Ἁγία Γραφή ἢ Ἀποκάλυψη

Ἁγία Γραφή ἢ Ἀποκάλυψη πισκόπου Καρπασίας Χριστοφόρου Θέμα γιά τήν κατηχητική χρονιά 2010-2011 Κέντρο τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς. Τόσο ἡ Παλαιά ὃσο καί ἡ Καινή Διαθήκη μιλοῦν γιά τόν Χριστό. Καί στίς δύο Διαθῆκες ἒχουμε ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ στούς ἀνθρώπους. Στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Χριστός ἀποκαλύπτεται ἀσάρκως στούς Προφῆτες καί δι Αὐτοῦ ἀποκαλύπτεται ὁ Πατήρ καί τό Ἃγιον Πνεῦμα. Θά ἢθελα στό σημεῖο αὐτό νά ἀναφέρω μερικά χαρακτηριστικά χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, πού μᾶς δείχνουν ἀκριβῶς αὐτή τήν ἀλήθεια. Ὁ Χριστός, μιλώντας πρός τούς Ἰουδαίους καί ἐλέγχοντάς τους γιά τήν ἀπιστία τους, τούς λέγει:«μή δοκεῖτε ὃτι ἐγώ κατηγορήσω ὑμῶν πρός τόν πατέρα ἒστιν ὁ κατηγορῶν ὑμῶν Μωϋσῆς, εἰς ὃν ὑμεῖς ἠλπίκατε. Εἰ γάρ ἐπιστεύετε Μωϋσῇ, ἐπιστεύετε ἂν ἐμοί περί γάρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἒγραψεν. Εἰ δέ τοῖς ἐκείνου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς ἐμοῖς ρήμασι πιστεύσετε;». Τό «περί ἐμοῦ ἐκεῖνος (ὁ Μωϋσῆς) ἒγραψεν» δηλώνει ἀκριβῶς τήν ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ στούς Προφῆτες, οἱ ὁποῖοι μέ τήν σειρά τους ἀποκάλυπταν τά μυστήρια αὐτά στούς ἀνθρώπους. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος κατά τήν δεύτερη ὁμιλία του, μετά τήν Πεντηκοστή, φωτιζόμενος ἀπό τό Ἃγιον Πνεῦμα, ἀποκαλύπτει ὃτι, ὃσα «προκατήγγειλε» ὁ Θεός «διά στόματος πάντων τῶν προφητῶν» ἀναφέρονταν στόν «παῖδα αὐτοῦ Ἰησοῦν», τόν Ὁποῖον ἀπέστειλε στόν κόσμο. Ἀφοῦ δέ ἒγινε ἂνθρωπος, ἒπαθε, καί ἐσταυρώθη καί ἀνεστήθη καί «εὐλογεῖ ὑμᾶς ἐν τῷ ἀποστρέφειν ἓκαστον ἀπό τῶν πονηριῶν ὑμῶν». Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, τέλος, γράφοντας πρός τούς Κορινθίους τούς ὑπενθυμίζει ὃτι τά θαύματα καί οἱ εὐεργεσίες πού δέχθηκαν οἱ Πατέρες τους μέσα στήν ἒρημο, ὃταν ἐλευθερώθηκαν ἀπό τήν δουλεία τῆς Αἰγύπτου, ἦταν εὐεργεσίες ἀπό τόν ἲδιο τόν Χριστόν. κεῖνα τά ὁποῖα ἐβίωναν ὡς ἐξωτερικά γεγονότα, στήν πραγματικότητα ἦταν ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ μέσα στήν ζωή τους: «Οὐ θέλω δέ ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, ὃτι οἱ Πατέρες ἡμῶν πάντες ὑπό τήν νεφέλην ἦσαν, καί πάντες διά τῆς θαλάσσης διῆλθον, καί πάντες εἰς τόν Μωϋσῆν ἐβαπτίσαντο ἐν τῇ νεφέλῃ καί ἐν τῇ θαλάσσῃ, καί πάντες τό αὐτό βρῶμα πνευματικόν ἒφαγον, καί πάντες τό αὐτό πόμα πνευματικόν ἒπιον ἒπινον γάρ ἐκ πνευματικῆς ἀκολουθούσης πέτρας, ἡ δέ πέτρα ἦν ὁ Χριστός». Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος στήν ἐπιστολή του πρός Μαρκελλῖνον γράφει ὃτι «οἱ προφῆται (γράφουσιν) προφητείας περί τῆς ἐπιδημίας (ἐνανθρωπήσεως) τοῦ Σωτῆρος, ὑπομνήσεις τε περί τῶν ἐντολῶν καί μέμψεις κατά τῶν παραβαινόντων, καί προφητείας τοῖς ἒθνεσιν... Περί τῆς τοῦ Σωτῆρος ἐπιδημίας, καί ὃτι μέν Θεός ὢν ἐπιδημήσει, οὓτως φησίν ἐν μέν τῷ τεσσαρακοστῷ ἐννάτῳ ψαλμῷ ὁ Θεός ἐμφανῶς ἣξει, ὁ Θεός ἡμῶν, καί οὐ παρασιωπήσεται ἐν δέ τῷ ἑκατοστῷ ἑπτακαιδεκάτῳ Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. Θεός Κύριος, καί ἐπέφανεν ἡμῖν (μᾶς ἐφανερώθηκε). Ὃτι δέ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ Πατρός Λόγος, οὓτω ἐν τῷ ἑκατοστῷ ἕκτῳ ψάλλει Ἀπέστειλε τόν Λόγον αὐτοῦ, καί ἰάσατο αὐτούς, καί ἐῤῥύσατο αὐτούς ἐκ τῶν διαφθορῶν αὐτῶν. Ὁ γάρ ἐρχόμενος Θεός αὐτός ἐστι καί Λόγος ἀποστελλόμενος».

