ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Αθήνα, Οκτώβριος 2013
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ «Ευρεία έρευνα για ενεργή εμπλοκή αστυνομικών στην έκνομη δραστηριότητα της Χρυσής Αυγής και τυχόν συμμετοχή τους στη διάπραξη αξιοποίνων πράξεων, ρατσιστικής βίας και διαφθοράς»
Διενέργεια Με εντολή του Υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη κ. Νίκου Δένδια Υπό την εποπτεία του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας Για: Κάθαρση της Ελληνικής Αστυνομίας από Κάθε ίχνος ρατσισμού. Συνέντευξη του ΥΔΤ κ ΠτΠ, Ν. Δένδια, στο CNN, 3/10/13
Σκοπός της έρευνας Εφαρμογή του νόμου με μηδενική ανοχή στην έκνομη βία και την παραβατική συμπεριφορά Ανάρμοστη συμπεριφορά αστυνομικών Αδικαιολόγητες βιαιοπραγίες Χρήση Υπερβολική Βίας και κακομεταχείρισης Αστυνομικοί που είχαν συμμετοχή σε πράξεις εγκληματικής οργάνωσης X.A.
Πηγές Καταγγελιών Πληροφοριών Φυσικά Πρόσωπα Μ.Κ.Ο. Φορείς Τύπος Δημοσιεύματα Εκθέσεις Ανεξάρτητες Αρχές
Στόχοι της Έρευνας Προσδιορισμός της διάστασης της διαφθοράς Εντοπισμός τρωτότητας θεσμών και προσώπων Επαναπροσδιορισμός των standards ακεραιότητας Εντοπισμός εστιών αστυνομικής παραβατικότητας Εμπέδωση νοοτροπίας διοικητού ελέγχου
Τυπολογία συμπεριφορών διαφθοράς Δωροδοκία Κατάχρηση εξουσίας (Shakedowns) Προστασία παράνομων δραστηριοτήτων Συμμετοχή σε ομοειδή ή ετεροειδή αδικήματα, εγκληματικής οργάνωσης Ακραία αστυνομική συμπεριφορά (κίνητρο φυλετικό ρατσιστικό, σεξιστικό ή άλλης διακρίσεως)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Έρευνες Έλεγχοι Συλλήψεις (*) Αστυνομικοί (ΠΡΟΣΩΠΑ) 319 15 Λιμενικοί ( // ) 2 1 Ιδιώτες ( // ) 12 6 Αστυνομικές Υπηρεσίες 104 Γραφεία «Χ.Α.» 1 Οικίες 46 Οχήματα 30 Σκάφη 2 (*) Από τους (15) συλληφθέντες αστυνομικούς οι (10) διασυνδέοντο άμεσα ή έμμεσα με την «Χ.Α.»
