Ολοκληρωμένη διαχείριση των βιοαποβλήτων - Η περίπτωση των Δήμων Αθηναίων & Κηφισιάς Έργο «ATHENS-BIOWASTE» LIFE10 ENV/GR/605 Ημερίδα: ΠΡΟΛΗΨΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ: Δυνατότητες και περιορισμοί στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης μαθήματα από το έργο LIFE+ WASP-Tool ~ Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο 23/09/2014 ~
Εισαγωγή Κύριος Στόχος: Το έργο αποσκοπεί στην πρώτη πιλοτική διαλογή στην πηγή των βιοαποβλήτων σε επιλεγμένες περιοχές των Δήμων Αθηναίων και Κηφισιάς και την επεξεργασία αυτών στη Μονάδα Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας (ΕΜΑΚ) του ΕΔΣΝΑ για την παραγωγή κόμποστ υψηλής ποιότητας. Ανάπτυξη κατάλληλων λογισμικών εργαλείων και οδηγών για τη βελτίωση της διαχείρισης των βιοαποβλήτων με συστήματα ΔσΠ. Τοποθεσία Έργου: Αθήνα, Ελλάδα Προϋπολογισμός έργου: 1.339.930 Επιλέξιμος προϋπολογισμός έργου: 1.277.430,00 Συγχρηματοδότηση ΕΕ: 638.715,00 (50% του επιλέξιμου προϋπολογισμού) Διάρκεια: Έναρξη: 01/09/2011 - Λήξη: 31/08/2014, 36 μήνες
Εταίροι έργου «ATHENS-BIOWASTE» (1) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (NTUA) (2) Σύμβουλοι Μελετητές Περιβαλλοντικών Έργων (EPTA) (3) Δήμος Αθηναίων (MoA) (4) Δήμος Κηφισιάς (MoΚ) (5) Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (EΔΣΝΑ)
Δήμος Κηφισιάς Πιλοτικές Περιοχές ΝΕΑ ΚΗΦΙΣΙΑ Πληθυσμός: 1189 κάτ. Πυκνότητα: 38 κατ./ha ΚΑΤΩ ΚΗΦΙΣΙΑ Πληθυσμός: 815 κατ. Πυκνότητα: 48 κατ./ha ΕΚΑΛΗ Πληθυσμός: 1108 κατ. Πυκνότητα: 20 κατ./ha ΚΑΣΤΡΙ Πληθυσμός: 409 κατ. Πυκνότητα: 69 κατ./ha ΣΤΡΟΦΥΛΙ (2 η επέκταση) Πληθυσμός: 1500 κατ. Πυκνότητα: 30 κατ./ha ΚΕΦΑΛΑΡΙ (1 η επέκταση) Πληθυσμός: 705 κατ. Πυκνότητα: 41 κατ./ha
Σύστημα ΔσΠ βιοαποβλήτων (Πόρτα Πόρτα) 120-360L ΔΗΜΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 10L 35-50L
Δήμος Αθηναίων Πιλοτικές Περιοχές ΚΥΠΡΙΑΔΟΥ (2 επεκτάσεις) Πληθυσμός: 2707 Πυκνότητα: 208 κατ./ha 2 η περιοχή ΓΚΑΖΙ Πληθυσμός: 1447 Πυκνότητα: 54 κατ./ha 80 εστιατόρια καφέ - μπαρ
Σύστημα ΔσΠ βιοαποβλήτων (Κεντρικών κάδων) ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ 10L 660-1100L 30-50L
Σημεία στο Δήμο Αθηναίων Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αγροτικός Ανθοπαραγωγικός Συνεταιρισμός Αττικής ΣΠΕ «Η Συνιδιοκτησία» (Ανθοκομικά απόβλητα)
Συλλογή & μεταφορά προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων Κάδοι έξω από τις κατοικίες Αποκομιδή από αποκλειστικά οχήματα και εκπαιδευμένο προσωπικό
Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης & Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) - Άνω Λιόσια
Παραλαβή υλικού στο ΕΜΑΚ Χώρος Παραλαβής Βιοαποβλήτων Εγκατάσταση Τροφοδοσίας Βιοαποβλήτων
Κομποστοποίηση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων Ταινιόδρομος εισόδου Κανάλι κομποστοποίησης Τελικό κόμποστ Ραφηνάρισμα
Ποσότητες προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων Περίοδος: Νοέμβριος 2012 έως Μάιος 2014 Απόβλητα τροφών: 305.0tn Δ. Αθηναίων - 130.1tn Δ. Κηφισιάς - 175.0tn Απόβλητα εστίασης Αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος: 52.5tn Πράσινα απόβλητα: 42.9tn Σύνολο 400 τόνοι βιοαποβλήτων
Σύσταση αποβλήτων τροφών ανά Δήμο Η ανάλυση σύνθεσης των αποβλήτων παρέχει πληροφόρηση ως προς τη σύστασή τους σε διαφορετικές κατηγορίες (Φρούτα λαχανικά κ.λ.π.) Η επιλογή των κατηγοριών βασίζεται στη διαχρονικότητά της αξιοποίησης των πληροφοριών και στη δυνατότητα σύγκρισης με άλλες περιοχές και χώρες.
