ΔΕΛΤΙΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΜΕΣΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ: ΜΑΡΓΚΩ ΚΟΥΜΑΝΑΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΕΛΤΙΟΥ: 2 ΑΘΗΝΑ: 03/12/2015 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΚΤΑΚΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΕΕ- ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ 3 ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑΣ-ΣΥΡΙΑΣ 3 ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΧΤΗ ΟΙ ΣΚΟΠΙΑΝΟΙ - ΕΓΚΛΩΒΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 5 ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΠΟΠΟΜΠΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΝΗ SCHENGEN 6 ΠΩΣ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΙ ΕΝΑ GREXIT 7 2
ΕΚΤΑΚΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΕΕ- ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ Την θεωρητική αναθέρµανση των ενταξιακών της διαπραγµατεύσεων - εφ όσον καλύψει τις πάγιες και σαφείς υποχρεώσεις της - εξασφάλισε η Τουρκία στην ειδική σύνοδο της Κυριακής στις Βρυξέλλες, µε την επιπρόσθετη δέσµευση όµως ότι θα προσπαθήσει να πάρει ουσιαστικά µέτρα για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών προς τα ελληνικά νησιά αλλά και την δηµιουργία των αναγκαίων hotspots στο έδαφος της. Η ΕΕ θα προχωρήσει σε σηµαντική τεχνική και οικονοµική στήριξη µε την εκταµίευση 3 δις ευρώ ανοίγοντας παράλληλα δύο από τα «παγωµένα» κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων, ενώ βεβαίως χρειάζεται απόλυτη οµοφωνία από τα 28 κράτη-µέλη για να ολοκληρωθούν. Είναι ενδεικτικό πάντως ότι έγκυροι αναλυτές τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Τουρκία υπογραµµίζουν ότι δεν υπάρχει καµιά πιθανότητα να υπάρξει αποτέλεσµα από την τουρκική «δέσµευση» - καθώς όλο και περισσότεροι πρόσφυγες και οικονοµικοί µετανάστες από φτωχές χώρες συνωστίζονται στα µικρασιατικά παράλια προσπαθώντας να περάσουν προς την Ευρώπη µε δεδοµένο ότι δεν έχουν καµιά προοπτική ούτε στις πατρίδες τους ούτε βεβαίως στη Τουρκία όπου ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων. Χαρακτηριστικά ο καθηγητής Τσενγκιζ Ακτάρ του πανεπιστηµίου Μπαχτσεσεχίρ της Κωνσταντινούπολης εκτίµησε ότι το αποτέλεσµα θα είναι µηδενικό και ότι απλώς «Τουρκία και ΕΕ µπλοφάρουν παίζοντας πόκερ». Την ίδια στιγµή η ΕΕ, πιεζόµενη από τις αρνητικές συγκυρίες στη Μέση Ανατολή, δεν έθεσε καθόλου το τεράστιο έλλειµµα δηµοκρατίας και ελευθερίας στο εσωτερικό της Τουρκίας - όπου στελέχη της αντιπολίτευσης δολοφονούνται εν ψυχρώ, οι Κούρδοι πολίτες διώκονται ενώ στις νοτιοανατολικές περιοχές οι εµπόλεµες αντιπαραθέσεις είναι πλέον καθηµερινές και τέλος τα ΜΜΕ βρίσκονται φιµωµένα µε την απειλή διώξεων και φυλάκισης να αιωρείται κατά οποιουδήποτε τολµήσει να αρθρώσει διαφορετική άποψη. ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑΣ- ΣΥΡΙΑΣ Με την υπογράµµιση ότι «το παιχνίδι έχει πλέον αλλάξει και τα σύνορα πρέπει να σφραγιστούν» η επίσηµη αµερικανική πολιτική έναντι της Τουρκίας προχωρά σε σηµαντική στροφή - ουσιαστικά απαιτώντας το κλείσιµο των τουρκικών συνόρων µε τη Συρία σε µήκος 60 χιλιοµέτρων ανάµεσα στις πόλεις Jarabulus και Kilish, ώστε να σταµατήσει η υποστήριξη και ο ανεφοδιασµός του ISIS που παγίως γίνεται από το τουρκικό έδαφος, οπωσδήποτε µε την άτυπη ανοχή και στήριξη του τουρκικού κράτους. Η αγγλική εφηµερίδα Independent ενδεικτικά, υπογράµµισε ότι πλέον οι ΗΠΑ απαιτούν από τη Τουρκία να κλείσει τα σύνορά της µε τη Συρία, για να τερµατιστεί η διέλευση των 3