ΕΥΡΗΜΑΤΑ Όπλα Αντιαρματικό βλήμα (ΠΑΟ) 1 Πυροβόλα 44 Κυνηγετικά 19 Αεροβόλα 13 Πιστόλια εκτόξευσης φωτοβολίδων κ.λ.π. 3 Φυσίγγια κάλυκες < 2.507 Γεμιστήρες 18 Μαχαίρια 85 Σπαθιά τσεκούρια τόξα βαλίστρες 10 Εκκενωτές ηλεκτρισμού (teaser) 3 Καπνογόνα κροτίδες 162 Ράβδοι 10 Σιδηρογροθιές 2 Σκοπευτικές διόπτρες 34 Χρηματικά ποσά Ευρώ ( ) 287.292,60 Λίρες Αγγλίας 2 Είδη επικοινωνίας Ασύρματοι 3 Κινητά < 43 Φορητοί δίσκοι (USB) < 4 Φορητοί Η/Υ 4 Κάρτες SIM < 6 Κάρτες μνήμης < 1 Φωτογραφικές μηχανές < 1 Ναρκωτικά (σε γραμμ. ήτεμάχια) Ακατέργαστη κάνναβη( σε γραμ.) 938,9 Δισκία Ναρκωτικά 94 Δισκία διάφορα ( σε σκόνη σε γραμ.) 2,3 Ηρωίνη( σε γραμ.) 0,2 Είδη λαθρεμπορίου απομιμητικά Τσιγάρα (πακέτα) 156 Ψηφιακοί δίσκοι (CD DVD) 472
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ
Παράλληλη έρευνα ακραίας αστυνομικής συμπεριφοράς Κατεγράφησαν 142 υποθέσεις από: Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων Συνήγορο του Πολίτη Αρχηγείο Ελληνικής Αστυνομίας /Διεύθυνση Κρατικής Ασφαλείας Το 50% των υποθέσεων (71) διερευνήθηκε αυτοτελώς από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων Ολοκληρώθηκε και υποβλήθηκε στις Εισαγγελικές Αρχές το 70%
Αποτελέσματα Διαπιστώσεις Κεντρομόλος χωροταξική προσέγγιση του προβλήματος Εξειδίκευση της Εμπλοκής Αστυνομικών Υπηρεσιών Εξιχνίαση Υποθέσεων σε ποσοστό 85% Προσδιορισμός Υπαιτιότητας Προσώπων
Εμπλοκή Αστυνομικών Διευθύνσεων σε περιστατικά ακραίας αστυνομικής συμπεριφοράς ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΑΜΕΣΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ Β/Α Β/Α ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΡΟΔΟΠΗΣ ΡΟΔΟΠΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΧΑΙΑΣ ΑΧΑΙΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ ΔΙΕΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΥΝΣΗ ΤΡΟΧΑΙΑΣ ΤΡΟΧΑΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΓΩΓΩΝ ΜΕΤΑΓΩΓΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 0 5 10 10 15 15 20 20 25 25 30 30 35 35
Χωροταξικός προσδιορισμός περιστατικών ακραίας αστυνομικής συμπεριφοράς Περιοχές Ποσότητα Ποσοστό Αττική 124 83% Υπόλοιπη Ελλάδα 25 17% Αττική Περιοχές Ποσότητα Ποσοστό (επί της Ποσοστό (επί της Ελλάδος) Αττικής) Αθήνα 78 52% 63% Δυτική Αττική 18 12% 15% Πειραιάς 16 11% 13% Ν/Α Αττική 8 5% 6% Β/Α Αττική 4 3% 3% Περιφέρεια Περιοχές Ποσότητα Ποσοστό (επί της Ποσοστό (επί της Ελλάδος) Περιφέρειας) Ν. Αχαΐας (Πάτρα Κ. Αχαΐα) 5 3% 20% Ν. Έβρου ( Σουφλί Ορεστιάδα) 3 2% 12% Ν. Κορινθίας (Κόρινθος) 3 2% 12% Ν. Θεσπρωτίας (Ηγουμενίτσα) 2 1% 8% Θεσσαλονίκη 2 1% 8% Ηράκλειο Κρήτης 1 > 1% 4% Ν. Ηλείας (Μανωλάδα) 1 > 1% 4% Χανιά Κρήτης 1 > 1% 4% Ν. Ημαθίας (Βέροια) 1 > 1% 4% Ν. Χίου 1 > 1% 4% Ν. Μεσσηνίας (Καλαμάτα) 1 > 1% 4% Ν. Ατωλ νίας (Μεσολόγγι) 1 > 1% 4% Ν. Κυκλάδων (Νάξος) 1 > 1% 4% Ν. Φλωρίνης (Φλώρινα) 1 > 1% 4% Ν.Ροδόπης (Κομοτηνή) 1 > 1% 4%
Περιοχές Ποσότητα Ποσοστό (επί της Ελλάδος) Ποσοστό (επί της Αττικής) Αθήνα 78 52% 63% Δυτική Αττική 18 12% 15% Πειραιάς 16 11% 13% Ν/Α Αττική 8 5% 6% Β/Α Αττική 4 3% 3%
Τα ποσοστά των εμφαινόμενων περιοχών αντιστοιχούν στο 69% των γεωγραφικών σημείων της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών, στα οποία έχουν εκδηλωθεί περιστατικά ακραίας αστυνομικής συμπεριφοράς
2009 4 3% 2010 8 7% 2011 5 4% 2012 64 56% Οκτ. 2013 34 30%
Συμπεράσματα Δεν πιστοποιήθηκε ύπαρξη συγκροτημένων ομάδων εν ενεργεία αστυνομικών, που να επιδιώκουν κοινό εγκληματικό σκοπό και να τελούν μεταξύ τους σε τέτοια σχέση ώστε να αισθάνονται έναντι αλλήλων, ωςενιαίαμονάδα. Ούτε συγκροτούνται πυρήνες ή (αδιαφανείς) φράξιες ή παρασυνταγματικοί πόλοι στην Ελληνική Αστυνομία, που στο σύνολό της αποτελεί πυλώνα της δημοκρατικής τάξης.