Σύσταση βιοαποβλήτων ανά Δήμο
Σύσταση βιοαποβλήτων ανά Δήμο
Φυσικοχημικά χαρακτηριστικά βιοαποβλήτων Παράμετρος Μονάδες Δ. Κηφισιάς Δ. Αθηναίων ph (1/5) - 5.09±0.40 5.31±0.41 Αγωγιμότητα ms/cm 4.44±1.42 2.24±0.76 Περιεχόμενη υγρασία % w.w. 76.13±4.10 80.97±4.90 Ολικά Στερεά (TS) % w.w. 23.87±4.10 21.17±4.57 Πυκνότητα g/cm 3 f.m. 0.53±0.06 0.54±0.02 Ολικό Οργανικός Άνθρακας (TOC) % TS 53.33±5.89 53.36±2.72 Πτητικά Στερεά (VS) % w.w. 20.61±0.31 18.83±0.07 % TS 86.32±7.47 88.98±1.42 Ολικό Άζωτο (TN) % TS 1.88±0.21 2.11±0.17 Λόγος TOC/TN - 28.77±5.44 25.39±1.08 Χρώμιο (Cr) mg kg -1 TS 1.06±0.38 1.51±0.63 Χαλκός (Cu) mg kg -1 TS 12.85±2.26 12.99±3.97 Νικέλιο (Ni) mg kg -1 TS 1.44±0.59 1.14±0.36 Κάδμιο (Cd) mg kg -1 TS 0.25±0.08 0.23±0.14 Μόλυβδος (Pb) mg kg -1 TS 5.73±0.95 15.67±1.41 Ψευδάργυρος (Zn) mg kg -1 TS 35.47±0.39 56.97±6.06
Διεργασία της κομποστοποίησης 80 70 Θερμοκρασία ( o C) Υγρασία (% w.w.) 60 50 40 30 60 40 20 Start Mid End Οξυγόνο (%v.v.) 0 15 10 5 Start Mid End 0 Start Mid End Μήκος καναλιού κομποστοποίησης
Εξέταση της ποιότητας του τελικού προϊόντος Παράμετροι που τίθενται από τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού για κόμποστ Κριτήρια Ποιότητας για Κόμποστ Εδαφοβελτιωτικό Ανόργανοι Ρυπαντές (Βαρέα Μέταλλα) Υγειονοποίηση (Παθογόνοι) Ανεπιθύμητα συστατικά & ιδιότητες Βιολογικές Παράμετροι (Σταθεροποίηση) Παράμετρος Οργανική Ουσία Χρώμιο (Cr) Χαλκός (Cu) Νικέλιο (Ni) Κάδμιο (Cd) Μόλυβδος (Pb) Ψευδάργυρος (Zn) Υδράργυρος (Hg) Salmonella sp. E.Coli Προσμίξεις (πλαστικό, γυαλί, μέταλλα) Ανάπτυξη παρασιτικών οργανισμών Respirometric index or Minimum Rottegrad III, IV or V
Συγκέντρωση βαρέων μετάλλων (mg/kg d.m.) Κόμποστ Cd Cr tot Cu Hg Ni Pb Zn Προδιαλεγμένο κόμποστ ATHENS BIOWASTE (n=17) 0.23 ±0.19 17.07 ±11.90 126.15 ±42.40 0.07 ±0.05 20.05 ±9.51 103.99 ±36.20 290.97 ±83.51 EMAK σύμμεικτo κόμποστ 0.94 33.02 214.36 1.08 47.63 182.90 433.81 Ευρωπαϊκά κριτήρια αποχαρακτηρισμού End of Waste Criteria (EoWC) 1.5 100 200 1 50 120 600 Επιτυγχάνει τις επιθυμητές συγκεντρώσεις σύμφωνα με τα κριτήρια EoWC Η ΔσΠ βιοαποβλήτων θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της αγοράς κόμποστ
Ανεπιθύμητα συστατικά & ιδιότητες Προσμίξεις (μέταλλα πλαστικά γυαλί )
Εδαφοβελτιωτικό & Υγειονοποίηση (Παθογόνοι) Λοιποί παράμετροι ελέγχου κόμποστ σύμφωνα με τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού Κριτήρια Ποιότητας Κόμποστ Παράμετρος Κριτήρια Αποχαρακτηρισμού (EoWC) Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κομποστοποίησης (ECN) ATHENS BIOWASTE Εδαφοβελτιωτικό Οργανική Ουσία Min 15% d.m. 67.27±8.77 % d.m. Υγειονοποίηση (Παθογόνοι) Salmonella sp. Απουσία σε 25 g δείγματος Απουσία E.Coli Max 1000 CFU per gr fresh mass Δεν υπάρχει περιορισμός <50 CFU per gr fresh mass
