ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το σχ.

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΤΜΗΜΑ Α Ταχ. Δ/νση: Ανδρέα Παπανδρέου 7 Τ.Κ. Πόλη: Μαρούσι Ιστοσελίδα: Πληροφορίες: Αν. Πασχαλίδου Τηλέφωνο: ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας: Αθήνα, Αρ. Πρωτ. 1476/Γ Δ/νσεις Δ/θμιας Εκπ/σης Γραφεία Σχολικών Συμβούλων Γυμνάσια (μέσω των Δ/νσεων Δ/θμιας Εκπ/σης) Περιφερειακές Δ/νσεις Εκπ/σης Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) Αν. Τσόχα Αθήνα ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το σχ. έτος Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 4/ και / Δ.Σ.) σας αποστέλλουμε τις παρακάτω οδηγίες σχετικά με τη διδασκαλία των Μαθημάτων και των τριών τάξεων Ημερησίου και Εσπερινού Γυμνασίου. Συγκεκριμένα: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση του μαθήματος είναι η διδασκαλία της ύλης χωρίς χάσματα και ασυνέχειες. Η αποσπασματικότητα δεν επιτρέπει στους μαθητές να κατανοήσουν τη σχέση που συνδέει μεταξύ τους τα ιστορικά γεγονότα ούτε το πλέγμα των συνθηκών υπό τις οποίες αυτά συντελέστηκαν. Για τον λόγο αυτό πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για ολοκλήρωση της ύλης μέσα στο διδακτικό έτος. Επειδή όμως σε πολλές περιπτώσεις η συστηματική διδασκαλία όλου του βιβλίου καθίσταται αδύνατη λόγω αντικειμενικών προβλημάτων προτείνεται ως απολύτως

2 αναγκαία η διδασκαλία των αμέσως παρακάτω ενοτήτων. Όσον αφορά τις ενότητες που δεν έχουν συμπεριληφθεί στη διδακτέα ύλη, θεωρείται αυτονόητο ότι ο/η εκπαιδευτικός θα μεριμνήσει ώστε, μέσα από μια ευσύνοπτη προσέγγιση των βασικών στοιχείων τους, να διασφαλισθεί η συνέχεια και η συνοχή της ιστορικής αφήγησης. Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για όλες τις τάξεις ότι οι ιστορικές πηγές που περιέχονται στα σχολικά βιβλία ιστορίας δεν αποτελούν προέκταση της αφήγησης του βιβλίου και επομένως δεν πρέπει να διδάσκονται ως επιπλέον γνωστικά στοιχεία, των οποίων ζητείται κατά τις εξετάσεις η εκμάθηση, αλλά αποτελούν μεθοδολογικά εργαλεία για την άσκηση της κριτικής σκέψης των μαθητών. ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Κεφάλαιο Β : Η Εποχή του Χαλκού ( π.χ.). Ο Κυκλαδικός πολιτισμός (σελ.1-). Ο Μινωικός πολιτισμός (σελ.-5) 4. Η θρησκεία και η τέχνη των Μινωιτών (σελ.6-8) 5. Ο Μυκηναϊκός κόσμος (σελ.9-) 6. Η Μυκηναϊκή θρησκεία και τέχνη (σελ.-4) ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ Κεφάλαιο Γ : Ο Ελληνικός κόσμος από το 1100 έως το 800 π.χ., (σελ.7-41) Κεφάλαιο Δ : Αρχαϊκή Εποχή ( π.χ.), (σελ.4-66) Κεφάλαιο Ε : Η Ηγεμονία της Αθήνας (479-41π.Χ.), (σελ.69-80) Κεφάλαιο ΣΤ : Ηγεμονικοί ανταγωνισμοί και κάμψη των ελληνικών πόλεων (41-6 π.χ.), (σελ.8-9) Κεφάλαιο Ζ : Η ανάπτυξη της Μακεδονίας (σελ ) Κεφάλαιο Η : Οι Τέχνες και τα Γράμματα την Κλασική Εποχή (σελ ) Κεφάλαιο Θ : Ελληνιστικοί και Ρωμαϊκοί Χρόνοι 1. Tα ελληνιστικά βασίλεια (σελ ). Η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο (σελ. 11-1). Το ρωμαϊκό κράτος αποκτά μεγάλη δύναμη (σελ. 1-14) 4. Η υποταγή του ελληνικού κόσμου (σελ ) Κεφάλαιο Ι : Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο 1. Η ρωμαϊκή ειρήνη (σελ ) 4. ος αιώνας μ.χ. Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε κρίση (σελ ) 5. Κωνσταντίνος: Η μεγάλη στροφή (σελ )

