Η ιδέα του σεναρίου είναι μια απλή σκηνή καθημερινότητας. Η γιαγιά η οποία μένει στον 3 ο όροφο της πολυκατοικίας και σε ύψος Η=10m- έχει στείλει τον εγγονό της το Γιωργάκη να ψωνίσει στη λαική. Ο Γιωργάκης μεταφέρει τα ψώνια μέσα σε ένα καλάθι. Τα ψώνια με το καλάθι έχουν συνολικά μάζα m=3kg. Επειδή έχει χαλάσει το ανσανσέρ η γιαγιά δεν μπορεί να κατέβει να πάρει τα ψώνια, οπότε σκέφτεται να ρίξει ένα αβαρές σχοινί απο το τρίτο όροφο στο πεζοδρόμιο ώστε ο Γιωργάκης να δέσει το καλάθι και η γιαγιά να το τραβήξει. Έτσι και έγινε. Η γιαγιά ασκεί στο σχοινί σταθερή δύναμη F=33N προσπαθώντας να τραβήξει το καλάθι. Θα ανεβάσει η γιαγιά το καλάθι; Θα αντέξει το σχοινάκι;θα φθάσει το καλάθι στο τρίτο όροφο; Τη συνέχεια θα τη μάθουμε στη διάρκεια του σεναρίου... Οι στόχοι του σεναρίου Να εξοιξειωθούν οι μαθητές με την επίλυση προβλημάτων καθημερινότητας. Να μεταφέρουν το σχολικό πλαίσιο γνώσης σε οικείο τους πλαίσιο,το πλαίσιο της καθημερινότητας.
Να εφαρμόζουν τις αρχές διατήρησης της Ενέργειας με διάφορες μορφές. Να εφαρμόζουν τους νόμους του Newton. Να σχεδιάζουν και να «διαβάζουν» διαγράμματα ταχύτηταςχρόνου και δύναμης χρόνου. Να προβλέπουν τη κίνηση ενός σώματος εκτιμώντας τις συνθήκες κίνησής του. Να βελτιώσουν το βαθμό συνεργασίας μεταξύ τους. Να δημιουργείται συνεχής ανατροφοδότηση απο τις ίδιες τις ομάδες των μαθητών. Να συνειδητοποιήσουν την έννοια του «αυτοσεβασμού»και του σεβασμού στους συμμαθητές τους Που απευθύνεται Διάρκεια - Χώρος Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές Α Τάξης του Λυκείου. Διάρκεια του σεναρίου: 2 διδακτικές ώρες Χώρος υλοποίησης : Το εργαστήριο Φυσικών Επιστημών ή το Εργαστήριο Πληροφορικής ανάλογα με το τρόπο πραγματοποίησης Τρόποι υλοποίησης Τα σενάριο μπορεί να υλοποιηθεί με δυο τρόπους, ανάλογα με τις δυνατότητες, το μαθηματικό δυναμικό αλλά και την υποδομή που έχει στη διάθεσή του ο εκπαιδευτικός. Προτείνεται και στις δυο περιπτώσεις οι μαθητές/τριες να εργάζονται σε ομάδες των δυο (2) ατομων. Κάθε ομάδα εργάζεται με το αντίστοιχο φύλλο εργασίας. Στο τέλος του σεναρίου ο εκπαιδευτικός
μαζεύει τα φύλλα εργασίας, τα οποία και αποτελούν ομαδικό κριτήριο αξιολόγησης. Α τρόπος Οι μαθητές στο χώρο του Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών χωρισμένοι σε ομάδες των δυο ατόμων με ένα φύλλο εργασίας ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΡΟΠΟΣ Α. Ο χώρος πρέπει να διαθέτει υπολογιστή και προβολικό μηχάνημα. Ο εκπαιδευτικός προβάλει ένα έτοιμο αρχείο.ppt (Παρουσίαση). Κάθε διαφάνεια του αρχείου περιλαμβάνει και μια φάση του σεναρίου. Οι ομάδες των μαθητών αρχικά παρατηρούν την συγκεκριμένη φάση που προβάλεται.τα μέλη της κάθε ομάδας συζητούν υποχρεωτικά μεταξύ τους και στη συνέχεια αφου αποφασίσουν, συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας τους. Κάθε φορά ένας μαθητής απο μια ομάδα ανεβαίνει στο πίνακα για να διατυπώσει την απάντηση της ομάδας του. Ακολουθεί συζήτηση. Πρέπει να γίνεται προσπάθεια απο τον εκπ/κό να ακούγονται όλες οι διαφορετικές επιλογές κάθε φορά. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α ΤΡΟΠΟΣ(.pdf) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Α ΤΡΟΠΟΣ(.ppt) Β τρόπος Με το εκπαιδευτικό λογισμικό Interactive Physics Edition 2005 έχουμε σχεδιάσει και υλοποιήσει μια προσομοίωση με το τίτλο.ιρ «Tο καλάθι με τα ψώνια». Μέσω αυτής της προσομοίωσης θα υλοποιήσουμε το σενάριο που περιγράφηκε παραπάνω. Για να τρέξει η εφαρμογή θα πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον υπολογιστή σας το Interactive Physics. Οι μαθητές πάλι χωρισμένοι σε ζευγάρια με ένα φύλλο εργασίας στα χέρια τους.
