Χρηματοδοτικές δυνατότητες και δράσεις του Ταμείου Παρακαταθηκών & Δανείων Νοέμβριος 2018 1
Χρηματοδοτικές δυνατότητες & δράσεις του ΤΠ&Δ Περιεχόμενα I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ II. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση III. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ 2
Ια. Σύντομη εισαγωγή... Με λίγα λόγια... Δημόσιος μη κερδοσκοπικός οργανισμός λειτουργεί με τη μορφή ΝΠΔΔ. Σκοπό έχει την κοινωνική και περιφερειακή ανάπτυξη. Υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών (Γενικό Λογιστήριο). 1919-1940 Ιδρύθηκε το 1919 σαν ένας αυτόνομος ειδικού σκοπού Χρηματοπιστωτικός Οργανισμός (ν 1608/1919). Αντικείμενο η Σύσταση παρακαταθηκών και η χρηματοδότηση έργων Δημόσιου και Κοινωνικού συμφέροντος. 1945-2009 Συγκέντρωση κεφαλαίων, (λήψη καταθέσεων, Ταμειακή Υπηρεσία για διαχείριση διαθεσίμων Νομαρχιών και Δήμων) Χορήγηση Δανείων σε: Νομαρχίες & Δήμους Δημόσιους Υπαλλήλους για Στεγαστικές ανάγκες 2010 έως σήμερα Συμμετοχή σε Αναπτυξιακούς Φορείς Συγχρηματοδότηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων Διαχωρισμός της λειτουργίας του, σε δεσμευμένο και εμπορικό τομέα, με περιορισμό επέκτασης εργασιών του εμπορικού τομέα (καταθέσεις, δάνεια προς ΝΠΙΔ και φυσικά πρόσωπα) μέχρι τον πλήρη απομείωσή του. Τ.Π.&Δ. 99 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ 3
Ιβ. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΠ&Δ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 8,7 δις 4,1 δις 0,5 δις 0,9 δις ΧΑΜΗΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΥΨΗΛΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ- ΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΙΣΤ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΨΗΛΗ ΚΕΦΑΛΑΙAΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ 4
Ιγ. Χρηματοδοτικές δυνατότητες ΤΠ&Δ Χρηματοδοτεί μόνο ΟΤΑ, ενώσεις τους, συνδέσμους τους & ΝΠΔΔ (ΠΔ 169/2013) Μόνο καθορισμένα έργα υποδομής Λοιπά έργα Βελτίωση ταμιακών ροών Μηχανήματα κι εξοπλισμό των έργων Τις απαλλοτριώσεις των έργων αυτών Άρνηση ενδιαφέροντος από τρεις (3) τράπεζες Αναχρηματοδότηση Τις μελέτες τους Εξυγίανση I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 5
Χρηματοδοτικές δυνατότητες & δράσεις του ΤΠ&Δ Περιεχόμενα I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ II. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση III. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ 6
ΙΙ. Τμηματοποίηση Δικτύων Υδρευσης / Αποχέτευσης ΜΙΚΡΟΙ ΔΗΜΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 106 Δήμοι Περίπου 1 εκατ κάτοικοι. Μικρές δημοτικές ενότητες, κοινότητες και μικροί οικισμοί. Περιορισμένοι πόροι (ανθρώπινοι, οικονομικοί κα) 127 Δήμοι 5,2 εκατ κάτοικοι Οι επαρχιακές μεγάλες και μικρές πόλεις, οι πέριξ κοινότητες και μικροί οικισμοί Χρηματοδοτικές αδυναμίες & προβλήματα ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ 90 Δήμοι 5,3 εκατ κάτοικοι Τα δυο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση
