της Αφροδίτης (πρωινός ουρανός, ανατολή Σελήνης 26 ημερών 03:29 πμ) 12/12 Η Σελήνη σε μέγιστη νότια απόκλιση (-18.4, δύση Σελήνης 18:19, ηλικία 29 ώρες μετά τη Νέα Σελήνη, φωτισμός 2%) 13-14, 14-15/12 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Διδυμίδες» (ενεργές από 7 έως 17 Δεκεμβρίου, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 120 μετέωρα/ώρα) 21/12 Η Σελήνη στο περίγειο της τροχιάς της 22/12 Χειμερινό Ηλιοστάσιο (Ο Ήλιος στον αστερισμό του Τοξότη, διάρκεια μέρας 9 ώρες και 16 λεπτά) 22-23/12 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Αρκτίδες» (ενεργές από 17 έως 25 Δεκεμβρίου, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 10 μετέωρα/ώρα 23/12 Η Σελήνη αποκρύπτει τον Αλντεμπαράν (α Ταύρου) (φωτισμός Σελήνης 96%, απόκρυψη από το σκοτεινό χείλος 20:18, επανεμφάνιση από το φωτεινό χείλος 21:16) Οι θέσεις των Πλανητών Ερμής: Αναδύεται σταδιακά από το λυκόφως, σε μέγιστη ανατολική αποχή στις 29 Δεκεμβρίου (φαινόμενο μέγεθος -0,5, δύει 90 λεπτά μετά από τον Ήλιο) Αφροδίτη: Ορατή στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 3,5 ώρες πριν από τον Ήλιο στο μέσο του μήνα (φαινόμενο μέγεθος -4,1, φαινόμενη διάμετρος 16, φωτισμός δίσκου 72%) Άρης: Ορατός στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 02:25 πμ στο μέσο του μήνα (Παρθένος, φαινόμενο μέγεθος 1,4, φαινόμενη διάμετρος 5,1 ) Δίας: Ορατός στον πρωινό ουρανό, ανατέλλει 00:11 πμ στο μέσο του μήνα (Λέοντας, φαινόμενο μέγεθος -2, φαινόμενη διάμετρος 37 ) Κρόνος: Επανέρχεται στον πρωινό ουρανό στα νοτιοανατολικά κατά το λυκαυγές προς το τέλος του μήνα (Οφιούχος, φαινόμενο μέγεθος 0,5, φαινόμενη διάμετρος 15, κλίση δακτυλίων 26 ) Eυχαριστίες Ευχαριστούμε το μέλος μας, Δέσποινα Νέστορος, ζωγράφου, για την διάθεση κορνιζαρισμένων έργων της, εμπνευσμένα από τον ουρανό, με σκοπό την προσφορά τους από τον Ο.Φ.Α. σε προσκεκλημένους ομιλητές διαλέξεων. 20:18 21:16 Διάβασα τα Νέα του Ομίλου Kάποιοι φρόντισαν και μου έστειλαν το τριμηνιαίο Ενημερωτικό. Το έγραψαν, κρατώντας αρχεία και συντάσσοντας το κείμενο σε έναν υπολογιστή που αγοράσθηκε και συντηρείται - μεταξύ των άλλων - και για το σκοπό αυτό. Πληροφορήθηκα για ένα σωρό εκδηλώσεις που έγιναν ή θα γίνουν. Ένα γραφείο, που έχει αρκετά έξοδα (ενοίκιο, ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, σύνδεση με το διαδίκτυο, λοιπά λειτουργικά έξοδα, δαπάνες για την επίτευξη των σκοπών του Ομίλου) στεγάζει την παραγωγική εργασία των - ευτυχώς ουκ ολίγων - ενεργών μελών, που η δραστηριοποίησή τους με κάνει να αισθάνομαι περήφανος/-η που είμαι μέλος του Ο.Φ.Α. Μήπως εγώ ξέχασα να πληρώσω τη συνδρομή μου; 24/12 Ο Άρης 3,5 βόρεια του Στάχυ (α Παρθένου) (πρωινός ουρανός) 25/12 Η Σελήνη σε μέγιστη βόρεια απόκλιση (18.4 ) 29/12 Η Σελήνη 3 νότια του Βασιλίσκου (α Λέοντα) (ανατολή Σελήνης 19 ημερών 21:30) 31/12 Η Σελήνη 4 νότια του Δία (ανατολή Σελήνης 21 ημερών 23:25)

50 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ghost Nebula, νεφέλωμα ανάκλασης στον αστερισμό του Κηφέα Καλλίας Ιωαννίδης

51 Αστροφωτογραφίες της Ομάδας Παρατήρησης Ο Γαλαξίας μας Νικολέττα Τσιουμπανίκα

52 Τα νέα του Ομίλου Χάρτης του ουρανού Β Μεγάλη Άρκτος Μικρή Άρκτος Δράκοντας Πολυδεύκης Κάστωρ Λυγξ Πολικός Καμηλοπάρδαλη Κηφέας Λύρα Βέγας Δίδυμοι Ηνίοχος Αίγα Κασσιόπη Ντένεμπ Κύκνος Μικρός Κύων Περσέας Σαύρα Αλώπηξ Βέλος Α Μονόκερως Μπετελγκέζ Τρίγωνο Ανδρομέδα Αλτάιρ Δελφίνι Δ Αετός Ωρίωνας Ταύρος Κριός Πήγασος Ιππάριον Ιχθείς Ρίγκελ Λαγωός Κήτος Υδροχόος Αιγόκερως Ηριδανός Νότιος Ιχθύς Κάμινος Γλύπτης Ν Ο χάρτης απεικονίζει τον ουρανό όπως θα φαίνεται στα μέσα Οκτωβρίου στις 12 το βράδυ, στα μέσα Νοεμβρίου στις 10 το βράδυ και στα μέσα Δεκεμβρίου στις 8 το βράδυ