ΣτΕ 2472/2016 [Παράνομη αδειοδότηση μονάδας παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος της Ν. Κιμώλου] Περίληψη -Κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 3325/ 2005, σε συνδυασμό με εκείνες του άρθρου 24 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 του ν. 2742/1999, που ερμηνεύονται ενόψει των επιταγών του άρθρου 24 του Συντάγματος, η εγκατάσταση βιομηχανικής ή βιοτεχνικής επιχείρησης είναι επιτρεπτή μόνο σε ειδικώς εκ των προτέρων καθορισμένες περιοχές και όχι σε όσες περιοχές απλώς και μόνο δεν απαγορεύεται ρητά η συγκεκριμένη χρήση. Ειδικότερα, η εγκατάσταση αυτή, που από τη φύση της επάγεται οχλήσεις και για τις οικιστικές περιοχές και για το περιβάλλον, είναι επιτρεπτή, ενόψει των ορισμών των άρθρων 24 παρ. 2 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος, μόνο σε περιοχές που εκ των προτέρων και με βάση νόμιμα κριτήρια έχουν καθορισθεί ως περιοχές προοριζόμενες για την ανάπτυξη της εν λόγω δραστηριότητος. Τα κριτήρια αυτά πρέπει να ανάγονται τόσο στην ανάγκη ανάπτυξης της παραγωγικής δραστηριότητος, όσο και στην ανάγκη προστασίας του φυσικού, οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ούτως ώστε η ανάπτυξη που επιδιώκεται με την εγκατάσταση της επιχειρηματικής μονάδος να παραμένει στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Μέχρι δε να εκπονηθούν και εγκριθούν τα χωροταξικά σχέδια, και εφόσον το ζήτημα του τόπου άσκησης της σχετικής δραστηριότητας δεν γίνεται με εγκεκριμένο ρυθμιστικό ή χωροταξικό ή πολεοδομικό σχέδιο ή με Ζ.Ο.Ε. ή με την πρόβλεψη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής ζώνης, η εγκατάσταση βιομηχανιών επιτρέπεται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, σε περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, (Π.Ο.Α.Π.Δ.) καθοριζόμενες κατά το άρθρο 24 του ν. 1650/1986. Δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση βιομηχανίας ή βιοτεχνίας σε περιοχή που δεν έχει αναγνωρισθεί με διοικητική πράξη ως κατάλληλη για την ανάπτυξη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητος. Στον κανόνα αυτόν, όμως, δεν υπάγονται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του ν. 3325/2005, παραγωγικές δραστηριότητες χαμηλής όχλησης, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την επεξεργασία προϊόντων αγροτικών καλλιεργειών, κτηνοτροφίας ή δασοπονίας που κατά παράδοση αναπτύσσονται στην περιοχή εγκατάστασης της μονάδας, δεδομένου ότι δεν προκύπτει βούληση του νομοθέτη να αποκλείσει τη δυνατότητα λειτουργίας, έστω και εκτός περιοχής που έχει: καθοριστεί με διοικητική πράξη για την ίδρυση βιομηχανικών ή βιοτεχνικών μονάδων, των δραστηριοτήτων εκείνων, οι οποίες συνεπάγονται μικρής κλίμακας επιπτώσεις στο περιβάλλον και οι οποίες, ως εκ του αντικειμένου τους, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον χαρακτήρα της περιοχής και με την οικονομική και κοινωνική ζωή των κατοίκων της. απορρέουσες από το άρθρο 24 παρ.1 του Συντάγματος αρχές προστασίας των οικοσυστημάτων και του συστήματος δραστηριοτήτων των νήσων, και ιδιαίτερα των μικρών, που αποτελούν, λόγω της φύσης και της περιορισμένης κλίμακάς τους, ευπαθή οικοσυστήματα, 1 / 10
