IP/06/198 Bρυξέλλες, 22 Φεβρουαρίου 2006 Η Επιτροπή αξιολογεί τα προγράµµατα σταθερότητας της Γαλλίας, Ελλάδας, Ιρλανδίας, Κάτω Χωρών, Πορτογαλίας και Ισπανίας Αφού εξέτασε τα επικαιροποιηµένα προγράµµατά τους σταθερότητας 1, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συµπέρασµα ότι η Ισπανία και η Ιρλανδία υιοθέτησαν υγιείς δηµοσιονοµικές στρατηγικές και µπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελούν καλά παραδείγµατα δηµοσιονοµικής πολιτικής σύµφωνα µε το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Οι Κάτω Χώρες αναµένεται εξίσου να τηρήσουν τον µεσοπρόθεσµο δηµοσιονοµικό στόχο τους καθόλη την περίοδο του προγράµµατος, αφού προέβησαν σε σηµαντικές προσαρµογές κατά τα δύο προηγούµενα έτη, οι οποίες θα συµβάλουν στη διατήρηση ισχυρής δηµοσιονοµικής θέσης και κατά το 2006 και εξής, ιδιαίτερα ενόψει των καλύτερων από τα αναµενόµενα δηµοσιονοµικών αποτελεσµάτων που σηµείωσαν κατά το 2005 και της ισχυρότερης ανάπτυξης για το 2006. Η Ελλάδα, η Γαλλία και η Πορτογαλία, οι οποίες υπόκεινται στη διαδικασία υπερβολικού ελλείµµατος, παρουσίασαν στρατηγικές οι οποίες, εφόσον επιτύχουν, θα επιτρέψουν µεσοπρόθεσµα την εξυγίανση των οικονοµικών παρά το γεγονός ότι, στην περίπτωση της Γαλλίας και της Πορτογαλίας, φαίνεται να χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες και ότι η Ελλάδα συνεχίζει να αντιµετωπίζει δυσκολίες µε το πρόβληµα της στατιστικής αναθεώρησης, η οποία µπορεί κατά κάποιο τρόπο να επηρεάσει την κατά τα άλλα σηµαντική µείωση του ελλείµµατος της. «Και οι έξι χώρες έχουν ορίσει µεσοπρόθεσµους στόχους για τα δηµόσια οικονοµικά τους που είναι σύµφωνοι µε το αναθεωρηµένο σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Η Ισπανία και η Ιρλανδία συνεχίζουν να εµφανίζουν έναν επιτυχηµένο συνδυασµό ισχυρής ανάπτυξης και δηµοσιονοµικής πειθαρχίας. Οι Κάτω Χώρες καταδεικνύουν ότι η αποφασιστική δράση µπορεί να εξασφαλίσει ταχεία και διαρκή διόρθωση και των δηµοσιονοµικών ανισορροπιών. Αυτά τα παραδείγµατα θα πρέπει να ενθαρρύνουν άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Γαλλία και η Πορτογαλία, να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την τακτοποίηση των δηµοσίων οικονοµικών τους»δήλωσε ο επίτροπος οικονοµικών και νοµισµατικών υποθέσεων κ. Joaquin Almunia. 1 Σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συµβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την ενίσχυση της εποπτείας της δηµοσιονοµικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισµό των οικονοµικών πολιτικών (όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισµό αριθ.1055/2005), τα κράτη µέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ πρέπει να υποβάλλουν ετήσιες επικαιροποιήσεις των προγραµµάτων τους σταθερότητας. Τα κράτη µέλη που δεν έχουν ακόµα υιοθετήσει το ευρώ υποβάλλουν προγράµµατα σύγκλισης.