ΙΙα. Οι δράσεις του ΤΠΔ για ύδρευση / αποχέτευση 1. Υποστήριξη μελετών & υπηρεσιών ωρίμανσης έργων μικρών Δήμων 2. Ενίσχυση ρευστότητας ΔΕΥΑ 3. Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 8
ΙΙβ. Επιχορήγηση μελετών μικρών Δήμων 1/2 ΣΚΟΠΟΣ Η υποστήριξη μικρών Δήμων για την επιτάχυνση υλοποίησης αναγκαίων έργων υποδομών. Οι μικρότεροι Δήμοι, τις περισσότερες φορές δεν προλαβαίνουν να εντάξουν έργα τους σε χρηματοδοτικά προγράμματα. ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΑ Όλους τους Δήμους με μόνιμο πληθυσμό κάτω των 15.000 κατοίκων σύμφωνα με την τελευταία απογραφή και όσους έχουν αριθμό ορεινών κοινοτήτων άνω του 50%. 150 Δήμοι εντάσσονται στο πρόγραμμα. 51 Δήμοι έχουν υποβάλλει 163 μελέτες ΤΙ ΚΑΛΥΠΤΕΙ Τη δαπάνη των ΟΤΑ για την εκπόνηση μελετών, συμπεριλαμβανομέ-νου και του κόστους υποστήριξης των ενεργειών ωρίμανσης του έργου με μέγιστο ποσό 85.000 ανά Δήμο. Με την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθεί το έργο εντός της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση
ΙΙβ. Επιχορήγηση Μελετών: Μελέτες που εγκρίθηκαν 2/2 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ ΑΝΤΙΔΙΑΒΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΚΤΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΟΔΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΧΩΡΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΓΕΦΥΡΑΣ ΠΡΑΣΙΝΑ ΣΗΜΕΙΑ & ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΝΤΙΠΛΥΜΜΗΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΓΩΓΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΣΤΡΟΥ ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση 10
ΙΙγ. Χρηματοδοτικοί πόροι επενδυτικών αναγκών ΔΕΥΑ 1/6 Δίκτυα Εξοικονόμηση Δημιουργία εσόδων Ανάγκες 1.Επέκταση 2. Εκσυγχρ/σμός - Κανονιστικό πλαίσιο 1. Διαρροές 2. Ενέργεια (Τεχνολογική αναβάθμιση / net metering) 1. Παραγωγή ενέργειας 2. Εκμετάλλευση δικτύων Πόροι 1. ΕΣΠΑ / ΠΔΕ 2. Τραπ.Δανεισμός 3. Ίδια Κεφάλαια 1. ΕΣΠΑ /ΠΔΕ 2. Τραπ.Δανεισμός 3. Ίδια Κεφάλαια 4. Συμβάσεις Παραχώρησης 1. Εκχώρηση εσόδων / τραπ. δανεισμός 2. Συμβάσεις Παραχώρησης Κριτήρια 1. Κοινωνικό όφελος 2. Έσοδα 1.Εσωτερική Απόδοση Επένδυσης 1.Εσωτερική Απόδοση Επένδυσης 3. Δυνατότητα 2. Χρόνος 2. Χρόνος Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 11
ΙΙγ Ένα χρόνο πριν 2/6 Αναζήτηση πηγών και διαμόρφωση σχήματος χρημ/δότησης Διαμόρφωση κανονιστικού πλαισίου Προσδιορισμός αναγκών / Ιεράρχηση / Οδηγός Εξαγγελία ειδικού προγράμματος Το πρόγραμμα θα αφορά Δήμους και ΔΕΥΑ για έργα Ύδρευσης Αποχέτευσης ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 12
ΙΙγ. Νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι για ύδρευση / αποχέτευση 3/6 Που απευθύνεται Τι καλύπτει Τι δεν καλύπτει Ποιος Χρηματοδοτεί Υπεύθυνος προγράμματος ΟΤΑ ΔΕΥΑ Σύνδεσμοι ΟΤΑ Δίκτυα ύδρευσης / αποχέτευσης Βιολογικούς και για οικισμούς κάτω των 2 χιλ κατοίκων Διαρροές Ενεργειακή αναβάθμιση. Παραγωγή ενέργειας Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Ταμείο Παρακαταθηκών & Δανείων ΠΔΕ Υπουργείο Εσωτερικών 13
