ΜΑΘΗΜΑ /ΤΑΞΗ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥMΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24.2.2018 ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Θέμα Α Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις. Α1. Ποια από τις παρακάτω σχέσεις εκφράζει ότι ένα υδατικό διάλυμα είναι υποχρεωτικά ουδέτερο; α. ph = 7 β. [H3O + ] = 10-7 M γ. Κw = [H3O + ] [OH - ] δ. ph = poh Α2. Ποιο από τα επόμενα υδατικά διαλύματα είναι όξινο; α. Διάλυμα NaCl β. Διάλυμα NaClO γ. Διάλυμα ΝΗ4ΝΟ3 δ. Διάλυμα CH3NH2 Α3. Υδατικό διάλυμα ΝΗ3 αραιώνεται διατηρώντας σταθερή τη θερμοκρασία του. Ποιό από τα παρακάτω μεγέθη αυξάνεται; α. ph β. Kb(NH3) γ.ανη3 δ. [ ] Α4. Το Η2Ο σε ορισμένη θερμοκρασία θ ο C έχει ph = 6,5. Στην περίπτωση αυτή ισχύει: α. Κw = 10-14 β. θ>25 ο C γ. poh > ph δ. poh = 7,5 ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Α5. Ένα άχρωμο ρυθμιστικό διάλυμα Δ περιέχει το μονοπρωτικό οξύ ΗΑ και το άλας του ΝaA με ίσες συγκεντρώσεις. Όταν προσθέσουμε το δείκτη ηλιανθίνη, το διάλυμα Δ αποκτά κίτρινο χρώμα, ενώ όταν προσθέσουμε τον δείκτη μπλε της βρομοθυμόλης, το διάλυμα Δ αποκτά επίσης κίτρινο χρώμα. Δίνονται οι περιοχές αλλαγής χρώματος: ηλιανθίνη: κόκκινο, κίτρινο μπλε της βρομοθυμόλης: κίτρινο, μπλε. Ποια από τις επόμενες τιμές είναι πιθανή για το του οξέος Θέμα Β ΗΑ; α. 3,8 β. 3,5 γ. 5 δ. 7,6 Β1. Να συμπληρώσετε τα κενά στον επόμενο πίνακα οξύ Κa Συζυγής βάση Kb HCOOH 10-10 10 6 Cl - 10-9 10-2 10-4 Δίνεται για το Η2Ο: Κw = 10-14 α. Να διατάξετε τις συζυγείς βάσεις κατά σειρά αυξανόμενης ισχύος. β. Με βάση τα δεδομένα του πίνακα να προβλέψετε αν ένα υδατικό διάλυμα HCOONH4 είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Β2. Υδατικό διάλυμα HCOOH αραιώνεται με προσθήκη νερού σε σταθερή θερμοκρασία. Να εξηγήσετε πως μεταβάλλονται τα επόμενα μεγέθη. α. Η σταθερά Κα HCOOH β. Το ph διαλύματος γ. Ο βαθμός ιοντισμού του οξέος αhcooh δ. Η συγκέντρωση [HCOO - ] ε. Τα mol των HCOO - (n HCOO - ) Δίνεται για το HCOOH είναι α<0,1. Β3. Τα επόμενα υδατικά διαλύματα έχουν την ίδια συγκέντρωση (c=0,1 M) και την ίδια θερμοκρασία (25 ο C). Να διατάξετε τα διαλύματα αυτά κατά αυξανόμενη τιμή PΗ, αιτιολογώντας. α. Διάλυμα HCl β. Διάλυμα ΝaOH γ. Διάλυμα CaCl2 δ. Διάλυμα KCN ε. Διάλυμα Βa (OH)2 στ. Διάλυμα H2SO4 Β4. Ο πρωτολυτικός δείκτης ΗΔ είναι ασθενές μονοπρωτικό οξύ με Κa = 10-6. Η όξινη μορφή ΗΔ έχει κίτρινο χρώμα, ενώ η βασική μορφή Δ - έχει μπλε χρώμα. Να υπολογίσετε τον λόγο των συγκεντρώσεων των δύο συζυγών μορφών του δείκτη και να εξετάσετε τι χρώμα θα αποκτήσει το διάλυμα, αν προσθέσουμε μία σταγόνα του δείκτη ΗΔ σε διάλυμα με ph = 8. Δίνονται: για το ΗΑ: Κa = 2 10-4, για το Η2Ο: Κw = 10-14. ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Θέμα Γ Υδατικό διάλυμα ΝΗ3 (Δ) έχει ph = 11. Να υπολογίσετε: Γ1.Την % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος ΝΗ3 και τις συγκεντρώσεις όλων των σωματιδίων που περιέχονται στο διάλυμα Δ. Γ2. Πόσον όγκο νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 50 ml του διαλύματος Δ ώστε ο βαθμός ιοντισμού της ΝΗ3 να διπλασιαστεί; Γ3. Πόσα mol αέριας ΝΗ3 πρέπει να διαλύσουμε σε 2 L του διαλύματος Δ ώστε να μεταβληθεί το ph του διαλύματος κατά μισή μονάδα. Με την προσθήκη αέριας ΝΗ3 δεν μεταβάλλεται ο όγκος του διαλύματος. Δίνεται ότι : Όλα τα διαλύματα έχουν θερμοκρασία 25 ο C, για την ΝΗ3: Κb = 10-5, για το Η2Ο: Κw = 10-14 οι σχετικές ατομικές μάζες (Αr): Ν= 14, Η = 1. Θέμα Δ Υδατικό διάλυμα ΝaOH (Δ1) και υδατικό διάλυμα CH3COOH (Δ2) έχουν την ίδια συγκέντρωση (c M). Το διάλυμα Δ1 έχει ph = 13, ενώ το διάλυμα Δ2 έχει ph = 3. Δ1. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Κa του CH3COOH. Δ2.Ογκομετρούμε 50 ml Δ2 με διάλυμα Δ1. Να υπολογίσετε πόσο όγκο από το Δ1 θα χρειαστούμε και να υπολογίσετε το PH στο ισοδύναμο σημείο της ογκομέτρησης. Δ3. Εξηγείστε ποιος από τους επόμενους δείκτες είναι κατάλληλος για τον προσδιορισμό του ισοδύναμου σημείου; Δίνονται οι περιοχές ph αλλαγής χρώματος α. ηλιανθίνη (3,1 4,5) β. Φαινολοφθαλεΐνη (8,2 10,0 ) ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Δ4.Υδατικό διάλυμα CH3COONa (Δ3) έχει ph = 9,5. Πόσα L νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 200 ml του διαλύματος Δ3 ώστε να μεταβληθεί το ph του διαλύματος κατά μια μονάδα; Δίνονται ότι όλα τα διαλύματα έχουν θερμοκρασία 25 ο C, για το Η2Ο: Κw = 10-14 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα, κατεύθυνση). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Καμιά άλλη σημείωση δεν επιτρέπεται να γράψετε. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό διαρκείας και μόνον ανεξίτηλης μελάνης. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι μόνο για σχέδια, διαγράμματα και πίνακες. 5. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 6. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 7. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 1.00 μ.μ. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