επιβάλλουν, κατ 'αρχήν, τη ρύθμιση των επιτρεπόμενων σε αυτά νέων δραστηριοτήτων με ειδικό χωροταξικό σχέδιο. Επομένως, δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση νέων βιομηχανικών ή βιοτεχνικών δραστηριοτήτων ή η μετεγκατάσταση υφισταμένων σε περιοχές μικρών νήσων, πριν από την έγκριση του εκάστοτε προβλεπόμενου από τη νομοθεσία σχεδίου κατανομής χρήσεων γης της νήσου, εκτός αν υφίσταται ήδη εγκεκριμένο χωροταξικό ή πολεοδομικό σχέδιο ή Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου ή καθορισμένη περιοχή ΒΙ.ΠΕ ή ΒΙΟ.ΠΑ, που περιέχουν σχετική πρόβλεψη. -Το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου προβλέπει τη δημιουργία Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών (ΒΕ.ΠΕ) σε ορισμένα από τα μεγάλα νησιά καθώς και τη διάθεση τμημάτων του περιαστικού χώρου στα υπόλοιπα νησιά για την οργανωμένη εγκατάσταση μικρών βιοτεχνικών και μεταποιητικών μονάδων στα πλαίσια έγκρισης μελετών χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης των νησιών, για δε τα μικρά νησιά χαμηλής ανάπτυξης, στα οποία ρητώς περιλαμβάνεται η Κίμωλος, προβλέπει ακόμη τη δυνατότητα ανάπτυξης συγκεκριμένων χρήσεων σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως περιοχές ειδικών χωρικών παρεμβάσεων. Εξάλλου, η υποχρέωση πρόβλεψης της εγκατάστασης βιοτεχνικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων με ειδικότερο χωροταξικό εργαλείο ανακύπτει εντονότερη σε νήσους όπως η Κίμωλος, λόγω της περιορισμένης έκτασής της (54,25 τ.χλμ.), της αναγνώρισης από το νομοθέτη της αναγκαιότητας ιδιαίτερης προστασίας της δυνάμει του από 10.5.2002 π.δ/τος αλλά και της ένταξής της στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι, αναφορικά με την Κίμωλο, έχει εγκριθεί μελέτη χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης για την περιοχή εγκατάστασης της επίμαχης μονάδας, στην οποία να είναι επιτρεπτή η δραστηριότητα παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, ή ότι έχει γίνει χαρακτηρισμός περιοχής ειδικής.χωρικής παρέμβασης με αντίστοιχη χρήση στην οποία να εμπίπτει η θέση της μονάδας. Για το λόγο αυτό, που βασίμως προβάλλεται, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις. Πρόεδρος: Χρ. Ράμμος Εισηγητής: Μ. Τριπολιτσιώτη Βασικές σκέψεις 1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (1338008, 3809274/2014 γραμμάτια παραβόλου), ζητείται η ακύρωση των ακόλουθων πράξεων: α) της 2078/503/21.1.2014 απόφασης της Γενικής Γραμματέως Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, με την οποία 2 / 10
χορηγήθηκε έγκριση περιβαλλοντικών όρων για υφιστάμενη δραστηριότητα σε μονάδα παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος μάντρα οικοδομικών υλικών, ιδιοκτησίας Χαράλαμπου Λογοθέτη, ευρισκόμενη σε γήπεδο 5.516,54 τ.μ., στη θέση «Στέντα Άγιος Τρύφωνας» της νήσου Κιμώλου του νομού Κυκλάδων και β) της 374/29.1.2014 απόφασης του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, η οποία υπογράφεται με εντολή του από τον Αναπληρωτή Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Κυκλάδων και με την οποία χορηγήθηκε άδεια μηχανολογικής εγκατάστασης στην παραπάνω μονάδα. 2. Επειδή, νομίμως συζητήθηκε η υπόθεση, παρότι δεν παρέστη η καθής Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, εφόσον, όπως προκύπτει από το από 7.4.2014 σχετικό αποδεικτικό που υπάρχει στη δικογραφία, αντίγραφο της αίτησης και της πράξης ορισμού εισηγητή και δικασίμου επιδόθηκε νομοτύπως στον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου. 3. Επειδή, οι προσβαλλόμενες πράξεις είναι συναφείς μεταξύ τους και παραδεκτώς προσβάλλονται με το ίδιο δικόγραφο, διότι έχουν μεν εκδοθεί με βάση διαφορετικές νομοθεσίες, κατατείνουν όμως στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή την εγκατάσταση και λειτουργία της παραπάνω μονάδας ετοίμου σκυροδέματος μάντρας οικοδομικών υλικών (Σ.