3 ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο Πρώτο: Οι πρώτοι αιώνες του Βυζαντίου (0-717), Ι. Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη (σελ. 7-9) ΙΙ. Εξωτερικά προβλήματα και αναδιοργάνωση του κράτους (σελ. 16-1) Κεφάλαιο Δεύτερο: Λαοί στον περίγυρο του βυζαντινού κράτους Ι. Ο Βαλκανικός κόσμος κατά τον Μεσαίωνα 1. Οι Σλάβοι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο (σελ.). Οι Βούλγαροι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο (σελ.4-5) ΙΙ. Ο κόσμος του Ισλάμ κατά την περίοδο του Μεσαίωνα. Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ (σελ.9-0) Κεφάλαιο Τρίτο: Περίοδος της μεγάλης ακμής του Βυζαντίου ( ) (σελ.-51) Ι. Παγίωση της Βυζαντινής κυριαρχίας στα Βαλκάνια και τη Μ. Ασία ΙΙ. Κοινωνία και Οικονομία Κεφάλαιο Τέταρτο: Περίοδος της κρίσης του Βυζαντίου ( ) (σελ.5-68) Ι. Η εξασθένηση του Βυζαντίου και το Σχίσμα με τη Δύση ΙΙ. Οι Σταυροφορίες και οι συνέπειές τους για το Βυζάντιο ΙΙΙ. Ανασύσταση του Βυζαντίου και υποταγή στους Οθωμανούς Κεφάλαιο Πέμπτο: Ο πολιτισμός του Βυζαντίου (σελ.70-7 και 80-84) 1.Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο (σελ.70-7) 4. Εικαστικές Τέχνες και Μουσική (σελ.80-84) Κεφάλαιο Έκτο: Η μεσαιωνική Ευρώπη (σελ.89-90) Ι. Η εξέλιξη της Μεσαιωνικής Ευρώπης μετά τη μετανάστευση των λαών (5ος-10ος αι.). Ο Καρλομάγνος και η εποχή του (σελ.89-90) Κεφάλαιο Έβδομο: Η Ευρώπη στους νεότερους χρόνους (15 ος -18 ος αι.) Ι. Οι ανακατατάξεις στη μεταμεσαιωνική ευρωπαϊκή κοινωνία 1. Οι ανακαλύψεις (σελ ). Αναγέννηση και Ανθρωπισμός (σελ ). Η θρησκευτική Μεταρρύθμιση (σελ. 10-1) 4. Πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις από το 15ο ως το 18ο αιώνα. (σελ )

4 ΙΙ. Ο Ελληνισμός υπό βενετική και οθωμανική κυριαρχία (σελ. 1-18). ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο πρώτο: Οι απαρχές διαμόρφωσης του Νεότερου κόσμου Η εποχή του Διαφωτισμού (σελ.10-1) Η αμερικανική επανάσταση (σελ.14-15) Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης ( ), (σελ.16-19) Κεφάλαιο δεύτερο: Η ελληνική επανάσταση του 181 στο πλαίσιο της ανάδυσης των εθνικών ιδεών και του φιλελευθερισμού στην Ευρώπη 5. Ο Ελληνισμός από τα μέσα του 18 ου αι. έως τις αρχές του 19 ου αι. (σελ.-5) 6. Τα επαναστατικά κινήματα των ετών στην Ευρώπη (σελ.6-7) 7. Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες (σελ.8-9) 8. Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης ( ), (σελ.0-) 9. Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για συγκρότηση κράτους (σελ.-4) 10. Ελληνική επανάσταση και Ευρώπη (σελ.5-7) Κεφάλαιο τρίτο: Οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και στον κόσμο τον 19 Ο αιώνα 1. Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης (σελ.41-4) 1. Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης (σελ.44-45) Κεφάλαιο τέταρτο: Το ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του έως τις αρχές του 0 ου αιώνα (σελ.55-71) Κεφάλαιο έκτο: Η Ελλάδα από το κίνημα στο Γουδί (1909) έως το τέλος των Βαλκανικών πολέμων (191) (σελ.8-88) Κεφάλαιο έβδομο: Ο Α Παγκόσμιος πόλεμος και η ρωσική επανάσταση ( ) (σελ.89-99) Κεφάλαιο όγδοο: Ο Μικρασιατικός πόλεμος ( ) (σελ ) Κεφάλαιο ένατο: Η εποχή του Μεσοπολέμου ( ) (σελ ) Κεφάλαιο δέκατο: Ο Β Παγκόσμιος πόλεμος και η Ελλάδα (σελ.1-16) 4

5 Κεφάλαιο ενδέκατο: Διεθνείς εξελίξεις από το τέλος του Β Παγκόσμιου πολέμου έως τα τέλη του 0 ου αιώνα 50. Η πολιτική διαίρεση της μεταπολεμικής Ευρώπης (σελ ) Κεφάλαιο δωδέκατο: Η Ελλάδα από το τέλος του Β Παγκόσμιου πολέμου έως τα τέλη του 0 ου αιώνα (σελ ) Κεφάλαιο δέκατο τρίτο: Οι προσπάθειες ενοποίησης της Ευρώπης και η Ελλάδα (σελ ) ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜMΑΤΕΙΑ (ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ) ΤΑΞΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Θα διδαχτούν η Ομήρου Οδύσσεια και οι Ηροδότου Ιστορίες σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Α. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Η Ομήρου Οδύσσεια θα διδαχτεί δύο () ώρες την εβδομάδα (σε συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο διδάσκων το επιθυμεί) από τον Σεπτέμβριο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή (1,,,4,6,7,8) Το περιεχόμενο των ενοτήτων 5, 9 και 10 ο διδάσκων μπορεί να το αξιοποιήσει κατά τη διδασκαλία του κειμένου όπως εκείνος κρίνει προσφορότερο. Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας α Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας α Αναλυτική επεξεργασίας ραψωδίας α //- -// -//- α //- -// -//- α //- -// -//- α Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών β, γ, δ, ε Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ε Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ε Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ε Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας ζ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ζ

6 Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών η, θ, ι, 1 Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ι Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών κ, λ, μ, ν, ξ,ο, π Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας π, Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών ρ, σ, τ, υ, φ, χ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας χ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας ψ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ψ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας ω Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας ω Γενική θεώρηση της Οδύσσειας Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 40 Τα εισαγωγικά σημειώματα των ραψωδιών αποτελούν στοιχεία αναφοράς κατά την επεξεργασία δηλαδή αξιοποιούνται, αλλά δεν απομνημονεύονται και ούτε αποτελούν εξεταστέα ύλη. Ο διδάσκων φροντίζει να εντάσσει τα επιλεγμένα προς αναλυτική επεξεργασία αποσπάσματα στο πλαίσιο της ραψωδίας στην οποία ανήκουν, αξιοποιώντας τις περιληπτικές αναδιηγήσεις του περιεχομένου των ραψωδιών και ενθαρρύνοντας, κατά την κρίση του και σύμφωνα με τον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο, την ανάγνωση ανθολογημένων αποσπασμάτων του εγχειριδίου. Β. ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΕΣ Οι Ηροδότου Ιστορίες θα διδαχτούν κανονικά δύο () ώρες την εβδομάδα (σε συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο διδάσκων το επιθυμεί) από την 1 η Μαρτίου μέχρι τον Μάιο σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή, σ

