Εργαλεία και μεθοδολογίυ σχεδιασμού συσκευασιών ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας Τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού Εργαστήριο C 3 www.c3.teiwm.gr 1
Αειφορία Περιεχόμενα Εργαλεία πράσινου σχεδιασμού Αξιολόγηση κύκλου ζωής προϊόντος Μελέτη περίπτωσης Συμπεράσματα 2
Αειφόρος ή Βιώσιμη ανάπτυξη και οι 3 πυλώνες της. 1987 «Το Κοινό μας Μέλλον» ή έκθεση Brundtland «Η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να δεσμεύει την δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες.» Οικονομική ανάπτυξη Κοινωνική ανάπτυξη Περιβαλλοντική προστασία Ο όρος προστασία του περιβάλλοντος, πλέον με ευρύτερη πολιτιστική και αναπτυξιακή σημασία. Ο ορισμός της αειφόρου ανάπτυξης, είναι οι ενέργειες με στόχο την συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής και για τις επόμενες γενιές, έτσι ώστε να υπάρχει ισορροπία μεταξύ κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών στόχων.
Εργαλεία πράσινου σχεδιασμού Απόκτηση Πρώτων Υλών Επεξεργασία και Κατασκευή Συσκευασία και Διανομή Χρήση-Συντήρηση-Επισκευή Ανακύκλωση Διαχείριση Απορριμμάτων Κύκλος Ζωής Προϊόντος Η αειφορία μπορεί να επιτευχθεί μέσω του σχεδιασμού προϊόντων,, παίρνοντας υπόψη και τους τρεις πυλώνες της αειφορίας, για κάθε στάδιο του κύκλου ζωής του προϊόντος. 4
Αειφόρος σχεδιασμός προϊόντων 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Φιλικός προς το περιβάλλον σχεδιασμός (Design For Environment)
Μείωση της κατανάλωσης και της ποικιλίας των υλικών Τα υλικά αποτελούν ένα βασικό παράγοντα περιβαλλοντική απόδοση πολλών προϊόντων. Η αποφυγή μεγάλης ποικιλίας υλικών στοτελικόπροϊόνεπιτρέπει τη μείωση των διάφορων διεργασιών και των σταδίων μεταφοράς που περιλαμβάνονται στο κύκλο ζωής. Ευκολότερη ανακύκλωση.
Επιλογή περιβαλλοντικά προσαρμοσμένων υλικών Να προέρχονται από ανανεώσιμους πόρους. Να έχουν υψηλό περιεχόμενο σε ανακυκλωμένο υλικό. Να μην περιέχουν επικίνδυνες ουσίες. Να παράγονται με τη χρήση πιο πράσινων διεργασιών. Να ανακυκλώνονται εύκολα.
Μείωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων των παραγωγικών γ διεργασιών Μείωση του αριθμού των βημάτων της παραγωγής για να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας και υλικών. Επιλογή υλικών και διεργασιών με τέτοιο τρόπο ώστε η παραγωγή αποβλήτων να μπορεί να επαναεισαχθεί στην αλυσίδα παραγωγής Επιλογή καθαρότερων παραγωγικών διεργασιών.
Βελτιστοποίηση διανομής Ελαχιστοποίηση της χρήσης συσκευασίας όπου είναι δυνατό. Διευκόλυνση της αναγνώρισης του τύπου των υλικών της συσκευασίας Σχεδιασμός με στόχο τη μεγιστοποίηση κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση. Μείωση του βάρους του προϊόντος και της συσκευασίας του για να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας.
Μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά τη χρήση Μείωση της κατανάλωση ενέργειας ανά λειτουργική μονάδα προϊόντος. Ενσωμάτωση της χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας, όπως η ενέργεια που παράγεται από τον άνθρωπο Μείωση της χρήσης νερού ανά λειτουργική μονάδα προϊόντος
Αύξηση χρήσιμης ζωής προϊόντος Προώθηση της επαναχρησιμοποίησης του προϊόντος. Εξάλειψη των αδύνατων σημείων του προϊόντος (σημεία θραύσης ή αστοχίας) Επιλογή επαρκών υλικών και διαστάσεων που να παρέχουν καλή αντίσταση στη συνεχή χρήση. Διευκόλυνση της επιδιόρθωσης και τη συντήρησης. Παροχή ανταλλακτικών εξαρτημάτων για επιδιόρθωση
Βελτιστοποίηση διαχείρισης αποβλήτων Χρήσηή ανακυκλώσιμων ή βιοδιασπάσιμων υλικών. Χρήση όσο το δυνατό λιγότερων υλικών γίνεται για την διευκόλυνση της ανακύκλωσης του προϊόντος. Ελαχιστοποίηση της χρήσης μπογιάς, βερνικιών, πρόσθετων κ.λπ. Απλοποίηση της αποσυναρμολόγησης του προϊόντος για να μειωθεί ο χρόνος και τα οικονομικά κόστη και να μεγιστοποιηθεί η ποσότητα των επαναχρησιμοποιήσιμων ή ανακυκλώσιμων υλικών ή εξαρτημάτων
Εργαλεία πράσινου σχεδιασμού Αξιολόγηση Κύκλου Ζωής Η ΑΚΖ είναι μία συστηματική αναλυτική μέθοδος η οποία βοηθάει στην καταγραφή και εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μίας διεργασίας. Η πλέον διαδεδομένη τεχνική Αποτίμηση των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων που προκαλεί ένα υλικό, μια κατεργασία ή μια χρήση, καθ όλη τη διάρκεια ζωής ενός προϊόντος Ταυτοποίηση και την ποσοτικοποίηση των χρησιμοποιημένων υλικών και της καταναλισκόμενης ενέργειας, με την περιβαλλοντική επιβάρυνση σε όλα ταστάδια 14
Life Cycle Assessment using SOLIDWORKS ΤΜ /SustainabilityΤΜ Το λογισμικό υπολογίζει 4 περιβαλλοντικούς δείκτες στο κύκλο ζωής του προϊόντος (Απόκτηση πρώτων υλών Κατασκευή Χρήση - Τέλος ζωής). Εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου: μέτρηση διοξειδίου του άνθρακα. Κατανάλωση ενέργειας: μέτρηση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του προϊόντος. Ατμοσφαιρική ρύπανση: μέτρηση διοξειδίου του θείου, κύριο συστατικό της όξινης βροχής. Μόλυνση του νερού: μέτρηση φωσφόρου, που ελευθερώνεται στο νερό.
Μελέτη περίπτωσης Συσκευασία ενεργειακού ποτού
Σύγκριση επιπτώσεων 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Η Σύγκριση των αποτελεσμάτων 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Σύγκριση επιπτώσεων Αλουμίνιο VS Πολυαιθυλένιο 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Σύγκριση επιπτώσεων 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Η Σύγκριση των αποτελεσμάτων 14/12 12/2011 2011 2 nd SYMPOSIUM IN PACKAGE & LABEL DESIGN 2011 Εργαλεία και μεθοδολογίε υ σχεδιασμού συσκευ ασιών
Dassault s SOLIDWORKS TM /Sustainability TM Προσφέρει μια συνεχή και πραγματική αξιολόγηση για μια μεγάλη γκάμα υλικών. Βοηθάει στη καλύτερη επιλογή υλικού κατά τη διαδικασία σχεδίασης. Συγκρίνει τα εναλλακτικά υλικά σε σχέση με το αρχικό, τόσο από πλευράς φιλικότητας στο περιβάλλον, όσο και από πλευράς μηχανικών ιδιοτήτων. Χρήση της Βάσης δεδομένων του αξιόπιστου λογισμικού αξιολόγησης του κύκλου ζωής GaBi ΤΜ (life cycle inventory database)
Συμπεράσματα Μια σειρά πρασίνων μεθοδολογιών είναι πια διαθέσιμη για το σχεδιασμό προϊόντων. Οι σχεδιαστές είναι πια σε θέση να σχεδιάζουν προϊόντα με βάση την αειφορία. Η αειφορία α μπορεί να παίξει αξε σημαντικό ρόλο στην ση ανταγωνιστικότητα αγω α τόσο των σχεδιαστών όσο και των εταιριών, σχεδιάζοντας φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα. Μια σχεδιαστική αλλαγή μπορεί να βελτιώσει την αειφορία του προϊόντος σε πολλά στάδια του κύκλου ζωής του. Μια σχεδιαστική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει βελτίωση σε κάποια στάδια ενώ ταυτόχρονα επιδείνωση σε κάποια άλλα. Τότε ο συνολικός απολογισμός της αειφορίας θα αποδείξει εάν η σχεδιαστική αλλαγή είναι επιτυχημένη ή όχι.
Εργαλεία και μεθοδολογίυ σχεδιασμού συσκευασιών ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας Τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού Εργαστήριο C 3 www.c3.teiwm.gr 24