Διονύσης Σταμενίτης Βουλευτής Νεάς Δημοκρατίας Εκλογική Περιφέρεια Πέλλας ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΠΕΛΛΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ «ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΑΙΘΑΛΟΜΙΧΗ» Κυρίες και Κύριοι, Αγαπητοί Μηχανικοί, Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Διοίκηση του Επιμελητήριου και το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, για τη δυνατότητα που παρέχει στους εκπροσώπους των κομμάτων να αναπτύξουν τις θέσεις τους και να τοποθετηθούν αναφορικά με ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα, όπως είναι η ρύπανση από αιθαλομίχλη. Είναι γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα το πρόβλημα εντάθηκε προκαλώντας την ανησυχία όλων μας. Μάλιστα, στα πλαίσια των επιτροπών της Βουλής έγινε μεγάλη συζήτηση, ώστε να βρεθεί εκείνη η φόρμουλα που θα ελαττώσει το φαινόμενο και θα προσφέρει τις απαραίτητες λύσεις. Το επιστημονικό και τεχνολογικό μέρος του προβλήματος καλύφθηκε στην προηγούμενη ενότητα από τους εισηγητές, και πιστεύω ότι παρουσιάστηκε στην πλήρη διάσταση του. Από πλευράς μας, και δίκης μου αλλά και των υπόλοιπων εκπροσώπων των κομμάτων, θα γίνει μια προσπάθεια να αναλυθεί η πολιτική πλευρά. Δηλαδή τα αίτια αλλά και οι επιλογές που μας οδήγησαν στην αρνητική κατάσταση του περασμένου χειμώνα, οι προτάσεις για την αντιμετώπιση, και οι πρωτοβουλίες που καλείται να αναλάβει η κυβέρνηση ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο στο μέλλον. Δημάρχου Στάμκου 1, 58100 Γιαννιτσά,τηλ. 2382024600 Ε. Δημοκρατίας 41, 58200 Εδεσσα, τηλ.2381020535 N.Ξενιτίδη 10, 58400 Αριδαία,τηλ.2384023970 Κ: 6979130356, Φ: 2382023990 www.stamenitisdionisis.gr stamenitisdionisis@yahoo.gr
Είναι κοινώς αποδεκτό σήμερα ότι, η αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου θέρμανσης, η εξίσωση του με το πετρέλαιο κίνησης, τα ενεργοβόρα κτίρια, κτίρια δηλαδή με μηδαμινή ή ανύπαρκτη θερμομόνωση, ακόμα και η επιπόλαιη αντιμετώπιση του θέματος από τους μηχανικούς και τα ΜΜΕ,αλλά και τα κενά της νομοθεσίας, οδήγησαν τον πληθυσμό στην χρήση ξύλου για την θέρμανση των κατοικιών, και ως συνέπεια στην εμφάνιση της αιθαλομίχλης που συνετέλεσε στην επιβάρυνση της ατμόσφαιρας. Το στοίχημα όμως, για ολόκληρο το πολιτικό προσωπικό της χώρας, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, είναι να εντοπίζουμε τα λάθη και να προχωρούμε στην άμεση αποκατάσταση και επίλυση. Θα μου επιτρέψετε σ αυτό το σημείο να κάνω και ένα σχόλιο αναφορικά με αυτό το θέμα, είναι ίσως η μεγάλη μας ευκαιρία και ως πολιτικοί αλλά και ως κοινωνία να ξεπεράσουμε παθογένειες του παρελθόντος, νοοτροπίες που μας κόστισαν πολλά, που μας άφησαν πίσω. Είναι ευκαιρία να προχωρήσουμε, από εδώ και πέρα, με την πεποίθηση ότι επιβάλλεται να ενεργοποιούμε τα πολιτικά μας αντανακλαστικά μπροστά σε λάθη, σε αστοχίες και σε ενέργειες που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν απαλλαχτούμε από παλαιοκομματικές νοοτροπίες, πολιτικούς εγωισμούς και φυσικά μάθουμε να δρούμε άμεσα. Τότε θα φτάσουμε στο σημείο, όχι μόνο να συνειδητοποιούμε τα λάθη μας, αλλά και να τα διορθώνουμε δίνοντας ορθότερες και αποδοτικότερες λύσεις σε όλα τα προβλήματα που υπήρχαν, αλλά και σε όσα δημιουργήθηκαν στην πορεία. Τα πολιτικά λάθη του παρελθόντος, γνωρίζουμε όλοι, ότι είναι παρα πολλά, και λάθη είτε το θέλουμε, είτε όχι, θα ξαναγίνουν, το θέμα ωστόσο είναι να διορθωθούν όσα έγιναν και να μειωθούν, στο ελάχιστο, οι πιθανότητες να γίνουν και άλλα. Εάν, με τα λάθη που έγιναν και με αυτά που ενδεχομέως κάνουμε, δεν γίνουμε πιο σοφοί, καλύτεροι και πιο αποτελεσματικοί, τότε δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Και αυτός είναι ο σπουδαιότερος λόγος, για τον οποίο πιστεύω ότι, συζητήσεις σαν τη σημερινή είναι ιδιαιτέρως σημαντικές. Ο φετινός χειμώνας λοιπόν, μας δίδαξε πολλά.
