EΡΓΟ: EL0031 «ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗ ΑΝΆΚΤΗΣΗΣ & ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΟΎ ΚΛΆΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΓΡΟΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΈΣ ΕΦΑΡΜΟΓΈΣ»

Transcript

1 Υπουργείο Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος ΙΙΙ EΡΓΟ: EL0031 «ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗ ΑΝΆΚΤΗΣΗΣ & ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΟΎ ΚΛΆΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΏΝ ΑΣΤΙΚΏΝ ΑΠΟΒΛΉΤΩΝ & ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΉ ΑΞΙΟΠΟΊΗΣΗ ΤΟΥ ΚΌΜΠΟΣΤ ΣΕ ΑΓΡΟΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΈΣ ΕΦΑΡΜΟΓΈΣ» Ακάλη, 07/06/2010 Κυρίες και κύριοι, Καλησπέρα σας και καλώς ήλθατε στην εκδήλωση ενημέρωσης για την πορεία του προγράμματος που υλοποιεί η Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α. σχετικά με τη Βελτιστοποίηση Ανάκτησης & Κομποστοποίησης του Οργανικού Κλάσματος των Στερεών Αστικών Αποβλήτων & Όλοι γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα της διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) οξύνεται συνεχώς σε παγκόσμιο επίπεδο και οι έως τώρα πρακτικές διαχείρισης, που εφαρμόζονται, ποικίλουν από την ανεξέλεγκτη απόρριψη, μέχρι το συνδυασμό διαφόρων μεθόδων και τεχνολογιών όπως η υγειονομική ταφή, η καύση, η ανακύκλωση, η πυρόλυση κ.α. Η σχετική νομοθεσία, όσον αφορά τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνεται όλο και πιο αυστηρή, θέτοντας ως προτεραιότητα την Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων, η οποία αφορά στο σχεδιασμό και υλοποίηση ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων, στοχεύοντας στην αειφορία και στην αποτελεσματική διαχείριση και εξοικονόμηση φυσικών πόρων και ενέργειας. Βασικές συνιστώσες του πλαισίου αυτού, είναι η μείωση της ποσότητας των παραγόμενων στερεών απορριμμάτων και η ανακύκλωση/ επαναχρησιμοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ποσότητας υλικών. Κι αυτό γιατί υπάρχει ανάγκη αφ ενός μεν εξοικονόμησης χώρου για την ταφή των στερεών απορριμμάτων και αφ ετέρου δε εξοικονόμησης χρήσιμων υλικών (αλουμίνιο κ.ά. μέταλλα, πλαστικά, οργανική ύλη, κ.λπ.) και ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, η ανάκτηση του οργανικού κλάσματος (ζυμώσιμα) των ΑΣΑ προβάλλει ως αναγκαιότητα, δεδομένου ότι αποτελεί ένα σημαντικό ποσοστό, συχνά 40% ή και παραπάνω του συνολικού όγκου των απορριμμάτων. Ένας από τους τρόπους