2 Καί ὁ Προφήτης Ἡσαΐας ὃταν διακηρύττει ὃτι ἡ Παρθένος θά γεννήσει Υἱόν, ἀποκαλύπτει τήν ἒνσαρκον παρουσίαν τοῦ Θεοῦ Λόγου: «Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἓξει καί τέξεται υἱόν, καί καλέσουσι τό ὂνομα αὐτοῦ μμανουήλ, ὃ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ ἡμῶν ὁ Θεός».81 Θά ἢθελα νά ἀναφέρω ἀκόμα ἓνα πολύ χαρακτηριστικό χωρίο τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου ἀπό τήν Α Καθολική ἐπιστολή του, τό ὁποῖο φανερώνει μέ ἀπόλυτη σαφήνεια ὃτι τόσο στήν Παλαιά Διαθήκη ὃσο καί στήν Καινή Διαθήκη, κεῖνος ὁ ὁποῖος ἀποκαλύπτεται διά τῶν ἁγίων Του εἶναι ὁ ἲδιος ὁ Χριστός. Μιλώντας, λοιπόν, ὁ Ἀπόστολος γιά τήν χαρά, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπό τό γεγονός τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας, λέγει ὃτι τήν σωτηρία αὐτή «ἐξεζήτησαν καί ἐξηρεύνησαν προφῆται οἱ περί τῆς εἰς ὑμᾶς (Χριστιανούς) χάριτος προφητεύσαντες, ἐρευνῶντες εἰς τίνα ἢ ποῖον καιρόν ἐδήλου τό ἐν αὐτοῖς Πνεῦμα Χριστοῦ προμαρτυρόμενον τά εἰς Χριστόν παθήματα καί τάς μετά ταῦτα δόξας οἷς ἀπεκαλύφθη ὃτι οὐχ ἑαυτοῖς, ὑμῖν δέ διηκόνουν αὐτά, ἃ νῦν ἀνηγγέλη ὑμῖν διά τῶν εὐαγγελισαμένων ὑμᾶς ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἀποσταλέντι ἀπ οὐρανοῦ, εἰς ἃ ἐπιθυμοῦσιν ἂγγελοι παρακύψαι». Μέ ἂλλα λόγια ὁ Ἀπόστολος παρατηρεῖ ὃτι γιά τήν σωτηρία, τήν ὁποία βιώνουμε ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί ἐζήτησαν νά μάθουν καί νά ἐρευνήσουν οἱ Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ὁποῖοι προεφήτευσαν γιά τήν χάρη τήν ὁποίαν θά λαμβάναμε ἐμεῖς οἱ πιστοί. Αὐτοί ἐρευνοῦσαν νά μάθουν καί νά ἀποκαλύψουν σέ ποῖο χρόνο ἢ ὑπό ποίας περιστάσεις θά συμβοῦν τά πάθη, τά ὁποῖα θά ὑπέφερε γιά χάρη μας ὁ Χριστός. Αὐτά δέ τούς τά ἀποκάλυπτε «τό ἐν αὐτοῖς Πνεῦμα Χριστοῦ προμαρτυρόμενον τά εἰς Χριστόν παθήματα καί τάς μετά ταῦτα δόξας». Ὃλα αὐτά τούς τά ἀποκάλυπτε ὁ Χριστός ὂχι μόνο γιά τούς ἑαυτούς τους, ἀλλά κυρίως γιά μᾶς καί εἶναι αὐτά τά ἲδια ἀκριβῶς, τά ὁποῖα μᾶς ἀναγγέλλουν καί ἀποκαλύπτουν οἱ Εὐαγγελιστές «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἀποσταλέντι ἀπ οὐρανοῦ». Ἀπό ὃσα ἀναφέραμε πιό πάνω γίνεται κατανοητό ὃτι Αὐτός ὁ ὁποῖος ἀποκαλύπτεται στήν Παλαιά Διαθήκη εἶναι ὁ Θεός Λόγος, τό δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδας. Ἀποκαλύπτεται δέ ὡς ἂσαρκος Λόγος, ὁ ὁποῖος ἀποκαλύπτει τήν βούληση ὁλόκληρης τῆς Ἁγίας Τριάδας νά σώσει τόν λαό Της. Συνεπῶς, δέν εἶναι δυνατό νά χωρίζουμε τήν Παλαιά Διαθήκη ἀπό τήν Καινή Διαθήκη, διότι κατ αὐτόν τόν τρόπο, ἀρνούμαστε τό ἒργο τοῦ Θεοῦ νά σώσει τόν ἂνθρωπο. Ὁ ἃγιος πιφάνιος Κύπρου σημειώνει μέ ἒμφαση γιά τό θέμα μας: «Οὐδείς οὖν διοίσει Παλαιάν ἀπό Καινῆς Διαθήκης, οὒτε Καινήν ἀπό Παλαιᾶς. Μία γάρ ἐστι καί ἡ αὐτή συμφωνία. Ὁ δέ ἀμαθής καί ἂπειρος, ἐάν ἲδῃ δύο ἀντλητῆρας ἀπό μιᾶς πηγῆς ἀντλοῦντας, νομίσῃ δέ διά τήν διαφοράν τῶν ἀντλητήρων διάφορα εἶναι καί τά ὓδατα ἀκούσῃ δέ παρά τῶν συνετῶν ἀλήθειαν, ὃτι Γεῦσαι τῶν δύο ἀντλητήρων, καί ἲδε, ὃτι δύο μέν οἱ ἀντλητῆρες, μία δέ ἡ πηγή ὑπάρχει. Οὓτως εἷς Κύριος, εἷς Θεός, ἓν Πνεῦμα λαλῆσαν ἐν νόμῳ καί ἐν προφήταις, καί ἐν Εὐαγγελίῳ. Διά τοῦτο γάρ οὐ δύο Παλαιαί Διαθῆκαι, καί οὒτε δύο Καιναί Διαθῆκαι ἐπειδή οὐκ εἰσί δύο οἱ διαθέμενοι, ἀλλ εἷς ὁ τήν Παλαιάν [τῶν\ παλαιῶν, καί τήν Καινή ἀνακαινίζων οὐ τήν Παλαιάν καταργῶν εἰς ἀφανισμόν, ἀλλά τήν Παλαιάν καταπαύων, καί τῇ δευτέρᾳ προστιθέμενος περιουσίας κληρονομίαν». Ὁ ἲδιος, λοιπόν, Θεός Λόγος ἀποκαλύπτεται καί στήν Παλαιά καί στήν Καινή Διαθήκη. Στήν Παλαιά ἀσάρκως, στήν Καινή «ἐν σαρκί». Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης μᾶς μιλᾶ εὐκρινῶς γιά τήν

3 ἀποκάλυψη αὐτή: «Ὁ Λόγος (πού προφητεύθηκε στήν Παλαιά Διαθήκη) σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καί ἐθεασάμεθα τήν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός, πλήρης χάριτος καί ἀληθείας... καί ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν, καί χάριν ἀντί χάριτος ὃτι ὁ νόμος διά Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καί ἡ ἀλήθεια διά Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο». Θά λέγαμε δέ ὃτι μεταξύ Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης ὑπάρχει ταυτότητα ὡς πρός τήν πηγή τῆς ἀποκαλυπτόμενης δωρεᾶς, γι αὐτό καί στίς δύο Διαθῆκες, πηγή τῆς ἀποκάλυψης εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἀποκαλύπτει τόν Θεό, ὁδηγεῖ καί σώζει τόν λαό Του μέσῳ τῶν ἁγίων Προφητῶν, Ἀποστόλων καί τῶν φίλων Του, δηλαδή τῶν θεουμένων. Αὐτό φαίνεται ξεκάθαρα στό α Κεφάλαιο τοῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου, στό ὁποῖο βλέπουμε τήν γενεαλογία τοῦ Χριστοῦ νά ξεκινᾶ ἀπό τόν Ἀβραάμ καί νά καταλήγει στήν Μαρία, «ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός», ὁ Ὁποῖος θά «σώσει τόν λαόν αὐτοῦ ἀπό τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». Ὃμως ὑπάρχει καί μία σημαντικότατη διαφορά μεταξύ τῶν δύο Διαθηκῶν. Τήν διαφορά αὐτή θά μπορούσαμε νά τήν συνοψίσουμε ὡς ἑξῆς: «Θεόν οὐδείς ἑώρακε πώποτε ὁ μονογενής υἱός ὁ ὢν εἰς τόν κόλπον τοῦ πατρός, ἐκεῖνος ἐξηγήσατο». Αὐτό σημαίνει ὃτι ἐνῶ οἱ δίκαιοι στήν Παλαιά Διαθήκη ἐγεύονταν τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί εἶχαν κάποιου εἲδους μέθεξη τῆς δόξας τοῦ Χριστοῦ, ἐν τούτοις ἦταν κάτω ἀπό τήν κυριαρχία τοῦ Διαβόλου καί τοῦ θανάτου. Ὃταν πέθαιναν, ἀνεξαρτήτως ἐάν ἦταν δίκαιοι ἢ ὂχι, ἐπήγαιναν στόν ᾍδη καί εὑρίσκονταν ὑπό τήν κυριαρχία τοῦ θανάτου. Ἡ πρόγευση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία εἶχαν, ἦταν πρόσκαιρη. Ἀντιθέτως, μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή τήν Καινή Διαθήκη, ὁ θάνατος καί ἡ κυριαρχία τοῦ Διαβόλου καταργοῦνται καί διά τοῦ Χριστοῦ πλέον ἡ γεύση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ καθίσταται μία μόνιμος κατάσταση. Ἐτσι, «ὁ τόν λόγον μου ἀκούων (δηλαδή τοῦ Χριστοῦ) καί πιστεύων τῷ πέμψαντί με ἒχει ζωήν αἰώνιον, καί εἰς κρίσιν οὐκ ἒρχεται, ἀλλά μεταβέβηκεν (ἔχει ἤδη μεταβεῖ) ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν». Ὃπως ἀλλοῦ πάλιν σημειώνει ὁ Χριστός «ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐάν τις τόν λόγον τόν ἐμόν τηρήσῃ, θάνατον οὐ μή θεωρήσῃ εἰς τόν αἰῶνα». Καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὡς θεούμενος, θά μᾶς ἀποκαλύψει ὃτι «ἐπεί οὖν τά παιδία κεκοινώνηκε σαρκός καί αἳματος, καί αὐτός (ὁ Χριστός) παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, ἳνα διά τοῦ θανάτου καταργήσῃ τόν τό κράτος ἒχοντα τοῦ θανάτου, τοῦτ ἒστι τόν Διάβολον». Συμπερασματικά λέμε, ὃτι τόσο στήν Παλαιά Διαθήκη ὅσο καί στήν Καινή Διαθήκη, μᾶς ἀποκαλύπτεται ὁ Χριστός, μέ σκοπό νά «σώσει τόν λαόν αὐτοῦ ἀπό τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν», ἀφοῦ «τά ὀψώνια (ἀποτελέσματα) τῆς ἁμαρτίας θάνατος», μέ ἀπώτερο σκοπό ὁ ἂνθρωπος νά γίνει μέτοχος τῆς δόξας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.92 Αὐτό πού ἀναγγέλθηκε ἀπό τόν ἂσαρκο Λόγο, διά τῶν Προφητῶν στήν Παλαιά Διαθήκη, καί τό ὁποῖο προγεύτηκαν καί εἶδαν οἱ δίκαιοι -ὂχι ὃμως σάν μία μόνιμη κατάσταση - αὐτό πραγματοποιήθηκε ἀπό τόν ἒνσαρκο Λόγο στήν Καινή Διαθήκη, καί εἶναι πλέον μέσα στήν κκλησία, τόν νέον Ἰσραήλ, μία συνεχής πραγματικότητα. Συνεπῶς, ὁ δοτήρας τῆς Ἁγίας Γραφῆς στήν ὁλότητά της εἶναι ὁ ἲδιος ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος διαγγέλλει διά τῶν ἁγίων Προφητῶν, Ἀποστόλων καί λοιπῶν θεουμένων τήν θέλησή Του γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ἂρα, θά λέγαμε, ὃτι ἡ Ἁγία Γραφή δέν εἶναι ἁπλῶς ὁ λόγος περί τοῦ Θεοῦ, δηλαδή ἡ ἱστορία περί τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ στόν ἂνθρωπο, ἀλλά ὁ ἲδιος ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ ὁ Ὁποῖος ἀποκαλύπτεται διά τῶν ἁγίων Του στούς ἀνθρώπους. Ὃπως θά δοῦμε καί πάρα κάτω, ὁ Θεός μιλᾶ καί

4 ἀποκαλύπτεται στούς Ἁγίους, οἱ ὁποῖοι μιλοῦν καί ἀποκαλύπτουν στούς ἀνθρώπους τόν Θεό. Αὐτό ἒχει μεγάλη σημασία, διότι μέ βάση αὐτή τήν θεώρηση ἀντιλαμβανόμαστε ὃτι εἶναι ὁ ἲδιος ὁ Χριστός ὁ Ὁποῖος μᾶς ἀποκαλύπτει τό Εὐαγγέλιο καί ὂχι τό Εὐαγγέλιο τόν Χριστό. Ὁ ἃγιος Νεκτάριος, ἐπίσκοπος Πενταπόλεως παρατηρεῖ ὃτι ἡ κκλησία, ὡς Σῶμα Χριστοῦ, «εἶναι ὁ ἀνώτατος κριτής ὁ δικαιούμενος καί ὁ δυνάμενος περί πάντων νά ἀποφθεγματίσῃ καί νά δογματίσῃ. Αὓτη στηρίζει τάς πεποιθήσεις τῶν πιστῶν καί βεβαιοῖ αὐτούς περί τῆς ἀληθείας τῆς διδαχθείσης διδασκαλίας. Ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος μαρτυρῶν περί τῆς ἀληθείας ταύτης λέγει που εἰς τό Εὐαγγέλιον δέν ἢθελον πιστεύσει, ἐάν μή με ἒπειθεν ἡ ἀξιοπιστία τῆς κκλησίας. Καί ὂντως, -συνεχίζει ὁ ἃγιος Νεκτάριοςοὐδείς θά ἐπίστευεν εἰς τήν ἀλήθειαν τῶν τοσούτῳ παλαιῶν Γραφῶν, ἐάν τις μή ἐπανεπαύετο ἐπί τοῦ ἀλαθήτου τῆς κκλησίας, ὃπερ ἐστίν ὁ στῦλος καί τό ἑδραίωμα τῆς ὀρθοδόξου πίστεως». Συνεπῶς, στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀλήθειας δέν εἶναι μόνο ἡ Ἁγία Γραφή, ἀλλά καί ἡ κκλησία ὡς Σῶμα Χριστοῦ. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, γράφοντας στόν μαθητή του Τιμόθεο, λέγει σαφῶς ὃτι, «στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» εἶναι ἡ κκλησία τοῦ ζῶντος Θεοῦ, μέσα στήν ὁποία ἀποκαλύπτεται «τό τῆς εὐσεβείας μυστήριον Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἒθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ». Αὐτό σημαίνει ὃτι τό «μέγα τῆς εὐσεβείας μυστήριον», δηλαδή «ὁ Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί», μέ ἂλλα λόγια τό Εὐαγγέλιο, κατανοεῖται καί βιώνεται μόνο μέσα στήν κκλησία. Αὐτό τό ἀντιλαμβανόμαστε καί ἀπό τό γεγονός, ὃτι τήν Ἁγία Γραφή τήν χρησιμοποιοῦν πλῆθος αἱρετικῶν, ὃμως δέν μποροῦμε νά ἰσχυρισθοῦμε ὃτι κατέχουν τήν ἀλήθεια. «Εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν» δέν μᾶς ὁδηγεῖ τό γράμμα τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά τό Ἃγιον Πνεῦμα, τό Ὁποῖον μᾶς χορηγεῖται ἀπό τόν Θεάνθρωπον Ἰησοῦ μέσα στήν κκλησία Του. Ποῖοι εἶναι οἱ δέκτες τῆς Ἀποκάλυψης τοῦ Χριστοῦ Τόσο ἡ Ἁγία Γραφή, ὃσο καί οἱ Πατέρες τῆς κκλησίας μᾶς διαβεβαιώνουν μέ ἀπόλυτον τρόπο, ὃτι ὁ Χριστός, ὡς ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ Πατρός, ἀποκαλύπτεται στούς Ἁγίους, στούς θεουμένους, δηλαδή στούς Προφῆτες, Ἀποστόλους, Εὐαγγελιστές, Ἁγίους καί Θεοφόρους Πατέρες, ἀλλά καί στόν λαό, ἐφ ὃσον εἶναι καί παραμένει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ μέσα στήν κκλησία τοῦ Χριστοῦ, πιστός καί θεούμενος λαός. Γιά νά καταστήσουμε πιό σαφή αὐτή τήν ἀλήθεια καί νά τήν κατανοήσουμε καλύτερα θά ἀναφέρουμε πρῶτα κάποια χαρακτηριστικά χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί στήν συνέχεια μερικές γνῶμες τῶν Πατέρων. Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος, στό Α Κεφάλαιο τοῦ Εὐαγγελίου του, ἀναφερόμενος στήν προφητεία τοῦ Ἡσαΐου γιά τήν ἐκ Παρθένου γέννηση τοῦ Χριστοῦ, σημειώνει ὃτι, «τοῦτο ὃλον γέγονε ἳνα πληρωθῇ τό ρηθέν ὑπό Κυρίου διά τοῦ προφήτου».98 Ὁ ἱερός Χρυσόστομος σχολιάζει ὃτι «οὐ γάρ αὐτοῦ (τοῦ προφήτου) εἶναι φησί τό εἰρημένον, ἀλλά τοῦ τῶν ὃλων Θεοῦ. Διά τοῦτο οὐκ εἶπεν (ὁ Εὐαγγελιστής), ἳνα πληρωθῇ τό ρηθέν ὑπό Ἡσαΐου, ἀλλά τό ρηθέν ὑπό τοῦ Κυρίου. Τό μέν γάρ στόμα Ἡσαΐου, ὁ δέ χρησμός ἂνωθεν ἐφέρετο».