Και μας αναγκάζει, μέσα σε εισαγωγικά, να μετρήσουμε σωστά την κατάσταση και να προτείνουμε μια διαφορετική αντιμετώπιση. Σίγουρα, και δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς, η οικονομική συγκυρία επηρεάζει οποιαδήποτε πολιτική πρακτική ακολουθείται. Στα πλαίσια της γιγαντιαίας προσπάθειας που γίνεται για διάσωση της οικονομίας και ανόρθωση της χώρας αντιλαμβανόμαστε ότι,πρέπει να αξιοποιούμε στα μέγιστο δυνατό τα μέσα που έχουμε και φυσικά όλους τους διατιθέμενους πόρους. Και φτάνω στο ζήτημα, το οποίο αποτελεί βασικό θέμα στη συζήτηση μας, το φαινόμενο της αιθαλομίχλης. Η εμφάνιση της αιθαλομίχλης είχε ένα βασικό αίτιο. Το αίτιο αυτό, ήταν η εκτεταμένη χρήση καυσόξυλών, η οποία προκάλεσε εμφανή σημάδια περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και ακολούθως έντονη ανησυχία για τη δημόσια υγεία. Η κυβέρνηση άμεσα πήρε τρεις νομοθετικές πρωτοβουλίες ώστε να αντιμετωπίσει το θέμα έγκαιρα, στο βαθμό που της το επιτρέπει η οικονομική συγκυρία και οι συμφωνίες που έχει η χώρα, τις περισσότερες από τις οποίες, η σημερινή κυβέρνηση τις βρήκε σε ισχύ και τις διαχειρίζεται σωστά κατά την άποψη μου. Συγκεκριμένα : 1. Επιστροφή του φόρου πετρελαίου Η κυβέρνηση άμεσα ανταποκρίθηκε,βρήκε τα χρήματα που δεν είχαν εγγραφεί στο προϋπολογισμό του 2012 και εφάρμοσε σύστημα επιστροφής του φόρου σε μεγάλο αριθμό νοικοκυριών, με αρκετά μεγάλο ποσό, το οποίο κάλυπτε σε πολλές περιπτώσεις, όλη την επιπλέον επιβάρυνση του καταναλωτή. 2. Η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δηλαδή την δημιουργία κτιρίων μηδενικής ή σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας έως το 2020
Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής προχώρησαν σε αυτή την νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία μας παρέχει τη δυνατότητα και δημιουργεί το περιβάλλον, ώστε η χώρα σε βάθος χρόνου να καταφέρει να ανεξαρτητοποιηθεί από τις υπάρχουσες μορφές ενέργειας και κυρίως από την εισαγωγή πετρελαίου. Κάτι τέτοιο, εκτός από τα περιβαλλοντικά οφέλη που έχει, είναι πολύ σημαντικό και για την οικονομία της χώρας. Σημαντικό ρόλο στην εξάλειψη του φαινόμενου μακροπρόθεσμα, μπορούν να διαδραματίσουν τα κτίρια μηδενικής ή σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Για να μπορούμε να μιλάμε για πραγματική πράσινη ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να μεγιστοποιούνται τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της εγχώριας ενεργειακής βιομηχανίας, αλλά και του κλάδου των ενεργειακών υπηρεσιών. Και για να υπάρξει αυτή η μεγιστοποίηση θα πρέπει να τεθεί ένας συγκεκριμένος στόχος: η καλύτερη δυνατή ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, μία ενεργειακή απόδοση με τον σχεδιασμό κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης για την αποκατάσταση του τοπικού περιβάλλοντος. Η κλιματική προσαρμογή των πόλεων είναι στόχος, και απαιτεί μία τελείως διαφορετική αντιμετώπιση της πόλης, όχι δηλαδή ως ένα σύμπλεγμα κτιρίων αλλά ως ζωντανού οργανισμού. Έτσι μόνο θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αστική διάχυση και να ρυθμίσουμε το θερμικό περιβάλλον. Βέβαια, αυτό απαιτεί και τη δημιουργία χώρων πρασίνου (μικρά πάρκα ανάμεσα σε κτίρια, για να συμβάλουν στη θερμική εκτόνωση και στην κυκλοφορία του αέρα), την προαγωγή βιοκλιματικού και φιλο-περιβαλλοντικού σχεδιασμού, και την υποστήριξη νέων τεχνολογιών και συστημάτων δόμησης με ελάχιστο περιβαλλοντικό ίχνος. 3. Η αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου για τη διακίνηση ξύλων και την παράνομη υλοτομία.