2 ανάκτησης είναι η κομποστοποίηση (αερόβια, βιολογική, ελεγχόμενη διεργασία μερικής αποδόμησης των οργανικών υλικών από μικροοργανισμούς). Όπως όλοι γνωρίζετε, στα Χανιά μιλάμε πλέον για ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, όπου δεν γίνεται μόνο ανακύκλωση συσκευασιών και χαρτιού, για τα ποσοστά της οποίας θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι. Στο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Χανίων πραγματοποιείται ένα τεράστιο έργο, που έχει να κάνει και με τη διαχείριση των επονομαζόμενων βιοαποβλήτων, δηλ. τα υπολείμματα των τροφών μας κ.ά. και τα «πράσινα απορρίμματα» (κλαδέματα) από τους κήπους, που τοποθετούμε, όχι στους μπλε κάδους της ανακύκλωσης, αλλά στους πράσινους των σύμμεικτων απορριμμάτων. Η όλη διαδικασία της διαχείρισης των βιοαποβλήτων μέχρι να φτάσουμε στο τελικό προϊόν, το κόμποστ, απαιτεί οικονομικούς πόρους, αλλά και εξειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου αυτό το τελικό προϊόν να διατεθεί προς χρήση απόλυτα ελεγμένο, απαλλαγμένο από οποιοδήποτε επιβλαβή μικροοργανισμό, οργανικούς μικρορυπαντές ή βαρέα μέταλλα. 2 / 5 Ωστόσο, σημαντική προϋπόθεση αποτελεί τα υλικά με τα οποία τροφοδοτείται η όλη διαδικασία να είναι καλής ποιότητας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο με τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, όπως έχει επιδείξει η εμπειρία από την Αυστρία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, τη Σουηδία, το Βέλγιο, τις Κάτω Χώρες, την Καταλονία στην Ισπανία και ορισμένες περιφέρειες της Ιταλίας. Κυρίες, κύριοι, Σήμερα στα Χανιά, η διαχείριση των απορριμμάτων μας αποτελεί πρότυπο διαχείρισης απορριμμάτων για την Ελλάδα. Το έργο μας εναρμονίζεται και με την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, που απαγορεύει αυστηρά τη διάθεση των βιοαποβλήτων σε χώρους ταφής και αναγνωρίζεται και από όλους τους αρμόδιους δημόσιους φορείς. Καθημερινά παράγουμε 15 τόνους του υλικού αυτού, του κόμποστ, το οποίο ελέγχεται στα εργαστήρια του Πολυτεχνείου Κρήτης, στο ΤΕΙ Κρήτης, στο Μ.Α.Ι.Χ., στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, στο ΕΘΙΑΓΕ. Ένα υλικό πλούσιο σε οργανική ουσία, το οποίο ό,που έχει χρησιμοποιηθεί, σε αναπλάσεις αλλά και σε φυτώρια, έχει δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα.

3 Η αγωνία μας και οι προσπάθειες μας, όλα αυτά τα τελευταία χρόνια, ήταν και είναι πως αυτό το προϊόν θα το βελτιώσουμε και ποιοτικά και ποσοτικά. Γιατί το όφελος δεν θα είναι μόνο οικονομικό, από τη διάθεση δηλαδή αυτού του προϊόντος και επομένως μείωση των λειτουργικών δαπανών του εργοστασίου, συνεπώς μείωση του κόστους διαχείρισης που αντανακλά στους πολίτες, αλλά το όφελος πρωτίστως αφορά το περιβάλλον, με δύο τρόπους. Αφενός, γιατί αυτά τα απορρίμματα, τα βιοαπόβλητα, τα οργανικά απορρίμματα δηλαδή, δεν πηγαίνουν στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής με αποτέλεσμα να μην γεμίζει ο Χώρος σύντομα, ενώ συγχρόνως δεν παράγεται, μέσα από την αναερόβια ζύμωσή τους, βιοαέριο που προκαλεί ρύπανση του περιβάλλοντος σε μεγάλο βαθμό. Το δεύτερο περιβαλλοντικό όφελος είναι ότι, αυτό το προϊόν, πλούσιο σε οργανική ουσία, το ξαναγυρνάμε στη φύση, που, υπό τις σημερινές κλιματικές συνθήκες, την αλόγιστη χρήση χημικών λιπασμάτων, την εντατικοποίηση των καλλιεργειών, τις φυσικές καταστροφές, παρατηρείται ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση των φυσικών πόρων (εδάφους, νερού, αέρα), αλλά και της βιοποικιλότητας. 3 / 5 Ειδικά στην Κρήτη, όπως θα μας αναλύσουν οι ομιλητές και πολύτιμοι συνεργάτες μας, μεγάλοι κίνδυνοι των εδαφών μας είναι η ερημοποίηση και η μείωση της περιεκτικότητάς τους σε οργανική ουσία. Κυρίες, κύριοι, αυτές οι προσπάθειες των τελευταίων χρόνων έπιασαν τόπο. Καταφέραμε, μέσω στοχευμένων δράσεων και συνεργασιών, να ενταχθούμε σε ένα πρόγραμμα ύψους δύο εκατομμυρίων διακοσίων χιλιάδων ευρώ, χρηματοδοτούμενο από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης, τη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας του ΤΕΙ Κρήτης, τη Διεύθυνση Δασών Χανίων, τη Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων & Υδάτινων Πόρων της Ν.Α. Χανίων, τη ΔΕΥΑΧ και ένα εξειδικευμένο επιστημονικό οργανισμό της Νορβηγίας, το οποίο ήδη έχουμε ξεκινήσει την υλοποίησή του. Το έργο αυτό στοχεύει, μέσω και της προμήθειας νέου εξοπλισμού, να βελτιωθεί και η ποιότητα και η ποσότητα του παραγόμενου κόμποστ. Το έργο προβλέπει μια σειρά δράσεων με βασικές