Λογισμικό για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων στους ΟΤΑ Σκοπός να βοηθήσει τους φορείς στην: Προσαρμογή προγράμματος ΔσΠ με βάση τα χαρακτηριστικά της εκάστοτε περιοχής μελέτης Αξιολόγηση του κόστους και των εκπομπών CO 2 του προγράμματος ΔσΠ που προκύπτει για την εξεταζόμενη περιοχή Λήψη αποφάσεων για την επιλογή προγράμματος ΔσΠ & την επεξεργασία βιοαποβλητων
Οδηγός διαχείρισης βιοαποβλήτων για τους ΟΤΑ Στόχος οδηγού διαχείρισης βιοαποβλήτων για τους ΟΤΑ Να συμπληρώσει τους υφιστάμενους οδηγούς του ΕΠΠΕΡΑΑ με την πρακτική εμπειρία του έργου Athens Biowaste Να δώσει στους φορείς της Ελλάδας δεδομένα και στοιχεία βάσει της ελληνικής πραγματικότητας Οργάνωση συστήματος ΔσΠ Έναρξη συστήματος ΔσΠ Λειτουργία, Παρακολούθηση & Αξιολόγηση συστήματος ΔσΠ Λίστα ελέγχου εφαρμογής ελάχιστων απαιτήσεων για εγκατάσταση, εφαρμογή και παρακολούθηση ΔσΠ
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α Φάση Αφύπνιση Ενημέρωση ΠΡΙΝ την έναρξη της ΔσΠ Β Φάση Ενεργοποίηση Καθοδήγηση ΚΑΤΑ την έναρξη της ΔσΠ Γ Φάση Υπενθύμιση Ευαισθητοποίηση ΜΕΤΑ την έναρξη της ΔσΠ
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Οριζόντιες Δράσεις Κεντρικό Μήνυμα Εκστρατείας σχεδιασμός λογοτύπου δημιουργία slogan σχεδιασμός banner Γραφείο & Γραμμή Επικοινωνίας Ιστοσελίδα Έργου (www.biowaste.gr) Ιστοσελίδες Δήμων & ΕΔΣΝΑ
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α Φάση Έντυπο Ενημερωτικό Φυλλάδιο (τι, γιατί, πού και πώς)
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α Φάση Ενημερωτική Αφίσα
Επιστολή σε Δημότες Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α Φάση Άμεση και προσωπική προσέγγιση των πολιτών από εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης Πληροφόρηση για πολύ συγκεκριμένες δράσεις του Δήμου: Η ακριβής ημερομηνία διανομής των κάδων και έναρξη της αποκομιδής Ο τρόπος διανομής των κάδων (πόρτα-πόρτα, ώρες διανομής, κλπ.) Το πρόγραμμα αποκομιδής για κάθε περιοχή Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις ενημέρωσης των κατοίκων. Ενημέρωση Δημοτικού Συμβουλίου & στελεχών του Δήμου Δελτίο Τύπου για έναρξη πιλοτικού - Συνέντευξη Τύπου
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β Φάση Ενημέρωση & διανομή κάδων Πόρτα-Πόρτα Έντυπο Οδηγιών Χρήσης Κάδων
Αυτοκόλλητα Κάδων Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β Φάση
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β Φάση Ενημερωτικές Εκδηλώσεις για τους κατοίκους Για την περιοχή Κυπριάδου, η Ιταλική Σχολή Για την περιοχή στο Γκάζι το Αμφιθέατρο 9.84 στην Τεχνόπολη
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β Φάση Ενημερωτικές Εκδηλώσεις για τους κατοίκους Για την περιοχή της Εκάλης το Εντευκτήριο Εκάλης, Πλατεία Κένεντυ Για την περιοχή του Καστριού, το Πνευματικό κέντρο Νέας Ερυθραίας, Λουκή Ακρίτα 4, Καστρί. Για την περιοχή της Κηφισιάς (Νέας και Κάτω) το Πολιτιστικό Κέντρο Κηφισιάς, Διονύσου και Μυρσίνης 2, Κηφισιά.