5 Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, παρου-σιάζοντας τήν ὁμιλία τοῦ πρωτομάρτυρα Στεφάνου στό Συνέδριον τῶν Ἰουδαίων, μᾶς πληροφορεῖ ὃτι ὁ Μάρτυρας, μεταξύ ἂλλων, ἀνάφερε γιά τόν Προφήτη Μωϋσῆ καί τά ἑξῆς: «Καί πληρωθέντων ἐτῶν τεσσαράκοντα (πού ἒφυγε ἀπό τήν Αἲγυπτο) ὢφθη αὐτῷ ἐν τῇ ἐρήμῳ τοῦ ὂρους Σινᾶ ἂγγελος Κυρίου ἐν φλογί πυρός βάτου. Ὁ δέ Μωϋσῆς ἰδών ἐθαύμαζε τό ὃραμα προσερχομένου δέ αὐτοῦ κατανοῆσαι ἐγένετο φωνή Κυρίου πρός αὐτόν ἐγώ ὁ Θεός τῶν πατέρων σου, ὁ Θεός Ἀβραάμ καί ὁ Θεός Ἰσαάκ καί ὁ Θεός Ἰακώβ. Ἐντρομος δέ γενόμενος Μωϋσῆς οὐκ ἐτόλμα κατανοῆσαι. Εἶπε δέ αὐτῷ ὁ Κύριος λῦσον τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν σου ὁ γάρ τόπος ἐν ᾧ ἓστηκας γῆ ἁγία ἐστίν ἰδών εἶδον τήν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καί τοῦ στεναγμοῦ αὐτῶν ἢκουσα, καί κατέβην ἐξελέσθαι αὐτούς καί νῦν δεῦρο ἀποστελῶ σε εἰς Αἲγυπτον». δῶ παρατηροῦμε ξεκάθαρα ὃτι ὁ Θεός ἀποκαλύπτει τόσο τόν αυτό Του, ὃσο καί τό σχέδιό Του γιά τήν λύτρωση τοῦ λαοῦ Του στόν Προφήτη Του καί τόν ἀποστέλλει νά τό μεταφέρει σ αὐτόν. Σέ ἂλλο σημεῖο τῆς ἲδιας ἀπολογίας του ὁ Στέφανος μιλώντας γιά τήν Σκηνή τοῦ Μαρτυρίου, τήν ὁποία ἒδωσε ὁ Θεός στούς βραίους γιά νά προσφέρουν τήν λατρεῖα τους, λέγει ὃτι «ἡ σκηνή τοῦ μαρτυρίου ἦν τοῖς πατράσιν ἡμῶν ἐν τῇ ἐρήμῳ, καθώς διετάξατο ὁ λαλῶν τῷ Μωϋσῇ ποιῆσαι αὐτήν κατά τόν τύπον ὅν ἑωράκει (πού τοῦ ἒδειξε ὁ ἲδιος ὁ Θεός στό ὂρος Σινᾶ)». Αὐτό πού μᾶς ἐνδιαφέρει στό χωρίο αὐτό εἶναι τό «καθώς διετάξατο ὁ λαλῶν τῷ Μωϋσῆ ποιῆσαι». Ὁ «λαλῶν» στόν Μωϋσῆ εἶναι ὁ Θεός καί αὐτός (ὁ Μωϋσῆς) ἀκούει καί ποιεῖ ἐκ μέρους τοῦ λαοῦ. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφοντας στούς Γαλάτας γιά τήν γνησιότητα τοῦ Εὐαγγελίου, τό ὁποῖο τούς ἐκήρυττε, τονίζει: «Γνωρίζω δέ ὑμῖν, ἀδελφοί, τό εὐαγγέλιον τό εὐαγγελισθέν ὑπ ἐμοῦ ὃτι οὐκ ἒστι κατά ἂνθρωπον οὐδέ γάρ ἐγώ παρά ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτό οὒτε ἐδιδάχθην, ἀλλά δι ἀποκαλύψεως Ἰησοῦ Χριστοῦ... Ὃτε δέ εὐδόκησεν ὁ Θεός ὁ ἀφορίσας με ἐκ κοιλίας μητρός μου καί καλέσας διά τῆς χάριτος αὐτοῦ ἀποκαλύψαι τόν υἱόν αὐτοῦ ἐν ἐμοί, ἳνα εὐαγγελίζωμαι αὐτόν ἐν τοῖς ἒθνεσι...». Σχολιάζοντας ὁ ἱερός Χρυσόστομος τήν ἐμπειρία αὐτή τοῦ Ἀποστόλου παρατηρεῖ: «Διά τί δέ μή εἶπεν (ὁ Παῦλος), ἀποκαλύψαι τόν Υἱόν αὐτοῦ ἐμοί, ἀλλ ἐν ἐμοί ; Δεικνύς ὃτι οὐ διά ρημάτων μόνον ἢκουσε τά περί τῆς πίστεως, ἀλλά καί πολλοῦ Πνεύματος ἐπληρώθη, τῆς ἀποκαλύψεως καταλαμπούσης αὐτοῦ τήν ψυχήν, καί τόν Χριστόν ἐν ἑαυτῷ λαλοῦντα». Καί γιατί δέχθηκε αὐτή τήν ἀποκάλυψη ὁ Ἀπόστολος Παῦλος; Συνεχίζει ὁ ἱερός Πατήρ: «Οὐ γάρ τό πιστεῦσαι (τόν Παῦλο) μόνον, ἀλλά καί τό χειροτονηθῆναι αὐτόν παρά τοῦ Θεοῦ γέγονεν. Οὓτω γάρ μοι αὐτόν ἀπεκάλυψεν, οὐχ ἳνα αὐτόν ἲδω μόνον, ἀλλ ἳνα καί εἰς ἂλλους ἐξενέγκω». Τέλος, νά παραθέσω ἀκόμα ἓνα χωρίο ἀπό τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη, τό ὁποῖο μᾶς δείχνει σαφῶς ὃτι ὁ Θεός ἀποκαλύπτει τό