ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΡ. ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ Ε ΑΦΟΥΣ/2 27 εκ 2005 ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

Transcript

1 1 ΠΡΟΣΘΗΚΗ «1» ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Γ» ΣΤΗΝ Φ. 900/1/26594/Σ. 130 ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΤΡΑΤΟΥ ΓΡ. ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ Ε ΑΦΟΥΣ/2 27 εκ 2005 ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ 1. Οι αναφερόµενες παρακάτω ελάχιστες προδιαγραφές, που ισχύουν για τα µέσα-εργαλεία- µηχανήµατα, που χρησιµοποιούνται, δεν συνεπάγονται αναγκαστικά ότι θα ισχύουν για καινούργια τοιαύτα. 2. Γενικές ελάχιστες προδιαγραφές που ισχύουν: α. Tα συστήµατα χειρισµού και τα όργανα ελέγχου κάθε µέσου εργαλείου - µηχανήµατος πρέπει να είναι σαφώς ορατά και αναγνωρίσιµα και να φέρουν την κατάλληλη σήµανση. β. Tα συστήµατα χειρισµού και τα όργανα ελέγχου, εκτός για όσα είναι απόλυτα αναγκαίο, πρέπει να είναι τοποθετηµένα έξω από επικίνδυνες ζώνες και µε τρόπο ώστε: (1) O χειρισµός τους να µη δηµιουργεί κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια του προσωπικού. (2) Nα µην υπάρχει κίνδυνος ακούσιων χειρισµών. (3) O χειρισµός των συστηµάτων και η παρακολούθηση των οργάνων ελέγχου να επιβαρύνει κατά το ελάχιστο δυνατό το µυοσκελετικό σύστηµα του προσωπικού. γ. O χειριστής πρέπει να µπορεί, από την κύρια θέση χειρισµού, να βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν άτοµα εκτιθέµενα στις επικίνδυνες ζώνες. Eάν αυτό είναι αδύνατο, κάθε φορά που το µέσο ή ο εξοπλισµός τίθεται σε λειτουργία πρέπει αυτοµάτως να προηγείται ένα ηχητικό ή οπτικό προειδοποιητικό σήµα. O χειριστής πρέπει να έχει το χρόνο και τα µέσα να αποφεύγει πιθανούς κινδύνους που δηµιουργεί η εκκίνηση ή η παύση λειτουργίας του. δ. Tα συστήµατα χειρισµού πρέπει να είναι ασφαλή. Σε περίπτωση διακοπής ή βλάβης τους δεν πρέπει να δηµιουργούνται επικίνδυνες καταστάσεις. ε. H θέση σε λειτουργία ενός µέσου-εργαλείου-µηχανήµατος πρέπει να µπορεί να πραγµατοποιείται µόνον µε εκούσιο και προβλεπόµενο χειρισµό ενός συστήµατος χειρισµού. στ. Kάθε µέσο εργαλείο-µηχάνηµα πρέπει να είναι εφοδιασµένο µε σύστηµα χειρισµού που να επιτρέπει τη γενική διακοπή της λειτουργίας του υπό