τ.Ε. 3945/2008). 4. Επειδή, με το από 19.10.1978 π.δ/μα (Δ 594) χαρακτηρίσθηκε, μεταξύ άλλων, ως παραδοσιακός οικισμός ο οικισμός της Χώρας Κιμώλου και καθορίσθηκαν ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης των οικοπέδων του. Εξάλλου, η Β.Δ. Κίμωλος και η νήσος Πολύαιγος έχουν ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, με κωδικό GR4220006. Περαιτέρω, με το από 10.5.2002 π.δ/μα (Δ 402) τα νησιά Κίμωλος, Δονούσα, Άνω Κουφονήσι, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Αμοργός, Ανάφη, Σίκινος, Φολέγανδρος, Τήλος, Νίσυρος, Χάλκη, Μεγίστη, Κάσος, Τέλενδος, Ψέριμος, Αστυπάλαια, Λειψοί, Αγαθονήσι, Αρκοί, Αγ. Ευστράτιος, Οινούσες, Ψαρά, Φούρνοι και Θύμαινα χαρακτηρίστηκαν ως περιοχές που έχουν ανάγκη από ιδιαίτερη προστασία και καθορίστηκαν περιορισμοί και ειδικοί όροι δόμησης στις εκτός σχεδίου και εκτός οικισμών περιοχές των νησιών αυτών. Ειδικότερα, με το άρθρο 2 του π.δ/τος καθορίσθηκε η μέγιστη επιτρεπόμενη δομήσιμη επιφάνεια για την ανέγερση στις παραπάνω περιοχές των εν λόγω νησιών κτιρίων κατοικίας, καταστημάτων, κτιρίων αναψυχής, γραφείων, κτιρίων γεωργικών κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων ή μονάδων μεταποίησης τοπικά παραγόμενων προϊόντων ή προϊόντων εξόρυξης που έχουν άδεια από την αντίστοιχη αρμόδια υπηρεσία Γεωργίας, Κτηνοτροφίας ή Βιομηχανίας, τουριστικών καταλυμάτων, αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων και ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων, προσδιορίσθηκαν δε λεπτομερώς τα μορφολογικά στοιχεία των κτιρίων. 5. Επειδή, όπως προκύπτει από την πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση και την σχετική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, το επίδικο έργο αποτελεί μονάδα αποθήκευσης οικοδομικών υλικών προς εμπορία και μονάδα 3 / 10
παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, ευρισκόμενη σε εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού περιοχή της νήσου Κιμώλου και στην ειδικότερη θέση «Στέντα Άγιος Τρύφωνας» Κατά τα αναφερόμενα στη μελέτη, η δραστηριότητα ιδρύθηκε το έτος 1999 ως μάντρα αποθήκευσης και εμπορίας οικοδομικών υλικών χωρίς έγκριση περιβαλλοντικών όρων στην ίδια θέση και σε γήπεδο τεσσάρων στρεμμάτων, στη συνέχεια δε το γήπεδο αυτό συνενώθηκε με γειτονικό ακίνητο, με αποτέλεσμα ο χώρος της εγκατάστασης να αποκτήσει συνολικό εμβαδόν 5.516,64 τ.μ., ενώ από το έτος 2013 η δραστηριότητα επεκτάθηκε στην εμπορία και παραγωγή έτοιμου σκυροδέματος. Το έργο στο σύνολό του κατατάσσεται στην κατηγορία Α2 της υ.α. 1958/13.1.2012 (Β 21) χαρακτηρίζεται δε ως δραστηριότητα μέσης όχλησης κατά τις διατάξεις του άρθρου 4 της κ.υ.α. 13727/724/2003 (Β 1087). Εξάλλου, στο κεφάλαιο της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αφορά την εξέταση των εναλλακτικών λύσεων, ως προς την επιλογή της θέσης του έργου αναφέρεται ότι η επίδικη δραστηριότητα αναπτύσσεται στη συγκεκριμένη θέση ως εμπορία και αποθήκευση οικοδομικών υλικών για 14 έτη, ότι η επέκταση στην παραγωγή σκυροδέματος δίνει ολοκληρωμένες λύσεις στα ζητούμενα προϊόντα του νησιού, ότι υπάρχουν έτοιμες υποδομές που δεν χρειάζεται να κατασκευασθούν εκ νέου και ότι η εύρεση νέας θέσης θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα (οικονομικά, περιβαλλοντικά, χωροταξικά) στο φορέα της δραστηριότητας και στην ευρύτερη περιοχή. 6. Επειδή, με την 192/15.12.2000 άδεια οικοδομής του Πολεοδομικού Γραφείου Μήλου επιτράπηκε στους αιτούντες να ανεγείρουν ισόγεια οικοδομή, εμβαδού 49 τ.