4 τη στοχευμένη και συστηματική διαλογή στην πηγή του οργανικού υλικού (καλής ποιότητας διαχωρισμένα στην πηγή υπολείμματα τροφίμων, λαϊκών αγορών, κλαδοκάθαρων) κυρίως μέσα από συνεργασίες με μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, λέσχες σίτισης και καταστήματα εστίασης, με τη μέθοδο συλλογής πόρτα πόρτα, τη βελτιστοποίηση / τροποποίηση της διαδικασίας κομποστοποίησης, ειδικά στη φάση ωρίμανσης και ραφιναρίσματος και τη βέλτιστη αξιοποίηση του παραγόμενου κόμποστ σε καλλιέργειες σε εδάφη που Το έργο αυτό χρήζουν ανάγκης εμπλουτισμού τους με οργανική ύλη και περιβαλλοντικά τραυματισμένων φυσικών ανάγλυφων. 1. Θα συνεισφέρει στη μείωση της παραγωγής μεθανίου, από τον παρακείμενο ΧΥΤ, το οποίο έχει πολλαπλάσια δράση σε ότι αφορά το φαινόμενο του θερμοκηπίου από το διοξείδιο του άνθρακα. 4 / 5 2. Θα μειώσει δραστικά τον όγκο των απορριμμάτων που καταλήγουν στο ΧΥΤ. 3. Θα οδηγήσει στην παραγωγή της αναγκαίας ποσότητας οργανικών εδαφοβελτιωτικών, που έχουν ανάγκη τα ιδιαίτερα φτωχά σε οργανική ουσία εδάφη της Κρήτης, που έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν και το φαινόμενο της ερημοποίησης. Επιπλέον, στοχεύουμε να δημιουργηθεί και εγκαθιδρυθεί «σύστημα αξιοποίησης παραγόμενων εδαφοβελτιωτικών» για την αξιοποίηση της μέγιστης δυνατής ποσότητας από τα παραγόμενα εδαφοβελτιωτικά σύμφωνα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες των υφιστάμενων καλλιεργειών, αλλά και των εδαφών. Επιδεικτικές δράσεις που θα υλοποιηθούν: α) περιβαλλοντική αφ ενός μεν με την αποκατάσταση ενός νταμαριού, αφ ετέρου δε με τη χρήση του κομπόστ στο φυτώριο της Διεύθυνσης Δασών Χανίων και β) αγροτική με την αποκατάσταση υποβαθμισμένης αγροτικής καλλιέργειας, δενδρώδης ή / και θερμοκηπιακή. Με αυτόν τον τρόπο αναμένονται να επιτευχθούν τόσο οι στόχοι του ΕΜΑΚ και της ΔΕΔΙΣΑ για τη διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων, όσο και να υπάρξει διαθέσιμο υψηλής ποιότητας κόμποστ για τη βελτίωση των εδαφών της Κρήτης.

5 Το έργο αυτό αποτελεί απτή απόδειξη του πως ένας χρηματοδοτικός μηχανισμός, όπως αυτός των EEA Grants, μπορεί να βοηθήσει μέσω ερευνητικού πιλοτικού προγράμματος, μια υπάρχουσα περιβαλλοντική μονάδα, όπως το ΕΜΑΚ Χανίων, να βελτιώσει τις υποδομές της και να πετύχει στόχους κοινωνικής και περιβαλλοντικής προσφοράς και όχι απλά ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των ΑΣΑ στο περιβάλλον μέσω της διαχείρισης τους. Κυρίες, κύριοι, κλείνοντας μαζί με τις ευχαριστίες μου (μας) προς όλους σας για τη συμμετοχή σας και το ενδιαφέρον σας, θα εκφράσω και ένα παράπονο. Οι περισσότεροι από εσάς δεν έχετε έρθει στο Εργοστάσιο να δείτε το έργο μας και σας καλώ όλους. 5 / 5 Γιατί μόνο αν επισκεφτείτε αυτό το χώρο, θα συνειδητοποιήσετε τη μεγάλη προσπάθεια που γίνεται, όχι υπό τις καλύτερες συνθήκες και τότε θα γίνεται οι φανατικότεροι συνεργάτες μας. Και πάλι σας ευχαριστώ.