Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο

Transcript

1 Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο Κ. Αμπελιώτης, Λέκτορας Τμ. Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

2 Οι επιβαρύνσεις συνοπτικά Κατανάλωση φυσικών πόρων Ρύπανση Στην ατμόσφαιρα Στους υδάτινους αποδέκτες Στο έδαφος

3 Το ισοζύγιο του οικιακού χώρου Ενέργεια Νερό Αγαθά Αέριες εκπομπές Λύματα Στερεά απόβλητα

4 Άξονες της παρουσίασης Ενέργεια/Ατμοσφαιρική ρύπανση Νερό/Λύματα Αγαθά/Στερεά απόβλητα

5 Κατανάλωση ενέργειας Ηλεκτρική ενέργεια Φωτισμός Ψύξη-Θέρμανση Κίνηση ηλεκτρικών συσκευών Ζεστόνερόχρήσης Υγρά καύσιμα Θέρμανση Μεταφορές

6 Οι επιπτώσεις της παραγωγής και χρήσης ενέργειας Φαινόμενο θερμοκηπίου Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Όξινη βροχή Μεταφορές Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Νέφος Μεταφορές

7 Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα (2004) Λοιπές ΑΠΕ 3% Εισαγωγές 5% Μεγάλοι ΥΗΣ 9% Φυσ. Αέριο 13% Πετρέλαιο 14% Λιγνίτης 56% Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης

8

9 Εκπομπές CO 2 ανά καύσιμο (kg/gj) kg CO2/GJ 11 0 Λιγνίτης Πετρέλαιο LPG Φυσ. Αέριο Ουράνιο Βιομάζα

10 Κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα (Υπ.Αν. 2000) Οικ-Εμπ. 46% Βιομηχανία 26% Μεταφορές 28%

11 Άλλα προβλήματα των ορυκτών καυσίμων Εξαντλούνται Προκαλούν ενεργειακή εξάρτηση Επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό

12 Πρωτόκολλο του Κιότο Τέθηκε σε ισχύ στις 16/2/2005 Προβλέπει μείωση του εκπομπών ΑτΘ κατά 8% για την ΕΕ-15 μέχρι το 2010 σε σχέση με το 1990 Για την Ελλάδα: +25% ήδηέχουμεξεφύγεικαιπάμεγιατο+32%

13 Δυναμικό μείωσης ΑτΘ Οικιακός 22% Μεταφορές 5% Άλλοι 1% Ηλεκτρισμός 42% Βιομηχανία 30%

14 ΟδρόμοςγιατοΚιότο... Ενεργειακή συμπεριφορά κτιρίων Βελτίωση καυστήρων Σκίαστρα, ανεμιστήρες οροφής Βελτιωμένοι λαμπτήρες, A/C, συσκευές Αυτοματισμός του φωτισμού Ηλιακοί συλλέκτες για θέρμανση Φωτοβολταϊκά συστήματα Τηλεθέρμανση με βιομάζα Χρήση φυσικού αερίου για θέρμανση/ψύξη

15 Τι μπορούμε να κάνουμε; Ορθολογική χρήση ενέργειας Χρήση καθαρότερων ορυκτών καυσίμων Χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

16 Παραγωγή στερεών αποβλήτων

17 Παραγωγή ΑΣΑ στην Ελλάδα 1,25 1,2 1,15 1,1 kg/d/cap. 1,05 1 0,

18 Σύσταση ΑΣΑ Μέταλλα 5% Γυαλί 5% Λοιπά 16% Βιοαποδομήσιμα 46% Πλαστικά 9% Χαρτί 19%

19 Διαχείριση ΑΣΑ στην Ελλάδα Ανακύκλωση 8% Κομποστοποίηση 1% Χωματερή 45% ΧΥΤΑ 46%

20 Εδαφική διάθεση-ανακύκλωση (χιλιάδες τόνοι) Ανακύκλωση Εδαφική διάθεση

21 Ποσοστά ανακύκλωσης υλικών συσκευασίας Υλικό % ανακύκλωση Χαρτί/Χαρτόνι 64,3% Πλαστικά 3,4% Γυαλί 21,3% Τσίγκος 3,5% Αλουμίνιο 30,4% Ξύλο 22,7% Σύνολο 33%

22 Ανεξέλεγκτες χωματερές Σχεδιασμός Αριθμός

23 Χαρακτηριστικά διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων Χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης Η εδαφική διάθεση (νόμιμη και παράνομη) κυριαρχεί Δημιουργία ΧΥΤΑ Έντονες κοινωνικές αντιδράσεις

24 Νομοθετικό πλαίσιο Οδηγίες για τις συσκευασίες 94/62/EC 2004/12/EU Οδηγία για την Υγειονομική ταφή 99/31/EU

25 Κατανάλωση πόσιμου νερού

26 Οικιακή κατανάλωση νερού 4 διυλιστήρια νερού Απώλειες διανομής: 25-40% 70% των καταναλωτών: 32 m 3 /μήνα Κλιμακωτή χρέωση Τιμή νερού: 2,38 Є/m 3

27 Παραγωγή διυλιστηρίων νερού στην Αθήνα m

28 Επεξεργασία λυμάτων Τα λύματα της Αθήνας είναι ο μεγαλύτερος (σε όγκο) ποταμός στην Ελλάδα Πρωτοβάθμια επεξεργασία: 1998 Δευτεροβάθμια επεξεργασία: 2004 Πρόβλημα: Διαχείριση της λυματολάσπης

29 Αγαθά

30 Τι συνιστά ένα φιλικότερο προς το περιβάλλον προϊόν; Βιοαποδομήσιμες πρώτες ύλες Ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες Εξοικονόμηση ενέργειας Παραγωγή με λιγότερα απόβλητα

31 Υπάρχει καλή κατανάλωση; Πλαστικές ή χάρτινες σακούλες; Βρεφικές πάνες μιας χρήσης ή υφασμάτινες που πλένονται; Να αλλάξω ηλεκτρικό ψυγείο, πλυντήριο; Να αγοράσω χιονοπέδιλα;

32 Ο κύκλος ζωής ενός αγαθού Πρώτες ύλες Μεταφορά Επεξεργασία Απόθεση Αποθήκευση Ανακύκλωση Χρήση Διανομή

33 Άξονες βιώσιμης κατανάλωσης Τα τρία R Reduce (μείωση) Reuse (επαναχρησιμοποίηση) Recycle (ανακύκλωση) Υπηρεσίες και όχι αγαθά Ενοικίαση και όχι ιδιοκτησία αγαθών

34 Πως θα βρω τα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα;

35 Περιβαλλοντική σηματοδότηση Μπλε Άγγελος, Γερμανία Το λουλούδι, Ε.Ε. Λευκός Κύκνος, Σκανδιναβία Πράσινη σφραγίδα, Η.Π.Α.

36 Ενεργειακή σήμανση

37 Μαθήματα στο πρόγραμμα σπουδών του ΤΟΟΟ Οικιακή Τεχνολογία Ενέργεια/Ατμοσφαιρική ρύπανση Πόσιμο νερό/ρύπανση υδάτων Αστικά στερεά απόβλητα Φυσικό περιβάλλον Δομημένο περιβάλλον

38 Αντί συμπεράσματος Ο ρόλος των λειτουργών της Οικιακής Οικονομίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε σχέση με την ενημέρωση των καταναλωτών για θέματα πρόληψης της ρύπανσης και βιώσιμης κατανάλωσης στον οικιακό χώρο