μ. (υπαίθριο κέντρο διασκέδασης με συγκρότηση μπαρ) σε γήπεδο, εμβαδού 16.109 τ.μ., που φέρεται να ανήκει σε αυτούς και βρίσκεται στην εκτός σχεδίου περιοχή «Στέντα» Κιμώλου. Με την 1234/13.8.2002 απόφαση του Προέδρου της Κοινότητας Κιμώλου χορηγήθηκε στον πρώτο αιτούντα άδεια ίδρυσης και λειτουργίας κέντρου διασκέδασης με τη συγκρότηση καφετέριας σνακ μπαρ, με δυνατότητα ανάπτυξης διακοσίων (200) κινητών καθισμάτων στον υπαίθριο χώρο, με τη δε 2143/2.12.2002 πράξη του ίδιου οργάνου επετράπη η λειτουργία κολυμβητικής δεξαμενής 180 κ.μ. στο παραπάνω κέντρο. Με την αίτηση προβάλλεται ότι η επίδικη μονάδα παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος βρίσκεται σε απόσταση 60 μέτρων από την επιχείρηση των αιτούντων, η οποία λειτουργεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, σε υπερυψωμένο σημείο της νήσου, με απεριόριστη θέα, κοντά στο ελικοδρόμιο. Οι αιτούντες προβάλλουν ακόμη ότι η λειτουργία της μονάδας αυτής προκαλεί συνεχή αισθητική υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος της Κιμώλου, είναι ορατή από τους τουριστικούς οικισμούς Χώρα, Αλυκή, Μπονάτσα, Καλαμίτσι, καθώς και από τη θάλασσα και δημιουργεί διαρκώς οχλήσεις με εκπομπές σκόνης και θορύβων. Από τα στοιχεία του φακέλου και ιδίως το φωτογραφικό υλικό που προσκομίσθηκε από τους αιτούντες, προκύπτουν η θέση και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά των δύο 4 / 10
εγκαταστάσεων, όπως και η γειτνίασή τους. Με τα δεδομένα αυτά, με έννομο συμφέρον ασκείται η κρινόμενη αίτηση. 7. Επειδή, τα θέματα που αφορούν την εγκατάσταση και λειτουργία βιομηχανιών και βιοτεχνιών ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, με διατάξεις του ν. 3325/2005 (Α' 68), όπως ήδη ισχύει, επίκληση του οποίου γίνεται στο προοίμιο της πρώτης προσβαλλόμενης πράξης. Ειδικότερα, με την διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 του νόμου αυτού προβλέπεται απαγόρευση εγκατάστασης δραστηριοτήτων, οι οποίες δεν είναι συμβατές προς τις χρήσεις γης που έχουν οριστεί για τη συγκεκριμένη περιοχή με τις διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, και με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι «α) Για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης για δραστηριότητες που υπάγονται στον παρόντα νόμο σε περιοχές, όπου δεν έχει καθορισθεί από τις πολεοδομικές διατάξεις συγκεκριμένη χρήση γης ή σε περιοχές, όπου η συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι συμβατή με τις χρήσεις που υπάρχουν, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη: αα) Οι διατάξεις του ν. 1650/1986 όπως ισχύει καθώς και τυχόν περιορισμοί που ισχύουν με βάση κείμενες διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος. ββ) Οι αναγκαίες γνώμες ή εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών ή αρχών, όπως αυτές ορίζονται στην υπουργική απόφαση της παραγράφου 3. β) Τα κριτήρια, με βάση τα οποία χορηγείται η άδεια εγκατάστασης στις δραστηριότητες του παρόντος νόμου, είναι τα εξής: αα) Η αρτιότητα και η τεχνολογική στάθμη του μηχανολογικού εξοπλισμού. ββ) Η φυσιογνωμία της περιοχής και οι επιπτώσεις της δραστηριότητας στο περιβάλλον. γγ) Η ασφάλεια των εργαζομένων στην εγκατάσταση, καθώς και των περιοίκων. δδ) Οι υφιστάμενες συνθήκες γειτνίασης του γηπέδου ή του χώρου εγκατάστασης της δραστηριότητας. 