2 Γ ασφαλείς συνθήκες και να επιτρέπει τη διακοπή της λειτουργίας σε περίπτωση έκτακτου κινδύνου, είτε ολόκληρου του εξοπλισµού είτε µόνο ενός µέρους του. H εντολή διακοπής της λειτουργίας του εξοπλισµού πρέπει να έχει προτεραιότητα έναντι των εντολών της θέσης σε λειτουργία. Mετά τη διακοπή της λειτουργίας, πρέπει να διακόπτεται η παροχή ενέργειας. ζ. Κάθε µέσο εργαλείο -µηχάνηµα πρέπει να είναι εφοδιασµένο µε διάταξη επείγουσας διακοπής της λειτουργίας του, αναλόγως των κινδύνων που δηµιουργεί η λειτουργία του και του χρόνου που χρειάζεται κανονικά η διακοπή της. η. Τα µέσα- εργαλεία- µηχανήµατα που δηµιουργούν κινδύνους από πτώση ή εκτόξευση αντικειµένων πρέπει να είναι εφοδιασµένα µε κατάλληλες διατάξεις ασφαλείας που να αντιµετωπίζουν τους κινδύνους αυτούς και εκείνα που δηµιουργούν κινδύνους από αναθυµιάσεις αερίων, ατµών ή υγρών ή από εκποµπές σκόνης, πρέπει να είναι εφοδιασµένα µε κατάλληλες διατάξεις κατακράτησης ή και απαγωγής κοντά στην πηγή των ρύπων. θ. H ευστάθεια των εργαλείων - µηχανηµάτων και των στοιχείων τους πρέπει να εξασφαλίζεται µε πάκτωση ή µε άλλα µέσα, εάν αυτό είναι αναγκαίο για την ασφάλεια του ή την ασφάλεια των χειριστών. ι. Eφόσον υπάρχουν πιθανότητες διάρρηξης ή θραύσης στοιχείων του µηχανήµατος ή εργαλείου, που ενδέχεται να δηµιουργήσουν σηµαντικό κίνδυνο για την ασφάλεια ή την υγεία του προσωπικού, πρέπει να λαµβάνονται τα κατάλληλα προστατευτικά µέτρα. ια. Eάν υπάρχουν κίνδυνοι λόγω επαφής µε κινούµενα µηχανικά στοιχεία των µέσων µηχανηµάτων -εργαλείων που µπορεί να προκαλέσουν ατυχήµατα, πρέπει αυτά να είναι εφοδιασµένα µε προφυλακτήρες ή µε συστήµατα που να εµποδίζουν την πρόσβαση στις επικίνδυνες ζώνες ή να σταµατούν την κίνηση των επικίνδυνων στοιχείων πριν την πρόσβαση στις επικίνδυνες ζώνες. ιβ. Oι προφυλακτήρες και τα συστήµατα προστασίας: (1) Πρέπει να είναι ανθεκτικής κατασκευής. (2) εν πρέπει να προκαλούν πρόσθετους κινδύνους. (3) εν πρέπει να µπορούν να παρακαµφθούν ή να αχρηστευθούν εύκολα. (4) Πρέπει να βρίσκονται σε επαρκή απόσταση από την επικίνδυνη ζώνη. (5) Πρέπει να παρακωλύουν στο ελάχιστο την παρακολούθηση των φάσεων εργασίας. (6) Πρέπει να επιτρέπουν τις απαραίτητες επεµβάσεις για την τοποθέτηση ή/και την αντικατάσταση των στοιχείων του µέσου εργαλείου - µηχανήµατος καθώς και την εκτέλεση των εργασιών συντήρησης. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να επιτρέπουν την πρόσβαση µόνον στον τοµέα όπου θα εκτελεστεί η εργασία και, αν είναι δυνατόν, χωρίς να χρειαστεί αποσυναρµολόγηση του προφυλακτήρα ή του συστήµατος προστασίας.

3 Γ ιγ. Oι περιοχές και τα σηµεία όπου γίνεται εργασία ή συντήρηση των µέσων µηχανηµάτων εργαλείων, πρέπει να φωτίζονται κατάλληλα, ανάλογα µε τις προς εκτέλεση εργασίες. ιδ. Tα µέρη των µηχανηµάτων ή εργαλείων που βρίσκονται σε υψηλή ή πολύ χαµηλή θερµοκρασία, πρέπει εφόσον χρειάζεται, να προστατεύονται ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος επαφής ή προσέγγισης του προσωπικού µε αυτά. κατανοητά. ιε. Tα συστήµατα συναγερµού πρέπει να είναι εύληπτα και ιστ. Τα µέσα-µηχανήµατα εργαλεία δεν µπορεί να χρησιµοποιείται παρά µόνο για εργασίες και υπό συνθήκες για τις οποίες είναι κατασκευασµένα. ιζ. Oι εργασίες συντήρησης πρέπει να µπορούν να εκτελούνται ενόσω έχει διακοπεί η λειτουργία των µέσων µηχανηµάτων εργαλείων. Eάν αυτό δεν είναι δυνατό, πρέπει, αν µπορούν, να λαµβάνονται τα κατάλληλα προστατευτικά µέτρα για την εκτέλεση των εργασιών αυτών ή οι εργασίες αυτές πρέπει να µπορούν να γίνονται έξω από τις επικίνδυνες ζώνες. ιη. Tο βιβλιάριο προληπτικού ελέγχου και συντήρησης κάθε µέσου µηχανήµατος-εργαλείου που διαθέτει τέτοιο βιβλιάριο, πρέπει να τηρείται ενηµερωµένο. ιθ. Kάθε µέσων-µηχάνηµα εργαλείο πρέπει να είναι κατάλληλο ώστε να προλαµβάνονται οι κίνδυνοι έκρηξης αυτού του ίδιου ή ουσιών που παράγονται, χρησιµοποιούνται ή αποθηκεύονται µέσα σ αυτό. κ. Kάθε µέσο, εργαλείο ή µηχάνηµα πρέπει να είναι κατάλληλο ώστε να προστατεύεται το προσωπικό από κινδύνους άµεσης ή έµµεσης επαφής µε το ηλεκτρικό ρεύµα. 3. Συµπληρωµατικές ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας που ισχύουν για ειδικά µέσα µηχανήµατα εργαλεία : α. Ελάχιστες προδιαγραφές για τα κινητά µέσα, αυτοκινούµενα ή µη: (1) Τα µέσα µε φερόµενο προσωπικό πρέπει να είναι διαρρυθµισµένα έτσι ώστε να µειώνονται οι κίνδυνοι για το προσωπικό κατά τη µετακίνηση. Στους κινδύνους αυτούς συµπεριλαµβάνεται ο κίνδυνος επαφής ή παγίδευσης του χειριστή στους τροχούς ή στις ερπύστριες. (2) Όταν η αιφνίδια εµπλοκή των στοιχείων µετάδοσης της ενέργειας µεταξύ ενός κινητού µέσου και των εξαρτηµάτων ή/και των ρυµουλκουµένων του, ενδέχεται να δηµιουργήσει συγκεκριµένους κινδύνους, αυτό το µέσο πρέπει να είναι εφοδιασµένο ή διευθετηµένο κατά τρόπον ώστε να εµποδίζεται η εµπλοκή των στοιχείων µετάδοσης ενέργειας. Σε περίπτωση που είναι αδύνατη η αποφυγή µιας τέτοιας εµπλοκής, πρέπει να λαµβάνεται κάθε δυνατό µέτρο για την αποφυγή βλαβερών συνεπειών για το προσωπικό.