τζιχαντιστών του Ισλαµικού Κράτους αλλά και η διακίνηση λαθραίου πετρελαίου, το οποίο αποτελεί την βασική πηγή για την χρηµατοδότηση των τροµοκρατών. Σύµφωνα µε την εφηµερίδα το κλείσιµο των συνόρων, µήκους 60 µιλίων, θα αποτελούσε ένα µεγάλο «χτύπηµα» για τους ακραίους ισλαµιστές και θα άλλαζε τα σχέδιά τους, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια, χιλιάδες τζιχαντιστές έχουν διασχίσει τα σύνορα της Συρίας µε την Τουρκία και έχουν καταφέρει να φτάσουν σε χώρες της Ευρώπης και όχι µόνο. Στον απόηχο των τροµοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, η Ουάσιγκτον ξεκαθαρίζει στην Άγκυρα πως δεν θα δεχθεί πλέον τις τουρκικές αξιώσεις, ότι δηλαδή δεν είναι εφικτό να κλειστεί το µικρό κοµµάτι των συνόρων που χρησιµοποιείται ακόµη από το Ισλαµικό Κράτος. Αυτή η «στροφή» ακολουθεί τις διαρκώς αυξανόµενες διεθνείς επικρίσεις κατά της Τουρκίας για το γεγονός πως ανέχεται, αλλά και βοηθά το Ισλαµικό Κράτος και άλλες ακραίες τζιχαντιστικές οµάδες καθώς µέσω των τουρκικών συνόρων αποδειγµένα έχουν περάσει χιλιάδες µαχητές για να ενταχθούν στο πλευρό των ακραίων ισλαµιστών. Ακόµα, η συγκεκριµένη περιοχή βρίσκεται στο σταυροδρόµι πώλησης αργού πετρελαίου από τη Βόρεια Συρία προς την Τουρκία, που αποτελεί πηγή τεράστιων εσόδων προς το ισλαµικό κράτος. Μόλις τη περασµένη εβδοµάδα εξ άλλου η τουρκική κυβέρνηση - προκαλώντας τεράστιες αντιδράσεις στο εσωτερικό αλλά και διεθνώς - φυλάκισε δύο δηµοσιογράφους οι οποίοι δηµοσίευσαν πληροφορίες για την µεταφορά όπλων και πυροµαχικών από την Τουρκία σε τροµοκράτες στη Συρία. Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε ότι τα όπλα προορίζονταν δήθεν για την περιοχή των Τουρκοµάνων αντικαθεστωτικών. 4
ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΧΤΗ ΟΙ ΣΚΟΠΙΑΝΟΙ - ΕΓΚΛΩΒΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο στρατός της ΠΓΔΜ από το περασµένο Σάββατο ύψωσε συρµάτινο φράχτη στα σύνορα µε την Ελλάδα µε στόχο την ανακοπή της µετακίνησης µεταναστών από το ελληνικό έδαφος προς την κεντρική Ευρώπη αν και οι πιστοποιηµένοι πρόσφυγες από Συρία, Αφγανιστάν και Ιράκ µπορούν να περάσουν τα σύνορα και να συνεχίσουν το προβληµατικό ταξίδι τους. Αποτέλεσµα είναι να έχει µαζευτεί στο συνοριακό φυλάκιο της Ειδοµένης τεράστιος αριθµός οικονοµικών µεταναστών διαφόρων εθνικοτήτων οι οποίοι αντιµετωπίζοντας τον κίνδυνο της πείνας αλλά και των χαµηλών θερµοκρασιών έχουν φτάσει σε σηµείο απόγνωσης και εξέγερσης. Είναι ενδεικτικό ότι ένας µετανάστης υπέστη ηλεκτροπληξία ενώ πολλαπλά είναι τα περιστατικά χειροδικίας µεταξύ διάφορων οµάδων καθώς τα πνεύµατα είναι οξυµένα και δεν µπορεί να επικρατήσει καµιά ήρεµη αντιµετώπιση. Χαρακτηριστικά ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός αναγκάστηκε να βγάλει ανακοίνωση, υπογραµµίζοντας ότι δεν είναι δυνατόν να επιτελέσει το έργο βοήθειας προς τους τραυµατίες και τους πολλούς αρρώστους εν µέσω της «αναρχίας» που επικρατεί στην περιοχή της Ειδοµένης και των ανεξέλεγκτων διαθέσεων των µεταναστών που βλέπουν τις ελπίδες τους για µια µετάβαση στη Γερµανία να εξουδετερώνονται από το κλείσιµο των ευρωπαϊκών συνόρων. Τα ΜΜΕ των Σκοπίων επικροτούν την απόφαση της κυβέρνησης τους να κλείσε τα σύνορα καθώς η ελληνική πλευρά «σκοπίµως και παρά τις οδηγίες της ΕΕ µετέφερε στα σύνορα πάνω από 2000 οικονοµικούς µετανάστες που δεν µπορούν να γίνουν δεκτοί στην 5
Ευρώπη», την ίδια στιγµή που αφέθηκαν ελεύθεροι να κλείσουν εντελώς τη σιδηροδροµική γραµµή επί 10 ηµέρες χωρίς οι ελληνικές αρχές να παρεµβαίνουν για να τους µετακινήσουν. Παράλληλα λόγω της διακοπής της σιδηροδροµικής σύνδεσης, έχει δηµιουργηθεί τεράστιο πρόβληµα µε τις εµπορικές συναλλαγές της χώρας, καθώς εκατοντάδες βαγόνια που µεταφέρουν τρόφιµα και εµπορεύµατα βρίσκονται ακινητοποιηµένα τόσο στην ελληνική όσο και στη σκοπιανή πλευρά. Πάντως στη προ χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα µε τον πρόεδρο της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, στο πλαίσιο των εργασιών της Παγκόσµιας Συνόδου για την Κλιµατική Αλλαγή, υπογραµµίστηκε µεταξύ άλλων ότι δεν είναι δυνατόν να παραµείνουν αποκλεισµένοι στο ελληνικό έδαφος οι µετανάστες και εποµένως πρέπει να παραµείνουν ανοιχτές οι διπλωµατικές δίαυλοι ώστε να θέµα να µην εξελιχτεί σε διµερές πρόβληµα. ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΠΟΠΟΜΠΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΝΗ SCHENGEN Τις τελευταίες µέρες άρχισαν να ανακυκλώνονται στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ νέα σενάρια για αποποµπή της Ελλάδας από τη Ζώνη Schengen µετά τις σχετικές δηλώσεις-απειλές του πρωθυπουργού της Σλοβακίας αλλά και την επιστολή του Επίτροπου Υγείας Βιτένις Αντρουκάιτις προς τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ - στην οποία περιγράφει µε απολύτως αρνητικές εκφράσεις τις άθλιες συνθήκες περίθαλψης των µεταναστών και των προσφύγων που επικρατούν στη Λέσβο όπου δεν υπάρχουν ούτε τα στοιχειωδέστατα όπως κουβέρτες ή σκηνές, µε αποτέλεσµα µωρά αλλά και νέοι να πεθαίνουν από το κρύο. Ο Αντρουκάιτις τονίζει µεταξύ άλλων ότι αυτή η απαράδεκτη κατάσταση συµβαίνει σε ευρωπαϊκή χώρα και χρειάζονται άµεσες κινήσεις και µέτρα ώστε να αποφευχθεί µια πραγµατική εκτεταµένη ανθρώπινη τραγωδία. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου Ντόναλντ Τουσκ εξ άλλου τάχθηκε µε τελευταίες δηλώσεις του που δηµοσιεύονται σε 6 ευρωπαϊκές εφηµερίδες - την αγγλική Guardian, τη γαλλική Figaro, την ιταλική La Stampa, την ισπανική El Pais, την πολωνική Gazeta Wyborsca και τη γερµανική SudDeutche Zeitung ζήτησε τον ενδελεχή και πολύχρονο έλεγχο όλων ανεξαιρέτως των προσφύγων-µεταναστών σε µεγάλα κέντρα συγκέντρωσης - µια διαδικασία που θα µπορούσε να φτάσει και τους 18 µήνες. Τα εν λόγω κέντρα θα µπορούσαν ν α δηµιουργηθούν τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Πάντως υπογράµµισε ιδιαίτερα ότι πρέπει να υπάρξει ουσιαστική αντιµετώπιση του µεγέθους του µεταναστευτικού ρεύµατος λέγοντας χαρακτηριστικά πως «χρειάζεται να αποφύγουµε την υποκρισία και να συνειδητοποιήσουµε ότι πέρα από τη διεθνή αλληλεγγύη υφίσταται πρόβληµα που υπερβαίνει τις ευρωπαϊκές δυνατότητες. Χρειάζεται πάνω από όλα ένας αποτελεσµατικός έλεγχος των ευρωπαϊκών εξωτερικών συνόρων». 6
ΠΩΣ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΙ ΕΝΑ GREXIT Σε ανυπόγραφη εκτενή ανάλυση της αµερικανικής ιστοσελίδας STRATFOR εξ άλλου, µε τίτλο «How the migrant crisis could accelerate the Grexit», εκτιµάται ότι ο τεράστιος αριθµός προσφύγων που θα αποκλειστεί εκ των πραγµάτων από την κεντρική και βόρεια Ευρώπη είναι πιθανό να βρεθεί «αποκλεισµένος» στο ελληνικό έδαφος - δηµιουργώντας έτσι µια νέα σειρά επικίνδυνων, και αδιέξοδων προβληµάτων στην κυβέρνηση που ήδη προσπαθεί να αντιµετωπίσει τα πολλαπλά πολιτικά και κοινωνικά ζητήµατα της οικονοµικής κρίσης. Μεταξύ άλλων υπογραµµίζεται η άνοδος των αντι-µεταναστευτικών τάσεων στην Ευρώπη µε αποτέλεσµα να ενισχύονται τα ακροδεξιά κόµµατα όπως η Χρυσή Αυγή - που θα µπορούσε πιθανόν να επωφεληθεί από την ρευστή κατάσταση και να αυξήσει σηµαντικά την επιρροή της, οδηγώντας όµως την χώρα σε πολιτικά έκτροπα και φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο την προοπτική µιας αναγκαστικής αποχώρησης από την ευρωζώνη. (https://www.stratfor.com/geopolitical-diary/how-migrant-crisis-could-accelerategrexit) 7