3». Περαιτέρω, με το άρθρο 24 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 2742/1999 (Α 207), προβλέπεται ο καθορισμός ειδικών ζωνών ανάπτυξης για την άσκηση παραγωγικών δραστηριοτήτων. Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι «Ως περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.Δ.Π.) χαρακτηρίζονται θαλάσσιες εκτάσεις, καθώς και χερσαίες περιοχές, που είναι πρόσφορες, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του χωροταξικού σχεδιασμού, για την ανάπτυξη παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του πρωτογενούς, δευτερογενούς ή τριτογενούς τομέα Οι περιοχές αυτές μπορεί να εξειδικεύονται κατά κλάδο δραστηριότητας ή τομέα παραγωγής ή είδος και προορισμό λειτουργίας και να διακρίνονται σε περιοχές αποκλειστικής χρήσης στις οποίες απαγορεύεται κάθε άλλη δραστηριότητα, εκτός από εκείνη στην οποία αποβλέπει ο χαρακτηρισμός τους και σε περιοχές κύριας χρήσης, όπου επιτρέπονται και άλλες δραστηριότητες υπό όρους...». Με το άρθρο 24 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 2742/1999 (Α' 207) προβλέπεται ο καθορισμός ειδικών ζωνών ανάπτυξης για την άσκηση παραγωγικών δραστηριοτήτων. Ειδικότερα, με τις παρ.1και 3 του άρθρου 5 / 10
αυτού ορίζεται ότι 1. Ως περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.Π.Δ.) χαρακτηρίζονται θαλάσσιες εκτάσεις, καθώς και χερσαίες περιοχές, που είναι πρόσφορες, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του χωροταξικού σχεδιασμού, για την ανάπτυξη παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του πρωτογενούς, δευτερογενούς ή τριτογενούς τομέα, καθώς και δραστηριοτήτων ή επιχειρηματικών πρωτοβουλιών πειραματικού χαρακτήρα....2.... 3.α. Ο χαρακτηρισμός και η οριοθέτηση εκτάσεων ως Π.Ο.Α.Π.Δ. γίνεται σύμφωνα με τις κατευθύνσεις εγκεκριμένων Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. β.... Ο χαρακτηρισμός και η οριοθέτηση εκτάσεων ως Π.Ο.Α.Π.Δ. γίνονται με κοινή απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, ύστερα από γνώμη του νομαρχιακού συμβουλίου και του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Κ.Σ.Χ.Ο.Π.).... γ..... Εξάλλου, στο άρθρο 11 του ίδιου νόμου διαλαμβάνονται ρυθμίσεις για τις Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων, οι οποίες αποτελούν περιοχές εντός ή εκτός εγκεκριμένου σχεδίου με ιδιαίτερα ή κρίσιμα προβλήματα χωρικής ανάπτυξης που απαιτούν ειδικό σχεδιασμό, όπως είναι και οι ορεινές, νησιωτικές και δυσπρόσιτες περιοχές, και οι οποίες χαρακτηρίζονται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, σε εφαρμογή κατευθύνσεων εγκεκριμένων Ειδικών ή Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Σύμφωνα με την παρ.2 του παραπάνω άρθρου, στις εν λόγω περιοχές καθορίζονται οι γενικές κατηγορίες χρήσεων χώρου κατά λειτουργίες και τομείς παραγωγής, καθώς και συντονισμένο πρόγραμμα μέτρων και έργων για την ανάπτυξη, ενίσχυση και διαχείρισή τους. 8. Επειδή, κατά την έννοια των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 3325/ 2005, σε συνδυασμό με εκείνες του άρθρου 24 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 του ν. 2742/1999, που ερμηνεύονται ενόψει των επιταγών του άρθρου 24 του Συντάγματος, η εγκατάσταση βιομηχανικής ή βιοτεχνικής επιχείρησης είναι επιτρεπτή μόνο σε ειδικώς εκ των προτέρων καθορισμένες περιοχές και όχι σε όσες περιοχές απλώς και μόνο δεν απαγορεύεται ρητά η συγκεκριμένη χρήση. Ειδικότερα, η εγκατάσταση αυτή, που από τη φύση της επάγεται οχλήσεις και για τις οικιστικές περιοχές και για το περιβάλλον, είναι επιτρεπτή, ενόψει των ορισμών των άρθρων 24 παρ. 2 