7 Βιβλίο πρώτο Ενότητα 1 η : Προοίμιο Ενότητα η : Κροίσος και Σόλων Η νουβέλα του Άδραστου (ανάγνωση) Ενότητα η : Κροίσος και Κύρος Βιβλίο δεύτερο Ενότητα 5 η : «Θωμάσια» και «νόμοι» των Αιγυπτίων (ανάγνωση) Ενότητα 6 η :Μνημεία της Αιγύπτου 5 Βιβλίο τρίτο Ενότητα 7 η : Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη (ανάγνωση) Ενότητα 8 η : Τα πολιτεύματα Βιβλίο έκτο Ενότητα 11: Η μάχη του Μαραθώνα Βιβλίο έβδομο Ενότητα 1: Διάλογος Ξέρξη-Δημάρατου Ενότητα 1: Η μάχη των Θερμοπυλών Βιβλίο όγδοο Ενότητα 15: Η ναυμαχία της Σαλαμίνας 1 Συνολική θεώρηση 1 Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 18 ώρες ΤΑΞΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Θα διδαχτούν κανονικά τα Ομηρικά Έπη: Ιλιάδα και το Ανθολόγιο Αρχαία Ελλάδα. Ο τόπος και οι άνθρωποι σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ: ΙΛΙΑΔΑ Το βιβλίο Ομηρικά Έπη: Ιλιάδα θα διδαχτεί δύο () ώρες την εβδομάδα (σε συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο διδάσκων το επιθυμεί) από τον Σεπτέμβριο έως το τέλος Φεβρουαρίου. 7

8 Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή 1 Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας Α Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Α 1-5 Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Α Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Α 50-41α Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Α Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Β, Γ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Γ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Δ, Ε, Ζ 4 Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Ζ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Η, Θ, Ι 4 Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας 5-41 Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Κ, Λ, Μ, Ν, Ξ, Ο Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδίας Π Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Π Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Ρ, Σ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Σ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Τ, Υ,Φ, Χ Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Χ Περιληπτική αναδιήγηση ραψωδιών Ψ, Ω 4 Αναλυτική επεξεργασία ραψωδίας Ω Συνολική θεώρηση Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 40 Ο διδάσκων φροντίζει να εντάσσει τα επιλεγμένα προς αναλυτική επεξεργασία αποσπάσματα στο πλαίσιο της ραψωδίας στην οποία ανήκουν, αξιοποιώντας τις περιληπτικές αναδιηγήσεις του περιεχομένου των ραψωδιών και ενθαρρύνοντας, κατά την κρίση του και σύμφωνα με τον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο, την ανάγνωση ανθολογημένων αποσπασμάτων του εγχειριδίου. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ (ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ) Το βιβλίο Αρχαία Ελλάδα. ο Τόπος και οι Άνθρωποι θα διδαχτεί δύο () ώρες την εβδομάδα (σε συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο διδάσκων το επιθυμεί) από τον Μάρτιο έως τον Μάιο. 8

9 Ενότητες Διδακτικές ώρες Η Αθήνα (επιλογή τουλάχιστον κειμένων κατά την κρίση του καθηγητή) 4 Η Σπάρτη Η Μακεδονία Η Θήβα Η Κόρινθος μετά την καταστροφή Η Αλεξάνδρεια Αθλητισμός και αθλήματα 4 Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 18 ώρες ΤΑΞΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Θα διδαχθούν κανονικά τα αντικείμενα 1) Δραματική Ποίηση, στο οποίο ο διδάσκων επιλέγει ανάμεσα στα βιβλία Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη και Δραματική Ποίηση Αριστοφάνη Όρνιθες, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) και ) το Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων σύμφωνα με το (ΑΠΣ). 1) ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Το αντικείμενο θα διδαχτεί δύο () ώρες την εβδομάδα (σε συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο διδάσκων επιθυμεί) από τον Σεπτέμβριο έως το τέλος Φεβρουαρίου. Ο διδάσκων επιλέγει ανάμεσα στα βιβλία Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη και Δραματική Ποίηση. Αριστοφάνη Όρνιθες, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Α. Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη Ως εισαγωγή, από το εγχειρίδιο Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας θα διδαχθούν οι σ και Από τις σ θα δοθεί έμφαση στα χαρακτηριστικά του έργου του Ευριπίδη και οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν ονομαστικά τα έργα του. Στο περιεχόμενο των σ (Οι μεγάλοι Τραγικοί: Πρόδρομοι, Αισχύλος, Σοφοκλής) να γίνει απλή αναφορά. Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή Αναλυτική επεξεργασία Προλόγου (1-191) 4 Αναλυτική επεξεργασία Παρόδου (19-88) Συνοπτική θεώρηση Παρόδου (89-46) 1 Αναλυτική επεξεργασία Α Επεισοδίου (47-575) 9