Διαπιστώθηκαν: σύστοιχη αδράνεια δράσης συγκεκριμένων αστυνομικών (εξατομίκευση της ευθύνης), ατομική συμμετοχή σε αξιόποινες πράξεις Παράβαση Καθηκόντων Καταχρηστική άσκηση εξουσίας. Ανεπαρκής εποπτεία / ατελής ιεραρχικός έλεγχος / γραφειοκρατική αντίληψη τυπικής διεκπεραίωσης / ηθικός κυνισμός.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ H ουσιαστική μεταρρύθμιση στις αστυνομικές υπηρεσίες πρέπει να προχωρήσει με έμφαση στην καταπολέμηση της ανάρμοστης συμπεριφοράς και της διαφθοράς. Σεβασμός Προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάπτυξη Επαγγελματικής δεοντολογίας. Το είδος της παρέμβασης πρέπει να είναι ιδανικά ανάλογο με τη σοβαρότητα της κατάστασης που απαιτεί παρέμβαση (απαίτηση κοινού για δικαιοσύνη).
Η χρήση των διαδικασιών πειθαρχικού ελέγχου να γίνεται με αμεσότητα, ταχύτητα και πληρότητα, ιδίως στις πιο ακραίες μορφές διαφθοράςόπωςηυπερβολικήκαιαδικαιολόγητηχρήσηβίας. Η αναζήτηση της ευθύνης για την έλλειψη εσωτερικού ελέγχου, στις θέσεις εποπτείας, διοίκησης και διευθυντικού επιπέδου (ανεπαρκής εποπτεία / Αστυνομία της ευθύνης) αποτελεί αναγκαίο όρο.
Η εφαρμογή ενός Κώδικα συμπεριφοράς προτύπων, που θα εξασφαλίζει ότι οι έκνομες, οι αποκλίνουσες, οι βίαιες καθώς και οι ρατσιστικές συμπεριφορές (λεκτικές ή με πράξεις) που αποδεικνύεται ότι διαπράττονται από αστυνομικούς, θα οδηγούν σε άμεση απόταξη από το Σώμα. Εξωτερικές Υπηρεσίες πρώτης ανταπόκρισης, με σαφώς καθορισμένο αντικείμενο και λογοδοσία σε τακτικά διαστήματα για βασικές ενέργειες ελέγχου αστυνόμευσης, παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία των στρατηγικών πρόληψης της διαφθοράς και της κατάχρησης εξουσίας.
Η εκπαίδευση της αστυνομίας πρέπει να είναι συντονισμένη με την προσπάθεια μεταρρύθμισης και την κατάρτιση διοίκησης ελέγχου διαχείρισης, γιαταμεσαίαστελέχη
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Αθήνα, Οκτώβριος 2013