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος, μόνο σε περιοχές που εκ των προτέρων και με βάση νόμιμα κριτήρια έχουν καθορισθεί ως περιοχές προοριζόμενες για την ανάπτυξη της εν λόγω δραστηριότητος. Τα κριτήρια αυτά πρέπει να ανάγονται τόσο στην ανάγκη ανάπτυξης της παραγωγικής δραστηριότητος, όσο και στην ανάγκη προστασίας του φυσικού, οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ούτως ώστε η ανάπτυξη που επιδιώκεται με την εγκατάσταση της επιχειρηματικής μονάδος να παραμένει στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Μέχρι δε να εκπονηθούν και εγκριθούν τα χωροταξικά σχέδια, και 6 / 10
εφόσον το ζήτημα του τόπου άσκησης της σχετικής δραστηριότητας δεν γίνεται με εγκεκριμένο ρυθμιστικό ή χωροταξικό ή πολεοδομικό σχέδιο ή με Ζ.Ο.Ε. ή με την πρόβλεψη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής ζώνης, η εγκατάσταση βιομηχανιών επιτρέπεται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, σε περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, (Π.Ο.Α.Π.Δ.) καθοριζόμενες κατά το άρθρο 24 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 2742/1999. Συνεπώς, δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση βιομηχανίας ή βιοτεχνίας σε περιοχή που δεν έχει αναγνωρισθεί με διοικητική πράξη ως κατάλληλη για την ανάπτυξη βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητος. Στον κανόνα αυτόν, όμως, δεν υπάγονται, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του ν. 3325/2005, παραγωγικές δραστηριότητες χαμηλής όχλησης, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την επεξεργασία προϊόντων αγροτικών καλλιεργειών, κτηνοτροφίας ή δασοπονίας που κατά παράδοση αναπτύσσονται στην περιοχή εγκατάστασης της μονάδας, δεδομένου ότι δεν προκύπτει βούληση του νομοθέτη να αποκλείσει τη δυνατότητα λειτουργίας, έστω και εκτός περιοχής που έχει καθοριστεί με διοικητική πράξη για την ίδρυση βιομηχανικών ή βιοτεχνικών μονάδων, των δραστηριοτήτων εκείνων, οι οποίες συνεπάγονται μικρής κλίμακας επιπτώσεις στο περιβάλλον και οι οποίες, ως εκ του αντικειμένου τους, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον χαρακτήρα της περιοχής και με την οικονομική και κοινωνική ζωή των κατοίκων της (πρβλ. Σ.τ.Ε. 4117/2013, 2468/2011 7μ., 3825/2010, 3175/2009). Περαιτέρω, οι απορρέουσες από το άρθρο 24 παρ.1 του Συντάγματος αρχές προστασίας των οικοσυστημάτων και του συστήματος δραστηριοτήτων των νήσων, και ιδιαίτερα των μικρών, που αποτελούν, λόγω της φύσης και της περιορισμένης κλίμακάς τους, ευπαθή οικοσυστήματα, επιβάλλουν, κατ' αρχήν, τη ρύθμιση των επιτρεπόμενων σε αυτά νέων δραστηριοτήτων με ειδικό χωροταξικό σχέδιο. Επομένως, δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση νέων βιομηχανικών ή βιοτεχνικών δραστηριοτήτων ή η μετεγκατάσταση υφισταμένων σε περιοχές μικρών νήσων, πριν από την έγκριση του εκάστοτε προβλεπόμενου από τη νομοθεσία σχεδίου κατανομής χρήσεων γης της νήσου, εκτός αν υφίσταται ήδη εγκεκριμένο χωροταξικό ή πολεοδομικό σχέδιο ή Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου ή καθορισμένη περιοχή ΒΙ.ΠΕ ή ΒΙΟ.ΠΑ, που περιέχουν σχετική πρόβλεψη (πρβλ. ΣτΕ 3503/2010). 9. Επειδή, κατ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2742/1999, με την 25290/25.6.2003 απόφαση της Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων εγκρίθηκε το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (Β 1487/10.10.2003). Με τα άρθρα 1 και 2 του Περιφερειακού Πλαισίου προσδιορίζονται με προοπτική δεκαπέντε ετών οι βασικές προτεραιότητες και οι στρατηγικές επιλογές για την ολοκληρωμένη και αειφόρο ανάπτυξη του χώρου στο επίπεδο της Περιφέρειας, καθορίζονται οι στόχοι του 7 / 10