10 Αναλυτική επεξεργασία Επιπαρόδου Β Επεισοδίου ( ) Αναλυτική επεξεργασία Β Επεισοδίου ( ) Αναλυτική επεξεργασία Β Επεισοδίου ( ) Αναλυτική επεξεργασία Β Επεισοδίου (94-119) Αναλυτική επεξεργασία Β Επεισοδίου ( ) Αναλυτική επεξεργασία Α Στασίμου (10-185) 1 Αναλυτική επεξεργασία Γ Επεισοδίου ( ) 4 Αναλυτική επεξεργασία Β Στασίμου ( ) 1 Αναλυτική επεξεργασία Δ Επεισοδίου ( ) Συνοπτική θεώρηση Γ Στασίμου ( ) 1 Συνοπτική θεώρηση εξόδου ( ) Αναλυτική επεξεργασία Εξόδου ( ) 4 Γενική θεώρηση Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 40 Β. Δραματική Ποίηση, Αριστοφάνη Όρνιθες Από το εγχειρίδιο Δραματική Ποίηση. Αριστοφάνη Όρνιθες ως Εισαγωγή θα διδαχθούν οι σελίδες Υποστηρικτικά ο διδάσκων μπορεί να αναφερθεί στα αντίστοιχα κεφάλαια από το εγχειρίδιο Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή Αναλυτική επεξεργασία Προλόγου (1-1) 5 Αναλυτική επεξεργασία Παρόδου (-487) 5 Αναλυτική επεξεργασία Επιρρηματικού Αγώνα ( ) Συνοπτική θεώρηση Επιρρηματικού Αγώνα ( ) 1 Συνοπτική θεώρηση Μεταβατικής σκηνής ( ) 1 Αναλυτική επεξεργασία Παράβασης ( ) Συνοπτική θεώρηση Παράβασης (795-84) 1 Αναλυτική επεξεργασία Ιαμβικών σκηνών Ι ( ) 4 Συνοπτική θεώρηση Δεύτερης Παράβασης ( ) 1 Συνοπτική θεώρηση Ιαμβικών σκηνών ΙΙ ( ) 1 10

11 Αναλυτική επεξεργασία Ιαμβικών σκηνών ΙΙ ( ) 4 Συνοπτική θεώρηση Ιαμβικών σκηνών ΙΙ ( ) 1 Αναλυτική επεξεργασία Ιαμβικών σκηνών ΙΙ ( ) 4 Συνοπτική θεώρηση Ιαμβικών σκηνών ΙΙ ( ) 1 Αναλυτική επεξεργασία Εξόδου ( ) Γενική θεώρηση Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 40 ) ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Το αντικείμενο θα διδαχτεί δύο () ώρες την εβδομάδα (εφόσον ο διδάσκων επιθυμεί, σε συνεχόμενο δίωρο) από τον Μάρτιο και μετά (σύνολο 1 ώρες). Ενότητες Διδακτικές ώρες Εισαγωγή (1,,,4,5,6,8,9) Η εισαγωγή να διδαχτεί στο πλαίσιο της παρουσίασης του αντικειμένου και του βιβλίου Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή (1-), Ενότητα Κεφάλαιο : Εισαγωγή (1-), Ενότητα, 4 Κεφάλαιο : Εισαγωγή (1-6) 1 Κεφάλαιο : Ενότητες 4, 5 Κεφάλαιο 4: Εισαγωγή (-) 1 Κεφάλαιο 4: Ενότητες,,5 Κεφάλαιο 5: Εισαγωγή (1-6) 1 Κεφάλαιο 5: Ενότητα 1 Κεφάλαιο 5: Ενότητα 4 1 Συνολική θεώρηση 1 Σύνολο προβλεπόμενων ωρών 18 Επισημαίνεται ότι οι εισαγωγές στα κεφάλαια θα διδαχθούν ως εισαγωγές στη θεματική των κειμένων και στο μέτρο που είναι χρήσιμες για την ερμηνεία τους. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να διδαχθούν ανεξάρτητα από τα κείμενα ως ιστορία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας. Προκειμένου να διευκρινιστούν συγκεκριμένα σημεία των εισαγωγών, ο διδάσκων, εφόσον το θεωρεί απαραίτητο, μπορεί να διαβάσει κείμενα από το εγχειρίδιο τα οποία δεν προβλέπονται στη διδακτέα ύλη. 11