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β & Γ Φάση Μακέτα Απορριμματοφόρου
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Β & Γ Φάση Ενημερωτικό περίπτερο κινητό
Επιστολές στους κατοίκους (ανά τρίμηνο) Κόμποστ σε μικρές σακούλες Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Γ Φάση Βίντεο με την Παραγωγική Διαδικασία του Κομπόστ Αυτοκόλλητα (για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος & σχολεία) Ημερολόγια και Δώρα (τσάντες συνεδρίου, ξυλομπογιές, μπαλόνια)
Σχολικές Δραστηριότητες Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Γ Φάση Συμμετοχή μαθητών στη διαλογή στην πηγή Διαγωνισμός Ζωγραφικής σε Δημοτικά Προτυποποιημένες ασκήσεις σε Νηπιαγωγεία και παιδικούς σταθμούς Παρουσίαση & Εργαστήριο animation Δελτία Τύπου (http://www.biowaste.gr/site/ref-laed-ath-agri, http://www.biowaste.gr/site/sxetikes-diadiktuakes-anafores, http://www.athina984.gr/node/266646, http://www.biowaste.gr/site/pressgkazi-enarxi) Ενημερωτικές Επιστολές σε τοπικούς φορείς Τοπικές Εκδηλώσεις (πχ. 58 η & 59 η Ανθοκομική Έκθεση Κηφισιάς, Ημι- Μαραθώνιος Δήμου Αθηναίων, Φεστιβάλ Ανακύκλωσης Δήμου Αθηναίων, Μουσικό Φεστιβάλ στο Δήμο Ταύρου)
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α, Β & Γ Φάση
Εκστρατεία Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης Α, Β & Γ Φάση
Δημοσιεύσεις στον ηλεκτρονικό τύπο
http://blog.xe.gr/?p=5341 http://www.biowaste.gr/site/wpcontent/uploads/ecotec_may_2013_issue.pdf
ATHENS 2014 International Conference on Sustainable Solid Waste Management http://www.athens2014.biowaste.gr/ 12-14 June 2014, Royal Olympic Athens Hotel Συνδιοργάνωση με European Compost Network Συνεργασία με δυο Επιστημονικά Περιοδικά: WASTE MANAGEMENT & RESEARCH (http://wmr.sagepub.com) & a Special Issue of WASTE AND BIOMASS VALORIZATION (http://www.springer.com/engineering/journal/12649) Επιστημονική Επιτροπή Οργανωτική Επιτροπή Προσκεκλημένοι Ομιλητές Επίσκεψη στο ΕΜΑΚ στα Άνω Λιόσια στις 14 Ιουνίου Ειδική Συνεδρία για εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (στα ελληνικά) για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων Gala Dinner: 12 Ιουνίου 2014
Ολοκληρωμένη διαχείριση των βιοαποβλήτων - Η περίπτωση των Δήμων Αθηναίων & Κηφισιάς Έργο «ATHENS-BIOWASTE» Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Δρ. Δημήτρης Μαλαμής Μηχανικός Περιβάλλοντος BSc, MSc, DIC, PhD Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης & Τεχνολογίας T +30 210 772 3108/2334, F +30 210 772 3285, M +30 6973335586, S malamis_dimitris, E dmalamis@chemeng.ntua.gr, W www.uest.gr