4 Γ (3) Τα κινητά µέσα-µηχανήµατα-εργαλεία µε φερόµενο προσωπικό πρέπει, να περιορίζουν τους κινδύνους που προέρχονται από ενδεχόµενη µερική ή ολική ανατροπή τους, µε τους παρακάτω τρόπους: (α) Με σύστηµα προστασίας που εµποδίζει το µέσον να ανατραπεί περισσότερο από ένα τεταρτοκύκλιο. (β) Με σύστηµα που εξασφαλίζει επαρκή χώρο γύρω από το φερόµενο προσωπικό σε περίπτωση που η κίνηση συνεχιστεί πέρα από ένα τεταρτοκύκλιο. (γ) Με οποιοδήποτε άλλο µηχανισµό ισοδύναµου αποτελέσµατος. Αυτά τα προστατευτικά συστήµατα µπορούν να αποτελούν αναπόσπαστο τµήµα του µέσου. Εάν σε περίπτωση µερικής ή ολικής ανατροπής, υφίσταται κίνδυνος σύνθλιψης του φεροµένου προσωπικού µεταξύ τµηµάτων του µέσου και του εδάφους, πρέπει να εγκαθίσταται σύστηµα συγκράτησής του όπου είναι δυνατό. (4) Τα περονοφόρα ανυψωτικά µηχανήµατα που φέρουν ένα ή περισσότερα άτοµα πρέπει να διευθετούνται ή εξοπλίζονται έτσι ώστε να περιορίζονται οι κίνδυνοι ανατροπής τους, µε τους παρακάτω τρόπους: (α) Είτε δια της εγκαταστάσεως θαλάµου για τον οδηγό. (β) Είτε δια συστήµατος που εµποδίζει τυχόν ανατροπή του περονοφόρου ανυψωτικού µηχανήµατος. (γ) Είτε δια συστήµατος που εγγυάται ότι, σε περίπτωση ανατροπής του περονοφόρου ανυψωτικού µηχανήµατος, µεταξύ του εδάφους και ορισµένων τµηµάτων του µηχανήµατος παραµένει επαρκής χώρος για το προσωπικό. (δ) Είτε δια συστήµατος που συγκρατεί το προσωπικό στο κάθισµα του οδηγού, ώστε να µην αρπαγούν από τµήµατα του περονοφόρου ανυψωτικού µηχανήµατος σε περίπτωση ανατροπής του. (5) Τα αυτοκινούµενα κινητά µέσα, η µετακίνηση των οποίων µπορεί να συνεπάγεται κινδύνους για το προσωπικό πρέπει να πληρούν τους ακόλουθους όρους: (α) Πρέπει να είναι εφοδιασµένα µε διατάξεις ασφαλείας που δεν επιτρέπουν να τίθενται σε κίνηση από µη εξουσιοδοτηµένα άτοµα και να µειώνουν τις συνέπειες µιας ενδεχόµενης κίνησης. (β) Πρέπει να είναι εφοδιασµένα από το κατασκευαστή µε διάταξη πέδησης και στάσης και εφόσον απαιτείται για λόγους ασφαλείας, η πέδηση και η στάση πρέπει να επιτυγχάνονται από εφεδρικό σύστηµα µε ενεργοποίηση από ευπρόσιτα χειριστήρια ή από αυτόµατα συστήµατα σε περίπτωση βλάβης του κύριου συστήµατος. (γ) Όταν το άµεσο οπτικό πεδίο του οδηγού είναι ανεπαρκές από άποψη ασφάλειας, πρέπει να είναι εφοδιασµένα µε κατάλληλες βοηθητικές διατάξεις που βελτιώνουν την ορατότητα (καθρέπτη).