Η αντίδραση της κυβέρνησης υπήρξε άμεση, και σ αυτό το ζήτημα, με την κατάθεση από πλευράς του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής νομοσχεδίου, το οποίο κινείται στην ίδια κατεύθυνση. Και είναι μια σημαντική πρωτοβουλία διότι, η ισχύς του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου, νόμος 4055/2012,που ψηφίστηκε από τη Βουλή το Μάρτιο του 2012, και μετέτρεπε σε πταίσμα την ποινή για την λαθροϋλοτόμηση αξίας 600 ευρώ, δηλαδή περίπου 30 τόνων, όπως αντιλαμβανόμαστε, έλυνε τα χέρια των λαθρεμπόρων και ενίσχυε την έξαρση του φαινομένου. Με την αυστηροποίηση λοιπόν, δημιουργείται ένα θωρακισμένο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θέτει σαφείς όρους για την κοπή των ξύλων σε συγκεκριμένες δασικές εκτάσεις και σε ορισμένες εποχές του χρόνου, περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο και ελέγχοντας το πρόβλημα. Ο χειμώνας, λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, προκάλεσε έντονα προβλήματα στο ζήτημα της θέρμανσης των νοικοκυριών αλλά και των δημόσιων υπηρεσιών. Από πλευράς μας, θα πρέπει να αναζητηθούν εκείνες οι λύσεις, οι οποίες θα προσανατολίζονται στη φιλική προς το περιβάλλον χρήση πηγών ενέργειας και ταυτόχρονα στην αποφυγή της περαιτέρω οικονομικής επιβάρυνσης των νοικοκυριών. Σαφώς οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση δεν λύνουν οριστικά το πρόβλημα, φανερώνουν όμως, ότι η πολιτική ηγεσία του τόπου σήμερα αντιλαμβάνεται τα προβλήματα του κόσμου και δρα άμεσα. Μαθαίνει από τα αποτελέσματα που προκύπτουν στην πράξη, και προχωρά στην αντικατάσταση των επιλογών,με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, και την κάλυψη των αναγκών τους. Πιστεύω ότι το επόμενο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση,είναι να προχωρήσουμε άμεσα στην ενεργοποίηση του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ».
Να επιταχυνθούν και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, και να μεγαλώσει το φάσμα αυτών που δικαιούνται να συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Κυρίες και Κύριοι, Αποτελεί βασική μου πεποίθηση ότι, το φαινόμενο της αιθαλομίχλης δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί με κατασταλτικά μέτρα. Το φαινόμενο αντιμετωπίζεται με την κατανάλωση λιγότερης ενέργειας, όποια κι αν είναι αυτή, για τη χρήση των κατοικιών. Μ αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί και η μείωση κόστους για τους ιδιώτες για την θέρμανση και την κάλυψη των αναγκών τους, αλλά ταυτόχρονα, μπορούμε να επιτύχουμε τη σταδιακή μείωση εξάρτησης της χώρας από την εισαγωγή πετρελαίου. Γεγονός που μόνο θετικό πρόσημο μπορεί να προσφέρει στην ελληνική οικονομία. Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι, η Ελλάδα έχει όλες τα αντικειμενικά προσόντα λόγω κλίματος και γεωγραφικής θέσης να εισέλθει στην εποχή των εναλλακτικών μορφών ενέργειας πιο οργανωμένα και με σωστό σχεδιασμό, με στόχο να καταφέρουμε στο μέλλον να καλύπτουμε το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών μας σε ενέργεια από τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών. Όπως σας είπα, τα λάθη που έχουν γίνει είναι πάρα πολλά και οι επιπτώσεις τους επηρέασαν τις ζωές όλων αλλά και το περιβαλλοντικό μας υπόβαθρο. Σε συνδυασμό μάλιστα με τις παθογένειες του κράτους και του πολιτικού μας συστήματος κατάφεραν να ακυρώσουν κάθε προσπάθεια για αναγκαίες και σύγχρονες αλλαγές και εντέλει αυτό το καταστροφικό «μείγμα», από τη μία διόγκωσε τη ρύπανση, και από την άλλη αποτέλεσε τροχοπέδη της ανάπτυξης. Σήμερα καλούμαστε, πρώτα να εντοπίσουμε τα αίτια του κακού, μετά με αποφασιστικότητα να τα εξαφανίσουμε οριστικά, και στη συνέχεια να υιοθετήσουμε και να εφαρμόσουμε όλα όσα διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος, την υγεία όλων των ανθρώπων.
Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας και εύχομαι καλή συνέχεια στις εργασίες της ημερίδας.