ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Transcript

1 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α : Α1. δ, Α2. γ, Α3. β, Α4. β, Α5. β Θέμα Β : Β1. Σελ.123 η παράγραφος με τίτλο «Ανοσοδιαγνωστικά» Β2. α-8, β-1, γ-6, δ-5, ε-7, στ-3 Β3. Σελ. 84 «Η αιμορροφιλία Α είναι συμβολίζεται με Χ Α και είναι επικρατές», σελ. 141 «Εκτός από την ΑΑΤ, χορηγείται σε άτομα που πάσχουν από αιμορροφιλία Β», «Συνοψίζοντας, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι τα βήματα.. Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης» Θέμα Γ : Γ1. Παρατηρούμε από τα άτομα ΙΙ1 και ΙΙ2 που δεν πάσχουν προκύπτει το κορίτσι ΙΙΙ2 το οποίο πάσχει. Εάν η ασθένεια ελέγχεται από επικρατές γονίδιο τότε από 2 γονείς, που έχουν τον υπολειπόμενο φαινότυπο, αφού είναι φυσιολογικοί, προκύπτει απόγονος με τον επικρατή που πάσχει, γεγονός άτοπο, οπότε συμπεραίνουμε ότι η ασθένεια ελέγχεται από υπολειπόμενο γονίδιο. Έστω ότι τι υπολειπόμενο γονίδιο είναι και φυλοσύνδετο (συμβολίζω Χ α )και το αλληλόμορφό του επικρατές δίνει φυσιολογικά άτομα (συμβολίζω Χ Α ). Ο άνδρας ΙΙ2 δεν πάσχει και αφού είναι ημίζυγος (φέρει μια φορά το γονίδιο) θα έχει γονότυπο Χ Α Υ. Η γυναίκα ΙΙ1 θα φέρει το Χ Α αφού δεν πάσχει, αλλά επειδή αποκτά κόρη που πάσχει η οποία θα έχει γονότυπο Χ α Χ α και έχει κληρονομήσει το ένα Χ α από τη μητέρα της, συμπεραίνουμε ότι η γυναίκα ΙΙ1 θα φέρει το Χ α, και θα είναι ετερόζυγη με γονότυπο Χ Α Χ α. Διασταύρωση: ΙΙ1 ΙΙ2 Απόγονοι Γονότυποι: Χ Α Χ α Χ Α Υ Γαμέτες: Χ Α, Χ α Χ Α, Υ Γονότυποι: Χ Α Χ Α, Χ Α Χ α, Χ Α Υ, Χ α Υ Φαινότυποι: 2 Φυσιολογικά, 1 φυσιολογικό, 1 ασθενές. Παρατηρούμε με βάση την υπόθεσή μας ότι από το συγκεκριμένο ζευγάρι δεν είναι δυνατόν να προκύψει κορίτσι που να πάσχει, οπότε καταλήγουμε σε άτοπο. Επομένως η ασθένεια κληρονομείται με αυτοσωμικό υπολειπόμενο τρόπο κληρονομικότητας και συμβολίζω Α το επικρατές που δίνει φυσιολογικά άτομα και α το αλληλόμορφό του υπολειπόμενο που ελέγχει την εμφάνιση της ασθένειας. 1

2 Γ2. Τα άτομα ΙΙΙ2, ΙΙΙ3, ΙΙΙ4 έχουν την ασθένεια άρα θα είναι ομόζυγα ως προς το α αλληλόμορφο γονίδιο με γονότυπο αα. Το αγόρι ΙΙΙ1 είναι φυσιολογικό άρα φέρει το Α επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν είναι ομόζυγο ή ετερόζυγο, μπορεί δηλαδή να έχει γονότυπο είτε ΑΑ ή Αα. Το κορίτσι ΙΙΙ4 είναι φυσιολογικό άρα φέρει το Α επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο. Επειδή η μητέρα του πάσχει, άρα είναι ομόζυγη