12 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ (ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ) Τάξη Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Από τις Ενότητες 1-18 του διδακτικού βιβλίου «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου» των Ν. Μπεζαντάκου, Α. Παπαθωμά κ.ά., δεν θα διδαχθεί το Α Μέρος (Κείμενο) των Ενοτήτων 5, 8, 9, 16, 17, 18, καθώς και τα αντίστοιχα παράλληλα Κείμενα του Επιμέτρου. Το Β και Γ Μέρος όλων των Ενοτήτων (1-18) θα διδαχθεί κανονικά. Τάξη Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Από τις Ενότητες 1-18 του διδακτικού βιβλίου «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου» των Α. Παπαθωμά, Μ. Γαλάνη κ.ά., δεν θα διδαχθούν τα εξής: α) Ενότητα 4 η, 6 η, 8 η, 10 η, 18 η : Α Μέρος (Κείμενο και παράλληλα Κείμενα του Επιμέτρου). β) Ενότητα 14 η : Β Μέρος (Ετυμολογικά). γ) Ενότητα 16 η : Α Μέρος (Κείμενο και παράλληλο Κείμενο του Επιμέτρου) και Β 1, Μέρος (Λεξιλογικά και Ετυμολογικά). δ) Ενότητα 17 η : Β 1, Μέρος (Λεξιλογικά και Ετυμολογικά). Η υπόλοιπη ύλη του βιβλίου θα διδαχθεί κανονικά. Τάξη Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Από τις Ενότητες 1-1 του διδακτικού βιβλίου «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ Γυμνασίου» των Ν. Μπεζαντάκου, Β. Χαραλαμπάκου κ.ά., δεν θα διδαχθεί το Α Μέρος (Κείμενο και παράλληλα Κείμενα του Επιμέτρου) των Ενοτήτων 5, 7, 10, 1. Το Β και Γ Μέρος όλων των Ενοτήτων (1-1) θα διδαχθεί κανονικά. Η διδακτέα ύλη από το βιβλίο «Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβαση» Γ Γυμνασίου των Ν. Μπούρα, Κ. Ναστούλη, Α. Σακελλαρίου, (κατά το ο τρίμηνο: Μάρτιος-Μάιος) ορίζεται ως ακολούθως: i. Εισαγωγή: Τα κεφάλαια Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, V, VΙΙΙ θα διδαχθούν κανονικά. Τα κεφάλαια IV, VI, VII δεν θα διδαχθούν. ii. Κείμενο: Από το Α Βιβλίο θα διδαχθούν τα κεφάλαια: 1,-7, 15, - 8, 16, 4-7. Από το Β Βιβλίο θα διδαχθεί το κεφάλαιο 4, Από το Ε Βιβλίο θα διδαχθεί το κεφάλαιο 19, 1-. Από το Ζ Βιβλίο τα κεφάλαια: 8-0. Τα υπόλοιπα κεφάλαια δεν θα διδαχθούν. ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΤΑΞΕΙΣ Α, Β, Γ Γυμνασίου 1