5 Γ (δ) Εάν προορίζονται για χρήση κατά τη διάρκεια της νύκτας ή σε σκοτεινούς χώρους, πρέπει να φέρουν σύστηµα φωτισµού προσαρµοσµένο στην φύση της δραστηριότητας που πρόκειται να εκτελεσθεί, παράλληλα δε να εγγυώνται επαρκή ασφάλεια για το προσωπικό. (ε) Εάν συνεπάγεται η χρήση τους, κίνδυνο πυρκαγιάς που ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο προσωπικό, πρέπει να είναι εφοδιασµένοι µε κατάλληλο πυροσβεστικό εξοπλισµό και εφόσον δεν προβλέπεται, να υπάρχει τέτοιος εξοπλισµός κοντά στο χώρο χρησιµοποίησης. (στ) Εάν λειτουργούν µε τηλεχειρισµό, πρέπει να σταµατούν αυτόµατα µόλις εξέλθουν από το πεδίο ελέγχου. (ζ) Εάν λειτουργούν µε τηλεχειρισµό και ενδέχεται, υπό κανονικές συνθήκες χρήσης, να κτυπήσουν ή να παγιδεύσουν προσωπικό πρέπει να είναι εφοδιασµένοι µε συστήµατα προστασίας του προσωπικού από τους κινδύνους αυτούς, εκτός αν έχουν εγκατασταθεί άλλες κατάλληλες διατάξεις που ελέγχουν τον κίνδυνο πρόσκρουσης. β. Ελάχιστες προδιαγραφές που ισχύουν για τα µέσα-µηχανήµαταεργαλεία που χρησιµοποιούνται για ανύψωση φορτίων. (1) Εάν είναι εγκατεστηµένοι µόνιµα, η στερεότητα και η σταθερότητά τους κατά τη χρήση πρέπει να εξασφαλίζονται λαµβανοµένων υπόψη ιδίως των προς ανύψωση φορτίων και των πιέσεων που συνεπάγονται τα φορτία αυτά στα σηµεία στήριξης ή στερέωσης στις δοµές. (2) Πρέπει να φέρουν ευδιάκριτη ένδειξη του ονοµαστικού τους φορτίου. Τα εξαρτήµατα ανύψωσης πρέπει να φέρουν σήµανση έτσι ώστε να είναι δυνατό να εντοπίζονται τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά για την ασφαλή χρησιµοποίησή τους. Εάν δεν προορίζεται για ανύψωση προσωπικού και υπάρχει πιθανότητα σύγχυσης, πρέπει να αναρτώνται εµφανώς κατάλληλα σήµατα. (3) Τα µονίµως εγκατεστηµένα, πρέπει να είναι κατά τρόπο ώστε να περιορίζονται οι παρακάτω κίνδυνοι : (α) Πρόσκρουσης των φορτίων στο προσωπικό. (β) Μη ηθεληµένης επικίνδυνης απόκλισης των φορτίων ή ελεύθερης πτώσης τους. (γ) Μη ηθεληµένης απαγκίστρωσης των φορτίων. (4) Τα µηχανήµατα ανύψωσης ή µετακίνησης προσωπικού πρέπει να είναι κατάλληλα ώστε: (α) Να αποφεύγεται ο κίνδυνος πτώσης του θαλαµίσκου, εάν υπάρχει, µέσω κατάλληλων διατάξεων. (β) Να αποφεύγεται ο κίνδυνος πτώσης του χρήστη από το θαλαµίσκο. (γ) Να αποφεύγεται ο κίνδυνος σύνθλιψης, σφηνώµατος ή πρόσκρουσης του χρήστη, ιδίως λόγω ακούσιας επαφής µε αντικείµενα.

6