ως προς το υπολειπόμενο γονίδιο με γονότυπο αα και αφού το ένα από τα δύο αλληλόμορφα γονίδια το κορίτσι το έχει κληρονομήσει από την μητέρα του, συμπεραίνουμε ότι θα φέρει και το α αλληλόμορφο γονίδιο, οπότε είναι ετερόζυγο με γονότυπο Αα. Γ3. Παρατηρούμε ότι η αλληλουχία που αναγνωρίζει η EcoRI υπάρχει 2 φορές στο cdna που μας δίδεται: Αλυσίδα ACACTTAAGAGTAATTACTTCAGATTTATAAGCGTATGACCTTAAGCCTA -5 Αλυσίδα TGTGAATTCTCATTAATGAAGTCTAAATATTCGCATACTGGAATTCGGAT -3 Με βάσει το προσανατολισμό που η EcoRI κόβει την αλληλουχία αυτή μεταξύ του G και του Α, δηλαδή 5 -G A-3, συμπεραίνουμε ότι ο προσανατολισμός των αλυσίδων του cdna από αριστερά προς τα δεξιά θα είναι: Αλυσίδα και Αλυσίδα Παρατηρούμε επίσης ότι στην αλυσίδα 1 υπάρχει και μήνυμα έναρξης ΑΤG και λήξης TAA άρα η αλυσίδα 1 είναι η κωδική και η αλυσίδα 2 η μη κωδική (μεταγραφόμενη). Η κωδική αλυσίδα και το παραγόμενο από την μεταγραφή mrna είναι συμπληρωματικά της μη κωδικής αλυσίδας και αντιπαράλληλα, επομένως θα έχουν τον ίδιο προσανατολισμός και παρόμοια αλληλουχία βάσεων, με την διαφορά ότι όπου η κωδική αλυσίδα έχει Τ το mrna έχει U. 5'-GΑΑΤΤC-3' Γ4. Η EcoRI κόβει την αλληλουχία 3'-CΤΤAAG-5' μεταξύ του G και του Α οπότε το cdna μετά τη δράση της EcoRI θα έχει μονόκλωνα άκρα και θα είναι: 5'-GΑΑΤΤC-3' 3'-CΤΤAAG-5' Αλυσίδα GAGTAATTACTTCAGATTTATAAGCGTATGACCTTAA -5 Αλυσίδα AATTCTCATTAATGAAGTCTAAATATTCGCATACTGG -3 Τα κωδικόνια από το μήνυμα έναρξης έως το μήνυμα λήξης στη κωδική αλυσίδα (αλυσίδα 1) που κωδικοποιούν αμινοξέα είναι 7, επομένως το ολιγοπεπτίδιο θα αποτελείται από 7 αμινοξέα 3..AAT-TAC-TTC-AGA-TTT-ATA-AGC-GTA..5 Γ5. Τα πλασμίδια που θα ανασυνδυαστούν πρέπει να έχουν 1 (μία) φορά την αλληλουχία της αντίστοιχης περιοριστικής ενδονουκλεάσης με την οποία κόπηκαν τα μόρια DNA τα οποία πρόκειται να ανασυνδυαστούν ώστε να μην κοπούν σε πολλά κομμάτια. Η αλληλουχία της περιοριστικής ενδονουκλεάση για το κόψιμο του πλασμιδίου δεν πρέπει να υπάρχει: Στην αλληλουχία έναρξης της αντιγραφής του πλασμιδίου για να μπορεί αυτό να αντιγράφεται στα βακτήρια που θα τοποθετηθεί. Μέσα στο γονίδιο το υπεύθυνο για την ανθεκτικότητα σε αντιβιοτικό για να μην καταστεί αυτό ανενεργό. Στον Υποκινητή ή στις Αλληλουχίες Λήξης της μεταγραφής, αλλά να υπάρχει μετά ακριβώς από τον Υποκινητή διότι το cdna δεν φέρει υποκινητή αφού προκύπτει από αντίστροφη μεταγραφή του ώριμου mrna και γνωρίζουμε ότι κατά την μεταγραφή του αντίστοιχου 2

