Τ: Τ: Τ: Τ4: Τ:6 Τ:6 Τ:6 Τ4:6 Τ:7 Τ:7 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Τ:8 Τ:997 Τ4:998 Τ: Τ4: Τ: Τ4:4 Τ:6 Τ4:7 Τ:9 Τ4: Τ: Τ4: Τ: Τ4:6 Τ:8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Σεπτέμβριος 8 Η ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης συνεπικουρεί τις εξαγωγές διατηρώντας την οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά To Ελληνικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,8% ετησίως (+,% σε εποχικά διορθωμένη τριμηνιαία βάση) το ο τρίμηνο του 8 από,% ετησίως το ο τρίμηνο του 8 (ανοδικά αναθεωρημένη εκτίμηση) εμφανίζοντας θετικό ρυθμό ς αύξησης για 6 ο συνεχόμενο τρίμηνο, που συνιστά την καλύτερη επίδοση των τελευταίων ετών. - - - Συνεισφορά στην αύξηση του ΑΕΠ Εισαγωγές & εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (εθνικοί λογαριασμοί) % ΑΕΠ επιβολή ελέγχων κίνησης κεφαλαίου Αποθέματα* *περιλαμβάνει Επενδύσεις στατιστικές Καθαρές εξαγωγές διαφορές Κατανάλωση Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ Εξαγωγές αγαθών (%ΑΕΠ) Εξαγωγές υπηρεσιών (%ΑΕΠ) Εισαγωγές αγαθών (%ΑΕΠ) Εισαγωγές υπηρεσιών (%ΑΕΠ) Οι εξαγωγές παρέμειναν ο βασικός πυλώνας της ανάκαμψης, με την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 9,4% σε βάση να προσθέτει στην αύξηση του ΑΕΠ το ο τρίμηνο. Η ανωτέρω θετική συνεισφορά μετριάστηκε από την αρνητική επίδραση της αύξησης των εισαγωγών κατά 4,% ετησίως (κυρίως για πρώτες ύλες, καύσιμα και διαρκή καταναλωτικά αγαθά), με αποτέλεσμα η καθαρή συνεισφορά των εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ το ο τρίμηνο του 8 να διαμορφώνεται στις,. Αναφορικά με τις δύο βασικές κατηγορίες των εξαγωγών, οι εξαγωγές υπηρεσιών με επίκεντρο τον τουρισμό πρόσθεσαν,7 στην αύξηση του ΑΕΠ, ενώ οι εξαγωγές αγαθών πρόσθεσαν άλλες, επιτυγχάνοντας νέο ιστορικό υψηλό, τόσο σε απόλυτες τιμές αλλά και ως ποσοστό στο ΑΕΠ (8,8% το ο τρίμηνο του 8 έναντι μέσου όρου ετίας,%) και σημειώνοντας σωρευτική αύξηση 7,% την τελευταία δεκαετία. Είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την αύξηση της οικονομικής αβεβαιότητας στην Ιταλία και την Τουρκία το ο τρίμηνο του 8, οι δύο αυτές χώρες κατετάγησαν στις πρώτες θέσεις των βασικών εξαγωγικών αγορών για τα ελληνικά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων),
Τ: Τ4: Τ:4 Τ4:4 Τ: Τ4: Τ:6 Τ4:6 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 Οι σημαντικότερες εξαγωγικές αγορές της Ελλάδας Χώρα δισ. Χώρα δισ. Χώρα δισ. Ιταλία,8 Ιταλία, Ιταλία,7 Γερμανία, Γερμανία, Τουρκία, Κύπρος,6 Τουρκία, Γερμανία, Τουρκία,4 Κύπρος,9 Κύπρος, Βουλγαρία, Βουλγαρία,4 Βουλγαρία,7 Πηγές: Eurostat, Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων παραμένοντας σταθερά στην πρώτη τετράδα των κορυφαίων εξαγωγικών αγορών για την Ελλάδα την τελευταία πενταετία. Αναμφισβήτητα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Δ/νσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ, η όξυνση της κρίσης στην Τουρκία το ο τρίμηνο αναμένεται να εξασθενίσει τη ζήτηση για εισαγωγές στη συγκεκριμένη χώρα κατά το ο εξάμηνο του 8 οδηγώντας σε μείωση των ελληνικών εμπορευματικών εξαγωγών κατά σχεδόν % ετησίως ή,%, περίπου, του ετήσιου ΑΕΠ σε σταθερές τιμές. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ήπια επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη αλλά και τους κραδασμούς στις αναπτυσσόμενες οικονομίες που συνοδεύονται από αυξημένη μεταβλητότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών, εκτιμάται ότι θα επιβραδύνουν τον ετήσιο ρυθμό αύξησης των ελληνικών εξαγωγών αγαθών στο 4,% ετησίως το ο εξάμηνο του 8 από 9,% το ο εξάμηνο, δημιουργώντας περαιτέρω καθοδικούς κινδύνους και για το 9. Προφανώς, η επιβεβλημένη αύξηση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας κατά τη διάρκεια της κρίσης την καθιστά, εκ των πραγμάτων, περισσότερο ευάλωτη σε διακυμάνσεις στις βασικές αγορές για τις εξαγωγές ελληνικών αγαθών και υπηρεσιών. 4 - - Ωστόσο, η ισχυρή δυναμική του τουρισμού αναμένεται να μετριαστεί οριακά το ο εξάμηνο του 8 και να παραμείνει επαρκώς ισχυρή, ώστε να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις από την επιβράδυνση των εξαγωγών αγαθών. Συγκεκριμένα, βάσει των πλέον πρόσφατων στοιχείων για αεροπορικές αφίξεις από το εξωτερικό και για την πληρότητα των ξενοδοχείων, η θετική συνεισφορά του, εισερχόμενου από το εξωτερικό, τουρισμού στην αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να προσεγγίσει τις,4 το ο τρίμηνο του 8 με τη θετική επίδραση να διαχέεται, σε μικρότερο βαθμό, και στο 4 ο τρίμηνο. Κατά συνέπεια η συνδυαστική συνεισφορά των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στην αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στις,8 το ο εξάμηνο του 8 από,7 στο ο εξάμηνο. (εξαγωγές αγαθών) 6 7 6Μ:8 Ταξιδιωτικά έσοδα & αφίξεις Ταξιδιωτικά έσοδα (εκτός κρουαζιέρας,, αριστερός άξονας) Αφίξεις μη κατοίκων (, δεξιός άξονας) 4 - H ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε τη θετική έκπληξη του ου τριμήνου του 8 μετά από μια παρατεταμένη περίοδο αδυναμίας. Συγκεκριμένα, σημείωσε αύξηση % ετησίως, για πρώτη φορά από το ο τρίμηνο του 7, στηριζόμενη κυρίως στη δαπάνη των νοικοκυριών μεσαίου και υψηλού εισοδήματος που αντέδρασαν πιο άμεσα στην αποκλιμάκωση της αβεβαιότητας σύμφωνα με εκτιμήσεις της Δ/νσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ. Αυτό τεκμαίρεται, κυρίως, από την ισχυρή αύξηση στις πωλήσεις διαρκών καταναλωτικών αγαθών και αυτοκινήτων κατά 7,6% και 8,%
Τ:4 Τ4:4 Τ: Τ: Τ: Τ4: Τ:6 Τ:6 Τ:6 Τ4:6 Τ:7 Τ:7 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Τ:8 Ιουν- Ιαν- Αυγ- Μαρ- Οκτ- Μαϊ-4 Δεκ-4 Ιουλ- Φεβ-6 Σεπ-6 Απρ-7 Νοε-7 Ιουν-8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 ετησίως, αντίστοιχα, στο ο τρίμηνο του 8, καθώς και στη διψήφια αύξηση των δαπανών Ελλήνων πολιτών για τουρισμό στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Πωλήσεις διαρκών καταναλωτικών αγαθών & αυτοκινήτων και ταξιδιωτικές πληρωμές Ελλήνων στο εξωτερικό