Ακολουθείται απο τον εκπ/κό το φύλλο εργασίας. Οι ομάδες των μαθητών/τριών καλούνται να «προβλέψουν» τι θα συμβεί και να καταγράψουν τις απόψεις τους. Σε κάθε φάση οι μαθητές συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας τους και στη συνέχεια ο εκπ/κός «τρέχει» τη προσομοίωση. Όλη η διαδικασία στηρίζεται στο τρίπτυχο: ΠΡΟΒΛΕΨΗ - ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να επαναλάβει όσες φορές χρειαστεί κάθε φάση του σεναρίου χωρίς κόστος χρόνου- και να εστιάσει στα σημεία που δυσκολεύουν τους μαθητές. Στο τέλος οι μαθητές παραδίδουν τα φύλλα εργασίας. Ένας εναλλακτικός τρόπος:η διαδικασία να πραγματοποιηθεί στο Εργαστήριο της Πληροφορικής. Κάθε ομάδα κάθεται και σε ένα «σταθμό» ώστε να λειτουργεί εντελώς αυτόνομα. Στη περίπτωση αυτή δεν υπάρχει επικοινωνία και αλληλεπίδραση μεταξύ των ομάδων και η διαδικάσια «θεωρείται» απρόσωπη. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Β ΤΡΟΠΟΣ(.pdf) ΕΦΑΡΜΟΓΗ. ip (Το καλάθι με τα ψώνια)
Το περιβάλλον της προσομοίωσης Το περιβάλλον της εφαρμογής αποτελείται απο τέσσερα διακριτά τμήματα: το χώρο της προσομοίωσης (η γαλαζια έλλειψη), το χώρο των διαγραμμάτων(3), τα κουμπιά εκτέλεσης(1&2) και τους μετρητές (3). Αναλυτικά φαίνονται στην Εικόνα 1. Εικόνα 1
Η Εργαλειοθήκη Στο περιβάλλον της εφαρμογής θα χρησιμοποιήσουμε τα παρακάτω εργαλεία: Κουμπί έναρξης της προσομοίωσης ( κίτρινο χρώμα). :Κουμπί επαναρρύθμισης (πράσινο χρώμα ) που επαναφέρει τις αρχικές συνθήκες της προσομοίωσης. :Χώρος γραφημάτων ταχύτητας χρόνου και δύναμης χρόνου. : Κουμπί που τρέχει τη προσομοίωση βήμα-βήμα (step by step). :Μετρητής ύψους. : Μετρητής χρόνου.
Βιβλιογραφία Βλάχος,Ι.,Κόκκοτας,Π.,Γραμματικάκης,Ι.,Καραπαναγιώτης,Β.,(2001). Φυσική Γενικής Παιδείας Α Τάξης Λυκείου, Αθήνα, ΟΕΔΒ Βλάχος,Ι.,Κόκκοτας,Π.,Γραμματικάκης,Ι.,Καραπαναγιώτης,Β.,(2001). Φυσική Γενικής Παιδείας Α Τάξης Λυκείου, Αθήνα, ΟΕΔΒ Driver, R., Squires,A.,Rushworth, P.,Wood-Robinson, V. (2000). Οικοδομώντας τις έννοιες των Φυσικών Επιστημών, Τυπωθήτω, Αθήνα. Hewitt P., (1992) Οι έννοιες της Φυσικής, 2 τόμ., μετάφρ. Σηφάκη Ελ., Παν/κές εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο Kόμης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα