ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ Ερωτήσεις & Απαντήσεις που αφορούν τη Λειτουργία του Σχεδίου 1. Κάτω από ποιές προϋποθέσεις ενεργοποιείται το Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων; Το Σχέδιο Προστασίας Καταθέσεων (ΣΠΚ) ενεργοποιείται στην περίπτωση όπου:- (i) η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) διαπιστώνει ότι συγκεκριμένη τράπεζα-μέλος δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει τις καταθέσεις της για λόγους που έχουν σχέση με την οικονομική της κατάσταση και προβλέπεται ότι δεν θα καταστεί ικανή προς τούτο στο σύντομο μέλλον, ή (ii) εφόσον έχει εκδοθεί διάταγμα από δικαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας για εκκαθάριση της συγκεκριμένης τράπεζας σύμφωνα με τον περί Εταιρειών Νόμο. 2. Ποιές είναι οι Τράπεζες-Μέλη του Σχεδίου Προστασίας Καταθέσεων; Κατάλογος των τραπεζών-μελών του ΣΠΚ βρίσκεται στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ στη διεύθυνση: http://www.centralbank.gov.cy/media//pdf_gr/dps_list_of_banks_greek_11_april_2012.pdf 3. Πόσο είναι το ανώτατο ποσό κάλυψης για κάθε καταθέτη; Το ανώτατο ποσό που καταβάλλεται ως αποζημίωση σε καταθέτη για το σύνολο των καταθέσεων του με συγκεκριμένη τράπεζα είναι 100.000 περιλαμβανομένων των δεδουλευμένων τόκων. 4. Καταθέσεις στο ίδιο όνομα, σε διαφορετικές τράπεζες, θεωρούνται ξεχωριστές καταθέσεις για σκοπούς υπολογισμού αποζημίωσης από το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων; Καταθέσεις στο ίδιο όνομα, σε διαφορετικές τράπεζες, θεωρούνται ως ξεχωριστές καταθέσεις για σκοπούς αποζημίωσης. 5. Ποιές τράπεζες εξαιρούνται από το Σχέδιo Προστασίας Καταθέσεων; Εξαιρούνται από μέλη του ΣΠΚ οι τράπεζες που έχουν συσταθεί σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Κύπρο μέσω υποκαταστήματος. Οι εν λόγω τράπεζες έχουν υποχρέωση να συμμετέχουν σε αντίστοιχο σχέδιο προστασίας καταθέσεων που λειτουργεί στη χώρα προέλευσής τους. Κατάλογος των τραπεζών που έχουν εξαιρεθεί από το ΣΠΚ βρίσκεται στην ιστοσελίδα της ΚΤΚ στη διεύθυνση: http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf_gr/dps_list_of_banks_exempted_in_greek_.pdf 6. Καλύπτονται οι καταθέσεις με υποκαταστήματα κυπριακών τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα; Οι καταθέσεις με υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα καλύπτονται από το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων (ΤΠΚ) με βάση τις πρόνοιες που ισχύουν και για τα υποκαταστήματα των τραπεζών που λειτουργούν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Μεταξύ των υποκαταστημάτων που καλύπτονται από το ΤΠΚ περιλαμβάνονται τα υποκαταστήματα της Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρίας Λτδ που λειτουργούν στην Ελλάδα και τη Ρουμανία, της Cyprus Popular Bank Public Company Ltd που λειτουργούν στην Ελλάδα, υπό την επωνυμία Μαρφίν Εγνατία Τράπεζα, και στο Ηνωμένο Βασίλειο, και της Ελληνικής Τράπεζας που λειτουργούν στην Ελλάδα. 7. Αναφορικά με καταθέσεις οι οποίες σύμφωνα με εντολή των πελατών των τραπεζών τηρούνται σε όνομα άλλο από το όνομα του δικαιούχου, ποιές είναι οι υποχρεώσεις των εν λόγω πελατών σε ότι αφορά τη γνωστοποίηση στοιχείων ταυτότητας πελάτη; Απαιτείται η υποβολή των στοιχείων που αφορούν το δικαιούχο. 8. Πώς υπολογίζεται το ποσό αποζημίωσης που δικαιούται ο καταθέτης σε περιπτώσεις καταθέσεων "για λογαριασμούς πελατών"; Σε περίπτωση κατά την οποία πρόσωπο είναι δικαιούχος κατάθεσης η οποία είναι καταχωρημένη σε λογαριασμό μαζί με άλλες καταθέσεις πελατών (clients' account), το συνολικό ποσό θεωρείται για σκοπούς αποζημίωσης, ότι αποτελείται από ξεχωριστές καταθέσεις με αναλογούν ποσό το ποσό που κάθε πρόσωπο δικαιούται, σύμφωνα με αποδεικτικά στοιχεία που θα υποβληθούν στη Διαχειριστική Επιτροπή του ΤΠΚ. 9. Ποιές καταθέσεις καλύπτονται από το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων; Καλύπτονται όλες οι καταθέσεις που τηρούν φυσικά ή νομικά πρόσωπα με τράπεζες που εδρεύουν στην Κυπριακή Δημοκρατία ή λειτουργούν στην Κυπριακή Δημοκρατία μετά από άδεια που χορηγήθηκε από την ΚΤΚ καθώς και οι καταθέσεις με υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών που λειτουργούν σε άλλες χώρες. Οι καταθέσεις που εξαιρούνται και δεν καλύπτονται από το ΤΠΚ είναι οι ακόλουθες: (α) Καταθέσεις άλλων τραπεζών που τηρούνται για ίδιο λογαριασμό και καταθέσεις συνεργατικών ιδρυμάτων που έχουν κύριο σκοπό τη διεξαγωγή τραπεζικών εργασιών. (β) Καταθέσεις τραπεζικών ιδρυμάτων που έχουν την έδρα τους σε άλλες χώρες και στα οποία έχει παραχωρηθεί άδεια για τη διεξαγωγή τραπεζικών εργασιών, βάσει σχετικής νομοθεσίας χώρας άλλης από την Κυπριακή Δημοκρατία. (γ) Καταθέσεις που ανήκουν σε πρόσωπα εναντίον των οποίων έχει αρχίσει ποινική διαδικασία ή για τις οποίες έχει εκδοθεί διάταγμα δήμευσης, σύμφωνα με τον περί Συγκάλυψης, Έρευνας και Δήμευσης Εσόδων από Ορισμένες Εγκληματικές Πράξεις Νόμο ή σύμφωνα με αντίστοιχο νόμο άλλης χώρας. (δ) Καταθέσεις κυβερνητικών τμημάτων, ημικρατικών οργανισμών και τοπικών αρχών. (ε) Καταθέσεις ταμείων προνοίας και συντάξεως. (στ) Καταθέσεις ασφαλιστικών εταιρειών είτε στο όνομά τους είτε στο όνομα εμπιστευματοδόχων. (ζ) Καταθέσεις εταιρειών συλλογικών επενδύσεων. 10. Πώς υπολογίζεται το καθαρό ποσό αποζημίωσης που καταβάλλεται στους καταθέτες; Το καθαρό ποσό αποζημίωσης που καταβάλλεται στους καταθέτες υπολογίζεται μετά από συμψηφισμό των καταθέσεων με ανταπαιτήσεις της τράπεζας. Οι ανταπαιτήσεις της τράπεζας περιλαμβάνουν τις πιστωτικές διευκολύνσεις που παραχωρήθηκαν, ήτοι κάθε είδους χρηματοδότηση, παρατραβήγματα και πιστωτικές κάρτες καθώς επίσης τις συμφωνίες ενοικιαγοράς. 2
11. Υποχρεώσεις που απορρέουν από εγγυητικές επιστολές ή ανεκτέλεστες ενέγγυες πιστώσεις ή άλλα "εκτός ισολογισμού" στοιχεία λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς συμψηφισμού των καταθέσεων με ανταπαιτήσεις της τράπεζας; Για σκοπούς συμψηφισμού δεν λαμβάνονται υπόψη οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις του καταθέτη που απορρέουν από εγγυήσεις, εγγυητικές επιστολές, ανεκτέλεστες ενέγγυες πιστώσεις, ή οποιαδήποτε άλλα "εκτός ισολογισμού" στοιχεία. 12. Καλύπτονται καταθέσεις σε νόμισμα άλλο από το ευρώ; Το ΤΠΚ καλύπτει καταθέσεις σε όλα τα νομίσματα. 13. Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και τα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα συμμετέχουν στο ΣΠΚ; Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και τα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα συμμετέχουν σε ξεχωριστό σχέδιο προστασίας καταθέσεων το οποίο λειτουργεί υπό την αιγίδα του Εφόρου Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται μέσω της ιστοσελίδας της Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.cssda.gov.cy/cssda/cssda.nsf/dmlprotection_gr/dmlprotection_gr?opendocument 14. Που υπάγεται το Ταμείο Προστασίας Καταθέσεων και ποιός έχει την ευθύνη για τη διαχείριση του; Το ΤΠΚ έχει συσταθεί και λειτουργεί ως ξεχωριστή νομική οντότητα. Την ευθύνη για τη διαχείριση του ΤΠΚ έχει Διαχειριστική Επιτροπή η οποία απαρτίζεται από επτά μέλη, τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και πέντε άλλα Μέλη. Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος είναι ως εκ της θέσεώς τους, ο εκάστοτε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και ο εκάστοτε Ανώτερος Διευθυντής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με θέματα διασφάλισης της χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Τα πέντε άλλα Μέλη της Επιτροπής διορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, και σε αυτά περιλαμβάνονται ένας εκπρόσωπος της ΚΤΚ από το Τμήμα που είναι επιφορτισμένο με την εποπτεία των τραπεζών, δύο εκπρόσωποι των τραπεζών που ανήκουν στο Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου, οι οποίοι προτείνονται από το Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου, ένας εκπρόσωπος των τραπεζών που ανήκουν στο Σύνδεσμο Διεθνών Τραπεζών, ο οποίος προτείνεται από το Σύνδεσμο Διεθνών Τραπεζών, και ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών που προτείνεται από τον εκάστοτε Υπουργό Οικονομικών. 15. Τι προβλέπεται σε περίπτωση που τα αποθέματα του Ταμείου Προστασίας Καταθέσεων δεν αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του Ταμείου; Σε περίπτωση κατά την οποία τα διαθέσιμα κεφάλαια του ΤΠΚ δεν επαρκούν για την καταβολή αποζημιώσεων για εξυπηρέτηση των σκοπών του ΣΠΚ και εν αναμονή καταβολής συμπληρωματικών ή έκτακτων εισφορών από τις τράπεζες-μέλη, ή εν αναμονή καταβολής πληρωμών από τον εκκαθαριστή, σε περίπτωση εκκαθάρισης, όπως προβλέπεται από τους σχετικούς Κανονισμούς, η Διαχειριστική Επιτροπή δύναται να δανείζεται το απαιτούμενο ποσό με εγγυήσεις των μελών του ΣΠΚ ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο αποφασίζεται από αυτή, μέχρι του ποσού που είναι απαραίτητο για εξυπηρέτηση των σκοπών του ΣΠΚ. Νοείται ότι εγγύηση τράπεζας-μέλους του ΣΠΚ παρέχεται μόνον κατόπιν συγκατάθεσης του μέλους. Για τον υπολογισμό των διαθέσιμων κεφαλαίων του ΤΠΚ αφαιρείται οποιοδήποτε ποσό προέρχεται από δανεισμό. 3
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες του περί Διαχείρισης Χρηματοοικονομικών Κρίσεων Νόμου του 2011 (άρθρο 4, εδάφιο 1), σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΣΠΚ, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να χορηγεί κυβερνητικά δάνεια ή εγγυήσεις έναντι κατάλληλου τιμήματος ή και να καταβάλει χορηγία στο ΤΠΚ για κάλυψη οποιουδήποτε ελλείμματος ήθελε προκύψει στο ολικό ποσό αποζημίωσης καταθετών. 16. Πώς υπολογίζεται το καθαρό ποσό αποζημίωσης που καταβάλλεται σε καταθέτη, ο οποίος διαθέτει κοινό καταθετικό λογαριασμό με άλλο πρόσωπο και, παράλληλα, διατηρεί στην ίδια τράπεζα χρεωστικό υπόλοιπο, το οποίο εμπίπτει στις κατηγορίες χρεωστικών υπολοίπων που υπόκεινται σε συμψηφισμό; Στην περίπτωση των κοινών λογαριασμών ο κάθε ένας καταθέτης δικαιούται αποζημίωση ανάλογα με το μερίδιο που έχει στην κατάθεση όπως αυτό καθορίστηκε κατά το άνοιγμα του λογαριασμού ή μεταγενέστερα, μετά από επίσημη δήλωση/συμφωνία των από κοινού κατόχων. Χρεωστικά υπόλοιπα οποιουδήποτε από κοινού κατόχου συμψηφίζονται με το σύνολο των καταθέσεων του συγκεκριμένου προσώπου, περιλαμβανομένων των μεριδίων που αναλογούν στο εν λόγω πρόσωπο από κοινούς λογαριασμούς. 