3 γονίδιου για την παραγωγή του mrna, δεν μεταγράφεται ο υποκινητής. Τοποθετούμενο το cdna μετά ακριβώς από τον υποκινητή του πλασμιδίου θα μπορεί να μεταγράφεται από την RNA πολυμεράση του βακτηρίου στο οποίο θα εισαχθεί το ανασυνδυασμένο πλέον πλασμίδιο. Γ6. Όταν ένα τμήμα DNA συνδέεται με ένα πλασμίδιο υπάρχουν 2 τρόποι σύνδεσης με το πλασμίδιο, οι οποίοι είναι αντίστροφοι διότι τα δύο ασύμμετρα άκρα του μορίου είναι ίδια, εφόσον έχουν προκύψει από κόψιμο με την ίδια περιοριστική ενδονουκλεάση. Εφόσον το cdna θα συνδεθεί μετά τον υποκινητή του πλασμιδίου ώστε να μπορεί να μεταγράφεται και να μεταφράζεται, μόνο ο ένας από τους δύο τρόπους σύνδεσης είναι ο σωστός για την σύνθεση του ολιγοπεπτιδίου και είναι αυτός κατά τον οποίο η κωδική αλυσίδα θα έχει προσανατολισμό 5-3 ως προς τον υποκινητή και την κατεύθυνση μεταγραφής. Για να διαχωρίσουμε το βακτήριο που θα έχει το κατάλληλο ανασυνδυασμένο πλασμίδιο από τα υπόλοιπα κάνουμε τα εξής: Αρχικά ρίχνουμε στην καλλιέργεια των βακτηρίων το αντιβιοτικό στρεπτομυκίνη ώστε να θανατωθούν τα βακτήρια που δεν θα έχουν πάρει καθόλου πλασμίδιο. Για να ξεχωρίσουμε τα βακτήρια που έχουν το κατάλληλο ανασυνδυασμένο πλασμίδιο η τεχνική που χρησιμοποιείται συνήθως περιλαμβάνει τη χρήση ιχνηθετημένων ανιχνευτών μορίων DNA ή RNA που περιέχουν αλληλουχίες συμπληρωματικές προς το κλωνοποιημένο DNA. Οι ανιχνευτές αναμειγνύονται με το DNA της καλλιέργειας (το οποίο έχει αποδιαταχθεί) και υβριδοποιούν μόνο το συμπληρωματικό τους DNA. (από το βιβλίο σελ. 65). Θέμα Δ : Δ1. Γνωρίζουμε ότι η μερική αχρωματοψία οφείλεται σε υπολειπόμενο φυλοσύνδετο γονίδιο (συμβολίζω Χ β ) και το αλληλόμορφό του επικρατές ελέγχει την φυσιολογική όραση (συμβολίζω Χ Β ). Ο άνδρας αφού είναι φυσιολογικός και είναι ημίζυγος (έχει μια φορά το γονίδιο) θα έχει γονότυπο Χ Β Υ. Το αγόρι που πάσχει από μερική αχρωματοψία θα έχει γονότυπο Χ β Υ και το Χ β το έχει κληρονομήσει από την μητέρα του η οποία εφόσον είναι φυσιολογική, θα φέρει και το επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο Χ Β και θα έχει γονότυπο Χ Β Χ β. Το αγόρι που έχει σύνδρομο Down και την ασθένεια των αιμοπεταλίων θα φέρει 3 αντίγραφα του χρωμοσώματος 21 στα οποία θα φέρει το υπολειπόμενο γονίδιο για την ασθένεια (συμβολίζω α) δηλαδή θα έχει γονότυπο ααα. Δεν μπορεί το αγόρι να έχει κληρονομήσει και τα 3 χρωμοσώματα 21 από τον ίδιο γονέα, άρα και οι 2 γονείς φέρουν το α αλληλόμορφο γονίδιο και αφού έχουν φυσιολογικά αιμοπετάλια θα φέρουν και το επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο (συμβολίζω Α) οπότε θα είναι ετερόζυγοι με γονότυπο Αα. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο γονότυπος των γονέων είναι: Αα Χ Β Χ β και Αα Χ Β Υ. Για να προκύψει αγόρι με σύνδρομο Down έχει γίνει άτυπη μειωτική διαίρεση στην μητέρα ή τον πατέρα (2 περιπτώσεις) α. Μητέρα. κατά την Μείωση ΙΙ, δεν αποχωρίστηκαν οι αδελφές χρωματίδες του χρωμοσώματος 21 που έφερε το υπολειπόμενο γονίδιο α, οπότε προέκυψε ωάριο αα. Αυτό έφερε επίσης το Χ Β, δηλαδή το ωάριο αυτό έφερε συνολικά ααχ Β. Αυτό γονιμοποιήθηκε από φυσιολογικό γαμέτη του άνδρα που έφερε τα αυ οπότε προέκυψε αγόρι αααχ Β Υ το οποίο έχει σύνδρομο Down πάσχει από την ασθένεια των αιμοπεταλίων και έχει φυσιολογική όραση. (Να γίνει το κατάλληλο διάγραμμα). Β. Πατέρα: κατά την Μείωση ΙΙ, δεν αποχωρίστηκαν οι αδελφές χρωματίδες του χρωμοσώματος 21 που έφερε το υπολειπόμενο γονίδιο α, οπότε προέκυψε σπερματοζωάριο αα. Αυτό έφερε επίσης το Υ χρωμόσωμα, δηλαδή το σπερματοζωάριο αυτό έφερε συνολικά ααυ. Αυτό γονιμοποίησε φυσιολογικό ωάριο της γυναίκας που έφερε τα αχ Β οπότε προέκυψε αγόρι αααχ Β Υ το οποίο έχει 3

4 σύνδρομο Down πάσχει από την ασθένεια των αιμοπεταλίων και έχει φυσιολογική όραση. (Να γίνει το κατάλληλο διάγραμμα). Δ2. Με βάση τους γονοτύπους του ζευγαριού όπως αυτοί αναφέρθηκαν παραπάνω μπορεί να προκύψουν οι εξής απόγονοι: Διασταύρωση: Φαινότυποι : Φυσιολογική-Κανονική όραση Φυσιολογικός-Κανονική όραση Γονότυποι : Αα Χ Β Χ β Αα Χ Β Υ Γαμέτες : ΑΧ Β, ΑΧ β, αχ Β, αχ β ΑΧ Β, ΑΥ, αχ Β, αυ Απόγονοι : ΑΧ Β ΑΧ β αχ Β αχ β ΑΧ Β αχ Β ΑΥ αυ ΑΑΧ Β Χ Β ΑΑΧ Β Χ β ΑαΧ Β Χ Β Αα Χ Β Χ β ΑαΧ Β Χ Β ΑαΧ Β Χ β ααχ Β Χ Β Αιμοπετ.-Κανον. ααχ Β Χ β Αιμοπετ.-Κανον. ΑΑΧ Β Υ Φυσιολ.-Κανον. ΑΑΧ β Υ Φυσιολ.- μερική ΑαΧ Β Υ Φυσιολ.-Κανον. ΑαΧ β Υ Φυσιολ.- μερική ΑαΧ Β Υ Φυσιολ.-Κανον. ΑαΧ β Υ Φυσιολ.- μερική ααχ Β Υ Αιμοπετ.-Κανον. ααχ β Υ Αιμοπετ.- μερική Φαινότυποι: 6 Φυσιολογικά Κανονική όραση 2 Ασθένεια αιμοπετ. Κανονική όραση 3 Φυσιολογικά Κανονική όραση 3 Φυσιολογικά Μερική αχρωματοψία 1 Ασθένεια αιμοπετ. Κανονική όραση 1 Ασθένεια αιμοπετ. Μερική αχρωματοψία Παρατηρούμε από την παραπάνω διασταύρωση ότι η πιθανότητα να αποκτήσει το συγκεκριμένο ζευγάρι αγόρι που να έχει την ασθένεια των αιμοπεταλίων και μερική αχρωματοψία είναι 1/16. Δ3. Η διάγνωση του συνδρόμου Down, αφού πρόκειται για αριθμητική χρωμοσωμική ανωμαλία γίνεται με τη μελέτη του