ΙΙγ. Νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι 4/6 (2) Χρηματοδότηση 2 δις ΕΤΕπ + ΤΠ&Δ ΟΤΑ ΔΕΥΑ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ Ύδρευση Αποχέτευση Αγρ Οδοποιΐα Κτιριακά ΧΑΔΑ Τοπικά χωρικά σχέδια (3) Σταδιακή αποπληρωμή ΠΔΕ ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση 14
ΙΙγ. Τα πρώτα αποτελέσματα: Εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις 5/6 104 έργα προϋπολογισμού 347 εκατ 55 ΔΕΥΑ και 35 ΔΗΜΟΙ 29 έργα αποχέτευσης προϋπολογισμού 165,8 εκατ 75 έργα ύδρευσης προϋπολογισμού 181,2 εκατ από αυτά 25 έργα για διαρροές
ΙΙγ. Τα πρώτα αποτελέσματα ανά περιφέρεια 6/6 12 έργα 32,2 εκατ 2 έργα 4,5 εκατ 14 έργα 35,4 εκατ 3 έργα 10,2 εκατ 14 έργα 33,1 εκατ 1 έργο 5 εκατ 6 έργα 21,2 εκατ 10 έργα 66,8 εκατ 8 έργα 22,6 εκατ 13 έργα 47,3 εκατ 8 έργα 20,6 εκατ 14 έργα 48,1 εκατ ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση
ΙΙδ. Μέτρα ενίσχυσης ρευστότητας ΔΕΥΑ Νέα πολιτική ρυθμίσεων δανείων τους από 1/1/2018 Απλές διαδικασίες Μείωση επιτοκίου στα επίπεδα των Δήμων Επιμήκυνση κατά 5 έτη Μεσοσταθμική ΜΕΙΩΣΗ δόσεων κατά 33,4% ή κατά 6,2 εκ ετησίως ΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 17
Χρηματοδοτικές δυνατότητες & δράσεις του ΤΠ&Δ Περιεχόμενα I. Λίγα λόγια για το ΤΠ&Δ II. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ για ύδρευση / αποχέτευση III. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ 18
ΙΙΙ. ΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΠ&Δ Νέες επενδύσεις Περιφερειακή Ανάπτυξη Ενίσχυση ρευστότητας Αναπτυξιακές και κοινωνικές πρωτοβουλίες ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 19
ΙΙΙα. Δίκτυο Υποστήριξης των Δήμων στα Επενδυτικά τους προγράμματα Φάκελοι χρηματοδότησης ΕΤΕπ & ΤΠΔ Παρακολούθηση χρονοπρογράμματος έργων ΠΕΤΑ ΕΕΤΑΑ Έλεγχος & πιστοποίηση ολοκλήρωσης έργων πλην ενεργειακών Τεχνικός σύμβουλος έργου επιχορήγησης μελετών μικρών δήμων Τεχνικός σύμβουλος ενεργειακών έργων Πιστοποίηση ολοκλήρωσης ενεργειακών έργων ΚΑΠΕ Η ΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΏΝ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΤΟ ΕΧΕΙ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΟ ΤΠ&Δ 20 ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ
ΙΙΙβ. Πρόγραμμα συγχρηματοδότησης ΕΤΕπ ΤΠ&Δ Το τελευταίο 24μηνο Εγκρίσεις & Προεγκρίσεις για έργα προϋπολογισμού άνω των 300 εκ σε περισσότερους από 70 Δήμους σε όλη τη χώρα Δυνατότητα χρηματοδότησης μελετών & απαλλοτριώσεων από πόρους του ΤΠ&Δ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το ΤΠ&Δ ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ 21