Περιφερειακού Πλαισίου, στους οποίους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η εναρμόνιση με τα εγκεκριμένα ή υπό διαμόρφωση κείμενα του Γενικού και των Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης και η εξειδίκευση και συμπλήρωση των βασικών προτεραιοτήτων και επιλογών τους στο επίπεδο της Περιφέρειας, η προώθηση της αειφόρου, ισόρροπης και διαρκούς ανάπτυξης της Περιφέρειας σύμφωνα με τις φυσικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητές της, η ενσωμάτωση των κατευθύνσεων των αναπτυξιακών προγραμμάτων και η εξειδίκευση και συμπλήρωση των βασικών προτεραιοτήτων και επιλογών των χωρικών κατευθύνσεων «αναφορικά με τις περιοχές στις οποίες θα ενεργοποιούνται τα εργαλεία και οι μηχανισμοί του ν. 2742/1999, ειδικότερα δε οι Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων και οι Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων». Στο άρθρο 3 παρ. Γ του ίδιου Περιφερειακού Πλαισίου περιέχονται οι προτάσεις και οι στρατηγικές επιλογές χωροταξικού σχεδιασμού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και τίθενται οι κατευθύνσεις για την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο Κεφάλαιο Γ1 του άρθρου 3 με τίτλο Πρότυπο Χωρικής Ανάπτυξης, στις βασικές στρατηγικές επιλογές για την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου περιλαμβάνεται η διατήρηση του φυσικού αποθέματος (περιορισμοί χρήσεων γης) και η αειφόρος διαχείριση του μοναδικού φυσικού περιβάλλοντος, με την επισήμανση ότι η διατήρηση και ανάπτυξη της φυσικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως σε ευαίσθητες περιοχές, όπως οι νησιωτικές, αποτελούν βασικές επιλογές της Ευρωπαϊκής Χωροταξικής Πολιτικής. Περαιτέρω, στο Κεφάλαιο Γ.7.2. με τίτλο Δευτερογενής Τομέας. Εξόρυξη Λατομεία αναφέρονται τα εξής: Ένα δίκτυο νησιών ή τμημάτων αυτών που αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στον τομέα των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων σε περιφερειακό επίπεδο έχει ήδη εντοπιστεί (Μήλος, Κίμωλος, Νάξος, Πάρος, Τήλος, Κως, Γυαλί, Νίσυρος, Ρόδος). Βασικές κατευθύνσεις για τις περιοχές αυτές είναι: - Αντιμετώπιση πιθανών συγκρούσεων χρήσεων γης στα πλαίσια Ειδικών Χωροταξικών Μελετών ή/και Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών στις περιπτώσεις που υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προστασία του Φυσικού Αποθέματος (περιοχές δικτύου Ολοκληρωμένης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Προστασίας) Δημιουργία ή αναβίωση ειδικών υποδομών οδικών και λιμενικών μεταφορών, με στόχο την αποφυγή οχλήσεων σε άλλες δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, η κατοικία, η διατήρηση των οικοσυστημάτων κ.λπ. Βιομηχανία βιοτεχνία μεταποίηση. Οι γενικές κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης της μεταποιητικής δραστηριότητας είναι οι ακόλουθες: - Πρόβλεψη δημιουργίας Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών (ΒΕΠΕ) σύμφωνα με το ν. 2545/1997 σε ορισμένα από τα μεγάλα νησιά κατόπιν ειδικών προδιαγραφών και αυστηρών περιβαλλοντικών όρων, ώστε να φιλοξενηθούν οι επιδιωκόμενες ιδιωτικές επενδύσεις στο δευτερογενή τομέα που ενισχύονται στα πλαίσια του 8 / 10