καρυοτύπου, όπως για παράδειγμα κατά τον προγεννητικό έλεγχο. Η μερική αχρωματοψία διαγνώνεται με φυσική εξέταση Η διάγνωση της ασθένειας των αιμοπεταλίων γίνεται με βιοχημική εξέταση. Οι δύο παραπάνω ασθένειες επειδή οφείλονται σε γονιδιακές μεταλλάξεις, η διάγνωση μπορεί να γίνει και με την ανάλυση της αλληλουχίας των βάσεων του DNA των αντιστοίχων γονιδίων (μοριακή διάγνωση). 4

5 Δ4. Από τα δεδομένα της άσκησης έχουμε:. Μπάρες Κίτρινο Κεφ Μπάρες Φαιό Κεφ. 15 ή 3 Μπάρες - κίτρινο κεφάλι 6 ή 1 Χωρίς μπάρες - κίτρινο κεφάλι 14 ή 3 Μπάρες - φαιό κεφάλι 5 ή 1 Χωρίς μπάρες - φαιό κεφάλι, 16 ή 3 Μπάρες - φαιό κεφάλι 5 ή 1 Χωρίς μπάρες - φαιό κεφάλι. Παρατηρούμε ότι στη δεδομένη διασταύρωση εξετάζονται 2 ιδιότητες, η ύπαρξη σχήματος στο πτέρωμα και το χρώμα κεφαλής. Θα εξετάσουμε κάθε ιδιότητα ξεχωριστά. α. Σχήμα στο πτέρωμα: Παρατηρούμε ότι διασταυρώνονται περιστέρια με μπάρες στο πτέρωμά τους και προκύπτουν στους απογόνους =45 περιστέρια με μπάρες προς 6+5+5=16 περιστέρια χωρίς μπάρες ή αναλογία 3 με μπάρες : 1 χωρίς μπάρες. Η αναλογία αυτή διατηρείται τόσο στα αρσενικά 29 με μπάρες : 11 χωρίς μπάρες ή περίπου 3:1, όσο και στα θηλυκά 16 με μπάρες : 5 χωρίς μπάρες ή περίπου 3:1. Από αυτά συμπεραίνουμε με βάση τον 1 ο Νόμο του Μέντελ ότι η ιδιότητα αυτή στα περιστέρια ελέγχεται από 1 ζευγάρι αυτοσωμικών γονιδίων για το οποίο υπάρχουν 2 αλληλόμορφα με σχέση επικράτειας. Το επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο (συμβολίζω Α) δίνει πτέρωμα με μπάρες διότι ο φαινότυπος αυτός είναι στην αναλογία 3, ενώ το υπολειπόμενο αλληλόμορφο γονίδιο (συμβολίζω α) δίνει πτέρωμα χωρίς μπάρες αφού ο φαινότυπος αυτός είναι στην αναλογία 1. Για να προκύψει φαινοτυπική αναλογία απογόνων 3:1 πρέπει να διασταυρώθηκαν ετερόζυγα άτομα με γονότυπο Αα. β. Χρώμα κεφαλής: Παρατηρούμε ότι οι θηλυκοί απόγονοι έχουν όλοι φαιό κεφάλι ενώ οι αρσενικοί οι μισοί (15+6=21) κίτρινο κεφάλι ενώ οι άλλοι μισοί περίπου (14+5=19) φαιό κεφάλι. Από το γεγονός ότι παρατηρείται διαφορά στις φαινοτυπικές αναλογίες μεταξύ αρσενικών και θηλυκών, συμπεραίνουμε ότι το γνώρισμα ελέγχεται από ζευγάρι φυλοσυνδέτων γονιδίων. Παρατηρούμε επίσης ότι η αναλογία φύλου είναι = 40 αρσενικά προς 16+5=21 θηλυκά δηλαδή αναλογία φύλου 2 : 1. Αυτό σημαίνει πως λείπουν τα μισά θηλυκά γεγονός που υποδηλώνει την ύπαρξη θνησιγόνου υπολειπόμενου φυλοσυνδέτου γονιδίου, που σχετίζεται επίσης με την κληρονομικότητα της ιδιότητας του χρώματος