ΙΙΙγ. Ολοκληρωμένα προγράμματα ΤΠ&Δ για ενεργειακή αναβάθμιση Το ετήσιο ενεργειακό κόστος των ΟΤΑ υπολογίζεται σε 1 δις περίπου. Αυτό μπορεί να μειωθεί μέχρι και πάνω από 50% δια του περιορισμού της σπατάλης, του εκσυγχρονισμού του εξοπλισμού και της νοικοκυρεμένης διαχείρισης και τις αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επενδύσεις τεχνολογικής αναβάθμισης για εξοικονόμηση ενέργειας Έξυπνες εφαρμογές για αποτελεσματική διαχείριση Παραγωγή από ΑΠΕ για ενεργειακό συμψηφισμό ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ
ΙΙΙγ. Τα χαρακτηριστικά των ολοκληρωμένων προγραμμάτων του ΤΠ&Δ Οι ανάδοχοι υλοποιούν την επένδυση κι εγγυώνται τη καλή λειτουργία για 10 χρόνια τουλάχιστον Το ΤΠ&Δ χρηματοδοτεί μέσω των ΟΤΑ την επένδυση, η οποία ανήκει στους ΟΤΑ και αποπληρώνεται από την εξοικονόμηση Ανοιχτά πρωτόκολλα και κώδικες επικοινωνίας προϋπόθεση για τηλεδιαχείριση κι εφαρμογές «έξυπνης» πόλης Επενδύσεις με όλα τα οφέλη του «σήμερα» και όλες τις δυνατότητες του «αύριο» χωρίς δεσμεύσεις και περιορισμούς ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ
ΙΙΙγ. Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιου οδοφωτισμού Βελτίωση φωτιστικού αποτελέσματος και εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι 70% έχουν ενταχθεί μέχρι στιγμής 48 Δήμοι. 2 Δήμοι έχουν ολοκληρώσει την αντικατάσταση φωτιστικών 5 Δήμοι είναι σε φάση εγκατάστασης. 6 Δήμοι έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία λήψης προσφορών και είναι στη φάση αξιολόγησης ενώ 2 βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία 9 Δήμοι βρίσκονται στο στάδιο προετοιμασίας της διαγωνιστικής διαδικασία και 25 Δήμοι στο στάδιο ολοκλήρωσης της μελέτης. Αποτελέσματα διαδικασίας δημοπράτησης σ 5 Δήμους, συνολικής αξίας επένδυσης 10,5 εκατ Μείωση 15.5 χιλ τόνων ρύπων CO2 ετησίως Ετήσιο οικονομικό όφελος 900 χιλ μετά την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων και λοιπών εξόδων Εξοικονόμηση 15,6 εκατ KWH ετησίως
ΙΙΙγ. Εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός Συμψηφισμός Παραγόμενης Ενέργειας ισχύος μέχρι 1.000 ΚW με αυτήν που καταναλώνεται από διαφορετικά ρολόγια του Δήμου Δυνατότητα για μελλοντικό συμψηφισμό μέχρι 3 έτη. Διαμόρφωση μοντέλου αλλαγής και του μίγματος ενεργειακής κατανάλωσης για μέγιστο αποτέλεσμα (πχ αντλίες θερμότητας σε σχολεία αντί για πετρέλαιο) Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα ΤΠ&Δ και ΚΑΠΕ είναι σε ισχύ από τον Ιούνιο 2018 ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ
6ε. Ενεργειακή αναβάθμιση Δημόσιων κτιρίων To ΤΠ&Δ και το ΚΑΠΕ προετοιμάζουν ένα νέο ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του Δημοσίου (σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, γραφεία κλπ) Κάθε 1εκατ επένδυσης ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων: i. Εξοικονομεί 553 χιλ kwh ετησίως ii. Δημιουργεί ετήσιο οικονομικό όφελος 94 χιλ iii. Ενισχύει το ΑΕΠ κατά 1,136 εκ.ευρώ, iv. Δημιουργεί 31 νέες θέσεις εργασίας v. Μειώνει την εισαγωγή πετρελαίου κατά 110 κ.μ. ετησίως vi. Μειώνει την εκπομπή ρύπων CO 2 κατά 553 τόνους ετησίως ΙΙΙ. Οι δράσεις του ΤΠ&Δ στους ΟΤΑ