13 Τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο διδάσκονται δύο () ώρες την εβδομάδα με ελεύθερη επιλογή από το διδάσκοντα. Το δίωρο αυτό, εφόσον το επιθυμεί ο διδάσκων, είναι συνεχόμενο. Στην Α και Β τάξη μπορούν να διδαχτούν 0 περίπου λογοτεχνικά κείμενα (15 για τα εσπερινά) εκ των οποίων δύο ή τρία κείμενα από την ξένη λογοτεχνία. Στην Γ τάξη πρέπει να διδαχτούν κείμενα από όλες τις ιστορικές περιόδους. Όπου υπάρχουν κείμενα της ξένης λογοτεχνίας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συγκριτική ανάγνωση. Στην Γ τάξη καλό είναι να γίνει διδακτική αξιοποίηση των εισαγωγικών σημειωμάτων που αφορούν στην ιστορική εξέλιξη της λογοτεχνίας μας. Τα στοιχεία αυτά δεν διδάσκονται ούτε αξιολογούνται αυτόνομα, αλλά πάντοτε σε αναφορά με το διδασκόμενο κείμενο. Σε όλες τις τάξεις οι μαθητές θα πρέπει να ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τα βιβλία Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων. Διευκρινίζεται ότι τα βιβλία αυτά δεν προορίζονται για αυτόνομη διδασκαλία, αλλά έχουν στόχο να λειτουργήσουν συμβουλευτικά και συμπληρωματικά για το μάθημα της λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο. Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, εφόσον είναι εφικτό, οι μαθητές θα μπορούσαν να μελετήσουν () το πολύ λογοτεχνικά βιβλία, στο πλαίσιο καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας. Επισημαίνεται ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποτελεί μεν κριτήριο αξιολόγησης των μαθητών, ωστόσο τα λογοτεχνικά βιβλία δεν συμπεριλαμβάνονται στην ύλη των εξετάσεων της περιόδου Μαΐου-Ιουνίου. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΕΙΣ Α Β Γ Γυμνασίου Στη διδακτέα ύλη του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας περιλαμβάνονται τα εγχειρίδια Νεοελληνική Γλώσσα, Βιβλίο Μαθητή και Τετράδιο Εργασιών Α, Β & Γ τάξεων Γυμνασίου. Για κάθε ενότητα των εγχειριδίων της Νεοελληνικής Γλώσσας, συμπληρωματικά προς το ΔΕΠΠΣ, το ΑΠΣ Νεοελληνικής Γλώσσας (ΦΕΚ/0, τ. β /1-0-00, σελ ) και προς τις διδακτικές προτάσεις που περιλαμβάνονται στα Βιβλία Εκπαιδευτικού Α, Β & Γ τάξεων Γυμνασίου, προτείνονται τα εξής: 1

14 Ο ενδεικτικός χρόνος για τη χρονική κάλυψη της γλωσσικής διδασκαλίας, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα και το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Γυμνασίου. Η συνοπτική διδασκαλία ορισμένων τμημάτων των εγχειριδίων, εφόσον υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί, ή η παράλειψή τους, εφόσον ο διδακτικός χρόνος δεν επαρκεί. Η διδασκαλία ορισμένων γραμματικών φαινομένων και των συναφών με αυτά δραστηριοτήτων, σύμφωνα με τη ισχύουσα Γραμματική. (Χατζησαββίδης Σ., Χατζησαββίδου Α.). Σημεία που αφορούν την εξοικείωση των μαθητών με τα κειμενικά είδη και την ανάπτυξη δεξιοτήτων στο γραπτό και προφορικό λόγο. Σημειώνεται ότι οι διδάσκοντες/διδάσκουσες, στο πλαίσιο της υλοποίησης των εκάστοτε διδακτικών στόχων και του διαθέσιμου διδακτικού χρόνου, μπορούν να χρησιμοποιούν κατά περίπτωση κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό (κείμενα, δραστηριότητες κ.ά.) και από άλλες πηγές, με σκοπό την εμπέδωση των γραμματικών φαινομένων, την περαιτέρω εξοικείωση των μαθητών/μαθητριών με ποικίλα κειμενικά είδη και την καλλιέργεια της ικανότητάς τους να κατανοούν και να παράγουν επιτυχώς προφορικό και γραπτό λόγο. 14