ΠΡΟΣΘΗΚΗ «3» ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «ΣΤ» ΣΤΗΝ Φ. 900/1/26594/Σ. 130 ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΡ. ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ Ε ΑΦΟΥΣ/2 27 εκ 2005 ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΜΕ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΟΙΚΟ ΟΜΩΝ ΕΡΓΟΤΑΞΙΩΝ 1. Όλα τα µηχανήµατα, συσκευές, εργαλεία κλπ. των οποίων γίνεται χρήση στα εργοτάξια, πρέπει να πληρούν τους προβλεπόµενους από τους Νόµους και Κανονισµούς κανόνες ασφαλείας όπως και τις συνιστώµενες από το κατασκευαστή οδηγίες ακόµη και όταν βρίσκονται εκτός λειτουργίας για κάποιο χρόνο, έστω και αν δεν είναι ικανά για λειτουργία ή λείπουν απ αυτά εξαρτήµατα. Όλες οι ενδείξεις λειτουργίας και ασφαλείας πρέπει να αναγράφονται στην ελληνική γλώσσα. Κάθε µηχάνηµα ή συσκευή πρέπει να συνοδεύεται από εγχειρίδιο οδηγιών λειτουργίας, συντηρήσεως και ασφαλείας στην ελληνική γλώσσα. 2. Για την εγκατάσταση και τον χειρισµό των µηχανηµάτων της υπηρεσίας ή ιδιωτικά ισχύουν τα ακόλουθα: α. Ο χειρισµός των µηχανηµάτων πρέπει να γίνεται, µόνο από άτοµα που έχουν επαρκή εµπειρία, καθώς και άδεια χειριστού ( ελτίο Καταλληλότητας). β. Τα µηχανήµατα πρέπει να είναι εγκατεστηµένα σε θέσεις, οι οποίες θα επιτρέπουν την ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία τους. γ. Η είσοδος και η κίνηση προσωπικού στους χώρους εγκαταστάσεως λειτουργίας ή κυκλοφορίας µηχανηµάτων, θα απαγορεύεται ή θα πραγµατοποιείται σε προβλεπόµενους και προκαθορισµένους ασφαλείς διαδρόµους. δ. Στη περιοχή λειτουργίας κινητήρων, ηλεκτρικών πινάκων, και αποθηκεύσεων ευφλέκτων υλικών (υγρών καυσίµων, διαλυτικών, αραιωτικών κ.ά.) πρέπει να υπάρχουν πυροσβεστήρες καταλλήλου τύπου. 3. Η ασφαλής και καλή λειτουργία όλων των µηχανηµάτων, καθώς και η συντήρηση τους, θα ελέγχεται υπεύθυνα από εξειδικευµένο και αρµόδιο πρόσωπο σύµφωνα µε τις ισχύουσες διαταγές. Όλα τα µηχανήµατα εσωτερικής καύσεως ρυθµίζονται ώστε, η καύση να είναι τελεία και το σύστηµα απαγωγής των προϊόντων της καύσης να περιορίζει στο ελάχιστο το θόρυβο και τις εν γένει οχλήσεις, σύµφωνα µε τους σχετικούς Κανονισµούς ή και τις οδηγίες του κατασκευαστή. 4. Τα µηχανήµατα πρέπει να ακινητούν, και προκειµένου περί ηλεκτροκινήτων να τίθενται εκτός τάσεως, πριν από οιασδήποτε εργασίας επισκευής, συντήρησης, καθαρισµού ή ρύθµισης. Η ακινησία και η παραµονή τους ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΓΑΠΕ-2005