ΓΑΛΛΙΑ Η Γαλλία υπέβαλε στις 13 Ιανουαρίου 2006 τη νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός της σταθερότητας που καλύπτει την περίοδο 2005-2009. Με βάση ένα ευλογοφανές µακροοικονοµικό σενάριο (αν και κάπως αισιόδοξο όσον αφορά το 2006), το πρόγραµµα στοχεύει να επαναφέρει σε ισοσκελισµένη κατάσταση τους λογαριασµούς του δηµοσίου µέχρι το 2010, ξεκινώντας από ένα ένα έλλειµµα το οποίο αναµένεται να επανέλθει στο 3% του ΑΕΠ το 2005, αφού κινήθηκε για τρία έτη σε επίπεδα υψηλότερα από την τιµή αναφοράς που ορίζει η Συνθήκη. Αυτή η δηµοσιονοµική προσαρµογή θα επιτευχθεί κυρίως µέσω του περιορισµού των δαπανών και ειδικότερα επιβάλλοντας ανώτατα όρια στις δαπάνες των διαφόρων βαθµίδων γενικής κυβέρνησης. Η Γαλλία έχει ορίσει ένα µεσοπρόθεσµο στόχο (MΠΣ) 2 για έναν διαρθρωτικά ισοσκελισµένο προϋπολογισµό (σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και χωρίς έκτακτα µέτρα), ο οποίος είναι πιο απαιτητικός από αυτά που επιβάλλει το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Όµως για να εξασφαλισθεί ότι οι στόχοι επιτεύχθηκαν και ότι η διόρθωση είναι σταθερή και βιώσιµη, φαίνεται ότι θα χρειαστούν κατά το 2006 συµπληρωµατικά µέτρα. Από το 2007 και εξής, η πρόοδος προς το µεσοπρόθεσµο στόχο ευθυγραµµίζεται µε το όριο 0,5% που ορίζεται στο σύµφωνο, παρά το γεγονός ότι το µεγαλύτερο µέρος των προσπαθειών έχει µεταφερθεί στα τελευταία έτη του προγράµµατος. Ο στόχος ενός ισοσκελισµένου προϋπολογισµού δεν έχει εξίσου επιτευχθεί κατά την περίοδο που καλύπτεται από το πρόγραµµα. Μόνο προς το τέλος αυτής της περιόδου η Γαλλία θα µπορέσει να κατοχυρώσει ένα περιθώριο ασφάλειας απέναντι στην εκ νέου υπέρβαση του ορίου του 3% του ΑΕΠ όσον αφορά το έλλειµµα υπό κανονικές συνθήκες µακροοικονοµικών διακυµάνσεων. Ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ αναµένεται να ανέλθει στο 66% αυτό το έτος και να µειωθεί σε 62,8% το 2009, γεγονός που είναι αξιέπαινο δεδοµένου του προβλεπόµενου κόστους της γήρανσης του πληθυσµού που αποτελεί µακροπρόθεσµα µεσαίας τάξεως κίνδυνο για τα δηµόσια οικονοµικά της Γαλλίας. Συνολικά, το σχέδιο µείωσης του ελλείµµατος κάτω από την τιµή αναφοράς του 3% κατά τα ερχόµενα έτη και η έµφαση που δίνεται στη µείωση του χρέους αποτελούν φιλόδοξους και αξιέπαινους στόχους. Όµως προκειµένου να συµβεί αυτό, η Γαλλία θα πρέπει να εξασφαλίσει µείωση του ελλείµµατος γενικής κυβέρνησης κάτω του 3% του ΑΕΠ για το 2006 µε τρόπο αξιόπιστο και διαρκή, να προσδιορίσει και να εφαρµόσει τα απαραίτητα µέτρα για να εξασφαλίσει δηµοσιονοµική εξυγίανση που θα οδηγήσει στο µεσοπρόθεσµο στόχο και να ενισχύσει το σύστηµά της ανώτατων ορίων των δαπανών. 2 Οι συστάσεις σχετικά µε τους µεσοπρόθεσµους στόχους (ΜΠΣ) για τη ζώνη του ευρώ και τις χώρες µέλη του ΜΣΙ II κυµαίνονται µεταξύ -1% του ΑΕΠ για τις χαµηλού χρέους και µεγάλου αναπτυξιακού δυναµικού χώρες και ισοσκελισµένου ή πλεονασµατικού προϋπολογισµού για τις υψηλού χρέους και µικρού αναπτυξιακού δυναµικού χώρες. Τα κράτη µέλη µπορούν να καθορίζουν πιο φιλόδοξους µεσοπρόθεσµους στόχους, εάν θεωρούν ότι επιβάλλεται από τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα τους. Όσον αφορά τα κράτη µέλη που δεν συµµετέχουν στη ζώνη ευρώ ούτε στο ΜΣΙ II, οι µεσοπρόθεσµοι στόχοι καθορίζονται κατά τρόπο που να εξασφαλίζει τη σύγκλιση και την τήρηση των οριζοµένων στη Συνθήκη κριτηρίων.