Εὐαγγέλιό του στούς Ἁγίους Του καί αὐτοί μᾶς ἀναγγέλλουν αὐτό, ὣστε νά γίνουμε μέτοχοι τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Γράφει ὁ Ἰωάννης: «Αὓτη ἐστίν ἡ ἐπαγγελία ἣν ἀκηκόαμεν ἀπ αὐτοῦ (τοῦ Χριστοῦ) καί ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὃτι ὁ Θεός φῶς ἐστι καί σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἒστιν οὐδεμία...». Συνεπῶς, αὐτοί πού δέχονται τήν ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ εἶναι οἱ φίλοι Του, οἱ δικοί Του, οἱ θεούμενοι. Μιλώντας ἀκριβῶς γι αὐτό τό θέμα ὁ ἲδιος ὁ Χριστός στούς ἁγίους Μαθητές Του, λίγο πρίν ἀπό τό πάθος, τούς εἶπε: «ὑμεῖς φίλοι μού ἐστε, ἐάν ποιῆτε ὃσα ἐγώ ἐντέλλομαι ὑμῖν. Οὐκέτι

6 ὑμᾶς λέγω δούλους, ὃτι ὁ δοῦλος οὐκ οἶδε τί ποιεῖ αὐτοῦ ὁ κύριος ὑμᾶς δέ εἲρηκα φίλους, ὃτι πάντα ἃ ἢκουσα παρά τοῦ πατρός μου ἐγνώρισα ὑμῖν». Ὁ ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στήν εἰσαγωγική του ὁμιλία στό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιο λέγει ἐνδεικτικά γιά τόν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος ἦταν ὂντως «φίλος» τοῦ Χριστοῦ: «Ταῦτα δέ ἃπαντα μετά ἀκριβείας ἡμῖν οὗτος (ὁ Ἰωάννης) ἐρεῖ, φίλος αὐτοῦ τοῦ βασιλεύοντος ὢν μᾶλλον δέ καί αὐτόν ἒχων ἐν ἑαυτῷ λαλοῦντα, καί παρ αὐτοῦ πάντα ἀκούων, ἃ παρά τοῦ Πατρός ἐκεῖνος (ὁ Χριστός) μᾶς γάρ εἲρηκα φίλους, φησίν, ὃτι πάντα, ἃ ἢκουσα παρά τοῦ Πατρός μου, ἐγνώρισα ὑμῖν. Ὣσπερ οὖν εͺτινα ἂνωθεν ἐκ τῆς κορυφῆς τοῦ οὐρανοῦ διακύψαντα ἀθρόον εἲδομεν, καί ἐπαγγελλόμενον τά ἐκεῖ μετά ἀκριβείας ἐρεῖν, πάντες ἂν ἐπεδράμομεν οὓτω καί νῦν διατεθῶμεν. κεῖθεν γάρ ἡμῖν ὁ ἀνήρ οὗτος διαλέγεται. Οὐ γάρ ἐστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, καθώς φησι καί αὐτός ὁ Χριστός μεῖς οὐκ ἐστέ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου καί τόν Παράκλητον ἒχει φθεγγόμενον ἐν ἑαυτῷ τόν πανταχοῦ παρόντα, τόν οὓτως ἀκριβῶς εἰδότα τά τοῦ Θεοῦ, ὡς τά ἑαυτῆς οἶδεν ἡ τῶν ἀνθρώπων ψυχή τό Πνεῦμα τῆς ἁγιωσύνης, τό Πνεῦμα τό εὐθές, τό ἡγεμονικόν, τό χειραγωγοῦν εἰς τούς οὐρανούς, τό ποιοῦν ὀφθαλμούς ἑτέρους, τό παρασκευάζον τά μέλλοντα ὡς τά παρόντα ὁρᾷν, τό καί μετά σαρκός τά ἐν τοῖς οὐρανοῖς κατοπτεύειν παρέχον. Πολλήν τοίνυν παρέχωμεν τήν ἡσυχίαν διά παντός αὐτῷ τοῦ βίου μηδείς νωθής, μηδείς ὑπνηλός, μηδείς ῥυπώδης ἐνταῦθα εἰσιών μενέτω ἀλλά μεταστήσωμεν ἑαυτούς πρός τόν οὐρανόν ἐκεῖ γάρ ταῦτα φθέγγεται τοῖς ἐκεῖ πολιτευομένοις». Μέ ἂλλα λόγια, ὁ Χριστός ἀποκαλύπτει τό Εὐαγγέλιό Του στούς «φίλους» Του καί αὐτοί στούς ἀνθρώπους γιά νά τούς στρέψουν πρός τόν οὐρανό νά πολιτευθοῦν πνευματικά διότι «ἐκεῖ ταῦτα (τά λόγια τοῦ Θεοῦ) φθέγγεται τοῖς ἐκεῖ πολιτευομένοις». Σέ ἂλλο σημεῖο καί πάλιν ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύοντας τά ψαλμικά, «Ὡσαννά ἐν τοῖς ὑψίστοις εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου» καί τό «Αἲνει, ἡ ψυχή μου, τόν Κύριον αἰνέσω Κύριον ἐν τῇ ζωῇ μου» λέγει: «κἀκεῖνο τό ρῆμα Δαυΐδικόν, καί τοῦτο μᾶλλον δέ οὐδέ ἐκεῖνο Δαυϊδικόν, οὐδέ τοῦτο ἀλλ ἀμφότερα τῆς τοῦ Πνεύματος χάριτος. φθέγξατο μέν γάρ ὁ προφήτης, ἐκίνησε δέ τήν τοῦ προφήτου γλῶσσαν ὁ Παράκλητος. Διά τοῦτό φησιν Ἡ γλῶσσά μου κάλαμος γραμματέως ὀξυγράφου. Καθάπερ ὁ κάλαμος οὐκ ἀφ ἑαυτοῦ γράφει, ἀλλ ἀπό τῆς ἐξουσίας τῆς κινούσης αὐτόν χειρός οὓτω δή καί ἡ γλῶσσα τῶν προφητῶν οὐκ ἀφ ἑαυτῆς ἐφθέγγετο, ἀλλά ἀπό τῆς τοῦ Θεοῦ χάριτος»; Οἱ προφῆτες, Ἀπόστολοι καί ἃγιοι, οἱ «φίλοι» τοῦ Χριστοῦ, μᾶς παραδίδουν γραπτῶς τίς ἐμπειρίες τους, γιά νά γίνουμε καί ἐμεῖς μέτοχοι τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ: «ἡμεῖς διά τῶν θείων Γραφῶν τῆς τῶν ἁγίων ἀπολαύομεν συνουσίας-συνεχίζει ὁ ἱερός Πατήρ-, οὐχί τῶν σωμάτων αὐτῶν, ἀλλά τῶν ψυχῶν τάς εἰκόνας ἒχοντες. Τά γάρ παρ αὐτῶν εἰρημένα τῶν ψυχῶν αὐτῶν εἰκόνες εἰσί. Βούλει μαθεῖν, ὃτι ζῶσιν δίκαιοι καί πάρεισιν; Οὐδείς τούς τεθνεῶτας μάρτυρας καλεῖ ὁ δέ Χριστός μάρτυρας αὐτούς ἐκάλεσε τῆς οἰκείας θεότητος... ἳνα σέ διδάξῃ ὃτι ζῆ». Συμπερασματικά ἀναφέρουμε ὃτι οἱ Ἅγιοι δέχονται ἂμεσα τήν γνώση τοῦ Θεοῦ, καθότι τούς ἀποκαλύπτεται ὁ Ἲδιος καί τούς μιλᾶ γιά τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελικοῦ Του μυστηρίου. Ὁ λαός δέχεται ἒμμεσα τήν γνώση τοῦ Θεοῦ ἀπό τούς Ἁγίους μέ σκοπό νά φθάσει καί αὐτός στήν κατάσταση τῆς θέωσης, ὃπου θά δέχεται ἂμεσα τήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι αὐτό τό ὁποῖο μᾶς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὃτι «δικαίῳ νόμος οὐ κεῖται». Ὁ δίκαιος δέν χρειάζεται τόν νόμο γιατί

7 ἐνοικεῖ μέσα του Αὐτός ὁ ὁποῖος δίνει τόν νόμο, ὁ Χριστός. Οἱ ὑπόλοιποι τόν ἒχουν ἀνάγκη γιά νά φθάσουν στήν δικαίωση, στήν ἁγιότητα, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τόν ἀρχικό καί τελικό προορισμό τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ νόμος αὐτός, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ἀποκαλυπτόμενος λόγος τοῦ Θεοῦ στούς Ἁγίους, φυλάττεται στήν Ἁγία Γραφή, στήν λειτουργική καί μυστηριακή ζωή τῆς κκλησίας, στά συγγράμματα τῶν Πατέρων καί στίς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Μεταξύ ὃλων αὐτῶν ὑπάρχει πλήρης ἑρμηνευτική ταυτότητα. Ὃσα γράφει ἡ Ἁγία Γραφή συμφωνοῦν ἀπόλυτα μέ τήν ζωντανή Παράδοση τῆς κκλησίας καί τήν ἑρμηνευτική διδασκαλία τῶν Πατέρων καί τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Διότι σ ὃλα αὐτά ἐνεργεῖ καί ἀποκαλύπτεται ἡ μία θεότητα τῆς Ἁγίας Τριάδας. Καί τήν Ἁγία Γραφή καί τήν λειτουργική καί μυστηριακή ζωή τῆς κκλησίας, τά συγγράμματα τῶν Πατέρων καί τίς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων μᾶς τά παρέδωσαν οἱ «φίλοι» τοῦ Χριστοῦ, οἱ θεούμενοι, οἱ ὁποῖοι δέχθησαν μέσα τους τήν ἀποκάλυψή Του. Ἐτσι, πρέπει νά ἒχουμε συνείδηση ὃτι, αὐτό πού μᾶς παραδίδεται μέσα ἀπό ὃλα αὐτά, εἶναι ἀκριβῶς τό ἲδιο πρᾶγμα: Ἡ Παρακαταθήκη, δηλαδή ὁ Χριστός. Γι αὐτό καί οἱ ψευδοπροφῆτες, ψευδοδιδάσκαλοι, ψευδοάγιοι διδάσκουν ἀντίθετα ἀπ ὃ,τι μᾶς διδάσκει ἡ Ἁγία Γραφή καί οἱ Ἅγιοι.