ΣΤ - 3-2 εκτός τάσεως θα εξασφαλίζεται µε µανδάλωση και τοποθέτηση απαγορευτικών πινακίδων πάνω στα χειριστήρια και συστήµατα εκκίνησης για τη πλήρη εξασφάλιση του αµετακινήτου των, κεραίες, κάδοι φορτώσεως και λοιπά κινητά στοιχεία κατά περίπτωσιν πρέπει να καταβιβάζονται ή στερεώνονται (τακάρισµα ή άλλη εξασφάλιση). 5. Ηλεκτροκίνητα µηχανήµατα ακόµη και φορητά (όπως π.χ. µηχανές τριβής, σβουράκια λειάνσεως ή κοπής, ηλεκτροδράπανα ηλεκτροσυγκολλήσεις κ.ά.) πρέπει να ελέγχονται γενικώς πριν από τη χρήση τους ιδιαιτέρα ως προς τη καλή κατάσταση µόνωσης τους αλλά και των καλωδίων τροφοδοσίας τους, την καλή γείωση τους κ.ά., όπως προβλέπει ο Κανονισµός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων. 6. Μετά τη παύση εργασίας, όλα τα µηχανήµατα εργοταξίου πρέπει να αφήνονται χωρίς φορτίο να είναι δε όλα τα στοιχεία των ακινητοποιηµένα πλήρως, τα συστήµατα ακινητοποιήσεώς τους τοποθετηµένα σε θέση «ΕΝΤΟΣ», οι κινητήρες τους στη θέση «ΕΚΤΟΣ» και στοιχεία, όπως κάδοι τροφοδοσίας ή ανυψώσεως, ιστοί, µπούµες, κάδοι κλπ σε θέσεις ασφαλείς από τις οποίες δε θα δηµιουργούν κίνδυνο. 7. Για το χειρισµό µηχανηµάτων πεπιεσµένου αέρα (αεροσυµπιεστές, τρυπάνια κλπ), των οποίων η λειτουργία συνεπάγεται κίνδυνο υγείας, λόγω του αντικτύπου (κλωτσήµατος) να χρησιµοποιούνται µόνον από εκπαιδευµένα άτοµα και οι χειρολαβές τους να έχουν ηλεκτρική µόνωση και µόνωση απόσβεσης κραδασµών. Ο καθαρισµός ενδυµάτων ή εργαλείων εργασίας µε πεπιεσµένο αέρα απαγορεύεται. 8. Κάθε ανυψωτικό µηχάνηµα σε κατάλληλο τµήµα του και κοντά στο χειριστήριο του, πρέπει να είναι τοποθετηµένη πινακίδα, που θα αναφέρει τα όρια χρησιµοποιήσης του µηχανήµατος (µέγιστο φορτίο του σχετικά µε το αντίβαρο, τη θέση του, την κλίση της κεραίας, βραχίονα, ιστού του σε συνδυασµό και µε την ταχύτητα του ανέµου κ.ά.). Τα στοιχεία αυτά χορηγούνται από το κατασκευαστή του µηχανήµατος. 9. Κάθε γερανός µεταβλητής ακτίνας δράσεως πρέπει να: α. Φέρει ευκρινώς σηµειωµένα πάνω του τα φορτία ασφαλείας στις διάφορες ακτίνες της κεραίας, ιστού, βάσης ή αρπάγης και στη περίπτωση γερανού που έχει κινητή κεραία, ιστό ή βραχίονα τη µ µέγιστη ακτίνα στην οποία επιτρέπεται η χρησιµοποίηση της. β. Είναι εφοδιασµένος µε αυτόµατο δείκτη ακριβείας, εύκολα ορατού από το χειριστή που να δείχνει την ακτίνα της κεραίας, ιστού, βάσεως ή αρπάγης, κάθε στιγµή ως και το φορτίο ασφαλείας που αντιστοιχεί στην ακτίνα αύτη. 10. Οι ανυψωτικές µηχανές δεν πρέπει να φορτίζονται πέραν του φορτίου ασφαλείας τους για οποιοδήποτε, έστω και για ελάχιστο, χρονικό διάστηµα. 11. Τα ανυψωτικά µηχανήµατα πρέπει να τοποθετούνται σε επιφάνεια στηρίξεως µε επαρκή αντοχή. Η ευστάθεια των ανυψωτικών µηχανηµάτων πρέπει ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΓΑΠΕ-2005
ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΓΑΠΕ-2005 ΣΤ - 3-3 να είναι εξασφαλισµένη διαρκώς, έστω και όταν αυτά είναι εκτός λειτουργίας, µε τη χρήση έρµατος συρµατοσχοίνων αγκυρώσεως, σφηνώσεων ή κοχλιώσεων. 12. Για προστασία του προσωπικού λαµβάνεται ειδικότερα µέριµνα για την ασφαλή συµπεριφορά έναντι κραδασµών τόσο των ιδίων των µηχανηµάτων όσο και των γειτονικών ή των εν επαφή οικοδοµικών στοιχείων ή βοηθητικών κατασκευών (ικριωµάτων κλπ.) του έργου. 13. Απαγορεύεται η εγκατάσταση ή χρήση γερανού µε καιρικές συνθήκες, οι οποίες είναι δυνατό να θέσουν σε κίνδυνο την ευστάθειά του. Γερανός, ο οποίος έχει υποστεί την επίδραση δυσµενών καιρικών συνθηκών που µπορούν να επηρεάσουν την ευστάθειά του, πρέπει να ελέγχεται πριν την επαναχρησιµοποίηση του. 14. Ο χώρος λειτουργίας των ανυψωτικών µηχανηµάτων σταθεράς τροχιάς ανυψώσεως αποµονώνονται µε κατάλληλα περιφράγµατα, έτσι ώστε είναι αδύνατη η διέλευση προσώπων που είναι άσχετα µε την εκτελούµενη εργασία. Κατά την ανύψωση και γενικά τη µεταφορά φορτίων από γερανούς και συναφή µηχανήµατα, πρέπει να εξασφαλίζεται ότι το προσωπικό ή οι επισκέπτες να µη κυκλοφορούν ή να µην βρίσκονται κάτω από τα διακινούµενα φορτία. 15. Τα ανυψωτικά µηχανήµατα τοποθετούνται σε θέσεις τέτοιες ώστε οι κατακόρυφες τροχιές των (εφ όσο υπάρχουν) και γενικώς τα συρµατόσχοινα και λοιπά στοιχεία τους, να µη προσεγγίζουν γενικώς αγωγούς ηλεκτρικών δικτύων. Ειδική πρόνοια να λαµβάνεται για τη καλή στήριξη των µικρών γερανών που τοποθετούνται στις πλάκες των ορόφων των οικοδοµών των οποίων το αµετακίνητο εξασφαλίζεται µε την τοποθέτηση αντίβαρου ικανού και αναλόγου µε το ανυψούµενο βάρος ή µέσω αγκυρώσεώς τους σε σταθερά και ακλόνητα οριζοντίως και καθέτως σηµεία. 16. Η µεταφορά και η ανύψωση προσωπικού µε µηχανήµατα ανυψώσεως υλικών, απαγορεύεται καθώς και η αναρρίχηση προσωπικού στις κατακόρυφες τροχιές ή ικριώµατα µηχανηµάτων καθώς και οι ακόλουθες ενέργειες, ως επικίνδυνες: α. O ανεφοδιασµός του µηχανήµατος µε καύσιµα ή η πραγµατοποίηση επισκευών στοιχείων του, χωρίς το µηχάνηµα να είναι σε πλήρη στάση και µε τους κινητήρας εκτός λειτουργίας και εξασφαλισµένους έναντι τυχαίας λανθασµένης εκκίνησης. β. H ελεύθερη αιώρηση φορτίου. γ. H ανάρτηση φορτίων υπό γωνία µε άνισα σκέλη αρτανών. δ. H ανύψωση - καταβίβαση φορτίων, απότοµα ή µε µεγάλη ταχύτητα ή απότοµη πέδηση. ε. H χρήση φθαρµένων αρτανών, συρµατοσχοίνων και ακαταλλήλων αγκίστρων. στ. H έλξη ή ανύψωση φορτίων όταν το συρµατόσχοινο του συστήµατος ανυψώσεως ευρίσκεται υπό γωνία (µη κατακόρυφος ανύψωση). ζ. H υπερφόρτωση του µηχανήµατος η. H µεταφορά φορτίου χαλαρά ή ανεπαρκώς προσδεδεµένου.
ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΓΑΠΕ-2005 ΣΤ - 3-4 θ. H ανύψωση ή απόθεση φορτίων πέρα από τη προβολή του βραχίονα του µηχανήµατος (λοξό τράβηγµα). ι. H παραµονή οιουδήποτε ατόµου κάτω από το αναβιβαζόµενα φορτία συµπεριλαµβανοµένου και αυτού που εκφωνεί τα σήµατα για την ανύψωση ή του σηµατωρού, ο οποίος πρέπει να βρίσκεται σε ασφαλή θέση. ια. H παραµονή προσώπου πλησίον συρµατοσχοίνων και σχοινίων που βρίσκονται σε ένταση (τέντωµα). Χειροκίνητα ανυψωτικά µηχανήµατα (Βαρούλκα) 17. Για τα χειροκίνητα ανυψωτικά µηχανήµατα, πέραν των οριζοµένων παραπάνω, πρέπει να τηρούνται και τα ακόλουθα : α. Ο σκελετός στήριξης του τυµπάνου να είναι µεταλλικός. Το τύµπανο, να είναι απολύτως εξησφαλισµένο µε κατάλληλές διατάξεις έναντι ενδεχόµενης µετατόπισης ή αντιστρόφου περιστροφής του περί τον άξονα. β. Εφ όσον το βαρούλκο χρησιµοποιείται για την ανύψωση φορτίων βάρους µεγαλύτερου των 10 χλγρ. ή εφ όσον το τύµπανό του είναι µεταλλικό, πρέπει να φέρει ανασταλτικό όνυχα (καστάνια), για µεγαλύτερα φορτία, επιβάλλεται η ύπαρξη φρένου. γ. Σε κάθε περίπτωση, να εξασφαλίζεται η µη ολίσθηση του σχοινίου πάνω στο τύµπανο. δ. Η χειροκίνητη περιστροφή του τυµπάνου γίνεται από δύο άτοµα. ε. Τα τρίποδα βαρούλκα (γάβριες) πρέπει να εξασφαλίζονται από ολίσθηση ή ανατροπή και να τοποθετούνται σε σταθερό δάπεδο εργασίας σχήµατος ορθογωνίου παραλληλογράµµου, αποτελούµενο από ξύλινες δοκούς διατοµής τουλάχιστον 0,10µΧ0,10µ. Αυτοκίνητα Εγχύσεως Έτοιµου Σκυροδέµατος 18. Τα αυτοκίνητα εγχύσεως έτοιµου σκυροδέµατος και κονιαµάτων (πρέσσες) πρέπει, εκτός των απαιτήσεων των διατάξεων περί οδικής κυκλοφορίας, να έχουν και τις παρακάτω εξασφαλίσεις: α. Η τοποθέτηση τους να γίνεται σε οριζόντια και επίπεδη θέση, εξοµαλυνοµένων τυχόν υπαρχουσών ανωµαλιών του εδάφους και να εξασφαλίζεται το ελεύθερον άνοιγµα των βραχιόνων (ποδαρικών) στηρίξεως (δυνατότητα ανάπτυξης µέχρι των προβλεποµένων σηµείων σταθεροποίησης), ώστε η σταθεροποίηση να γίνεται ασφαλώς. β. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η αντοχή του εδάφους και της επιφανείας στηρίξεως των πελµάτων δεν είναι επαρκής, πρέπει να τοποθετείται κατάλληλο υπόβαθρο για επαρκή αύξηση της επιφανείας στηρίξεως τους. 19. Η τοποθέτηση των αυτοκινήτων, πρέπει να γίνεται σε χώρο ελεύθερο από εναέριους ηλεκτρικούς αγωγούς. 20. Ο σωλήνας µεταφοράς και εγχύσεως σκυροδέµατος πρέπει να απέχει όσο το δυνατό περισσότερο από υπάρχοντες ηλεκτροφόρους αγωγούς, ώστε να αποκλείεται αφ ενός µεν τυχαία επαφή του σωλήνα µε τους αγωγούς, αφ ετέρου δε η εξ επαγωγής διαπίδυση ηλεκτρικής ενεργείας απ τους αγωγών.