ΕΛΛΑ Α Η Ελλάδα υπέβαλε στις 21 εκεµβρίου 2005 µια νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός της σταθερότητας για την περίοδο 2005-2008. Η επικαιροποίηση ορίζει για το συγκεκριµένο έτος µείωση του ελλείµµατος κάτω του 3%, σύµφωνα µε τη σύσταση του Συµβουλίου του Φεβρουαρίου 2005. Αυτό θα επιτευχθεί µέσω της αύξησης των εσόδων και του περιορισµού των δαπανών. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος της Ελλάδας είναι ένας διαρθρωτικά ισοσκελισµένος προϋπολογισµός ( σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και χωρίς έκτακτα µέτρα), γεγονός που είναι σύµφωνο µε το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Όµως η πρόοδος προς το µεσοπρόθεσµο στόχο υπολείπεται από τον ετήσιο ρυθµό προσαρµογής του 0,5% που ορίζεται στο σύµφωνο, γεγονός που σηµαίνει ότι ο στόχος ισοσκελισµένου προϋπολογισµού δεν θα επιτευχθεί εντός της περιόδου που καλύπτεται από το πρόγραµµα. Αυτή η στρατηγική δεν φαίνεται να παρέχει ικανό περιθώριο ασφάλειας ώστε το έλλειµµα να µην υπερβεί το κατώφλι του 3% υπό κανονικές συνθήκες µακροοικονοµικών διακυµάνσεων. Παρά τη σηµαντική προσπάθεια διόρθωσης που καταβλήθηκε το 2005, η οποία επέτρεψε στο έλλειµµα να µειωθεί από 6,6% κατά το προηγούµενο έτος σε 4,3%, τα δηµοσιονοµικά αποτελέσµατα µπορεί να αποδειχθούν λιγότερο καλά από τα αναµενόµενα. Το µακροοικονοµικό σενάριο που επελέγη είναι µάλλον αισιόδοξο και δεν παρέχονται πληροφορίες όσον αφορά τα προβλεπόµενα µέτρα προς το τέλος του προγράµµατος. Επιπλέον, εκκρεµούν ακόµα ορισµένα στατιστικά ζητήµατα που έχουν σχέση µε υπερεκτίµηση των πλεονασµάτων της κοινωνικής ασφάλισης, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει σε αναθεώρηση του ελλείµµατος για το 2005, µε πιθανές επιπτώσεις στα έτη 2006 και εξής. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις, το χρέος της Ελλάδας αναµένεται να µειωθεί σε 107,9% του ΑΕΠ το 2005, γεγονός που την τοποθετεί στη δεύτερη θέση στην Ένωση µετά την Ιταλία. Η κυβέρνηση στοχεύει να το µειώσει περαιτέρω για να περάσει σε επίπεδα χαµηλότερα του ορίου του 100% το 2008, γεγονός το οποίο είναι αξιέπαινο, ιδιαίτερα ενόψει των υψηλών κινδύνων που δηµιουργούν για την µακροπρόθεσµη διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών οι µελλοντικές συντάξεις και οι δαπάνες που έχουν σχέση µε την ηλικία. Συνολικά, το πρόγραµµα είναι συνεκτικό µε τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείµµατος το 2006, υπό τον όρο ότι η προβλεπόµενη προσαρµογή θα εφαρµοστεί πλήρως και υπό την επιφύλαξη της επίπτωσης ενδεχόµενων συµπληρωµατικών στατιστικών αναθεωρήσεων. Θα ήταν επίσης ενδεδειγµένο για την Ελλάδα να συνεχίσει περαιτέρω διαρθρωτική προσαρµογή προς το µεσοπρόθεσµο στόχο, να εξασφαλίσει ότι ο δείκτης χρέους θα µειωθεί µε ικανοποιητικό ρυθµό προς την τιµή αναφοράς του 60% του ΑΕΠ, να ελέγξει τις δηµόσιες δαπάνες για τις συντάξεις και να εφαρµόσει τη µεταρρύθµιση που εγκρίθηκε στο συγκεκριµένο τοµέα ώστε να εξασφαλισθεί η µακροπρόθεσµη βιωσιµότητα, και τέλος να βελτιώσει τη συγκέντρωση και την επεξεργασία στατιστικών για τα δηµόσια οικονοµικά. IΡΛΑΝ ΙΑ Η Ιρλανδία υπέβαλε, στις 7 εκεµβρίου 2005, µια νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός της σταθερότητας για την περίοδο 2005-2008. Με βάση ένα ευλογοφανές µακροοικονοµικό σενάριο, το πρόγραµµα στοχεύει σε έλλειµµα γενικής κυβέρνησης ύψους 0,6% του ΑΕΠ το 2006 και 0,8% για την περίοδο 2007-2008, µετά από ένα πλεόνασµα περίπου ¼% το 2005. Ο δείκτης εσόδων παρουσιάζει πτωτική τάση, ενώ ο δείκτης δαπανών αρχικά αυξάνεται αρχικά και επανέρχεται στα επίπεδα του 2005 µόνο προς το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραµµα.
Ο µεσοπρόθεσµος στόχος της Ιρλανδίας είναι να επιτύχει ένα σχεδόν ισοσκελισµένο προϋπολογισµό από διαρθρωτική άποψη (σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και χωρίς τη συµβολή έκτακτων µέτρων), στόχος πιο απαιτητικός από τα οριζόµενα από το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Ενώ το πρόγραµµα επικεντρώνεται σε µείωση των πρωτογενών πλεονασµάτων και προβλέπει χαµηλό έλλειµµα, τα αποτελέσµατα θα είναι ενδεχοµένως καλύτερα από τα προβλεπόµενα, ιδιαίτερα το 2006. Σε κάθε περίπτωση, η επιλεγείσα δηµοσιονοµική στρατηγική είναι επαρκής για να διατηρήσει το µεσοπρόθεσµο στόχο και να εξασφαλίσει περιθώριο ασφάλειας απέναντι στο ενδεχόµενο