αναπτυξιακού νόμου. Ειδικότερα, προτείνεται η δημιουργία δύο μικρών ΒΕΠΕ στα νησιά Σύρο, Νάξο και Κάλυμνο και ΒΕΠΕ μεγαλύτερης κλίμακας στην Κω και τη Ρόδο.... - Πρόβλεψη διάθεσης του περιαστικού χώρου στα υπόλοιπα νησιά για την οργανωμένη εγκατάσταση μικρών βιοτεχνικών και μεταποιητικών μονάδων. Η επιλογή των χώρων αυτών γίνεται μόνο στα πλαίσια έγκρισης μελετών χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης περιοχών/νησιών». Τέλος, στο Κεφάλαιο Γ9 του άρθρου 3 του παραπάνω Περιφερειακού Πλαισίου με τίτλο Καθορισμός περιοχών για περαιτέρω εφαρμογή διατάξεων των ν. 2508/1997 και 2742/1999 προβλέπεται: Α.... Β. Περιοχές ειδικών χωρικών παρεμβάσεων (άρθρο 11 ν. 2742/1999). Τα νησιά Κυκλάδων και Δωδεκανήσου που περιλαμβάνονται στις περιοχές χαμηλής ανάπτυξης, όπως Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κουφονήσι, Φολέγανδρος, Σίκινος, Κίμωλος,... Γ. Περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (άρθρο 10 ν. 2742/1999) Γ1. Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (ΒΕΠΕ) αποκλειστικής χρήσης στη Σύρο, Νάξο, Κάλυμνο, Κω, Ρόδο. Γ2.... Γ3. Μεταλλευτικές και λατομικές επιχειρήσεις στα νησιά Μήλος, Κίμωλος, Τήνος, Πάρος, Νάξος, Ρόδος, Κως, Νίσυρος, Γυαλί. Γ4..... 10. Επειδή, από τα παραπάνω προκύπτει ότι το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, εναρμονιζόμενο προς τις διατάξεις που παρατέθηκαν στη σκέψη 6, προβλέπει τη δημιουργία Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών (ΒΕ.ΠΕ) σε ορισμένα από τα μεγάλα νησιά καθώς και τη διάθεση τμημάτων του περιαστικού χώρου στα υπόλοιπα νησιά για την οργανωμένη εγκατάσταση μικρών βιοτεχνικών και μεταποιητικών μονάδων στα πλαίσια έγκρισης μελετών χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης των νησιών, για δε τα μικρά νησιά χαμηλής ανάπτυξης, στα οποία ρητώς περιλαμβάνεται η Κίμωλος, προβλέπει ακόμη τη δυνατότητα ανάπτυξης συγκεκριμένων χρήσεων σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως περιοχές ειδικών χωρικών παρεμβάσεων. Εξάλλου, η υποχρέωση πρόβλεψης της εγκατάστασης βιοτεχνικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων με ειδικότερο χωροταξικό εργαλείο ανακύπτει εντονότερη σε νήσους όπως η Κίμωλος, λόγω της περιορισμένης έκτασής της (54,25 τ.χλμ.), της αναγνώρισης από το νομοθέτη της αναγκαιότητας ιδιαίτερης προστασίας της δυνάμει του από 10.5.2002 π.δ/τος αλλά και της ένταξής της στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι, αναφορικά με την Κίμωλο, έχει εγκριθεί μελέτη χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης για την περιοχή εγκατάστασης της επίμαχης μονάδας, στην οποία να είναι επιτρεπτή η δραστηριότητα παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, ή ότι έχει γίνει χαρακτηρισμός περιοχής ειδικής χωρικής παρέμβασης με αντίστοιχη χρήση στην οποία να εμπίπτει η θέση της μονάδας. Για το λόγο αυτό, που βασίμως προβάλλεται, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να 9 / 10
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Νόμος και Φύση γίνει δεκτή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις. Τούτο δε ανεξαρτήτως αν με το από 10.5.2002 π.δ/μα αποκλείονται για τα αναφερόμενα στο διάταγμα αυτό νησιά, στα οποία περιλαμβάνεται η Κίμωλος, άλλες χρήσεις εκτός εκείνων για τις οποίες προβλέπονται ειδικοί όροι δόμησης, και αν, επομένως, αποκλείεται και για το λόγο αυτό στην Κίμωλο η εγκατάσταση της επίμαχης μονάδας, όπως προβάλλεται με την αίτηση. 11. Επειδή, κατόπιν της αποδοχής της αιτήσεως για τον παραπάνω λόγο, καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση των υπόλοιπων λόγων ακυρώσεως. 10 / 10