Η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι επιθυμητή σε μια περίοδο αυξημένων εξωτερικών κινδύνων και θα αρχίσει να υποστηρίζεται σταδιακά και από την περαιτέρω βελτίωση της εμπιστοσύνης και την αυξανόμενη ποιότητα των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται, κυρίως, σε κλάδους που απασχολούν εξειδικευμένη εργασία, όπως η μεταποίηση και οι υπηρεσίες προς επιχειρήσεις. Η επανενεργοποίηση της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων που ξεκίνησε σε ένα περιορισμένο αριθμό κλάδων το ο τρίμηνο του 8 θα συμβάλλει σε ταχύτερη ανάκαμψη των ωριαίων αμοιβών, τουλάχιστον για τους απασχολούμενους που δεν καλύπτονταν έως σήμερα από κάποια κλαδική σύμβαση, ενώ ενδεχομένως να ασκήσει και δευτερογενείς επιδράσεις σε άλλους κλάδους. Συνεπώς, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί κατά,6%, σε βάση, στο ο εξάμηνο του έτους από,% στο ο εξάμηνο. - - - - - -4 Συνεισφορά στην των επενδύσεων ανά κατηγορία, κιν. μ.ο. μηνών Πωλήσεις αυτοκινήτων (δεξιός άξονας) - - Η παρατηρούμενη συρρίκνωση στις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου για ο συνεχόμενο τρίμηνο κατά,4% ετησίως έναντι,% το ο τρίμηνο αντανακλά και πάλι τη νέα συρρίκνωση κατά -49% ετησίως των επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό (κατά βάση εμπορικά πλοία και δευτερευόντως οχήματα και εξοπλισμός φορτοεκφόρτωσης λιμένων) το ο τρίμηνο του 8. Εξαιρουμένων των επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό, όλες οι υπόλοιπες υποκατηγορίες επενδύσεων αυξήθηκαν, συνδυαστικά, κατά 4,9% ετησίως με τις επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό να αυξάνονται κατά 8,%, ετησίως, για ο συνεχόμενο τρίμηνο. Οι κατασκευές εξαιρουμένων των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 6,9%, σε βάση, και οι κατασκευές κατοικιών κατά,% για ο συνεχόμενο τρίμηνο, υποδηλώνοντας την ολοκλήρωση του υφεσιακού κύκλου στη συγκεκριμένη αγορά. Λοιπά προϊόντα Μεταφορικός εξοπλισμός Μηχανολογικός & τεχνολογικός εξοπλισμός Κατασκευές κατοικιών Λοιπές κατασκευές (εκτός κατοικιών) Ακαθ. σχημ. παγίου κεφαλαίου (ετησ. μεταβ.) 4 - - -4-6 Διαρκή καταναλωτικά αγαθά, όγκος (αριστ. άξονας) Ταξιδιωτικές πληρωμές Ελλήνων (δεξιός άξονας)
Τ:6 Τ:7 Τ:8 Τ4:9 Τ: Τ: Τ: Τ4:4 Τ:6 Τ:7 Τ:8* Τ4: Τ: Τ: Τ:4 Τ4: Τ:7 Τ:8 Τ:9 Τ4: Τ: Τ: Τ:4 Τ4: Τ:7 Τ:8 Τ: Τ4: Τ:6 Τ:6 Τ:6 Τ4:6 Τ:7 Τ:7 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Τ:8 Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 Επενδύσεις & ακαθάριστη λειτουργική κερδοφορία επιχειρήσεων - - - - - - - - - - Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ανά τομέα οικονομίας - - - Επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (, δεξιός άξονας) Ακαθάριστη λειτουργική κερδοφορία (, αριστερός άξονας) Βιομηχανία (αριστερός άξονας) Κατασκευές (αριστερός άξονας) Οικιακές υπηρεσίες (αριστερός άξονας) Διαμονή, εμπόριο, μεταφορές (αριστ. άξονας) Άλλοι τομείς (αριστερός άξονας) Συνολική προστιθέμενη αξία (δεξιός άξονας) Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο τα στοιχεία προστιθέμενης αξίας όσο και της εταιρικής κερδοφορίας που περιλαμβάνονται στην κατάρτιση του ΑΕΠ για το ο τρίμηνο του 8 υποδηλώνουν συνεχή βελτίωση στον επιχειρηματικό τομέα. Συγκεκριμένα, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία αυξήθηκε κατά,% ετησίως για 6 ο συνεχές τρίμηνο και η εταιρική κερδοφορία (προσέγγιση μέσω ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος και μεικτού εισοδήματος που περιλαμβάνει και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις) κατά,7%, σε βάση, συνιστώντας την καλύτερη επίδοση μετά από μια δεκαετία βαθιάς κρίσης. Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με την περαιτέρω βελτίωση δεικτών επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και του δείκτη υπευθύνων προμηθειών («PMI») στο ο τρίμηνο του 8 και το σχετικά υψηλό βαθμό χρησιμοποίησης παραγωγικού δυναμικού σε αρκετούς κλάδους, δημιουργούν σημαντικά περιθώρια ενίσχυσης των επενδύσεων, έχοντας ως βασικές πηγές αβεβαιότητας την ταχύτητα βελτίωσης των χρηματοδοτικών συνθηκών στον ιδιωτικό τομέα και την αυξημένη μεταβλητότητα διεθνώς που επηρεάζει την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα. 9 6 - -6-9 - - Δείκτης οικονομικού κλίματος & ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ ετήσιες μεταβολές *Τ:8: στοιχεία Ιουλίου - Αυγούστου 8 δείκτης Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ (αριστερός άξονας) 9 8 7 6 Δείκτης οικονομικού κλίματος (δεξιός άξονας)* Η πορεία του συνδυαστικού δείκτη οικονομικής δραστηριότητας της Δ/νσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ, συνεκτιμώντας τις ανωτέρω προσδοκίες για την πορεία των βασικών συστατικών του ΑΕΠ, υποδηλώνει τη δυνατότητα περαιτέρω επιτάχυνσης του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ στο,% ετησίως στο ο τρίμηνο και αυξημένη πιθανότητα υπέρβασης του ετήσιου στόχου για ανάπτυξη % στο σύνολο του 8. 4
Ανάλυση Στοιχείων ΑΕΠ για το ο τρίμηνο 8 Σεπτέμβριος 8 Ελλάδα: ΑΕΠ & βασικά συστατικά δαπάνης (ποσοστιαίες μεταβολές σε σταθερές τιμές) 6 7 8π Τ:7 Τ:7 Τ:7 Τ4:7 Τ:8 Τ:8 Τ:8 Τ4:8 ΑΕΠ ( μεταβ., εποχ. διορθ.) -, -,,,,,,,,,8,,7 ΑΕΠ (τριμηνιαία μεταβ., εποχ. διορθ.),4,9,,,9,,9 -,4 Εγχώρια ζήτηση (ετήσ. μεταβ.) -,,7,7,,,4,,9 -,,,9,9 Τελική Κατανάλωση (ετήσ. μεταβ.) -, -,4 -,,,4, -,9 -,,,8,,6 Ιδιωτική κατανάλωση (ετήσ. μεταβ.) -,,,,,8,6 -, -,6,,,,9 Ακαθ. Επενδύσεις (ετήσ. μεταβ.) -,, 9,, 7,, -8, 9, -, -,4,,6 Αποθέματα * (συνεισφορά στο ΑΕΠ) -,9,9,7,,,,9 -,,, -,6, Καθαρές εξαγωγές (συνεισφορά στο ΑΕΠ),7 -, -,4, -,, -,6,,6, -,7 -, Εξαγωγές (ετήσ. μεταβ.),9 -,9 6,9 7,,4 9, 7,6, 8, 9,4 6,, Εισαγωγές (ετήσ. μεταβ.),4, 7,,6, 4,8 9,, -, 4, 7,8, *περιλαμβάνει στατιστικές διαφορές Πηγές: ΕΛΣΤΑΤ, εκτιμήσεις Δ/νσης Οικ. Ανάλυσης ΕΤΕ Ολόκληρο το κείμενο της ανάλυσης (στα αγγλικά) είναι διαθέσιμο στην ακόλουθη διεύθυνση: https://www.nbg.gr/el/the-group/press-office/e-spot/reports/elliniki-oikonomia-syntomi-analysi-toy-aep-oy-triminoy- 8 Αθήνα, Σεπτεμβρίου 8