ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Στο πείραμα του Griffith μετασχηματισμό προκάλεσε: α. το DNA των ζωντανών αδρών βακτηρίων β. οι πρωτεΐνες των ζωντανών αδρών βακτηρίων γ. το DNA των νεκρών λείων βακτηρίων δ. οι πρωτεΐνες των νεκρών λείων βακτηρίων 2. Από το σπερματοζωάριο στο ζυγωτό εισέρχονται: α. ριβοσώματα β. μιτοχόνδρια γ. DNA πολυμεράσες δ. μεταγραφικοί παράγοντες 3. Σε ένα μόριο ώριμου mrna το κωδικόνιο 5 UAG3 μπορεί να υπάρχει: α. καμία φορά β. μία φορά γ. δύο φορές δ. το α και το β 4. Αν Α και α είναι τα δύο αλληλόμορφα της γενετικής θέσης που είναι υπεύθυνη για την οικογενή υπερχοληστερολαιμία, τότε σε μεγαλύτερη συχνότητα στον ανθρώπινο πληθυσμό βρίσκεται: α. το Α β. το α γ. βρίσκονται σε ίση συχνότητα δ. δεν μπορούμε να γνωρίζουμε
5. Ένα ανθρώπινο κύτταρο που βρίσκεται στο τέλος της μείωσης Ι περιέχει: α. 46 χρωμοσώματα και 92 μόρια DNA β. 46 χρωμοσώματα και 46 μόρια DNA γ. 23 χρωμοσώματα και 46 μόρια DNA δ. 23 χρωμοσώματα και 23 μόρια DNA 5 ΘΕΜΑ 2 ο 1. Να εξηγήσετε γιατί η συχνότητα των φορέων της β-θαλασσαιμίας είναι αυξημένη στις χώρες της Μεσογείου. 2. Να εξηγήσετε που οφείλεται η πολυπλοκότητα της ασθένειας του καρκίνου 3. Να περιγράψετε τη διαδικασία που εφαρμόστηκε το Σεπτέμβριο του 1990 για τη θεραπεία του κοριτσιού που έπασχε από ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος. Μονάδες 7 4. Να περιγράψετε τη διαδικασία με την οποία δημιουργούνται γενετικά τροποποιημένα φυτά. ΘΕΜΑ 3 ο 1. Να αναφέρετε δύο περιπτώσεις ασθενειών (όχι τύποι καρκίνου) που σχετίζονται με τα κύτταρα του δέρματος. Μονάδες 4 2. Να αναφέρετε δύο περιπτώσεις ασθενειών που είναι αποτέλεσμα δομικής χρωμοσωμικής ανωμαλίας του τύπου έλλειψης. Μονάδες 4
3. Από τη διασταύρωση δύο κίτρινων ποντικών που είναι υγιείς προέκυψαν στην επόμενη γενιά οι εξής απόγονοι: 80 θηλυκοί ποντικοί με κίτρινο χρώμα και υγιείς, 41 θηλυκοί ποντικοί με γκρι χρώμα και υγιείς, 39 αρσενικοί ποντικοί με κίτρινο χρώμα και υγιείς, 38 αρσενικοί ποντικοί με κίτρινο χρώμα που πάσχουν από μυϊκή δυστροφία, 22 αρσενικοί ποντικοί με γκρι χρώμα και υγιείς και 20 αρσενικοί ποντικοί με γκρι χρώμα που πάσχουν από μυϊκή δυστροφία. i. Να βρείτε πως κληρονομείται το χρώμα του τριχώματος στους ποντικούς και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ii. Να βρείτε πως κληρονομείται η μυϊκή δυστροφία στους ποντικούς και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. iii. Να κάνετε τη διασταύρωση που εξηγεί τα αποτελέσματα της άσκησης Μονάδες 5 ΘΕΜΑ 4 ο 1. Στο παρακάτω γενεαλογικό δέντρο απεικονίζονται τα μέλη μιας οικογένειας στην οποία εντοπίστηκε η ασθένεια Α. Τα άτομα που πάσχουν από την α- σθένεια παριστάνονται με μαύρο χρώμα. Το μεταλλαγμένο αλληλόμορφο που προκαλεί την ασθένεια Α προήλθε από την αντικατάσταση μιας βάσης στο φυσιολογικό αλληλόμορφο. Η μετάλλαξη αυτή δημιούργησε στο μεταλλαγμένο αλληλόμορφο μια θέση αναγνώρισης από την περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI. Το φυσιολογικό αλληλόμορφο δεν κόβεται από την EcoRI. Τμήματα DNA που περιέχουν το συγκεκριμένο γονίδιο απομονώθηκαν από σωματικά κύτταρα των ατόμων της παραπάνω
οικογένειας και κόπηκαν από την EcoRI. Τα αποτελέσματα της επίδρασης της EcoRI παριστάνονται στον παρακάτω πίνακα. Σε όλα τα ερωτήματα του θέματος 4 δεν χρειάζεται η διατύπωση των νόμων του Mendel. i. Να βρείτε τον τρόπο με τον οποίο κληρονομείται η ασθένεια και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ii. Να βρείτε τους γονότυπους όλων των ατόμων που παριστάνονται στο γενεαλογικό δέντρο. Μονάδες 5 iii. Το ζευγάρι του γενεαλογικού δέντρου περιμένει τέταρτο παιδί. Με τη διαδικασία της αμνιοπαρακέντησης απομονώθηκαν κύτταρα από το έμβρυο, τα οποία βρίσκονται στην αρχή της μεσόφασης. Τα κύτταρα αυτά ελέγχθηκαν με τη χρήση ενός ιχνηθετημένου ανιχνευτή, ο οποίος υβριδοποιεί το μεταλλαγμένο αλληλόμορφο. Ο ανιχνευτής υβριδοποίησε δύο φορές το DNA που προέρχεται από κάθε κύτταρο του εμβρύου αυτού. Με δεδομένο ότι διαπιστώθηκε πως το συγκεκριμένο έμβρυο είναι αγόρι, να βρείτε το γονότυπο του εμβρύου αυτού και να εξηγήσετε το μηχανισμό με τον οποίο προέκυψε. 2. Έστω ότι Α είναι ένα αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την παραγωγή ενός ενζύμου Α, ενώ το α αλληλόμορφο δεν παράγει λειτουργική μορφή του ενζύμου Α. Έστω επίσης ότι Β είναι ένα αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την παραγωγή ενός ενζύμου Β, ενώ το β αλληλόμορφο δεν παράγει λειτουργική μορφή του ενζύμου Β. Διασταυρώνονται δύο άτομα με γονότυπο
ΑαΒβ. Με δεδομένο ότι τα γονίδια που παράγουν τα ένζυμα Α και Β βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη αυτοσωμικών χρωμοσωμάτων, να βρείτε ποια είναι η φαινοτυπική αναλογία των απογόνων που θα προκύψουν, σε κάθε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις. Να μην αιτιολογήσετε την απάντησή σας. i. Όταν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο είναι υγιές, ενώ όταν δεν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Μ. ii. Όταν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο είναι υγιές, ενώ όταν δεν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Μ. iii. Όταν συσσωρεύεται η ουσία Κ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Κ, ενώ όταν δεν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Μ. iv. Όταν συσσωρεύεται η ουσία Κ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Κ, ενώ όταν δεν υπάρχει η ουσία Μ, το άτομο πάσχει από την ασθένεια Μ. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!