της κεφαλής. Αυτό δεν μπορεί να είναι το αλληλόμορφο που ελέγχει το φαιό κεφάλι διότι τα θηλυκά (αντίστροφος φυλοκαθορισμός) που ζουν με φαιό κεφάλι είναι ΧΥ και φέρουν μια φορά το γονίδιο (ημίζυγα). Συμβολίζω με Χ Φ το γονίδιο που ελέγχει το φαιό κεφάλι. Αυτό το φέρει το πατρικό αρσενικό περιστέρι με κίτρινο κεφάλι, αφού στους απογόνους προκύπτουν θηλυκά περιστέρια με φαιό κεφάλι που είναι ημίζυγα με γονότυπο Χ Φ Υ τα οποία κληρονομούν το Χ Φ από αρσενικό πατρικό περιστέρι. Το αρσενικό πατρικό περιστέρι θα φέρει επίσης και το θνησιγόνο υπολειπόμενο γονίδιο (συμβολίζω Χ Κ ) αφού αυτό εκδηλώνεται στους απογόνους, το οποίο σε ετερόζυγη κατάσταση με το Χ Φ δίνει κίτρινο κεφάλι. Την σχέση των αλληλομόρφων γονιδίων ως προς τον έλεγχο του χρώματος της κεφαλής δεν την γνωρίζουμε, αφού δεν βλέπουμε τον φαινότυπο των ατόμων Χ Κ Υ μιας και αυτά έχουν πεθάνει. Ο γονότυπος λοιπόν των διασταυρούμενων περιστεριών θα είναι τελικά: Χ Κ Χ Φ και Χ Φ Υ. Από όλα τα ανωτέρω συμπεραίνουμε πως ο γονότυπος των διασταυρούμενων ατόμων και για τις 2 ιδιότητες θα είναι ΑαΧ Κ Χ Φ και ΑαΧ Φ Υ 5

6 Διασταύρωση: Φαινότυποι: Μπάρες - Κίτρινο κεφ. Μπάρες - Φαιό κεφ. Γονότυποι : ΑαΧ Κ Χ Φ ΑαΧ Φ Υ Γαμέτες : Α Χ Κ, Α Χ Φ, αχ Κ, αχ Φ ΑΧ Φ, αχ Φ, ΑΥ, αυ ΑΧ Κ ΑΧ Φ αχ Κ αχ Φ Απόγονοι : ΑΧ Φ αχ Φ ΑΥ αυ ΑΑΧ Κ Χ Φ Μπάρες-Κίτρινο ΑΑΧ Φ Χ Φ Μπάρες-Φαιό ΑαΧΚ Χ Φ Μπάρες-Κίτρινο Αα ΧΦ Χ Φ Μπάρες-Φαιό ΑαΧ Κ Χ Φ Μπάρες-Κίτρινο ΑαΧ Φ Χ Φ Μπάρες- Φαιό ααχ Κ Χ Φ Χωρίς Μπάρες-Κίτρινο ααχ Φ Χ Φ Χωρίς Μπάρες-Φαιό ΑΑΧ Κ Υ ΑΑΧ Φ Υ Μπάρες- Φαιό ΑαΧ Κ Υ ΑαΧ Φ Υ Μπάρες- Φαιό ΑαΧ Κ Υ ΑαΧ Φ Υ Μπάρες- Φαιό ααχ Κ Υ ααχ Φ Υ Χωρίς Μπάρες - Φαιό Φαινότυποι: 3 Μπάρες - κίτρινο κεφάλι 1 Χωρίς μπάρες - κίτρινο κεφάλι 3 Μπάρες - φαιό κεφάλι 1 Χωρίς μπάρες - φαιό κεφάλι, 3 Μπάρες - φαιό κεφάλι 1 Χωρίς μπάρες - φαιό κεφάλι. Συνοψίζοντας, στα περιστέρια η ιδιότητα σχήμα στο πτέρωμα ελέγχεται από ένα ζευγάρι αυτοσωμικών γονιδίων για το οποίο υπάρχουν 2 αλληλόμορφα από το οποία αυτό που δίνει μπάρες στο πτέρωμα είναι το επικρατές ενώ το αλληλόμορφό του που δεν δίνει μπάρες είναι υπολειπόμενο. Η ιδιότητα χρώμα κεφαλής ελέγχεται από ένα ζευγάρι φυλοσυνδέτων γονιδίων για οποίο υπάρχουν 2 αλληλόμορφα όπου το ένα ελέγχει το φαιό κεφάλι, ενώ το αλληλόμορφό του που σε ετερόζυγη κατάσταση δίνει κίτρινο κεφάλι είναι υπολειπόμενο θνησιγόνο γονίδιο. Δ5. Σελ. 84 «Η κληρονομικότητα των φυλοσύνδετων υπολειπόμενων γονιδίων ακολουθεί.και πάρα πολύ σπάνια στα θηλυκά άτομα. 6