το έλλειµµα να υπερβεί το όριο του 3% του ΑΕΠ υπό κανονικές συνθήκες µακροοικονοµικών διακυµάνσεων σε όλη τη διάρκεια του προγράµµατος. Ο δείκτης χρέους, που επί του παρόντος υπολογίζεται σε 28% του ΑΕΠ, πρέπει να σταθεροποιηθεί περίπου σ αυτό το επίπεδο. Όσον αφορά τη διατηρησιµότητα των δηµοσίων οικονοµικών, η Ιρλανδία φαίνεται να αντιµετωπίζει µέσο κίνδυνο δεδοµένης της σηµαντικής µελλοντικής αύξησης των δηµοσίων δαπανών που συνδέονται µε τη γήρανση του πληθυσµού. Συνολικά, το επικαιροποιηµένο πρόγραµµα επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της ιρλανδικής κυβέρνησης να διατηρήσει υγιή δηµόσια οικονοµικά. Η δηµοσιονοµική της κατάσταση µπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική και η δηµοσιονοµική στρατηγική που υιοθετήθηκε αποτελεί καλό παράδειγµα δηµοσιονοµικών πολιτικών που διεξάγονται σύµφωνα µε το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Παρά ταύτα θα ήταν ορθό για την Ιρλανδία να συνεχίσει να εφαρµόζει µέτρα για να επανορθώσει τις µακροπρόθεσµες δηµοσιονοµικές επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσµού. ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ Οι Κάτω Χώρες υπέβαλαν, στις 22 εκεµβρίου 2005, µια νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός τους σταθερότητας για την περίοδο 2005-2008. Με βάση ένα ευλογοφανές µακροοικονοµικό σενάριο, το πρόγραµµα προβλέπει την ελαφρά αύξηση του ελλείµµατος γενικής κυβέρνησης από 1,2% του ΑΕΠ το 2005 σε 1,5% το 2006 πριν από την εκ νέου µείωση σε περίπου 1% το 2008. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος των Κάτω Χωρών είναι ένα έλλειµµα µεταξύ 0,5% και 1% του ΑΕΠ από διαρθρωτική άποψη (σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και χωρίς έκτακτα µέτρα), γεγονός που ευθυγραµµίζεται µε το σύµφωνο. εδοµένου ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται µε τους δηµοσιονοµικούς στόχους είναι συνολικά ισορροπηµένοι, ο δηµοσιονοµικός προσανατολισµός του προγράµµατος φαίνεται επαρκής για να εξασφαλίσει ότι θα διατηρηθεί ο µεσοπρόθεσµος στόχος και ότι υπάρχει περιθώριο ασφάλειας έναντι της υπέρβασης του ορίου του 3% του ΑΕΠ όσον αφορά το έλλειµµα υπό κανονικές συνθήκες µακροοικονοµικών διακυµάνσεων καθόλη την περίοδο του προγράµµατος. Εντούτοις, ενόψει της ισχυρής οικονοµικής ανάκαµψης από ¾% το 2005 σε 2.½% κατά τα επόµενα έτη και της πορείας του ελλείµµατος κατά το 2005 η οποία θα είναι ενδεχοµένως καλύτερη από το προβλεπόµενο στο πρόγραµµα -1,2% (σύµφωνα µε τις πιο πρόσφατες εκτιµήσεις που παρουσιάστηκαν στο ολλανδικό κοινοβούλιο, το έλλειµµα προσεγγίζει µάλλον το -¾%), θα ήταν ενδεδειγµένο να διατηρηθεί ισχυρή δηµοσιονοµική θέση κατά το 2006 και τα επόµενα έτη.
Ο δείκτης χρέους προβλέπεται να µειωθεί ελαφρά σε σχέση το υπολογιζόµενο επίπεδό του στο 54% του ΑΕΠ το 2005. Όσον αφορά τη διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών, οι Κάτω Χώρες φαίνεται να είναι λίγο εκτεθειµένες στον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει η δηµογραφική γήρανση αλλά παρά ταύτα θα χρειαστούν ενδεχοµένως νέα µέτρα εξυγίανσης για να εξουδετερωθούν πλήρως οι επιπτώσεις του συγκεκριµένου φαινοµένου. Συνολικά, ο στρατηγικός στόχος των ολλανδικών αρχών να επιτύχουν εξυγίανση των δηµοσίων οικονοµικών, να υποστηρίξουν βιώσιµη οικονοµική ανάπτυξη και να απορροφήσουν το κόστος της γήρανσης του πληθυσµού είναι αξιέπαινος. Αφού υπερέβη το 3% το 2003, το έλλειµµα βρίσκεται τώρα σαφώς κάτω από αυτό το κατώφλι και διατηρεί το µεσοπρόθεσµο στόχο καθόλη τη διάρκεια του προγράµµατος. Όµως λαµβάνοντας εξίσου υπόψη ότι τα αποτελέσµατα ήταν το 2005 καλύτερα από τα αναµενόµενα, θα ήταν ενδεδειγµένο κατά το 2006 και κατά τα επόµενα έτη να διατηρηθεί ισχυρή δηµοσιονοµική θέση. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Η Πορτογαλία υπέβαλε, στις 15 εκεµβρίου 2005, νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός της σταθερότητας για την περίοδο 2005-2009. Με βάση ευνοϊκές παραδοχές ανάπτυξης, ιδιαίτερα κατά τα τελευταία έτη του προγράµµατος, το πρόγραµµα στοχεύει στη διόρθωση του υπερβολικού ελλείµµατος µέχρι το 2008 στη βάση διαρθρωτικών και µόνιµων µέτρων µε ουσιαστικά βήµατα για κάθε έτος. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος για τη δηµοσιονοµική θέση που ορίζεται στο πρόγραµµα είναι διαρθρωτικό έλλειµµα ίσο προς 0,5% του ΑΕΠ ή καλύτερο (σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και χωρίς έκτακτα µέτρα), γεγονός που ευθυγραµµίζεται µε το σύµφωνο. Η διόρθωση του υπερβολικού ελλείµµατος µέχρι το 2008, όπως συνέστησε το Συµβούλιο το Σεπτέµβριο του 2005, βασίζεται σε πλήρη εφαρµογή όλων των µέτρων που ανακοινώθηκαν στο πρόγραµµα για το 2006 και σε περαιτέρω σηµαντικά µέτρα για τα έτη 2007 και εξής. Με την επιφύλαξη ότι θα αντιµετωπισθούν οι κίνδυνοι για την επίτευξη των δηµοσιονοµικών στόχων, ο ρυθµός της προσαρµογής προς το µεσοπρόθεσµο στόχο είναι σύµφωνος µε το όριο του 0,5% που προβλέπει το σύµφωνο παρά το γεγονός ότι δεν θα επιτευχθεί εντός της περιόδου του προγράµµατος, όπως αναγνωρίζεται στο ίδιο το πρόγραµµα. Το δηµόσιο χρέος υπολογίζεται επί του παρόντος σε περίπου 65% του ΑΕΠ και θα αυξηθεί µέχρι το 2007 σε περίπου 69%. Όσον αφορά τη διατηρησιµότητα των δηµοσίων οικονοµικών, η Πορτογαλία φαίνεται να αντιµετωπίζει υψηλό κίνδυνο έτσι ώστε να απαιτείται εκτεταµένη στρατηγική για να αντιµετωπισθεί η πρόκληση που δηµιουργείται από το φαινόµενο του γηράσκοντος πληθυσµού. Συνολικά, το πρόγραµµα είναι γενικά συνεκτικό µε µια διόρθωση του υπερβολικού ελλείµµατος µέχρι το 2008 υπό την προϋπόθεση ότι τα ανακοινωθέντα µέτρα θα εφαρµοστούν πλήρως και ότι θα θεσπισθούν περαιτέρω µέτρα που είναι αναγκαία για να υποστηριχθεί η δηµοσιονοµική στρατηγική. Κρίνεται ενδεδειγµένο για την Πορτογαλία να θεσπίσει και να εφαρµόσει µε αυστηρότητα τα διαρθρωτικά µέτρα που προβλέπονται στο πρόγραµµα, να ελέγξει τις δαπάνες και να βελτιώσει τη δηµοσιονοµική διαδικασία και τέλος να θέσει το δείκτη του χρέους σε σαφώς πτωτική τροχιά.
ΙΣΠΑΝΙΑ Η Ισπανία υπέβαλε, στις 30 εκεµβρίου 2005, µια νέα επικαιροποίηση του προγράµµατός της σταθερότητας για την περίοδο 2005-2008. Με βάση ένα ευλογοφανές µακροοικονοµικό σενάριο, η ενηµέρωση στοχεύει να διατηρήσει υψηλά δηµοσιονοµικά πλεονάσµατα καθόλη την περίοδο του προγράµµατος. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος είναι ένας διαρθρωτικά ισοσκελισµένος προϋπολογισµός (σε κυκλικά προσαρµοσµένους όρους και απαλλαγµένος έκτακτων µέτρων), που αποτελεί στόχο πιο απαιτητικό από τα οριζόµενα από το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. εδοµένου ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται µε τους δηµοσιονοµικούς στόχους κρίνονται σε γενικές γραµµές ισορροπηµένοι, ο δηµοσιονοµικός προσανατολισµός του προγράµµατος είναι συνεκτικός µε το στόχο του να διατηρήσει το µεσοπρόθεσµο στόχο για όλη τη διάρκεια της περιόδου του προγράµµατος, υπερβαίνοντάς τον µάλιστα κατά πολύ και παρέχοντας περιθώριο ασφάλειας απέναντι στην υπέρβαση του ορίου ελλείµµατος του 3% του ΑΕΠ υπό κανονικές συνθήκες µακροοικονοµικών διακυµάνσεων. Ο δείκτης χρέους, ο οποίος υπολογίζεται επί του παρόντος σε 43% του ΑΕΠ, προβλέπεται να µειωθεί σταδιακά σε 36% το 2008, γεγονός που αποτελεί συνετή θέση λαµβάνοντας υπόψη τις σηµαντικές προβλεπόµενες δηµοσιονοµικές δαπάνες ενός γηράσκοντος πληθυσµού. Η µακροπρόθεσµη διατηρησιµότητα των δηµοσίων οικονοµικών της Ισπανίας σε σχέση µε το θέµα αυτό φαίνεται να αντιµετωπίζει µέσο κίνδυνο, επειδή η συγκέντρωση πόρων σε ένα αποθεµατικό ταµείο για την κοινή κοινωνική ασφάλιση περιορίζει κάπως την µελλοντική αύξηση των δαπανών για συντάξεις. Συνολικά, η δηµοσιονοµική θέση µπορεί να θεωρηθεί υγιής και η δηµοσιονοµική στρατηγική αποτελεί καλό παράδειγµα δηµοσιονοµικών πολιτικών που ακολουθούνται σε συµφωνία µε το σύµφωνο. Παρά ταύτα θα ήταν ενδεδειγµένο για την Ισπανία να εφαρµόσει τα προβλεπόµενα µέτρα για να αντιµετωπίσει της µακροπρόθεσµες επιπτώσεις που συνεπάγεται η γήρανση του πληθυσµού. Οι αξιολογήσεις της Επιτροπής για κάθε χώρα διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/year/year20052006_en.htm