17. Οι καταθέσεις που έχει συγκεκριμένο πρόσωπο σε τράπεζα θεωρούνται ξεχωριστές από τις καταθέσεις που τηρούνται στο όνομα νομικού προσώπου-εταιρείας, στην οποία το συγκεκριμένο πρόσωπο κατέχει μετοχικό κεφάλαιο; Η εταιρεία θεωρείται ξεχωριστό νομικό πρόσωπο, ανεξάρτητο από τα πρόσωπα που συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιό της. Το εν λόγω νομικό πρόσωπο-εταιρεία δικαιούται ξεχωριστή αποζημίωση νοουμένου ότι δεν εμπίπτει στις κατηγορίες καταθετών που εξαιρούνται από την καταβολή οποιασδήποτε αποζημίωσης. 18. Καταθέσεις στο όνομα συνεταιρισμών, οι οποίοι συστάθηκαν είτε με γραπτή, είτε με προφορική συμφωνία, θεωρούνται ξεχωριστές από τις καταθέσεις που είναι δυνατό να τηρούν στο όνομά τους οι συνέταιροι; Ο συνεταιρισμός ο οποίος συστήνεται είτε με γραπτή είτε με προφορική συμφωνία αποτελεί ξεχωριστή οντότητα από τα πρόσωπα (φυσικά ή νομικά) που κατέχουν τη θέση του συνέταιρου στο συγκεκριμένο οίκο. Ξεχωριστή αποζημίωση καταβάλλεται για το σύνολο των καταθέσεων που τηρούνται στο όνομα του συνεταιρισμού. Οι συνέταιροι δικαιούνται ξεχωριστή αποζημίωση για τις καταθέσεις που τηρούνται στο όνομά τους όπως οποιοσδήποτε άλλος καταθέτης. 19. Καταθέσεις που τηρούνται από πρόσωπα στα πλαίσια του επαγγέλματός τους θεωρούνται ξεχωριστές καταθέσεις από οποιεσδήποτε προσωπικές καταθέσεις; Καταθέσεις που τηρούνται από πρόσωπα στα πλαίσια του επαγγέλματος τους θεωρούνται ξεχωριστές καταθέσεις εφόσον τηρούνται στο όνομα νομικών προσώπων ή, εφόσον θεωρούνται, εκ των πραγμάτων, ότι ανήκουν: (α) σε δύο ή περισσότερα πρόσωπα υπό την ιδιότητά τους ως εταίρων σε συνεταιρισμό, ή (β) σε σωματείο, ή (γ) σε συγκεκριμένη ένωση προσώπων με ή χωρίς νομική προσωπικότητα. Νοείται ότι καταθέσεις που τηρούνται από πρόσωπο στα πλαίσια της άσκησης επαγγέλματός υπό καθεστώς αυτοεργοδοτουμένου στην απουσία ξεχωριστής οντότητας ή συνεταιρισμού, δεν θεωρούνται ξεχωριστές καταθέσεις από οποιεσδήποτε άλλες προσωπικές καταθέσεις. Διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με τους Κανονισμούς, δικαίωμα για αποζημίωση έχουν όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφόσον δεν περιλαμβάνονται στις κατηγορίες των εξαιρούμενων 4
προσώπων. Ο όρος "νομικά πρόσωπα" περιλαμβάνει όλα τα πρόσωπα που αποτελούν ξεχωριστή οντότητα. 20. Ποιά είναι η διαδικασία υποβολής απαιτήσεων σε περίπτωση ενεργοποίησης του Σχεδίου Προστασίας Καταθέσεων και πότε καταβάλλονται οι αποζημιώσεις; Σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΣΠΚ η Διαχειριστική Επιτροπή του ΤΠΚ θα καταχωρήσει στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας και τον ημερήσιο τύπο, ανακοίνωση αναφορικά με την αδυναμία της συγκεκριμένης τράπεζας να αποπληρώσει τις καταθέσεις της. Παράλληλα, θα ζητηθεί από τους καταθέτες να υποβάλουν σχετική αίτηση. Η αποζημίωση θα καταβληθεί, στις πλείστες περιπτώσεις, εντός 20 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της ανακοίνωσης ή της υποβολής της σχετικής αίτησης. 12 Νοεμβρίου 2012 5