GREECE Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 SP Dec 2005 4.7 3.6 3.8 3.8 4.0 Real GDP (% change) HICP inflation (%) Output gap (% of potential GDP) COM Nov 2005 4.7 3.5 3.4 3.4 n.a. SP March 2004 4.2 2.9 3.0 3.0 n.a. SP Dec 2005 3.0 3.5 3.2 3.0 2.7 COM Nov 2005 3.1 3.5 3.1 3.0 n.a. SP March 2004 3.0 n.a n.a n.a n.a. SP Dec 2005 1 1.4 1.1 1.1 1.1 1.5 COM Nov 2005 5 2.0 2.0 2.0 2.2 n.a. SP March 2004 1 2.1 1.6 1.5 1.5 n.a. SP Dec 2005-6.6-4.3-2.6-2.3-1.7 COM Nov 2005-6.6-3.7-3.8-3.8 n.a. General government balance SP March 2004-6.1-3.7-2.9-2.4 n.a. Primary balance SP Dec 2005-0.9 0.9 2.3 2.4 2.8 COM Nov 2005-0.9 1.7 1.2 0.9 n.a. SP March 2004-0.4 1.8 2.7 3.3 n.a. SP Dec 2005 1-7.2-4.8-3.1-2.8-2.4 COM Nov 2005-7.5-4.5-4.6-4.8 n.a. Cyclically-adjusted balance SP March 2004 1-7.0-4.4-3.5-3.0 n.a. Structural balance 2 Government gross debt SP Dec 2005 3-7.2-4.8-3.7-2.8-2.4 COM Nov 2005 4-7.5-5.3-4.6-4.8 n.a. SP March 2004-7.0-4.4-3.5-3.0 n.a. SP Dec 2005 109.3 107.9 104.8 101.1 96.8 COM Nov 2005 109.3 107.9 106.8 106 n.a. SP March 2004 110.5 109.5 107.2 104.7 n.a. Notes: 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme 2 Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures 3 One-off and other temporary measures taken from the programme (0.6% of GDP in 2006) 4 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2005 forecast (0.8% of GDP in 2005) 5 Based on estimated potential growth of 3.2%, 3.5%, 3.4% and 3.2% respectively in the period 2004-2007. Source: Stability programme (SP); Commission services autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations
SPAIN Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 SP Dec 2005 3.1 3.4 3.3 3.2 3.2 Real GDP (% change) HICP inflation (*) (%) Output gap (% of potential GDP) COM Nov 2005 4 3.1 3.4 3.2 3.0 n.a. SP Dec 2004 2.6 2.9 3.0 3.0 3.0 SP Dec 2005 * 3.4 3.4 2.8 2.5 2.2 COM Nov 2005 3.4 3.7 3.4 2.9 n.a. SP Dec 2004 3.0 3.1 2.9 2.7 2.4 SP Dec 2005 1 0.0-0.5-0.8-1.1-0.7 COM Nov 2005 0.2 0.0-0.2-0.5 n.a. SP Dec 2004 1-0.2-0.2-0.2-0.2-0.1 SP Dec 2005-0.1 1.0 0.9 0.7 0.6 COM Nov 2005-0.3 0.2 0.1-0.4 n.a. General government balance SP Dec 2004-0.8 0.1 0.2 0.4 0.4 Primary balance SP Dec 2005 1.9 2.8 2.6 2.2 2.0 COM Nov 2005 2.0 2.1 1.9 1.3 n.a. SP Dec 2004 1.5 2.2 2.2 2.3 2.3 SP Dec 2005 1-0.1 1.2 1.2 1.2 0.9 COM Nov 2005-0.3 0.2 0.2-0.1 n.a. Cyclically-adjusted balance SP Dec 2004 1-0.7 0.2 0.3 0.5 0.4 Structural balance 2 Government gross debt SP Dec 2005 3 0.7 1.2 1.2 1.2 0.9 COM Nov 2005 3 0.5 0.2 0.2-0.1 n.a. SP Dec 2004 3 0.1 0.2 0.3 0.5 0.4 SP Dec 2005 46.6 43.1 40.3 38.0 36.0 COM Nov 2005 46.9 44.2 41.9 40.7 n.a. SP Dec 2004 49.1 46.7 44.3 42.0 40.0 Notes: 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 2 Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures. 3 One-off and other temporary measures taken from the programme (Assumption of the national railway company RENFE debt, 0.7% of GDP and public television RTVE, 0.1% of GDP, in year 2004) 4 According to first estimates, growth was 3.4% in 2005. The Commission services interim forecast of 21 February 2006 projects growth of 3.1% in 2006. *Private consumption deflator Source: Stability programme (SP); Commission services autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations
FRANCE Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 2009 SP Jan 2006 1 2.3 1.5-2.0-2 ¼ 2 ¼ 2 ¼ 2.0 2.5 COM Nov 2005 8 2.3 1.5 1.8 2.3 n.a. n.a. SP Dec 2004 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 n.a. SP Jan 2006 1 2.3 1.9 1.8 1 ¾ 1 ¾ 1 ¾ COM Nov 2005 2.3 2.0 2.1 1.9 n.a. n.a. Real GDP (% change) HICP inflation (%) Output gap (% of potential GDP) General government balance Primary balance Cyclically-adjusted balance Structural balance 2 Government gross debt SP Dec 2004 7 2.2 1.8 1.5 1.5 1.5 n.a. SP Jan 2006 2-0.3-0.5-0.4-0.6-0.8-0.9 COM Nov 2005 6-0.2-0.5-0.9-1.0 n.a. n.a. SP Dec 2004-0.5-0.4-0.4-0.4-0.4 n.a. SP Jan 2006-3.7-3.0-2.9-2.6-1.9-1.0 COM Nov 2005-3.7-3.2-3.5-3.5 n.a. n.a. SP Dec 2004-3.6-2.9-2.2-1.6-0.9 n.a. SP Jan 2006-0.8-0.3-0.3 0.0 0.6 1.6 COM Nov 2005-0.8-0.5-0.7-0.7 n.a. n.a. SP Dec 2004-0.7 0.1 0.8 1.5 2.2 n.a. SP Jan 2006 2-3.5-2.8-2.7-2.3-1.5-0.6 COM Nov 2005-3.6-3.0-3.0-3.1 n.a. n.a. SP Dec 2004 3-3.4-2.7-2.0-1.4-0.7 n.a. SP Jan 2006 4-3.5-3.3-2.9-2.3-1.5-0.6 COM Nov 2005 5-3.6-3.5-3.3-3.1 n.a. n.a. SP Dec 2004 n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. SP Jan 2006 65.1 65.8 66.0 65.6 64.6 62.8 COM Nov 2005 65.1 66.5 67.1 68.0 n.a. n.a. SP Dec 2004 64.8 65.0 64.6 63.6 62.0 n.a. Notes: 1 For further calculations, the corresponding point estimate has been used 2 Commission services calculations on the basis of the information in the programme 3 Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures 4 One-off and other temporary measures as calculated by the Commission services (0.6% of GDP in 2005 (the apparent smaller difference between the structural and the cyclically-adjusted is due to rounding effect), 0.2% of GDP in 2006; all deficit-reducing) 5 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2005 forecast (0.5% of GDP in 2005 and 0.2% in 2006; all deficit-reducing) 6 Based on estimated potential growth of 2.3% in 2004, 1.9% in 2005, 2.2% in 2006 and 2.4% for the period 2007-2009. 7 CPI change instead of HICP. 8 According to first estimates, growth was 1.4% in 2005. The Commission services interim forecast of 21 February 2006 projects growth of 1.9% in 2006. Source: Stability programme (SP); Commission services autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations
IRELAND Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 SP Dec 2005 4.5 4.6 4.8 5.0 4.8 Real GDP (% change) HICP inflation (%) Output gap (% of potential GDP) General government balance Primary balance Cyclically-adjusted balance Structural balance 3 Government gross debt COM Nov 2005 2 4.5 4.4 4.8 5.0 n.a. SP Dec 2004 5.3 5.1 5.2 5.4 n.a. SP Dec 2005 2.3 2.2 2.0 2.0 1.8 COM Nov 2005 2.3 2.2 2.5 2.4 n.a. SP Dec 2004 2.3 2.1 2.0 1.9 n.a. SP Dec 2005 1 0.1-1.3-1.9-2.2-2.1 COM Nov 2005 6 0.1-1.6-2.2-2.6 n.a. SP Dec 2004 1-1.0-1.8-2.3-2.0 n.a. SP Dec 2005 1.4 0.3-0.6-0.8-0.8 COM Nov 2005 2 1.4-0.4-0.3-0.1 n.a. SP Dec 2004 0.9-0.8-0.6-0.6 n.a. SP Dec 2005 2.6 1.5 0.6 0.4 0.5 COM Nov 2005 2 2.7 0.8 0.8 0.9 n.a. SP Dec 2004 2.1 0.6 0.6 0.7 n.a. SP Dec 2005 1 1.4 0.8 0.2 0.1 0.1 COM Nov 2005 2 1.4 0.2 0.6 0.9 n.a. SP Dec 2004 1 1.2-0.2 0.1 0.0. n.a. SP Dec 2005 4 0.7 1.1 0.1 0.1 0.1 COM Nov 2005 2,5 0.7 0.6 0.6 0.9 n.a. SP Dec 2004 n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. SP Dec 2005 29.4 28.0 28.0 28.2 28.3 COM Nov 2005 2 29.8 29.0 28.7 28.2 n.a. SP Dec 2004 30.5 30.1 30.1 30.0 n.a. Notes: 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 2 Commission services Autumn 2005 forecast pre-dates the December 2005 Budget on which the updated stability programme is based. 3 Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures 4 One-off and other temporary measures taken from the programme (0.3% of GDP in 2005; surplus decreasing). An estimate of one-offs for 2004 and 2006 provided by the Irish Department of Finance: 0.7% of GDP in 2004 and 0.1% of GDP in 2006 respectively (both surplus increasing). 5 One-off and other temporary measures taken from the Commission services Autumn 2005 forecast (0.4% of GDP in 2005; surplus decreasing). 6 Based on estimated potential growth of 5.8%, 6.1%, 5.5% and 5.3% respectively in the period 2004-2007. Source: Stability programme (SP); Commission services Autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations
NETHERLANDS Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 SP Dec 2005 1 1.7 ¾ 2 ½ 2 ½ 2 ¼ Real GDP COM Nov 2005 1.7 0.5 2.0 2.4 n.a. (% change) SP Nov 2004 1 ¼ 1 ½ 2 ½ 2 ½ n.a. SP Dec 2005 1.4 1.5 1.5 1.1 n.a. HICP inflation COM Nov 2005 1.4 1.7 2.0 1.9 n.a. (%) SP Nov 2004 1¼ 1¼ 1½ 1½ n.a. SP Dec 2005 2-1.5-2.3-1.5-1.1-0.9 Output gap COM Nov 2005 4-1.3-2.2-1.9-1.4 n.a. (% of potential GDP) SP Nov 2004-2.1-2.2-1.5-0.9 n.a. SP Dec 2005-2.1-1.2-1.5-1.2-1.1 General government balance COM Nov 2005-2.1-1.8-1.9-1.5 n.a. SP Nov 2004-3.0-2.6-2.1-1.9 n.a. SP Dec 2005 0.6 1.4 1.1 1.4 1.5 Primary balance COM Nov 2005 0.5 0.7 0.6 1.0 n.a. SP Nov 2004-0.1 0.3 0.7 0.8 n.a. Cyclically-adjusted balance SP Dec 2005 2-1.3 0.0-0.7-0.6-0.6 = Structural balance 3 COM Nov 2005-1.4-0.6-0.8-0.7 n.a. SP Nov 2004-1.6-1.2-1.2-1.3 n.a. SP Dec 2005 53.1 54.4 54.5 53.9 53.1 Government gross debt COM Nov 2005 53.1 54.0 54.2 53.8 n.a. SP Nov 2004 56.3 58.1 58.6 58.3 n.a. Notes: 1 For further calculations, the corresponding point estimates have been used. 2 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 3 As there are no one-off and other temporary measures in the programme, the cyclically-adjusted balance and the structural balance are identical. 4 Based on estimated potential growth of 1.5%, 1.6%, 1.7% and 1.8% respectively in the period 2004-2007. Source: Stability programme (SP); Commission services autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations.
PORTUGAL Real GDP (% change) HICP inflation (%) Output gap (% of potential Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2004 2005 2006 2007 2008 2009 SP Dec 2005 1.2 0.5 1.1 1.8 2.4 3.0 COM Nov 2005 1.2 0.4 0.8 1.2 n.a. n.a. SP Jun 2005 1.0 0.8 1.4 2.2 2.6 3.0 SP Dec 2005 * 2.4 2.3 2.3 2.2 2.2 2.1 COM Nov 2005 2.5 2.2 2.7 2.2 n.a. n.a. SP Jun 2005 2.5 2.5 2.9 2.5 2.5 2.4 SP Dec 2005 1-1.5-2.3-2.7-2.5-1.8-0.7 COM Nov 2005 6-1.3-2.0-2.4-2.6 n.a. n.a. GDP) SP Jun 2005 1-2.1-2.7-2.8-2.3-1.6-0.7 General SP Dec 2005-3.0-6.0-4.6-3.7-2.6-1.5 government balance COM Nov 2005-3.0-6.0-5.0-4.8 n.a. n.a. SP Jun 2005-2.9-6.2-4.8-3.9-2.8-1.6 SP Dec 2005-0.3-3.2-1.7-0.6 0.6 1.5 Primary balance COM Nov 2005-0.3-3.1-2.0-1.6 n.a. n.a. SP Jun 2005-0.1-3.3-1.6-0.5 0.7 1.8 Cyclically-adjusted SP Dec 2005 1-2.3-5.0-3.4-2.6-1.8-1.2 balance COM Nov 2005-2.4-5.1-3.8-3.6 n.a. n.a. SP Jun 2005 1-2.2-5.3-3.8-3.1-2.3-1.4 SP Dec 2005 3 n.a. -5.0-3.4-2.6-1.8-1.2 Structural balance 2 COM Nov 2005 4-4.6-5.5-4.2-3.7 n.a. n.a. SP Jun 2005 5-4.5-5.5-3.8-3.1-2.3-1.4 SP Dec 2005 59.4 65.5 68.7 69.3 68.4 66.2 COM Nov 2005 59.4 65.9 69.8 72.1 n.a. n.a. Government gross debt SP Jun 2005 61.9 66.5 67.5 67.8 66.8 64.5 Notes: 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 2 Cyclically-adjusted balance (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures. 3 There are no one-off and other temporary measures in the programme. 4 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2005 forecast: 2.2% of GDP in 2004, 0.4% of GDP in 2005 and 0.4% of GDP in 2006 and 0.1% of GDP in 2007; all deficit-reducing. 5 One-off operations taken from the June 2005 programme: 2.3% of GDP in 2004 and 0.2% of GDP in 2005; all deficit-reducing. 6 Based on estimated potential growth of 1.3%, 1.1%, 1.2% and 1.4% respectively in the period 2004-2007. *Private consumption deflator Source: Stability programme (SP); Commission services autumn 2005 economic forecasts (COM); Commission services calculations